KOLONIËN^
BINNENLANDT"
ftjjn Maandag in Valparaiso aangekomen. De
Duitsche admiraal berichtte, dat hij de Mon-
Vnouth In den grond had geboord en schade
'pad toegebracht aan de Good Hope en de
Glasgow. De slag had plaats op 60 mijlen
'afstand van Coronel. Hij gelooft, dat de ge-
heele bemanning van de Monmouth verdron
ken is.
Hel eenige bericht, dat de Chileensche auto-
riteilen hebben ontvangen, is afkomstig van
'den vuurtoren bij Lavapie; het hield in, dat
Zondagavond eene kanonnade werd gehoord,
maar dat de uitslag onbekend was. Er is
geen bericht ontvangen, dat de Good Hope en
de Glasgow in eene Chileensche haven zijn
trinnengeloopen.
B c r 1 ij n, 4 Nov. (W. B.) Den commandant
van den kleinen kruiser Emden werd het
IJzeren Kruis eerste en tweede klasse, aan
rlle officieren, ambtenaren en dekofficieren
jn aan 50 onderofficieren en minderen het
<ÜJzeréh Kruis tweede klasse verleend.
Siraonslown (Kaap-provincie), 4 N o v.
(R.) Een hulpkruiscr heeft in de haven een
Noorweegsch schip in beslag genomen, dat
bestemd was voor Lüderitzbaai. Het schip
schip was geladen met steenkolen, hetgeen
oorlogscontrabande is.
Petersburg, 4 Nov. (R.) Blijkens een
bericht uit Tokio begon de Tsingtau belege
rende Japansclie strijdmacht een krachtige
aanval tegen het fort litis. Deze aanval werd
voorafgegaan door een bombardement van
litis, waardoor het fort bijna tot een puin
hoop werd gemaakt.
Tokio 4 Nov. (R.) Een telegram uit Tsi-
aan (provincie Sjanlong) bericht, dat de Ja
panners voor Tsingtau 800 gevangenen ge
maakt en 2G kanonnen vernield hebben.
New-York, 4 Nov. (R) Officieel be
richt uit Tokio: Men gelooft, dat de Duitschcrs
den kruiser Kaiserin Elisabeth opzettelijk in
de lucht hebben laten vliegen op de reedc
van Tsingtau. Het drijvende dok is ook tol
zinken gebracht. Het bombardement duurt
voort.
Weenen, 4 No v. (W. B.) De Neue Freie
Presse verneemt uit Konslantinopel: Volgens
de Tanin hebben de Engelschen Egypte ge
annexeerd. Zij zouden een oom van den khe-
dive, prins Hussein Kiarail Pasja, tot gouver
neur-generaal, en zijn zoon prins Kemal Ed-
din Pasja tot opperbevelhebber hebben be
noemd.
Straatsburg in E 1 z a s, 5 Nov. (W.
B.) Generaal vjoc Dcimling is bij een rit in de
iirailleurslinie door een granaatscherf in
den bóven dij licht gewond. De verwonding is,
naar men hoort, niet van belang; de generaal
blijft actieven dienst doen.
B e r lij n. 4 N o v. (W. B.) De Nordd. Allg.
Zeitung deelt mede, dat volgens de uit be
trouwbare bnonnen ontvangen berichten, de
stemming onder de troepen steeds uitmuntend
is. Dit komt aan den dag iai het verdragen
van dc onvermijdelijke bezwaren en ook in
seti zich stee dis gelijk blij venden strijdlust.
Niet zelden zijn er thans nog, evennis in de
eerste oorlogsweken, gevollen waarin het ver
langen om van den strijdlust te doen blijken,
«elfs moet worden tegengehouden. De ge
zondheidstoestand is steeds uitmuntend, de
verpleging goed. Al zijn er zeker groote ver
liezen te vermelden, men moet toch niet bui
ten rekening laten, dat eene juiste schatting
daarvan slechts te krijgen is door ze te ver
gelijken met de verliezen van den vijand.
Die zijn tot dusver in alle gevechten veel
grooter dan onze eigen verliezen.
Het Duilsche volk kan dus de ontwikkeling
van de oorlogsgebeurtenissen met vertrou
wen blijven tegemoet zien.
