n ft ft
1 M
11
■Us
DE EEMLAN DER".
Zaterdag 10 fuli 1915.
BINNENLAND.
FEUILLETON.
N° 9 Tweede Blad
14d* Jaargang.
ELS
Hoofdredacteur: Mr. D.J. VAN SCHAARDENBURG.
Uitgevers: VALKHOFP Co.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per S maanden voor Amersfoort f l.OO*
IdAm franco per post 1*50«
Per week (met gratis verzekering tegen ongelukken) - 0;10.
Afzonderlijke nummers 0.05.
Deze Courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon* en
Feestdagen.
Advertentiën gelieve men liefst vóór 11 uur, familie*
advertenties en berichten vóór 2 uur in te zenden.
Bureau: UTRECHTSCH ESTRAAT 1.
Intercomm. Telefoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENT1EN:
Van 1—5 regels»* f 0.&0«
Elke regel raeor 0.10
Dienstaanbiedingen 25 cents bij vooruitbetaling.
Groote letters naar plaatsruimte.
Toor handel en bedrijf bestnan zeer voordeelige bepalingen
tot het herhaald advortoeron in dit Blad, bij abonnement.
Eene circulaire, bevattonde de voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
Verspreide Berichten.
Uit het Italiaansche oorlog-
gebied.
De oorlogscorrespondeint van hel Berliner
rag'öblalt meldt:
Sedefrt de misiluikking van hun eerste syste-
matisohen, voorzidiliigen aanval in het Ison-
zogebded, bepalen dc Italianen zich er toe de
Oostoarijtk-Hongaarsdhc stellingen arlill'eris-
liscli aan te tasten. Een- igrootscheepscli bom
bardement ridille zich onlangs legen liet zui
delijk gedoe lie, dat met hol plateau von Do-
berdo boogvormig vooruit springt in het vlak-
kc mondingsgebied van dc Isonzo. De beschie
ting begon den 23 Juni met 200 stukken van
allo kaliber tot 21 centimeter. Snel volgde de
-viie laag op de andere. Op één enkele piaats
iolen dien dag naar schattring 10,000 grana
ten. Dit was intusschen slechts een voorspel
Lüt hol nog vrees eLijker bombar de ment van
24 Juni, dat van 's morgens tot middernacht
uurde cn arger was dan al hel vooraf gega-
In de volgende dagen verflauwde het ar-
iHerievuur, terwijl tegelijkertijd de infanterie
.1 de vliegeniers meer van zich deden mer
en. De vliegeniers bedachten bij deze gele
genliaid ook GOrz cn omtrek niet 16 bonimcu-
In den noordelijken sector hebben 1c Italia
nen de taaie po-gingen om zich van liet Ka-
rinthisch massief moester to maken gestaakt
en stellen zij zich. tevreden met arlilleric-
ducls cn uitvallen van kleine afdoelingen. De
Alpcn-lrocpen hebben zich in dc rotsen -\asl-
geztót,, tier wijl wij in oude, reeds bij het begin
van d<en oorlog voorbereide stellingen tegen
over hen liggen en nog sfteeds alle strategisch
elan.grijkc hooglen van liet massief in han-
len hebben. Do strijd 'heeft geheel het karak
ter van den oorlog in hel hooge gebergte,
liet tusschcn Isonzo cn Ewoclicin gelegen Ka
rin thiscli-massief heeft zijn hoogleloppen van
zuid naar noord. Als steil kalkplaleau verrijst
het hoven de tusschcn rotswanden ingeklem
de, smalle, maar di/epe en snelle Isonzo, wier
i-edding hier 175 mekt* boven den zeespiegel
ligt Het plateau," dat een gpmidleklc hoogte
heeft van 1500 meter, daalt naar liet noorden
en naar het oosten minder stcdl, is sleenach-
ig, kaal, bijna zonder geboomte, slechts wei
nig. bewoond en daarom arm aan wegen. Men
vindt er ook slechts zeer weinige almhulten.
toeristen geven daarom de voorkeur aan de
Trilav, die ook een heler uitzicht biedt.
