V
KOLONIËN.
BINNENLAND.
^eeakolen beladen stoomschip in den grond
^ebuord
Washington. 18 Aug. (R.) Het ant
woord on de Duitsohe nota over het geval van
5de William P. Freve. stemt toe in het
Voorstel, dat de schade zal worden vastge
steld door eene gemengde commissie en dat
"bet geschil over de uitlegging van de bepalin
gen vjm het Pruisisch-Amerikaansche ver
drag. zal worden verwezen naar het hof van
Arbitrage tc sGravenhage.
Verder wordt gevraagd of. hangende de
beslissing van dit geschil. Duitsohland zich
voorstelt de Amerikaansche af de Duitsche
"Uitlegging van het verdrag te volgen.
B e r 1 ij n, 16 Aug. (Korr. Norden). Dc B.
a. M. ontleent aan de Goorriore della Sera,
flat de Portie ten laatste heeft^ toegestemd om
Jaan de edschen van Italië te voldoen en aan
(taliaan^che onderdanen heeft toegestaan
fuet Turksche grondgebied tc verlaten, toen
het bleek dat een breuk tusschen beide landen,
le wachten stond en na de eischem. welke de
krach!|.gc nota van den Italiaanschen am
bassadeur Garrone, inhielden.
ïlahê zal, naar verluidt, transportschepen
naar de Klein-Ariatisohe havens zenden om
de Italiaansche onderdanen aldaar al te halen
Berliin. 17 Aug. (Korr. Korden). Vol-
Sens berichten in de Italiaansche pers duren
In Albanië de gevechten tussohen de bevol
king en de Montenegriinen en Serviërs voort.
ï)e Giornale d'Italia verneemt uit Skutari. dat
de Serviërs bii hun opmarsch in Noord-Alba-
uië verscheidene gevechten met de Mirditen
iadden en geslagen werden. Zii moesten op
Klessio terugtrekken en worden door de ver
volgende Albaniërs in het nauw gebracht. Ook
Öe Montenegriinen zijn nog niet to* Alessio
doorgedrongen. Zij ondervinden moeilijkhe-
clen van de stammen der Sjila en Sjoesii. die
jn de omgeving van Skutari in opstand ziin
gekomen en weigeren wapens uit te leveren
"Tn een der gevechten met deze stammen ver
foren de Montenegriinen 100 man aan dooden
ten gewonden: bovendien moest een heel Mon-
tenegriinsch batalion. dat omsingeld, was. zich
tovergeven.
Rome 16 Aug. (R.) De Osservalore Ro-
jnano bericht, dat de moeieliikhcden tusschen
jËngeland en Duitschland over dc door den
paus te berde gebrachte uitwisseling van ge-
teel invaliede krijgsgevangenen nu gelukkig
iiit den weg geruimd ziin. Engeland heeft cr
jjn toegestemd., dat de manschappen, behoo-
rende tot de bemanning van duikbooten. be-
pandeld worden als gewone krijgsgevangenen,
^waarop Duitschland in de uitwisseling over
eenkomstig 's pausen denkbeeld heeft toege
stemd- De Britsche regeering heeft warmen
dank betuigd aan den paus.
Frankforta. M-, 17 Aug. (W. B.) Vol
gens ©ene berekening \ojn de Frankfurter
Ztg. hebben de Duitsche en Oostenrijks ch-
JHongaarsdie troepen sedert het begin van
<den oorlog twee millioen gevangenen ge
maakt. Het eerste millioen was na zes maan
den efc drie weken bereikt; het tweede mil-
l»en word hieraan toegevoegd in eene een
maand kortere tijdsruimte.
Aan het westelijke front zijn tot dusver in
Jiet geheel 331,000 Franochen, Engcüschcn dn
Belgen gevangen genomen. 23.000 Servische
gevangenen werden door hert Oostenrijksdhe
leger cr- het zuidoostelijke oorlogstooncel ge
maakt.
Rusland verloor tot dusver aan gevange-
Xflen in 't geheel 1,654,000 man door gevan
genneming. Hiervan werden meer dan de
helft in de laatste maanden gevangen geno
men. In Mei werdem door dc verbonden le
gers 301,000. in Juni 220,000 m de eorsto
helft van Juli 32,000 Russische gevangenen
'gemaakt. De algemecne aanval van de bond
genooten tegen de Poolsche vestinglinie, die
den liep Juli begon, bracht in de laatste helft
Van Juli 190,000. in Augustus 95.000 gevange
nen.
