CT~ËIILI0N
WIINHtNOEL I. i. StHOTEBMAH S Zn.
Utrechtschestraat 34. Telef. I45.
heid van het vaderland alle noodige offers
aan goed en bloed veil te hebben.
Tweede telegram. Officieus wordt
bericht, dat na de bekendmaking der defi
nitieve uitkomst der derde inschrijving op
de oorlogsleening, de keizer uit het gTOOte
hoofdkwartier aan staatssecretaris Helfferich
een tweede telegram van den volgenden in
houd heeft gezonden:
Mijn innigsten dank voor het bericht over
'de alle verwachtingen overtreffende gunsti
ge resultaten der derde oorlogsleening, die
.van gelijke waarde is als de schitterende
overwinningen op de slagvelden, maar die
geen offers aan mer.schenlevens vraagt.
WILHELM I. R.
B e r 1 ij n, 2 4 Sept. (W. B.) Staatssecre
taris Helfferich heeft zich tegenover een
vertegenwoordiger van de Amerikaansche
pers als volgt over de derde Duitsche oor
logsleening uitgelaten:
„Het resultaat der derde oorlogsleening
is rond 12 milliard mark, te zamen met de
eerste leening in September 1914 van 4^
milliard en de tweede leening van Maart
1915 bedragende 9.1 milliard, heeft het
Duitsche volk rond 25 K- milliard ter beschik
king gesteld voor het voeren van den oor
log. Hiermede zijn alle tot dusverre gemaak
te kosten gedekt. Daarenboven zijn nieuw
geld en nieuwe kredieten voor het verder
oorlogvoeren beschibbaar.
Wij hebben niet alleen nieuwe legers voor
nieuwe veldslagen beschikbaar, zooals de
rijkskanselier in den Rijksdag medegedeeld
heeft, doch ook nieuwe milliarden.
De financiering voor een nieuwe winter-
campagne tot aan het voorjaar is verzekerd.
Het ingeschreven bedrag op de laatste lee
ning overtreft nog het resultaat van de twee
de Engelsche oorlogsleening, welke door de
geheele wereld als een ongekende prestatie
beschouwd werd. De derde Duitsche leening
is de grootste financieele operatie, welke
ooit in de wereldgeschiedenis is voorgeko
men.
Wat leeningen met langen omlooptijd be
treft, kon Engeland tot dusverre 18H,
Duitschland 253$ milliard mark opbrengen.
Daarbij zijn de tot heden gedane oorlogs
uitgaven van Engeland nauwelijks geringer
dan die van Duitschland, binnenkort zullen
zij aanmerkelijk grooter zijn, aangezien En
geland thans per dag bijna 100 millioen
mark en Duitschland dagelijks niet veel meer
don 60 millioen mark noodig heeft.
Dit maakt over de geheele bevolking per
hoofd in Duitschland 1 mark; in Engeland
meer dan 2 mark per dag uit. Ik twijfel er
aan, of de Engelsche financiers thans nog
zullen gelooven, dat zij een langeren adem
zullen hebben. De volgende overwegingen
hebben mij in dezen twijfel versterkt.
Duitschland heeft drie leeningen van het
zelfde rentetype tot stijgende uitgifte-koer
sen geplaatst. Engeland daarentegen heeft
een rentevoet van zijn oorlogsleeningen van
5'A op 414 moeten brengen, terwijl het
hoogstwaarschijnlijk gedwongen zal zijn bij
een nieuwe leening, hetzij in het eigen land,
hetzij in Amerika, den rentevoet op 5
te brengen. De leeningen vaan Duitschland
zijn uitstekend geclasseerd, hetgeen blijkt
uit de noteeringen, welke zich steeds boven
den koers vaan uitgifte bewegen. Engeland
heeft zijne leeningen slecht ondergebracht;
de noteeringen staan verscheidene procen
ten onder den emissiekoers.
