BINNENLAND.
Uit den omtrek.
STADSNIEUWST
KOLONÏÊNv
.De N. R. Ct. meldt nu, hoe de generaal
rfeii dood heeft gevonden. Op 31 Augustus was
Se brigade in twee kolonnes den Russen te
Wjf gegaan. Het dorp Uleschen werd stormen
derhand genomen, de opmarseh voortgezet.
Bui zeinden gevangenen, vele kanonnen, machi-
pégewcren, munitie-wagens enz. vielen den
fhntsdiefrs in handen. Het was avond gewor
den, toen de kolomne uit het bosch teil Z. van
Sjalgaofen te voorschijn kwam. Hier verza
melde (men zich en bracht de gevangenen
bijeen. Op dit oogen'blik begon het vechten In
het boscli ojuiieuw. I>e vijand was terugge
komen en had het vuur heropend. ITet ge
vecht kreeg bij de invallende duisternis in
het diclito bosch, waar vriend r.iet van vijand
te onderscheiden was, een ernstig karakter,
.ècncraal v. Trotha achtte hel noodig zelf met
jÖon tii"ai 11 eurslinie hel bosch in te gaan, om
te zien wat daar gebeurde. De vrees bestond
pat troepen van andere Duitsche kolonnes op
de Duilschers vuurden. Het bleek echter dot
do Russen wanhopig vochten om hun terug
tocht uit hot bosch tc dekken. Generaal von
Trotha werd in het dichtst van het brtch door
een granaulscherf getroffen.
Trotha had tot stelregel dat dc manschap
pen him generaal in de voorste gelederen
moesten zien; dan zouden zij nooit den moed
missen om or op los te trekken.
Oost-Indië
re moordenaars van kapitein
Heinzenknecht.
Te Lhong hebben zich bij kapitein
Schmidt gemeld, met inlevering van een dub
belloop jachtgeweer, negen uitgewekenen, van
wie vijf schuldig zijn aan den moord op wij*
Jen kapitein Heinzenknecht.
Alle uitgewekenen zijn thans terug.
De Staatscourant van Zaterdag 3 October
ievat o. m. de volgende Kon. besluiten
op verzoek eervol ontslagen S. B. Drijber
Bzn., onder dankbetuiging als burgemeester
van Tjiètjerksieradeel;
op verzoek eervol ontslagen L. Mulders als
commies 4e klasse bij de posterijen en tele
grafie.
goedgekeurd, dat aan D. F. Romein, burge
meester der gemeente Wadenoijen, op zijn ver
zoek, met ingang van 1 dezer, eervol ontslag is
verleend als secretaris dier gemeente
goedgekeurd, dat R. H. de Boer, waarnemend
burgemeester der gemeente Stavoren, is be
noemd tot tijdelijk secretaris dier gemeente
als blijk van goedkeuring en tevredenheid, de
bronzen eerepenning voor menschlievend hulp
betoon en een loffelijk getuischrift toegekend
aan
W. A. Dodemont, klerk te "s-Hertogenbosch,
wegens de door hem met levensgevaar verrichte
redding van een drenkeling uit het water van
het meertje, genaamd de IJzeren Man onder de
gemeente Vught, op 2 Juli 1914
S. J. baron van Tuyll van Serooskerken, te
Heeze. wegens de door hem met levensgevaar
verrichte redding van een knaap uit het water
van de Waal aan de Waalkade te Nijmegen
op 2 Mei 1914
- G. J. Dissevelt, agent van politie te 's-Gra~
venhage, wegens de door hem in vereeniging
met anderen met levensgevaar verrichte pogin
gen tot redding van een drenkeling uit de
Noordzee, aan het strand te Scheverungen, op
23 Aug. 1913
D. Schouten, werkman te Gouda, wegens de
door hem met levensgevaar verrichte redding
van een meisje uit het water van de Raam al
daar, op 4 Juni 1914;
E. Gort, schuitenvoerder te Amsterdam, we
gens de door hem met levensgevaar verrichte
redding van eene drenkelinge uit het water aan
de Prins Hendrikkade aldaar, op 31 Oct. 1913
Th. H. Pompert, visscher te Helder, wegens
de door hem met levensgevaar verrichte red
ding van een knaap uit het water van de Bui
tenhaven aldaar, op 22 Mei 1914
A. J. Th. Doems, te Amsterdam, wegens de
door hem met levensgevaar verrichte redding
van een kind uit het water van de Brouwers
gracht aldaar, op 8 Juli 1914 i
F. Heyboer, soldaat der landweerinfanterie,
te Zierikzee wegens het door hem met levens
gevaar tot staan brengen van een hollend paard
met bespanning in de Nobelstraat aldaar, op
11 Aug. 1914, onder zoodanige omstandighe
den, dat daardoor menschen uit onmiddellijk
levensgevaar zijn gered
P. C. Landegent, soldaat der landweerinfante
rie, te Haamstede, wegens de door hem met
levensgevaar verrichte redding van een kind uit
het water van de Oude Haven te Zierikzee, op
21 Aug. 1914;
J. N. Haenen, daglooner te Eysden, wegens
de door hem met levensgevaar verrichte red
ding van een kind uit het water van de rivier
de Maas, aldaar, op 26 April 1913.
