BIN N'FN LAN D.
swaaret aan de eigen blokkadevrijheid, terwijl
jDuitschland in staat is, ondanks de inslui
ting, verder huis te houden en hoeveelhe«' 1
k ooriogsmaterieel te produceeren, zooals nic-
jpaand had vermoedt Terwijl Engeland zich
nafslooft om betalingsraiddelen op te brengen
5yoor de milliardenrekeningen die het gevolg
lijn van den invoer uit het buitenland, is
Düitschlank^ dat zich gewend heeft aan cene
Intensieve huighouding, aan den economischeu
nood ontkomen.
Londen, 3 Sept. (R.) Ondanks de ver
mindering van de kolenproductie, omdat vele
inijnwerkers in dienst zijn gegaan, bedraagt
tengevolge van üe vermindering van den uit
voer de hoeveelheid, die in net eerste half
jaar van 1915 beschikbaar was voor bi men-
tandsch gebruik en voor de vlooi, "i04.231.090
ton, zijnde eene vermeerdering van 317 000
ion verreleken met het correspondecrende
tijdperk van 1914
Tu r ij n r 2 S e p t. (W. B.) De Stampa ver
neemt uit Genua, dat daar eene vergadering
van alle kolenimporteurs in Genua, Milaan
en Turijn heeft plaats gehad. De vergadering
besprak de kwestie van den koleninvoer uit
Engeland en de moeielijkheden, die daaraan
door de Engelsche regeering in den weg ge
legd worden, waardoor het onmogelijk is de
ftaliaansche nijverheidsinrichtingen voldoen
de van kolen te voorzien. Na onderzoek van
de weigerende houding van Engeland werd
besloten eene commissie te zenden naar de
Engelsche regeering om haar den werkelij-
ken toestand uiteen te zetten en namens den
handel aan Engeland waarborgen aan te bie
den, dat de ingevoerde kolen uitsluitend voor
verbruik in Italië dienen.
Verspreide Berichten.
Kardinaal Gibbons bezoek
aan Wilson.
Kardinaal Gibbons heeft, volgens een Ren-
ter-foericht aan eenige bladen, gesproken
over een plan om tol den vrede ie omen
welk plan dn hoofdtrekken overeenkomt met
'dat, waarover den laatsten tijd in de dagbla
den van gedachten is gewisseld, en welk
plan vermoedelijk berust-te op uit Europa
ontvangen inlichtingen.
De kardinaal heeft medegedeeld, dat zijn
onderhoud met den president een zeer be
vredigend verloop had genomen en dat hij
erg ingenomen was met de manier waarop
de president hem had ontrvangen.
Wel zeide Gibbons, dat hot vraagstuk in
zijn geheelen omvang was besproken, maar
hij wilde geen verdere mededeelingen doen.
Wel gaf de kardinaal te verstaan, dat de ver
mindering van de spanning tusscben de
Vereenigde Staten en Duitschland het eerst
genoemde land in een gunstige positie plaatst
om nuttig te zijn in het lot e^-i eind brengen
van den Europeeschen oorlog.
Hij zeide, dal zijn opvatting ten dezen ge
baseerd ls op de mogelijkheid van et.i over
eenkomst tusschen Engeland en Duitschland
betreffende de z.g. „vrije zee", hetgeen dan
zou kunnen leiden tot - --prekiagen over de
vredesvoorwaarden.
Kardinaal Gibbons scheen van meening te
rijn, dat er spoedig onderhandelingen zullen
worden geopend om een einde aan den oor
log te maken. Echter wordt aan dc gezant
schappen der bondgenooten weinig hoop ge
koesterd. dat het huidige oogc. .ik gunstig
zal zijn om met succes te onderhandelen.
Volgens ambtenaren aan die gezantschap
pen zouden de bondgenooten geen anderen
vrede willen, dan een op de voo. waarden,
waarvoor hun gewapende strijdkrachten
vechten
De dood van Pécoud.
Cher den dood van den vlieccr Pégoud.
