WIJNHANDEL J. A. SCHOTERMAN Zn.
Utrechtsclieslraaf 31 Telel. 145.
Uit den omtrek,
g**r~rMÏLION
STADSNIEUWS.
TweedeKamer. In de thans tegen
Dinsdag den 9en November a.s., des mid-
'dags ten half twee bijeengeroepen vergade
ring van de Tweede Kamer is aan de orde:
regeling van werkzaamheden.
Hetoverl ij denvan Mr. Regout
Een telegram uit Rome meldt aan de Maasb.:
Gistermorgen is de sterfkamer van mr. Re
gout in een rouwkapel herschapen. Priesters
van het Gezelschap van Maria lazen daar en
kele H.H. Missen.
Ook werden rouwmissen voor mr. Regout
gecelebreerd in de H. Theresiakerk op het
Corso dltalia.
De weduwe en de dochter brengen het
grootste gedeelte van den dag bij de lijkbaar
door; Zusters der „Sagesse" bidden even
eens in de rouwkamer.
Vele diplomaten, geaccrediteerd bij den
H. Stoel, brachten persoonlijk een bezoek
van rouwbeklag bij de familie van den over
ledene, of zonden hun gezantschapssecre
taris.
Het lijk werd bezocht door de kardinalen
Gasparri, Vannutelli, Merry del Val, Vico,
della Volpe, en door de Mgrs. Ranuzzi, De
Bianchi, Désamper, Pacelli, Migone en ver
schillende anderen.
Uit Rome wordt d.d. gisteren aan de Tel.
geseind
Vanmorgen werd het stoffelijk overschot
van wijlen mr. L. H. W. Regout naar de kerk
Santa Teresa gedragen. De lijkbaar was niet
met bloemen gesierd.
In de kerk had een indrukwekkende dienst
plaats, gecelebreerd door den aartsbisschop
Ranuzzi, majordomo van Z. H. den Paus. De
absolutie werd gegeven door kardinaal-secre
taris Gasparri. Tegenwoordig waren de kar
dinalen Van Rossum, Gasquet, Vico, Rinal-
dini, Falconio, Vannutelli en vele anderen,
de kamerheer van den Paus, het voltallige
corps diplomatique van het Vaticaan. Van
'de Nederlandsche kolonie werd opgemerkt
Ie gezant mr. W. B. R. van Weideren baron
Rengers, de consul-generaal de heer C. G.
Molenschott, de secretaris van wijlen Regout
de heer Schuller, mgr. De Bie, generaal der
Cisterciënser-monniken. dr. Hentzen van het
Nederlandsch historisch instituut, Marcel de
Jongh en tal van anderen.
Nederland en de oorlog»
Beschikbaarstelling van brandstof
Op de, den 30en September j.l. door den
,ir~- Sannes ingezonden vragen betreffende
beschikbaarstelling van brandstof:
„1. Is de minister voornemens te bevorde
ren, dat de bevolking, gedurende de winter
maanden, tegen meer normalen prijs zal
kunnen beschikken over voldoende hoeveel
heid brandstof, althans en in het bijzonder
turf?
2. Zoo ja, welke maatregelen zal de minis
ter te dezer zake treffen?"
heeft minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel, de heer Posthuma, d.d. 29 Oc
tober het volgende geantwoord:
„De voorziening van de bevolking met
b' 'stof heeft de volle aandacht van de
Regeering.
Wat de steenkolen voor huisbrand betreft
kan de minister mededeelen, dat het Kolen-
bureau alles in het werk stelt om aanvoer in
voldoende hoeveelheid te bevorderen tot
prijzen, zoo leag mogelijk in verband met de
prijzen, die in het buitenland betaald moe
ten worden. Br>von^jen heeft het Kon. Nat.
Ste'mcomité een hoeveelheid van 25.000
ton aangekocht en deze "r beschikking ge
steld van de plaatselijke steuncomité's, die
zich met de distributie voor onvermogenden
wilden belasten.
