Meubelmakers
EVA STAAKT!
Opleiding Boekhandel.
Bank van Huydecoper Van Dielen
ADVERTENTIEN.
Gemeubileerde Kamers,
Vreemde Mnnt. Vreemde Wissels.
O! die Bioscope!
LMSOI k BOUWER GD.
W. F. A. Groenhuizen,
Alio weekabonné's op dit blad, die in het bezit zijn eener verzekeringspolis, zijn volgens de bepalingen in die polls veri
k meld, tegen ongelukken verzekerd tot een bedrag van
gevraagd,
Gemeubileerde Kamer,
Te Koop:
Hollandsche Herdershond,
Bezorgt uw gelezen Dagbladen aan de
Couranten depots voor de geïnterneerden
Sociëteit Amicitia,
Jan Ongeluk
KORTE GRACHT 22,
Buik- en breukbanden,
I Suspensoirs,
i Elastieke kousen,
s IJszakken, 1
Windkussens, I
Lavementspuiteu,
I Koorts-thermometers,
1 Kamerclosets en bidets,
Langestr. 42, Telef. Interc. 83
Pale-Ale en
Stout.
F. W. V. d, WILDE
ÜTOOVESÏRAAT 12. - TELEFOON 29
Eleclr. Luxe Brood- en Banketbakkerij m
KIPPENHOUDERS!
ook bU kleine hoeveelheden.
Vrljdaysvooi middags van 8 tot 12 nor
Stovestraat no. 30, Amersfoort
C. VAN DORT Gzn.,
Utrechtsche Schouwburg.
MATINEE
Zondag 24 januari 1915. 2 uur.
PRINS ROBBEDOES.
Cursus in Teekenen
A. M. GERRITS
EDITH PIJPERS
ROOMBOTER
GULDEN bfl levens-
A GULDEN bü GULDEN bij verlies GULDEN bij ver* GULDEN bij ver- ftA GULDEN bij verlies «S
lan ongeschiktheid overlijden wW van één hand of voet lies van één oog u%*\? lies van oen duim van een wijsvinger
S Uitkeering dezer bedragen is gewaarborgd door THE OCEAN ACCIDENT GUARENTEE CORPORATION Ltd., Directeur voor Nederland Edwaiid Hemman, Rokin 161, Amsterdam.
GULDEN by verlies vaa
eiken anderen vinger.
Hel is dus te hopen, en te verwachten, dat
de S. D. A. P. ter vermijding van partijstrijd
én verkiezingskosten (zoowel voor de kies-
vereenigingen als voor de gemeente) op haar
voorloopig besluit zal (terugkomen.
Conférence
over Ed'mond Rostand.
a- Voor de „Vereeriigiiig voor Hooger Volks
Onderwijs" Ihield gisteravond de heer I. M. J.
Hoog in hotel Reichmann. een conférence oYOr
lidmond Rostand.
Ofschoon het zaaltje vrij wel gevuld was,
hadden todh meerderen nog wel een plaatsje
•kunnen vinden, die dan tevens mede hadden
kunnen genieten van de schoone litteraire
voordracht waanop de heer Hoog ons vergast
heeft.
In zijn inleiding verklaart spreker niet
zónder eeni-gen schroom hel woord te voeren
in dezen kring van „University extension",
waar meer wetenschappelijke redevoeringen
thuis behooren. Hij is echter gezwicht voor
op hem geoefende drang en heeft gemeend
niet langer weerstand te moeten bieden aan
de (Lolt Wem gerichte uitnoodaging om Wier te
spréken.
Daarna vangt spr. zijn causerie over Ros
tand aan met een 'herinnering aan Wet onster
felijke werk van den Spanjaard Michel Cer
vantes, ..Don QuieWotte", een der heerlijk
ste boeken, wélke de menschheid bezit. De
ridder van dé Droevige Figuur is het symbool
van de onbaatzuchtige dapperheid, van den
strijder voor het ideaaL Grond-idee van dit
werk is :t eeuwig contrast tusschen den geest
der Doëzie en dien van Wet proza.
