BI SrN~ENLAN ü7"
"gelden. Dc verceniging geeft in overweging,
aan de scheepskapiteins eene tijdelijke koste-
looze aanstelling te verschaffen als reserve-
officier van de vloot, cn dat door dc reeders
èenc oorlogstoelage zal worden toegekend aan
de kapiteins en -de stuurlieden.
Uil de antwoorden od eene hij de voor
naamste stoomvaartlijnen gedane navraag is
gebleken, dat het vertrek van de schepen zal
•plaats hebben zooals gewoonlijk. In dit op-
zicht is niets te vreezen.
Kopenhagen, 18 FebT. (W. B.) De
Berlingske Tidende bericht, dat de beman-
uing van het stoomschip Fjord heeft gewei-
•gerd. met het oog op het mijnengevaar, naar
Engeland ie varen. Zij verlangt eene oorlogs-
toelage -van 200 iktronen. Men hoopt de moeie-
üjkheden met deze bemanning uit den weg
tc ruimen.
5 Verscheidene Deensohe kolenschepen en
stoomschepen zijn met Deensche landspro-
kkicten naar Engeland vertrokken. De Deen
sche schepen dragen allen aan de zijde van
'het schip in groote letters de aanwijzing
„Danmark" en den naam van de plaats van
herkomst; zij zijn met dc landskleutnen be
schilderd.
Een drietal Noorweegsche stoomschepen
en de Deensche stoomboot Arganiyr, die
naar Engeland zouden vertrekken, hadden
Ine* hunne bemanning dezelfde moeielijkhe-
den als dé Fjord en zijn voorloopig blijven
üggen.
Kopenhagen, 18 Febr. (W. B.) Po-
liliken schrijft: De stelling van geen enkel
l&ftd berust zoozeer op de voorwaarde der
onschendbaarheid van zijn gebied als die van
Engeland. Geen enkel land is zoo afhanke
lijk van den buitcnlandcchcn handel of van
dc handhaving van zijn crediet in het buiten
land. Dc- voorwaarde van het Engclsche
credictetelsel in het moederland en het kolo
niale rijk is het wederkcerige vertrouwen,
dat sleehls daardoor wordt in stand gehou
den, dat de op de vloot en op den rijkdom be
rustende macht effectief bliiftZelfs eene
korte blokkade door de Duits-dhcrs zou vol
doende zijn om breuken te slaan in het pres
tige, dat het Britsche volk t<rt dusver genoot.
Konstantinopcl, 18 Febr. (WB.)
De correspondent van het agentschap Mïlli
seiul uit Bagdad Den 15cn rukte eene Turk-
sche troepenafdeeling op legen Eoma. Het
gelukte haar de slalionsplaats van de Engel
sche kanonneerbooten te naderen. De Engel
sche posten cn kanonneerbooten trokken zich
onder aanzienlijke verliezen terug. De Turken
maakten twee kanonnen en een groote hoe
veelheid munitie buit. Zij verloren slechts
drie dooden en eenige gewonden. Dc vijand
vluchtte ach tea- de verschansingen van Korna.
P a r ij s, 18 Febr. (R.) Minister-president
Yiviani zeide in de Kamer „Niet alleen de
regeerngen der verbonden staten, maar ock
de volken zien in, dat de overwinning van
het Duitschc imperialisme gelijk zou slaan
mei den dood van hunne vrijheden. Hij her
haalde, dat de regeering zonder weifeling zal
blijven samenwerken met hare bondgenogten
totdat de moreele bevrijding van Europa, het
matcrieele en politieke herslei van België en
de teruggave van Elzas-Lotharingen verkre
gen zullen zijn.
Rome, 18 Febr. (R.) De dag van het
weder bijeenkomen van de Kamer wag ge
kenmerkt door betoogingen ten gunste van
Italics interventie. Verscheidene duizenden
personen, die riepen: Leve Trentino en TriestI
Weg met Oostenrijk 1 demonstreerden voor
de Oostenrijksche ambassade en voor het par
lementsgebouw, maar werden door de politie
verstrooid.