Londen. 4 Nov. (R.) In een officieel tele
gram, dat de Engelsche operatiën in Vlaan
deren beschrijft, wordt een bijzondere hulde
gebracht aan het regiment Londensdhe Schot
ten voor een schitterenden bajonelaanval, dien
het heeft uitgevoerd. Dit regiment is het eerste
van de Britsehe territoriale regimenten, sa
mengesteld uit vrijwilligers van alle standen
der maatschappij, op het oorlogstooneel. Het
zal gevolgd worden door talrijke gelijksoortige
regimenten, die nagenoeg gereed zijn om
naar het yeld te gaan.
A erder is thans het nieuwe leger van lord
Kitchener van een millioen man in wording.
Christiania, 4 Nov. (W. B.) Morgen-
bladet schrijft over de door Engeland aange
kondigde stremming van de vaart in de
Noordzee: Dit is een ongehoorde inbreuk on
het internationale volkenrecht en eene onbe
schaamdheid tegenover de neutrale staten.
Het moet ieder in het oog vallen, dat de scha
de in eene allerzonderlingste wanverhouding
schijnt te staan tot de voordeelen, die Enge
land daardoor verkrijgt. De Engelsche regee
ring heeft aan de hierbij belanghebbende lan
den vooraf niets medegedeeld. Zij heeft niet
onderzocht hoe de afsluiting zou worden op
gevat door de regeering, die daardoor in hare
levensbelangen wordt getroffen. Wij vragen of
niet spoedig het tijdstip zal zijn gekomen.
wraarop een gemeenschappelijk ontreden van
de neutrale staten gepast zou zijn. Naar de
slem van «de kleine landen luistert niemand.
Amerika is ook neutraal. liet neutraliteit she-
grip beslaat niet meer, als iedere inbreuk van
Je oorlogvoerende mogendheden zwijgend ge
duld wordt.
W e en-én, 4 Nov. (\Y. B.) De dagbladen
kenschetsen het plan van Eugeland om de
gehcele Noordzee tol vijandelijk gebied le ver
klaren, als eene zeer ernstige storing van den
bantlcl en eene groote btnadeeling van dc
noordelijke neutrale landen en van Amerika.
De prijsgave door Engeland \an de Londen
sdhe zecrechlverklaring wordt genoemd een
openlijkeschending van het volkenrecht en
eene onbeschaamdheid legen hut recht cn de
belangen van onzijdige stalen en tegen den
neutralen handel.
Christiania, 4 Nov. (P. De Noorweeg-
sehe oorlogsverzekcringsmaatscbnppij voor
goederen heeft bcslolc n de oorlog ^verzeke
ringspremie voor de Duilsche Noordzccbnvens
van 4 tol 10 en voor Nederland van 2 tot 5
pet te verhoogen.
N e w-Y ork, 1 Nov. (R.) Het stoomschip
Massapequa, dat door dc Rockefcllcrstichting
bevracht is mei eene lading van 4000 ton
levensmiddelen voor onmiddcllüken steun aan
de Belgen, is naar Rotterdam vertrokken.
L o n d e n, 4 Nov. (R.) Het bericht, dat de
Rockefellerstichting besloten heelt, een groote
som geld» uit te trekken tot leniging van den
nood in België, is in geheel Amerika met
groote instemming vernomen, maar men
vreest, dat de Duitsche autoriteiten in België
beslag zullen leggen op de levensmiddelen,
welke afgezonden zijn voor de Belgen, feo
bate van hunne troepen. Deze vrees is niet ver
minderd door het antwoord, dat de buiten-
gewone vertegenwoordiger der Duitsche re
geering, Dernburg, hierover heeft gegeven;
hij heeft gezegd, dat de Duitsche regeering in
de eerste plaats moet denken aan hare solda
ten en daarna aan de Belgen.
Het feit, dat de Duitschers van Brussel een
oorlogsschatting van 45 millioen francs blij
ven eischen, welk bedrag meer dan voldoen
de zou zijn tot verzachting van het lijden der
heldhaftige Belgische natie, welke door hun
ne troepen lot den hongersnood is gebracht,
heeft in Amerika groote verontwaardiging ge
wekt De New-York World drukt in een arti
kel, getiteld: „Hulp aan België of een diefstal",
de Amerikaansche publieke opinie aldus uit:
„Feitelijk is geheel België verwoest. De mo
gendheid, die verantwoordelijk is voor een
dergelijke misdaad, wil thans beslag leggen
op het geld, dat zou kunnen dienen voor het
koopen van de noodzakelijke levensmiddelen.
