BINNENLAND.
r
faerioren 5 dooden en 2 gewonden. De Engcl-
eclicn hadden 3 ddoden en 4 gewonden.
Londen, 28 S e p t. (R.) De onderkoning
yali Inddë heeft de 400,000 p. st., die de Nizam
yan Baidarabari heeft aangeboden als oor-
Jogsbi)drage in d)e kosten voor liet uitzenden
van Indische troepen naar Europa, aanvaard.
Canada heeft een eerste storting van 10,000
pond sterling voor de Belgische vluchtelingen
Aangekondigd.
Montreal, 28 Sept. De Canadeesche
minister van oorlog, kolonel Hughes, is af
getreden, om met hét Ganadeesche contin
gent naar het front te gaan.
Ostende, 28 Sept. (R) Een uit Brussel
aangekomen koerier bericht, dat de burge
meester Max uit zijn ambt ontslagen en ge
vangen genomen is op bevel van den mili
tairen gouverneur. Deze heeft getracht het
eollege van schepenen te bewegen uit zijn
midden een anderen burgemeester te kiezen.
De schepenen weigerden dit, maar namen de
taak o*p voor de orde te zorgen.
Max is gevangen genomen, omdat hij aan
de banken zou hebben verboden het gedeelte
van de oorlogscontributie, dat met einde Sep
tember vervalt, te betalen, en zulks omdat de
Dultsche gouverneur, de niel-betaling van de
oorlogsschatting als voorwendsel nemende,
had bepaald, dat op de rekwisitiebons geene
betaling meer zou geschieden. Max moet weer
in vrijheid gesteld zijn; doch daarvan is geene
bevestiging ontvangen.
De Duilschers dwingen de vreemde banken
te likwideeren. Aan alle banken wordt een
Duitsche commissaris opgedrongen. Opera-
tiën met het nleft bezette gedeelte van België
zijn verboden.
München, 28 Sept. (W. B) Het Ame-
rikaansche ophelderingscomité te München
heeft een uitvoerig bericht bekend gemaakt,
waarin gezegd wordt: Onder de passagiers
van het stoomschip Rotterdam, dat den 7en
September in New-York is aangekomen, be
vonden zich een aantal personen van aan
zienlijke positie. Deze hebben gezamenlijk een
verklaring opgesteld en onderleekend, be
stemd voor de pers en ook aan president
Wilson en aan staatssecretaris Bryan toege
zonden, waarin wordt uiteengezet, dat tegen
de Duitsche troepen niet het bewijs is gele
verd, dat zij zich aan wreedheid in de oor
logvoering hebben schuldig gemaakt.
Berlijn, 28 Sept. (W. B.) De „Nord-
deulsche Allgemeine Zeilung" schrijft:
Volgens courantenberichten uit Zwitserland
zou er. in verband met de vergunning aan
Duitsche vrouwen en kinderen en niet --diens t-
pliclibige mannen, die in Frankrijk worden
vastgehouden, om naar het vaderland terug
le keeren, een schikking zijn getroffen tus-
sdhen de Duitsche en de Fransche regeering.
Het bericht is in dezen vorm niet juist. Er
\s orden wel onderhandelingen gevoerd, maar
dij zijn no niet ten einde gebracht
Maagdenburg, 28 Sept. (W. B.) De
Magdeburgische Ztg. deelt mede, dat 154
•Fransche gewonden, die in het reservehos
pitaal in het Concertgebouw worden ver
pleegd, aan den directeur van het hospitaal,
dr. Keferstedn, een schrijven hebben gericht,
waarin zij voor de opofferende behandeling
en liefdevolle verpleging, dóepgevoelden dank
uitspreken. Vooral wordt het gewaardeerd,
dat het den gewonden vergund is, aan hunne
betrekkingen in het vaderland berichten te
kenden.
Deze gewonden zijn afkomstig van het 9e
bataljon jagers te voet te Longwy.
Londen, 28 Sept. (R.) Officieel wordt
bericht:
De Duitsche schepen, die tot 23 September
zijn aangehouden of prijs gemaakt, zijn 387
in aantal, met een totalen inhoud van 1,140,000
tonnen, tegen slechts 86 Engelsche schepen,
met 229,000 tonnen, waaronder 74, die in
Duitsche havens werden aangehouden hij het
uitbreken van den oorlog.
