TIJDSCttRIFTEN
-GLORIA"
VALKHOFF
Boekhandel
St. JORISKERK,
Kerk-Concert, tea bate na bet Steuncomité
Soirée Artistique
LU k BOUWER k Co,
is
H. SCHOK en Co.,
Engelsche Stoffen
c
■i
i
ADVERTENTIEN.'
St. Nicolaas,
A.J.VAN ZALINGEN
hoek Varkensmarkt.
ROOMBOTER
Electr. luxe Brood- en Banketbakkerij
Bnik- en breukbanden, f
1 Suspensoirs,
Jj Elastieke kousen,
IJszakken, 1
Windknssens, i
Lavementspniten,
I Koorts-thermometers,
I Kamerclosets en bidets,
W. F. A. Groenhuizen,
jg Dames- en Heerenkieedermaker
O MANTELCOSTUUMS,
MANTELS en HEERENKLEEDING
(ft
Cursus in Teekenen
A. M. GERRITS
EDITH PIJPERS
VULKACHELS
VICTORIA WATER
F. W. v. d. WILDE
NAPOLEONS VLUCHT VAN ELBA
Bezorgt uw gelezen Dagbladen aan de
Courantendepöts voor de geïnterneerden
KIPPENHOUDERS!
gemengd graan,
ochtendvoeder,
grit,
voerrijst
Stovestraat no. 30, Amersfoort
C. VAN DORT Gzn.,
leusden.
Donderdag 19 November, 's avonds 8 uur,
JAG. Ph. CARO, Barytosi,
G. VAN DEN BURG, Organist.
au profat des Internés Beiges a Amersfoort,
Jeudi le 12 Novembre, an Cinéma DE AREND,
avec le concours de M. W5.
merlot, baryton du Theatre Municipal de Montpellier.
franqois tange, Vlaarpseh Zanger.
honnay, sous-ehef de musique au 7e Reg. de Ligne, lor Prix
de Clarinette avec grande distinction au Conservatoire
Royal de Liège.
ghiot, baryton.
boland, professeur de musique, de Bruxelles.
le trio hollando-belge (Mu° STOETZER, violoniste; le lteat.
le duo amersfortien (le lieut. WEFERS BETTINK, Violoniste
M"° INY BLOEH, Pianiste).
f
'dra? kwapS lot stand, waarbij Duitsdiland een
Féel van Kameroen kreeg. Zoo was Marokko
il eenige malen bijna de oorzaak «cwéest van
feil oor!o?. Maar ten slotte is .het de Balkan-
cwestie geweest, die den grooten Europec-
scihen oorloc heeft verwekt
the Balkankwestie begon eigenlijk al in
1908, toen Oostenrijk Bosnië en Herzegowina
ftt Oosteririjksch-gebicd heeft geproclameerd.
f>at was tegen den zin van Rusland en er be
stond kans, dat Rusland den oorlog zou ver
klaren. Vandaar dat ook terstond werd ver
klaard, dat Duitschland ten volte achter Oos-
fenrijk stond. Maar Rusland was nog niet sterk
genoeg en berust er dus in.
Toen kreeg men de aftakeling van Turkije.
Het xordt een constitutioneele staat en de
Jong-Turken probeeren het te maken tot een
Europeeschen staat. Italië maakte zich toen
neester van Tripolis. Dat was al een punt van
afspraak met Engeland en Frankrijk, toen die
ïich meester maakte van Tunis en Marokko,
waartegen Italië ziah niet verzette onder be
ding, dat Ket zich te gelegener tijd mocht
meester maken van Tripolis. Dat was voor de
Triple Alliantie niet zoo erg pleizierig, want
Jtalië raakte in oorlog met Turkije en dat
heeft zich steeds in den bijzonderen gunst
mogen verheugen van Duitschland. Toen de
Duitsche keizer een reis maakte naar Jeruza
lem, heeft hij te Damascus verklaard, dat de
300 millioen mahomedanen op Duitschland's
bescherming konden rekenen. Turkije was
verzwakt door den oorlog met Italië en daar
op kwam de eerste Balkanoorlog. Bij de ver
deeling van de buit kwam de tweede Balkan
oorlog, totdat Roemenië tus&chenbcide kwam,
waardoor de vrede tot stand kwam, waarbij
voornamelijk aan Bulgarije slagen werden
toegebracht. Die beide oorlogen waren na-
dcelig voor Oostenrijk en maakten de verhou
ding tusschen Servië en Oostendijk gespan
nen. De positie van Oostenrijk-Hongarije was
verzwakt en met het oog daarop werd het
Duitsche leger versterkt. Tegenover die ver
meerdering van Duitschland's macht heeft
men in. Frankrijk de weermacht versterkt dooi
de invoering van den driejarigen diensttijd.