Naar aanleiding van het bericht van het
Tblddat de Nederlandsche gezant te Lon-
len jhr. mr. De Marees van Swinderen te
Rotterdam is aangekomen om overleg te ple
gen over hel oponthoud, dat Nederlandsche
schepen ondervinden, is bij navraag aan het
departement van bui tenia ndsche zaken geble
ken. dat erVij het ministerie niets van bekend
is. dat de heer De Marees vanSwinderen zijn
post le Londen heeft verlaten.
De heer L. Davidson, w. e. J. te 's Gra-
vonihage, is benoemd tot chef-ingenieur van
de electroteehnische afdecling der ,,Werf
Gusto", firma A. F. Smulders, te Schiedam
Nederland en de oarlog.
Installatie beurscommissie.
De minister van landbouw, handel en nij
verheid, de lieer Treub, heeft gisteren op zijn
departement dc beurscommissie officieel ge
ïnstalleerd en daarbij de volgende redevoe
ring gehouden:
,,Öij de beurswet is voor den tijd dat deze
wet van kraoht zal zijn ten aanzien van den
geld en fondsenhandel een even groole als
buitengewone be.voegdheid aan den minister
van landbouw, nijverheid en handel toever
trouwd.
Die bevoegdheid brengt een zware aanspra
kelijkheid met zich. De wetgever zou mij, alB
minister van handeL zeer zeker die bevoegd-
niet hebben toegekend en ik zou even stellig
de daaruit voortspruitende aansprakelijkheid
met hebhan durven aanvaarden, indoen mil
niet van meel of dc voorlichting van eene
commissie van deskundigen ware verzekerd,
geweest
De commissie van deskundigen van de
beurswet heeft naar de bedoeling der wetge
vers ten aanzien van den minister van land
bouw, Nijverheid en Handel een plaats 4e be-
tkleeden, welke is te vergelijken met die welke
de aldeeling voor geschillen van bestuur van
den Raad van State inneemt tegenover de
Regeering. De Minister van Landbouw, Nij
verheid en Handel zal aan de adviezen van
de commissie van deskundigen niet zijn ge
bonden. De beslissing blijft bij hem. Maar de
bedoeling des weigevers is zonder twijfel ge
weest, dat de verhouding tusschcn den Mi-
nisier en dc commissie van deskundigen zoo
danig zou wezen, dat hij als regel zal kunnen
volstaan met eene bekrachtiging van het
advies dat hij van de commissie zal ontvan
gen.
Waar het nu wel van zelf spreekt, dat zoo
wel bij den Minister als bij de commissie de
ernstige wil voorzit om niet alleen de letter
van de wet na te leven, maar ook haar geest
en bedoeling te verwezenlijken, daar volgt uit
de verhouding, die de wet bedoelt, dat in
werkelijkheid een groot deel van de aan den
Minister toegekende bevoegdheid, maar daar
mede tevens een groot deel van de daarmede
gepaard gaande verantwoordelijkheid komt
te rusten op de schouders van de commissie
van dcsüamdlgen.