Ook aan de voorziening met turf is de
noodige aandacht geschonken.
Reeds in de maand Juli van dit jaar is
door de Nijverheidscommissie uit het Kon.
Nat. Steuncomité overleg gepleegd met ver
veners en verbruikers van turf uit de indu
strie. Bij dit overleg is gebleken, dat de prij
zen van turf in sommige gevallen wel hoog
waren, maar dat over het geheel genomen
de geuite klarhten niet vrij waren van over
drijving. Bij dit overleg werd verder in het
licht gesteld, dat de regeering de bevoegd
heid had om op grond van de Onteigenings
wet in te grijpen, bijaldien prijsopdrijving
of vasthouding mocht plaats vinden, en het
resultaat was dan ook, dat de verveners-
bonden en de voornaamste turfverbruikers
uit de industrie zouden tTachten zich ten aan
zien van de prijzen met elkaar te verslaan
en dat de verveners toezegden voor huis
brand redelijke prijzen te vorderen. Op
grond van een en tender werd het destijds
riet noodig geacht verder in te grijpen.
Intusschen is bij de nadering van den
winter de zaak opnieuw in overweging geno
men. De minister hield mat de voornaam
ste vervenersbonden en verveners een be
spreking en wees hen op de noodzakelijk
heid dat de prijs van turf voor den verbruiker
niet zou behoeven te worden opgedreven.
1 opdrijving werd van de zijde der ver
veners ontkend en hunerzijds werd er op
gewezen, dat de tusschenhandel aan den
hoogeren pnjs voor den consument niet
vreemd was.
Het resultaat van dit overleg was, dat
door den mir- ster aan de verveners werd
verzocht om hem tot billijke prijzen in han
den te geven de alsnog beschikbare hoeveel
heden, teneinde daartoe naar bevinding van
zaken nader te beschikken.
Na deze bespreking werd op last van den
minister nog een nader ambtelijk onderzoek
ingesteld naar de juistheid van de klachten
omtrent de duurte van turf en de oorzaken,
waaraan de prijsverhooging zou zijn toa te
schrijven.
Bij dit onderzoek is gebleken, dat inder
daad de turfprijzen verhoogd zijn en wel
door de verveners met 0.50 1 per 1000
stuks, terwiil de verhoogine door den klein
handel 1 1.50 bedraagt. De verhooging
is het geringste voor de Noord-Hollandsche
zware turf. De prijsverhooging door de ver
veners wordt door hen gemotiveerd met een
beroep op de hoogere loonen, terwijl zij
bovendien in het licht stellen, dat het ver-
venersbedrijf onder de vroeger geldende
prijzen weinig loonend was.
De verhooging van den prijs door den
kleinhandel is over het algemeen gelijk aan
de prijsverhooging door de verveners. Zoo
als echter uit bovenvermelde cijfers blijkt,
is voor sommige soorten de prijs door den
kleinhandel meer verhoogd dan door de ver
veners. Dit geldt in het bijzon'1"- de Noord-
Hollandsche turf, waarvoor de verveners
0.50 meer krijgen en waarvoor de klein
handel 1 meer vordert. Ook bij de lange
losse turf is er hier en daar, met name te
's Gravenhage en in het Noorden, een on
evenredige prijsverhooging geconstateerd.
Wanneer deze onevenredige prijsverhooging
door den kleinhandel nog verder mocht wor
den toegepast en den minister dienaan
gaande gegronde klachten bereiken, dan is
hij noornemens toepassing van de Onteige
ningswet voor zulke gevallen in overweging
te nemen.
De argumenten door de verveners aange
voerd voor de verhooging van hun prijzen,
zijn zeker niet van grond ontbloot. Echter
is bij hem twijfel blijven bestaan, of die
prijsverhooging niet verder ga'at dan wel
noodig is. Op dit punt blijft de minister zijn
aandacht vestigen.