'die in Oost-FrawkriHc in een eeveoht met een
TMiiischen vlieger van een hoogte van biïna
2000 M. omlaag stortte, meldt de oorresDon-
dei>t van De TiW uit Duinkerken:
Péijoud hn-d 's morgens een verkennings
tocht verricht an tcreu tien uwr keerde hfi
terug naar het vlieckamn te Belfort, toen te
lefonisch bericht inkwam, dat een Duitse he
vlieger was gezien, die in de richting van de
Blad vloog. Pêgord aarzelde geen ©ogenblik
om den viiand tegemoet te ra an. Spoedig
kwamen de twee nv>chines on geveebtsaf-,
stand boven het fort van Brffort Rïöksem-
snel omcirkelden zii elkander on* eenig voor
deel te verkrijgen. Pésoud in een lichte, snel
le Monococoue. de Dni^ch'"- te een grootc.
zware machine Doordat de hemel onbewolkt
was. lcon-den de soldaten hr de loopgraven
fcot gevecht 1uwkeurlff volgen, en zelfs het
sc.haerfen hooren. Pécoud vuurde hot eerst en
na alle natronen zonder uitstag verschoten
te hebben, maakte hii een sLerliïke bocht om
afstand en tiW te winnen voor het herladen.
Ziin tegenstander echter manoeuvreerde
handig om ram de gelegenheid te profitee-
ren en voordat Pégoud no2 gereed was om
ziin aanval te hernieuwen, was hh er in ge
slaagd. hooger <?3n Pétoud tc st" - V
boog voonr*™* op den linkervleugel en gaf
zoo zim m«4gezx*l ecu mooie ccte-ranheid r
Ie treffen. Weer klinkt het geratel van he
machine-geweer en «moedig zagen de toe
schouwers tot hun schrik de machine van
Pégoud wvr'Won en zonderling zwaaien
DaaTOP viel hii snel en deed ten sloffe <-■
Êén vleugel, glijdend als verwelkt bfad
t>p den grond, waar hii geheel verbritte
werd. De Fransche «hldaten renden er heen
cn vonden Péffotrf dood. mo-»- jonder eenie
Spoor van z.iin val
Enkele soldaten kordwn hun tranen wet
Weerhouden hii het Tijk ran dezen ion gen
belld.
Eon dokten- stelde vast dat hrï onmiddel
lijk gedood was door een ««-ho*. dat riin
hartader geteofT-n had Ziin li'-k j* Bri-
fr»—t
Uil de Pers
Het tijdelijke gezantschap.
Prof. Mr. D. P. A. Fabius. van wiens
Studiën en Schetsen we sinds Juli j.l.
niets meer vernamen hetgeen nn goed ge
maakt wordt door een d abtei-nummer over
de maanden AugustusScpteirf>er wijdt
*mg rw»n enkel woord aan de tijdelijke missie
ba hei $aii<#aüt door <Je Nederlautk^he 3e-
geering ingesteld zonder dat opgelost waren
de vele bedenkingen, die te dezer zake zijn
te maken. Waaronder niet de minste is, dat,
terwijl aan dr. Nolens opfdrac—t was gegeven
te Rome slappen te doen, indien van
een v redes actie daar was geble
ken, evenwel stappen zijn gedaan, zon
der dat van zoodanig begin iets
gebleken was Zelfs is niet aangetoond,
dat eventueel het Vaicaan in samenwer
king met de Neder'landsche re
geering zal handelen.
„Het is te hopen merkt prof. Fabius
op dat Nederland niet eene eenigszins
vreemde figuur zal hebben gemaakt, en
geene schade zal hebben gedaan aan zijne
positie, krachtens welke het mocht verwach
ten dat de strijd voerende Mogendheden er
prijs op zouden stellen, de vredesonderhan
delingen te 's Hage te voeren*
Voor het behoud van welke positie ech
ter eisch is, dat Nederland zich op geener
lei manier opdringe.
Ook is eenigszins bevreemdend, dat
naar de bladen meldden de Nederland-
sche gezant bij zijne toespraak tot den Paus,
19 Aug. 1.1., dezen genoemd zou hebben den
vader der Christenheid.
In genoemde kwaliteit zijn dergelijke
uitingen natuurlijk contrabande. Evenals
ongeoorloofd ware, zoo de gezant te Kon-
stantinopel den Sultan begroette als hoofd
aller geloovigen.
