Uit den omtrek.
0NATOGe
-> sterkt o
STADSNIEUWS.
Nederland en da oorlog.
Geen stop zetten van het treinvervoer
Men meldt ons uit 's Gravenhage
Dank zij den rusteloozen arbeid aan het
departement van Binnenlandsche Zaken, waar
dok de minister tot diep in den nacht en zelfs
den Zondag aanwezig was. is het niet noo-
d i g gebleken, heden een deel van het perso
nenvervoer slop te zetten in het belang van
bel vervoer der Belgische vluchtelingen.
De minister heeft met den generalen staf
en de spoorwegmaatschappij een regeling ge
troffen.
Belgische vluchtelingen*
K o n i nik lij k e hulp.
Zondagmiddag vertrokken van den Haag
naar Roosendaal en Bergen-op-Zoom negen
automobielen met levensmiddelen, dekens en
lijfgoederen voor de vluchtelingen. Vijf van
deze auto's zijn verzorgd voor (rekening van
II. M. de Koningin en onder leiding van den
hofmaarschalk jhr. Boreel; de andere vier
voor rekening van hel Roode Kruis en onder
leiding van jbr. mr. Witterl van Hoogland en
jhr. E. van Loon, beiden van het hoofd comité
van het Roode Kruis, en van graaf Van Rech-
fceren Limpurg en baron Van Ittersum, heideD
van de Johanniterorde-
Te A ra sterdam.
Het te Amsterdam zetelende -Nederlandsche
Comité tot Steun van Belgische en andere
slachtoffers, heeft tot dusver ontvangen:
f 90,863.48, fr< 5187,47* en M. 98,13. O.a.
ontving het comité van 3 Vlaamsche vluchte
lingen elk 5 francs.
Om kwartier voor negenen is gisteravond
san het Centraalstation te Amsterdam een
lange trein van 2-1 wagons, meerendeels ge
vuld met vluchtelingen (in totaal circa 1200
aangekomen. Op hel perron waren o.m. aan
wezig een detachement hospitaal-soldaten en
een aantal verpleegsters. De hospitaal-solda
ten en eveneens een aantal infanteristen en
«enige matrozen belastten zich met het dra
gen van de talrijke bagage. Honderden pak-
Kcn lagen op het perron verspreid.
Buiten stond een groot aantal vracht-auto's
opgesteld om zoowel de goederen als dege
nen, die hel ergste vermoeid waren, te ver
voeren. Op straat was het nog voller dan Don
derdag, zoodat dc lange stoet zich met moeite
een weg baande door het bijeengepakte pu
bliek
Zoo talrijk waren de vluchtelingen ,dat men
in de Effectenbeurs stoelen te kort kwam om
allen een zitplaats te verschaffen. Het bestuur
van de Vereeniging voor den Effectenhandel
had een oficieel wisselkantoor ingericht waar
ie ballingen hun vreemd geld konden inwis
selen voor Hollandsch. Onder dc belangstel
lenden werden opgemerkt drie der wethou
ders n.l. dr. Josephus .Titfa, die zich in deze
lagen onvermoeid toont en de hecren De
Vries cn Vliegen. Een groot deel der vluchte
lingen werd ondergebracht in een gemeente-
loods aan de IJkade.
Naar schatting van den hoofdcommissaris
ran politie zijn er thans in Amsterdam reeds
1000 5ÏW0 vluchtelingen.
Onder de vluchtelingen, die te Amsterdam
tijn aangekomen, bevonden zich ook elf
Dudcrlooze zuigelingen, uit een Anlwerpsche
inrichting, onder toezicht van een verpleeg
ster, die in het kinderziekenhuis zijn onder
gebracht.
Naar gemeld wordt is er gisteren bij het
Ne dei-lands ch Comité voor Belgische en an
dere vluchtelingen te Amsterdam f 23.000 in
gekomen, meest van ingezetenen der hoofd
stad.
Te R o t te rd a m.
Dc N. R Gt., welke voor Rotterdam eene
inzameling uitschreef, heeft thans bijna
f 60.000 bijeen.
Ook Vrijdag kwamen te "Rotterdam telkens
weer lange treinen vol vluchtelingen aan.
