DE E EM LAN DER".
Woensdag 26 Mei 1915.
BUITENLAND.
FEUILLETON.
HERTESTEiN
N° 250
13d* Jaargang.
Hoofdredacteur: Mr. D.J. VAN SCHAARDENBURQ.
Uitgevers: VALKHOFF Co»
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 8 maanden voor Amersfoort f
Idem franoo per post
et g
1.50.
Per week (met gratis verzekering tegen ongelukken) O.IO.
Afzonderlijke nummers 0.05«
Deze Courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en
Feestdagen.
Advertentiën gelieve men liefst vóór 11 uur, familie*
advertenties en berichten vóór 2 uur in te zenden.
Bureau: UTRECHTSCHESTRAAT
Intercoiiim. Telefoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 15 regels.» f 0,50.
Elke regel moer - 0.10
Dienstaanbiedingen 25 cents bij vooruitbetaling.
Groote letters naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrijf bestaan zeer voordeelige bepalingen
tot het herhaald adverteeren in dit Blad, bij abonnement.
Eono circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
Neutraal.
Zijn de Hollanders voor of tegen de Duit-
<chers, voor of tegen de geallieerden? Ziet-
daar de vraag, welke 'n buitenlander, die met
a 'n gesprek voert, onvermijdelijk stel.'en zal.
Maar wat moet het antwoord daarop zijn?
Er zijn Duitschgezinden onder u, en die zul
len verzekeren dat wij liet niet met de geal
lieerden houden; maar de vrienden der ltfat-
sten zullen antwoorden, dat wij van de Duit-
schers niets welen willen-
Ieder geeft zich graag den schijn tolk -der
meerderheid te zijn en de vreemdeling zal
liefsi gelooi hechten aan diengene, die zijn
partij hel gunstigst geslenid is.
Maar noch hij den een, noch bij den ander
was hij aan het juiste adres. Beider inichting
was even eenzijdig. Eenzijdig en dus on
waar.
De Nederlanders zijn niet pro- of anti-
Duitsch, zij verlangen met de nederlaag der
geallieerden noch de vernietiging van Duitsch
land. Zij zijn inderdaad neutraal. Kiel alleen
uit eigenbelang maar ook uit overtuiging; Diel
alleen om hel eigen land en volk voor dood
en verderf te behoeden niiaar ook om aan de
slachtoffers van den oorlog hulp en vertroos
ting te kunnen bieden. Zij dragen geen der
oorlogvoerende volken haal toe, zij willen
slechis liefde bewijzen aan allen die verjaagd
of verbannen op onzen gastvrijen bodem toe-
viucht zochten.
En dal het zoo blijve. Waar bijna de gelieeie
wereld uitzinnig is en aangetast door de bloe
dige oorlogskoorts, welke nu ook in Italië
epidemisch is geworden, moeten wij hopen,
dat althans in 0115 kleine, groene hoekje van
Europa de 2Ue ceuwsche beschaving 'n. schuil
plaats vindt, waar zij ongehoord vvcenen
over de barbaarsche moord- en veraiel-
welke alle oorlogvoerenden aantast,
afstompt, verdierlijkt en hun gevoelens van
mensclielijikheid en naastenliefde doet ver
liezen.
Tot dusver is ons volk voor die afschuwe
lijke ziekte immuun gebleven. Toch jn de
aarhjke bacillendragers talrijk onder ons.
Bacillendragers noemen wij allen, die in
cezc dagen propaganda maken voor een der
strijdende partijen. Zij trachten ons flegma
en gezond verstand, de beste voorbclioedmid-
tegen de kwaal, le verstoren. E11 zijn
\.aj die beide kwijl, dan is het met onze im
muniteit gedaan en worden wij liet slachtoffer
van dc oorlogsfuirie gelijk reeds zoo v Te dui
zenden, midlioenen oude vredesvrienden uil
alle landen.
Ondermijner van onze immuniteit is het
germanofiele weekblad „De Toekomst", dat
week 111 weck uit propaganda maakt voor
Dufisahlanid, gelukkig echter op zoo doorzich
Lige manier, dat het niet meer al te gevaar
lijk is.