Als men bedenkt welk een uitrusting een
löinc -troep to-eritsten noodig heeft om deze
toppen eendge uren to bezoeken, dan zal men
zich een voorstóUimg kunnen maken van de
.oeilijklieden. die het onderhoud en de ver
zorging van groote troopeu-afdeelingcn op dc
-.valerlooze hoogten boven du boomgrens op-
evereui. De manschappen vinden daar slechts
vampenient onder de vrije lucht, de dekkingen
moeten in de rotsen uitgehakt wórden en
hout cn. planken cfaarvoor mat moeite naar
boven gesleept. Draagdiercn vervoeren liet
eten in koofckisten en het water in houten
vaten op steile randpaden. Bovendien logt
men thans om in hol gebrek aan water tc
voorzien in het geheelo Kars'tgebied regen
putten en kleüne waterleidingen aan.
Een aanschouwelijk beeld van het land
schap geeft de correspondent win dc Vossi-
sclic Zeilung, van het gebied aan dc Tirool-
schc grens. Loodrecht stijgen dc rotsmassa's
omhoog. Als smalle geulen zijn de dalen or in
gekorfd. In duizelingwekkend nauwe serpen
tines klimmen do strategische wegen naar de
smalle toppen toe, die nu lot verdediging zijn
Ingericht. De wegen klemmen z-icli vast aan
dc overhangende wanden cn steil vallen de
kale hellingen naar griezelige diepten. De
veiligheidsmuren aan den kant van dc afgron
den .zijn weg geruimd. W'ic een van de scher
pe hoeken omslaat, ziet onmiddellijk in do
kaken van den afgrondt.
Dat zijn de wegen, dli<e tiro-open en reserve
gebruiken, waarop artillerie, oorlogsmateriaal,
ammunitie en levensmiddelen naar 't front
komen. Als eindeloos lange, in vele kronke
lingen kruipende slangen "kleven de colonnes
aan de rotsen. Groot is dc verantwoordelijk
heid van de comvmd., die onophoudelijk móe
ten oppassen-, dat aan dc buigingen van den
weg wagens en dieren niet in clc diepte stor
ten. Voerlieden van den trein, die kort gele
den lïog op de hoofdwegen in Galicié roden,
sburen thans hun ossewagens zoo kalm op een
haar af langs den afgrond, als waren zij altijd
in dc Uxtrgen geweest. Boven, waar de winden
o-m een smal, naar alle zijden open liggend
plateau fluiten, ligt heit front. Iedere rols is
een steunpunt, dat kloven en dalen, waar
door do vijand voorwaarts zou kunnen drin
gen, beheerschl. Elk daarvan is een vesting
op zich zelf, zooals geen oorlog ze tol nog toe
gezien heeft, wonderwerken van spring tech
niek zijn hier gemaakt, helders, ondernard-
sohe gangen cn schachten. Soms gaal men
hon-derohijXlig métier ver in cleclrisch verlich
te gangen den berg in om aan dc stellingen
van dc 'kanonnen lc komen.
In het donker ziel men den omtrek van
plompe machines. Bij nader toezien ontdekt
men, dat liet elcclro-motorcn zijn voor de
zoeklichten,
In de rotsen nestelt ook dc infanterie Naast
dc breede kelders voor de artillerie zij-n dc
loopgraven. Kijkt nun met ongewapend oog
naar boven, dan is meestal aan niets tc zien,
dat daar boven soldaten liggen. Slechls met een
kijker ziet men de smalle strepen in hel lichte
geslecntsi.
Natuurlijk zijn ei* oók stellingen, die ge
bruik maken van golvingen en spleten lungs
de toppen loopéndc. Vooral op de meest voor
uitgeschoven, aan do grens liggende .toppen is
dit het geval. Deze stellingen moeten door
de genie grondig worden voorbereid, omdat
anders een treffende granaat een regen van
steensplinlers veroorzaakt, die dc uitwerking
er van verhoogt.
Een royale gift.
Sven Ilcdin heeft het gehcelc bedrag hij
als honorarium heeft ontvangen voor zijn aan
de Duitschc soldalen gewijd hoek „Ein Volk
in Waffen" aan hel Duitschc en het Ooslea-
rijksche Roodc Kruis geschonken. Als een be
wijs dal xlit hoek veel verkocht is kan dienen
dat deze gift \an S\cn Ileclan 75.830 mark be
draagt.