Par ij s, 18 Febr (R.) De correspondent
van dc Echo de Paris te Rome bericht, dat
fle Itahaansche nationalistische partij groote
betoogingeu voorbereidt, die Zondag in ge
heel Italic gehouden zullen worden ten gun
ste van den oorlog met Oostenrijk. Deze be
toogingen zijn bestemd als tegenwicht te die
nen voor de uilwerking, die wordt verwacht
van de volksvergaderingen ten gunste van de
onzijdigheid van Italië, die voor dien dag be
legd zijn door de revolutionaire socialisten.
De correspondent zegt, dat de betooging in
Rome inzonderheid van belang zal zijn.
Berlijn, 18 Febr. (Björnson). Het jong
ste nummer van ide Warschausche Robotnik,
eene in het geheim uitgegeven socialistische
courant, brengt merkwaardige berichten over
de toeneming der revolutionaire beweging in
Russisch Polen. Volgens dit blad hebben on
bekend gebleven daders voor eenige dagen
op het spoorwegtraject SzelmLukow de
rails vernield en daardoor het verkeer 24
uren gestremd op een oogenbiik, «dat daar
troepentransporten van beteekenis plaats
hadden. In Ljoéblin zijn een twintigtal spoor
wagons met oorlogsmaterieel in de lucht ge
vlogen, wat aan opzet te wijten was. Dienzelf
den dag werd de locaalspoorweg te Grodzisk
vernield en in Beïzec, niet ver van Ljoéblin,
de posUkas geroofd.
Dat de reis van den czaar naar "Warschau
niet «doorging, wordt toegeschreven aan hel
feit, dat op den spoorweg van Warschau naar
Petersburg een aanval is gedaan, waarbij een
ijzeren brug werd vernield. Dit feil is reeds
eenige weken geleden gebeurd, maar het is
stipt geheim gehouden.
Kaapstad, 18 Febr. (R.) Onze bijzon
dere correspondent bericht, dat de Swakop-
rivier, die in de laatste tien jaren droog ge
weest is, vol stroomend water is, hetgeen
aanwijst, dat er in het binnenland over
vloedig regen valt Dit belooft onze taak bij
het doortrekken van den woestijn zeer te
vergemakkelijken.
Berlijn, 18 Febr. (Björnson). Den I6en
Februari deden 3 Fransche rente in Parijs
6905, 2{ Consols le Londen 68 50 en 3
Duitschc leening te Berlijn 70 25. Dezelfde
noteeringen waren op den 20en Jirti 7914,
dus voor ide oorlogspa nick, 81 25, 7575 en
75.80 Dus hebben deze drie fondsen in de
waardcering van hun eigen publiek verloren
1220 7.25 «en 5.55 Daarbij moet
men nog in aanmerking nomen, dat Consols
onder de noteering van thans niet mogen
verhandeld worden. Dit minimum zou veel
lager moeten zijn om omzet van beteekenis
mogelijk le maken, naar de meening van
Citvmannen.
Rome, 18 Febr. (R.) Duitschland heelt
in antwoord op het protest van het Vaticaan
omtrent kardinaal Merci er den Heiligen Stoel
medegedeeld, dat het verbod aan den kardi
naal om te vorrespondeeren met de andere
Belgische bisschoppen, ingetrokken.
Bloemfontein, 17 Febr. Bij de her
vatting van het proces tegen de Wet was het
meest belangwekkende punt, dat te berde
werd gebracht, dat in de oproeping van de
Wet aan zijn commando werd verklaard, dat
de opslondbeweging was beraamd twee jaren
geleden, toen Hertzog het ministerie verliet.
B e r 1 ij n. 18 Febr. W. B.) De Lokalan-
zeiger bericht, dat de voorwaarden voor de
uitgifte van de tweede oorlogsleening in het
laatst van Februari zullen worden bekend ge
maakt. De leening zal 5 pet. rente dragen.
De koers van uitgifte zal ongeveer het mid
den houden tusschen den uitgiltekoers van de
eerste leening van 97.30 of 97.50 en de nomi
nale waarde.
Verspreide Berichten.
Een open brief aan tie pers der
Vereenigde Staten*
Dr Frank Crane schrijft in „the Globe":
„Heeren! De wereld maakt de grootste crisis
door. Het is in Europa een tijd van brutaal
geweld, de 'hevigste sinds menschenheugènls.
Zijn invloed wordt in de Vereenigde Staten
gevoeld, waar een treurige zaken-depressie
heerscht. Er staat slechts één weg open. Witt
ge die gaan?