Zoo was de toestand dus al lang gespannen
en de moord op den aartshertog Frans Fer
dinand is de aanleiding geweest van den oor
log. De aartshertog was het hoofd van de
partij, die Oostenrijk-Hongarije weer wilde
laten meetellen in Europa, de partij die front
maakte tegen de Groot-Servische partij, die er
naai" streeft een groot Servisch rijk te stich
ten in het N.-O. van den Balkan. Toen die
moord was voorgevallen, heeft men eerst vier
weken later beseft, wat de bcteekenis van dien
moord was, daar Oostenrijk een diplomatieke
nota zond aan Servië, waarbij van Servië
werd geëischt voor goed de groot-Servische
beweging te fnuiken en dat een gerechtelijk
onderzoek zou worden ingesteld naar de
schuldigen aan den moord in Servië, met me
dewerking van Ooslenrijksche ambtenaren.
In die nota zit de oorzaak van den oorlog.
O ver schuld of niet schuld zal men eerst eeni-
ge jaren later kunnen spreken. Wat er voor
gevallen is in Weenen, in Berlijn, dat weten
we op het oogenblik rneL We kunnen niet
aanwijzen het persoonlijk aandeel van ieder
in deze gebeurtenissen. Dat zullen we pas
kunnen na 30 jaren, als er memoires uitko
men, als er twist zal komen, en de een zich
schoon zal trachten te wasschen ten koste
van den ander.
Oostenrijk wfst dat Servië deze nota niet
kon Inwilligen, vooral niet den laatsten eisch.
Men kon in Oostenrijk voorzien, dat als Rus
land Servië de hand boven hel hoofd bleef
houden, Servië de eischen van de hand zou
wijzen. Men heeft zich dan ook vooraf van
den steun van Duitschland vergewist, dat ken
nis droeg van deze nota. Het antwoord van
Servië op deze nota is uiterst diplomatiek. Ze
«aan zoover als ze kunnen, ze willigen lal van
dschen in en wil de geschillen, die nog blij
ven, onderwerpen aan een uitspraak van het
Hof van Arbitrage te 'sGravcnhage, of één
der groote mogendheden. Daarop is twee da
gen later het afbreken der diplomatieke be
trekkingen gevolgd. Dat kon Oostenrijk niet
toestaan. Servië had toe le geven en zoo niet,
dan zou het de macht van Oostenrijk gevoe
len. Rusland heeft to kennen gegeven, dat als
Servië moest buigen voor Oostenrijk, aan zijn
invloed zoo'n slag zou worden toegebracht,
dal men dat niet kon toeslaan. Toen kwamen
verschillende besprekingen in Rusland. We
weten alleen het resultaat, dall Rusland niet
kon berusten in een tuchtiging van Servië.
Rusland heeft het opgenomen voor Servië en
uit die nota van Oostenrijk aan Servië kwam
voort oorlog niet Seirviê en dus oorlog met
Rusland en dat beteekende weer oorlog van
Duitschland met Rusland en daaruit kwam
weer oorlog van Frankrijk met Oostenrijk en
Duitschland, omdat het zich verbonden had
piel Rusland. Alleen bleef nog over Engeland,
dal niet gebonden was. Engeland stond voor
4c keus aan te zien hoe de oorlog zou gaan
i^n zich dan er in te mengen, of zich terstond
de stellen aan den kant van Frankrijk en Rus
land. De schending van België's onzijdigheid
was voor 'Engeland een welkome gelegenheid
partij te kiezen, maar ook «zonder dat zou het
't gedaan hebben. Duitschland zou toch aan
Frankrijk een grooten slag kunnen toebren
gen en de positie van (Duitschland op het vas
teland 7.0u daardoor versöerkt wotden en dus
ook tegenover Engeland.