Ondermijnetrs zijn ook <diie kleine clericalc
blaadjes, die door geen schending van neu
traliteit, door geen indengrondboren van neu
trale schepen, door geen gebruik van vergif
tige gassen, zich weerhouden laten om maar
uit den treure Duitschland's goed recht te be
pleiten, waarschijnlijk omdat aan deze zijde
het drukst God's hulp bij het oorlogsbedrijf
ingeroepen wordt.
Ondermijner, is ook hel groote dagblad de
Telegraaf, dal niet ophoudt de gemoederen
tegen Duitschland op te zwecpeu. Met schijn!
wel of dlit blad in z 11 wilde en blinde Duit-
schen-haat niets liever zou willen dan ook
onze jonge mannen naar de slachtvrtdeu te
drijven.
Al deze ondermijners doen dc volLspassies,
dc gevaarlijkste want oobedwingbaarste aller
passies, ontwaken en bemoeilijken öe toch
reeds zoo uiterst zware taak der regiering
Zij allen vergelen, dal ver boven onze sym
pathieën, boven onze subjectieve, immers met
onze synipaitbiieën verbaind houdende, be
schouwingen over het gelijk of o'ngelijk der
oorlogvoerenden., het landsbelang slaat. De
regeering heeft maandenlang onvermoeid ge
arbeid om de kan-sein,. dal ook wij in oorlog
betrokken zouden worden, te breken. E11 zou
den nu eenigc oorlogszuchtige mannen onder
hel volk, bewust of onbewust, 'n stemming
willen wekken, welke dwars legen het stre
ven der regeeiing ingaat? De kans, dat ook
wij ons ondanks meegesleept zullen worden,
wordt steeds kleiner, maar zij bestaat ho
altijd. Als het noodlot nu eens wil dat onze
neutraliteit juist geschonden wordt door dat
land, in welks belang die bevooroordeelde
schrijvers de publieke opinie maandenlang
„bewerkt" hebben; wanneer wij moeien strij
den aan de zijde van dat Volk, dat zij sleeds
bozig waren verachtelijk le maken in onze
oogen, wat zullen zij dan aan hun lezers zeg
gen? Hoe willen zij dan, dat wij mei enthou
siasme voor onze geschonden rechten zullen
opkomen?
Neen, voor ons, Nederlanders, ligt maar
één veilige weg open en dat is de neutrale.
De meerderheid van ons volk wenscht trou
wens geen anderen tc gaan. IIcl staat ieder
vrij er anders over te denken, do oh zoolanv
de toekonisl olizeker is, zvvijge hij en Ir a elite
niet kunslma-lig stemming te maken en de in
deze tijden zoo hoognoodige eensgezindheid
van ons volk te verstoren.
Politiek Overzicht
De intrude wan Itauë in den
wereldsirijd,
"Wal Italië zou uoen, is lang eeiic vraag ge
weest waarover men in onz-eKerheid verkeer
de- Nu die bos-ldissing is gevallen, mag mien
aannemen, dat bij die leideus van de Ilaliaain-
sche polii'liiek gecne onzekerheid heeft bestaan.