Hel is de vorming van de Vereenigde Staten
van de wereld. Het is de toepassing van het
principe van bondgenootschap van alle volke
ren der aarde, een principe, waarvan de toe
passing reeds vertoond is door de Vereenigde
Staten. Iedere staatsman, iedere staathuis
houdkundige, iedere schrijver van beteekenis
is deze meening toegedaan. Zij zeggen allen,
dat er nooit voor goed een einde aan oorlog
voeren zal komen, indien we geen internatio
nale rechtbank hebben, in samenwerking met
de internationale politiemacht.
Zoolang als elke natie zijn eigen twisten
moet beslechten, door zijn eigen gewapende
macht, zullen we een toestand van wereld*
anarchie hebben, die elk oogenbiik in ontzet
tende oorlogen kan uitbarsten.
Nu zeggen ze, dat zulk een organisatie on
doenlijk is. Het kan niet nu gebeuren. Wij
moeten wachten tot alle nalie's er in toestem
men.
Integendeel, het is het eenige, dat nu prac-
tisch gedaan kan worden. Militaire voorbe
reiding van elke natie om een andere natie
te bevechten, is zeker niet practisch. Kijk
maar eens naar Europa. Het einde is altijd
ondragelijke belastingen, faillissementen of
oorlog.
Nu is de tijd daar, om een wereldverbond
aan te gaan. Geheel Europa verwacht, dat
Amerika zal spreken. Nu ziet men de onmacht
van internationale anarchie. Wij zijn de natie,
die moeten beginnen, eerstens omdat wij niet
in verwikkelingen zijn met Europa of het
Oosten, of jaloersche gevoelens koesteren om
trent hen, noch medestrijders zijn. Ten twee
de, omdat wij de rijkste natie der wereld zijn
en ons initiatief de eerbied der geheele we
reld zou afdwingen. Ten derde, omdat wij
een erkend, practisch volk van zaken zijn en
vermoedelijk niet iets zullen voorstellen, dat in
de praktijk onuitvoerbaar ia.
Geen particuliere vredes-organisatie of
welke andere vereeniging ook is competent dit
programma uit te voeren. Alleen het congres
der Vereenngde Staten, door den president ge
leid, heeft het vercischte prestige.
Wilt gij bij den president en het congres
niet aandringen dezen slap te doen en van
nu af alle naties of eenige na tie's uit te noo-
digen zich met ons te vereenigen en een we
reld-verbond aan te gaan?
Europa's handen zijn gebonden. Wij zijn
vrij. Waarom zouden wij op hen wachten?
Gij zijt, in zeker opzicht de ware beheer-
8ohers van dit land. Ofschoon schijnbaar ge
regeerd door officieel gekozenen worden de
Ver. Staten in werkelijkheid geregeerd door
de publieke opinie, die door niets zoo belang
rijks gevormd wordt dan door de pers.
Daarom breng ik deze éénigc gelegen
heid onder uw aandacht, een gelegenheid, die
zich in de geschiedenis nog noodt heeft voor
gedaan.
Moge de Almachtige God u het geloof
en de groote moed geven het kampioenschap
van deze zaak te ondernemen, hetwelk voor
het menschdom méér zal beteekenen, dan
welke andere zaak ook.
Generaal Pau naar Rusland.
De Frankf. Ztg. verneemt uit Athene:
Generaal Pau is Maandagavond aan boord
van een Franschen torpedojager van Mar
seille te Athene op weg naar Rusland aange
komen.
Diplomatiek telegram.
Het telegrafisch antwoord van Engeland
aan de Amerikaansche regeering op de Ame-
rikaansehe nota bestond uit 7000 woorden in
cijferschrift, waarvoor 24 ambtenaren te
Washington gedurende 2 uur noodig waren,
om die te ontcijferen.
De nieuwe aanvalsmiddelen
der Duitschers.
