„DE E EM LAN DER".
W jaargang.
ir rou
Hoc edacteur: Mr. D.J. VAN SCHAARDENBURa
Uitgevers: VALKHOFF Co.
PRIJS DEK ADVERTENTIËN:
an 1—5 regels0.50.
Ike regel meer0.10
ienstaanbiedingen 325 cents by vooruitbetaling,
loote letters naar plaatsruimte.
oor handol en bedrijf bestaan zeer voordcelige bepalingen
tot het herhaald advertooron in dit Blad, bij abonnement.
Eono circulaire, bevattende de voorwaardon, wordt op
aanvraag toegezondon.
De heer Van Achterbergh: TV zal er
ook niet diep op ingaan, mijnheel* de Voor
zitter.
De Voorzitter: U zegt, dat er geklapt is
uit de afdeelingsvergadering. Ik zeg, dat het
sleohts is geweest een ofi'icieuse raadpleging.
Dc heer Van Achterbergh: Hoe dan
ook, mijnheer de Voorzitter, ik mag daar ook
wel iets verder op ingaan, niet waar? Toen
de zaak voor het eerst werd voorgebracht,
op dit punt moet ik aanvullen wat de heer
Rijkens gezegd heeft, is gezegd: wij kunnen
er met f 400 afkomen, dc firma Van Cleeff
levert ons voor f 400 een analytisch verslag.
Nu frappeerde het mij heel erg dat, toen het
offioicel schrijven van B. en \V. kwam, het
f 1200 moest kosten. Op verzoek van die eene
afdecling zou het stenograpliisch worden en
toen moest hel meteen f 1200 kosten. Eerst
was het een zuinigheids-maatregel, men zou
er f 400 op verdienen, maar nu wil men, niet
tegenstaande het adres van de firma Bosch,
f 400 meer gaan uitgeven. Dat vind ik erg,
heel erg zelfs. Er is ook wel sprake van ge
weest, dat het verslag hier gedrukt zou wor
den, maar het zou gedrukt worden door de
verschillende courantiers en mét elkaar uit
gegeven als bijlage. En zoo dat niet klaar kon
komen, zoo besloot de afdeeling, dan zou het
nog voor een jaar worden opgedragen aan de
firma Bosch. Zoo is de zaak verder in de
afdeeling besproken.
De heer Gerritsen heeft nog gezegd: wan
neer wij over een jaar komen, dan weten wij
niet waar wij aan toe zijn. Och. mijnheer de
Voorzitter, dan kunnen B en W gewoonweg
een inschrijving openen. Dan zullen wij zeer
zeker op zuiverder en loyaler bodem staan
dan nu.
De heer Jorissen: Mijnheer de Voorzit
ter! Met genoegen heb ik gehoord wat door
den heer Rijkens is medegedeeld. Ik hoop, dat
de heer Kroes het ook gehoord hoeft. De aan
vrage is gekomen op 21 Augustus, in het mobi
lisatie-tijdperk en het aureool, dat de heer
Kroes om het hoofd van de firma heeft ge
hangen, mag hij er gerust afnemen. Het was
juist in het begin van de mobilisatie, in het
benardste tijdperk, toen de firma kwam vra
gen om f 85 per zitting en het niet meer voor
f 800 wilde doen. Als men dc berekening van
den heer Van Ach terher gh nagaat en wij
rekenen op 16 zittingen, dan zouden wij al
zijn gekomen op f 1360. Wij moeten er dus
niet van pralen dat dc firma zoo coulant legen
dc Gemeente is geweest Wanneer de firma
op het benardste oogenblik komt vragen om
7 85 per zitting, dan kan de heer Kroes de
liefdadigheid van de firma cadeau krijgen.
De heer Kroes: Mijnheer de Voorzitter!