De onderdrukking van een uitgehongerd volk
wordt evenmin verheeld als tegengesproken
en de diefstal in Brussel is even schaamte
loos als de verwoesting van Leuven. De
mcnschlievendheid moet zich haasten België
te hulp te snellen, indien men niet wil, dat
het grootste treurspel van den modernen lijd
in dit land gedurende den naderenden winter
plaatsheeft Maar welke zekerheid heeft men,
dat alle levensmiddelen, die worden gezon
den. niet geconfiskeerd zullen worden, gelijk
ook reeds met alle andere zaken het geval
was? Moreel rust op de Duitsche regeering
de plicht voor het Belgische volk te zorgen,
evenzeer als de zorg voor de door de Duitsche
troepen gemaakte krijgegevangenen.
Londen. 4 Nov. (R.) Onder het opschrift:
„Als Duitschland zoo welvarend is, waarom
laat het België dan sterven van honger*, be
handelt de New-Yorksche Sun eene verkla
ring, toegeschreven aan geheimraad Witling,
die moot hebben gezegd, dat de Duitschers
voldoende levensmiddelen bijeengebracht heb
ben voor drie legers, dat zij een overvloedi-
gen oogst hebben binnengehaald en vleesch
in overvloed hebben en dat zij reusachtige
voorraden aardappelmeel hebben, .waarvan
brood kan worden gebakken. Het blad con
cludeert hieruit, dat Duitschland, als het zoo
welvarend is en niettemin een volk waarover
het de zorg op zich heeft genomen, zoo laat
hongeren, daarmee toont, dat het diep zelf
zuchtig en wreed is, dat het geen rekening
houdt met het leven en het lijden der men-
schen; drie dingen, welke het Amerikaansche
volk zullen weerhouden 't de sympathieën te
schenken, die het tracht te winnen.
China*
Calcutta, 3 Nov. (R.). Volgens be
richten van de Tibetaansche grens, heeft de
regeering van China alle Chineezen. die Tibet
bewonen, bevolen hel land te verlaten.
Japan.
T o k i o 4 Nov. (R.) De Japansche minis
ter van oor,r>« is ernrtig ztek.
Vereenigde Staten.
N e w-Y ork. 4 Nov. (R.) Dc uitslag der
verkiezingen wijst uit. dat de Senaat zal zijn
samengesteld op dezelfde wijze als vroeger.
In het huis van vertegenwoordigers blijft de
meerderheid zeker democratisch, maar zij is
kleiner dan vroeger, door de winsten, die de
republikeinen hebbpn behaald.
Tweede telegram. De demoerati-
cche meerderheid in het huis van vertegen
woordigers heeft eene groote vermindering
ondergaan door het geheele land. De repu
blikeinen hebben reeds 42 plaatsen gewonnen
en de uitkomsten zijn nog niet volledig. De
r epublikeinsche partij is bijzonder tevreden.
Intusschon zijn de democraten steeds mees
ter in den Senaat, waar zij minstens twaalf
plaatsen hebben gewonnen.
Ne w-Y ork, 4 Nov. (R.) Whiftmann, de
candidaat van de republikeinen, is met eene
groote meerderheid tot gouverneur van den
staat New-York benoemd.
Verspreide Berichten.
De Duitsche keizer aan hetfront.
Volgens een telegram uit Noord-Frankrijk
aan de „Daily Mail" vertoefde de keizer Zon
dagmorgen te Thielt, ongeveer 30 K.M. ten
oosten van Dixmuiden, met den Duitsc-hen
staf, welke thans in die stad is gevestigd. De
keizer kwam 's morgens aan per auto, ver
gezeld van een schitterend gevolg van veer
tig officieren in groot tenue. De keizer, die
een grijze uniform droeg, zag er goed doch
streng uit. Hij stapte af aan het Casino, waar
het middagmaal werd gebruikt, waarna men
weer vertrok; waarheen is niet bekend.
Slechts een kwartier na 's keizers vertrek
vloog een Engelsohe vlieger ovtr de stad en
hot acht bommen vallen, waarvan enkele
een gruwelijke verwoesting aanrichtten.
De slag aan de Yser.
De oorlogscorrespondent van De Tijd meldt
uit Sluis dd. 4 Nov.:
De moorddadige gevechten in N.-"West-
Bel gië duren met onverminderde heftigheid
voort en de verliezen worden steeds schrik-
kelijker. In Brugge loopen de gewonden in
beslijkte kleederen rond en degenen, die aan
de voeten gewond zijn, loopen op de kousen.