Engeland heeft gezegd: nu bestaat de kans
aan Duitschland een slag toe le brengen en
(laardoor het gevaar voor de mededinging
tnet ons voor een heelen tijd te verschuiven.
Daavom heeft Engeland direct partij gekozen.
V «Zoo is de Europeesche oorlog gekomen, die
óok reeds buiten Europa Wordt gevoerd en
nu pas weer uitbreiding heeft gekregen door
dat Turkije zich er in gemengd heeft. En
daardoor kan waarschijnlijk weer Grieken-
tand er in komen en misschien ook nog Ita
lië. Men kan daarvan weinig zeggen, even
min als van den afloop In geen 100 jaren zijn
rulke gebeurtenissen voorgevallen, die een
jeheele wijziging kunnen brengen in de po
litie der verschillende landen. Zoolang de
oorlog duurt, zal het ook voor Nederland van
gelang zijn hoe het verloop is, niet dat de
kans groot Is, dal we. er in zullen worden be
trokken. maar he. kan toch. dat we onze on
tijdigheid niet z-ulïeft kunnen handhaven.
Maar ook bij de vrrdesbepaiingen zullen de
belangen van Nederland nau w betrokken zijn.
We weten niet welke gewichtige gevolgen
dezen oorlog ook voor ons land kan hebben.
Daarom doet het Nederlandsche volk goed,
zoo krachtig mogelijk zijn nationaal bestaan
te verdedigen, niet alleeoi met de wapenen,
maar ook dool* versterking van het besef, dat
wij Nederlanders door aard en karakter een
eigen volk zijn, dat een eigen plaats verdient
in de volkeren vaji Europa, maar dat ook
moet toonen prijs le stellen op die zelfstan
digheid door alles te weren, wat die zelfstan
digheid zou kunnen bedreigen, ook al wordt
on« geen wapengeweld aangedaah.
Examens.
De dames J. W. Koerselman van 'Amers
foort en H. M. en P. M. van der Knoop,
van Oud-Leusden, slaagden te Deventer voor
het examen Vrije en Orde oefeningen Gymn.
A mersfoortsche Vereeniging
voor Hooger Onderwijs!.
De cursus ran prof. dir. H. F. Nierströsz,
over het onderwerp: „Welke gevaren be
dreigen ons van de zijde der- insecten1", zal
worden gehouden op Dinsdag 28 Nov., Dins
dag 1 Dec. en Dinsdag 8 Dec., 's avonds te
8 uur, in het hotel Reichmajm.
De lezing van den heer Hoog, over },Ed-
mond Rostand", zal plaats hebben op Dins
dag 12 Januari 1915, terwijl de datum van de
lezing van den heer Wirtjos nader zal wor-
den bekend gemaakt.
R. K. Bouwvereeniging
St. Bonifacius.
Het bestuur der R. K. bouwvereeniging St.
Bonifacdusj, heeft de huur der woningen vast
gesteld als volgt: type A f 2.10; B f 2.50;
C f 2.80 en D f 3.15 en f 3.25 per week.
Bij afwerking van het bouwplan heeft de
vereeniging te verhuren: 30 woningen van
type A; 20 type B; 20 type C en 10 tj'pe D
Op 1 December wonden opgeleverd en kun
nen betrokken worden 14 woningen van typ-e
A; 6 van type B. en 20 van type C.
De aanstelling van een wondng-in6pectrice
wordt overwogen. Eernb.
AGENDA
D a g e 1 ij k s
Bioscoop Langestraat.
Openbare Leeszaal (Beukenlaan) 1012i,
10, Zondag en Maandag 2^—10 uur.
Museum Flehite.
12 Nov. Bioscoop ,,de Arend", Geïnterneer
den—Soiree.
16 Nov. Ledenvergadering Openbare Lees
zaal.
17 Nov. Prot Bond lezing dr. Toxopeüs.
19 Nov. Orgelconcert St. Joriskerk.
24 Nov. Cursus Prof. Nierstrasz.
1 Dec. Cursus Prof. Nierstrasz.
8 Doe. Cursus Prof. Nicrfclrasz.
12 Jan. Lezing Hoog.
Telegrafisch Weerbericht.
H*»* waarnemingen in den morgen y&d
11 Nor. 1914.
Medegedeeld door het Kon. Ned. Met.
Instituut te de Bilt.
Hoogste stand 759.7 te Karlsruhe, laagste
stand 73-19 te Haparanóa.