Terwijl de Engelsche schepen nog steeds de
koopvaardij blijven waarnemen, is er geen
enkel Duitsch schip op zee overgebleven.
B e r 1 ij n, 2 8 S e p t (W. B.) De Nordd.
AUg. Zeitung bericht: Uit handelskringen ont
vangen wij de volgende volkomen betrouw
bare mededeeling: Het Engelsche bankiers
huis Royal Bank of Canada and the Antilla's
(Cuba) heeft den 27en Juli een brief gezon
den aan een handelsvriend op Cuba, waarin
de volgende zinsnede voorkomt: „Wat het in
wisselen van bedragen in marken betreft,
waarom gij ons verzoekt, deelen wij u mede.
dat het voor bet oogenblik ons onmogelijk is
papier, waarvan de waarde in marken is uit
gedrukt, te verschaffen, omdat wij heden een
telegrafisch bevel ontvingen, op grond waar
van het opgeven van giro's op Europa ver
boden is, hetgeen veroorzaakt wordt door den
ongunsligen politieken toestand in deze lan
den." Hieruit blijkt voldoende, dat reeds den
28 Juli, dus een aantal dagen voor het tijd
stip, waarop de inmarsch van de Duitschers
in België het voorwendsel verschafte voor de
Engelsche oorlogsverklaring van 4 Augustus,
Engeland aan builenlandsche banken bevel
had gegeven tot slaking van het geldverkeer
met Europa, inzonderheid met Duitschland
Berlijn, 2 8 Sept. (W. B.) De gemeen
schappelijke zitting, die de Duitsche handels
dag, de Duitsche landbouwraad, de oor
logscommissie van de Duitsche industrie en
de Duitsche handwerks- en bedrijfskamerdag
heden hielden, was buitengewoon druk be
zocht en had een zeer waardig verloop. Er
werd eenstemmig de volgende verklaring aan
genomen: Een misdadige oorlog is tegen ons
ontbrand. Eene wereld van vijanden heeft
zich verbonden om het Duitsche rijk politiek
en economisch te vernietigen. Vol verontwaar-
diging en vol geestdrift stond het Duitsche
volk, om zijn keizer geschaard, eenstemmig
op Ieder van onze krijgers in leger en vloot
weet, dat het te doen is om te zijn of niet te
zijn van het vaderland. Daarom hebben onze
wapenen hunne schitterende overwinningen
behaald; daarom zal hun de overwinning be
schoren zijn. Hiervoor is ook een waarborg
de sterkte en de gezondheid van onzen eco-
Ttomischen toestand, en hc-t voorbeeldelooze
£ucces van de inschrijving van bijna 4^ mil
liard voor de oorlogslcening. Wel heeft de
oorlog ons zware economische lasten opge-
lecd. Zii zijn welcemoed voor het vaderland
aanvaard. Tot ieder offer zijn wij bereid. Alle
deelen van het Duitsche economische leven,
landbouw, nijverheid, handel en handwerk,
zijn eenstemmig besloten te volharden totdat
een resultaat is verkregen, dat beantwoordt
aan de reusachtige offers van dezen oorlog
en zijn terugkeeren uitsluit. Dan zal een vaste
grondslag gegeven zijn voor nieuwen bloei,
nieuwe macht, nieuwe welvaart van het Duit
sche rijk.
Er werd besloten een telegram, dat dit be
richt inhoudt, naar het groote hoofdkwartier
aan den keizer te zenden. Dit telegram is on
derteekend door dr. Kaempf, graaf Schwerin-
Lowitz, Roetger, Friedericlis en Plate.
