Vrijdag 5 November 1915. W 110 „DE EEMLAN DER". 14d" Jaaroang. BUITENLAND. FEUILLETON. N is! iami van belofte A BONN EM ENTSPRIJS: F«? 8 maanden roor Amersfoortt Idem franco per post Per week (met gratis verzekering tegen ongelukken) - v. iff. Afzonderlijke nummers V Wekelijks bijvoegsel „ds Hollandtcht Huisvrouw (onder redactie ▼an Thérèse van Hoven) per 8 mnd. 50 c*t8. Advertentiën gelieve men liefst vóór 11 uur, fauulie* advertenties en berichten vóór 2 uur in te zenden. Bureau: UTRECHTSCH ESTRAAT 1. Intercomm. Telefoonnummer 66. PRIJS DER ADVERTENTIEN: Van 1—5 regelt.. f 0.50. Elke regel meer0.10 Dienstaanbiedingen 25 cents bij vooruitbetaling. Groote lettors naar plaatsruimte. Voor handel en boar(jf bestaan reet voordeelige bepalmgo. tot liet horhnnld Adverteeron in dit Blad, bij abonnomont Eene circulaire, bevattoude d» voorwaarden, wordt o) aanvraag toegezonden. Hoofdredacteur: Mr. O. J. VAN SCHAARDENBURG. Kennisgeving. De Burgemeester van Amersfoort, Brengt ter kennis van belanghebbenden, dat In de Gemeente Polsbroek een geval van mond en klauwzeer is voorgekomen. Amersfoort, 2 November 1915. De Burgemeester voornoemd, VAN RANDWUCK. De oorlog. Be r 1 ijn, 4 Nov. (W. B.) Bericht van het opperste legerbestuur uit het groote hoofdkwartier van heden voormiddag. Ten noorden van Massiges bestormden onze troepen een dicht voor ons front lig gende Fransche loopgraaf, zich uitstrekken de over 800 Meter. Het grootste gedeelte van de bezetting is gevallen; twee officie ren, waaronder een majoor, zijn gevangen genomen. P a r ij s, 4 Nov. (Havas.) Namiddag-com muniqué. In den loop van den nacht werden leven dige granaatgevechten gevoerd in de loop graven aan den weg naar Rijssel, zuidooste lijk van Neuville St.-Vaast. Tegelijk werd een hevige artilleriestrijd in de streek ge voerd. In Champagne, in de buurt van de hoeve Chausson, stelde een krachtige en onmid dellijke tegenaanval de Franschen in staat reeds gisterenavond het grootste gedeelte van de vooruitliggende loopgraaf, waar Duitsche elementen hadden kunnen binnen dringen, weder te bezetten. De Duitschers werden er uit verjaagd, ondanks een aller hevigst verzet, gesteund door het werpen ran brandende vloeistoffen. Parijs,4Nov. (R.) Avond-communiqué. Onze batterijen in België bombardeerden langdurig de stellingen van dën vijand in de streek van Lombaertzijde en smoorden de Duitsche pogingen om te antwoorden. Hevi ge artillerie-duels kwahen voor in Artois bij Givenchy en ten zuiden van de Sonne. De verwoede strijd in Champagne, in de buurt van Maison de Champagne, duurde den geheelen dag voort. De vijand werd ge heel geworpen uit het door ons verloren ge deelte loopgraaf, dat hij nog vasthield; een woedende avondaanval stelde ons in staat weer voet te krijgen op geïsoleerde punten. Een anderen aanval in den Courtine-sector werd geheel teruggeslagen. Het artillerie-duel werd hervat in de Vo- geezen met eene levendige wisseling van vuur met loopgraaf-wapenen. B e r 1 ij n, 4 Nov. (\V. B.) Bericht van het opperste legerbestuur uit het groote hoofd kwartier van heden voormiddag. Legergroep Hindenburg. Voor Duna- burg wordt verder gestreden. Op verschei dene plaatsen herhaalden de Russen hunne aanvallen; zij werden overal teruggeslagen. Bijzonder sterke krachten brachten zij bij Garbunowka in het vuur; daar zijn hunne verliezen ook het zwaarst. Het dorp Miku- frffv m i iii luatJmaB liskhli konden zij in het vuur van onze artil lerie niet behouden; het is weder door ons bezet. Legergroep Leopold van Beieren. Er zijn geene bijzondere gebeurtenissen voor gekomen. Legergroep Linsingen. De Russen be proefden gisterenmorgen een overval op het dorp Kuchocka Wola. De in het dorp ge drongen afdeelingen zijn er dadelijk weer uit geworpen. Eene nogmaals door den vijand beproefde poging om door krachtige tegen aanvallen ons succes ten westen van Czarto- rysk te betwisten, mislukte. Uit de gevechten van eergisteren zijn in 't geheel vijf officieren en 1117 man als ge