Geen wonde? dal li et Berliner Tagebkilt
hem be-tilelt als „een waai vriend
Een belastingontduiker
gestraft.
Voor de rechtbank tc Frankcnlhal (I'falz)
stond Dinsdag, naar wij in het Bcrl. Tagcbl.
lezen, de fabrieksdirecteur cn koninklijk-
Beiersch ILahdelsraad Jean Gansz uit Fran
kcnlhal terecht wegens het veel tc laag aan
geven van zijn vermogen vc r den .,Dchr-
sleuer". Ilem werd ten laste gelegd, dat liii
willens en wetens zijn vermogen op 28 Januari
1911 in zijn beschrijviijgshiljet te laag had aan
gegeven, nl. op een bedrag van 737.200 Mark,
terwijl het v ermogen, waarover hij, „weerbe-
lasting" moest betalen bedroeg 1.819.464 Mark.
De Staatscourant \an Zaterdag 10 Juli be
val o. a. dc volgende Koninklijke besluiten:
benoemd tot belasting-ontvanger tc Tiel M.
E. van Lilh de Jcude, thans tc Doelinehem
te Vlissingeu P. J. N. van Os, thans tc Maas
sluiste Mi Hingen A Iloogcn. rijksklerk le
klasse, belast met de tijdelijke waarneming;
belast met dc betrekking van belastingont
vanger te Lemmer \V. J. Ilillebrandl, rijks
klerk lc klasse ten kantore te Purmerend, en
met de ontvangersbctrekkiiig lc Oo^lerlaitd S
de Waal, rijksklerk lc klasse op hel 3e kantoor
Rotterdam.
D c t ij cl e 1 ij k e gezant van li e t
Duitschc R ij k te Den Haag, de heer Von
Iüihlmaim, begaf zich gisteren voer korten
lijd naar Durtschland.
Sociaal-dein oer a lischc Ka
ïn c r I r a c li e. Dc club der sociaal-democra
tische Kamerleden zal. naar wij vernemen,
Dinsdagochtend a.s. in het gebouw der Twee
de Kamer bijeenkomen o.a. ter voorziening
in het voorzitterschap der club, na hel be
danken om gezondheidsredenen door nir.
Troelslra en voorts ter bespreking van het
wetsontwerp tot nadere uitbreiding van den
landstorm enz.
Internaat voor adapirant-adelborsten
Naai wil vernemen zul. als lijdclijken maat
regel. om tc gemoel te Komen aan den noou-
sland die ontslaan is, doordien liet aantal
plaatsen aan liet Koninklijk Instituut voor de
Marine in dc laatste jaren niet geheel is ver
vuld, aan jongelingen die zich wenschen te
verbinden om, pa niet goed gevolg afgelegd
eindexamen cencr II. B. S. met 5-iarigen cur
sus, in den zeedienst te treden als adelborst
2c klasse, Ier verdere opleiding lol zeeofficier
bij hei Koninklijk Instituut voor dc Marine te
Willemsoord, daartoe op dc volgende wiizt
gelegenheid worden geboden
Er zal n.l. op 1 .September a.s. worden ge
opend een Internaat voor adspiranl-adelbor-
sten bij de zeemacht. Dat Internaat zal geves
tigd worden lc Dordrecht en onder leiding
wórden gesteld van ren oud-zeeofficier; gewe
zen direcleiy cener Hoogere Burgerschool met
5-jarigen cursus.
Er zullen aan-deze nieuwe inlichting kun
nen worden opgenomen jongelingen, die be
kwaam zijn voor hel onderwijs in dc 3e, 4e
óf 5c klasse der II. 15 S. Uitgezonderd duar-
nau zullen zijn leerlingen eener II. B. S. met
5-jarigen cursus, wier ouders wónen in een
gemeente in Nederland, waar een zoodanige
school is gevestigd.
Behoudens eene biidragc van de.ouders, die,
u-aar wij vein omen, de 300 niet zal te boven
gaan. zullen overigens alle kosten, behalve die
voor klceding cn schoeisel, voor rekening van
hel Rijk genomen worden
Binnenkort zullen omtrent deze zaak naders
bijzonderheden worden bekend gemaakt.