De heer Jorissen treedt voor mij op en legt
mij woorden in den mond. die ik zelf mans
genoeg ben om uit te spreken. Tic behoef van
mijn medeleden geen aansporing te hebben
om te zeggen, wat ik zeggen moe!. Tot mijn
verwondering heb ik vernomen, dat de aan
bieding van de firma Bosch is gekomen 21
Augustus. Ik ben het volkomen eens met den
lieer Jorissen, dat was juist het benardste
oogenblik waarin wij hebben verkeerd. Maar
wanneer ik nu hoor wat de heer Rijkens ons
mededeelt, dan vind ik reden om de woorden
die ik straks in het openbaar sprak ten gunste
van dc firma Bosch, terug te nemen. Bij mij
was de gedachte gegrondvest, dat de heer
i3o*ch door de omstandigheden waarin wij
v< «"Keerden, een zekere tegemoetkoming aan
den Raad wilde geven, opdat wij niet in deze
tijdsomstandigheden voor een débacle komen
te staan. Bij mij was het idee ontstaan, dat
dc heer Bosch ons wensch te te vrijwaren voor
dc groote onkosten die wij juist in deze tijds
omstandigheden zouden moeten maken, en
dat apprecieerde il* D*: Hat
was de aanleiding waarom ik bi de vorige
zitting heb tegengestemd, en ook nu, toen ik
voor het eerst het woord voerde, op hetzelfde
standpunt ben blijven staan. U zegt: wij moe
ten niet in debat treden met de couranten-
schrijverij, en dat ben ik met u eens. Maar
de opheldering van den heer Rijkens is toch
juist het gevolg geweest van de schrijverij in
de couranten. Ook ik heb in de Eemlander
gelezen wat er verteld wrerd en ik heb alle
stukken met aandacht gelezen. Ik vind het
goed van den heer Rijkens dat hij dit er uit
heeft gepikt. U hebt gebruik gemaakt van uw
recht om af le hameren, dal hij dit niet doen
moest, maar voor ons is een licht opgegaan.
Nu is bij mij de zaak klaar gekomen. De firma
Bosah heeft 21 Augustus, toen wij reeds drie
weken in de mobilisatie zaten, een aanbod ge
daan veel hooger dan zij vroeger aanbood,
nl. f S5. Door eenige pressie uit te oefenen,
ik geloof dat ik dat woord gebruiken, mag, is
zij .gekomen op f 75 per verslag. Natuurlijk
is dat f 10 minder geworden, maar ondanks
dat is zij haar aanbod blijven handhaven voor
f 800, om, als ik het goed begrepen heb, ge
durende de mobilisatie het verslag voor dien
prijs te blijven geven. Daarom zou ik gaarne
willen, dat wij op het oogenblik, zoolang deze
tijdsomstandigheden duren en niet zijn verbe
terd, daarvan gebruik maken. Ik zal er geen
voorstel van maken, maar wil dit alleen in
het midden brengen. Zullen wij het niet doen,
dan zal ik stemmen voor het voorstel van B.
en W. om het verslag te doen opmaken door
die andere firma, hoewel het f 400 scheelt.
Trouwens, er is mij van betrouwbare zijde
medegedeeld, dal het maar 222 zal zijn en
over die f 222 zou ik in dit geval heen willen
stappen. Op deze wijze wensch ik raijn stem
te moliveeren, naar aanleiding van hetgeen ik
nu heb gehoord, en zal stemmen vóór het
voorstel van B. en W.
De Wethouder R ij k e n s: Mijnheer de Voor
zitter! Ik ben ecu kleine opheldering schuldig
aan den heer Van Achterbcrgh, die gezegd
heeft: voor f 400 Iconden wij klaar komen. De
heer Van Achterbcrgh heeft intusschen be
grepen, dat dit was voor een analytisch ver
slag. Verder wil ik er nog even namens B. en
W. de aandacht op vestigen, dat hier in den
Raad is gezegd, dat men dit contract voor een
jaar zou willen verlengen, en dat er dan in
dat contract geen boete-bepalingen staan. Wij
hebben de aflevering van het verslag dus niet
in handen. En de vraag zal zijn, of wij na
afloop van een jaar weer hetzelfde contract
kunnen sluiten met de firma, die het nu aan
biedt. Dat wil ik aan de heeren overlaten.