Frankfort a. M.. 17 Aug fW. B.) De
Frankf. Ztg. bericht: Een telegram uit New-
York van 16 Augustus bericht ons, dat de
World brieven bekend maakt, waaruil zou
biiiken. dat de Duitsche regeering groote som
men besteedt voor persagitatie in de Vcr-
eenigdc Staten en ook voor pogingen om in
dc Yereenigde Staten wapenen en munitie te
Iriigen. In verband daarmee "worden de na
men genoemd van den Duitschen ambassa
deur en van eenige aan de ambassade ver
bonden of met haar in betrekking staande
hec ren.
Wii weten niet welke bewiiskraent deze
trieven hebben, en of zii gestolen ziin of niet.
Maar wii nemen dadelijk aan. dat op een tikl.
waarop onze vijanden groote sommen uit
geven om de pers van alle neutrale landen te
winnen, en helaas met succes hebben uitge
geven, dc Duilsche regeering middelen zal
zoeken en vinden om tegen dezen ondermii-
nenden armeid van de vijanden op het haar
opgedroneen gebied te agecren. Wii zouden
dwazen ziin als wii in een oorlog, waarin onze
vijanden met alle middelen tegen ons werken,
ean kuischheid te gronde wilden gaan. Dat
wii in bet buitenland trachten te koopen wat
wi* gedurende den oorlog en voor den oor
log behoeven en kunnen gebruiken, en wat
anders vermoedelijk jn handen van onze
vijanden zou vallen, is zoo van zelf sprekend,
dal eene onthulling daarover eenvoudig
•komiek werkt. Dc Yereenigde Staten toch heb
ben officieel uitdrukkelijk verklaard. d«t het
in den aard van hunne onzijdigheid ligt. dat
si» aan ons even gaarne wapenen en munitie
zouden verkoopen als aan onze vijanden
Washington, 17 Aug. (R. Het staals-
dc-partement verneemt uil goede bron, hoe
wel niet officieel, dat de bondgenooten voor
nemens zija katoen tot oorlogscontrabande
tc verklaren. Hel besluit daartoe is reedtf ge
nomen maar het is nog niet afgekondigd,
omdat bet noodig Is maatregelen le nemen
voor eene eenvormige behandeling van het
onderwerp door alle bondgenooten.
Tweede telegram. Grool-Briltannie,
Frankrijk, Rusland, Italië en België hebben
£r in toegestemd, dat katoen tol oorlogscon-
jrabande wordt verklaard. De houding van
(Japan is onbepaald. Mogelijk zal Japan voor
't oogenb.ik geene verklaring laten uitgaan
op grond, dat er geene Duitsche kolonie in
het verre oosten is cn er dus geen reden tot
blokkade bestaat.
Tot verdediging van de verklaring van ka-
loeu ali fiquij'.abaM*; zal worden jLawvoertt*
dat dit door de internationale wet wordt
toegestaan. Men bericht, dat de entente-mo-
gendheden verwachten, dat van de Vereenig-
de Staten een protest zal uitgaan. In dat ge
val zal er ochter op worden gewezen, dat de
presidenten Lincoln en Johnson in eene pro
clamatie van 1865 uitdrukkelijk hebben ver
klaard, dat „sloffen voor de bereiding van
munitie" contrabande zijn.
B e r 1 ij n, I 7 A u g. (W. B.) De begrootings-
commissie van den Rijksdag besprak de maat
regelen voor het nieuwe oogstjaar. Staatsse
cretaris Delbrück verklaarde o.a.: Als gevolg
van de aanvankelijk te lage schatting van de
aanwezige voorraden en de groote spaarzaam
heid in het verbruik, was er aan het einde
van het oogstjaar een onverwachte overvloed
van aardappelen. Het rijksbureau voor de
aardappclverzorging verdeelde meer dan 500
millioen K.G. onder de gemeenten, slijfselfa-
brieken, drogerijen cn branderijen. De ver
dere aardappclverzorging is verzekerd.