Het gaal hij deze tegenheid om groote
financicele belangen, o. linancieele belangen,
waarbij duizenden van dc bevolking betrok
ken zijn. En die belangen wijzen niet steeds
in dezelfde richting. Integendeel telkens, bij
schier elk eenigszins belangrijk vraagpunt,
zullen belangen van de eene groep van daar
bij betrokkenen, zich kruisen met belangen
van een of meer groepen van andere belang
hebbenden. De taak van allen, die bij de uit
voering van die wet een rol zullen liebhen te
vervullen, zal wezen met het ernstigste stre
ven van strikte onpartijdigheid, met den as
ten wil, algemeenevolksbelangen liooger te
stellen dan bekingen van bepaalde groepen
der bij den geld- en fondsenhandel betrok
kenen, dezen handel uit hel tijdperk van on
gekende beroering, waarin hij verkeert, lang
zaam, maar zeker terug te leiden naar den
toestand van vrijheid, waarin Rcgeerings-
inmenging niat slechts overbodig zijn zou,
maar hinderlijk voor eene gezonde en krach
tige ontwikkeling.
Die taak is moeilijk; zij stelt hooge eischen.
Zij verlangt, dat allen, die aan haar deelne
men, zich zullen weten te plaatsen op hooger
peil dan waarop men zich bevindt, als uit
sluitend met de belangen van een bepaalde
groep van belangstellenden behoeft te worden
gerekend
Wat mij zeiven aangaat, ik heb begrepen
dat mijn aandeel in die taak, waar ik slechts
zulk een klein deel van mijn tijd en van den
ken daaraan zou kunnen wijden, voor mij te
zwaar zou zijn, indien ik daarin voor de
dagelijksche uitvoering der wet niet werd
bijgestaan door enkele vertrouwde en der
zake kundige personen.
Ik heb het daarom op hoogen prijs gesteld,
dat ik een drietal mannen van erkende kunde
en die wegens hun karakter eigenschappen
algemeen geacht worden, bereid heb gevon
den mij den bijstand, dien ik in deze zoo
zeer noodig heb, te verkenen. Ik breng hun,
die op mijn verzoek hier mede tegenwoordig
zijn. voor die bereidwilligheid mijn dank.
Het zou echter een groote dwaling zijn te
meenen dat de instelling der commissie van
bijstand in de uitvoering der wet iets te kort
deed aan de grootere beteekenis vatn het aan
deel in onze gemeenschappelijke taak, dat Gij,
mijne heeren, als leden en plaatsvervangende
leden <ler wettelijke commissie van deskun
digen hebt willen op u nemen. Welke die be
teekenis is, heb ik zooeven reeds met een en
kel woord aangestipt, ik acht het onnoodig
daaraan iets toe te voegen.
Dat gij, voorzitter en ondervoorzitter van
de Amsterdamsche Kamer van Koophandel,
het voorzitterschap en het plaatsversangend
voorzitterschap van de commissie van des
kundigen vatn de beurs wel hebt willen aan
vaarden, wordt niet alleen door de regeering,
maar zeker door heel het land gewaardeerd.
Ieder ziet daarin terecht een waarborg te
meer voor de onpartijdigheid der adviezen,
welke van uwe commissie zullen uitgaan.
En gij, mijne heeren, leden en plaatsver
vangende leden der commissie, bij uwe keuze
is rekening gehouden met de verschillende
groepen uit den geld- en effectenhandel, die
aanspraak er op mogen maken, dat op hunne
belangen zal worden gelet. Echter is het de
bedoeling allerminst geweest, dal ieder uwer
in dc commissie zich. zou gevoelen als de
pleitbezorger van de groep, waartoe hij zelf
behoort. Integendeel, van ieder uwer wordt
verwacht, dat gij de vragen, waarover p:
zult hebben te adviseeren* breeder bezien zult
dan alleen uit den gezichtshoek van den kring,
die u aanbeval.
Bij de samenstelling der commissie uit ver
tegenwoordigers van de verschillende groe
pen van belanghebbenden heeft niet het denk
beeld voorgezeten, een aantal pleitbezorgers
van verschillende groepsbelangen bijeen te
brengen, maar wel er voor te waken dat het
uitbrengen der adviezen niet zou geschieden
met een onwillekeurig verwaarloozen van be
paalde groepsbelangen^ Het algemeene belang
toch van hen, die bij de beurswet betrokken
zijn, is dc resultante van dc belangen der ver
schillende groepen, waaruit de beurswercld
is samengesteld, zoomede van de belangen
van het publick, dat achter die groepen staat.