Een officieel Duitsch communiqué bevat het
volgende:
„Tegenover de met voordacht verspreide
leugenberichten in de Parijsche en Londien-
sche pers over den economischen nood in
Duitschland, worde op het volgende gewezen:
Terwijl Duitschland alleen onder alle oor
logvoerende rijken, zijn economisch leven
zonder het hulpmiddel van een moratorium
kon voortzetten, heeft de oorlogsleening in
eigen land, welke slechts één procent hoogere
rente dan de jongste leeningen behoefde te
geven, het overweldigend succes van rond
vier en een half milliard opgeleverd. Voor
het opbrengen van dit reusachtige bedrag had
Duitschland veertien dagen noodig, terwijl
Frankrijk na den laalsten oorlog jaren noo
dig had om geringere bedragen op te bren
gen. Frankrijk beproefde bij het uitbreken
van den tegenwoordigen oorlog onlangs te
vergeefs eene leening in de Vereenigde Stalen
te sluiten. In 1871 maakte het Huis Morgan
en Cie te New-York peen bezwaar tegen hel
afsluiten eener leening met Frankrijk. De in
Augustus 1914 met hetzelfde bankiershuis
aangeknoopte onderhandelingen zijn blijkbaar
uit neutralitedtsoverwegingen afgewezen, op
beteekenisvolle wijze juist toen het Duitsche
leger tol Reims en St. Quenlin was voortge
drongen. Een poging van Frankrijk om van
den bondgenoot Engeland geld te verkrijgen,
had tot uilslag, dat op de Londensche markt
Iwee millioen pond sterling Fransche schat
kistbiljetten geplaatst 'konden worden. Dat
zijn veertig millioen mark, dus niet eens zoo
veel als één dag oorlogvoeren aan Frankrijk
kost. Engeland schijnt daarna zelfs het Fran
sche krediet niet hoog meer te taxeeren.
Thans poogt Frankrijk te Bordeaux als laat
ste redmiddel in eigen land een bijzonder
soort schatkistbiljetten: „Bons dc la défense
Nationale", rentende 6 procent, uit te geven
Het succes hiervan dient te worden afge
wacht. Mislukt ook deze poging, dan blijft
slechts als laatste redmiddel een zuiveren pa
pier-geldhandel over, wat het begin zou be-
teekenen van het einde naar het staatsban
kroet. De crisis in Frankrijk wordt boe lan
ger zoo bedenkelijker, waar de October-ler-
mijn nadert, op welken de Fran
sche regeering 200 millioen francs aan cou
pons harer drie procents staatsschuld moei
inwisselen. Naar uit Parijs gemeld wordt,
staakte op order van de Fransche regeering
het Credit Lyonnais heden de uitbetaling van
het dividend voor het eerste halfjaar op zijne
a and celen."
Tsjarskoje Selo, 28 Sept. (Tele-
graafagentschap). De keizer heeft gedelegeer
den van de Pétersburgsche bankiers ontvan
gen, die ter beschikking van Z. M. stelden een
millioen roebels voor oorlogsbehoeften en een
tweede millioen voor het inrichten van hos
pitalen en voor steun van gezinnen, wier kost
winners onder de wapenen zijn geroepen.
Keizerin Alexandra Feodorowna woonde
deze audiëntie hij.
Konstantinopel, 28 Sept. De auto
riteiten der Dardanellen maakten heden be
kend, dat de Dardanellen voor de scheep
vaart gesloten wolxlen. De duur van de slui
ting is niet bekend.
Verspreide Berichten.
Een herinnering.
In „De Nederlander" herinnert de heer
V(erkouteren) aan het volgende
,,Nu de Duitschers de Belgen met allerlei
beschuldigingen overladen, achten wij het
niet ongepast te herinneren aan dé volgende
proclamatie, die vorst Blücher, de «opperbe
velhebber van het Pruisische leger, op 24
dumi 1815, kort na den slag hij Waterloo, et?,
vóórdat hij België verliet om Frankrijk bin
nen te vallen, op de muren van Namen deed
aanplakken
.,De tous temps les Beiges se sont mon-
trés un peuple brave, généreux, el vaillant.
lis ont soutenu cette brillante réputaition, sur-
tout 5 la betaille de la Belle Alliance (Wa
terloo), oü ids ont com'bafttu avec tant d'intré-
pidité qu'dls ont étonné les armées alliées;
le souvenir dé leur invincible courage ne sor-
1ira pas «de la mémoire die nos guenriers
Nous avons eu l'accasion d'apprécier vos
verf us. Voois êtes u n peuple brave, loyal et
noble 1"
Vertaling
„Ten allen tijde hebben de Belgen getoond
eeji dapper, edelmoedig en kloek volk te zijn.
Zij hebben dien schitterenden naam opgehou
den, vooral tn den slag bij Waterloo, waar
zij met zóóveel onversaagdheid hebben ge
streden, dat zij de verbonden legers hebben
verbaasd. De herinnering aan hunnen on-
tembaren moed zal niet uit de gedachtenis
van onze krijgslieden verdwijnenWij heb
ben gelegenheid gehad uw deugden te waar-
deeren. Gij zijt een braaf, eerlijk en edel
wik
(Zie: Kapitein F. De Bas: Prins Fredérik
der Nederlanden en zijn tijd. Derde deel, 2e
stuk (editie 1904), pag. 816).