Het overschot aan graan van het vorige
oogstjaar bedraagt 700 millioen K.G.; de nieu
we oogst wordt geschat op 5000 millioen K G
daarvan zijn voor menschenvoedsel hoogstens
1500 millioen K G. noodig, voor zani-doelein-
den 700 millioen K.G. Er zijn dus 2300 mil
lioen K.G. voor veevoeder beschikbaar.
Het vleeschvraagstuk levert voor de toe
komst een bevredigend beeld; er zal geen
vlceschnood komen.
Het normale suikerverbmik is voor het
nieuwe jaar verzekerd.
Griekenland.
Athene. 17 Aug. (Agence d'Athène). "3c
koning heeft hot verzoek om ontslag van het
kahKnet-Goenaris aangenomen en Venizelos
Verzocht morgen voormiddag bij hem te ko
men tot het honden van eene bespreking.
Mexico,
N e w-Y o r k 17 Aug (R.) Volgens een
telegram uit Brownsville (Texas) gingen een
honderdtal Mexicanen in het nachtelijke duis
ter over de Rto Grande bii Mercedes. Zii om-
sinpelden een troep van 21 man Amerikaan
sche cavallerie. waarvan één gedood en twee
gewond werden. Daarna ontkwamen de Mexi
canen.
Oost-Indie.
Het afzetten van den sultan van
Ternate.
Aan hert rapport door de regeering ont
vangen omtrent de oorzaken welke geleid
hebben tort het voorloopig afzetten van den
sultan van Ternate, ontleent de Ja va-Bode
o.m. de volgende bijzonderheden
De daders van den moord op den contro
leur Agerbeek te Djailolo hadden de wijk
genomen naar het gebied van den sultan,
waar zij zich veditig gevoelden.
Na herhaalde 6ommatiên van den resident
van Ternate bleef de 6ultan weigerachtig om
tot het opvatten van de verzot® tie den mede
te werken.
Voor den resident was tien slotte het mo
ment van beslissing gekomen. Op Ternate
bevond rich op dat moment de heer W. Frij-
ldng, de regeeringsadvtosour voor de bestuurs
zaken op de buitenbezittingen.
In overleg met den heer Frijling overwoog
de resident, dat hij het eerst met den sultan
moest klaarspelen. Zoodang de sultan op Ter
nate bleef, was van hem tegenwerking te
verwachten.
En bij het vangen van de moordenaars
nu est die t gen werking worden voorkomen.
Daarom moest de sultan tijdelijk uit het land
worden verwijderd.
En wanneer hij tijdelijk was verwijderd,
dan kan aan de Regeering worden overge
laten, hoe met hem te handelen.
Besloten werd den sultan met naar Bat
jan te brengen, maar naar de hoofdplaats
Labocna, welke in ons gebied is gelegen.
Toen moest verder rekening worden ge
houden met mogelijk verzet van den sultan
of van dc bevolking.
De volgende maatregelen werden genomen.
In de kazerne, «een oud-compagniesfort uit
1609. stonden onze troepen geconsigneerd.
Het terrein rondom de 'hoofdplaats Ternate
werd afgenatrouiltteord, om de bevolking in de
gaten t- houden.
Het oorlogsvaartuig de Mal ara m kreeg be
vel naar het paleis van den sultan op te stoo-
men, om indruk te wekken. Alleen dc com
mandant van dit schip wisrt wat stond te ge
beuren
Op het residentie-erf, achter het residentie-
gebouw, was in alle stilte een patrouille op
gesteld, welke patrouille gereed zou rijn om
op te treden, wanneer de sultan en zijn rijks-
eroo ver7'?', zouden plegen tegenover hen.
die zich in hel resadeotiehiris bevonden, of
wanmoor een der rijksgrooteu, die met den
su i >:cu verschijnen, .het in zijn hoofd zou
krijgen om ar-_:. te maken.
Om nepen r verscheen de sultan T...I de
rijksgroot ?n zijn oudsten zoon. die kapi
tein lavet ii, t.ok zelfbcsrtuurder dus en van
wien kon worden verwacht. «I.d hij en zijn
vader ons hadden tegengewerkt.
De sultan cn zijn oudste zoon werden daar
op gevangengenomen.
OnrrtfJcldellijik werd ejen patrouille uitge
zonden naar liet palcds van <kai sultan, om
het tc bezetten <-n beslag le leggen op de daar
aanwezige 300 beweren, om te voorkomen,
dat de bevolking zkh zou kunnen wapenen
bij een mogelijk verzet.