Verwachting tot den ayond van 12 Nov.!
Stormachtige, later vellicht afnemende Z.-
W. tot W. wind, meest xwaar bewolkt, waar
schijnlijk regenbuien, weinig verandering in
temperatuur.
Fietslantaarn aansteken 1.47.
STAATSLOTERIJ.
Hoogste prijzen der 5. klasse.
TREKKINO VAN 10 NOV.
f 1000 3S43 9286 11645
f 400 13770 20571
f 200: 17318
f 100 5809 6306 7015 9717 11599 15225
18757 19213 19372 20883
Vijfde Klesse. Prijzen van f 70.
34 55 79 117 256 205 459 772 866
919 932 1012 1025 1018 1118 1140 1428 1451
1178 1510 1575 1576 1753 1875 1995 2006 2174.
2212 2283 2411 2505 2523 25-43 2571 2747 2762
2788 2900 2917 2988 3094 3139 3375 3388 3449
3670 3678 3687 3688 3726 3804 3985 4058 4130
4133 4145 4166 4212 428S 4290 -1322 43.30 4357
4362 4373 4561 4566 5082 5617 5630 5730 5810
5826 5893 6172 6347 6380 6653 6763 7054 7077
7188 7224 7295 7359 7373 7385 7440 7533 7695
7806 7872 7959 7968 7980 8016 8143 8225 8270
8292 8299 8313 8329 8.354 8369 8417 8467 8559
8596 8612 89.56 9044 9051 9112 9175 9251 9253
9273 9508 9740 9997 10392 10569 10621 10798
10823 1 0849 10870 11044 11050 11060 11250 11.306
11374 11752 11767 11869 11902 12024 12137 12146
12156 12341 12348 12417 1 2427 12440 12500 1 2531
12637 12641 12684 12777 12«45 12847 1 2336 1 2938
13090 1.3137 13172 13207 13393 13417 13720 13739
13813 13925 13926 1.3934 14190 14242 14251 14266
14270 14332 14430 14432 14487 14872 14894 14961
15054 15197 15255 15319 15432 1 5459 15191 15512
15546 15577 15682 15881 15922 16044 16048 16171
16466 16483 16532 16577 16809 16961 17198 17298
17303 17393 17520 17565 17641 17684 17710 17803
17940 17968 18211 18218 18223 18368 18-152 18587
18666 18889 19022 19165 19421 19503 19589 19638
19642 19657 19809 19821 19825 19943 19945 20006
20110 20271 20499 20567 W17 20741 20954
5e klasse 9e lijst stond 257 f 70 m. z. niet,
406c STAATSLOTERIJ.
Vijfde klasse. Derde weck.
Trekking van 9 November 1914 (975 loten).
Tem kantore van den collecteur A. C. R. O.
Leinweber, te Amersfoort (Breedstraat 22),
zijn aan de navolggende nummers te beurt ge
vallen:
Prijs van f 100.— op no. 20223.
Prijzen van 70.— 15444 en 20125. Te
zamen 3 prijzen.
Zonder prijs zijn uitgetrokken: 8265 8285.
15419, 20100, 20221 en 20239.
Trekking van 10 Nov. 1914 (973 loten).
Pri^ van f 100.— op no. 9717.
Prijzen van f 70.- 8270, 8292, 8299,
8313, 9051, 15432 em 16459. Te zamen 8
prijzen.
Zond prijs zijn uitgetrokken: 8267, 8306,
8316. 9701, 9711. 15452. 20047 em 20264,
KORTE GRACHT 22,
belasten zich met
aan- en verkoop van
Effecten, Wissels en
Coupons.
Sluiten prolongatie
Safe-Inrichting.
Weder dagelijks Tersch Toor-
lianden mijn beroemd
50 cent per 5 ons.
Bekroond met vergnld zilve
ren medaille te Bordrecht
1896 en te Hllversnm 1913.
Telef. No. 171.
van de
VOORUITGANG
Wouden berg.
Prijs: f 1.60 per Kilo.
Verkrijgbaar bij: I. MEIJERS. Nachlegaalstraal 16.
Neemt uw Brood, Beschuit, enz. van de
„De Gulden Korenaar"
onder contréle van het met steun dor
Regeering opgerichte Station voor
Maalderg en Bakkerij, te Wageningen.