Het samenbrengen van een aaiUal deskundi
gen, die ieder meer In het bijzonder de be
langen en de inzichten van een bepaalde groep
kennen, maar die daarbij van het geheele za
kenleven op beursgebicd zoodanig op de hoog
te zijn. dat zij de beteekenis hunner eigen
groep voor hel geheel met bijzondere kennis
van zaken beoordeel© n kunnen, waarborgt
dat bij het opmaken der resultante <le ver
schillende krachten, die haar bepalen, in haar
relatieve sterkte met juistheid zullen worden
gemeten.
Aan niemand is het gegeven zich geheel te
onttrekken aan den invloed van zijn milieu
Men mag dus van u, leden en plaatsvervan
gende leden der commissie, die bepaalde groe
pen vertegenwoordigt, niet verlangen en niet
verwachten, dat gij zult kunnen wel niemand
kan. Maar wel wordt van u verwacht en ver
langd. dat gii beseffen zult dat tni steeds bh
het uitbrengen van uw advies zuil hebben te
streven voor den hoogst bereikbaren graad
van objectiviteit, met den meeslcn ernst zult
moeten pogen liet belang van uw groep en
van het deel van het publiek, dat achter haar
staat, in de juiste verhouding te stellen tot
dat der andere groepen die tezamen hel alge
meen belang bepalen.
Ik houd mij overtuigd dat aan het beroep
da tik met deze woorden op uw aller toewij
ding en uw aller streven naar onpartijdigheid
doe, door u zou zijn gehoor gegeven, al had
ik liet niet openlijk uitgesproken. Waar hel
hier echter om zoo groote, zoo ingewikkelde
en zoo wijd vertakte belangen gaat, heb ik
gemeend dat beroep tot dekking van mijne
eigen verantwoordelijkheid zij het ook ten
overvloede niet achterwege te mogen laten.
Het licht dat van ieder uwer zal uitschij
nen, zal ook bij. het ernstigste streven naar
objectiviteit, min of meer gekleurd zijn; de
samenstelling uwer commissie geeft echter
recht tot de verwachting, dat uit de com
binatie dier kleuren het witte lioht der objec
tiviteit zal te voorschijn komen.
Hoe dichter uwe commissie tot dlat ideaal
zal kunnen naderep, hoe hooger de waarde
harer adviezen niet slechts voor de regeering
maar ook voor het publiek zijn zal, en hoe
groot er tevens de voldoening zal wezen,
waarop gij, mijne heeren, als uwe taak zal zijn
afgoloopen, daarop zult kunnen terugzien.
Hiermede verklaar ik uwe commissie voor
geïnstalleerd en verzoek ik u. mijnheer de
voorzitter, het presidium te willen aanvaar
den.'*
In antwoord op de rede van minister Treub
'heeft de voorzitter van de Beurscommissie,
de heer S. P. van Eeghen, het volgende geant
woord:
„Excellentie.
Met aandacht heb ik geluisterd naar dc
woorden, waarbij Uwe Excellentie deze door
II. M. de Koningin, op voordracht van Harer
Majesleits Begeering, benoemde commissie
heeft geïnstalleerd.
Onze commissie heeft in deze benoeming ge
zien een bewijs van vertrouwen, dat zij op
hoogen prijs stelt; zij is zich bewust dat haar
eene groole verantwoordelijkheid wordt op
gelegd.
Uwe Excellentie heeft terecht er op gewe
zen, dat, ofschoon onze commissie is samen
gesteld uit personen uit verschillende groe
pen, «a-He leden zich op hetzelfde hooge onaf
hankelijkc standpunt moeten plaatsen.
Ik ben overtuigd, Excelleaitie, dal wij allen
hiervan doordrongen zijn. Onze commissie zal
dan ook trachten, wanneer Uwe Excellentie
zich hetzij rechtstreeks hetzij door Uwe
Commissie van Bijstand tot haar wendt,
zooveel rn baar vermogen is, juiste en onpar
tijdige adviezen, te geven.