De heer Kroes: Mijnheer de Voorzitter, is
er ook met de nieuwe firma, die het steno
grapliisch verslag, wanneer het aangenomen
wordt, zal leveren, een contract gemaakt voor
hel afleveren van het verslag binnen een
zekeren tijd? Ik stel deze vraag, omdat wij
nu voor het curieuse geval staan, dat wij
Dinsdag een openbare zitting hebben gehad en
dat wij nu, Dinsdagochtend, het verslag al
hebben ontvangen.
De heer Jorissen: Ziet u, nu kan het
ineens wèll B
De Voorzitter: Ik kan den heer Kroes
antwoorden, dat dit geval is voorzien. In art. 2
staat nl.: „Dc levering aan contractante ter
eener zijde zal plaats hebben binnen S werk
dagen na den dag der vergadering. Indien
„dc vergaderingen elkander binnen de 24 uren
„opvolgen, of wanneer er meer dan drie ver-
gaderingen in ecu tijdsverloop van een week
„plaats hebben, wordt de termijn, genoemd in
..lid 1 met twee werkdagen verlengd".
Uw tweede vraag was naar de boetebepa
ling. Daaromtrent lees ik in art. 8: „Bij over-
'2 genoemde voorwaar-
„den i ggen B- en W. aan contractante ter
„andere zijde voor eiken dag verzuim eene
„boete van ten hoogste f 25 op".
Ik wensch bans nog, ter aanvulling vai
hetgeen reeds is opgemerkt door den heei
Rijkens het volgende te zeggen. Ik ben dank
baar voor hetgeen de heer Van /\chterbcrgh
heeft gevraagd, want daardoor is gebleken
van een misverstand en is de sprong van f 400
op 1200 duidelijk geworden. Er is een groot
verschil tusschen ccn analytisch en een steno
grapliisch verslag.
De heer Van Achterbcrgh: Dat is zoo,
mijnheer de Voorzitter!
Dc Voorzitter: Dan zou lk even den
heer Van der Wal willen anlwoorden wat
betreft (lat aannemen van wat ik heb ge
noemd een cadeau. De firma Bosch is begon
nen met in Augustus i 85 te vragen en toen
is het na onderhandeling mei den Secretaris
f 75 geworden, en daarbij werd gezegd: zoo
lang dc mobilisatietoestand duurt, gaan wij
op de oude voorwaarde door. Toen is de
firma Bosch gekomen en heeft in een adres
aan den Raad gezegd, dat zij op de oude voor
waarde wilde doorgaan, niet alleen zoolang
de mobilisatie duurde, maar in ieder geval
voor éón jaar. Maar toen is de liefhebberij
van dc firma nog niet geëindigd. Onmiddellijk
na de vorige raadszitting heeft zij een nota
aan ons doen verschijnen, waarin vermeld
werd, dat iedere inwoner dat verslag gratis
kon krijgen En nu moeten wij oppassen. Wij
zeggen altijd tot de ambtenaren: gij moogt
niets aanvaarden, en geven daarin altijd
het voorbeeld. Tenzij hel bepaald een onbe
leefdheid zou zijn,willen wij niets aanvaar
den. Dat moet de Raad ook niet doen. Als wij
iets aanvaarden, dan staan wij nooit geheel
op ons zelf en als over een paar maanden het
nieuwe contract moet worden gesloten, dan
staan v.ii ook niet meer vrij. Het is voor u zelf
ook niet aangenaam, mijnheer Van der Wal.
Natuurlijk zal het ten onrechte zijn, maar er
zijn hier in Amersfoort genoeg mensehen zoo
als u weel, die insinuaties weten te bedenken
en men zal u later verwijten, dat u niet zuiver
hebt gestemd. Dat is het hem. Wij moeten bij
een handeling als deze de uiterste consequen
ties voor oogen houden. Het is heel aardig te
zeggen: wij bezuinigen I 400. Dat willen B. en
W. ook wel. Maar als hel niet mag, dan doen
wij hel niet. En nu is er nog iets eigenaardigs
bij, en daar moet u eens goed op lellen. Ik hen
vast overtuigd, dat er van de aanwezige
Raadsleden niemand is, die een werkman
zou willen laten werken voor een lager loon
dan het standaardloon. Dat is in den tegen-
woordigen tijd: een opinie die door geen wel
denkend mensch meer wordt aangevochten.