Tegelijkertijd warden posten uitgezet in
den omtrek van het paleis van den sultan om
een oog te houden bij het begin van verzet
Maar -daar gebeurde niets.
Geleid d«oor den heer Frijling, werden do
sultian. zijn zoon en gevolg naar de op de
reede liggende Zwaluw gebracht.
Men bkvf nog ecrvjge uren op de reede om
zijn volgetitvgen rog gelegenheid te geven
naar hel paleis terug te keeren. om daar
klecdingsilukkcn. eten en alles wal do sultan
rtoodig had. tc halen. Toen vertrok de Zwa
luw naar Batjan.
Nu de invloed van den sultan niet meer
Werkbaar was, waren binnen twee maanden
alle verzool?cy?vs opgepakt, alle moordenaars
,n orre Ivnodcn.
.Van het moment, dat de hevoikiuu begird)
dat zij voorloopig den sultan kwijt was, was
elke tegenstand tegen het vangen van de
moordenaars verdwenen. De bevolking heeft
niot den minsten tegenstand geboden.
Wal mot den sultan moet gebeuren, b» door
de Regeering neg niet beslist.
De postbestrijding.
In Soerabaja liep het hardnekkige gerucht,
dart dr. Van Gorkom wegens een geschil mcl
de regeering vermoedelijk in het voorjaar van
1916 als chef der pestbestrijding zal aftreden
en dat de regeering aan dr. Van Dorsten een
onderzoek werd opgedragen naar kot ont
staan, den gang en dc bestrijding van dc pest
ter hoofdplaats Soerabaja.
De „Java-bodc' kan dit alles, na id^rsoek
en op goed gezag voor verzinsels ren.
Er is geen ontevreden geest onder de bevol
king in de residentie Soerabaja.
Het aanstaande aftreden van dr. Van Gor
kom is een label.
IIcl gaat bij de pest/besrtrijding tegenwoor
dig vergeleken bij vroeger van een leien-dak
je, en de regeering zoowel als de chef van den
dienst mogen tevreden zijn over den gang
van zaken, zich uitende in een d ng van de
pestcijfers, die nog geen tiendj deel bedragen
van hetgeen zij in de voorafgaande jaren op
hetzelfde tijdstip bedroegen. Een verandering
van koers of van leiding, zegt het blad, kan
dus berwaarlijk door iemand worden ge-
we nscht.
De gewone audiënties van den minister
van buatenkmdsche zaken, van den minister
van justitie, var» -den minister van staat, mi
nister van binnenland s che zaken, van den
minister van oorlog, van den minister van
marine en van dien minister van koloniën
zullen d^ze week niet plaats hebben.
De minister van oorlog verliet gisteren
avond voor eenige dagen de residentie tot het
'bezoeken van eenige plaatsen in Zeeland en
Noord-Brabant. Hij is-.daarbij vergezeld van
de hoofden van de le en 2e afdeeling van
zijn departement en van zijn adjudant.
De Nederlandsche cezant
bii het Y a t i c a a n.
Volgens een bericht van het agentschap Ste-
fani uit Rome heeft de heer Recout gisteren
morgen den kardinaal-staatssecretaris Gas-
parri en den substituut mgr. Tedeschini ont
vangen. De paus zal den gezant Donderdag
morgen ontvangen, die hem dan züne geloofs
brieven zal aanbieden.
Ziine Excellentie P. Poullet, Belgisch
minister van kunsten en wetenschappen, is
na eenigen tiid in het buitenland vertoefd te
hebben! in het hotel Paulez afgestapt.
Intendance-commissie. Giste-
rennafmididiaig is in het departement van oor
log door dien ministor vain oorlog de z.g.
i nt e n dance - com missile g^listallccrd met ©en
rede
Do minister wijst na eon woord van wel
kom aan de leden der cominassde op hetgeen
de taak dier intendance in vredestijd is en bo
venal op de door haar te maken voorbe
reidingen voor oorlogstijd.