In verband met de mogelijkheid dat tot
inbeslagneming zou moeten worden besloten
worden door de minister de noodige voor
bereidende maatregelen genomen."
Veldprediking.
Naar de Ned. verneemt, is dr. J. Th. de
Visser door den minister van Oorlog aange
zocht om de functie van veldprediker in al-
gemeenen dienst op zich te nemen.
Brandstichting. Te St. Maar
tensdijk is de schuur van den landbouwer
J. B. afgebrand. Als verdacht van dezen
brand te hebben gesticht, is de zoon van B.
aangehouden.
School, en Kerknieuws.
Nederlandsche Handels-Hoo-
geschool. Naar wij vernemen, heeft Mr. J.
Wolterbeek Muller, advocaat te 's-Gravenhage,
op zich genomen 1 uur dagonderwijs in het Bur
gerlijk Recht voor het examen Handels-Econo
mie aan de Nederlandsche Handels-Hoogeschool
te geven.
Reclame.
jn per anker f 34.—.
per flesch - 0.85
IJ s s e 1 s t e i n. Bij de gisteren gehouden
verkiezing ven een lid van de Provinciale
Staten in het district IJsselstein, was de uit-
slag als volgt: Uitgebracht 3497 stemmen
van onwaarde 77. Geldige stemmen 3420
Hiervan werden uitgebracht op den heer J.
C. Wentink (anti-rev.) 2683 stemmen en op
den hweer E. C. Erzey (Chr. Hist.) 737 stem
men; de eerstgenoemde is dus gekozen.
(St-Ct.)
Kennisgevingen.
Beschikbaarstelling
van versche groenten en
vatgroenten.
De Burgemeester van Amersfoort is voor
nemens de hieronder vermelde versche groen
ten vatgroenten. welke worden betrokken
door middel van het Algemeen Administratie
kantoor voor Levensmiddelen te 's Graven
hage, tegen nevenstaande prijzen contant
beschikbaar te stellen:
a Versche groenten franco station Amers
foort:
Roode kool (tot 1 Jan *16) per 100 K.G. f 3.60
Gele kool (tot 1 Jan. '16) 100 - 3.—
Uien. inclusief baal 50 -3
Grove peen 50 -1.20
Fijnere peen 50 1.80
Gewone knolrapen 100 -2.40
Geldersche id. 100 -3.—
Kroten van 1 pond en zw. 100 -2.40
Fijnere kroten 100 -3.60
b Vatgroenten franco huis:
Ingem. pronksnijboonen per 200 K.G. f 24.—
Ingemaakte zuurkool
Ingemaakte dubbele
spcrcieboonen
Ingemaakte andijvie
(lieele kroppen)
Ingemaakte andijvie
(gesneden kroppen)
200 -12.-
150 -18.-
200 -11.40
200 -13.-
De aanvrage geschiedt door invulling van
Opgaven van de verlangde hoeveelheid
versche groenten worden ingewacht op het
Gemeente-laboratorium. Appelmarkt, uiterlijk
Maandagmiddag 12 uur, vooraf
ga a n d c aan de week. waarvoor d
gi oenten worden aangevraagd.
Opgaven van de verlangde hoeveelheid
vatgroenten. voor den termijn van ééne maand
(loopende van den 15en tot den 15en der vol
gende maand, worden uiterlijk 12 dagen te
voien (dus uiterlijk den 3en van elke maand)
ingewacht.
Voor dc le maal echter worde
dc opgaven, zoowel voor versch
r o e nle n als voor vatgroente
uiterlijk Maandagmiddag 4 uu
op 1 November e.k ingewacht,
kosteloos verkrijgbare formulieren aan het
Gemeente-laboratorium te Amersfoort.
Gcwenschle inlichtingen worden aldaar te
\tui ei strekt.
Dc betaling geschiedt onmiddellijk vóór of
bij de aflevering der groenten.
Amersfoort, den 29. October 1915.