Tal van kunstenaars zijn door dit boek ge
ïnspireerd. Een der laatste is Jean Richepin,
dio in een verrukkelijk drame-héroïque den
berijder van Rossinante Weeft geïdealiseerd.
Spr. citeert hetgeen de dichter hem op zijn
sterfbed laat zeggen, dat hij niet vergeefs ge
leefd heeft; de wereld heeft behoefte aan die
zinnelooze idealisten, die men allerwegen be
spot, maar uit wier idToomen de schoonste
bloemen opbloeien.
Ook Rostand heeft zidh gelaafd aan de
zelfde bron en spr. stekt zich voor naar aan
leiding van vier werken, die door hem be
sproken zullen worden, be doen uitkomen
hoezeer Rostand voortdurend is gehanteerd
geworden door de Don-Quichotte-figuur. Een
der eerste stuikken van Rostand is La Prin-
cesse lointaine, de geschiedenis van
dén ouden Proven^a alsche n didhter, die
ten langen, verren tocht over zee onderneemt
oim de schoone prinses Melissinde op te zoe
ken, die hij in zijn liederen heeft bezongen.
NTa een résumé van ddt dirama te hebben ge
geven, doet spr. uitkomen de souffle d' idé-
fllö'sme", die het geheel doorstroomt, welk
een weld&jdigen invloed de geestdrift van
dén ouden bard op de ruwe bemanning van
het schiu jheeflt geoefend en herinnert dan nog
ééns aan de woorden van den stervenden
Dén Quiohotte.
In geen der tooneelstukken van Rostand
is de invloed van Cervante's roonan zoo
merkbaar als in Cyrano de Bergerac
Wal Wet uiterlijk betreft, is ook de-ze, met
zijn bespottelijk grooten neus, een ridder
von de Droevige Figuur. Maar in dift leelijk
omhulsel zitt een schoone ziel verborgen, een
schat van zelfverloochening en heroïeke toe
wijding. waarvan spr. eenige treffende staal
tjes geeft.
Daarna behandelt hij meer uitvoerig het
psychologisch, drama, dat zulk een groote
bekoring aan Wat stuk geeft; zijn liefde voor
de précieuse Roxane, die de voorkeur geeft
aan den 'knappen Christian de Neuvüïette.
En hoe Cyrano zidh geheel opoffert en zijn
rivaal tot zijn vriend maakt en zelfs voor
hem de billets doux" schrijft, waarvoor het
Christian aan geest ontbreekt. Verdér be
spreekt spr. de bekoorlijke balcon scène met
de definitie van den „baiser" en hoe Cyrano
Zijn heldengrootheid toont, wanneer Chris
tian gesneuveld is, en het geheim trouw be
waart tot op Wet 'oogenblik van zijn dood,
als Wet hein, zijns ondanks, ontsnapt. Het
fooneei van zijn sterven, als hij zijin degen
fcflék-t tegen onzichtbare vijanden Is recht
streeks geïnspireerd door Don Quichotte's
gevedht tegen de windmolens.
Nu komft spr. tot L' A1 g 1 o n. het lijdens
drama van het enigmatische en legendari
sche arendsjong, waarvan Rostand een soort
'van Hamlet Weeft gemaakt, den witten
Hamle*". in «tegenstelling met den zwarten
Van Shakespeare. Ondanks zeer groote ge
brekenbevat dit werk toch ook w eer vele
schoonheden. Een der (mooiste tooneelen Is
59éker wel dat, waar Metternich hem in den
spiegel zijn eigen -beeld laat zien en hem
Ê&nftoont dat Wij door zijn moeder een Habs-
burger h en dat in zijn aderen dus niet
Stroomt het zuivere bloed van <len Corsicaan
-Todh krijgt hij oen oogenblik weer het zelf
vertrouwen terug, als hij op een gemaskerd
feest zijn moeder betrapt in galarite conver
satie met een edelman van het hof. Naar aan
leiding van dit tooneel herinnert sipr. aan
éen conférence onlangs gehouden door Sara
Bernhardt, waarin de benoemde tragedienne
een parallel trok tusschen de behandeling
wan deze situatie door Rostand en de zeer
overeenstemmende in de Hamlet van Shakes
peare.