Men schrijft uit Londen aan De Tijd:
De Engelsche marinestaf is volkomen op de
hoogte van de nieuwe aanvalsmiddelen der
Duitschers. Zij weet, dat in de duinen van
West-Vlaanderen kanonnen van ontzaglijke
draagwijdte en pas uitgevonden oorlogs
werktuigen zijn opgesteld, om de zee op ver
ren afstand te beheerschen; zij weet dat
oude scheepstimmerwerven langs de Schelde
sedert maanden zijn benut voor het geheim
zinnig vervaardigen van duikbooten, die on
der water zijn gevoerd naar een duikbooten
station langs de kust; zij weet ook. dat er be
langrijke stations voor een ontzaglijke lucht
vloot in België zijn gebouwd, als basis voor
onophoudelijke raids over de zee en samen
werking met de duikbooten, die niet enkel de
gewone maar ook mijnen van een automati
sche beweegkracht in zig-zag-richlingen zul
len uitstrooien. Met deze blinde vernielings
werktuigen, waarbij het onmogelijk is, neu
trale schepen van het gevaar uit te zonderen,
zal Duitschland trachten niet enkel de En
gelsche koopvaardijvloot te treffen, doch de
beheersching van het Kanaal aan Engeland
te ontnemen. Men zal echter spoedig zien,
hoe Engeland zich voorbereid heelt op dezen
helsehen. nieuwerwetschen zeeoorlog, en hoe
het er in slaagde de wapens van den vijand
legen dezen zelf te keeren. De hertiaalde aan
val!» der Engelsche luchtvloot en op de duik-
boolenhavcn te Zeehrugge in de laatste dagen
is slechts een voorspel van hetgeen volgen
gaal.
Uit Calais meldt men aan De Tijd, dat de
vloot der verbondenen met Londc-.ache
trawlers, als opsporingsbrigade is versterkt-
Die kleine stooinvaai tuigen kunnen de onder
zeebooten nog al spoedig opsporen.
Duitsche ambulance-dokters
vr ij gesproken.
De „Köln. Ztg." bevat het bericht, van
„Agence Havas" uit Parijs afkomstig, dat de
Duitschc officieren van gezondheid Schulz en
Davidsohn met nog zeven ondergeschikten
van hun ambulancepersoneel, die door den
eersten krijgsraad te Parijs tot vrij zware
straffen waren veroordeeld wegens z.g. dief
stal van wijn, een wagen enz., welke ten be
hoeve van de ambulance waren gerequireerd,
thans voor den tweeden krijgsraad, waarheen
de zaak in hooger beroep, wegens gebrek in
den vorm was verwezen, zijn vrijgesproken.
Het oorspronkelijke, veroordeelende von
nis had, ook in Frankrijk zelf, destijds groote
verontwaardiging gewekt, aangezien de goede
trouw der beklaagden bij de behandeling voor
den eersten krijgsraad ten duidelijkste was
gebleken. Deze vrijspraak is vooral een reha
bilitatie voor de Fransche krijgsraden.
Het gebrek aan levensmidde
len in Pruis en.
MeYi schrijft aan de N. R. Ct. van de Prui-
sisch-Geldcrsche grenzen:
Als men let op de moeite die de Pruisische
grensbewoners zich geven om op Hollandsch
gebied levensmiddelen te krijgen, dan kan
men zich een denkbeeld vormen van het ge
brek aan levensmiddelen dat op sommige
plaatsen in Pruisen bestaat. Van twee uur ver
komen dc vrouwen en kinderen loopen om
meel. erwten, boonen, rijst. enz. machtig te
worden. Ook voor brood wordt de lange weg
gemaakt, omdat het Pruisische oorlogsbrood
duur en voor velen ongenietbaar is.
De Washington.
Volgens een telegram uit Washington
heeft de Amerikaansche gezant bij de Porte
medegedeeld dat dc „Washington", die bij de
beschieting van Treblzonde door de Russi
sche vloot tot zinken gebracht werd, slechts
gedeeltelijk aan Amerikanen behoort. Het was
niet bekend welke vlag de „Washington" voer
toen het schip zonk. Het slaat echter vast dat
bet schip niet als een Amerikaansch vaartuig
In de registers voorkomt.
Het proces De Wet.
Over het proces tegen generaal De Wet
wordt aan de Engclsche bladen n g genie'd,
dat met generaal De "et Dinsdag nog voor
den magistraat te Bloemfontein verschenen de
„rebellen" Cost, Krog, Mentz en Van Dyck.
Cost was redacteur aan het te Pretoria ver
schijnende bind ,.Het Volk" Hij werd tegelij
kertijd met generaal De Wet gevangen geno
men. Mentz is een schoonzoon van den Boe
rengeneraal
Hot onderzoek werd geleid door rar. Van
Iddëkinge.