Toen de wereldstrijd uitbrak, hebben zij Ila-
iiè's onzijdigheid afgekondigd niet om de strij
dende partij,en onder olkaar den strijd te la
ten uitvechten*, ma.hr om zich voor le berei
den, om op het tlaaryooa- gunstige tijdstip zelf
zi-ch in den strijd tc mengen en de zijde tc
kiezen, die uitzicht fccod op het behalen ran
dc mees li? voordeden voer Italië, wanneer dc
tijd zou zijn gekomen om aan het einde van
den oorlog den buil ie verdcelcn. Daarvoor
spreekiu hot langzame verloop van de ondcr-
handelingeils maar vooral hel gebruik, dat
door 'bet legerbestuur gemaakt is van den tijd,
dien die diplomatie met onderhandelen heeft
doorgebracht- Dc indruk laat zich niet afwij
zen, dat in dien trage 11 gang van dc onder
handelingen tusschen Italië en Ooslenrijk-
llongaiije met Duitschland als maücekiai* me
de het opzet in het spel is geweest 0111 ze zoo
lang lo rekken als nooclig was voor de toe
rusting Tot den strijdt Na de aankondiging,
dat h!ot leger slagvaardig was, kwam er schol
in die onderhanxlelimgenToen kwam Italië
voor den dag mot zijn antwoord op de van
Ooslenrijiksche zijde aangeboden gebieds- en
andere conecssièn, dal reed's dadelijk weinig
hoop liet, dal (hielt zou gelukken Italië's ver
dere onthoudimg le koppen. Ernstige ondër-
liaindelin,gen zijn daarna niet meer gevoerd;
den 4eai Mei volgde de mededceling, dut Italië
zijne aanbieding introk en tevens zich oul-
trok aan dien driebond. Dal was dc voor! 00-
per van de oortogsvcrklaring, dite den 25en
Mei is geschied
Italië luecft nu negen maanden den lijd ge
had om zich lot dén oorlog toe te rusten. Dal
is op zich zolf, afgescheiden van allo politiekr.
overwegingen, een krachtig moliiof gewreesl
om in den oorlog te. gaan. Negen maanden
lang zijn alle krachten ingespannen om hel
leger geschikt te maken voor de taak, die he!
iai den oorlog moest vervullen. Een. milliard
lire was door het j>arlement daarvoor be
schikbaar gesteld. Gegil wonder dus, dat in
het ioger een krachtige aandrang ontstond om
de opeengehoopte kracht in de daad om te
zetten. Die aandrang is zieker niet werkeloos
gebleven; hij heeft op het eindbesluit mede
zijn invloed doen gelden.
De Italiaansche oorlogstoerusting is met
grooten ijver verricht De vdldloclit in Lybic,
die zware offers aan goed 011 bloed heeft gc-
oiksolit, had ernstige gebreken in de legeror-
gaiüsatie aan den dag gebracht Men was nog
pas begonnen met het lieirslrilkm van die ge
breken, toen dlo tegenwoordig oorlog uitbrak.
Wanneer Italië toen direoL in den oorlog was
gegaan, zou liet aan emstigoui twijfel onder
hevig zijui geweest of het! leger kon geaclil
worden gereed le zijn tot den strijd. Nu is rial
anders; de negen maand.an wan on verpoosden
arbeid, die zijn vorloopen, hebben ongetwij
feld IlüL llaliaaaische leger aanmerkelijk ver
beterd in sterkte en in golualte. Er was een
groole Iceintk in de kaders en in het male-
ricel aan te vuükn. Vooral aan ar
tillerie en aan uiiltnirt iingsstukken van
de bereden tirocpendoalen besitönd grool
gebrek. Daar de Italia a nsche indurstrie
zelf in dc bdhocfli: nicl kon voorzien
en in h^iu oorlogvoerende Europa niels Le krij
gen was, ging in Augustus 1914 e-ene groole
commissie naar Amerika 0111 artillerie-mate
rieel, ledergoed cn paarden te koopen. Met het
aansclialfen van paarden heeft men. legen-
spoed gehad; Vele paarden zijn gedurende het
transport omgekomen. Welken omvang de
aanschaffingen van dood materieel uil Ame
rika hebben gehad, is zelfs Ibij bena(Lering niet
le schatten. Er ds con crodiot tcegjestaau van
1 milliard üiire; maar dat bedrag moet ver
overetliixsdeii zijn.