Vele vluchtelingen vertoonden stukken van
bommen en kogels, die zij in het belegerde
Antwerpen hebben opgeraapt.
Naar aan de N. R. Ct. van verschillende
zijden verzekerd werd door leden van conai-
tó's moeten zich reeds een holf milMoen vluch
telingen in ons land bevinden.
Op liet perron aan het station D. P. zijn al
lerlei mededeelingen aangeplakt als: Madame
Monnojem zoekt haar man, mr. de Winter uw
zoon is te Breda bij zijn grootmoeder, vrouw
met kinderen van F. A. Beekman zijn vertrok
ken naar Breda. Maria Lesage zich te bege
ven naar Amsterdam, enz.
En maar steeds gaan de treinen voort dui-
fenden vluchtelingen aan te voeren. Ook gis
terenavond werden er verwacht.
Verschillende booten hebben meer dan
•luizend vluchtelingen aangebracht.
De N. R. Ct. heeft voor Rotterdam een in
zameling uitgeschreven, waarvoor Vrijdag
avond bijna f 30.000 bijeen was
In den afgeloopen nacht zijn te 's Gra
venhage nog een paar honderd vluchtelingen
aangekomen. Een honderdvijftigtal werd on
dergebracht in een autogarage aan de Laan
van Roos en Doorn, terwijl de overigen in de
stationswachtkamer der Holl. Spoor slaapge
legenheid kregen. Heden ochtend zijn zij
over de verschillende loevluchtoorden ver
deeld.
Nog vele vluchtelingen worden heden ver
wacht. Wijl het voor de Spoorwegmaatschap
pijen ondoenlijk is hen allen reisgelegenheid
te versohaffen, zijn eenige lastauto's uit Den
Haag naar het zuiden des lands vertrokken
om de vluchTelingen op te halen.
De Belgen ontvangen hier een vriendelijk
onthaal. Ook velen uit de arbeidersbevolking
bieden zich aan om hen te herbergen.
Te Arnhem.
Ruim 900 Belgische vluchtelingen zijn gis
teren te Arnhem aangekomen om daar ter
stede te worden opgenomen. Toen de trein
was- binnengekomen, werden allen in een lan
gen stoet naar Musis Sacrum geleid, waar men
intusschen alles in gereedheid had gebracht
om den menschen een flink middagmaal te
verstrekken.
Voor de kinderen werden honderden flesch-
jes melk aangebracht. Voorloopig zijn de
Vluchtelingen in groote gebouwen onderge
bracht, waarheen zij met rijtuigen, electrischo
trams en auto's werden vervoerd. Heden zal
een gedeelte bij particulieren worden onder
gebracht, terwijl de rest in gemeentegebouwen
Jn particuliere inrichtingen zal worden ge-
huisAest. In den loop van den avond zijn n«>g
twee treinen met ongeveer 1500 vluchtelingen
aangekomen. Slechts een klein aantal, die ziek
waren of zoo afgemat dat ze niet verder kon
den, werden nog te Arnhem opgenomen. De
rest ging door naar Leeuwarden en Zwolle.
Een van de vrouwelijke vluchtelingen is te
Arnhem spoedig na aankomst moeder gewor
den. De vader verklaarde aan den ambtenaar
van den Burgerlijken Stand, dat hij uit dank
baarheid voor de hier te lande ontvangen
liefde dit kind wilde noemen naar II. M. Ko
ningin Wilhelmina.
Te Groningen.
Te 6 uur gisterenavond is te Groningen een
extratrein met Belgische vluchtelingen ïan ge
komen; te tien elf uur wordt een tweede
extra-tredn verwacht, zoodat Groningen de
eerstkomende dagen 2000 Belgische vluchte
lingen zal herbergen. 900 worden in de rij-
wielfabriek van Fongers, 500 in de dresseer-
schooi in de tent op het noordersportlcrrein,
400 in stallen van twee paardenhandelaren,
200 in een gymnastieklokaal ondergebracht.
Bij de contróle op het stationseinplaccment
stonden doctoren om eventuqele patiënten af
te zonderen, een Roode Kruis-ploeg met bran
card was aanwezig en ook aan lafenis ont
brak het niet.