Om bij de tweede oorlogsleening goede
resultaten te bereiken, heeft Engeland het
conversie-recht van 2 lA Consols toege
staan, terwijl het bij de eerste 3M ïfeening
andere faciliteiten verleende. Duitschland
heeft veel betere resultaten bereikt, zonder
dat het zijn toevlucht tot allerlei kunstmid
delen heeft behoeven te nemen. Wat het
buitenland over dwang rondstrooit, is ver
zonnen.
Wij drijven geheel op financieele kracht,
ontstaan door de vaderlandsliefde van onze
medeburgers. Het gevolg moet zijn, dat de
oogen der wereld opengaan en dat men al
gemeen zal inzien, hoe groot Duitschlands
financieele draagkracht, hoe groot zijn wil is.
Bij het uitbreken van den oorlog dreigde
Engeland Amerika met het terugtrekken van
zijn saldi. Op het oogenblik zijn de rollen
verwisseld, Engeland zoekt geld in Amerika.
Duitschland vindt het benoodigde om oor
log te voeren bij zich zelf en het kan het
zonder vreemde hulp af. Wallstreet staat op
het punt, om op het verkeerde paard te wed
den. Daarmede zal het zichzelf in het ver
loop van den oorlog meer schade doen dan
Duitschland. Hij, die een weddenschap ver
liest, is er erger aan toe dan hij, die haar
wint. Ik vertrouw echter dat, niettegenstaan
de het intermezzo-Holden, het succes van
onze nieuwe leening wederom aantoont, dat
w»j vast op onze eigen beenen staan. Dit
zal bijdragen tot het onderhouden van de
goede betrekkingen onzer beide landen,
want onafhankelijkheid is het hoofdbegrip
uit de Amerikaensche geschiedenis en zelf
standigheid is het voornaamste onderpand
voor een hechte vriendschap.
Ween en, 2 5 Sept. (W. B.) De Wie
ier Zeitung brenct drie keizerlijke verorde
ningen betreffende de hervorming van de
Successierechten, de rechten van schen
kingen en de gerechtskosten, voorts tot in
voering van heffingen voor strafvervolgin
gen op grond van particuliere klachten en
van rechten voor verzekeringen. Deze ver
ordeningen treden op 1 Januari 1916 in
werking.
De hoogere opbrengst, hieruit voort
vloeiende, kan op 25 millioen kronen ge
schat worden.
Berlijn, 23 Sept. (K. N.) Het Berl.
Tageblett deelt mede, dat volgens de bladen
tr Rukarest, onlangs een Duitsche wagon
door Rumenië reed, bestemd voor Turkije
en Inhoudende 4830 K.G. goud in Duitsche
markstukken, eemge sta, er. gord en Duitsch
bankpapier. Het verlof tot doorvoer werd
gegeven eerst nadat op bevel van den mi
nister van financiën, Kostnescu, de wagon
was doorzocht.
Rusland.
Petersburg, 24 Sept. (Tel.-agènt-
schap.) Doemowo, die in 1905 minister van
bimienlandsche zaken geweest is, lid van den
rijksraad waar hij de leider was van de recht-
sche groep, is overleden.
Vereenigde Staten.
Washington,24Sept. (R.) Men be
richt, dat Groot-Brittannië bereid is verzoek
schriften, niet officieel gedaan door de met
de buitenlandsche handelszaken belaste
ambtenaren van het staatsdepartement, in
ontvangst te nemen voor het vrij loten van
goederen ter waarde van 167 millioen dol
lars, eigendom van Amerikanen, maar uit
Duitschland en Oostenrijk afkomstig, die
door Britsche orders in council in Rotter
dam werden vastgehouden. Na de ontvangst
van deze verzoekschriften, zal het Britsche
gezantschap schriftelijk de voorwaarden
mededeelen, waaronder deze goederen zul
len worden vrijgelaten.
Zuid-Afri!ca.
Johannesburg, 24 Sept. (R.) In het
verkiezingsmanifest van de arbeiderspartij
wordt het in het waarachtige en blijvende be
lang van beide rassen van het Zuid-Afrikaan-
sche volk genoemd, het uiterste te doen om
de rijksregeering te steunen en haar aldus
te beschermen tegen de gevaren, die Zuid-
Afrika en de vrijheid van ziin volk moeten
bedreigen, indien de militaire rijken van
Midden-Europa zegevierend den oorlog, dien
zij begonnen zijn, zouden eindigen.