Het stationsemplacement is geheel door po
litie en militairen afgezet, daar een onophou
delijk vervoer plaats heeft van in het station
aangekomen verwonden, waarvoor zelfs de
eleclrische trams gerequireerd worden. De
bevolking is zeer opgewonden en hoopt op de
overwinning der bondgenooten. Het is voor
haar geen geheim kunnen blijven, dat de
Duitschers langzaam voor de inundaties en
het rusteloos vuur der bondgenooten moes
ten terugwijken. Bovendien hoóren de men-
schen het kanongebulder eiken dag nader ko
men en de vliegmachines der geallieerden
zweven voortdurend tot zelfs over Brugge,
waar Duitschers shrapnells afvuren op deze
ongewenschte vogels.
Vóór eenige dagen was er in Brugge nog
een proclamatie aangeplakt, dal in Holland
valsehe praatjes verspreid waren, als zouden
de Belgen, die terugkeerden, niet meer hunne
families in Holland mogen gaan bezoeken ot
afhalen. De Duitsche overheid sprak in de
proclamatie die valsehe geruchten beslist te
gen en verzekerde, dat het op- en neergaan
naar Holland steeds vrij zou zijn. Nu echter
het grootste deel van de bevolking in deze
streek Is teruggekeerd, is plotseling het bevel
gekomen, dat niemand meer in- of uit mag
en sterke patrouilles veld gendarmerie zoeken
daarvoor de grensstreken af.
De Duitschers trokken tot vlak onder Thou-
rout, terwijl aan de zeekust de batterijen
even buiten Ostende staan, welke deelnemen
aan den algemeenen strijd. Ook de Engelsche
vloot is weer in volle actie. Van Thourout uit
richten de Duitschers thans hun troepen over
Hooglede en Rousselaere naar Yperen. De
Duitschers hebben eveneens langs de
Zeeuwsch-tHollandsche grenzen groote troe
penmassa's samengetrokken en een geheel
nieuwe verdedigingslinie gemaakt tusschen
Zeehrucge en Dudzcele, waar buitengewoon
veel veldgeschut staat opgesteld.
Hoe angstvallig de geallieerden hun stand
van zaken verborgen houden, blijkt wel uit
hun communiqué's, waarin de toestand in
België steeds ongewijzigd heet, ofschoon ze in
werkelijkheid groote voordeelen behaald heb
ben.
D.d. 4 Nov. wordt uit Sluis aan de Tel. ge
meld
De toestand te Brugge wordt zeer gespan
nen. Gisterenmiddag tusschen vier en vijf
uur wierp een Fransche aviateur twee bom
men. nabij De Boveriepoort, met het doel de
spoorlijn en naphtareservoirs te verwoesten.
Deze bommen vielen op 50 meter afstand van
hun doel. Twee Duitschers werden gedood,
een vrouw en een kind licht gewond. De bom
men sloegen putten in den grond van meer
dan 1 meter diepte. Tegelijkertijd zweefde
een Engelsche aeroplane boven de stad.
Te Brugge heerscht een zenuwachtige stem
ming. Men verwacht vijandelijkheden in de
nabijheid der stad. De Duitsche soldaten too-
nen zich streng tegenover groepjes, die zich
hier en daar vormen. De burgers mogen niet
blijven staan. In den vooravond werden ze
ven geestelijken, de handen geboeid, door
Duitsche soldaten naar het gerechtshof ge
voerd. Men blijft even streng paspoorten wei
geren. 's Nachts zijn de bruggen over de tal
rijke vaarten en grachten in de stad openge
draaid. Veel inwoners staan gereed op het
eerste alarmsein de wijk te nemen.
De Belgische tegenstand.
In de afgcloopen week nam, naar Reuter
aan enkele bladen seint, koning Albert zijn
intrek in een kleine villa. De Duitschers wer
den blijkbaar onmiddellijk door hun spion
nen gewaarschuwd. Woensdag wierp een
vliegtuig twee bommen, welke echter in den
tuin van de villa terecht kwamen zonder
schade aan te richten.