Heden worden allen gevaccineerd. Ze eten
bij partijen van 400 in de Harmonie. Aan
staanden Maandag hoopt men de meeslen op
verschillende plaatsen in de provincie onder
dak te brengen.
Men meldde Zaterdag uit Vlissingen:
Van de duizenden vluchtelingen, die hier
aankomen en in alle mogelijke openbare ge
bouwen. als scholen, groote zalen enz. zijn
ondergebracht geweest, werden zeer velen per
extra-treinen naar het Noorden vervoerd.
Van den toestand, welke hier in de omgeving
van het slation en de havens heerscht, is geen
beschrijving te geven en de verhalen der
vluchtelingen zijn hartverscheurend om aan
te hooren. Iedere vluchteling is evenwel dank
baar voor al hetgeen hem in ons land wordt
gedaan, want hoewel hier het aantal in dc
duizenden loopt, hebben zij toch allen een
dak gevonden.
Kardinaal Mercier.
De aartsbisschop van Meelielen, kardinaal
Mercier, is vanmiddag met enkele vluchtelin
gen te Nijmegen aangekomen. De kardinaal
zal zich vermoedelijk naar Druten begeven.
Als een bewijs van de paniek, die te Ant
werpen heerschte. kan dienen, dat Vrijdag
ruim 50 stoombooten en slecpschepen, alle
propvol geladen met vluchtelingen, te Hans-
weert aankwamen. Zeker 10.000 menschen,
waarvan velen zwaar bepakt, liepen in het
dorp rond. Bijzondere inspanning kostte het
dien armen Belgen een onderkomen te bezor
gen, te meer daar velen liefst niet verder het
eiland Zuid-Beveland ingingen. Voor het
douanegebouw was een groot bord geplaatst,
waarop zij hun adres schreven, om nicuw-
aangekomenen gerust te stellen omtrent hun
verblijf. Kerk en scholen waren overvol. Ze
waren zeer voldaan over de hartelijke ont
vangst, hun hier bereid.
Verzoek om naar Antwerpen
terug te keeren.
Op verzoek van den grenscommandant te
Pulten heeft een medewerker van het Hbld.
den commandant van Antwerpen Freiherr von
der Schuetz gevraagd, of den vluchtelingen
zou worden toegestaan binnen Antwerpen te
rug te keeren. De commandant heeft hen
daarop de volgende schriftelijke verklaring
afgegeven.
„De ondergeteekende, bevelhebber der ves
ting Antwerpen, verklaart dat niets den te
rugkeer der Inwoners van Antwerpen in
hunne woningen belet.
„Aan geen hunner zal leed geschieden en
het privaat eigendom zal ongeschonden blij
ven, op voorwaarde dat elk zich van vijande
lijkheden onthoude.
„De leden der burgerwacht, wanneer zij
niet gewapend zijn, zullen niet als krijgsge
vangenen worden beschouwd en kunnen ge
rust terugkeeren.
(get.) Frhr. von der Schuetz,
Generall-Leutnant.
Geïnterneerden.
Het N. y. d. D. verneemt:
De achterhoede van het Belgisch-Engelsche
leger is door de Duitsche troepen afgesneden.
Vierduizend man, 3200 Belgen en 800 En-
gelsche soldaten zijn op Nederlandsch gebied
overgegaan, ontwapend en geinterneerd.
Te Vlissingen zijn 120 gewonden aangeko
men. De ziekenhuizen zijn overvol. Voorts zijn
70 geïnterneerde Engelschen en 1000 Belgen
in Vlissingen gearriveerd.
Naar uit Hulst aan de N. R. C. onder voor
behoud wordt medegedeeld, schatte een Bel
gisch officier het aantal in Zeeuwsch-Vlaande
ren ontwapende militairen op 26,000. Hier
onder moeten 4 generaals en 7 kolonels zijn.
Uit Temeuzen meldt men, dat daar ook 48
uhlanen over de grens zijn gekomen en geïn
terneerd.
Met twee Eo o ten kwamen te Dordrecht Zon
dagmiddag aan uit Ter Neuzen ongeveer 2300
Belgische en Engelsche geïnterneerde militai
ren. Ze zagen er goed uit In het lokaal van
Dongen lagen verbazende stapels brood klaar
en vriendelijke dames zorgden voor snijden
en smeren. Met 500 en 600 tegelijk werden ze
geholpen. Onder geleide van gewapende pon
tonniers gingen ze met extra-treinen naar
Gaesterlandi Er was grootte belangstelling.