Een gelukkige omstandigheid is intus-
schen, dat door deze missie de Eerste Ka
mer onzer Staten-Generaal niet van eene
barer beste krachten zal worden beroofd.
Maar gelijk reeds vroeger werd opge
merkt voor de Regeering is te duchten,
dat dit gezantschap, waarvoor inderdaad
bij de Staten-Generaal weinig sympathie
bestond, haar eenigszins heeft verzwakt.
Evenals de twee kruisers, door Minister
Ra mbo nn et tegen den wil der Tweede Ka
mer verkregen, hem ten slotte wellicht
schadelijk zullen wezen.
Ja, psychologisch ware n:et vreemd, als
deze beslissingen, door de Tweede Kamer
tegen haren zin genomen, zich straks wreek
ten in het verwerpen van eenen maatregel,
waaraan zij anders steun had verleend."
Berichten.
Aan de Staatscourant van heden ontleenen
wij nog de volgende Koninklijke besluiten
toestemming verleend aan H. J. Kooiman,
secretaris der gemeente Hedel, om tot 1 Augus
tus 1917 te Zaltbommel te wonen;
vergunning verleend tot het aannemen en het
dragen van de ordeteekenen van ridder der 3de
klasse in de Orde van Médjidié, hem geschon
ken door Z. M. den Sultan van Turkije, aan den
officier van gezondheid der 1ste klasse L van
den Steen van Ommeren
wegens gezondheidsredenen, eervol ontslag
verleend als bureelambtenaar van den Rijkswa
terstaat der 1ste klasse, aan J. J. Meilink, te
Zutphen;
op zijn verzoek, eervol ontslag verleend als
sluiswachter aan de sluis te Werkendam, aan
F. Binnendijk.
DeMlnUtervanOorlog, gene-
raal-majoor Bosboom, zal hedenavond voor
een tiental dagen de residentie verlaten met
verlof.
Postpakketten. De directeur-gene-
ra-al dor poertteriien maakt bekend, dat. met
ingang van heden, de naar die vreemde lau
den ter verzending aangeboden postpakket
ten. inhoudende rubber, oooosolie. of cocos-
vct. fijxmdJnotenolie, kaUoenaraadolie, lijnolie,
sesamolie, margarine en verzuren, vercezcld
moeten ziin van een aangifte vam uitvoer.
In deze aangifte ten urtswi" moet melding
gemaakt worden v«n:
a. de soort en de hoeveelheid der coede-
ren;
b. den maam em de woonnlaate van hem
die de goederen of de voor de samenstelling
daarvan gebezigde grondstoffen heeft gc-
inxDortcead. fSt.-ctl
Nederland en de oorlog»
Da steenkclenkwrestie.
Fairplav verneemt naar de N. R. Ct.
meMt dat praf. De Voovs Dingdag j.l. naar
Nederland is teruggekeerd, nadat hii bevre
digende overeenkomsten met dc Engelsche
autoriteiten inzake de voortzetting van den
uitvoer van steenkool naar Nederland had
getroffen. Tegehfkertiid is er een overeen
komst tot stand gekomen, waardoor bet be
klag leggen op de in Nederland komende
steenkool kan worden vermeden. Verder ver
neemt het blad nog. dat in de toekomst ver
gunning voor den uitvoer van steenkool na3r
Nederland aoivder veel moeite 7jl worden
verstrekt.
Boter.
Het Rijks Centraal Bureau voor den uit
voer van boter maakt bekend, dat voor de
week van 5 tot en met 12 Sept. voor 60 pCt.
boterproductie certificaat van uitvoer wordt
verleend, terwijl 40 pCt. voor het binnenland
beschikbaar moet worden gesteld of worden
afgeleverd.
- Uitvoer va n pa a rden naar
Duitschland.
Men meldt uit Oldenzaal aan de N Ct. 1
liet openstellen der grenzen voor den alt-
voer van ruinen beneden 20 maanden cn veu
lens heeft hier de eerste 4 dagen, waarop die
uitvoer wederom was toegestaan, heel wat
drukte aan hot slation teweeg gebracht.