Terwijl ik mij veroorloof Uwe Excellentie
mijn dank te betuigen voor de welwillende
woorden tot leden van de Commissie van des
kundigen, tot den ondervoorzitter van de Am
sterdamsche Kamer van Koophandel en tot
mij als voorzitter van die Kamer gericht,
spreek ik de hoop uit, dat, ook do oer mede
werking van onze Commissie, het doel, waar
voor de Beurswet van 1914 in het leven is ge
roepen, ten volle zal worden bereikt.
Koninklijk Nationaal Steuncomité*
De zesde lijst vaai ontvangen bijdragen, loo-
pendle van 20 tot en met 26 September JJ.,
toont een totaal aan van f 57,025.26$.
Op deze lijst is de grootste bijdrage die van
mevr. C. A. R.—M., le 'sGravenhage, van
f 5000, terwijl bovendien geschonken is door
bar. A. v. V. v. S. te 's Gravenhage 110 HL.
rogge.
Voorla heeft het Kon. Nat. Steuncomité met
groote waardeering kennis genomen van het
aanbod, gedaan door The "Western Union Ca
ble System (agent de heer J. Beenhouwer te
Amsterdam) om via de Transatlantische ka
bels dier maatschappij gelegenheid te geven
gelden in Noord-Amerika ten behoeve van
het comité bijeen te brengen, van welke tele
grafische bemiddeling door het publiek ge
heel kosteloos kan worden gebruik gemaakt.
Het geheel aantal ontvangen bijdragen en
toezeggingen heeft thans de som bereikt van
f 504,763.36
Penningmeester is jhr. mr. W. Th. C. van
Doom, Koninginnegracht 35. alhier.
Belgische vluchtelingen.
Te Rotterdam worden per scheepsgelegen
heid verwacht 2500 Belgische kinderen met
geleiders, alle vluchtelingen uit Antwerpen,
Zij zullen worden ondergebracht in verschil
lende handelsloodsen op Fijenoord.
Nader wordt gemeld:
De Belgische vluchtelingen worden naar
Rotterdam gebracht met Rijnschepen langs
de Schelde en worden 'hier in de sheds clêr
Holland—A/merika-lijn ondergebracht, die
daartoe gereed gemaakt worden. Van daai
worden zij later van regeeringswege naar de
interneeringskampen vervoerd.
Men schrijft aan de N. R. Ct. wit Zeeuwsch-
Vlaanderen O. D.. did. 1 October:
Nu de beschieting van dc Antwerpsche for
ten begonnen is, komen uit verschillende dor
pen onder den fortenkring tal van vluchtelin
gen naar hier. Velen brengen hun voornaam
ste meubelen mee. Den geheelen nacht heeft
men hier het gedonder van (het geschut ge
hoord. Dezen morgen was het bijzonder
herig.
D r. Fr. van Cau welaert.
Naar „De Tijd" verneemt, bracht gisteren
dc Belgische volksvertegenwoordiger dr.
Frans van Cauwelaert een bezoek aan ons
land». Ilij vertoefde te Amsterdam om aldaar
namens de Belgische regeering maatregelen
te bespreken betreffende de toevluchtsoorden
voor Belgische vluchllingen.
Voor de Franse li e ambulances.
Mevrouw Chouillel, Daendelstraat 39 te
's Gravenhage, heeft ten behoeve van de am
bulances voor dc gewonden van het Fransche
leger van alle kanten giften en gaven ontvan
gen. De milde gaven hebben haar in staat ge
steld, heden aan de Fransohe ambulances een
zending tc doen toekomen.
Er is nog eenig geld in kas, waardoor het
comité voor deze zendingen is kunnen begin
nen een nieuwe zending in gereedheid te bren
gen, welke vertrekken zal, zoodra daarvoor
weder voldoende zal zijn bijeengekomen.
Zeer gaarne blijft mevrouw Chouillel zich dus
voor toezending van gelden en benoodigdhe*
den aanbevolen houden.
Geruchten.
Te Amsterdam (en ook in andere steden)
liepen geruchten over een gevecht aan onze
grenzen tusschcn een patrouille van ouzo
troepen en een Duitsche of Belgische afdee-
ling. Bij informatie ton huiree le van den op
perbevelhebber le 's Gravenhage, deelde men
aan de Tel. mede, dat deze geruchten op de
meest stellige wijze kunnen worden tegenge
sproken.
Meelimporl.