^BINNENLAND"
Aan de Staatscourant van heden ontleenen
wij nog de volgende Koninklijke besluiten
wegens ongeschiktheid voor de verdere waar
neming van den militairen dienst ten gevolge
van lichaamsgebreken, met 16 Oct- 1915 eervol
ontslag uit den zeedienst verieend, aan den offi
cier-machinist der 2de klasse bij den marine-
stoomvaartdienst H. P. de Loenen, onder toe
kenning van pensioen van f 1912 'sjaars;
met ingang van 23 Sept. 1915 zijn bij den
marine-stoomvaartdienst bevorderd tot officer-
machinist der 2e klasse, de officieren-machinist
der 3e klasse M. H. van der Hoeven en L. A.
Meiierbenoemd tot officier-machinist der 3e
klasse, de machinisten W. N. Bart en H- J. Okie-
mans
met ingang van 1 Oct .1915, benoemd tot
voorzitter der rentecommissie gezeteld te Assen,
jhr. mr. L. A S. J. de Milly van Heiden Reine-
stein, lid der Gedeputeerde Staten van Drenthe,
te Assen.
Het „wederantwoord der Koningin op het
Adre9 van de Eerste Kamer der Staten-Gene-
real ter beantwoording van de Troonrede, op
den 24sten September 1915", luidt als volgt:
Mijne He eren 1
Ik verzoek U aan de Eerste Kamer der Staten-
Generaal Mijnen dank te betuigen voor haar
Adres van Antwoord.
Het is Mij aangenaam van \I te vernemen, dat
ook de Eerste Kamer hoopvolle verwachtingen
aangaande de toekomst koestert.
Audiënties. De gewone audiëntie
van den minister van Binnenlandsche Za
ken zal op Vrijdag 1 October a.s. niet plaats
hebben
Toepassing pensioenwet
De minister van financiën heeft naar aan
leiding van eenige tot hem gerichte vragen
per circulaire ter kennis van de gemeente
besturen gebracht, dat voor de toepassing
der Pensioenwet voor de gemeente-ambte
naren 1913 als gemeente-ambtenaren in den
zin der wet worden aangemerkt de secreta
rissen en verdere beambten der Kamers van
Koophandel en Fabrieken, de ambtenaren
en beambten der Armenraden en de secre
tarissen der gezondheids-commissies, terwijl
de secretarissen der Armenraden te beschou
wen zijn als ambtenaren in den zin der Bur
gerlijke Pensioenwet, omdat zij krachtens
art. 51 le en 2e lid der Armenwet door
de Kroon benoemd en uit 's Rijks kas bezol
digd worden.
Ter gelegenheid van de herdenking zij
ner 40-jarige werkzaamheid bij de Noord-
Brabantsch Duitsche Spoorweg-Mij. werd het
lid der directie, tevens chef der exploitatie,
de heer V. vandenBosch, gisteren door
den president-commissaris mr. Th. Reepma
ker op het directiegebouw te Gennep in har
telijke bewoordingen geluk gewenscht. Door
den president-directeur, den heer Voorhoe
ve, werd hem namens de commissarissen, de
leden der commissie van controle, directie
en secretaris een tegel in Delftsch aarde
werk aangeboden voorstellende een gezicht
op het IJ naar een schilderij van Van de Vel
de in het Rijksmuseum.
Aan den feestdisch na afloop dezer plech
tigheid, waaraan behalve de leden der bo
vengenoemde colleges o.a. deelnamen de
directeur der Stoomvaart-Maatschappij „Zee
land" en de chef van den dienst der exploi
tatie bij de Staatsspoorwegen, werd de heer
Van den Bosch nog van verschillende zijden
gehuldigd.
Reeds eenige dagen tevoren was hem na
mens het geheele personeel der N. B. D. S.
door den inspecteur der exploitatie in de
feestelijk versierde directiekamer een bron
zen beeld op marmeren voetstuk aangebo
den, voorstellende „Plicht" naar E. Picault.