Het voorplein van het stationsgebouw ge
leek op sommige tijden wel een fonmeele
paardenmarkt cn heerschte daar een onge
kende bedrijvigheid van binnen- en buiten-
landsche kooplieden, begeleiders enz. Alle
wagens, die met paarden beladen, waren aan
gekomen. werden gelost, en de paarden voor
het stationsgebouw opgesteld. Nadat alle
paarden, die uitgevoerd zouden worden, op
gesteld waren, werden deze achtereenvolgens
door de aanwezige rijksveeartsen gekeurd en
daarna aan. de veelading in de daarvoor ge
reedstaande wagons geladen. De van de zijde
der Spoorwegmaatschappij genomen maatre
gelen om de verzending te bespoedigen, wa
ren zeer doeltreffend.
De vele kooplieden kwamen menschcn Ie
kort oen de paardeu te be griefden en te hel
pen inladeo, ioodat daarvoor de diensten van
Nederlands he soldaten werden ingeroepen
en aangenomen.
Over dit laatste waren sommigen hier ter
stede niet best te spreken en werd de hulp
van den burgemeester ingeroepen oni dit te
doen verbieden.
Men meende dat het niet tc pas kwam dat
Nederlandsche soldaten in dezen tijd behulp
zaam waren bij heft verzenden van paarden,
die voor Duitschland bestemd waren.
Voor de keuring der paarden had men 5
per stuk te betalen, zoodat de fiscus deze vier
dagen over -s- f TO,000 kon beschikken.
Woord van Dank.
In Neerlandia doet de heer A. H. Brand
een verhaal over de'moeite, die de Neder-
landsche gezant en de Nederlandsche con
suls in Zwitserland zich in Augustus 1914
gaven, om „gestrande" Nederlanders weer
naar het eigen land vervoerd te krijgen.
„Bijna onmiddellijk na de oorlogsverkla
ring schrijft de heer B. werden het
Nederlandsche gezantschap en de Neder
landsche consulaten met bewonderenswaar-
digen ijver ten onzen behoeve werkzaam. In
de voornaamste Zwitsersche bladen versche
nen van den Nederlandschen gezant groote,
in de vaderlandsche taal gestelde, adverten
ties met mededeelingen van allerlei aard aan
de in Zwitserland verblijvende Nederlanders.
O. a. werd hun aangeraden om hun namen
en adressen bij de consuleten bekend te
maken; er werd medegedeeld, dat met de
Duirsche Regeering onderhandelingen wer
den gevoerd over het doen loopen van een
extra-trein naar de Hollandsche grens; de
bemiddelende diensten van Regeering en
gezantschap werden aangeboden bij het
overzenden van geld uit Holland. Toen de
bewuste onderhandelingen weldra tot een
goed einde hadden geleid, werd door de
consulaten aan de bekende adressen telefo
nisch kennis gegeven van de plaats en het
uui van vertrek. Eenige weken later werden
de Hollanders nogmaals in de gelegenheid
gesteld om met een uitsluitend voor hen be
stemden trein via Duitschland naar huis
terug te keeren.
Door deze voortreffelijke en volkomen af
doende maatregelen rijn ongetwijfeld hon
derden gebaat geworden, maar vooral moet
het in die dagen een ieder getroffen heb
ben, hoe onder alle regeeringen en haar
vertegenwoordigers de Nederlandsche regee
ring en haar gezant te Bern, jhr. Van Pan-
huys, vooraan stonden in het verleenen van
een onbekrompen en zakelijke hulp aan de
betrokken onderdanen.
Eerst sedert korten tijd ben ik uit Zwitser
land terug en inmiddels liggen die dagen
van spanning weer ruim een jaar achter ons.
Maar toch acht ik den tijd nog niet voorbij
en Neerlandia, hoop ik, evenmin om
met een enkel woord aan mijn indrukken
van 4oen ruimere bekendheid te geven. Een
woord van dank komt nooit te laat, en waar
het vaderland te prijzen valt, is in gebreke
blijven verzaken van burgerplicht."
Ontvluchtuitdekrijgsgevan-
genschap. Uit Schaesberg wordt aan de
L. K. gemeld, dat bij de mijn Oranje-Nassau
II Donderdag drie uit Duitschland gevluchte
Russen rijn aangekomen. Zij waren 's nachts
over de in dezen regentijd vrij sterk stroo-
mende rivier de Worm (grensscheiding) ge
zwommen en zagen er beklagenswaardig uit.