Dc Nederlandsche Vereeniging van Hande
laren in huilenlandsch meel houdt a.s. Maan
dag 3 uur in Krasnapolsky te Amsterdam
een openbare vergadering, ten einde den meel
handelaren, die door de regeering naar haar
verwezen zijn. verslag uil le brengen omtrent
de mogelijkheid van aanvoeren van Ameri-
kaansch meel. Tevens zal gelegenheid gegeven
worden, om inlichtingen in te winnen omtrent
verschillende kwesties, die zich, in verband
met den huidigen toestand, oordoen. Tol deze
vergadering hebben alle Nederlandsche meel
handelaren. vrijen toegang.
Het Haagse lie bakk ersbed rijf
Vanwege de Ned. Vereen, van "Werkgevers
in het Bakkersbedrijf tc 's Gravenhage wordt
hel volgende medegedeeld:
In verband met de mcdedeelang van het
Rijksbureau voor de distributie van graan en
meel. dat een groote voorraad tarwe le Ply
mouth is vastgehouden en er voorloopig geen
tarwebloem zal worden gemalen, is de vrees
gegrond, dat zeer spoedig de productie van
wittebrood en luxebrood te 's Gravenhage zal
moeten worden gestaakt. Daardoor zal er voor
een groot aantal bakkersgezellen geen werk
meer zijn.
Verschillende broodfabrieken rullen begin
nen de dienstbetrekkingen met inachtneming
van den opzegtermijn te doen eindigen, ten
einde zoo noodig hun personeel te verminde
ren.
Uitsluitend bruin brood.
Van Maandag as. af wordt te Dordrecht
niet anders dan tafrwebrood (hmilii brood)
gebakken.
Brood met rijstemeeL
In een gisterenavond gehouden vergadering
van het dag. bestuur der gemeente Enschedé
met de bakkers is besloten om met ingang
van 8 Oct. a.s. het tarwemeel voor 't bakken
van brood te vermengen met deel rijstmeeL
Haring visscher ij op da
Noordzee.
Men meldt aan de N. R. Ct.:
Het bericht van 30 September inzake de fca-
ringrisscherij behoeft in dier voege verbete
ring, dat niet een Rritsche, maar een Hol-
landsche visscherijkruiser ter waarschuwing
vertrekt. Heden vertrekt met dat doel uit
Nieuwediep Hr. Ms. Wodan. Als vertegen
woordiger van de reederijen wordt de reis
meegemaakt door den heer G G. Roos, te
Vla ar dingen.
De Rotterdamse he haven
Er is ook deze week geen verandering ge
komen dn de doodscbe stille in onze havens,
schrijft de N. R. Ct Het aantal binnengeko
men 6chepen zal al weer de 50 weinig te bo
ven gaan. Behalve de gewone beurtbooten ga
ven eenige kolenbootjes en een enkele erts
boot, uit Noorwegen binnen geloopen, nog
eenige bedrijvigheid en wat arbeid aan een
aantal naar werk hunkerende havenarbeiders
Van de groote najaarsdrukte, die anders om
dezen tijd in onze 'havens heerscht thans geen
spoor.
Huurschulden.
Tussdhen het bestuur van het Algemeene
Steuncomité Amsterdam 1914 en de bestuur
ders van de beide eigenarenvereenigingen heb
ben besprekingen plaats gevonden omtrent te
gemoetkoming in de betaling van de huur van
de dioor (het comité ondersteunde gezinnen.
Deze besprekingen hebben tot voorloopige
overeenstemming geleid. Binnen enkele da
gen zal het resultaat worden openhaar ge
maakt.
Procedure broodbakkers-
meelhandelaren.
Voor de rechtbank te Haarlem wend giste
ren behandeld de procedure, aanhangig ge
maakt door een drietal bakkers aldaar tegen
de N. V. Kon. Fabrieken voorheen Wessanen
en Laan te Wormen-eer en de firma Grippe-
ling en Verkley te Haarlem tot nakoming der
contracten tot levering van meel
Een en ander in verband met de bepaling
van den minister van L., N. en H. om den
maximumprijs van tarwebloem no. 0 vast te
stellen op f 14 per 100 Kg.
kir. Monnik, voor de bakkers optredende,
concludeerde tot veroordeeling van gedaag
de, in dit geval de firma Wessanen en Laan,
tot nakoming van het contract en bij gebreke
daarvan schadevergoeding.