De Burgemeester van Amersfoort.
VAN BANDWUGK.
VERKRIJGBAARSTELLING VAN
GOEDKOOP ONGEBUILD TARWEBROOD
AAN SCHIPPERS EN ANDERE PERSONEN
ZONDER VASTE WOONPLAATS.
Burgemeester en Wethouders der gemeente
Amersfoort maken bekend, dat door hen de
volgende regeling is getroffen, inzake de
verkrijgbaarstelling van goedkoop ongebuild
tarwebrood aan schippers en andere perso
nen zonder vaste woonplaats.
Art. I. Aan schippers en andere personen
zonder vaste woonplaats wordt od vertoon
van het trouwboekje (voor hoofden van huis
gezinnen) of van de geboorte-acte (voor al-
leenloopende personen) een broodkaart ver
strekt. onder afstempeling van het trouw
boekje. respectievelijk der geboorte-acte. Biï
verloren gaan van de broodkaart wordt in
geen enkel geval een nieuwe broodkaart ver
strekt.
Art. II. Telkens wanneer de afnemer on
gebuild tarwebrood wenscht te betrekken,
behoort de broodkaart aan het broodbureau
(gemeente-laboratorium. Appelmarkt) te wor
den ingevuld en afgestempeld.
Art. III. De aantcekening op de broodkaart
geschiedt door invulling (in volgorde) van
de op de broodkaart aangebrachte vakjes of
bons. door een ambtenaar van het broodbu
reau. en wel door iuvulling van:
le. het verlangde aantal K.G. brood.
2e. den naam van den bakker, yan wien de
afnemer het brood wenscht te betrekken en
3e. den datum, waarop het brood mag wor
den verstrekt.
Art. IV. De bakkers mogen het ongebuild
goedkoope tarwebrood aan personen zonder
vaste woonplaats alleen afgeven na vertoon
van een door het broodbureau ingevulde bon
eener broodkaart, waarop de datum de naam
van den leverancier en de hoeveelheid af te
geven brood zijn vermeld en welke bon voor
zien is van het stempel der gemeente. Na af
gifte van de op de bon vermelde hoeveel
heid brood voorziet de bakker de bon met
zijne handteekening.
Art. V. De bakker houdt aantcekening van
de hoeveelheid brood door hem aan deze ca
tegorie van personen verkocht en geeft bii
zijne wekelijksche opgave aan het broodbu
reau afzonderlijk op. hoeveel K. G. recee-
ringsbrood door hem aan deze personen is
verkocht.
Art. VI. Wat betreft de. per dag en per
hoofd te verstrekken, hoeveelheden, den prijs,
de gevolgen waaraan de bakkers zich bloot
stellen bij niet-inaolitneming van de gestelde
voorwaarden enz., zijn geldig de artt. 1 tot
en met 10 van de verordening, regelende de
verkrijgbaarstelling van goedkoop ongebuild
tarwebrood, vastgesteld door Burgemeester
en Weihouders van Amersfoort, d.d. 21 Mei
1915
Amersfoort. 22 October 1915
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort.
De Secretaris. De Voorzitter.
A. R. VEENSTRA. v. RANDWIJCK.
Knad* verslag.
Openbare vergadering van den Raad der
gemeente Amersfoort op Vrijdag 29 Octo
ber, des nam. 4 uur.
Voorzitter: de Burgemeester.
Afwezig: de heeren v. Achterbergh, Hof
land, Eijsink en de Kempenaer.
De Voorzitter opent de vergadering
en deelt mede, dat de notulen der vorige
vergadering worden aangehouden.
AGENDA:
1. Ingekomen stukken.
Bericht van de heeren Eijsink en Hofland,
dat zij verhinderd zijn de vergadering bij te
wonen.
Schrijven van Ged. Staten, dat verdaagd is
hun beslissing op het besluit tot aankoop van
perceelen boschgrond onder Soest
Kennisgeving.