(Hbld.)
Mr. C. Th. van Deventer.
Omtrent den toestand van het Tweede Ka
merlid mr. Van Deventer wordt vernomen,
dat hoewel deze ernstig is, toch niet achter
uitgaande wordt beschouwd.
RledeHand en da oorfogv
De steenkolen voorziening.
Van den heer Carl Kaasters te Utrecht ont
vingen wij dc volgende mededcelinG*
De in België pepror'vccrde gaTokes za1
zeer waarschijnlijk ook ouder het attribuut
van de Kohlen-Zentrale in Brussel komen. De
uitvoer van Gascokcs naar Nederland is voor-
loopif geslaakt in afwachting van een nadere
regeling.
De aanvoer van ar.lhraeielnootjes en ci-
vormbrikèltcn laat nog steeds zeer veel te
wenschen over: Het Augusiuskwi.nlum is on
heden nog niet geheel afgeleverd en orders
a ccnlo September hoeveelheid, werden nog
niet aanvaard.
Boter.
Het Rijks Centraal Bureau voor den uit
voer van boter maakt bekend, dat voor de
week van 26 September tot 3 October voor
70 pCt. der productie certificaat van uitvoer
kan worden verleend, terwijl 30 pCt. voor
binnenlandsch verbruik moet worden be
schikbaar gesteld of afgeleverd.
Uitvoer van groenten.
De Minister van Landbouw. Nijverheid en
Handel, gelet op zijn beschikking van 21
Augustus 1915, heeft goedgevonden te bepa
len:
A van voormelde beschikking wordt alinea
2 gelezen als volgt:
2. de exporteurs van Dcensche witte kool,
van Hheinische Speckboonen en van Hein-
richs Ricsenboonen tot nadere aankondiging
vrij te stellen van de verplichting een deel
van hun uitvoer van deze producten beschik
baar le stellen voor binnenlandsch verbruik;
B. na alinea 6 wordt ingclascht:
7. de exporteurs van witte kool, met uit
zondering van Decnsche witte kool, te ver
plichten voor elke honderd kilogram waar
voor zij consent aanvragen, twintig kilogram
beschikbaar tc stellen voor binnenlandsch
verbruik tegen den prijs van H ct. per kilo
gram. wat kwaliteit aangaat, geheel over
eenkomstig de uit tc voeren parlii;
8. de verplichting, sub 3. 4. 5, 6 en 7 opge
legd aan de exporteurs van de daarin ge
noemde groenten, te beperken tot die kwali
teiten, welke voor den inmaak geschikt be
vonden worden.
Afwijzende beschikkin'g.
De Vereeniging van Veehandelaren en Ex-
Dorlslagcrs in de provincie Groningen heeft
op haar tot den minister van Landbouw ge
richt adres, houdende verzoek de grenzen
open te stellen voor den uitvoer van ossen
en stieren en drachtige ko^ï-n van eiken
leeftijd bericht ontvangen, dat behalve wat
de kennelijk drachtige afgetande koeien be
treft. geen onbeperkte uitvoer van rundvee
kan worden toegestaan. Alleen ten aanzien
van stamboekvee is een uitzondering ge
maakt. omdat het daarvan uit voeren aan
tal uit den aard der zaak slechts beperkt
kan ziin.
Nederland sche
belangen in België.
De Nederlandsohc Kamer van Koophandel
te Brussel, gevestigd 31 Rue de TEcuyer, stelt
zich geheel belangeloos ter beschikking der
Nederlandsche handelaren en nijveren tot
voorlichting, betreffende hun tegenwoordige
en toekomstige belangen in België.
Alle aanvragen om inlichtingen kunnen
schriftelijk of mondeling tot deze Kamer wor
den gericht.
Ontvluchte
krijgsgevangenen.
Te Musselkanaal ziin eisleren een drietal
Russische militairen aangekomen. Zii waren
uit een gevangenkamp in Duitschland ont
vlucht en hadden een zeer vermoeiende reis
gehad.