Van daar dat dc Raad is voorgegaan en dit
jaar* dc looncn van de gemeente-werklieden
aanmerkelijk heeft verhoogd. En nu staan wij
niet voor een man met een pet, maar wij
staan hier voor een mijnheer met een hoed.
En zouden wij nu van dien mijnheer met den
hoed dat geschenk willen aanvaarden? Neen,
mijne heeren, iik vind dat de Raad van deze
Gemeente zoo hoog moet slaan om te zeggen:
die f 400 kunnen wij uit de gemeentekas en
desnoods uit allerlei hoekjes bij elkaar schar
relen, maar een cadeau aanvaarden wij niet
van u. B. en W. hebben hier gevonden eer
regeling van drukwerk. Uit loffelijken ijver,
dat wil ik er bij zeggen, heeft men bij ver
schillende aanbestedingen contracten aan
vaard waarbij een te lage prijs was bedongen,
cn met welk resultaat? Dat de Gemeente
slecht wordt bediend. B. en W. hebben van
aanvang af gezegd: zoodra wij komen tot een
hernieuwde aanbesteding, zullen wij zorgen,
dat de loonen goed worden, gelijk ook juist
is. en dat er dan ook gocrl werk wordt gele
verd in dc eerste plaats. Daarvoor wenschen
wij te betalen, (Bravos!)
wina t^zijn tions in antwoord op het bevel van dc re
geering om zich te verzamelen. De comman
do's zullen volkomen beantwoorden aan dco
eisch, dat zij moeten zijn samengesteld ui»
Engelsche en Hollandschc burgers.
We enen, 4 Jan. (Corr. -bureau.) Ilcl be
licht van de Times, dat de stadhouder van
Triest met verscheidene van zijne ambtena
ren gevlucht is, cn het bericht van dc Mor
ning Post, dat de vesting commandant van
Pola zelfmoord heeft gepleegd, zijn niets
dan verzinsels
Berlijn. 4 Jan. (W. B.) De Nordd. AJig.
Zeilung wendt zich tegen hel verwijl, dat de
beschieting van Hartlepool, Scarborough eu
Whitby door de Duilsche strijdkrachten in
strijd is met het volkenrecht, omdat hier open
plaatsen zonder voorafgegane aankondiging
beschoten werden cn daardoor dc dood van
vele burgerlijke personen is veroorzaakt.
liet eenige hier in aanmerking komcncic ver
drag is de negende ilaagsclie overeenkomst
van 18 October 1907. Dat is niet door allo bij
den oorlog betrokken stalen geratificeerd cii
bindt dus, ingevolge art. 8, ook de verdrag
staten niet. Niettemin nam Duitschland deze
bepalingen stipt in acht. Volgens de aril. 1 en
2 kunnen alle verdedigde plaatsen en alle voor
hel leger bruikbare inrichtingen in onverde
digde plaatsen beschoten worden. Nu behoort
Hartlepool volgens dc officicclc Britsche
maandelijksche legerlijs* tot de in oorlog en
vrede door landstrijdkrachten bezette kuslver-
slcrkingcn. In Scarborough is eene schans met
zes op zee vurende 15 c.M. kanonnen versterkt
Het officieel vermelde slation voor vonken-
telegralie Whitby heeft volgens de officieeele
Britsche maandelijksche plootlijst eene door
dc marine bediende kustwacht en seinstalion.