Voor zoover men uit hun Russisch kon op
maken, waren ze met vijf personen gevlucht,
maar waren er twee van hun metgezellen
doodgeschoten.
Een oorlogscorrespondent
gearresteerd. De „Times" deelt mede,
dat toen de „Rotterdam" van de Holland
Amerikalijn Maandag j.L te Falmouth aan
kwam, de politie zekeren James F. J. Archi
bald, Amerikaansch oorlogscorrespondent,
van boord heeft gehaald, omdat vermoed
was dat hij voor de Duitsche erv Oostenrijk-
sche ambassade te Washington berichten
voor Berlijn en Weenen overbracht.
Tengevolge van het oponthoud miste Ar
chibald de boot, maar hij werd door de En
gelsche autoriteiten naar een andere haven
stad gebracht, vanwaar hij zijne reis naar
Rotterdam kon voortzetten.
Archibald werd later weer op vrije voeten
gesteld, maar de op hem gevonden stukken
werden door de autoriteiten in beslag geno
men.
Zou dat waar zijn? De Deut
sche Wochenzeitung für die Niederlande und
Belgien zegt, van een gezien Zwitsersch
rechtsgeleerde den naam te hebben verno
men van den schrijver van „J'accuse", n.l.
Richard Grelling, een wegens duistere prak
tijken uit Berlijn gevlucht advocaat Na zijn
vlucht woonde hij verscheidene jaren te Flo
rence en te Parijs. Bij het uitbreken van den
oorlog kreeg hij van de Parijsche politie een
„permis de séjour" en schreef daar rijn boek
waartoe hem van regeeringswege rijkelijk
bouwstof werd verleend.
De verantwoordelijke uitgever van „J'Ac-
cuse", dr. Anton Sutter, wordt in de
Wochenzeitung genoemd „ein von der Ber-
ner Anwaltskammer aus der Liste der
Rechtsanwalte gestrichener Advokat."
Spionnagc?
Te "Wourlrichem is een rreeir.Jeling, ver
moedelijk een Duitaoher, ge-arresleeru. die
sedert eenige dagen met een bootje op de
rivier de Mcrwede rondzwalkte.
Een paar kistjes ran hem, waarin zich
0 m. teekeningen bevonden,* zijn door de o-
litie in beslag genomen.
De politic uit 's Hertogenbosch heeft Don
derdag te Woud rich em een onderzoek in die
zaak Ingesteld.
Smokkelaar gedood. De Holland
sche grenswacht onder Welder heeft zich
gisternacht verplicht gezien te vuren op een
persoon, die bij een poging om de grens te
overschrijden geen gevolg gaf aan haar aan
roepen. De man werd door een kogel in het
achterhoofd getroffen. Gistermorgen naar
Calvariënberg te Maastricht vervoeid, is hij
daar spoedig overleden. Het bleek te rijn de
38-jarige Arn. St., uit Riempst (België); hij
had een kleine hoeveelheid spek over de
grens willen brengen. (L. K.)
Het beeldhouwwerk aan het
Koninkliik Paleic. Het herstellings
werk in het fronton van den voorgevel van
het Paleis or» den Dam te Amsterdam is thans
geëindigd.
Gisterenmiddag was de pers op uitnoodi-
eijig van de commissie van onderzoek, daar
toe door H. M. de Koningin gemachtigd, in
«Ie gelegenheid, van nabii te aanschouwen
hoe uitnemend de restauratie van het ge-
schondvn beeldhouwwerk gelukt is.
Als over eenigen ttijd de steiger, die /-
kuig hot Paleis ontsierde, zal ziin webgebro
ken zoo schrijft het N. v. d. D. dan zal
men in dezen cevel/driehoek de Amsterdam-
sohe Stedomaagd weder 00 haar troon zien
zetelen, de hulde der zeegoden in ontvangst
nemende, in al de glorie, welke Quellimis'
meesterhand aan de marmer groep vermocht
te verleenen.
Zooals reed6 meermalen ls medegedeeld,
was het werk opgedragen aan Tvrof. Albea-t
Aerts uit Brussel, die een dergeliiken arbeid
ook heeft verricht aan het Koninklijk Paleis
aldaar. Hij had eenige zijner Belgische werk
lieden medegebracht, maar werd voor het
meer fijnere werk van het modelleeren van
de vergane situkken marmer dapDer bijge
staan door twee knappe jonge Nederland
sche beeldhouw ere: Werner en Van der
Meer.