In gevaar brengen van de
o n z ij d i g h e i d.
Den heer "W. N. J. van D. te Rotterdam die
beschuldigd is van handelin^n. waardoor
de onzijdigheid van ons land in gevaar ge
bracht zou kunnen worden, is naar de N.
R. Ct. bericht uit de voorloopigc hechtenis
ontslagen.
De Eugelschman P., vertegenwoordiger van
de „Daily Mail", is nog gedetineerd in het
huls van bewaring.
Hun za^k zal op 7 October voor de recht
bank te Rotterdam behandeld worden.
Salaris-comité van Rijksamb-
tenaren. Naar aanleiding van de inge
diende Staatsbegrooting kwam te Rotter
dam het comité, qorspronkelijk samenge
steld tot het bekomen van een duurtetoe-
slag, bijeen. Het comité vertegenwoordi
gende ongeveer 10.000 rijksambtenaren,
meende allereerst ijne diepe teleurstelling
te moeten uitspreken over de weinig ver
gaande maatregelen der Regeering, die naar
zijne overtuiging niet in overeenstemming
zijn met den economischen toestand in het
land.
Besloten werd, dat het comité zich zal
richten tot de verschillènde organisaties van
rijksambtenaren met de uitnoodiging voor
eene gecombineerde vergadering om het
voorstel te overwegen zich tot de Regee
ring en volksvertegenwoordiging te wenden
met het verozek dre groepen ambtenaren,
welke op de begTOOting 1915 voorkwamen,
het toen voorgestelde bedrag toe te kennen,
terwijl daarnaast zal worden verzocht die
groepen, welke in 1915 niet voor verhoo
ging in aanmerking werden genomen, met
eene tijdelijke verhooging van het salaris
tegemoet te komen.
Poging tot vergiftiging. Met
een enkel woord deelden wij mede, dat gis
teren voor de rechtbank te Den Haag, te
recht stond de 27-jarige dienstbode J. C. G.,
beschuldigd van poging tot vergiftiging van
J. V., echtgenoote van H. D. L. wonende
in de Schiestraat, aldaar.
De dagvaarding legde hear ten laste dat
zij op 24 Juni opzettelijk na kalm overleg,
met het doel de vrouw te dooden haar heeft
laten drinken uit een glas water met een
hoeveelheid bioxales kalicus, z. g. zuring
zout van minstens 5 gram, waardoor na het
gebruik de dood kon intreden.
Bekl., die een gunstigen indruk maakt,
antwoordde eenigszins zenuwachtig op de
gebruikelijke vragen van den president.
Zii bekende dat zij juffrouw J. op den 24e
Juni heeft bezocht en haar heeft laten drin
ken. Zii ontkent echter dat zij de bedoeling
had ha?r te dooden.
Nader ondervraagd zegt bekl., dat rij het
fleschje met zuringzout reeds 2 iaar in hoor
bezit had en di; gebruikte om vlekken weg
te maken.
Reeds dagenlang was ze hoogst zenuwach
tig en op d>en avond was ze zoo overspan
nen, dat ze zonder er eigenlijk bij te denken
het fleschje in haar taschje had gedaan en
daarna is uitgegaan. Ze had een vreeselijk
gevoel bij haar en had de gedachte dat er
iets vreesehjks moest gebeuren. Zelfs dacht
ze aan zelfmoord.
Daarna doet ze mededeeling hoe zij bij de
juffrouw aanbelde, met haar sprak en den
inhoud van het fleschje in een beker stortte
en de juffrouw liet drinken. Wat er later ge
beurd is weet ze niet meer. Toen ze thuis
kwam was ze kalm.
Omtrent de verhouding tot L. deelt ze
mede, dot ze langen tijd dacht dat hij on
gehuwd was. Meermalen ging ze wandelen
met hem. Gedurende hun omgang is er niets
onbehoorlijks tusschen hen voorgevallen.
Lei?r vernam ze dat hij gehuwd was en wil
de ze het uitmaken, maar hij liet haar niet
los. Zii erkent nu dat het heel verkeerd was
omgang te houden met een gehuwd man.