Daarna licht Z. Exc. toe hoe gdheeï de uit
voering van deee taak in oorlogstijd ver;
schilt van die in vredestijd en wel vooral
dOordart de troepensterkte zcea* aanzienlijk
is vermeerderd en de economische toestan
den gefheel gewijzigd rijn. En toch zijn juist
op dat oogeubMk do edschem van goede ver-
Ten einde nu voor de nog voor ons liggen
de mobilisatieperiode leering te trekken uit
hetgeen hert afgeloopon jaar in deze materie
plegiiig het meest klemmend,
heeft opgeleverd, heeft de rogeering het Bloo
ds geacht deze commissie bijeen te ri>epcn ©n
is hert hare bedoeling te worden ingelicht
nopens: de voorbereiddngen der intendance
op het oogenblik dart gemobiliseerd werd
en de vraag of rij gedurende de mobilisatie
aan de haar gestelde zware edsdheai heeft
kunnen voldoen. Ten slotte zal er prijs oi-
worden «eritleld te vememon of de toestand
od hert huidige o ogenblik van dlien aard is
dart met gerustheid de toekomst kan worden
tegemoet gezien.
Na er on te hebben gewezen dat een spoe
dige indiening van het versla)'7 van de regee
ring aangenaam zal zijn verklaart de mi
nister de commissie geïnstalleerd te zijn
Na 's ministers rede zegt de voorzitter,
mr H. L. Drueker. namens de leden der
commissie Z. Exc. dank voor het vertrou
wen, dat Jn hem is gesteld. Hij geeft de ver
zekering. dat de conrmisssde er naar zal stre
ven aan dart vertrouwen te beantwoorden
door haar ondierzoek te doen plaats hebben
geheel onbevoorooadecld en op degelijke
wijze. Bij do beoordoeling van den arbeid der
Intendance zal de commissie rekening heb
ben te houden met de moeiHjkhckl der taak.
waarvoor deze tak van. dienst zich. vooral
in den aanvang, gesteld zar Mocht hert intus-
schen aan do commissie blijken dart er in
de inrichting» leemten of feilen bestaan of dat
de uitvoering in het ©en of ander opzicht
te wonschen overlaat, de commissie zal daar
op 's ministers aandacht vestigen, opdat
maatregelen tot verbeterin^ kunnen worden
genomen De voorzitter ©indagt mert die ver-
kte-rimg. dart die commit te zooveel srpood zal
betrachten als de aard on de omvang van
hot in to «Hellen onderzoek toelaat.
Als eerste secretaris van de commissie zal
optreden de kapitein jhr. W Rëell. al® twee
de secretaris mr. T. A N»;^eJs
Bij beschikking van den minister van
marine is dc luitenant tor zoo der 2<Le klasse
J. A. de Jongh. uit Oosl-Indöë in Nederland
teruggekeerd met 19 dezer geplaatst aan
boord Hr. Ms. Koramgm Emma.
De volgende milicien-sergeanten hebben
voldaan aan hel examen voor reserve-offi
cier Alkeniade, Relinfante. Van den Berg,
Blansjaar. Bouwmeester, Van der Burgt,
Coert, Colijn, Couwonllioven, Dudok van Heel,
Duys, Van Eek. Ekhart, Guns, Kelkman, Ten
Kale, Koens. De Koning Lelie, Lcvie, Van der
Marck, Regoul, 4>e Roohemont, Van Suyle-
kom. Van der Tak en Vervloei.
Korporaals. In verband mert dc ver
mindering van het aantal aanwezige korpo
raals bij dc depots-bataljons heeft dc Oppctr-
beYcihcbto. vani landv vü ïeishhiklii
dat bij de compagndecn vs*n het veldlegctr
sflechts het organiek aanlajl korporaals aan-
vezig mag zijn.
Dc bepaling /'at per bataljon infaivlerie een
overcompleet van 12 korporaals aanwezig
mocht zijn, wordt hierdoor ingetrokken, zul
lende de overoomplete korporaals te be-
gjin-n/en met die dier oudsite lichting op de
diepots mooten worden gedirigeerd.
(Avp.)
Post en telegrafie. De directe ur
ge itóra al der posterijen cn telegrafie maakt
bekend, dat, met ingang van 19 Augustus e.k
de post van Nederland voor de Yereenigde
Stalen van Ncord-Amerika zal worden ver
zonden miert de van Rotterdam ra/ar Ncw-
York vcifitekkende srtoomsotiapefti van de
„Holland-Ainerilka-lijn en die van Ncdierland
voor Portugal, Spanje, Brazilië, Urugay, Para
guay, Argentinië ©n Chili met de des Woens
dags om de 14 dagen van Amsterdam via Lis
sabon naar Zuid-Amerika varende stoomsche
pen vnn de Kon. HoiH. Lloyd", tenzij uit oen
aanduiding op het adres der stukken blijkt,
dat verz-miding langs oen» anderen weg wordt
vecacgd.