Men kont het procédé, dat door den heer
Aerts is toegepast on geheel een vinding is
van hemzelf.
De marmerdeelen. welke door regen en
andere atmosferische invloeden verweerd
zijn op sommige plekken in die mate dat
het marmer geheel verpoederd is worden
weggenomen ein bijgehoetseerd. waarna var»
het herstelde gedeelte een afdruk genomen
wordt. In den hollen vorm wordt vervolgens
een soort van marmerceroerrt gegoten, dat
dan weer tegen de beschadigde plek wordt
aangebracht. Dat coin out hecht verbazend,
neemt zuiver de gewilde vormen aan, krimpt
niet. maar heeft de eigenschap, eenigszins
uit te zetten, zoodat het od <ïe manier van
steen kam wordien bitaohalct.
Zo.o verkrijgt men een solide en wonder
lijke overeenkomst met het oorspronkelijke,
wat vooral zal bü»ken na e-erdgen tijd. ab het
weer de kleur van de nieuwe gedeelten zal
hebben doen aanpassen, bil hot uiterlijk vam
het geheel
Om al dadelijk de tegendghiog minder In
het oog te doen valllen heeft mem aan hef
ocnigtszins gelige cement reeds thans een
kleurtje gegeven in don toon van de omge
ving.
Gezegd mag worden, dart de restauratie ls
verridht op de eenig moaeliitoe wijze waarop
zii gedaan kon worden en dat de heer Aerts
*n rijn hearers *t met een trouw en een llef-
d#» redaam hebbeta, hert mdove werk van
QuelKmus waardig.
Over eenigen tijd zal het Irrmt aam de
vam bet PaJefs onderzocht wor*
Er zïd daar eenzelfde achuttlm? worden
aangebracht en dam zal de vraag moeten
worden beantwoord, of eenzelfde wijze van
herstcJlen ook daar mogelijk is.
Men heeft hoop dart hert onderzoek zal uit
wijzen. dat het beeldhouwwerk aan die rirde
van het Paleis de westzijde minder zal
hebben grinden dam aan de DamziWe. de
oostriïde. "Wart hert marmer aanrtast en te™
dotte dor* vefrgaan zfjn vooral de élemen
ten. welke den atmqpferteóhen neerslag
men. zooals roet d.. ppnoard met de che
mische fn-werkirw? van den mest der in de
holten dor beétóem ïie^eflende vogels, in
hoofdzaak duiven. Aan de weert/Hete zlfn na-
tufwrliillc de retfetwlagem hert hevigst, zooriat ril
door meer afspoelend water er hert mar"-
von den aanslag zuiveren. Dft maakt T aan
nemelijk dart de toestand van den N Z. Voor-
bnvgwa! kant gaver ls eeMeven. Zoo als ge-
zf""d rrvoet deze onderstel1!"e eribrtetr nog be-
vertivd worden.
Bllfkt rij waar. dnn k 't een rodan fe meer
om vedheugd te zijn dat liet procédé van
nrof. Aerts Is toegepast, want da»n kan in
waaTh^od cezegrf worden dat de beide fron
ten Tm weder voor onafzêenibaren ttid in hun
vorige nrachrt herteld rim.
Een verdwenen scheepswerf.
De scheepswerf en ma chine fabriek firma C.
Gips en Zonen te Dordrecht werd Donder
dagavond afgemijnd voor f 57 650 in drie per-
ceelen Bij de veiling was de opbrengst
f 47 577 geweest.
Met dezen verkoop verdwijnt een groole
Dordtsdhe scheepswerf, die meer dan een
eeuw beslaan heeft. In het midden der 18e
eeuw in het bezit van Samuel 't Hooft, kwam
de werf in 1794 aan Pieter Gips, onder wien
een begin gemaakt werd met den bouw van
zeeschepen, waarvan het eerste kofschip „de
Hoop" in 1826 te water werd gelaten. Na den
doou van Pieter Gips in 1828 kwam de werf
in handen van Cornells Gips en zijn vier zo
nen onder den naam van firma C. Gips en
Zonen In den bloei'.'jd van 182»J—1S64 stond
de werf, de Merwcdë geheeten, bekend om
haar soliditeit en zorgvuldige afwerking der
sahapen. Zij werd uitgebreid met sleephel-
lingen te Schiedam en le Papendrecht en een
reservewerf aan het Willigenbosrh te Dor
drecht.