Aanbevelend,
H. KONING ZONEN. Igj
Aruhemstr. 34. Tel. 91» rm
Kantoor en lakkerij: Arnh. Poortwal l©j
10 14.
w by J,
Instrumentmaker.
Langestr. 42, - Telef. Interc. 83.
Korte Bergstr. 16 Amersfoort,
13 berlelit de ontvangst der
3 NIEUWE
Q Toor
00
r
O
(ft
m
Schilderen en Kunst-nijverheid
Geopend door:
(M.O.A.)
en
(exs Ae. t. Beeld. Kunst., den Haag.)
Lange Bergstraat II.
Spreekuur: Woensdag en Zaterdag;
van 2—4 nor.
MET.rtAflAALöySTCCn' BCKLCCDinü
tn VOLGE.NS AnERIKAArtSCME
CONSTRUCTIE
SlCRUJK
ZUINIG
BRANDEND
rt' COrc3
VENTILEERCND
QOCDKOOP
OVERAL 9
VtRKRlJGBAAR
apaej/k w anoel jon.tt-v pyiClD£N - AMCPGFOORTj
(Natuurlijk Mineraal Water).
Uit de bron ie ObeHahnstein.
StooTeslrant. - Telefoon 29.
Bruinbrood met melk gebakken.
Aanbevelend,
J. D. VAN CELDER.
Znidslngel 63.
De gelezen tijdschriften nit
bet leesgezelschap Amlcltia
worden tegen spotprijzen op
geruimd. Men zie de prijslijst
In onze étalage.
Schouwburg Utrecht.
„Hollandsch-Belgisch
TOONEELGEZELSCHAP".
Onder leiding van
GÉRARD ARBOUIS, TRUÖS POST
en C. P. T. BIGOT.
ZONDAG 15 NOVEMBER.
ÖSy* Voorstelling tegen sterk
verminderde prijzen.
if: WEE DEN OVERWONNENEN.
Historisch drama in 3 bedrij
ven van RICHARD VOSS.
Speelt vanaf 1 Maart 1815 (Landing
van "Napoleon) tot 15 Juli 1815
(inscheping van Napoleon naar
St. Helena).
Costumes v. d. firma HELSLOOT
te Amsterdam.
Orchest onder leiding van den Heer
KUIJPER.
Aanvang 8 nar.
Mej. LEINWEBER, Muurhuizen 113.
Rijwielhandel KAMPERMAN, Kampstraat 4.
Maison JACQUES BEZAAN, Langestraat 71.
Firma TEN HOVE, Varkensmarkt hoik Langestraat.
VALKHOFF's Hof boekhandel, Utrechtsche straat I.
Mr. O. J. VAN SCHAARDENBURG, Paulus Buyslaan I,
hoek Utr. weg.
De Heer D. J. M. VAN KESTEREN, Utrechtsche Weg 87.
De Heer F. W. A. I. MOREL, Wilhelminastraat 4.
De Heer G. C. SCHELLfNGER, Schimmelpenninckstraat 58.
Drukkerij EIJMANN, Kleine Haag 6.
OMVANGEN DE NIEUWE STOFFEN TOOR
-- NAJAAR- EN WINTER. --
B. RUITENBERG Hzn.
UTR. STR. 81. TEE. 213.
Dames-. Hoeren- en Slilltalre Kleermakerij.
ook bU kleine hoeveelheden.
Vrijdagsvoormiddags van 8 tot 12 nnr
Aanbevelend,
te geven door:
Aria's en liederen van Bach, Brahms, Valerius, Caro, Kor Kuiler
Orgelwerken van Bach, HSndel, Van Eijken, Salomé en Dubois.
Programma's, tevens bewijs van toegang f 0.50.
Militairen heneden den rang van officier f 0.25.
Verkrijgbaar in VALKHOFF's Boekhandel.
GENVAL, poète-ehansonnier des Cabarets de Moptmartre.
aernout, du Theatre Dejazet a Paris.
KENSIERE, violoneelliste; M. TAN DER HEULEN, pianiste, professear
dn Conservatoire).
1.— en rente chez le Ubralre 91. T1LKHOFF,
Ticket» tk B.
fournlssenr de Ia Conr.
I.e bureau de location est ©avert Jeadi de 10 9 6 heurea.