P r o f. J. C. Ka-teyn. - Wolff's
bicneau seint uit Berlijn, dat do Reichsonzei-
per hat bericht bevat, dat de kon/ing van Prui
sen den hoogleeraar in de stenrekunde aam
de unliversöiteit te Groningen Jacobus Corne
lius Kapteyn benoemd heeft tot buitesnJamdsch
ridder vtain de orde ..pour le mérite" voor
wetenschappen en kunsten.
Dr- A. S. van Oven. t Te Dordrecht
overleed op ruim 77-jarigen leeftijd dr. A. S
van Cven, oud-directeur der H. B. S.
Dr. Van Oven werd geboren te 's-Gravenhage
en promoveerde te Leiden tot doctor in de wis
er natuurkunde.
Als schrijver van natuurkundige werken
maakte hij naamhij redigeerde langen tijd
het tijdschrift „Wetenschappelijke Bladen."
De Regeering erkende zijn verdiensten door
hte benoemen tot offider in de Orde van
Oranje-Nossau.
Nederland en de oorlog,
Offfcleele tegenspraak.
Hot Nederiandsche gezantschap te Parijs
hoeft, naar 'de Nieuwe Ct. meldt, aan de
Fnansohe bladlcn oen nota gezonden, waarin
wordt tegengesproken een berfoht, dat door
vemscheüldle&ie Fransche bladen was opgeno
men, waarin wterd gemeld, d<ai hel schip Ben
galen van de RoHterdamsohe Lloyd aan d)e
kust varn Sxildë was aangehouden, geëscor
teerd door Fransche kruisers en vervolgens
naar Malta gebracht. Het zou volgens d c i.ri-
den Duitsche duikbooten moeten voorzien
van benzine.
Het gezantschap verklaarde, dart uit een
nauwkeurig andterzoek van do Nederland-
sche regeering was gebleken, dart de lading
van het sdhip noch naphta, noch benzine be-
basübe, zoodat het vermoeiden, dart het schip
DujiUsohe dotikbooiten d'aarvö^n moetsrt voor-
zJion, volkomen ongegrond was.
Tiert communifjué bevat verdier nauwkeurige
aanwijzingen over be&temming en lading, ten
hewijtóe, dat alles In orde was miert de lading
van heit schip.
S.s. Hledea.
Naar de N. R. Ct verneemt, heeft het prijs-
hof te Hamburg inzake het stoomschip Me
dea, dat, zooal® bekend is, 25 Maart j.l. in het
Engel sche Kanaal met een lading sinaas
appelen naar Lom/dien op weg i dtoojr oen
Duitsche duikboot in den grond werd ge
boord, die vordering van de Koninklijke Ne-
dörlandsche Stoomboot Maatschappij en /an
den eigenaar «dier lading in beginsel toegewe
ren. omdat bet bewijs, dart de lading ndet voor
eonig orgaan der Britsche regeering bestemd
was, naar het oordeel van het prijshof ge
leverd is.
Afgewacht moet nu worden, of de Duitsche
regeering tegen dit vonnis in h^ogetr beroep
zal komen
Kon. Nat. Steunoomité.
Eend ge industrieele onderneming, die tot
nog toe niet of in geringe mate leed onder fl-
nanrieole gevolgen van den oorlog, zou gaar
ne iets doen, om den -druk op tienduizenden
landgcnooten door den oorlog gelegd, wat te
lenigen, door een flinke bijdrage te storten
voor dc kosten ven het Nationaal Steunco
mité. Zij staa i echter voor de moeilijkheid,
dat in de toekomst ook wellicht in hun eigen
zaken in dc behoefte van de aan die zaak ver
bonden werkkrachten voorzien moet woer
den. Daanoan rijn zij huiverig nu reeds be
langrijke giften te schenken, hoewel zij in-
ricn, dai deze tegen den komenden winter
zeer noodig zijn. Het Koninklijk Nationaal
Steuncomité vestigt daarom de aandacht op
oen oplossing, die door een onzer groort-inr
dusirieele ondernemiingen gevonden is.