Tal van fregatten, kofen, barken en klip
perschepen werden op de werf gebouwd,
ruim honderd in bijna een hal- eeuw. Een
paar der laatste groole oorlogsschepen wa
ren de Kai-Yoo-mar in 1S35 en ue Nitssin in
1869, die voor Japansche rekening gebouwd
werden
En hoe kan al die bloei zoo verdwijnen?,
vraagt het_Hbld. De houtbouw werd vervan
gen door ijzer- en staalbouw en de nieuwe
schepen hadden afmetingen, waardoor ze op
de Dordtsche werf niet konden op stapel ge
zet worden. Wel werden door de firmanten
de bakens verzet, en ging de -rf zich toe
toeleggen op stoombootenbouw en ren -ra-
liên enz., waarvoor tal van nieuwe mach ue-
rieën werden aangeschaft, maar, na den d^oJ
van den oudsten firmant, den heer D. Boest
Gtps. die in 1910 zijn gouden jubileum aan
de werf vierde, scheen de zaak niet meer tot
bloei tc brengenalthans sedert uittreden
van den firmant, dea heer P. Bos. weid.
slop cezct en was hel uur tier ontbinding ge
slagen
H i n d 0 e s m e-t e n t o o n s t e 11 i n g.
riidaginjdctag is, m t esviiw00ixlieheid v-am
een oroot aantel aitttoritdrten. hii wie Z. Ec.
mr. Th. 13. Plevte. minister van koloniën, ihr.
mr. dr. A. RCdl, Commissaris der Koöiiigjxn
m Noord-Holland, en don burgeaneester -on
Amsterdam de hier bedoelde tenioonsrlelling
in hel Stekfeftök Museum te A"Sterdam s>e-
ooe/nd.
De heer J. T. Cramer, voorzitter van den
Raad van Beheer van de veraemginc Het
Koloniaal Instituut", dae de opena/ngsrede
hield, wees daarin op het door deze ver-
eemcTTW naaesreefde doel. -dat in het k«-~>
gezegd, kennis beoogt te veroauielen en 1e
versrrei>d«an omtrent de N'vkrrkmdsoh-Over
zees che gewesten. Dat doel kan mede bereikt
worden door deze Eerste Bijzondere Ten
toonstelling betreffende het Omd-Javaansche
en hedfcMidiaafische Bahsche Hindoeïsme,
welke eedawcmde de maanden September ea
Oktober te bezicht&on zal zim, en die kan
onderrichten rsonens het Hindoeïsme in den
Indfischen Archipel ads een der factoren,
wolko hebben geleid tot hor.?Te beschaving
ran de bevolking vain Nederkvndsch-Indie-
Orader de inzendipfsen te ook eene verza
meling ethnosrofieo wra TT M- de Koningin.
„Het nikkelen ding". Van de wn?k
vond een voddenraper te Groningen op oen
morgen in een oschbak aan een van de singel®
te mididsn ran allerlei afval een in een vloei
papier ge wikkelden bcugéL De voddenraper
verkocht het „nikkelen ding", zooals hij het
noemde, aan een koopman in de Prinsen-
Straat voor vijftig cent. Maar deze bemerkte
al hoel spoedig, dat hot „nikkelen ding" een
beugel was en zag da»t het voorwerp niet van
nikkel was. Om zich zekerheid te verschaffen,
ging hij met hert voorwerp naar een goud
smid. Daar hoorde hij. dart do beugel niet van
nikkel, maar van oud-duca ten goud was, en
dat hij een waarde van ongeveer duizend gul
den vertegenwoordigde. Toen onze koopman
dit gehoord had, vervoegde hij zich onmid
dellijk aan het hoofdbureau van politie, waar
bij de recherche mededeeling van den zonder
lingen koop deed. De recherche spoorde den
voddenraper in zijn woning in een dor zij
straten van den Oorterweg op en hoorde van
hem op welke plaats hij den vondst gedaan
had. De» koonman bcizorcde den gouden beu
gel aan don rechtmatigen eigenaar terug. De
eerlijke vinder f"vrlfik coed N-doo-nd.