De bijzondere correspondent van de „Li-
berté* in Noord-Frank rijk is vol bewonde
ring over den taaien tegenstand en den moed
van de Belgische troepen, die gedurende tien
dagen de Duitschers tegenhielden. Drie ba
taljons bleven zes dagen achtereen zonder
versterkingen te ontvangen en handhaafden
zich in hun stelling van een halven K.M., niet
tegenstaande hun loopgraven herig beschoten
en van nabij bestookt werden. Toen zij den
zevenden dag de loopgraven konden verla
ten, toonden zij geen verwondering, dat zij
zoo lang op aflossing hadden moeten wach
ten. ,.De Belgen", zegt de correspondent,
^schrijven thans de schoonste bladzijden van
de tegenwoordige geschiedenis."
Naar de bijzondere correspondent van de,
„Times" uit Calais meldt, is de Belgische bri
gade-generaal Meiser door de Fransche re
geering benoemd tot commandeur van het
Legioen van Eer, voor zijn heldhaftig gedrag
in de gevechten bij Dixmuiden. Vijftien maal
in 24 raren, sloeg de brigade van generaal
Meiser de meest verbitterde aanvallen van
een Duitsche overmacht af, daarbij den vijand
zwrare verliezen toebrengende.
Koning Albert wenschle den generaal per
telegram geluk met die heldendaad.
Generaal Meiser nam ook aan de verdedi
ging van Luik deel, waarbij hij zich even*
eens onderscheidde.
De Belgische burgemeesters.
Men herinnert zich het geding van de bur
gemeesters en secretarissen uit de grensge
meenten om Tongeren, die èn voor den
krijgsraad èn in hooger beroep werden vrij
gesproken.
Na de vrijspraak door het ICr i egs ge
richt werden zij door den toenmaligen com
mandant van Tongeren gevangen gehouden en
zouden (als krijgsgevangenen) naar Duitsch
land worden gebracht.
Dank zij de ijverige bemoeiingen der ver
dedigers echter werd van hoogerhand bevo
len de burgemeesters te Tongeren te doen
verblijven. Men mompelt zelfs, dat bij .aan
komst van het telegram, inhoudend bovenge
noemd bevel, de burgemeesters reeds in den
trein zaten, die hen naar Duitschland zou
brengen.
De commandant Sterzei, die de vrijgespro-
kenen niet bepaald genegen scheen te zijn,
is intussehen naar het front vertrokken. Maan
dag 2 November zijn de burgemeesters in
vrijheid gesteld.
De Duitschers In België.
Men schrijft aan de Nieuwe Ct.
Te Antwerpen en Brussel woonachtige
Duitschers, die waren teruggekeerd, zouden
Zaterdag 1.1. een aanschrijving ontvangen
hebben zich bereid te houden tot onmiddel
lijk vertrek, en vooral uit Antwerpen moeten
velen weder naar Duitschland teruggekeerd
zijn.
In verband met dit laatste is het wellicht
van belang, dat vèrschillende op Schevenin-
gen en elders wonende Duitschers, die zich in
Augustus hebben moeten aanmelden, In hun
garnizoenen, doch toen in verband met hun
leeftijd voorloopig naar huis konden gaan,
Vrijdag en Zaterdag telegrafisch zijn
on ('boden en zich Zondag bij hun regiment
hebben moeten voegen. Dit betreft groolen-
deels personen, die reeds langeren tijd bij de
reserve waren ingedeeld, mannen van een
eind in de veertig.
De toestand In Gent.
Uit Sas van Gent meldt men
Maarschalk von der Goltz is naar Gent ge
komen om den burgemeester mede te deelen,
dat alle grondstoffen der fabrieken aan de
Du'lscfie overheid moesten uitgeleverd wor
den. Hierop antwoordde de burgemeester, dal
dit de sluiting van alle fabrieken zou tenge
volge hebben en dat 50,000 arbeiders zonder
werk zouden zijn.
Daar onlusten gevreesd worden, heeft de
burgemeester van den maarschalk toestem
ming verkregen om de burgerwacht, voorzoo-
ver zij zich nog te Gent bevindt, bijeen te roe
pen teneinde politie-dienst te verrichten.
De jongste Duitsche
luitenant.
Werner Kubtschok, zoon van den overle
den stafarls der reserve dr. Kubtschok, le Ro-
senburg in Boven-Silezië is, volgens een be
richt in de Breslauer Zeitung, in den ouder
dom van 15 jaar en 5 maanden op de slag
velden in België, dezer dagen tot officier
bevorderd. De jonge luitenant was van het
hoofdcadettenkorps.