Een kleine duizend Emgelsche militairen^,
voor verreweg het grootste deel marinesol
daten, zijn gisteren te Groningen aangekomen
eai in de kazerne aan den Heoreweg aldaar
geïnterneerd. Er zijn 23 officieren hij. De man
nen waren optgtew Jet. In versnteldeh pas werd
langs dichte rijen nieuwsgierigen naar de
kazerne gemarcheerd.
Met een extra-trein zijn gisterenmorgen
ruim 4 uur te Leeuwarden een 700 Engelse lie
matrozen en een 10-tal officieren aangekomen.
De matrozen zijn In de Infanterfe-kazerne al
daar geïnterneerd; de officieren hebben hun
intrek genomen in het hotel De Nieuwe Doe
len.
Gisterennacht en gisterenmorgen zijn te As
sen dtaizesid Belgische soldaten, onder wie
vele gewonden, aangekomen en naar 6e ka
zerne gtebradht
Het Vredespaleis
In hel „Vaderland" wordt in een ingezon
den stuk het denkbeeld opgeworpen het Vre
despaleis tijdelijk beschikbaar te stellen voor
het 'huisvesten van vluchtelingen. Ik ben over
tuigdschrijft de inzendster, wien het vol
strekt niet te doen is om de bestemming van
het Vredespaleis belachelijk te maken, dat dit
geheel in Carnegie's geest gehandeld zou zijn.
Met weinig moeite is de kostbare meubilce-
ring op te bergen; dc wanden der zalen zou
den met eenvoudig doek kunnen worden af
geschoten, de vloeren met zeil bedekt. Beddc-
goed en eenvoudige meubels zijn in massa's
van goodwilligen te krijgen. In het souster-
rain is overvloed van ruimte om te koken; ik
weet aanstonds een dozijn dames, die, des
noods met haar dienstboden, die taak op zich
willen nemen. En aan hulp zal het stellig even
min ontbreken, in allerlei vorm, als tot nu too
het geval was. De uitvoering van het denk
beeld zal eenige moeite kosten, maar nood
leert handelen en als het moet snel handelen.
De redactie van het „Vaderland" ontving
nog een ander stuk, waarin precies hetzelfde
denkbedW wordt geopperd en gelooft er de
gevolgtrekking uit tc mogen maken, dat het
een gedachte weergeeft, die in een deel van
de bewoners van IJen .Haag leeft.
Comité van Nederlandsch©
uitgewekenen uit Belgié.
Men verzoekt te berichten:
De laatste dagen zijn onder den stroom van
vluchtelingen ook vele Nederlanders in'hun
vaderland teruggekeerd, cn het is voor hen
van belang de aandacht op bovengenoemd co
mité te vestigen en hun in overweging te ge
ven zich sipoedig in de registers te laten in-
sohrijvcn.
De taak van het comité is door middel van
de Nederlandsche rcgccring zooveel mogelijk
de in België achtergelaten bezittingen van
Nederlanders te beschermen, voor zoover dc
oorlogstoestanden zulks toelaten.
Zij die te Amsterdam en omstreken ver
blijf houden, kunnen zich dagelijks (uitge
zonderd Zondag) van 9—12 cn van 25 uur
aan hel zittingslokaal. Singel 334 te Amster
dam vervoegen, alwaar de noodige mededee
lingen verschaft zullen worden. De overigen
kunnen zich schriftelijk tot liet comité wen
den.
Tevens worden allen die te Brussel en
omstreken wonen en zich nog niet hebben
aangemeld, verzocht dat alsnog zoo spoedig
mogelijk te doen, omdat een drietal commis
sieleden binnen een paar dagen naar Brussel
vertrekken ter behartiging van de belangen
van die uitgeweken Nederlanders, die zich
aangemeld hebben.