Reeds kort nadab dc groole oorlog was uit
gebroken, is men in Itahc begotuneii met het
op sterkte brengen van het leger. 'Hel lo*g?r ic
van de geringe vredësstcrktc, nominaal wei
nig meer dan 300,000 man, op oorlogssterkte
gebracht Op den dag. waarop de mobilisatie
werd afgekondigd, Ixwond hel leger zich fei
telijk rcods i'n mobielen toestand. De reser-
ven zijn grootenidcels reeds lang opgeroepen:
dc lichting van het lóopande jaar 1915 is
needs met 1 Januari ondlar de wapenen ge
komen. Dc Lichtingen 1893 lot 1898, die voor
kcrhaïingsoefeiii in gen waixju. opgc-roepui, ver-
slorkben liet effeclief, dat in hel begin van
Ntci reeds meer dan 000,000 man meat heb
ben bedragen, en sedert dooi' aanmerkelijk
verder gaande oproepingen nog aanmerke
lijk is vergroot'. Bij dc ockmiaig van dc opge-
roepenon heeft men zich bijzonder toegelegd
op de aanvulling en verbelei ing ran het kader
van reserve en ondierofflilciesreln in aar.ital en
geliafJte. Voor de onderofficieren vindt men
goedie 'besLamddeeletn onder de xeservislen, die
in Lybic in hut vuiur hebben gesHuan.
Hot is dus eeaic sLrijdamchi, waarvan men
de beToekctnis niöt moet onderschatten, die
-Italië in het vuuq- krengt. „Mem moet wel be
denken, schrijft de Spectator, dat het verschil
in kwaliteit tusschen dje Duitsche en OosTen-
rijkscho legers en heti Ilaliaaaisehic legei* thans
niet zoo groot is als hel was bij hol begin van
den oorlog. Man kan nu Tegen Italië goenc
troepen van de eerste linie in liet veld bren
gen. En zolfs indien ditl zoo ware, dan is de
bedreiging van de Oostenrijksche flank ecne
zaak, die niet kan worden verwaarloosd door
I de Ooslenrijlcsche en Duitsche generale sta
ven- Wanneer Italië stel oen inillioen man
schappen tot zijne gcschikking heeft, dan zal
hot in staalt zijïn een half milfioem iln het ge-
wchtsfront t'a brengen en die zullen op zijn
minst eon gelijk aantal Oostenrijkers neutra-
liseeren."
Op de strategische mogelijkheden, die het
optrodvm van Italië in dlon oorlog doel ont
staan, doot men beter niet in Te gaan. Over
de plannon van. den Italiaanschcn genera Ion
staf kan men volte bespicgilriingen houden,
maai" ddc missen alle wraarde, omdat dc fei-
l'clijke grondslag ca voor ontbreekt. Miel zeker
heid weófc men alleen, da de Italianen aan
de grens tegen Oostenrijk goed zijn tocgerusl
Daar liggen ook hurjne vestingen, waaronder
Vorana, Mantua,, Leg na no on P-eschiera in <L
eerste plaats zijn te noemen, die een basis
zij?i voor den aanval c/n tegelijk gewichtige
stcunpinslon voor de verdediging.
De oorlog.
Berlijn, 2 5 Mei. (W. B.) Bericht van
hel opperste legerbestuur uil het groole hoofd
kwartier van heden vooiuiiddag.
I11 Vlaand eren zetten wij gisteren de aan
vallen voort im de richting vam Yperen. Wij
bestormden liet V la mi'nghc-F erjineslo t ten
noorden van Wiielljc cn de Bcllewaardhoeve
en nadeixlen Hooge. Bij deze gevechten vielen
150 gevangenen 011 twee machinegeweren in
onze handen.
Ten zuiden van Armenliërcs, tusschen Neu-
\o Chapclle cn Givenchy, en ten noorden van
dc Lorollo-hoogle werden vijandelijke par-
tbeele aanvallen bloedig afgewezen. Bij Neu*
vilte kwamen dc in de loopgraaf opgestelde
stonnUxK'pen van den vijand door ons ar til'
lericvuur niet tot ontwikkeling.
In Kamcrijk werden door een bonunenworp
van een Franschen -ylicgér bij het vorlaler
van eenc godsdienstoefening vijf Eransclioi
gedood en twaalf zwaar gewond Bij Saint-
Queitlin schoten wij een vijandelijk vliegtuij
ïór.