Een vrouwelijk slachtoffer.
Duitsche bladen vertellen van een vrouw,
die den dood voor het vaderland is gestorven.
Het is gravin Maria von Bissingen und Nip
penburg, dochter van graaf Ferdinand, een
Zwahisch geslacht. Ze deed als Roodc Kruis-
zuster te velde dienst bij de verpleging van
gewonden en kreeg daarbij een infectie. Op
46-jarigen leeftijd stierf zij te Straatsburg aan
wondkoorts.
Oost-I ndië
Geen bestuurswisseling in Atjeh
Onlangs werd in de Nederlandsche pers
gemeld, dat generaal Swart in Mei a.s. zou
aftreden als civiel- en militair gouverneur
van Atjeh en onderhoorigheden, en dat hij
zou worden opgevolgd door den geueraal-
majoor Van Rietschoten. Dit bericht is naar
Indië overgeseind. De Deli Ct. heeft naar aan
leiding hiervan uit Kota Radja vernomen:
Van zeer betrouwbare zijde verneem ik, dat
generaal Swart er zelf nog niets van afweet,
dat hij in Mei als civiel- en militair-gouver
neur zal aftreden*
Naar het Bat. Nbl. verneemt heeft de land
voogd er hij de verschillende chefs der depar
tementen sterk op aangedrongen, dat, zooveel
als mogelijk zal blijken zonder den goeden
gang van zaken te schaden, bezuinigd zal wor
den op de dienstreizen, die door de ambte
naren der onderscheidene departementen wor
den verricht Vooral de eerstvolgende maan
den acht de landvoogd het wenschelijk, dat al
leen de strikt noodzakelijke dienstreizen zul
len worden verricht
De Deli Courant verneemt, dat overwo
gen wordt om de eerste partijen tabak van
den oogst 1914 zoo laat mogelijk te versche
pen.
Te Batavia heeft zich een comité gevormd
om gelden Bijeen te zamelen tot ondersteuning
van ben, die door den oorlog in hun brood
winning zijn getroffen. De bedoeling is om de
hulp uit te strekken over Nederland en Indië.
Het comifé staat onder voorzitterschap van
den heer E. H. Carpentier Alting, terwijl de
volgende herren uitgenoodigd zullen worden,
om als lid zitting te nemendr. C. W. Th. ba
ron van Boetselaer van Dubbeldam, dr. P. B-
van Leggelo, dr. K. van Dijk, L. J. Lambach en
C. P. J. van Mierden, penningmeester. Verder
zullen nog een roomsch-kalhoHek geestelijke
en twee invloedrijke leden uit de Chineesche
en inlandsche maatschappij aangezocht wor
den. om deel van het comité uit te maken.
(Bat. Nbl.).
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Oorlogsbegrooting 1915.
Ingediend is een gewijzigd wetsontwerp tot
vaststelling van het VlIIe hoofdstuk (Oorlog)
der Staatsbegrooting voor 1915.
Terwijl de aanvankelijk ingediende ontwerp-
begrooting voor genoemd hoofdstuk bedroeg
f 36 889,976, wijst de thans aangeboden gewij
zigde begrooting een eindcijfer aan van
f 33.460.960, zoodat minder wordt aangevraagd
f 3 429 016.
Bij het samenstellen van de omgewerkte be
grooting is gerekend op de normale sterkte van
het leger volgens de vredesorganisatie.
Moet de toestand van mobilisatie in 1915
voortduren, dan ligt het in het voornemen de
gelden die als gevolg daarvan voor een nader
te bepalen tijdvak noodig worden geacht, bij
suppletoire begrooting aan te vragen.
De begrooting is zooveel mogelijk ontdaan
van aanvragen die betrekking hebben op nieu
we maatregelen. Verder zijn al die uitgaven ge
schrapt waarvan men thans reeds met zeker
heid kan zeggen, dat zij als gevolg van den be-
staanden toestand, m 1915 achterwege kunnen
blijven. En ten slotte in verband met de bui
tengewone aanschaffingen en voorzieningen,
waartoe in de laatste maanden moest worden
overgegaan, op onderscheidene artikelen eene
vrii aanzienlijke vermindering toegepast.