Gezien den toestand tc Antwerpen is het
onmogelijk daar thans te werken, doch zoo
dra de toestand het toelaat, zal er aldaar zit
ting gehouden worden en ook een onderzoek
ter plaatse ingesteld worden, omtrent de
plaats gehad hebbende verwoestingen, opdat
voor hen, die op deze wijze getroffen worden,
ook de noodige maatregelen genomen kunnen
worden tor behartiging van de belangen der
uitgeweken Nederlanders.
Halfmaandelijksche tr ade
men t e n.
Men verneemt diat de halfmaandelijksche
tractementsbetalinigen gedurende October en
November voor het beambtenpersoneel aan
het ministerie va» land'bauw enz. gehand
haafd blijven.
De haven van Rotterdam.
-Men meldt uit Rotterdam aan het Hbld.t
Eenigen tijd geleden hebben wij enkele cij
fers gegeven, waaruit de invloed van den oor
log op de Rotterdamsche scheepvaartbeweging
over de maand Augustus bleek.
De thans bekend geworden cijfers over Sep
tember doen zien, dal de verwoesting in de
tweede maand van de bloedige worsteling
nog veel heviger om zich heen heeft gegrepen.
Bedroeg het ongunstige verschil tusschen
Augustus T9T3 en I9T4 ruim 300.000 tons, de
twee maanden September verschillen bijna
een millioen! Zoodat de mei .Tuli verkregen
vermeerdering thans is omgezet in een ver
mindering van T.319.103 tons bij de eerste
negen maanden van I9T3 vergeleken.
Nieuwe verbodsbepalingen op
den uitvoer.
Ba} Kon. Besluit van 9 Oct. (St. bl. No. 476
en 477) is, met ingang van dezen datum, ver
boden de uitvoer van:
koper;
ruwe en gewasschen wol, schape vacht en
en wollen garens.
De Kroon behoudt zich voor dit verbod tij
delijk op te heffen of in hijizondere gevallen
daarvan ontheffing te doen verleenen,
(St. Q.)
Door een auto overreden. Don
derdagavond is op den Velperweg te Arnhem
de 62-jarige G. door een auto uit Silvolde aan
gereden en tegen een boom geslingerd. G.
kwam daarna voor de auto te liggen, die over
den man is heengereden. G. was onmiddellijk
dood.
Overboord gevallen. Te gaar
dingen is binnengekomen het loggerschip "VI.
45, waarvan de 17-jarlge G. Erker, wonenide
te Rotterdam, Dinsdagnacht jl. over boord
was gevallen en verdronken. Het lijk werd
opgehaald.
Schooi, en Kerknieuws.
's Gravenhage, 9 October.
Examens M. O. Wiskunde, acte K. I.
Opgeroepen en opgekomen 3 candidaten, te
ruggetrokken 1. Geslaagd de heeren P. van
Deun te 's Gravenhage en A. Govers te Rot
terdam.
Wiskunde L. O. (art. 86).
Opgeroepen en opgekomen 3 candidaten. Ge
slaagd J. Pols te Dordrecht, J. M. R. Sneep te
Rotterdam, mej. W. G. de Haan. te Venlo.
Telkens wenden dc militairen zooveel mogelijk
van voedsel en drinken voorzien.
In de lokalen waren gisteren vele handen
bezig om voor dc vluchtelingen te zorgen. Zoo
brengen aenige leden van liet Utrechtsck Stu
dentencorps dagelijks 1000 5 5000 broodjes,
waarvan de kosten bestreden worden door
onder de studenten gehouden collecten. In de
fruithal en de korenbeurs zorgt de genie voor
warm eten, en in de loodsen der Staatsspoor
worden de honderden vluchtelingen op kos
ten van de Maatschappij gevoed. Elders ver
zorgen weer amderon de mensdhein, ieder helpt
wat hij kan, en de vluchtelingen laten niet
na, herhaaldelijk hun dank te betuigen-
Zeist. Ook hier worden maatregelen ge
troffen om Belgische vluchtelingen te kunnen
huisvesten. O.a. zijn de gestichten Rusthof en
Pethanie tot dit doel ingericht Zoo noodig
zal aan de vluchtelingen voedsel worden ver
strekt uit de kokerij van de gasfabriek. Zoo
juist vernemen wij, dat reeds hedenavond de
eerste vluchtelingen hier zullen aankomen.
Ze zullen worden ondergebracht m een leeg
staand woonhuis van den heer Van Baak.