Onderscheiding.
De Oostenrijkscihe luit.-kolonel Langer,
commandant der Oofsi'enrijksche motiorbat-
terijen, die z.g. „Birummer", heeft van Keizer
Wilhelm het IJzeren Kruis ontvangen.
Engelsche generaal ge-
sn euveld.
Generaal Findlev, «de bevelhebber dor artil
lerie van het Engelsche exp editie 1 eger is in
den slag aan «de Manie gesneuveld.
Schuld en boete.
De majoor van het Servische leger, Boya
Tancosioz, die algemeen voor den aanstich
ter -van den moord on aartshertog Fm-ns Fer
dinand, den Oostenrijkschen troonopvolger
en diens gemalin gehouden werd, heet in
e .1 der gevechten aan de Drina te zijn ge
sneuveld.
Albéric Magnard.
Magnard, de componist van Bérènice, is
op zijn landgoed bij Senlis doodgeschoten.
Hij zou, volgens een bericht aar* de Corrière
dc-lla Sera op Duitsche ulanen gevuurd heb
ben. Zijn schoonzoon wist zich te redden en
Parijs te bereiken, waar hij het doodsbericht
meedeelde.
Pro f. Nagant.
Dr. Nagant, priester en leeraar te Rolduc,
dfie sedert de verwoesting van Leuven ver--
mist werd, 4s teruggekeerd. Hij was als krijgs
gevangene naar Munster gebracht»
„De vlijtige Bertha."
Bij de reeds gegeven bijzonderheden over de
groote mortieren, die hij Luik, Namen en
Maufceuge zulke een groole rol hebben, ge
speeld, kunnen wij uit Duitsche bladen nog
aanleekenen dat zij in het Duilsche leger be
halve „Brommers" ook wel „Jerichokanon-
nen" worden genoemd. In de fabrieken te Es
sen aldus het N. v. d» D. draagt zulk een
monsLergeschut den bijnaam van „de vlijtige
Bertha", ter cere van dé vrouwelijke patroon,
v,ijlen Krupp's eenige dochter, die naar men
weet gehuwd is met een Freiherr. Deze heeft
daarna van den Keizer het recht verkregen,
zich Krupp von Bohlen und Halbach te noe
men.
De getorpedeerde kruisers.
Aan dé Köln. Ztg. ontleent de N. R. Ot. uit
Berlijn, hoe het torpedeeren in zijn werk
is gegaan, naar dc lezing van de 'bemanning
der duikboot.
In den vroegen ochtend van den 22en be
vond zich de U 9 op 20 zeemijlen benoord-
westen den Hoek van Holland. Zij stoomde
ongeveer in zuidwestelijke richting. De zee
was kalm, hot weer helder, ten decle nevel
achtig. Tegen zes uur kreeg men op de U 9
drie groole vijandelijke kruisers in het ge
zicht, die ver uit elkaar, in dwarslinle, naast
elkaar voeren. De U 9 besloot eerst den mid
delstem kruiser aan te vallen, t. w. de Abou-
kir. Dat gelukte. De kruister zonk in enkele
minuien. Toen dé twee andere kruisers naar
het punt sitoomdon. waar de Aboukir was ge
zonken, deed de U 9 met goed gevolg een
torpedo aanval op de Hoguc. Ook deze krui
ser zonk in korten tijd. Nu keerde de U 9
zich tegen de Gressy. Bijna onmiddellijk na
het torpcdoschot kantelde de Cressy; nog
een wijl dreef zij met de kiel naar boven,
toen zonk zij. Het heele gevecht had van
het eerste torpedoschot tot het laatste onge
veer een uur geduurd.
Van de Engelsche bruisers is c?een schot ge
lost. (Men weet uit de Engelsche berichten,
dat de overlevenden getuigd hebben van wel.
Van de Cressy werd een dozijn maal eevuurd
en, zoo getuigde een officier, onze kanonnier
Dogherty was overtuigd, dat hij de perislkoop
had getroffen. Misschien is de verklaring,
dat de U 9 onder water de schoten niet heeft
gehoord.) De bewering der Engelsche bla
den, dart: er geleischepen bij de U 9 waren,
en nog wel onder Nederlandsche vlag. is on
waar; ook is onwaar, dat er meer duikbootcn
waren en eenige vernietigd zijn. Alleen de U
9 is daar geweest.