De Koekanger moordzaak.
Naar aanleiding van het bericht betreffende
de onthullingen in de bekende moordzaak'
in het Koekangerveld, meldt men uit Hoo-
geveen, dat Evert Victorie, die werd aange
duid als de hoofdschuldige, verklaard heeft
een gerust geweten te hebben. Wel zeide hij,
dat hij op dien bewusten avond op zeer kor
ten afstand de_hut van Balde er, waar de drie
dubbele moord werd gepleegd, is gepassee^
en vlak bij deze hut heeft staan fluiten en
roepen of rijn kameraad (waarmee hij naar
de Emmer-markt zou gaan) ook langs de
spoorlijn kwam, maar wanneer hij had g&.
weten, dat er zoo iets vreeselijks zou gebeu
ren of gebeurd was, dan had hij daar niet
voorbij gedurfd. Wel is deze V. destijds ver
dacht ran den moord, en is hij tweemaal
voor den rechter van instructie geweest. Ook
ls er huiszoeking bij hem gedaan, maar ove
rigens was er toen geen ander bewijs tegen
hem, dan dat hij 's avonds in de buurt ls ge
weest en dat hij een paar plekken op zich ge
zicht had, waarvan de herkomst niet duide
lijk was.
In den val celoopen. Eeti kermis
reiziger. die met een z.s, Amerikaansche
hoepla op de berm is te Zaandam srtaart. rag
over de markt te Amsterdam loopeTidfe. een
koopman, die tegen largen prijs horloges en
barasteenen sigarenpijpjes te koop aanbood.
Wijl deze artikelen hem zeer geschikt voor
kwamen om als priteon voor zijn werDrtent
te dic-nen. besloot hii de celheéle parüi te
koon en.
Voor het eéhrter zoover kwam. meaade zdcH
een politieagent in dc zaak. die door de aan
geboden lade priraen argwaan had gekregen.
Beiden werden verzocht mode naar het bu
reau te gaan. om opheldering te raven.
Hier kwam hel er na eendae ondervraging
uit. dart de verkoopea* de goederen oestoteiP
had uit de werptent op het Stadhulsptein tg
Znaiutam.
De kermisreiziger kon ziin 00ren nlet ff©-
loovcn: Dart was zijn werptent.
Hii was 's morgens op rrte ge-gaan. onbe
wust van hetgeen er 's nachts was gebeurd.
Het gestolene werd hi beslag genociea eo
de de-der in arrest gesteld
Tel
Valsche zilverbons. Men meldt
ons uit Barneveïïl Een als heer pekleed per
soon. die de vorige week bij drn bakker Vari
den Brinlk alhier een valscne srilverbon in
betaling wilde geven is door de politie V«
Haarlem aangehouden en naar deze gemeente
gébracht om aan bovengenoemden bakker te
worden voorgesteld dte hem dadelijk als den
aanbieder herkende
Bran d.w onden. Tijdens een ldeineni
binnenbrand in een woning aan het Water*
looplei te Amsterdam kreeg de bewoonster
ernstige brandwonden aan de onderarmen.
Ook hare beide dochtertjes van 13 en lf
jaar kregen wonden aan gelaat en onderar
men. Allen rijn door personeel van de brand
weer verbonden en vervolgens per autobran
card naar een ziekenhuis vervoerd.
Een natte Amerikaansche
post Door den brand aan boord van hel
s.s. Rotterdam zijn een groot aantal poststuk*
ken door vuur en water beschadigd. De Tel
deelt mede, dat het op het bureel van aan*
komst aan het postkantoor te Amsterdam eert'
treurige chaos was. Een groot aantal sorteer*
ders haalden met de grootste voorzichtigheid
de zakken leeg. De grond was als bezaaid
met koffieboonen, klompen meel, afgeweekte
postzegels, monsters katoen en etikettent
Het uitzoeken van dit zonderlinge allegaartfé
a> iiöiuurlijk een wanhopig werk-