II c t s t o f g c v a a r. Naar wij vernemen
is door de Ned. Centrale Vereeniging lol be
strijding der tuibcrculose een adres gericht tot
den minister van Waterstaat, om le wijzen op
hel zeer ernstig stof gevaar op lij- en wandel
wegen, door liet steeds toenemend automobiel-
verkeer, met verzoek aan den minister, maat
regelen te willen treffen, om dezen voor de
gezondheid nadeeligcn tocsland zooveel mo
gelijk tegen te gaan of althans te beperken.
Jlir. mr. ili. Smits van Oven.
Donderdag na afloop der vürgadei jig an
dc Provinciale Staten van Noord-Brabant,
kwamen Gedeputeerde "Staten bijeen en boden
ihr. mivTli. Smits van Oven, die dezen dag 25
iaren lid was van dit college, een legpenning
aan in goud, zilver en brons, als aandenken
aan dit jubilee.
Aan de eene zijde dezer legpenning prijkt
lussehcu takken van eikenloof hel wapen der
provincie, aan de. andere zijde is gegrift: .dc
Gedcp. Stalen van Noord-Brabant met hun
voorzitter en griffier aan jhr. mr. Th. Smi's
\an Oven bii zijn 25-jariuc ambtsvervulling ais
lid vari hun college. 1S9U—8 Juli 1915."
De ambtenaren en bedienden der provinciale
griffie boden den jubilaris 'bloemen aan.
Voor den dienst in Ne d.-I n d i
zijn bestemd de dames: F. Yersteegti lo 's Gra-
vcnliage, J. P. Vijzelaal* le 's Gravenhage, E.
J. F. W. Meijer le Schiedam, E. M. Nijcnhuis
te 's Gravenhage, G. van der Leij te Sleenwijk.
G. E. Popping te Wageningen, A. van der
Have te Hengelo (O.), A C. E. Kei ling le W.<d-
dinxvocn, N. Groene void le 's Gravenhage, G
D. van der Poel te 's Gravenhage, R. M. IIou-
terman >le Oldenzaal, A. J. van der Paauw te
Gouda, R. Sdholema te Losfeer, J. A. A. Swaan
te Leiden, C. II, Beek le Teteringcn, A. A. van
del* Ileide te Leiden, R. A. II oom oom tc Voor
burg, W. van Noont -te Leiden, F L. W. van
Roggen te Nijmegen, M. C. C. van Ipcren te
Loosduinen, J. Gelpke le -Apeldoorn, .1. van
Wichcren le Nijmegen, J. van Borssum Waal-
kes lc Tea-neuzen en J. M. van Kuijcren te
Delft, allen voor onderwijzeres der 5e klasse
bij liet openbaatr Europeesch lager onderwijs.
II c li r i B o r c 1. Dc Java-Bodc
meldt;
„Naar wij v ernemen, is de heer Henri Bo-
rel, llians in Nederland, door een noodlot-,
lig toeval blind geworden.
Terwijl bij met zijn kind speelde, drukte
hel knaapje, al spelende, zijn vingers in de
oogen van zijn vader, met zulk een kracht,
dat een der oogen geheel scheurde en vernield
werd, terwijl hel vües van hel andere scheur
de, zoodat ook daaruit het licht bijna geheel
is verdwenen.
De hoer Borel heeft zich dadelijk onder dc
behandeling van een specialiteit "esteld, maar
naar de laatste berichten melden, YaJt er éér
achteruitgang, dan vooruitgang le bespeu
ren."
Golukkig kan clc Nieuwe Ct. dit bericht te
genspreken, in zoowr dal de locstand niet
zóó ernstig .is als hij -er in wordt voorge
steld. De dieer Borel misl hei gebruik van
één oog, diocli men heeft alle hoon hel an
dere tc behoudon.
Nederland en de oorlog,
B#tcruitvoer.
liet Rijks-Ccnlraalbureau voor den uitvoer
van boter heeft vastgesteld, dal voor dc week
van 11—18 Juli voor 05 der geproduceerde
boter certificaat van uitvoer wordt verleend
en dat 30 der produelie voor binnculandsch
verbruik moet worden verkocht of beschik
baar gesteld, terwijl 5 met bijgckockle cou*
senten mag worden uitgevoerd
S u i k e r v o o r z i e n i n g.