Na het zinken van de Oressy kwamen ver
scheiden Engelsche kruisers, torpedobooten
enz. ter plaatse. Een paar tor depo jagers ver
volgden de duikboot. Nog in den avond van
den 22en niet ver van de Terschellingsche
bank werd d'e U 9 vervolgd. Met het inval
len van de duisternis gelukte het haar de
torpedobooten uit het gericht te komen. Den
Volgenden dag kwam rit in haar haven aan.
Breien.
Het Engelsche le^er beeft behoefte aan
wollen gardéls en sokken. Lord Kitchener
heeft aan de Koningin van elk 300.000 paar
gevraagd te leveren zoo mogelijk begin No
vember. H. M. deed onmiddellijk een beroep
op de Engelsche vrouwen en dadelijk heeft
heel vrouwelijk Engelatvd de breikous ter
hand genomen».
Een oorlogsmuseum
Ingezetenen van Antwerpen hebben, naar
dé N. R. Ct. meldt, het initiatief genomen eeD
museum tot stamd te brengen, dat in later
jaren, als de herinnering aan dezen oorlog
zal zijn vervaagd, tot een blijvend gedenktee-
ken zal kunnen strékken, om aan üand'genoot
en vreemdeling de geschiedenis dezer be
narde dagen te vertolken.
De heer Claes, konservator van het museum
Steen, dat na fnrichtlng van het Vleesohhuis,
uilsluitend historisch museum zal blijven,
heeft daar een zaal opengesteld, waar een
verzameling van alles wat op den krijg be
trekking heeft zal worden tentoongesteld!»
„Wilde treinen".
In den nacht van Zaterdag op Zondag zijn
van een Belgisch station (welk vermeldt d'e
N. R. Ct. niet) achtereenvolgens acht treinen
vol ijzererts in volle vaart gejaagd op de lij
nen naar Leuven.
Machinisten en stokers brachten deze trei
nen zoover als maar mogelijk was, zetten toen
alle kleppen open en sprongen eraf.
Men weet nog niet welke rampen deze tred
en veroorzaakt hebben, toen ze in razende
vaart terecht kwamen .midden in het spoor
wegnet, door de Duitschers gebruikt.
Zeker is, dat op verschillende plaatsen de
lijnen naar Antwerpen voor langen tijid on
bruikbaar zijn gemaakt
De socialist en en de oorlog.
Onder het opschrift: „Vadérlandslic-fde en
Socialisme" schrijft het te Antwerpen verschij
nende socialistische orgaan „de Volks-
gazet" het volgende:
„Van verschillende zijden toont men zich
verbaasd, dat alom de sociaal-democraten, nu
eenmaal tegen hun zin den oorlog is uitge
broken», toch alle best doen om zich zoodanig
te weren, als ze kunnen. Toch behoeft voor
düegenen die de sociaal-democraten kermen,
zulks niet te verwonderen.
Immers. Wie is er ooit meer opgekomen
voor de vrijheid en de zelfstandigheid, dan de
sociaal-democraten. Immers heel hun streven
was juist daarop gericht, t Is om die reden
dat indertijd ook de soc.-dem. voelden voor de
Boeren in Transvaal. Juist de soc.-dem. wil
niet dat kleine landen met eigen gewoonten
en culfcuuh, door grootse landen als wingewes
ten zullen worden behandeld, 't Was dc soc.-
1 democratie die aich schaarde naast Finland.
En zou den dc soc--dera. ongeroerd blijven
U het onlzettondc loi dal Bcigië heeft getrof
fen? BesLgic cüat wijl het buiten den oorlogs
gruwel walde blijven., toch in z'n rust en vrede
Restoord door een overheid, die heel haar
voük bedroog en haar soldaten diets maakte
„tegen het Russische barbarisme'' te velde te
trekken, doch in werkelijkheid een klein nij
ver volk in hot hart te treffen.
Moesten de soc.-dem. toezien hoe de mid
delen van voorlbreaigst en de levens van dui
zenden werden verwoest?
Welk zou 't oordeel der wereld zijn geweest
als de soc.-dem. in dit geval varen te kort
gekomen? Terecht zou men gezegd hebben:
»>A1 tijid zefdert gij dat ge de menigte wilde op
heffen uit nood en ellende Dat ge strcedt voor
de vrijheid en onafhankelijkheid, doch ncuiaat
ge ons afmaken om der wille van een fictie."