Parijs, 25 Mei. (Ilavas.) Tusschen
Nieuwpoorl cn Yperen hadden levendige ar-
tillcriegevechten plaats, -uitgelokt door hel
werkzame vuur van dc Frans die zware arlil-
leu-ic op het pad van Raverzijue (ten zuidoos
ten van Ostendc.) Als gevolg op een hevif
bombardeinenl trachtte een Duitsche aanval
zich tc ontplooien op den weg van Lange-
marek naar Yperen, maar hij werd dadelijk
gestuit. Ten noorden van Abiain vielen de
Duilschors tweemalen aan; zij werden beide
keeren teruggeslagen.
Ten ivooixLeii van Neuville Siml-Vaast 1k>
proefden dc Duits diers den 2-len over dag
een aanval mei zeer aanzienlijke strijdkrach
ten. In dPn nacht van 24 op 25 Mui deden
zij viKtr nieuwe aamallen, diie, door de Fran-
schc arlillcrie onder vüur genomen, werden
gestuit. De Dui/lschers loden daarbij zware:
verliezen.
Een aaiivullingsnapport preciseert de bc-
teekenis van het sucecs, dal dc Franschcn den
23en behaalden ten noordoo:>len van dc kapeF
van Notre Dame de Lorellc; zij vernielden in
con verwoed bajónclgevecht hunne tegen
standers cn namen vcrsdieidcno mjtra 1 ileu
ses.
Par ij s, 25 ^Ici. (Ilavas). Avond-com
muniqué.
Ten noorden van AUccht l>ewei;kien onze*
aanvalleu heden een aaumerkelijkcn vooruit-
i-ang. Wij namen oen vooruitspringend deed
van eene srootc vijandcliike versterking, be
stormden een ander werk ten noordwesten van
Angres en vcroveiMen een loopgraaf van ecu
Kilometer lengte verder zuidelijk lol ten oosten
van den weg Aix-Noulelle—Souchcz.
Londen. 25 Mei. (R.) Communiqué van
maarschalk French.
Eenigc gedeelten van onze linie ten oosten
Nan Yperen, die gisteren verloren werden tij
dens een gasaanval, zijn nog niet hernomen.
De gebruikte hoeveelheid gas was groolcr dau
bij ccnige vroegere gelegenheid. Over een front
van vijf mijlen stixiomde hel gas uit een cilin
der gedurende 4>} uur. De linie werd ook ge
bombardeerd met stikbonuhen; on sommige
plaatsen steeg hel gas 40 voet omhoog. Een
gedeelte van dc linie bleef ongeschonden. Ge
durende de beproeving leverden dc manschap
pen liet bewijs, dat met behoorlijke voorzorg
deze aanvalsvorm kan worden weerstaan en
overwonnen.
Berlijn, 2 5 Mei. (\V. B.) Bciioht van
het 0pperetc legerbestuur uij het groote
hoofdkwartier van heden voormiddag.
Aan de Dubissa, ten oosten van Rossicny,
vielen onze troepen de tegenover hen slaan
de sterke RussUiulve strijdkrachten aan en
wierpen hen onder de gevoehg^.e verliezen
SOPHUS BAUDITZ.
Uit het Deenseh. vertaald.
65
„Is het mogelijk", riep Fanny uit en greep
het document. Staal er werkelijk in dal wij het
zijn, dat ik, met recht, Ilerlfistein bezit! ik heü
er wel nooit aan getwijfeld, maar toch, toen
de ingenieur Kongsted hier den eersten keer
was en over zijn recht sprak, en gij hebt ge
zegd dat hel testament zoek was, toen werd
ik eigenlijk zoo hang. Ik heb daarna lvongsltd
niet mogen lijden, maar dal is ook dc ecniee
reden!"
„Gij kleine zollin! Hoe dikwijls moét ik u
zeggen, dal het recht der Ilöibro's niet ge-
juond is op oen stukje papier, maar door ver
jaring en door wettige erfenis werd verkre
gen 1 Neen, het is ongelukkig genoeg niet va a
den kamt der Kongsted's dat het gevaar
dreigt."