De Duilsche schepen hebben, zooals dc En-
gelschen toegeven, slechts deze in de overeen
komst genoemde inrichtingen beschoten. De
voorafgaande aankondiging mag achterwege
blijven, wanneer daardoor liet slagen van dc
onderneming iu gevaar wordt gebracht. Dit
was hier het geval. Derhalve hebben dc Duil
sche schepen hunne aanvallen geliccl binnen
de grens van eene volkenrechtelijk geoorloof
de oorlogvoering gehouden
Berlijn. 4 Jan. (W. B.) De Nordd. AUg,
Zeitung constateert wederom eenige opvallen
de fouten in het Franschc Gcelboek. Meer
malen zijn datums van gewichtige gebeurte
nissen veranderd. Zoo verlegt liet bericht van
den Eranschen ambassadeur van 25 Juli (num
mer 38 van het Geeibock) den Bussisclien mi
nisterraad, die onder voorzitterschap van den
czaar lot dc mobilisatie besloot, op den 26ei>,
zoodat de neutrale lezer lot dc dwaling wordt
gebracht, dat Rusland den 25en nog niet aan
militaire maatregelen dacht. Hel laat den
Franschen ambassadeur in zijn bericlU eene
verklaring van Sazouow vermeiden, dal hij
alles vermijdt waf dc krisis zou kunnen ver
haasten. Iu een uittreksel uil berichten van
diplomatieke agenten in Duitschland van 30
Juli 1913 (no. 5 van hel Geelboek) wordt in de
vijfde alinea gezegd: „De heer von Kiderlen
was gedurende den laulslen winter de meest
gehate man in Duitschland; intusschen begint
hij minder impopulair te worden, want lui laat
verluiden, dat hij zijne wraak zal ncmci:. Daar
von Kiderlen reeds iu December 1912 gestor
ven is, blijkt, dat dc nota van 30 Juli 1913, die
von Kiderlen zes maandeu na zijn dood van
die op een
irijksch-Ru-
De Pester
en, die hier
mgen, is de
.then steeds
vonnen ner-
i door onze
e zijde van
/aar zij het
den, werden
bracht, zoo'
l zullen zijn
au). Ifit het
De opperste
•ederik, onl-
twarlier bij-
gaarsche en
i en teeke-
lijk aan zich
id. In eene
rdeering uit
n de va dea
rs. Hij hoop-
piichten ook
jvijze zouden
>aar volledi
sou brengen,
worden ver-
ronl te gaan
troepen uit
anen.
-agentschap),
atai van het
urt voort in
Aan den 3en
i. Tegen den
verwoed ge-
hunne loop-
legraafagent-
meralen staf
iel hardnek-
rdagan wer-
Onze troepen
n in vcrwar-
(W. B.) Het
ili van Erzc-
n terugtocht,
rpen, die zij
men hebben
inwoners is
gevangenen
verwoestin-
rpen, die hij
werden gc-
e Engelsche
hebben met
r-es-Salaam.
de stad leed
vijandelijke
ontredderd,
en zijn gc-
waren een
De bur-
iwezen sla-
5chqof.
Cyrus was in het hok blijven slaan, waarin
de kinderen zalen; zij hooiden iiem zeggen.
Die uikkie naar is fso.mie, ja gouüt je...
hoed, ik jou wel zie.
Cyrus stond in liet pikkeuonker stil.
Neen, hier scheen memunu te ziuea. Hij
ging naar het kamertje er naast en iiicid een
jieele toespraak lot üe kinderen, uie er niet
waren; weer ging hij vciuer altijd een beetje*
bang bij den vlakken achterwand tc komen,
waar ze zouden kunnen ziltcn. z,ij. zou-'lcn
hem wel eens aan zijn bcenen kunnen trekken.
Terwijl Cyrus aan 't zoeken was on at har
fler begon te schreeuwen van bangheid, daar
h;j niet meer ,st ;n 'l hoeveelste' kamertje
liii was. had Ada een '- cc gxArcceh.
-ccn, zij was iieeleiuaai niet bang, zc begreep
met. waarom L.yrus altijd wang war, in donker,
s Nachts moest hij siccus ccn nachtlichtje
nebben
Daar kwam Cyrus aan
Hij had langs alle wanden met zijn handen
gevoeld en nergens iemand gevonden; nu
was hii weer in een ander kamertje gekomen.