Naar aanleiding van de talrijke klachten
over de moeilijkheid om voor de binnenland-
sclic consumptie en dc bitnuenla-nclschc indus
trie suiker tc verkrijgen," is door den mini ter
van Landbouw, Nijverheid cn Handel i>verlcg
gepleegd niet de commissie van advies inzake
suiker. Dit overLeg heeft lot hel resultaat ge
leid, dat to.1 1 October a s. door de raffina-
deurs ter bcschiilkking van dc binuenlaudsche
consumptie zullen worden gesteld hoe welbe
den, die voldoende mogen worden geacht, cU
wel voor de directe consumptie tot den vroe
ger ï^ecdts vaslgestclden prijs van f 48.50 per
100 Kg. uii de eerste band, voor melis no. 1.
Voor .industrieel gebruik zal de prijs uil de
eerste hand 52 per 100 Kg. bedragen.
De maximumprijs voor den verkoop in liel
klein blijft bepaald op f 0.55 per Kg.
Omtrent de regeling voor de eerstvolgend*
campaguc zijn nog onderhandelingen gaande.
Reeds nu slaat echter vast. dól door d n mi
nister goeti verandering zal g. bracht worden
in den maximum prijs voor den verkoop in
het klein van 55 ct. por Kg. Ook staal vast, dat
in do volgende cauipegno uitvoer van met
suiker bomde nodurten met teruggaaf van
accijns slechts moigClAk zal z:ju. waliiiter uit-
voercertificalcn yoor-de bij die bereiding ge
bruikte suiker kunnen worden overgelegd.
Aangezien desze rogeliiig niet meer a oor
dc loopende campagm- kon worden ingevoerd
iis bij wijze axlii ovorgan gsm a a tregel pn.t?
voor ind\is'ricsuiker in hel algemeen, z oals
boven gemeld, hooger gesteld dan voor de
gc w on e codLsuinplie-su i k er
Teneinde le bevorderen, dat de bovenom
schreven regeling overeenkomstig haar be
doeling wordt toegepast en dat cvcntuccle
klachten op o-nj>a-rtijdige ^Y^jzc door medewvr-
king van de verschil km de he la n ghéh h endep
zullen worden onderzocht, zal een suikerbu
reau worden ingesteld, beslaande uil verte
genwoordigers van de verschillende groepen
van bclaiigtliebbemien. De samenstelling en
het adres van liet bureau zullen nader wor
den bekend gemaakt.
Opgebrachte schepen.
Dc firma Belz He-ijst te Vlaai dingen heeft
bericht ontvangen, dal hel sloomloggci-schip
Ylaardingen 200, schipper J. Bos, dat door
een Lngelscli oorlogsschip opgebracht was
naar Leith, weder is losgelaten,
Ned. ambulance in F r a n k r ij k.
Prof. Ilcclor TreuLi heeft dezer dagen bc«
richt ontvangen, dat door bemiddeling van
de Javasche Bank telegrafisch f 10,000 voor
het bovengenoemde doel uit Oost-Lidte is
overgemaakt.
Dankbetuiging van Belgische
vluchtelingen.
Aan II. M. de Koningin werd door een 1G0Ü-
iai Belgische uitgewekenen, verblijvende te
Roman uit hel Noorsch van
IIULDA GARB ORG
door
A. M. VAN DER LINDEN-VAN EDEN.
26
Zij lazen dezelfde boeken en zii bespraken
allerlei zaken cn. waren hel geheel eens om
den groolen waterval, die lot het domein van
den dokter behoorde, niet le verkoopen, ten
minste voorloopig niet. En steeds meer zagen
zii hel oude kerspel in samenhang met dezen
erooten waterval, cn zii droomden wonder?
volle droomen over een dorp, waarin vele
auizen uebouwd zouden worden, stralend van
licht, cn waarvan de bewoners zouden ver-
keefen in Wakenden welstand. En de droo
men groeiden aan en deze oingcvJng werd,
m sprookje slicht gezien, als hel heerlijkste
Luid hi heel Noorwegen, hel land met zijn
duizenden, gelukkige tehuizen, dal al de maat
schappelijke vragen uit eigen middelen zou
hebben opgelost.