Na het getuigenverhoor nam de officier
van justitie mr. del Campo requisitoir. Spre
ker, betoogde dat alle feiten in verband met
den aanslag vast staan. Hij kan niets tot
verontschuldiging van beklaagde aanvoeren
en vraagt haar veroordeeling tot 2 jaar ge
vangenisstraf.
De verdediger, mr. Rolandus Hagedoorn,
wees op het groot aantal lichtpunten in deze
zaak die de meest mogelijke clementie wet
tigen. PI. concludeerde tot vrijspraak, sub
sidiair clementie.
Uitspraak 30 deze*.
Valsche quitanties en wis
sels. Het Hbld. meldt, dat in het Huis van
Bewaring te Amsterdam is ingesloten een
man, die door de Engelsche regeering aan
de Nederlandsche was uitgeleverd wegens
valschheid in geschrifte. Deze man wordt er
van beschuldigd verschillende bankinstellin
gen te Amsterdam en elders door middel
van valsche quitanties en wissels te hebben
opgelicht. Drie zijner medeplichtigen wer
den reeds geruimen tijd geleden door de
Amsterdamsche politie aangehouden. En
één van hen werd dezen zomer door de
rechtbank te Rotterdam voor een dergelijk
feit veroordeeld.
Aanvankelijk werkte de bende," met zeer
primitieve middelen: gewone geschreven
quitanties. Toen volgden wissels op gedruk
te formulieren en weer later ging het vier
tal zich wissels aanschaffen met bedrukten
firmanaam en van afdrukken van een rub
berstempel voorzien. Die stempel zou voor
drie van de vier hun ongeluk worden (de
vierde was reeds aangehouden). Want door
dien stempel kwam de centrale recherche
van het hoofdbureau te Amsterdam er ach
ter, wie de drie anderen waren.
Verduistering van f2 0.0 00.
Door den chef van een import- en export-
iirma te Amsterdam, is. volgens het Hbl.. bil
de politie aangifte gedaan, dat zijn compag
non zich vermoedelijk heeft schuldig ge
maakt aan verduistering van ƒ20.000 ten na-
deele van de firma. Uit de safe der firma in
de koopmansbeurs werd dit bedrag vermist.
De compagnon is Zaterdag naar New-York
vertrokken.
In de val geloopen. In een onzer
sleden was iemand onder behandeling van
een dokter. De patient moest noodzakelijk
naar een andere gemeente vertrekken en of
schoon ziin toestand tengevolge der gebruik
te medicijnen aanmerkelijk was verbeterd,
achtte hii het met het oog op eventueel ver
der gebruik, goed een afschrift te vragen van
het recept. De apotheker eaf het. Nu mocht
patiënt toch wel eens weten, wat hii alzoo
kreeg te slikken, en met hulp van iemand,
die er meer van wist. ging men aan het ont
cijferen. waarbij de twee tot hun groote ver
bazing bij de omzetting van een der regels
kwamen tot de mededeeling: ..Verkoop dit
voor 16 stuivers". Deze aanwijzing zal op het
oorspronkelijke wel niet hebben gestaan.
(Hbld.)
Overreden. Gislcfhiiddag is le Rot
terdam de 4-jarige J. v. G. in de Middelland-
straat door een zandlrein overreden. Met
ernstige inwendige kneuzingen naar het zie
kenhuis gebracht, is het knaapie daar des
avonds aan de gevolgen overleden.
Scheepsbrand. Voor de derde
maal in korten tijd is gisteren te Dordrecht
brand ontstaan in een schip met palmpitten-
meel geladen. Van het sleepschip Trees is
het geheele achterschip door den feilen
brand, ontstaan door broeiing, uitgebrand.
School- en Kerknieuws.
Naar aan de N. Ct. uit Leiden wordt gemeld,
mist het bericht von het Hoagsche Correspon
dentiebureau, als zou mr. Aalberse ernstig in
aanmerking komen als opvolger van prof. Gre-
ven als hoogleeraar in de staathuishoudkunde
en statistiek, allen grond.