Schrijven van de Ver. van poolitie-beamb-
ten om denk te zeggen voor de verhooging
der jaarwedden der agenten van politie en
voor de verkorting der periodieke verhoogin
gen.
Kennisgeving.
2. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot aankoop van gronden gelegen
aan de Barchman Wuytierslaan van de hee
ren J. Knoppers en P. N. Koppen.
De heer J o r i s s e n: Dc weet niet of het
de andere heeren is gegaan als mij. Ik toch
had een zeer eigenaardig gevoel, toen ik
Woesdagmiddag, precies op den vastgestel-
den tijd de convocatie kreeg voor deze ver
gadering. Er was bij gezegd, dat er haast bij
was. Dat verwonderde mij zeer. Maar toen
ik de agenda nakeek, was ik nog meer ver
wonderd, te1 meer daar het terreinen geldt,
die reeds zoo lang te koop hebben gelegen.
B. en W. moeten dus wel zeer dringende re
denen hebben, om zoo'n spoed achter de
zaak te zetten. Afgezien van de vraag of de
prijs niet te hoog is, zou ik toch wel ant
woord willen hebben op deze twee vragen.
Waarom is met zoo n buitengewonen spoed
deze vergadering belegd? En waarom moe
ten we nu juist dezen grond koopen?
Nu hoop ik, dat ik niet tot antwoord zal
krijgen, wat ook reeds in de vorige verga
dering is gezegd, dat we nu het juiste oogen-
blik hebben, want dat is geen antwoord.
Voor ik op de zaak zelve inga, zou ik echter
graag antwoord op die twee vragen hebben.
De Voorzitter: Waarom deze verga
dering met zoo'n spoed is belegd? Omdat we
de terreinen Koppen slechts in handen heb
ben tot 1 Nov. De heer Koppen wil het geen
half uur langer in handen geven. En waar
om nu koopen? U hebt daarop al antwoord
gehad in de vorige vergadering. Toen we
Maandag 27 Sept. hoorden, dat er terreinen
aan de Wuytierslaan waren te koop ge
vraagd, hebben we 30 Sept. een vergadering
gehad van de financieele commissie en daar
is besloten de terreinen aan te koopen. B. en
W. hebben zich daarmee vereenigd, omdat
het wenscheliik is, dat de gemeente die ter
reinen in handen heeft. Het is altijd beter,
dat de Gemeente de lakens uitdeelt, dan dat
we afhangen van anderen.
De heer Jo r i s s e n: Wat het terrein
Koppen betreft ben ik volkomen bevredigd,
maar als we nu aan een terrein maar voor
koop hebben, laten we daar dan alleen over
spreken. Notaris Knoppers heeft niet zoo'n
korten termijn gesteld. De eisch van 5 da
gen is een onmogelijke eisch. Maar laten
we nu alleen spreken over het terrein Kop
pen en de terreinen Knoppers, waaraan zoo
veel meer financieele bezwaren zijn, laten
we die aanhouden. We kunnen nog niet al
les beoordeelen. De gemeente is niet als de
particulier, die terreinen van bepaalde groot
te moet hebben en dan den prijs moet ge
ven, die gevraagd wordt. Wij zijn niet be
paald genoodzaakt vooveel te geven. Daar
om en met het oog op den juist uitersten
termijn, waarop deze vergadering is belegd,
laten we alleen spreken over het terrein
Koppen en later over dat van Knoppers.
De Voorzitter: U is ten deele zeer
juist. We hebben weinig tijd voor beraad.
Maar kunnen we eigenlijk de terreinen wel
scheiden? Besluiten we tot aankoop van het
terrein Koppen volgt daaruit dan niet de
noodzakelijkheid ook het andere te koopen.
Dat is iets, wat de Raad moet uitmaken.
Maar maakt U er een voorstel van?