De weinige traktementsverhoogingen waarop
gerekend was, zim teruggenomen, met uitzonde
ring alleen van die waarop de titularissen,
krachtens bestaande regelingen, aanspraak heb
ben. Zoo is ook de voorgenomen positieverbe
tering van de militaire paardpr.®rtsen en apo
thekers uit de begrooting gelicht
De maatregelen, die, als gevolg van den in
getreden mobilisatietoestand, in 1915 geheel of
ten deele achterwege kunnen blijven, zijn in
hoofdzaak de volgende
a. De herhalingsoefeningen, die voor alle wa
pens en korpsen komen te vervallen
b. de opkomst in werkeliiken dienst van re
serve-officieren van het leger en de districts
commandanten en verdere off:cieren, zoomede
van onderofficieren van de landweer, waarvoor
aan Iraktement enz. begrepen was f 97.49Q
c. de groote manoeuvres en ^e oefeningen met
gehuurde paarden bij de veMertiRerie waar
voor onderscheidenlijk f 459 000 en f 10 000 is
geschrapt.
Voorste 1-M endels in zake
gedwongen ontruiming van
woningen.
In het afdeelingsverslag betreffende-het voor
stel van wet van den heer Mendels ter voorko
ming van in de huidige buitengewone tijdsom
standigheden ongewenschte gedwongen ontrui
ming van woningen, wordt gezegd, dat de ge
dachte, die aan het wetsontwerp ten grondslag
ligt en tot welker verwezenlijking het strekt,
zooveel mogelijk te voorkomen, dat in en ten
gevolge van de tegenwoordige buitengewone
tijden gezinnen, alleen qp gror.d van ouvenno
gen, uit hunne woningen worden gezet, bij vrij
wel alle leden sympathie vond.
Sommige leden wilden tegel: ertijd een re
geling tot hulpverleening in het leven roepen
voor de vele personen met kleine inkomens,
die wel eigenaar van hunne woning zijn, maar
deze woning zóó zwaar met hypotheek hebben
belast, dat de verplichting om te betalen voor
rente en aflossing, hen niet minder drukt dan
anderen de huur.
Verwijzende naar hetgeen reeds is en wordt
gedaan om uitzettingen op grond van onvermo
gen te voorkomen (o a. het stelsel van huur-
bons, in Rotterdam ruim toegepast en elders
in voorbereiding, een stelsel krachtig bevorderd
door het Koninkliik Nationaal Steun-comité er
financieel gesteund door 't Rijk), vroegen v®le
leden, of dit zóó onvoldoende is, dat daardoor
maatregelen worden gerechtvaardigd van zoo
ingrijpenden aard en van zoo ver strekkende ju
ridische cn financieele gevolgen als in hot in
gediende wetsontwprr» 7:^n Ook had
Ket hen teleurgesteld dat de voorsteller zich
van een gedocumenteerde be?chriivinnr van den
bestaarden toestand zoo goed als geheel had
onthouden.
Betwijfelen de h:«M- aan het woord zijnde le
den, of er voor indiening van een wetsontwerp
van deze strekking genoegzaam reden bestond,
velen van hen keurden het in het biizonder af.
dat die indiening uit den boezem der Kamer
plaats vindt, en het parlementair recht van ini
tiatief daarvoor in beweging wordt gezet. On
derwerpen. die voor een noodregeling in aan
merking komen, zullen niet aan de aandacht dei
regeering zijn ontsnapt en haar stilz'tten is d is
het resultaat van rijpe overweging. Zij zng'-n
in de indiening een critiek op de houding der
regeering, een blirk van wantrouwen in hetgeer
deze deed en nog zal doen en van critiek en
wantrouwen ten eanz'Vn van de regeering ware
het zoo gewenscht, zich in deze tfjden te ont
houden.
Uitvoerig zetten onderscheidene leden hun
bezwaren tegen de voorgestelde regeling uiteen.
De overtuiging fcnl er door worden gekweekt,
dat men in de2e tijden voor de voldoening van
huurschulden zich niet veel zorg behoeft te ma
ken.
Op niet-betaling wordt immers door deze wet
in zekeren zin een premie gesteld. De behoef-
tigen worden in hunne huurverplichtingen ge
holpen op kosten van de verhuurders der wo
ningen aan die behoeftigen, met verkorting van
hun rechten. Verder wordt uiteengezet, dat bi
veelvuldige toepnss'ng van de bepalingen voe
dit wetsontwerp daarvan een ernstige storing in
het maatschappelijke verkeer het gevolg zm
zijn.