Door het Damescomité te Zeist zijn tot
heden uit verschillende deelen van het land
ontvangen en aan het legerbestuur afgedra
gen: 22.0ÖÖ paar sokken; 1200 hemden en
1800 waschhandschoenen962 broeken; 70
borstrokken. Verder een groot getal zakdoe
ken. handdoeken, dulmwanten, kistjes sigaren,
tabak, enz.
Zeist. Hedennacht 12 uur arriveerden in
onze gemeente 200 Belgische vluchtelingen,
die in wagens van het station Driebergen wa
ren afgehaald. Door de goede zorgen van het
gemeentebestuur, het dames-comité en parti
culieren konden de, vluchtelingen werden on
dergebracht in Irene, in de „Vereeniging" en
in een villa van den heer de Cordes. Een 20-
tal dat reeds Zaterdag aankwam, is gehuis
vest in een woning van den heer Baak.
Reclame.
en Licha^
Kennisgeving.
(Burgemeester en "Wethouders der gemeente
Amersfoort maken bekend, dat door den Ge
meentelijken Keuringsdienst is geconstateerd,
dat door Griet Stalenhoef, huisvrouw van RL
Logtestein te Soest en door Anlonia van Ve-
luw, huisvrouw van J. Nijhof te Barneveld,
Vrijdag 2 October j.l. op de botermarkt alhier
boter is gepresenteerd met onjuiste opgave
van de hoeveelheid; de door vermelde perso
nen aangevoerde hoeveelheden van 1, en i
K.G. werden bijna alle aanmerkelijk te licht
in gewicht bevonden.
Amersfoort, 12 October I9T4.
'Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
A. R. VEENSTRA. VAN RAiNDWLJCK.
Vluchtelingen te Utrecht. Zater
dagavond laat zijn te Utrecht 1200 vluchtelin
gen aangekomen, waarvan een deel in ver
schillende loodsen der Staatsspoor, de fruit
hal, de Korenbeurs enz. werd ondergebracht,
terwijl dte rest werd gedistribueerd over de
verschillende plaatsen der provincie.
Zondag kwamen er nog weer kleine troep
jes vluchtehngein aan.
Ecndige treinen met duizenden geïnterneer
de jpilltefren ilto Zondag Utrecht gepasseerd.
Belgische vluchtelingen en
geïnterneerden.
Van de trieste invasie der Belgen heeft
nu ook Amersfoort zijn deel gekregen. Slacht
offers van den oorlog waanden wij ons allen
min of meer maar men moet de ongelukkige
vluchtelingen gezien hebben, die na lange
bange dagen in kelders voor den dood en ver
derf brengende granaatkogels zich verscholen
te hebben, alles, alles wat eenmaal hun bezit
was, moesten achterlaten in hun brandende
vaderstad; men moet die na wekenlang dage
lijks vechten uitgeputte soldaten gesproken
hebben om te beseffen, hoe groot de ellende
van het geteisterde België is en hoe groot de
voorrechten zijn van ons. die leven in een
oase in den oorlogswoestrn.
Maar laten wij schifting brengen in onze
indrukken en een verhaal trachten te geven
van wat Amersfoort deze laatste dagen be
leefde.
Aan h et St a tion.
Zaterdagmiddag omstreeks 12 uur begonnen
de geruchten te loopan, .dat 'n 500-tal vluchte
linge en 3500 geïnterneerden naar hier zou
den komen. Het gerucht vond. spoedig zijn
weg en om 2 uur stonden op het Stationsplein
reeds groepjes menschen te wachten. Bij de
autoriteiten was echter nog hoegenaamd niets
bekend hoe laat hetzij de vluchtelingen, hetzij
de geïnterneerden zouden arrive eren. Toch
bleef men geduldig wachten en aldoor groei
de de menigte aan. Dat ging zoo tot 6, 7 uur,
toen het Stationsplein één menschenzee was
en de passagie uiterst moeilijk viel, zoodat de
militaire madht gerequireerd moest worden
om het plein gedeeltelijk te ontruimen en den
toegang tot het station vrij te maken.