De heer Jorissen: Met wat U daar zegt
ben ik het niet geheel eens. We kunnen de
terreinen best scheiden. Het terrein Koppen
ligt niet voor het terrein Knoppers, maar
juist omgekeerd. Ik zie de noodzakelijkheid
niet in, dat we die twee in dezelfde zitting
moeten behandelen en zie ook niet in, dat
de aankoop van het een den aankoop van
het ander moet meebrengen.
De heer Gerrftsen: Ik begrijp er niets
van. Als we het terrein Koppen alleen aan-
koopen moet ik werkelijk bezwaar maken.
Want dat ligt 60 M. van den weg. Het
krijgt juist waarde, doordat we het terrein
Knoppers ook kunnen krijgen. Men kan des
noods Koppen uitschakelen, maar Knoppers
uitschakelen is onmogelijk. Dat kan niet.
Daar zou ik bezwaar tegen maken mijn
steun aan te geven.
't Is waar, de tijd is kort. Maar we hebben
toch al 5 dagen en voor ieder en voor de
leden van den Raad vooral was het al lan
ger bekend. Als er geen andere argumen
ten zijn als deze van den heer Jorissen, zijn
ze gezocht.
De heer v. d. W a 1: In de financieele
commissie is al meermalen over die percee
len gesproken. De Gemeente moet ze in
handen hebben, omdat ze geheel tusschen
de terreinen van de gemeente liggen en die
a. h. w. completeeren. Al eerder hadden we
ze gekocht, als we geweten hadden, dat ze
te krijgen waren. We hebben altijd gedacht,
dat de heeren Knoppers en Koppen onge
negen waren tot verkoopen. In de fïnan-
rieele commissie dagteekent de gedachte
aan die terreinen dus niet van heden. En
dat het wat rauwelings gaat, is niet waar.
Nog nooit hebben we een aankoop gehad,
waarover zooveel is gesproken in den Raad
en door het publiek op straat. Deze terrei
nen completeeren elkaar. Jammer is het, dat
we het derde kwijt zijn, maar dat is nu niet
anders. Het perceel Knoppers maakt juist
het percee' Koppen van waarde. Ik zou dan
ook niet willen afraden deze perceelen te
koopni.
De heer Houbaer. Ik zou wel eens wil-
l-n veten, welk advies de financieele com
missie heeft uitgebracht inzake den prijs.
Wordt maar iedere prijs toegestaan of is er
een advies? Naar ik meen gehoord te heb
ber is er 50 cent geadviseerd en hier wordt
gevraagd 65 en 75 cent. En in de tweede
plaats wilde ik vragen, waarop zal die gTond
komen te staan na aanleg van wegen en
aanleg van kabels, buizen enz.
De heer Gerritsen. In de financieele
commissie is over geen prijs gesproken. In
beginsel is uitgemaakt, dat we ze in handen
zouden krijgen. En eerst daarna is een prijs
genoemd. Maar de bedoeling is het ding af
te maken, naar aanleiding van wat hier ge
beurd is.
De heer Houbaer: Welke reden heeft
de heer Gerritsen om op zoo'n toon een
eenvoudige vraag van mij te beantwoorden.
Ik heb als koopman eenvoudig gevraagd,
een zaakrijke vraag deed ik, waarop ik eerst
antwoord wil hebben.
De Voorzitter: In de commissie is
voorgesteld 50 ct. en toen heeft een der le
den gezegd 60 of 70 cent. Maar men wist
heel goed, dat men er met dien prijs niet
kwam. Reeds vroeger was de prijs 50 cent
en na den aanleg der tram is .deze op 65
cent gekomen en toen andere koopers kwa
men werd de prijs nog hooger.
Wat de tweede vreag betreft: kabels en
buizen komen voor rekening van het bedrijf,
maar om grond geschikt te maken voor de
bebouwing komt er 1 per vierk. M. bij.
De heer Houbaer: Dank U zeer voor
Uw antwoord. De prijs komt dus op 1.75.