Het komisch element, noodzakelijk in een
romantisch drama, is vertegenwoordigd door
Óen oud-grenadier Flambeau, weer een echte
Don Quichottc-figuur, vol belangelooze toewij
ding en verhevene zelfverloochening. Spr. be
schrijft het tooneel, waarin hij 's nachts op
tvachi staat in grenadiers-uniform voor het
slaapvertrek van den gevangene van Schoen-
brunn en het tooneel van zijn dood in de vlakte
van Wogram, na de mislukte vlucht van
l'Aiglon. Hij sterft heldhaftig als Cyrano, ter
wijl hij met zijn mes zich het kruis van het
Légion d'Honneur in zijn borst grift.
Ten slotte behandelt Spr. Ghartieeter. Hii
herinnert er aan, hoe Rostand op een zijner
wandelingen op een boerderij het leven van
den hoenderhof heeft gadegeslagen, terwijl hii
vage plannen had voor hel schrijven van een
Don Quichotte voor het tooneel. De haan,
Chantecler, zal de held van zijn nieuwe stuk
worden; hii zal van hem een nieuwe incarna
tie maken van den onsterfelijken Spaanschen
held en den Koning van dén hoenderhof de
ziel inblazen van een edelen dichter. Met zijn
krachtige fantasie en zijn buitengewone dich-
tergave heeft Rostand dit thema uitgewerkt
tot een zeer heteroclitisch geheel, waarin af
schuwelijke platheden afwisselen met verruk
kelijke schoonheden. Spr. zal zijn gehoor niet
vermoeien met een lange opsomming van
banale aardigheden en flauwe woordspelin
gen, maar wil liever Wet oog vestigen op de
onbetwistbare schoonheden van het stuk. Eerst
de zoo fijne proloog, dan de heerlijke hymne
aan de zon, waarvan Spr. het slot voorleest.
Chantecler is, evenals Don Quichotte, illusio
nist. Hij is zich langzamerhand gaan verbeel
den. dat hij de zon doet opgaan, en geheel
doordrongen van het gewicht van zijn dage-
lijksche taak. Aan niemand heeft hij het ge-
helm van zijn gekraai geopenbaard; de liefde
voor een schoone fazantenhen zal het hem
ontlokken (Samson en Da li la). Hij is nog on-
baatzuchtiger, dan de andere helden van
Rostand; hij denkt slechts aan het licht, dat
zijn kreet alomme doet ontwaken, niet aan
den roem. De vijandelijke machten, die hem
omringen. Ih het bijzonder de nachtvogels,
consplreeren tegen hem. Deze samenspanning
symboliseert den strijd tusschen reactie en
vooruitgang. De liefde brengt hem ten val; de
fazantenhen ontneemt hem zijn illusie, dat hii
'Ie zon doet opgaan. Maar toch laat hij zich
niet ontmoedigen en verliest hij niet het ge
loof in ziin roeping. Hij zal zijn taak bliiven
voortzetten en schept zich een "nieuwe illusie,
door te gelooven. dat hij dan de haan is van
een meer verwijderde zon. Hij zal blijven
kraaien en als alle hanen zijn voorbeeld vol
gen, zal er eens geen nacht meer zijn.
Dat onwrikbare geloof in de toekomst moet
het onze zijn, vooral In den droeven lijd, dien
we nu beleven. Laat het geloof in het ideaal
ons nooit begeven, zoo eindigt Spi\, laten we
krachtig blijven bevorderen de schoone ideeën
van broederliefde, van liefde tot den naaste.