Dit alleen staat vast, dat een benoeming van
een hoogleeraar in deze vakken spoedig kan
worden venvacht.
Jubileum Prof. Van Wijhe. Prof.
Van Wijhe, hoogleeraar in de faculteit der ge
neeskunde aan de'rijksuniversiteit te Groningen,
heeft gisteren onder veel blijken van belangstel
ling zijn 25-jarig ambtsfeest als zoodanig ge
vierd.
In de collegezaal van het laboratorium voor
anatomie en embryologie aan den Oostersingel
waren gisternamiddag halfvier een groot aantal
autoriteiten, hoogleeraren, geneeskundigen en
studenten, allen vrienden en vereerders van prof.
dr. J. W. van Wijhe saamgekomen, om den
hoogleeraar te huldigen.
Nadat allereerst de president van het college
van curatoren, mr. C. C. Geertsema, den jubi
leerenden hoogleeraar had toegesproken en hem
als leider en leeraar, die de studenten liefde voor
de wetenschap weet in te boezemen, had gehul
digd, werd namens den senaat der universiteit
het woord gevoerd door den rector-magnificus
prof. dr. J. van Wageningen, die prof. Van
Wijhe als geleerde, docent en vriend huldigde.
Hij wees op de belangrijke publicaties van zijn
coilega op het gebied der anatomie en em
bryologie, waardoor deze zich een naam vei
over de grenzen van ons vaderland verworven
had.
Prof. dr. G. Nijhoff bracht daarna als voor
zitter dc~ faculteit van geneeskunde den jubi
leerenden ambtgenoot hulde. Van WijKc's naam
is in den kring der embryologen een der meest
geëerde. De onderzoekingen over de eerste ont
wikkeling der mesodermaolsegmenten vormen
in de ieer der ontwikkelingsgeschiedenis een
mijlpaal en de herdruk van deze beroemde on
derzoekingen is een fraaie en in alle opzichten
gepaste hulde, die de leerlingen den leermees
ter niet beter konden brengen.
Namens de geneeskundige faculteit bood Spr.
ten slotte den jubilaris een lauwerkrans aan.
Hierna spr-ak de heer dr. W. Noordenbos,
heelkundige bij het Ziekenhuis aan den Cool-
singel te Rotterdam.
Deze wees er op dat prof. van Wijhe, die bij
zijn komst in Groningen een toestand van diep
verval aantrof, gedaan heeft weten tc krijgen
dat Groningen onder de rijks-universiteiten wat
beschikbaar oefeningsmateriaal betreft, verre
weg aan de spits kwam te staan.
En wat het laboratorium betreft zeide spr.
thans bevinden wij ons in een Instituut dat zoo
voortreffelijk is ingericht en zoo in alle opzich
ten aan zijn doel beantwoordt dat het niet alleen
verreweg het beste is in Nederland, doch een
der schoonste van Europa genoemd mag wor
den. Zoo werd onder zijn krachtige leiding het
in zijn jonge jaren zoo bloeiende Freiburg over
vleugeld door het toen zoo kwijnende Groningen
Spreker weidde daarna uit over het onderwijs
van prof. Van Wijhe en besloot
„Wij, zijne leerlingen, hebben gemeend, hem
het meeste te eeren met een geschenk in zijn
geest, de uitgave van een zijner standaardwer
ken.
Dit werk reeds uit zijn jeugd afkomstig, onge
veer 25 jaar oud, staat nog als een hecht ge
bouw van wetenschap onaangetast overeind".
Spreker bood den jubilaris dit cadeau aan en
eindigde met zijn beste wenschen voor prof. J.
van Wijhe en de hoogeschool.
Ten slotte dankte de jubilaris curatoren,
geneeskundige faculteit, studenten, oud-studen
ten en laboratoriumpersoneel voor de hem ge
brachte hulde en voor de aangeboden geschen
ken. Hij verklaarde, dat deze dag voor hem een
echte feestdag was geworden en deelde mede,
dat de hem aangeboden exemplaren van zijn
werk zouden worden verkocht voor een weten
schappelijk doel.