De firma G. S. Co. te H. heeft ten be
hoeve van het Kon. Nat. Steuncomité een bij
drage van f 25.000 beschikbaar gesteld onder
de voorwaarde, dat mocht haar fabriek ver
plicht worden haar bedrijf tengevolge van
dc oorlogscrisis geheel of gedeeltelijk stil te
zetter., dit Comité tot een maximum vau ge
noemde .oom aan de Firma zal terugbellen,
hetgeen zij boven eem bedrag van f 100.000
voor onderste uiting van baar personeel zal
besteden.
Hel Kon. Nat. Steuncomité heeft deze mil
de gave ander dc genoemde conditie mei
groote dankbaarheid aanvaard. Opgemerkt
moge nog worden, dat ofschoon natuurlijk
onder tk huidige omstandighoden omtrent
geen enkel bedrijf zekere voorspellingen te
makem zijn, de vooruitzichten van genoemd©
ondememimg gunstig zijn, mits zij bij voort-
d-••ri'.: i1-' »r';igc grondstoffen zal kunnen
blijven aanvoeren
De kolenquaesftie.
In de N. R. Ct. vertelt éen inzender, dol hij
op zijn verzoek' oen kolen van hert Kolen-
bureau bericht on/lving, dal de gevraagde
partij rtiiert kon geleverd worden. Ingesloten
was echter een offerte van een bij het Kolen-
bureau aangestoten firma. Toen daarop niet
Spoedig werd ingegaan, offreerde de bedoelde
iirtna Volgens den inzender kort daarop bui
ten het Kolenbureau om voot f 0.30 per ton
lager.
1 bekend is, dat oen aannemer, die hot voois
gaandie jaar een groote boeveelheid kolen
vau de Steenkolenhandelsvereeniging heeft
betrokken en met 'bet Kolenbureau geen m*
t-*ict heeft, nu van de S. H. V. kolen ontvangt
voor f 2 minder per ton, dan door den schrij
ver en anderen bij contract word! betaald
W eel voorziening.
De minister van Landbouw, Nijverheid cn
Handel had gasteren aan ziin departemen/
een-e lancjjuriige coufertmitic inzake de meel*
voorribnim'g.
Nader wordt ons omtrent deze conferentie
gemeld, dat dc vertegenwoordigers van den
Bond van Meelfabrikanten en de heer Wille-
brek le Mair. ofschoon dezen het oorspronke
lijk request aan den minister, naar aanlei
ding waarvan de bijeenkomst was uitge
schreven. niet hadden onderleekend op hun
verzoek tot bijwoning der conferentie zijn
uilgenoodigd en hun belangen nader hebben
bepleit. De conferentie liep over de beide
volgende punten:
1. vrijlating van den handel in tarwe cn
meel en indien daartoe niet mocht worden
overgegaan de handelaars en agenten in die
artikelen in de gelegenheid te stellen hun
aanbiedingen te doen aan het Rijks-bureau;
2 inperking van alle regeeringszorg be
treffende den invoer van graan speciaal voe
derartikelen -tot de door de Regeering ge-
wenschte opgave ter controle
De conferentie met den minister van Land
bouw, Nijverheid en Handel op diens depar
tement inzake de meelvoorziening werd bij
gewoond door den heer dr. Koster, uit Lei
den, en den heer Cramer, uit Rijswijk, resp.
voorzitter en secretaris van de Nederlandsche
Vereeniging van Meelfabrikanten, de commis
sie voor den graanhandel uit Amsterdam en
het Comité van graanhandelaren uit Rotter
dam. den Bond van graan- en zaadimpor
teurs te Rotterdam en de Vereeniging voor
den graan-, zaad- en meelhandel le Amster
dam. den heer "Wiïlebeek le Mair, graanim-
porteur ie Rotterdam: voorts door de hee-
ren Van Stolk, uit Rotterdam, en Kröller, uit
's Gravenhage. adviseurs van de Regeering
inzake den graan- en meelhandel. en door
den directeur van het Rijksbureau voor de
distributie van graaii en meel, den heer VaD
Stioriaan Luïscius
Opkomst van landstormplich-
tigen uit het 'buitenland.