De galerij was stampvol, doch het publ ck
hield zich rustig. Dc beklaagden waren geze
ten naast hun advocaat, mr. Webb, uit Pre
toria.
Generaal De 'Wet zag cr goed u-ift. Het voor
loopig onderzoek zal waarschijnlijk een week
duren, waarna de zaak voor een speciaal ge
rechtshof, gevormd d:or drie rechters, zal
komen.
De z a a k-D eperdussin. Wie
herinnert zidh in dezen tijd nog hei groote
zwendel-schandaal Deperdussin? In Augus
tus 1913 (het schijnt ons nu toe alsof het
1903 was, maar liet is maar net .anderhalf
jaar geleden) was tout Paris, ja geheel
Frankrijk er vol van.
Nu meldt de Figaro dat dc instructie ln
deze zaak is gesloten en dot zij is verwezen
naar de Assises (afdeclingszaken betreffende
misbruik van vertrouwen). Deperdussin
wordt beschuldigd 28 000.000 fres. te hebben
verduisterd ten nadeele van 't Comptoir In
dustrial et Colonial. Beklaagde beweert niets
van dit geld voor zich te hebben behouden
B e r 1 ij n, 18 Febr. (W. B.) Naar wij ver
nemen, is het luchtschip L 3 op een verken
ningstocht bij een storm uit bet zuiden ten
gevolge van averij aan de motoren op het
cihand Fanö aan de westkust van Noorwegen
neergekomen. Het luchtschip is verloren, de
geheele bemanning gered.
Kameroverzicht.
Tweede Kamer.
Donderdag was aan de orie de wijzi 4 g
van art 2 van het Burgerlijk Wetboek, be
togende te voorkomen, dat het eohtsoh.i lings
vonnis niet kan ten uitvoer gele. d worden,
ten gevolge van de onbekendheid met de ver
blijfplaats van -den man.
De Minister van Just i i d c, de beslis
sing aan de Kamer overlatende, bestrijdt het
amendement van den h:er Schim van der
Loeff, om het echtscheidingsvonnis alleen in
de Staatscourant te puibliceeren.
Het amendement, dat ook bes reden wordt,
door den (heer Visser van Y zendoorn
en den heer Beumer, en verdedigd door
den heer van Doorn, wordt aangenomen
met 33 tegen 27 stemmen.
Het amendement Men d els om in de pu
blicatie van het vonnis, met de gronden voor
de echtscheiding te melden wordt, evenals
daarna het geheele wetsontwerp, zonder hoof
delijke stemming aangenomen.
De Kamer plaatste op de ncm'natie voor
den Hoogen Raad, vacature Laman Trip, als
no. 1 mr dr. L. E. Visser, vice-president van
de rechtbank te Rotterdam; no. 2 prof. Kos
ters, -te Groningen en no. 3 mr. Schepel, pre
sident van het Hoog Militair Gerechtshof te
Utrecht.
Bij de behandeling van de suppletoire Wa-
terstaatsbegrooling (Maaskanalisatie Limburg)
bepleit de heer Jansen bevaarbaarmaking van
de geheede Maas in Limburg.
Het wetsontwerp betreffende de Maaskana
lisatie wordt zonder hoofdelijke stemming
aangenomen, evenals het wetsontwerp, betref
fende het gebruik van grond voor mijnont-
glnning.
Vrijdag te half twaalf behandeling van het
wetsontwerp «tot wijziging ven de wet op de
paardenfokkerij.
Uit de Pers.
Verdraagzaamheid.
Ouder dit opschrift treffen wij in het orgaan
„Reizen en Trekken" (orgaan van de
Nederlnndsche Reisvereeniging) een hoofdar
tikel aan, dat de vraag behandelt welke taak
het toerisme te vervullen heeft ten opzichte
van den oorlog en zijne gevolgen.