Er werden telegrafische gelukwenschen de
meeste van buitenlandsche geleerden voorge
lezen, waarmede de plechtigheid was afgeloo-
pen.
Aan mevrouwVan Wijhe werden bloemen
aangeboden.
De jubilaris hield daarna in zijn laboratorium
een druk bezochte receptie cn bood den leden
der huldigingscommissie een feestmaal aan.
Examen Wiskunde L. O. (art. 86).
's-Gravenhage. 24 Sept. Opgeroepen en op
gekomen 3 candidates afgew- 1 cand., gedabd
de heeren P. Brugman. Stompetoren (N--H.).
A. Posma, Dieren
Examen p o 1 i t i e - d i p 1 o m a.
Amsterdam, 24 Sept. Geëxamineerd 37 con-
didaten. Afgewezen 18: teriiggetroltken 2 Het
diploma met annteelenintr verwiervenS. M.
Udo, Tilburg: H. Koops, Den Haag; D Jonkers,
Den Haag: bet gewoon dinloma werd be
haald door J. J. Ginïel, Cotben: A. Doedens,
Loosduinen; P. J. van der Jagt, Enkbu'zen
G. H. A. Tricpels, Maastricht: A H. van der
Veen, Utrecht; B. Boogerd, Breda: L Smid,
EnschedeJ. C Horinck. VlissingenE. Huying,
Vincshoten; Z. J. van Giizel. Reeuwitk; J.
Blank, DeventerP. Fubtcr, DordrechtJ. van
Doesburg, Asten; H- van Huflelen, Meppel.
Het examen is geëindigd. Ven de 385 deel
nemers verwierven 42 het dip1 oma met aan-
teekening en 112 het gewoon diploma. Aige*4
wezen werden 228 enndidaton; teruggetrokken
hebben zich 3 candidatcn.
Het totaal aantal -e-W*> dplomas be
draagt thans 278°
Reclame.
j^| per anker f 34.—.
per flesch - 0.85
Kunst en Wetenschap.
Een onderhoud met Julia
C u 1 p. Een vertegenwoordiger van de „N.
Gron. Ct." heeft een onderhoud gehad met
mevr. Julia Culp, concertangeres te Berlijn.
Zij vertelde o.m. het volgende:
„In Kerstmis 1913 trad ik hier voor hei
laatst %:j den liederenavond in den schouw
burg op. Van Groningen vertrok ik weldra
over Parijs—Havre naar Amerika. Ik ben
toen weer naar Holland teruggegaan en van*
daar weer naar Amerika."
Welke indrukken heeft u over Amerika?'5
„Ik vind Amerika een verrukkelijk land,
een land vol van appreciatie voor de kunst,
waar de menschen genieten van Schubert,
Brahms, Hugo Wolf.... De menschen zijn er
vol aandacht voor het Duitsche lied, hoewel
men er over het algemeen anti-Duitsch ge<-
zind is, wat ik toeschrijf aan de dagbladpers,
die in handen der Engelschen is. De bericht
geving der Amerikaansche bladen is geheel
en al anti-Duitsch.
„Doch wij spraken over de kunst, mei
name over den zang.
,Jk acht me gelukkig, ben er trotsch ofl,
dat zij met zooveel enthusiasme mijn cepacia
teit ten aanzien van den liederenzang be
groet hebben. Voor hen is het betrekkelijk
een nieuwe kunst. "Zij hebben Caruso, Mel#
ba, Amato en Destine. Deze groote zangerf
hooren ze in de opera's. Buiten Schumann*
Heinch, ben ik de eerste jongere zangeres
geweest, die hun het Duitsche lied kwam'
zingen, 't Succes was sensationeel, ja zo<J
groot, dat ik er nu ieder jaar naar toe moei.
'k Heb contracten op jaren.
Je verdient er verschrikkelijk veel geld. IK
ben van plan, als ik straks in Amerika terua
ben, liederen te zingen van Valerius. lil
Amerika hooren ze graag Hollandsche he»
deren. Thans zijn zeer actueel die, welke Le»
trekking hebben op onzen tachtigjarige»