Dit deed eerst recht de menschen vermoe
den dat de lang verbeiden op komst waren
en vooral toen men allerlei comitéleden rich
naar het station zag spoeden, geloofde men
het oogenblik gekomen. Maar het ongeduld
zou nog zwaarder beproefd worden.
De eerste vluchtelingen.
Op het station arriveerden slechts een aan
tal Poolsche en Oostenrijksohe landverhui
zers-op-de-doorreis en een viertal heusche
Belgcfri. die per ongeluk in Amersfoort be
land waren en in Utrecht hadden moeten zijn.
Het waren heel arme luidjes. 2 vrouwen, een
man en een kind. Eenigen tiijd stond men In
beraad wat te doen en aanvankelijk word be
sloten ze terug te doen gaan naar Utrecht.
Maar gelukkig voor de stakkers behoefden ze
niet opnieuw op reis. Na onthaald tc zijn in
het Va Ik je, vonden ze een heerlijke huisves
ting in het Pieter- en Bloklandsgasthuis, waar
zij als prinsen den nacht doorgebracht héb
ben.
De geïnterneerden.
Toen werd het op het station een heelc
poos sliil, maar op thel plein, rond de afgezette
flialve cirkel bleef de opeengepakte menigte
staan wachten. En eindelijk zou hun geduld]
beloond worden. Want er was bericht ont
vanger^ d<at er omstreeks 10 uur een trein met
geinlcrneerden zou komen, van wie een ge
deelte voor Amersfoort bestemd.
De lange trein arriveerde op het le perron,
dat door het publiek ontruimd, moest worden1.
In de coupé's hadden de lui het zich zoo g<j-
makkelijk mogelijk gemaakt, soms' hadden ill
een le klas 2 man zidh zoo aangenaam moge*
lijk geïnstalleerd, ieder languit op de bonki
in andere oooipé's was het heel wat voller eö
mocht ieder blij zijn als hij een zacht pLékjó
voor het moede hoofd gevonden had. Maarj
overal sliepen de mannen, doodop na dé
moordende campagne, droomend ongetwijfeld
nog van loopgraven en granaten 'n Dood
enkele stak het hoofd even door het portioty'
raampje om 'n praatje tc maken met een start
Üonsamblenaar.
Na een vrij lang oponthoud reed het voorste
gedeelte van den trein waarin één wage#
mot Engelschen, allen heel opgewekt door <fp
raampjes hangend en good night roepend -r
door naar Gaastorland, dé achterste wagend
werden ontladen. 700 man en één officier'
stonden op het perron om door een be wakings
detachement weggeleid te worden naar de inf.'
kazerne, welke tot intcrnccringsdepot inge
richt is onder commando van kolonel Schef-
fers.
Het waren bijna allen Vlamingen cn Ixjjl
het verlatten van het station konden wij mot
enkelen hunner eenigo woorden wisselen. Zijl
verklaarden rich heel content hier te zijn;
het waren me ook weken, die ze achter dep
rug hadden. Ieder wist precies te vertellen
hoe vaak hij in den slag geweest was, de een
7 keer, een ander 11 maal. Of zo er genoeg
van hadden? Nou en of, een verklaarde, dat
hij er al van den eersten dag af genoeg van
had. Een ander hatd van het begin van den
oorlog 6ledhts driemaal op een bod geslapen,
en zoo wist ieder van ongekende ontberingen
te verhalen. Nu, dot was hun -dan wel aan to
zien oo>k want om het zacht tc zeggenze za
gen er zeer ongeschoren uil. Sommigen lvd'-
dcn van hun uniformen niet veel over gehou
den, er waren er zelfs die geen enkel uniform
stuk imeer aanhadden. Ook enkele verbonde
nen markten wij op, eeii aan het hoofd, een
aan de voelen. Een der soldalen had een
hoed op, die driemaal door kogels doorboord,
was; die man zal zich stellig noofit van z'n le
ven beklagen, diat hij niet wat gtrooter is 1
Het publiek op het Stationsplein was zeer
rustig; een enkele keer hoorde men juidheh
of „leve de Belgen" roepen.