Wij cileeren van dit artikel het slot:
...Het toerisme, dat is het persoonlijk ver
keer der volkeren, het is het leeren kennen
van wat overal in de wereld mooi, goed,, nut
tig en o o k leelijk is. Waar de oorlog ver
deelt, daar vereenigt het toerisme. Dat is
zijn schoone vredestaak, die in het einde
goede vruchten moet dragen. Als straks
het zwaard in de scheede is eekeerd, als dan
het^gewone verkeer geleidelijk hersteld zal
worden, als de mogelijkheid weer daar is,
om. waarnaar het hart zoo lang verlangde,
daarbuiten in het vreemde land die schoone
streken weer te zien, weer te praten met de
menschen, die men vroeger leerde kennen,
en waaraan men vriendelijke herinneringen
bewaarde, wat zal men dan doen? Zal men
dan het verkeer weigeren met de volkeren,
die men.in een oogenbiik van opgewonden
heid is begonnen le heten? Neen wij weten
zeker, dat dit niet het geval zal zijn. De
natuur en het gewone leven zullen hare
rechten hernemen, en mc» zal zich schamen
over de gevoelens, die men eens koesterde.
En als men dan weer met de oude kennissen
in het vreemde land spreekt, in het land waar
men dikwijls de gelukkigste en schoonste
uren zijns levens doorbracht, en men ont
waart dan weer in die menschen de oude,
bekende hartelijkheid, dan zal men spijt ge
voelen over de onbillijkheid, begaan in de
dagen, toen men slechts voor het uiterlijk
neutraal was, maar niet inderdaad, en toen
men onb'Tiifk was, uil gevoelens van haat.
Wij, leden van de Nederlandsche Reis-
vereeniging, hebben den plicht die hooge
neutraliteit te handhaven, die boven de
staatkundige neutraliteit staat. Wij zijn
mede de drogers van den toekomstigen
vrede. Wij mogen geen haat voeden tegen
menschen, waarvan wit straks weer de gast
vrijheid en de goede diensten zullen inroe
pen. Ieder lid van onze vereeniging heeft
hier een schoone en heilige plicht te ver
vuilen, een plicht, die in haar gevolgen van
groote beteekenis is. Men trachte in eigen
hart ieder gevoel van vijandschap of haat
uit te rukken en met liefde te denken, zelfs
aan hen van wie wij gelooven, dat zij het
misschien niet verdienen. Onze meer dan
achtduizend leden en hun kring van invloed
van wellicht nog eenige tienduizenden per
sonen kunnen daardoor een eenvoudig maar
zegenrijk werk doen, dat ongetwijfeld aan de
gemeenschap zal ten goede komen en hun-
zelven te eeniger tijd de voldoening zal
geven, die een goede daad steeds met zich
brengt."
Als alle „reizenden" er zoo eens over dach
ten?
Berichten
Dé Staatscourant -van Vrijdlag 19 Febr.
bevat o.a. <lte volgende Kon. besluiten:
benoemd tot oollectrice der Staatsloterij te
Middelburg W. G. Deibei, •wed. J. Appel, al
daar cn A. C. J. Veeren. wed. A. Hackstroh,
te Nijmegen; te 's Hertogenbosch A. M. R.
Reijnderc, wed. dr. H. S. W. C. Voltering al
daar;
benoemd tot notaris te "'Yarsum B. Keyer,
candklaat-notaris le Harlingen; tot notaris te
G end ringen G. Ch. Hollander, candidaat-no
taris le Arasterdam.
Te Vlissangen is thans ook een Fransche
consul geplaatst, nameli'k de heer E. Michel.
Tweede Kamer. In verband met de
vele belangrijke wetsontwerpen, welke a.s.
Dinsdag door de afdeelingen der Tweede
Kamer zullen worden onderzocht, waaronder
er zijn, die tot uitgebreide beschouwingen
zullen aanleiding geven (o.a. wijziging der
wet op de Vermogensbelasting, Buitengewoon
crediet. Herziening der wet op de Arsenij-
bereidkunde, enz.) wordt voorzien, dat het
afdeelingsonderzoek wel eenige dagen in be
slag zal nemen.
Prof. Novonc. T>e bakende -prof.
d«r. Noyons, uit Leuven, vertoefde Wo nsdag
en gisteren te Den Haag en heeft eenige be
zoeken bij autoriteiten afgelegd, o.a. bij den
minister van oorlog en bij den inspecteur van
den geneeskundigen rtienst der landmacht.
Te 's Gravenhage is overleden in den
ouderdom van 68 jaar de heer A. Acilkema,
'gep. majoor Ned.-Ind. 1 gcr.
Nederland en de oorlog,
Ce Duiteche verklaring.
Gelijk gemeld, heeft de Minister van
Landbouw, Nijverheid en Handel gisteren
middag vertegenwoordigers ontvangen van de
Nederlandsche Reedersvereeniging.