Ten noorden van Sörlihakken had Eli haar
nieuw tehuis gevonden, eon flink houten huis
met ecu tuin die haar trots en haar vreugde
vnas. Wanneer ze maar tijd genoeg had! Er
waren zooveel prettige dingen tc doen cn de
dagen waren zoo kort. Het huis lag aan dc
euidzijde tegenover een meer**4» u'onr da'
waterlelies bloeiden cn hoven liet meer was
het bosch met al zijn heerlijkheden. Dc bodem
was als een tapijt, geweven van vioolblauw,
heidekruid, amandelgeurende Pyrolix, Lin-
ncushloemcn en schitterende Gentianen. Maar
in den winter was liet als Qgn loovcrpaieis
met duizenden glinsterende hallen.
En van alle kanten scheen dc zon over Eli's
liuis; (het lag daar als een kleine burcht, vrij
cn hoog, mei uitzicht over den omtrek cn op
dc blauwe bergen.
Toen zii de plek uitzocht, had zij aan Kaare
gedacht. Ilel was haar, alsof zii hem niet
hoog genoeg lot de zon en- in dc tintelende
Iuclil kon opheffen.
Een- eind verder, den heuvel op, lag een
liecle reeks groote gaarden. De grootste cn
mooiste was Sörli. Het was dc gewoonte met
op Sórli om grond le vcikoopcn, maar Eli
was van de familie.
Ieder gaard was als een klein koninkrijk
op zich zelf. met hosschen en meren en ber
gen. Beneden door het dal stroomde dc hel
dere bergrivier en schitterde als zilver lus-
schen dc met boscJibegrocide landtongen en
eilandjes.
Van den ouden lijd af had er altijd wei-
stand geheersclil op Sörli cn de bewoners
onderscheidden zich in alle opzichten van de
menschen in Yiken. Daar hadden de me.n-
schen geen rust, zij woonden dicht hij de z-
en de zee maakt hef bloed onrustig. Maar
binnen de grenzen van Sórli konden zij de
zee niet zien; daar was de grond beter en
daar waren de afstanden grooter; het leven
in Sörli was een geheel ander, een rustig,
landelijk leven'. En toch was Yiken slechts één
uur van Sörli verwijderd.
In Yiken waren de menschen als 't ware
door koorts aangegrepen.
Zii kochten en verkoelitèri cn speculeerden
cn zij keken met verachting op Sörli neer als
op- een belachelijk overblijfsel uil een ver af
gelegen tijd.
Om de stad lieon, zoover mogelijk verwij-
dprd van den stank cn den rook der fabrie
ken. lagen de bestuursgebouwen, hier cn daar
tegen de hellingen dei* bergen aan: zij wer
den door velen bewonderd zooals zij daar in
al hun pracht hun licdit lieten schijnen over
den omtrek. Midden iusschcn dc slinkende
rook uit walmende fabrieksgebouwen met hun
geweld van kloppende, ratelende en fluitende
machines, huilende sirenen cn stampende
motoren, waren straten gekomen niet nieuwe,
lichtgebouwde, houten huizen 111 dubbele rij
Daar kon men winkels vinden van allerlei
aard en ook cafés en Inoscopcn. Er waren
koffiehuizen waarin dc bezoekers bediend
werden door jonge, vroolijke meisics en liet
kostte den arbeiders geen moeite om van hun
geld af te komen. De oprichters wachtten cr
zich w el voor om binnen dc muren van al
deze lokalen en zaken te komen; ja, zii be
zochten zelfs hun eigen winkels niet.
Fm 's avonds, wanneer diet werk stil lag,
klonk dc muziek verlokkend uil alle lokalen
en allen (lie vrii waren gaven gehoor aan de
vriendelijke uitnoodiging-
In de huizen zeiven was het maar zóó zóó.
Slecht gebouwde huizen met benauwrde ka
mers en ongezellig ingericht. Zii schenen ner
gens anders goed voor te zijn, dan om cr te
slapen en er zich in te vervelèn.