Men deelit ons mede:
Indien landstormplicihtigen buitensland»
wonen, stelt (fit hen alleen dan vrij van op
komst in werkelijken dienst, wanneer zij in
een ander land gevestigd zijn dan in Duitsch
land of België. AVie in Duitsohland of België
woont, moert evengoed opkomen als degene,
die in Nederland woont. Zelfs hebben zij, die
ln Duitschland ort in België wonen of er ver
blijf houden, nog een bijzondere verplichting
bovendien. Zij moeten namelijk reeds, wan*
neer de machtiging tot oproeping van
den landstorm is verleend, naar Nederland
terugkeeren en zidh daar bij den bungemees-
ter aanmelden, ook zonder dat zij in diensrt
zijn opgeroepen. Die machtiging is al iö
Augustus 1914 bij Koninklijk besluit verleend.
Al degenen, die landslormpllcihtig waren en
zich in Duitschland of In België ophielden^
hebben zich toen voor zoover zij althans
niet om een Bijzondere reden daarvan ont
heven waren naar Nederland moeten be*
geven, in afwachting van hun mogelijke op
roeping. En zoo zouden ook zij, die nu land-
stormplichtig worden en zioh in Duitschland-
of België bevinden, naar Nederland moeten
teruf&eeren, al worden zij ook eerst later of
mogelijk in het geheel niet opgeroepen.
Deze verplichting nu is tijdelijk afgeschaft.
De verplWhting om in dienst op ie komen,
wanneer men daartoe wordt opgeroepen, is
voor de ln Duitschland en België wonende
of vertoevende landstormplldbtigen evenwel
onveranderd Blijven Bestaan. Zij mogen al
leen maar in het buitenland blijven, zoolang
zij nietf (behoeven op te komen. Worden zij
opgeroepen en voldoen zij niet aan de op
roeping. dan stellen zij er zich aan bloot il§
deserteur te worden behandeld.
Verder vérdienit het nog de aandacht dat
zij, die in een vreemd land zijn, elders dan Ir
Duitschland of België, alleen vrij van op
komst zijn. als zij er gevestigd zijn.
De landtetormplichtige. die zich slechts
lijdelijk in den vreemde ophoudt hetzij
voot zaken, Bebzij voor genoegen of om an*
dere redenen moet in ieder geval aan een
oproeping voldoen, onverschillig hoe ver Mi
van Nederland verwijderd is
Afscheid van generaal Loke
van het interneerin-gs»
depétte Harderwijk.
Generaal Loke. sedert de oprichting fi.
October commandant van het interneerinc^
depót te Harderwijk en van de afkondiging
\an den staat van beleg in die gemeente, be
last met het militaire gezag, neemt dezer
dagen wegens gezondheidsredenen afscheid
van het depót en van de gemeente Hardei*
wiik-
Maandagmiddag had in de eetzaal van dé
officiersbarak in het interneertngskamp eetl
af schei dsbiieenkomst plaats van alle al<loaf
verblijf houdende officieren van de bewaking^
troepen. In hartelijke bewoordingen sural?
daar generaal Loke van den steun en de
wiidine van dc officieren, door hem Wi zitö
taak ondervonden. In die biieenkomst droeg
dc scheidende bevelhebber het commando
van hel depót over aan den nieuwbenoeradelf
commandant, gcncraal-maioor 1hr. De Lannov.
die dit aanvaardde met een kort woord, waai**
in hij zich aanbeval voor den steun, die zihl
ambtsvoorgangers in zoo ruime mate moeöf
ondervinden.
Gisterenmiddag heeft in het kamp de aan
bieding plaats gehad van een huldeblijk deé
officieren, beslaande in een zilveren plaquef-
'e. waarop een gedeelte van hert kamp is ge
graveerd. In den morgen had de generaal dir
Belgische officieren, vcreenigd in e^n der oéf
mecntescholen. de hand gedrukt. Te 4 uifR
heeft generaal Loke ten gemeentehuize een af*
scheidsrscentie gehouden. Tn de feestelijk velé
sierde historische raadszaal hield de burg»
meester, de heer Kempers. een toespraaW
waarin hii in herinnering bracht al hetgeen
generaal Loke gedurende ziin veibliif aldanj
voor de geïnterneerden, hunne gezinnen era
•orr JTr rderwiik was gewelf èn
Uant van het go