„Toch zou ik göarne aan dien ICongsled het
testament laten zien!'' zeide Fanny met schit
terende oogen. „Ik zou ook wel eens uit de
hoogte willen zijn, ais hij weer hier komt!"
„Waarvoor zou hij hier komen!" zeide tante
Rosa.
„Och neem, waarvoor zou hij hier komen"
herhaalde Fanny en keek, in gedachten ver
diept. uit het raam naar de inriiooorl
Daar kwamen Kongsted en de kapitein aan
rijden.
Er zijn dingen, die evenmin in de werkelijk
heid als op het tooneel hun uitwerking mis
sen cn hiertoe behoort dat dc persoon waar
over men juist spreekt, zich onverwacht ver-
loont en zoo sterk was Fanny onder den in
druk der woorden, die zij gesproken en der
gedachten, die zjj niet uitgesproken had, da
de verschijning ran Kongsted bijna als een
openbaring op haar werkte; zij had ecu ge
voel als een kind, dat door een donker bosch
loopt en tot zich zelf zegt: Er is niemand
achter mij, "t is alles maar verbeelding, maar
in hetzelfde oogenblik zich omkeert en de ver
loochende gestalte achter zich ziet staan.
Een oogenblik later kwamen Kongsted en
de kapitein binnen, gevolgd door oom Ilein-
rich, dien zij op dc trap hadden ontmoet
Tante Rosa zat aan de tafel, maar Fanny
was opgestaan cn de groep der twee in het
zwart gcklccdc vrouwren in de groote ruimte,
de oude en dc jonge, die beiden de komenden
in spanning aanstaarden, deed denken aar.
een schilderij, waar men ziel dat dc kunste
naar de inleiding lot een sterk bewogen
scène heeft willen voorstellen, maar niet dui
delijk heeft gemaakt, hoe het tooneel zich
verder zal ontwikkelen. Men groette elkander
en Fanny zeide met een glimlach, maar mei
eeriigszihs bevende stem: „Het zijn toch niel
de Kongsted's die hier komen om Ilerteslein
.aan dc- Ilöibro's te ontnemen?"
„Neen. freuler integendeel!" antwoordde
Kongsted met nadruk. „Met Gods hulp kom ik
u I-Icrtestein teruggeven!"
„Wat men met liel meeste recht bezit, be
hoeft men niet te krijgen 1" antwoordde Fanny.
„Neemt plaats!" zeide tante Rosa, en de
heeren gir.gen zitten.
„Ik heb de vrijheid genomen om ongeroe
pen hier te komen begon Kongsted, „maar
ik kom naar aanleiding van iels dat, naar ik
hoop, van dc grootsitc bctcekenis voor de fa
milie Ilöibro zal worden, in het bijzonder
voor u, freule Fanny, en toen ik kapitein Riis
ontmoette, die trouwens niets van mijn bood
schap weel, Nroeg ik bem als oud vriend der
familie om mede le gaan. Ik heb namelijk een
voorstel tc doen. Ilij die eigenlijk den eerster-
stool aan mjio. plannen heeft gegeven is jon
ker llcinrick; hij heeft er herhaalde malen
over gesproken dat de wilde plas volgens de
legende een grooten schat beval."
Oom Ileinrioh knikte en nam de w?aardee-
rtntlc woorden aL iels zeer natuurlijks op.
„Ik geloof ook dat hij dat doel," ging Kong
sted voort, „en hij die mij in dat geloof heefl
versterkt is de kapitein, die mij naar den
wilden plas en naar Oexneholm heeft gebracht.