't \vas tijd voor Ada om weg le sluipen,
ze kreeg een idee:
Cyrus
O jij bent 'm, ik zal je
Nee, Cyrus, stil zijn, ma zoekt naar die
nieuwe emmer, ik zou maar gauw wegkruipen
in uie groóte hok, dan weet ma niet waar je
bent.
Mn «nor n»ii vraeën?
hem. -
Al.huiverend kwam de jongen nader en
nader, de samenzweerders stonden te wach
ten op de dingen, die zouden gebeuren, ze
hadden vier koffers en een waschmand in 'l
eerste hok gesleept.
Cyrus, kom gauw, hier is een stuk koek.
De ongelukkige Cyrus bonsde tegen den
lommel aan, die dc kinderen hadden saam-
gesleept.
's Middags aan tafel vroeg zijn moeder hem,
hoe hij aan die buil kwam en aan dat blauwe
oog.
Cyrus, in 't nauw gebracht, zei ten slotte:
IIcslcote, ma. op zolder.
Jelui moeien niet /oo wild zijn, kinde
ren. je zult nog ongelukken kriiseii.
al liij geen
T, maar zei
ingaan op
loeten sme-
met vrien-
igsten zoon,
ek, die een
zier in, dat
die anders
en Zoekie
en Nónnie
i knipoogje
te kennen
maar nu
louden,
t, haar lief,
g-blij. Als
raagd had.
al die kinde
ren.' uau zcu n. gt/,cgu iicuuLu met een glim
lach:
Och lieve mevrouw, als de kinderen
'maar gelukkig zijn.
Zij keek even naar Herman, die bezig was
een lekkeren kippenbout le ontleden; binnen
kort zou hij weg zijn, op kostschool, dan zou
het heel stil wezen in 't huis van de zieke
uuurvrouw ;gclukkig, dat zij Anuetje nog lian.
uie een en al zorg voor haar was. leder huis
had zijn leed; ze knipte haastig een traan wet
en keek naar Cyrus, die haar \roeg:
Ma. mag ik nog wat sla?
Zij bediende hem cn bedacht ondertusschen,
wat zii Herman zou meegeven, wanneer hii
naar de kostschool in het Gooi vertrok-
V.
's Morgens hadden de jongens op dc slaap
zaal er druk over gepraat, wie of er zouden
meedoen aan 't versiereu. lierman wist niet
zeker, of hij zou mogen, hij was bizonder stil
geweest, daar hij telkens piekerde over zijn
examen. De Kerstvacanlie had hij thuis door
gebracht, voor den derden keer sinds hij
op de kostschool was. Wat had hij zijn eigen
'buis gewaardeerd gedurende die dagen van
vrij zijn. en veel prettige uren doorgebracht
bij zijn zieke moeder; wat was zij lief voor
uem geweest, s Middags had hij dikwerf rid
derverhalen gelezen en wondergeschiedenis
sen, die hij haalde uit een oude vijf-cents-
bibliotheek. Hij wist, dat hij een lange magere
longen was geworden, die ietwat voorover
liep.
Ja, een vreemde droomer was hij, die 't
lielst leefde in een eigen wereld. Hij had veel
gedacht H laatste jaar, was veel ouder gewor
den, a iel licht in uitersten en verkeerde vaak
in een zenuwachligeii toestand, die hij zocht
le verbergen door uiterlijke vrooiijklieid:
Daarom deed hij altijd mee aan dc mallig-
lieid en plagerij
Zoo vergat hij. wat hem hinderde, wal hem
onrustig maakte.
liet ophanden zijnde feest van den baas
had hem doen denken aan de mogelijkheid;
dat hij zou kunnen mee doen aan 't versie
ren van de gymnastiekzaal, het af of niet
mogen, stond in nauw verband met zijn
examen, want jongens, die zwak stonden,
moesten d» lessen blijven volgen in dc f eest-
week.
Wordt vervolgd-