Zie dan eens naar den Haag, waar men bij
koop voor 1.50 de toekomst met bezorgd
heid te gemoet ziet, daar men door steeds
rente bij te schrijven, spoedig aan het dub
bele van dat bedrag komt. Men zal daar
zelfs een leening moeten sluiten om de rente
van het grondbedrijf te betalen.
De geheele gemeente zal ons dankbaar
zijn, als we deze zaa ,kdie ons 3 ton zal kos
ten, nog eens ernstig in beraad nemen. Ik
ben overtuigd, dat die eene eigenaar wel zal
terugkomen op zijn eisch. Zij kunnen met
dien grond toch niets beginnen. De prijs is
veel en veel te hoog. Ik geloof dan ook niet,
dat we gerechtigd zijn dien grond aan te
koopen.
De heer v. d. W a 1: De heer Houbaer haalt
den prijs aan van 1.50 in den Haag. Maar
daar zal eerst heel wat moeten gebeuren eer
die gronde nvoor bebouwing geschikt zijn.
Vorige week hebben we bezoek gehad yan
den directeur der Bouwbedrijven in der
Haag, den heer de Groot, en die deelde ons
mede, toen we hem den nieuwen aanleg
liet enzien, dat in den Haag geen grond te
krijgen is onder de 20 per M*. en dat is
dan nog voor arbeidershuizen; voor villa's
komt het op 30 Ms.
De prijs van 1.50 zal wel juist zijn, maar
die gronden moeten waarschijnlijk 2 of 3 M.
worden opgehoogd.
De Voorzitter: Als oud-Hagenaar had
ik u precies hetzelfde willen zeggen. Die
grond van 1.50 ligt niet precies tegen de
stad aan. En het ophoogen valt niet mee.
En als men het dan vergelijkt met den prijs
van 75 cent, valt deze zeker nog mee.
We hebben zeker niet gedacht, dat men
hier zoo gauw zou exploiteeren. Zie nu eens
onder aan de Daam Fockemalaan. Daar
staan al aardig wat huizen. En zie dan eens
hoeveel reclame er is gemaakt en hoeveel
aanvragen er geregeld inkomen ook uit onze
pverzeesche bezittingen, dan blijkt het toch
wel, dat we bijtijds onze stekken moeten ver
zetten. De vraag is: Ziet men een toekomst
in Amersfoort of niet? Zoo ja, laten we dan
de terreinen nemen. De eigenaar van toen
heeft groote winst gemaakt. Zeker! Stel nu
eens, dat we er iets afkrijgen. Dan scheelt
dat eenige stuivers, maar koopen we te laat,
dan gaat het met kwartjes en guldens.
Het grondbedrijf gaat goed. Vorig jaar
hebben we e ensaldo overgehouden. Bij de
begrooting van het grondbedrijf is geen dis
cussie gevoerd, anders had ik dit willen zeg
gen. Wij maken het bedrijf sterk en zien ook
de sociale voordeden er van. Wij hebben
in den crisistijd zooveel terreinen verkocht,
dat voor VS ton is verbouwd. Dat beteekent
aan werkloonen 40.000. Dat zooveel
daaraan kon worden uitgekeerd, vertegen
woordigt het ideëele in het grondbedrijf.
Als we nu zulke goede werken zien ten
bate van het algemeen, waarom zouden we
de zaak dan nu afsnijden? De heer Koppen
wil een korten termijn. Waarom? Hij heeft
den prijs gezien van 1 van notaris Knop
pers. Door die publicatie en de debatten
komt de neiging om altiid meer te vragen en
ten slotte kunnen we den grond niet meer
krijgen.