Reeds bn raiin eerste bezoek daarginds zag
ik, dal dc wilde plas zou kunnen worden be
nul; niets belet 0111 door sloten het niveau van
liet grondwater aanmerkelijk te doen dalen,
dan moet er zand en grint op de lurfmassa
gebracht, geharkt en met kainiet gestrooid
worden en volgens de ervaringen die men nu
op hel gebied der mocrascüRuur verkregen
heeft, zou er in den loop van ccnige jaren
een weiland van groole waarde cn later een
akker komen, waar nu slechts een waardc-
looze plas is. Hier komt nog bij, dat de bodem
tusschen den plas en Oexneholm voor het
grootste gedeelte niet uit zand. maar uil leem
bestaal. De kapitein was er bijna in blijven
steken de eerste maal dat ik daar was, eu ik
hel) later zorgvuldige onderzoekingen en
boringen naar alle zijden laten doen. Wordt
deze vlakte ingedijkt dam zal er ongeveer
'wa Mfdu'zend roeden land gewounen kunnen
worden, terwijl nu dc wilde plas en Oexne
holm nutteloos liggen als een volkomen waar
deloos bezit"
„Waardeloos," viel Fanny hem in de rede.
„Dal is de tweede maal dat p'-j d'il woord ge
bruikt. Denkt gij dan dal dc wilde plas voor
uiij geen waarde heeft! Is geldswaarde dan
het eenigc, dat
„En Oexneholm," riep de kapitein uil
„Oexneholm, waar de pluvier fluit en de
kemphaan vecht, is dat waardeloos! Moet hel
ontgonnen e>n dc poëzie gedood worden, hoe
kunt gij dut over uw hart verkrijgen, inge-
nieurl"
Kongsted glimlachte. „Alles heeft zeker zijn
poëzie," antwoordde hij, „de oude, zoowel
als dc nieuwe tijd.Maar in onze da«'en geldl
het bovenal vreedzame verc gen le ma
ken. Denk eens, hoeveel honderd handen Noor
langen lijd genoeg te doen zouden krhgen aan
dat werk en bedenk eens, hoeveel tehuizen een
plaats zullen vinden op dat nieuwe terrein,
als wij reeds lang verdwenen zijn.
Bedenk dal ons vaderland mei vele breed
ten gronds vergroot wordt, is dat niet een
trolsche gedachte! En is het niet een schooue
verwezenlijking der oude legende van dcD
schal in den wilden plas, die Hertestein redt?
Is er niet iets treffends in het bewmstzijn,
(lat niets, niets hier in de wereld verloren
gaal: clc zonnestralen, die duizend en duizend
iaren geloden liet mos voor den dag geroe
pen hebben, dot nu den wilden plas vormt, zii
sluimeren steeds in een anderen vorm onder
de bruine deken: het is het goud. en het komt
er slechts op aan dat te voorschijn te bren
gen en le gebruiken."
Fanny luisterde, meer en meer onder der
indruk, naar Kongsted's woorden, die grooten-
decls hel snrookic van den wilden plas weer
gaven en zu was al half ontwapend.
„Gij spreekt goed, ingenieur!" zeide dc
kapitein. „Het is bijna als of ik mij zelf
hoorde."
.Ai, de smid zegt ook. dal een magneet.^'1
begon 00111 Heinricli, maar tante Rosa snééd
zijn verdere beschouwingen af, door licci
droogjes tc zeggen:
„Dal kan alles heel mooi zijn, maar het zal
een hoop geld kosten, waar zal dat vandaan
komen?"
„Daarover heb ik natuurlijk gedacht" ant*
woordddc Kongsted. „ik hen herhaaldelijk io
Kopenhagen geweest, ik heb deskundigen,
technici cn geldmannen, mijn plannen cn mijn
berekeningen voorgelegd cn het noodige kapi
taal zal binnen zeer korten tijd kunnen wor
den verkregen. Wal er in <2it opzicht yeel toe
heeft bijgedragen, is de belangstelling voor do
zaak en de toezegging van beduidenden gel*
dëiijkem steun, die ik dadelijk van graaf Porse
gekregen heb en het is eigenlijk in overleg
met hem dat ik reeds nu kom. Het was mis
schien hel natuurlijkst geweest om eerst in 't
voorjaar met de zaak voor den dag te komen
als alle détails volkomen in orde waren,
maar zooals dc omstandigheden zijn ik
vraag vergeving als ik onbescheiden schijn
maar het is immers geen geheim er moeten
groole sommen voor den December-termijn
zijp zal het mogelijk wezen Hertestein voor
dc familie te behouden en daarom
Wordt vervolgd