Naar wij in verband hiermede vernemen is
aan de Regeering een aanbieding gedaan om
de benoodigde vrachtruimte tegen een billij
ken prijs beschikbaar te stellen.
Ter aanvulling en gedeeltelijke verbe
tering van de mededeeling omtrent de re
sultaten van de besprekingen tusschen de
ministers van marine en van builenlandschc
zak on met vertegenwoordigers der groote
stoomvaartlijnen in ons land, kan nog wor
den medegedeeld, dol minder juist is dat de
regecring zich zelfs zou hebben onthouden
van het geven van ook maar ecnigen wenk
met betrekking lot de door dc scheepvaart
teq volgen gedragslijn.
Immers naar ons thans nader is gebleken.
Beeft de regcering aanbevolen om den ge
zagvoerders der schepen op Le dragen om.
zoodra zij een onderzeeboot op hun weg ont
moeten, te sloppen en £&?h gereed le houden
voor het geven van alle inlichtingen omtrent
schip en lading.
Ten fweedé heeft de regeering de directies
In overweging gegeven silhouetten te doen
vervaardigen van hunne schepen cn die op
uitgebreide schaal verkrijgbaar te stellen.
"Yan het bij een dei' conferenties ter sprake
gekomen denkbeeld om de schepen van som
mige onzer vaste stoomvaartlijnen te doen
coovoyeereai door Nederla ndsche oorlogs
schepen. heeft de regeering afgezien, voor-
öMöellilt, op grond van de overweging dat
IK
daardoor hst risico van de niet-geconvoyeeN
de schepen aanzienlijk grooter zou worden.
Men meldt uit Rotterdam aan 1 et Hbld.:
Sedert "W«en-dagavond ongeveer 7 uur zij»
uit zee geen schepen moer te Rotterdam aan
gekomen.
Of dit moet worden loegespreven aan do
Duitsche waarschuwing, dan wel aan t zware
weer, diajt op zee heeft geheersebt, waar^
door de schepen het veiliger achtten zee te
houden, is met dmidtdijk. Men zou geneigd
rijn voor ccn deel ook aan het laatste te den
ken, ware het niet dat cr wel tamelijk waf
schepen zijn uitgpgonn. Merkwaardig is daar-,
bij dat het voornamelijk Engelsche schepen
wareD. die zijn uitgegaan met bestemming
naar Engeland, ook echter eenige Nederland
sche. waaronder twee van de Holland-Ame-
rikalijn, en wel het eigen schip „Zuiderdijk"
en de gecharterde boot „Richard".
De Engelsche post.
De Engelsche post, gisteren voor het eerst
per vrachtboot van de stoomvaartmaatschap
pij Zeeland" verzonden, was reeds om half
elf des avonds te Rotterdam. Zij had derhalve
slechts een vertraging van twee uur in de
aankomst, vergeleken met den maildienst, zoo
als deze de laatste maanden als gevolg van
de tijdsomstandigheden werd uitgevoerd.
De vaart fn de Noordzee en ln het
Kr naai.
Gevolg gevende aan zijne toezegging om
wanneer de omstandigheden zulks toelaten, di
plomatieke bescheiden over belangrijke onder
werpen van buitenlandsche politiek bekend te
maken, heeft de minister van Buitenlandsche
Zaken aan de Staten-Generanl overgelegd den
tekst van de voornaamste stukken betreffende
de vaart in de Noordzee en het Kanaal in ver
band met den oorlogstoestand.
Ter toelichting wordt een kort overzicht ge
geven van de verschillende door de oorlogvoer
renden getroffen maatregelen en van de hou
ding te dien opz'chte door de Nederlandsche
regeering aangenomen.
Sedert het begin van den oorlog, heeft de
Nederlandsche regeering eiken maatregel door
de oorlogvoerenden genomen ten aanzien van
de Noordzee en het Kanaal, welke wateren voor
de Nederlandsche scheepvaert en vischvangst
van bijzonder belang zijn, nauwlettend getoetst
aan het volkenrecht en hare bedenkingen ter
kennis van de betrokken oorlogvoerende regee
ring gebracht.
De eerste nota aan
Duitschland.