De aanschaffing van voedsel kon 'een ge
lijken tred houden met den nooit eindigenden
toevloed van geïnterneerden. Zelfs de regee-
rin gs tremen met levensmiddelen konden het
niet 'klaar spelen. De bakkers hadden reeds
lang niets In voorraad en ten slotte werd bij
dc ingezetenen aangeklopt voor hun overge
schoten brood. Ook borden kwamen er te kort
en die werden eveneens door particulieren
verschafL Bewoonsters uit den omtrek van de
kazerne spijsdon door de tralies hoen de hon-
garigen en bewezen hun tal van kleine dion-
sten.
In Hotel Sehwemmer zijn gelogeerd een i ge
hoofdofficieren dor geintemoerdten, een gene
raaleen majoo ren 2 kapiteins.
Kort nadat de eerste groep geïnterneerden
het station verlaten had kwam het bericht,
dat dte laatste lokaal uit Utrecht om 12.19 9
wagens vol vluchtelingen zou meebrengen.
Aankomst der •vluchtelingen.
Met eenige minuten vertraging arriveerde
de lokaal, opgewacht door het Vluchtelingen
comité, het Dageldjksch Bestuur der gemeente,
Roode Kruis-menschen en eenige belangstel
lenden.
Het was een aangrijpend oogcnhWk, toen al
die vreemdelingen met ihet weinige dat zij
nog hadden weten te redden zich op 'het per
ron verzamelden. Het waren niet de aller
armsten, doch meest fatsoenlijke burgemien-
schen, veel groote families, moeders met zui
gelingen, enkele grijsaards, maar nog al veel
jonge kerels. Allen zoo maar weggeloop en.
slechts het allernoodzakelijkste in een bundel
of tasdh meevoerend. Naar den volgenden
ochtend bij de Inschrijving bleek, waren er
252 personen; de meestcn via Vlissingen uit
den omtrek van Antwerpen gevlucht en bijnr
zonder uitzondering Vlaamsch sprekend.
De expeditie van diit legertje liep Vlug vai
stapel. Ouden en mocdeons met kinderen wei
den op de vrachtauto van dc firma van Vol
lenhoven, welke dezen dag reuzendiensten
bewees, geladen en naar het VaLkje gebracht;
ook eenige rijtuigen waren spoedig gevuld
en de rest volgde te voet.
In het Valkje.
Alle aangekomenen werden allereerst naai
het Valkje gedirigeerd: om gespijzigd te vori
den. In de groote zoal en de kegelbaan wa
ren lange tafels aangericht waar stapels 'bo
terhammen en groote kannen koffie en melk
de (hongerigen verkwikten. Tooh waren veleh
nog te overspannen om het rich goed' te latef)
smaken, anderen echter hapten met het groot
ste welbehagen in de sneden met koek of
worst.
Daar moeten heel wat rappe handen in de
weer geweest zijn om in zoo korte spanne
tijds de ontvangst en voedering van zoo'b
groot gezelschap voor te boreiden
De Belgen toonden rich uitermate levrcdep
over het onthaal, menigmaal hoorden wij uit
drukking geven aan hun dankbaarheid. Efc
gelukkig als ze waren nu ze zich eindelijk
veilig wisten Hoewel slaperig, jkwamen d«ö
tongen van sommigen nu wat los en allen ver;,
telden ze van de verschrikkingen van liet
bombardement en de 'doorgestane angsteiï.
Zoo langzamerhand leerde men reeds de 1$
kennten en de ongehikkigen schenden van d?
luchthartigen. Een vrouw vertelde ons dat ztij)
vertrokken was, dc deur van haar huis operi!»
latende voor de Engelschen, die bij haar in-i
gekwartierd waren. Anderen tobden over fö.u
milieleden van wie ze geen berichten haddelj.
Sommigen vleiden zich met de hioop, dat hup.
man ond'ar de geïnterneerden zou rijn. déé
hier ondergebracht werden. Maar enkeléft
ook. due weinig verloren hadden omdat
niets te verliezen hadden, schikten zich mét
de grootste kalmte bi bun lot.
Uit het Valkje wTerden de mensohen groepS*
gewijze .gevoerd
naa r de Koppel,
waaT het pakhuis van den heer Gerritsen in
Hclit was voor nachtverblijf. De vrachtaut^
bewees weer groote diensten bij het oveW
brengen van de ouden en de kindei-en.
Ook 'in Ihel pakhuis waren wonderen \er>^