Immers lijdelijk verzett en 't zich weerloos
laten afmaken is eveneens 'n fictie, als 't bij
sommige hec-rschend begrip van uitsluitend
z'n liefde te betuigen tot binnen de grenzen.
Trouwens deze oorlog is niet een nationale
oorlog. Deze oorlog is een Internationale;
een oorlog tegen de overmacht eener brutale
Pretoriaansölie regeering. Onafwendbaar was
deze oorlog van het moment, dat Duitschland
zich sterk genoeg waande om do wereldheer
schappij te veroveren. Wij moesten dus nu
wel daartegen ingaan. Ook d'e soc.-democra-
lie eischt in haar program zelfbestuur voor de
Staten, Provinoie en Gemeenten. Zelfs op onze
Internationale Congressen eerbiedigden wij
Immer bij de uitvoering, zelfs van belangrijke
besluiten», de autonomie.
Wij zouden dus in verzuim zijn als we nu
niet met alle kracht waren opgekomen tegen
het schenden van hert recht dat Belgic werd
aangedaan.
't Was dus geen onberedeneerd chauvinis
me, doch een welbegrepen rechtvaardigheids
gevoel. Wij vreezen dus niet dat men onze hou
ding afkeurt, en wie ons niet toejuicht zal
moeten bekennen dat we als altijd onzen plicht
déden en doen.
Een proclamatie van president
Wilson.
President Wilson beeft een proclamatie -
gevaardigd, bevattende een oproep, om Zon
dag 4 October te wijden tot een dag van ge
bod voor het herstel va<n den vrede.
De prbolamatie door den president zélf
geteekend, de eerste en e enige in deze so ont,
die ooit door het Witte Huis is uitgevaardigd,
luidt als volgt
„Aangezien de groote volkeren der wereld
de wapenen tegen elkander hebben opge
nomen, en de oorlog nu millioenen mannen
in den strijd trekt, en het beleid der staats
lieden niet bij machte is geweest, hun dit
afschuwelijke offer te besparen,
en aangezien in deze, evenals in alle
andere zaken, het ons voorrecht zoowel als
onze plicht is, ons te wenden tot den Al-
machtigen God om raad en hulp, ons voor
Hem te verootmoedigen, te belijden onze
zwakheid en ons gemis aan alle dusdanige
wijsheid als vereischt zou zijn in deze
zaken,
en aangezien het de uitgesproken wensch
en het verlangen van het volk der Veree
nigde Staten is, om de zaak van den Vrede
te dienen, met gebed, raad en vriendschap
pelijke gezindheid,
daarom wijs ik, Woodrow Wilson, Presi
dent der Vereenigde Staten van Amerika,
Zondag 4 October a. s. aan als een dag van
gebed en smeekingen, en verzoek allen God-
vruchtigen om dien dag naar hun bedehui
zen op te gaan, en zich daar te vereenigen
in een gebed tot den Almachtigen God, dat
Hij, der mensch'Wi raadsbesluiten beheer-
schende, de dingen, die zij niet kunnen
dwingen of veranderen, recht zettende, in
medelijden nederziend op de volkeren die
nu in den jammer van den strijd zijn gewik
keld, in Zijn genade en goedheid een uitweg
wijzend, waar menschen dien niet zien,
aan Zijn kinderen den zegenrijken vrede
moge hergeven,, onder menschen en volke
ren de eendracht moge herstellen, zonder
welke nóch geluk, nóch ware vriendschap,
nóch eenige gezonde vrucht van arbeid of
gedachte bestaanbaar zijnin hun gebeden
ook te vragen om vergeving voor onze
zonden, voor onze onbekendheid met Zijn
heiligen wil, onze onbuigzaamheid en onze
foutenom geleid te mogen worden langs
paden van gehoorzaamheid naar hoog:en
van inzicht, en tot gedachten en raadsbe
sluiten van reinheid en wijsheid.
Ten bewijze daarvan heb ik hieronder
mijn handteekening gezet, en het zegel der
Vereenigde Staten er aan laten hechten.
Gedaan in de stad Washington, dezen
8sten dag van September, in 'sHeeren jaar
1914, en in het jaar 139 van de Onafhanke
lijkheid der Vereenigde Staten."
WOODROW WILSON.
Vrede-dag.