vangenen en elf machinegeweren ingele verd. Bij de troepen van Bothmer werd ook gis teren nog in en bij Siemikowce gestreden. Het aantal bij den dorpstrijd gemaakte ge vangenen steeg tot 3000. De Russische aan vallen ten zuiden van deze plaats vielen in een. Weenen, 4 Nov. (W. B.) Officieel be richt van heden middag. De vijand zette zijne hanvallen tegen het Strypa-front voort. De tegen de stelling bij Wisniowczyk Buranow gerichte aanvallen vielen voor onze hindernissen ineen. Voor de 1 oopgraven van twee bataillons werden 500 Russische lijken begraven. Om het dorp Siemiowoc, ten noorden van Bieniawa, wordt slechts hevig gestreden. De Duitsch-Oostenrijksche troepen herwonnen de plaats bijna geheel. Het aantal der op die plek gemaakte gevangenen bedraagt 3000. Ook aan de Beneden Styr werden talrijke aanvallen van den tegenstander afgeslagen. Bij de gevechten van eergisteren ten westen van Czartorysk heeft een uit troepen van de beide legers samengesteld legerkorps in 't geheel 5 Russische officieren en 1117 .man gevangen genomen en elf machinegeweren buit gemaakt. Petersburg, 4 Nov. (Tel.-agent- schap). Communiqué van den grooten gene- lalen staf. In de streek van Schlok, bij Raggatzem, sloegen wij het offensief van den vijand terug, die begon zich te verschansen ten westen van dit dorp. Ten zuiden van het Babitmeer gingen onze afdeelingen vooruit naar het zuidwesten en zuiden van Oetsjane. De vijand biedt hier een hardnekkigen tegen stand. Bij Glaudane aan de Dwina beneden Dwinsk, trachtten de Duitschers de Dwina over te gaan, maar zij slaagden daarin niet. In de streek van Dwinsk vorderden wij naar het zuidwesten bij de voorsteden van II- loekst. Bij het dorp Platonovka, ten zuiden van het Sventenmeer, deden de Duitschers verscheidene malen tegenaanvallen, die mis lukten. In den loop daarvan maakten wij 5 olficieren en 531 soldaten tot gevangenen en namen vier machinegeweren. De verlie zen van de Duitschers in dezen sector zijn enorm. Wij blijven met succes vooruit gaan. In de streek van Podgatie, ten westen van Czartorysk, kon de vijand doordringen in het diepe bosch, waar hij begon zich te ver spreiden. De toestand was zeer moeielijk; maar dank zij de inspanning van onze troe pen van alle rangen herspelden zij zich. Het geheele gevechtsveld was bedekt met lijken van den vijand. Er zijn 4 Duitsch-Oosten rijksche officieren en 400 soldaten gevan gen genomen; er zijn mitrailleuses genomen. De Duitschers antwoordden met een onge- hoorden vuurhagel. Teruggeworpen, her nieuwden zij den hagel en vielen aan ten noorden van Komarova, maar ook die aan val werd teruggeslagen met groot verlies voor den vijand. De vijand wierp twee bommen op het sta tion Klevan ten noordwesten van Rovno. Een aanval, door de Duitschers onderno men ten zuidwesten van Klevan en ten noorden van Nowo Alexinatz werd terugge slagen. De vijand deed een tegenaanval; de strijd duurt voort. De tegenaanval van den vijand bij het dorp Semikowitze mislukte. Wij wierpen hem terug naar zijne loopgra ven van uitgang. Tegen den avond van den 3en bedaarde de strijd. Weenen, 4 Nov. (W. B.) Officieel be richt van heden middag. De aanval van de Italianen op het brug- hoofd van Görz en den belendenden sector duurt voort. Gisteren waren de hevigste stor men tegen de Zagora- en Podgora-hoogten en de Monte San Michels gericht. De vijand werd weer overal afgewezen. Op de Podgora- hoogten wordt nog gestreden om enkele loopgraven. Rome, 4 Nov. (R.) Officieel communi qué. Dikke mist belemmert de operotiën in het bergachtige gedeelte. Eene poging van den vijand tot het nemen van Montafel in het Fella-dal mislukte. Een verwoede strijd had plaats op de hoogten noordwestelijk van Görz, inzonderheid rondom Oslavia, waar onze infanterie de bovenhand kreeg en 132 gevangenen naam. Op het Karst-ploteau biedt de vijand, gesteund door talrijke goed verborgen batterijen, voet voor voet tegen stand aan den vooruitgang van onze infan terie. Er zijn spoortreinen