Bif de bespreking der artikelen betoogden vel
leden de wenscheliikhrid dat door een wijziging
rn de redactie van artikel 1 de werking der wet
worde beperkt tot d;e woningen, waarvan d
huur een zekere limiet niet te boven gaat. Oc1:
behooren naar de meenmg van verscheiden -
leden winkelhuizen en kantoorgebouwen. voor
zoover die tot woning dienen, buiten de wer
king der wet te worden gehouden. Ook waren
uit te zonderen gevallen dat ambtswoningen moe
ten worden ontruimd als gevolg van de beëindi
ging van een arbeidscontract of hofsteden cn
boerenwoningen in verbond met den afloop vc.
een pachtovereenkomst. Aan den anderen k i
ware het onbillijk de uitzetting ook dan on
mogelijk te maken als de opzegging der hu-.':
heeft plaatsgevonden vóór het intreden der te
genwoordige buitengewone omstandigheden
Uit de Pers.
Onze neutraliteit.
In de jongste afleveringen ..Vragen dos
Tijds" vervolgt Prof. Dr. G. W. Kernkn
zijne beschouwingen over den Europeesch -n
oorlog. „Blijf waakzaam, Nederland!" is In"
opschrift van dit tweede gedeelte. Een merk
waardig deel uit dit assay veroorloven wü
ons hier over te nemen Dc schrijver
merkt n.l. op. dat het groote publiek ond
onzijdigheid vooral blijft verstaan de ver
plichting om in woord noch geschrift uifio
te geven aan vijandige gezindheid jegens oen
der oorlogvoerende mogendheden.
rZulk een verplichting voor onderdane
van onzijdige mogendheden merkt Prof
Kernkamp op kent het international
recht niet. Maar het is begrijpelijk, dat d
regeering van een onzijdigen Staat er naa:
streeft, dergeliike uitingen, waardoor ha:u
toch al moeilijke taak nog kan worden ver
zwaard, zooveel mogelijk te weren er wo 1
niets goeds mee bereikt, en zij kunnen o
gewenschte gevolgen hebben. Wie voor
overvol gemoed een veiligheidsklep noo'
heeft, zette dien open binnenskamers; bui
tenshuis blijve de klep gesloten en trotseen
men het gevaar van te barsten van ergernis
Onze Regeering heeft, spoedig na het uit
breken van den oorlog, den "Nederlander;
den plicht opgelegd, zich „van teekenen var.
goed- of afkeuring te onthouden." Zij deed
meer; zij heeft ook aan de dagbladen te
kennen gegeven, dat deze geen stelling
mochten nemen vóór of tegen een der oor
logvoerende partijen. Aan de d a g bladen
week- en maand bladen schijnen in
hunne vrijheid niet te zijn beperktzoo ja
dan moet men constateeren, dat niet alle
van deze laatste categorie zich een het ge
bod hebben gestoord.
De Regeering kan niet anders dan de prij
selijke bedoeling hebben gehad, alle ge
schrijf te verbieden, dat de toch reeds over
gevoelige gemoederen te zeer zou prikke
len. Maar in hare bedoeling zal niet heb
ben gelegen, dat de dogbladen zich hadder
te onthouden van alle voorlichting van he
publiek in vragen als deze hoe staan <1
kansen van Nederland om in dezen oorlog
te worden betrokken? welke gevaren zi::\
er voor Nederland te duchten, ook al bluf'
het buiten den oorlog?
Dit kan, dunkt ons. niet in hare bedoeling
hebben gelegen, omdat in de hoogst ern
stige omstandigheden, waarin alle volken
van Europa door dezen ooriog zijn ge
plaatst, het ook voor ons volk niet anders
dan nuttig kan zijn, wanneer het zich reken
schap geeft van de kansen, die het loopt,
van de gevaren, die kunnen dreigen. Un
homme averti en vaut deuxzou d'-t voor
een volk niet gelden?
Toch schijnen onze groot dagbladen
voor zooverre schrijver dezes daarover mag
oordeelen de aanmaning van de Regee
ring om zich te onthouden van onvriende
lijke uitlatingen aan het adres van een der
oorlogvoerende partijen, ook In dien zin te
hebben opgevat, dat zij liefst moesten zwij'
gen over alles, wat de verhouding van Ne
derland tot de groote mogendheden betreft
althans geen bepaalde meening daaromtrero,
moesten verdedigen. Het gevolg dawvaJV