De heer Jorissen: Wat u daar het
ideële van het grondbedrijf noemt, is dat nu
niet wat sterk? Zouden die 150.000 ook niet
verbouwd zijn, zonder ons grondbedrijf? Zou
dat ook niet verbouwd zijn door particulier
grondbedrijf? U hebt ook gezegd, dat Kop
pen er toe gekomen is door het noemen van
den prijs van notaris Knoppers. Dit is het
juist, waarom ik het zoo betreurd heb, dat de
zaak zoo rauwelings in den Raad is gewor
pen, dat zijn zaken, die we anders eerst in
comité bespreken. Toen is de buurman ge
komen en heeft gedacht: ik behoef ze niet
zoo goedkoop te geven. Ik blijf er bij, dat we
niet haastig behoeven te handelen.
De heer Oosterveen: Ik heb altijd
nog al opgezien tegen koopen van grond,
omdat dat altijd duur is. Maar we hebben het
grondbedrijf aangepakt en de zaak gaat best.
De algemeene roep is: Amersfoort gaat best
en zal zich ook verder ontwikkelen. Deze
gronden nu liggen op een mooi punt en
Amersfoort moet zich daar ontwikkelen. We
hebben daar twee bezitters, die er niet op
zitten te wacnten. We zullen later dien grond
dan ook veel duurder moeten betalen.
De grond van Koppen komt aan den weg
met een kleinen uitgang. Als we dus den
grond van Koppen hebben, moeten we ook,
tenminste een stuk van Knoppers koopen.
Uitstel lijkt me niet gewenscht. Als men
koopen wil, moeten we er direct toe over
gaan. Ook in andere gemeenten koopt men
niet goedkoop. Ik heb daar in den laatsten
tijd nog wel eens naar geïnformeerd. Een
heel eind buiten den Haag vraagt men 12
en gronden, behoorlijk gelegen, bij Ensche
dé doen 5 6.
Kwestie van geld is altijd een moeilijke
zaak. Men wacht en wacht en wacht altijd te
lang. We hadden deze gronden reeds veel
eerder moeten koopen, maar men kan niet
alles voorzien. Ik geloof, dat we niet langer
moeten wachten, want dan zullen we wel
meer moeten betalen.
De heer v. Kalken: Het is ontegenzeg
gelijk waar, dat uitbreiding van bouw meestal
geschiedde, waar nu de koop wordt aange
boden. En ook is waar, dat ons grondbedrijf
heel goed gaat. Overal wordt erkend, dat
het Amersfoort op den duur heel goed zal
gaan, nu de wegenaanleg Amersfoort moer
aantrekkingskracht geeft, om zich ook hier
te vestigen. Ook is zeker waar, als er meer
gebouwd wordt, wordt de grond duurder.
Ergo, daar de verkoopers er niet op zitten te
wachten, zullen deze over enkele jaren de
dubbele waarde hebben, omdat er meer ge
bouwd zal worden. Ook is zeker, dat het in
het belang is der Gemeente er beslag op te
leggen. Dan is ze meesteres bij den aanleg
van wegen enz. Het is dan ook een gemeen
tebelang deze gronden aan te koopen.
De Voorzitter: Waarom deze zaak niet
in comité is behandeld? Alleen als er bij
zondere redenen zijn, is afwijking van open
bare behandeling geoorloofd. Vroeger is dat
gebeurd, want steeds zijn er bijzondere re
denen geweest. Maar hier waren die niet.
De prijs was bekend geworden uit couranten
berichten. De heer Jorissen heeft gevra'agd:
zou ook niet gebouwd zijn geworden op par
ticulier bedrijf? Ging het dan zoo goed met
de Maatschappij Amersfoort? De secrelari»
vertelde me daar juist, dat iemand aan dt
Daam Fockemalaan vroeg: deze gronden
doen zeker 4. Wel neen was het antwoord
2 2.50. Men kijkt daar vreemd van
op. In Rijswijk, dat toch arm is aan natuur
schoon, betaalt men 16 per M*. en dan
moet men nog heien.
Aan den Berg zuid is de aandrang vrij
groot geweest. Aan den anderen kant is de
gemeente voorgegaan met de bestrijding
der werkloosheid. En dat is een groot suo<