Op den 8en Augustus*1914 berichtte de Ne
derlandsche gezant te Berlim telegrafisch, dat
blijkens mededeeling der Duitsche regeering,
deze zich waarschijnlijk genoodzaakt zou zien
mijnen te leggen voor de operatiebasis der vij
andelijke vloten en voor de havens, waar troe
pen mochten worden ingescheept of ontscheept.
De me<ledeel:ngen der Duitsche regeering
heeft de Nederlandsche regeering geen aanlei
ding gegeven tot bedenkingen, aangezien de
daarin aangekondigde handelwijze van Duitsch
land niet in stri'd was met de bepalingen van
het Verdrag van 1907 nopens het stellen van
onderzeesche zelfwerkende contactmiinen.
De havens aan de Britsche
Oostkust.
Naar aanleiding van het bij schrijven ven den
28sten September door den Britschen gezant
gezonden bericht, dat met ingang van 1 Octo
ber 1914 al'e havens op de Oostkust van Bri-
tannië gesloten zouden zijn voor onzijd'ge vis-
schersschepen en verdere daarmede verband
houdende maatregelen, o. a. verdenk:ng der
schepen van het leggen van mijnen, merkt de
regeering op. dat zij er geen bezwaar tegen kon
hebben, dat Britsche havens gedurende zekeren
tijd voor Nederlandsche visschersvaartuigen
gesloten zouden zijn. Een west waart sche ver
plaatsing der grens van het aangegeven zee
gebied was voor de visscherij met kuilers van
geen beteekenis. terwijl wegens de gebleken
aanwez;gheid van mimen in dat gebied geen
aanle ding besfond die verlegging te wenschen.
Wat echter betreft de wiize waarop de Britsche
regeering voornemens bleek tegen verdachte
schepen en hun bemanning op te treden, ves
tigde de minister bii ziin schrüven aan den
Britschen gezant van 7 October 1914 er de aan
dacht op, dat het in strüd zou ziin met het vol
kenrecht. ind'en onziidige visschersvaartuigen,
die zich na den len October 1914 nog in het
afgebakende zeegebied mochten bevinden, zon
der meer a's verdacht werden beschouwd en.
ingeval zir door de vlucht mochten trachten zich
te onttrekken aan het onderzoek der Britsche
oorlogschepen, in den grond werden geboord en
hun bemanning als „War Gnmnwh" behandeld.
Bij schrüven dd. 4 November 1914 gaf de ge
zant daarop bevredigende ophelderingen nopens
de bedoelingen ziiner regeering.
Het mijnenveld in de
Noordzee.
Bij schrijven d.d. 3 October deelde de Brit
sche gezant den minister mede, dat door de
Britsche Admiraliteit een münveld was gelegd
in het Zu:den der Noordzee tusschen de
breedte-parallellen van 51 gr. 15 min. en 51 gr.
40 min. en de meridianen van 1 gr. 35 min- en
3 gr. O. L. van Greenwich.
Aangezien deze handelwiize niet in strijd wa9
met het Verdrag van 1907 nopens het stellen,
van onderzeesche zelfwerkende contactmijnen
en er voor de scheepvaart voldoende vaargeul
open bleef, bestond er voor de Nederlandsche
regeering geen aanleiding tot het maken van
bedenkingen.
De Noordzee oorlogsgebied.
Wat betreft de verklaring tot oorlogsgebied
door Engeland van de Noordzee, deed de
minister den Britschen gezant bij schrijven van
16 November opmerken, dat deze nieuwe maat
regel in strijd was met het volkenrecht, hetwelk
aan de oorlogvoerenden een recht om onzij
dige schepen op een gegeven oogenbl'k verwij
derd te houden van een bepaald zeegebied
slechts toekent ten aanzien van het zeegebied,
waar op dat oogenbiik daadwerkelijk oorlogs
handelingen gepleegd worden. Dear dc geheele
Noordzee, tengevolge van hare groote uitge
strektheid niet zoodanig gebied kan vormen,
beleekende de maatregel dus een ernstige in
breuk op het recht der vrije vaart in de vrije
zee.
Wijder9 merkte de minister op, dot de be
wuste maatregel eveneens in strijd was met
den geest van het verdrag van 1907 nopens het
stellen van onderzeesche zelfwerkende contact-
mijnen, aangezien dot verdrag medebrengt, dat
de oorlogvoerende, die zoodanige mijnen stelt,
aan do vreedzame scheepvaart niet den weg
mag versperroa. Ton slotte wees do ministor