Op eene te» Point Lima in begin September
gehouden bijeenkomst werd besloten den pre
sident de»r Vereenigde Staten een telegram te
zenden, voorst ellende den 28en September als
de dag, gewijd aan het herstel van don vrede,
va«st te stellen. Mevrouw Kath. Tingley legde
dlit, van haar afkomstig plan, aldus uit; Zij
wenstihte dien dag te maken tot een werkelijk
gewijd en dag, zoodaf dé religieuse gevoe
lens, die diep in elk menschenhart verborgen
liggen, getroffen zouden worden. Aan hert ein
de van dé enkele woorden, door haar gespro
ken, stelde mevrouw Tingley een mortle voor.
Deze werd met algemeene stemmen aanvaard
en aan president AVilson getelegrafeerd.
Het aan den President verzonden telegram
luidde:
„Op een vergadering van inwoners van
San Diego, bijeengeroepen om te beraad
slagen over het houden van een Dag, ge
wijd aan het herstel des Vredes voor alle
volkeren, op 28 September a. s., werd door
Mevrouw Katherine Tingley, Stichtster van
het „Parlement voor Vrede en Universeele
Broederschap", het volgende voorstel ge
daan, dat zonder discussie met algemeene
stemmen werd aangenomen •-
„Overtuigd als wij zijn, dat Amerika vol
doende moreele kracht bezit om den oorlog,
die thans in Europa woedt, voor een oogen
blik tot staan te brengen, en in naam der
menschelijkheid, vragen wij, dat een wapen
stilstand gesloten worde, waarbij alle strijd,
zoowel te land als ter zee zal ophouden voor
den tijd, benoodigd om een speciale bijeen
komst in het Vredespaleis te 's-Gravenhage
bijeen te roepen, waar alle regeeringen der
landen. die thans met riVaer in oorlocr zijn,
vertegenwoordigd zullen zijn. alsmede de
Vereenigde Staten ven Noord-Amerika en
alle neutrale mogendheden, opdat een rus
tige bespreking der oorzaken van den oor
log plaats hebbe. den oorlog zelf met zijn
verwoestingen besproken worde, de ellende
voor de vrouwen en kinderen onder de
oogen worde gezienhet gevaar voor ver
nietiging der Europeesche beschaving over
dacht v/orde, waarbij met klem bij allen
hr/t besef worde wakker geroepen, dat alle
menschen broeders zijn.
„Wij gelooven, dat de Vereenigde Staten
de moreele macht en wilskracht bezitten om
ter vervulling van deze taak tusschenbeide
te treden. En door wien anders dan door
II, de President en Vertegenwoordiger van
deze groote, de vredelievende natie, kan dit
denkbeeld verwezenlijkt wordenp
„Wij doen daarom een beroep op U, om
van de gulden gelegenheid, die aan de Ver
eenigde Staten geboden wordt, gebruik te
maken, en een heiligen plicht tegenover de
menschheid te vervullen. Wij gevoelen, dat
geen oogenblik verloren moet worden om
den hartewensch van millioenen van men
schen in de Vereenigde Staten in vervulling
te doen gaan.
„Wij doen tevens een beroep op II. om
alle neutrale mogendheden uit te noodigen
uwe pogingen te steunen, om op die wijze
de Vereenigde Staten te helpen een nieuw
tijdperk in te leiden, een tijdperk, waarin
een heilige, duurzame vrede voor de geheele
menschheid verzekerd zal zijn want oor
log is een bekentenis van 's menschen
zwakheid, niet van zijn kracht."
KOLON1ÈM
Oost-lndië
Pestgevallen op Java.
Regeer!ngstelcgram betreffende pestgeval
len op Java en Ma-doera, va-n 26 Augustus tot
en met 22 September:
Afdoe ling Malang 740 nieuwe gevallen, 618
do oden.
Toe'loengagoeng 73 nieuwe gevallen, 67
dooden.
Masi'oen 82 nieuwe gevallen, 73 dooden.
Hoofdplaats Soeraibaja 70 nieuwe gevallen,
65 dooden. Overig deel der afideeling Soera-
baja 76 nieuwe -gevallen, 77 dooden.
Paree 216 nieuwe gevallen, 1S9 dcoden.
Magelan 80 nieuwe gevallen, 68 dooden.
Berbök 15, Soerakarta 1 en Sid'ourdjo 3
doodelijke gevallen.