Maar in het oude kerspel had ieder ruimte
genoeg om zich -vrij te bewegen; dóór was
zon, lucht, gezonde voeding, waardoor kracht
er. vrooliike zin werden gewekt.
AVie er woonden leidden een gelukkig leven
hi gezellige kamers, waar ieder voorwerp op
zijn natuurlijke plaats stond, opgegroeid als
een harmonisch bestanddeel van een wel
sluitend geheel.
Alles wal zii onder de oogen kregen was
mooi cn solicdc werk. dat met' zorg en oog
voor vorm en kleuren vervaardigd was. Zii
waren in hun dagciijkseli leven omgeven
door voorwerpen van kunst. Niemand deed
iels voor zicli zelf alleen; alles werd gedaan
voor den gaard" en voor dc familie. ..De
duivel alleen bouwt voor één geslacht," zei
den zij. Ieder verdiende genoeg voor zieli cn
zijn gezin cn er bestond geen gevaar voor
di'en vorm van weldadigheid die èn gever èn
ontvangende demoraliseert. Wcderkecrige
hulp in den vorm van arbeid werd, zoo noo
dig. geboden en hun kleine maatschappij
bleef oorspronkelijk door de trouw aan dc
ongeschreven wétten. Allen arbeidden en men
ruimde gaarne den hoogen zetel voor iedeicn
gast. arm" of rijk.
Eli zal voor haar raam cn zag uit over hel
landschap. In dc verte zag zii een slede aan
komen. De man die er in zal. gewikkeld in
zijn pels. zag or geweldig uil; de slee was
verborgen aobter zijn breede-n rug. Een mooi,
bruin paard werd door oen reus bestuurd,
de bellen van het tuig rinkelden door het dal,
het was alsof 'hij naar een feest ging.
Welk een weelde zoo met eigen paard, met
mooie eigen slede, gehuld in de kostbare pels
van een beer. gescholen in zim eigen bosch
te lijden. Het deed haar aan een koning
denken.
En niemand hier leed honger, niemand leed
koude, niemand was tc veel. Gezonde kinderen
sprongen als jonge geitjes in liet 'boscli of op
de geurige weide rond. Het deed iemand goed
er aan le denken. Zij (had buiten in de groote
sleden zooveel armoede cn ellende gezien.
zooveel woning- cn hongersnood en allerlei
andere ivo oden dal het liaar dikwijls had toe
geschenen alsof hel onmogelijk was rustig
midden in dit alles le blijven leven. Het werd
op deze wiizc zoo weinig begeerlijk, menseh
tc ziin. Hier was alles eenvoudig cn zonder
omwegen en er was een onbeschrijfelijke rust
en veiligheid in dezen toestand. En zij dacht:
als zij eens wisten welk paradijs het hier is!
Maar cr zijn hier ook niet veel zulke
kprspelcn in Noorwegen.
Op Sórligaard stijgt de rook uit de sc-hoor-
steenon omhoog; hel wordt koffie-lijd na de
..middagrust." In den zomertijd slaan zc met
dc zon.op. 's winters op een uur, hetwelk
voor stadsmenscheiï nog midden in den nacht
is. Maar op liet midden van den dag, wanneer
dc zon hel hoogst aan den hemel slaat, wordt
het, één of twee uren lang. stil in alle gaarden.
Dan staat alle werk stil cn alle deuren ziin
gcsloleni Komt er een vreemde voorbij, dan
loopt hij liccl behoedzaam over liet pad, dan
slaapt (het vermoeide werkvolk daarbinnen.
Allen hebben eerbied voor ..het uur van rust."
En dan L het ook zoo stil in dc natuur. De
vogels zwiigen in hel woud en de dieren sla-;
pen in hunne holen. Niets verstoort den die
nen vrede onder de middagrust. j
Maar op een vast uur begint de rook vroolük
op le stijgen uil aliie schoorstecncn en de geur
van koffie verspreidt zich en ieder begint ee»
nieuwen d&g. groote menschen cn kindereiu
ir, arbeid en spel. Hier heeft men tijd 4*a_is
men dn slial te leven.
Wordt vervólgd.