D r. T i d d e n s bracht den snreker rri"1
voor zijn allerschoonste lezing. In uwe inlei
ding, aldus dr. T.. hebt ge gesproken over uw
aarzeling om, wat ge wat al te bescheiden een
causerie noemdet, te willen houden. Ik heb
toen misschien wel wat onbescheiden aange-
drnongen, maar ik kan U zeggen, daft ik er
geen spijt van heb. We hebben genoten van uw
litteraire voorlichting. De werken van Rostand
waren ons wel hekend, maar xve hadden een
flds en leidsman noodig van litteraire^
smaak. En gij hebt ons nieuwe gezichtspunten
geopend over den man, die wel de superlatif
is van het ..esprit gaulois." Daarvoor zeggen
we u hartelijk dank.
My ra Hess.
De schitterende pianiste Myra Hess, die Za
terdag en Zondag }.l afe soliste van hét Con
certgebouw-orkest te 'sGravenhage en Am-
Sterdam weder zulk een buitengewoon succes
had, zal op haan* piano-avond In Amlcltia,
Donderdag 20 dezer, werken van Beelhoven,
Scarlatti, Schumann, Brahms, Chopin en Ca-
sar Franck spelen.
Tooneel.
Het Hollandsch Tooneel (directeur Albert
Bakker) zal a^. Zondag in Amiritia een op
voering geven van de bekende klucht „Jan
Ongeluk".
It AGENDA it
Dagelijks:
Bioscoop Langesiraat.
Vrijdags, Zaterdags, Zondags: Bioscoop De
Arend.
Zaterdags Theos. Openb. Leesz. Wühel-
minastr.
Openbare Leeszaal (Beukenlaan) 10—12i,
10, Zondag en Maandag 2^—10 uur.
Museum Flehite.
14 Jan. Ons Huis. Ledenverg. Vrijz. Klesver
„Gemeentebelang".
15 Jan. Hotel Reichmann. Vereen, v. Vr.
Kiesr. Causerie Mevr. Mulder de Graaff.
17 Jan. Amicitia. HolL Tooneel (dir. Bak
ker). Jan Ongeluk.
21 Jan. Amicitia. Liederavond Hullebroeck.
23 Jan. Uitvoering van de H. B. S.
28 Jan. Amicitia. Cencerl Mvra IIcss.
Burgerlijke Stand.
13 Januari 191L
Geboren: Albertus, z. van Willem Eversen
en Berdina de Wit* Daniël Albert Raymond
Georges, tz. van Louis Marie William Le Roy
en Jeanne Lenaeorts; buiten huwelijk geboren
kind van het vrouwelijk geslacht
Gehuwd: Marinus Paulus Hendriks en Al
berta Krijnen; Theodkyrus Beijer en Ida Maria
Geertruida Roodeétean; Joannes Guillelmus
Geertsen en Melania Laeij.
Overleden: Elisabeth Catharina Timmer
mans, 2 dagen; Wouterus Rijn, 73 jaar, echt
genoot van Gerarda van 't Wel
Telegrafisch Weerbericht.
Naar waarnemingen in den morgen vaa
13 Jan. 1915.
Medegedeeld door het Eon. Ned. Mel.
Instituut te de Bilt.
Hoogste stand 769.6 te ICarisrühe, laagste
stand 757.3 te Memel en Haparanda.
Verwachting tot den avond van 14 Jan.:
Moest ma/tige Z. tot W. wind, betrokken
tot zwaar bewolkt waarschijnlijk regen
buien, iets zachter.
FieUlanlaarn aansteken 4.39,
Op 10 Januari overleed plotseling
Tubbergen onze beste Zwager de Hoog
Edelgestr. Heer
ALBERT JOHAN PAEBLIG,
gep. Luitenant-Kolonel der Mariniers.
O. J. H. INDEWEY—
Appelius van Hoboken.
H. J. INDEWEY.
Bezoeken kunnen niet worden afgewacht,
Amersfoort. 12 Januari 1916.
BIJ KANTOOR AMERSFOORT.
LAXGESTRAAT 105. TELEFOON No. 300.
bekend met houlbewerkingsmachine.