Mr. Asser bepleitte namens gedaagde over
macht en derhalve nlet-ontvankelijk verkla
ring.
Uitspraak op 27 October.
Daarna zal dc zaak tegen de firma Grip-
peling en Verkley worden behandeld.
In beslag genomen.
Ook te Leiden zijn door de politie de bij
boekhandelaren voorradige exemplaren van
het geïllustreerd blad Wereldwee in beslag
genomen.
De moord te Wouw. In den nacht
van 10 op 11 Mei van dit jaar is te Wouw
nabij Bcrgen-op-Zoom de 52-jarige zwerve
ling B. Groenendijk door messteken en stom
pon vermoord. Te dezer zake heeft Donderdag
voor de rechtbank te Breda terecht gestaan
de landbouwersknecht M. II., uit Wouw.
De verslagen© is in den morgen van den
11 den Mei gevonden, liggende in een sloot
voor de woning van J. D., landbouwer te
Wouw. Deze deelt mede, in den bewusten
nacht te zijn ongeklopt door een man, <lie hem
toeriep: „Er zijn schooiers op het erf'V Aan
de stem herkende hij den beklaagde, die vroe
ger bij hem gewerkt had. Even later hoorde
hij gebons aan zijn achterdeur en een zwak
kere, stem, zeggende: „Wat schiet je daarmee
op, jongen."
Daarna hoorde hij weer gestommel en ge
vloek, en na een wijle vernam hij weer de
slem van den beklaagde, die hem toeriep:
„Je hebt niets gehoord, nicwaar?"
De verdere getuigenverklaringen waren
mede zeer bezwarend voor bekL Zoo hadden
twee sigarenmakers uit Esschen, op dat uur
de woning van D. per rijwiel passeerende,
bckl. herkend als de persoon, die hen toen
bad aangehouden, een mes zwaaiende en
roepende: „Ik moet jullie als getuigen hebben
dat ik dien schooier ga kapot maken." Zij
waren spoedig doo; gereden, doch zagen eerst
nog. dat een tweede persoon, vermoedelijk de
versla gene, op het erf van D. rond liep.
De landbouwer v. O., bij wien beklaagde in
dienst was. verklaarde dien nacht te zijn ge
wekt door bekL, die hem om een fietslantaarn
vroeg. „want", zcide hij; „ik heb dien schooier
kapot gemaakt en moet gaan zien, of hij goed
dood is". Den volgende morgen, toen de
moord in het dorp bekend was. had v. O. aan
H. gevraagd: ,.is dat jouw werk geweest?"
waarop H. aan v. O. en diens vrouw verhaald
had, „dat hij den zwerveling had „geslacht".
„Ik hob hem eerst gestoken, en toen in de
sloot getrapt," waren zijn woorden. „Daarna
ben ik er bij gaan zitten om te zien, of hij
goed dood was."
Verschillende bewijsstukken, o.a. het mes
van bekl„ waren uit den waterput van zijn
meester v. O. opgerischt.
Beid. H- wist zich van zijn bekentenis tegen
over v. O. en zijn cchtgenoote niets le herin
neren. Hij hield staande, in den bewusten
nacht twee onbekende personen te hebben
aangetroffen, die een eind met hem meeliepen
en hem toen aanvielen. Daarop had hij iemand
gestoken, doch slechts eenmaal. Getrapt had
hij niemand en D. had hij niet gevraagd, hem
niet te verklappen. Hij heeft den verslagcne
vroeger nooit gesproken en verder wist hij
niets meer.
Het O. M., waargenomen door mr. F. Cou-
vée, het aan bekl. ten laste gelegde wettig en
overtuigend bewezen achtend, kenschetste do
misdaad als doodslag en vond geen aanleiding,
verzachtende omstandigheden in aanmerking
te nemen. Bekl. was een periodiek drinker,
het slachtoffer stond bc-kend als een ingetogen
fatsoenlijk man, die niemand iets in den weg
legde. Bekl. heeft gehandeld met een beest
achtigheid, die door niets verontschuldigd of
verklaard kan worden. Zelfs was hij volgen?
de getuigenverklaringen niet ovennatig be
schonken.