Lamongan 3 nieuwe gevallen, 1 doode.
Bangkalan 4 nieuwe gevallen, 3 dooden.
In hert vorig tijdvak (29 Juli tort en met 23
Augustus) in de afdeeling Ma lang nog 23 ge
vallen en 19 dooden en in Magetan nog 2 doo
delijke gevallen.
Verder 'bevat het telegram ten aanzien van
Kederi (waarvan dé cijfers iin het voriige be
richt ontbraken) die volgende opgaaf, die dus
loopt van 29 Juli tot en met 22 September: 12
niéuwe gévallen en 382 dooden
De Staatscourant van Dinsdag 29 Sep
tember bevat oa. de volgende. Kon. besluiten:
eervol ontslagen uit den militairen dienst
de kapitein D. H. Pecreboom Voller, van den
artillerie-staf. werkzaam bij de academie en
benoemd tot bedrijfschef bij de artillerie-
Inrichtingen;
eervol ontslagen mej. G. F. J. Boots te Haar
lem als inspeotrice van den arbeid;
benoemd en aangesteld tot officier van ge
zondheid 2e klasse de arts S F., Manen.
aan mr. C. H. B. Boot, op zijn verzoek, eervol
ontslag verleend uit zijne betrekkingen van lid,
tevens voorzitter, ven het college van regenten
over de gevangenissen te Rotterdam, onder
dankbetuiging voor de als zoodanig bewezen
diensten
benoemd voorzitter van gemeld college, C J
Vaillant, lid van dat college
met ingang van 1 October, voor den tijd van
één jaar, bestendigd als rijkskeurmeester in bij-
zonderen dienst, respectievelijk te Epe en te
Lochem en te Borculo, de rijkskeurmeesters B.
van Goor, te Epe, en A. D. Oosterbaan, te
Lochem
met ingang van 1 October
L- Tj. de Jong, onder toekenning van eervol
ontslag als amanuensis-concierge aan de Rijks-
landbouwwinterschool te Meppel, benoemd tot
amanuensis-concierge aan de Rijkstuinbouw-
winterschool te Hoorn
P. J. A. Dootjes benoemd tot amanuensis-
concierge aan de Rijkslandbouwwinterschool te
Goes
aan jhr. M. Mazel en jhr. O. J. Quarles van
Ufford, zoomede aan den reserve-sergeant
majoor A. J. van Zanten, van het 16de bataljon
landweer-infanterie, respectievelijk secretaris,
adjunct-secretaris en assistent ter secretarie van
het hoofdcomité van het Nederlandsch Roode
Kruis te 's-Gravenhage, vergunning verleend
tot het aannemen onderscheidenlijk van de
ordeteekenen van officier en ridder in de Orde
van Danllo I, voor zooveel jhr. Mazel cn Jhr.
Quarles van Ufford, beiden voornoemd, aangaat
en tot het aannemen en dragen van de medaille
voor verdienste eerste klasse voor zooveel den
reserve-sergeant-majoor van Zanten, voor
noem, betreft, hun door den koning van Monte
negro geschonken.
Uit Albanië terug. Majoor Ver
hulst en kapitein Reimcrs, die dezer dagen
na hun gevangenschap in Albanië in wijheid
werden gesteld, zijn te den Haag aangeko
men en hebben hod'cn hunne o-pwachting ge*
maakt bij den Minister van Ooriog.
De koning van Griekenland heeft aan de
dames M. en "W. v. d. Hijden, te Beverwijk, de
Grieksche oorlogsmedaille verleend voor be
wezen verplegingsdiensten.
HÜerbij was gevoegd het portret van den
koning met eigenhandige onderteekening.
Op 61-jarigen leeftijd overleed tc 's-Gra-
Venhage de heer E. A. M. van der Kun, lid
van dé Eerste Kamer der Staten-Gencraal
voor Zuid-Holland, vroeger lid van de Twee
de Kamer voor Zevenbergen. Na aan het R.
K. gymnasium te Katwijk a/d Rijn cn te Rol
duc zijn opleiding voor den koopmansstand
te hebben genoten, was hij van 18781887
lid der firma R. Kracmer en Co. te Rotter
dam, zijn geboorteplaats. Hij was o.a. riddji
in de orde van den Nederlandsch en Leeuw.
Zijn stoffelijk overschot zal Donderdag a.s.
in het familiegraf te Rijswijk worlcn bijgezet.