Brieven met opgaaf van leeftijd en verlangd
salaris, onder No. 682, a h. bureau van dit blad
In VALKHOFF'S Hof boekhandel
Otrechtschestraat 1, Is plaatsing voor
een net Jongmenscb, om in bovenge
noemd vak opgeleid te worden.
Klein Belgisch gezin zoekt
zonder pension. Schrijven onder No. 685
bureau Amersfoortsch Dagblad.
reu, 1 jaar oud, vertrouwd b(j kinderen.
Adres te bevragen bureau van dit blad.
gevraagd met 1 Februari a. s. Prijsopgave met
en zonder pension. Brieven onder No. 684
Boekhandel J. VALKHOFF.
Op annvraag worden dagelUksche noteeringen gaarne
telefonisch verstrekt.
Mej. LEIHWEBER, Muurhuizen II3.
Rijwielhandel KAMPERMAN, Kampstraat 4.
Maison JACÜÜES BEZAAN, Langestraat 71.
Firma TEN HOVE, Varkensmarkt hoek Lanqestraat.
VALKHOFF'S Hofboekhandel. Utrechtsche straat I.
Mr. D. J. VAN SCHAARDENBURG, Paulus Buyslaan I,
hoek Utr. weg.
De Heer D. J. M. VAN KESTEREN. Utrechtsche Weg 87.
De Heer F. W. A. I. MOREL, Wilhelminastraat 4.
De Heer G. C. SCHELLINGER, Schimmelpenninckstraat 58,
Drukkerij EIJMANN, Kleine Haag 6.
Zendag 17 Januari,
Het Hollandsch Tooneel.
(Directeur ALBERT BAKKER).
Opvoering: van
off
Groot kluchtspel in 3 bedrijven.
Met medewerking van het Muziekcorps „Nooit
Gedaoht" van de Hospitaalcompngnio.
Aanvang; 8 uur.
Entrée 10.60. f0.40 en f0.30.
Plaatsbespreking half een.
ONTVANGEN BE NIEUWE STOFFEN VOOR
NAJAAR- EN WINTER. --
B. RUITENBERG Hzn.
UTR. STR. 21, TEL. 243.
Dames-, Heeren- en Militaire Kleermakerij.
belasten zich met
aan- en verkoop wan
Effecten, Wissels en
Coupons,
Sluiten prolongatie
Safe-Inrichting.
3 bu J,
Instrumentmaker.
Neemt uw Brood, Beschuit, enz. van de
„De Gulden
onder contróie van het roet steun der
Regeering opgerichte Station voor
Maalderij en Bakkerij te Wageningen.
Aanbevelend,
II. KONING ZONEN.
Arnliemscliestr. 21. Tel. 91.
Kantoor en BakkerijArnh. Poortwal
10-14.
GEMENGD GRAAN,
OCHTENDVOED R,
GRIT,
VOERRIJST
Aanbereleml.
L E U S D E N.
Schouwburg - Utrecht.
H.V Hel Rotterdamseh TooreelgezelsGhap
van den Grooten Schouwburg.
P. D. VAN EIJSDEN, Directeur.
Donderdag 14 Januari 1915.
Klucht in 3 bedrijven door LEO
KASTNER en RAEPH TESMAR.
Vertaling van J. A. N.
RegieHENRI POOLMAN.
Aanvang half 8 ure.
Tekst van W. H. KIRBERGER.
Het eeheel onder leiding van de
oomponiste: Mevr. HOPMAN-Kwast,
Verlaagde prijzen. Plaatsbespreking
dagelijks by de firma J. A. H. WAGE
NAAR, Muziekhandel Oudkerkhof 30.
Gr»ot Sncces.
Schilderen en Kunst-nijverheid
Geopend door:
(M.O.A.)
en
(ex* Ac. y. Beeld. Kunst., <len Haag*/
Lange Bergstraat 11.
Spreekuur: Woensdag; en Zaterdag;
van 2—4 unr.
van de
VOORUITGANG
Woudenberg.
Prijs i f 1.75 per Kilo.
ïiitiijgbaif bij: I. HEI1ERS, Nachtegaalstraat II.