Voor beklaagde's bewering, dat hij aange
vallen was, ontbrak elk bewijs. In koelen
bloede heeft hij het slachtoffer eerst gestoken
en daarna in een sloot* verder van kant ge
maakt. Het O. M. vroeg de hoogste straf, in
casu 15 jaar gevangenisstraf, wegens doodslag.
De verdediger, mr. dr. M. Tydeman Mzn.,
pleitte clementie.
De uitspraak wordt bepaald op Donderdag
16 dezer.
„Oorlog aan den oorlog*V
De rechtbank te Breda sprak vrij den siga
renmaker uit Oisterwijk, beklaagd een op-
ruiend stuk te hebben doen verspreiden en
voor wien dewege twee maanden gevangenis
straf was gevraagd. Het bewuste stuk is d
bekende circulaire „Ooriog aan den Oorlog
Op vrij e voeten. De twee Belgen, die
als verdacht van inbraak ten huize van dr.
Franssen 1e Leiden in het huis van bewaring
te 's Gravenhage waren opgesloten, zijn weer
op vrije voeten gesteld.
Ongeluk bij den arbeid. De werk
man d. van S., te HazersWoude, heeft eenige
dagen geleden bij het herstellen van een ce
menten put een hijschtoestel op zijn lichaam
gekregen. De man te gisteren aan zijn ver
wondingen overleden.
Een ontvlucht krijgsgevan
gene verdronken. Een Woensdag uit
de Haringvliet te Rotterdam opgehaald lij1
is door een ambtenaar van het Belgisch con
sulaat herkend als Daniël Quantier, uit Brus
sel, zijnde een der drie tc "Winschoten aan
gehouden em naar Don Haag en Rotterdam
doorgezonden, uit Duitschland ontvlucht**
krijgsgevangenen. Zijn twee kameraden wa
ren te Rotterdam in een hotel ondergebracht.
Hij was alleen gaan wandelen, en in het water
geraakt.
Verdronken. Te Oldeboorn (Fr.) is
de 20-jam"ge melkmeid J. verdronken-
Schoot- en Kerknieuws.
Examen Wiskunde L. O. (art. 86).
's-Gravenhage, 1 Oct. Opgeroepen en opge
komen drie candidaten. Afgewezen twee. Ge
slaagd W. Vreeken, te Diemen.
Kunst en Wetenschap.
Oorlogstentoonstelling. De
Larensche Kunsthandel te Amsterdam opent
den 16den dezer eene tentoonstelling van tee-
keningen, pastels, schilderijen era., betrek
king hebbend op den huidigen oorlog. Bijdra
gen rijn reeds toegezegd door Albert Halm,
Louis Raemaekers, Piet van der Hem, Ko
Drucker e. a. Ook rekent met oip medewer
king van het buitenland.
F. M. Lurasco. De Telegraaf
meldt het overlijden van den heer F. M. Lu
rasco, die van 1901 tot 1904 muriefcverslap-
gever aan dat blad was.
Gisterenmiddag omstreeks kwart over
twaalven bemerkten voorbijgangers dat er
rook kwam uit de spits van den toren van
de St. Vituskerk, aan de Emmastraat te Hil
versum. Eenige oogenblikken later zag men
het vuur uitslaan. De brandweer ondervindt
veel moeilijkheden bij het blusschingswerk,
daar de brand op con hoogte van 50 meter
woedt Door het water der waterleiding tot
den hooftóten druk op te voeren, kaïn men den
brand bereiken.
Het politie-ondierzoek heeft uitgewezen, dal
de torenbrand te Hilvetrsum werkelijk één
gevolg is geweest van door een loodgieter ion
een timmerman verrichte werkzaamheden,
waarbij een spirltuslamp gebruikt is. De scha
de is betrekkelijk g<tring; alleen aan de Zuid
zijde is zij ernstig, cn tot ver naar boven is ër
veel hout aan de binnenzijde verkoold.
Het moet.
Het moet, en idus kan het.
En 'het kén ook, als ge maar even wilt be-
denJken hoe rijk ge rijt in vergelijking van
uw buurman, die, tot voor hed 'kort nog iu
goeden doen, thans is beroofd van alles ejj
dien ge thans moet mecdeelen van het velé
goode, dat u werd gelaten.
Uit Den Haag «ontvangen we hartroerende