waargenomen, die in allerijl ontboden versterkingen kwamen brengen om tegenstand te bieden aan onzen toenemenden druk. Gisteren veroverden wij onder een regen als een stortvloed loopgra ven en namen omstreeks 100 man gevan gen, waaronder drie officieren; wij namen ook twee machinegeweren en ander oorlogs- materieel. Een van onze luchtschepen bombardeerde gedurende den storm de kampementen van den vijand in de vlakte van Görz; het keerde veilig terug ondanks een hevig artillerievuur. Saloniki, 3 Nov. (R.) Er is een ern stige strijd gaande lusschen de Serven en de Bulgaren in de Bahunapas, die den weg weg naar Prilep en Monastir beschermt. Deze beide plaatsen zijn nog veilig. B e r 1 ij n, 4 Nov. (W. B.) Bericht van het opperste legerbestuur uit het groote hoofd kwartier van heden voormiddag. Onze troepen zijn tegen het taaie verzet van den vijand aan beide zijden van het bergland van Koslenik (ten noorden van Kroljevo) vooruitgaande. Ten oosten daar van is de algemeene linie ZakutaVk. Pcc- lica—Jagodina overschreden. Ten oosten van de Morava wijkt de tegenstander terug. Onze troepen volgen. Er zijn 650 gevange nen gemaakt. Het leger van Bojadjeff nam Valakongi en Boljevac (aan den weg Zajecar—Paracin) en bestormde in het oprukken van Svrljig op Nish den Kalafat, 10 K.M. ten noordoosten van Nish. Par ij s, 4 No v. (Havas.) Namiddag-com muniqué. De ontschepingen van Fransche troepen in Saloniki gaan voort zonder incidenten. Op het Fransche front Krivoloc en Rabrovo is van den len November niets te vermel den. Petersburg, 4 Nov. (Tel.-agent- schap). De marinestaf maakt bekend, dot de berichten in de pers over eene landing van Russische troepen bij Varne, zuiver verzon nen zijn. Weenen, 4 Nov. Officieel bericht van heden middag. Ten oosten van Trebinje is een aanval te gen de Monienegrijnsche grensstellingen aan den gang. Ten oosten von Bileco en ten zuiden van Avtovac werden in de daar be vochte stellingen vijandelijke aanvallen af geslagen. Op den berg Bobija kwam het tot een handgranatenstrijd. Het Servische verzet in het gebied van Kragujevac en bij Jagodina is gebroken; de vijand wijkt terug. Van het leger van gene raal von Koevess rukten Oostenrijksch-Hon- gaarsche strijdkrachten over Pozega vooruit. De verbinding tusschen Urice en de ten oos ten van Visegrad strijdende troepen is ver kregen. Ten zuidwesten van Cacak verdre ven wij den vijand van de het dal beheer- schende hoogten. Andere Oostenrijksch- Hongaarsche colonnes drongen de Serven terug op den Drobrya-rug. Duitsche troepen rukten Jagodina binnen. Van de Bulgaarsche strijdkrachten drong eene colonne vooruit tot Soljevac, ten zuid westen van Zajecac; eene andere nam den berg Lipnica ten noordoosten van Nish. De Bulgaren winnen veld ten zuidwesten van Piiot. Sofia, 4 Nov. (W. B.) Officieel bericht over de gebeurtenissen op het oorlogstoo- neel van 2 Nov. Onze troepen zetten het offensief voort op den weg ZajecarParacin. Wij bezetten de linie VolakonePodrujevnc in het dal Svrljsky Timok en bei eikten na een verbit terden strijd eene verderop gelegen lijn. Vol gens de verklaringen van gevangenen woon de Koning Peter den strijd aan dit front bij. In het dal van de Vlassotinsca werden de Serven uit hunne stellingen verdreven. Onze troepen bezetten de linie SecenicaBrestov- dal en maakten wij 600 gevangenen. Van de overige fionten wordt geene ver andering bericht. Keulen, 5 Nov. (W. B.) De Köln. Ztg. verneemt uit Sofin: Volgens volkomen be trouwbare officieele mededcelingen, zijn de Fransche landingstroepen thans ten noord oosten van Prilep vernietigend verslagen door de Bulgaren, die hen aanvielen van Gradsho en Negotin (Macedonië) uit. Zij zijn gedeeltelijk gevangen genomen. Fran sche krijgsgevangenen zijn reeds in Kusten- dil aangekomen. Budapest, 4 Nov. (W. B.) De Pestet Lloyd brengt uit Bukorest het bericht, dat de Russische oorlogsschepen, die in de Ru- meensche Donouhaven Gruja een toevlucht zochten, na de bezetting van Klodovo ont wapend zijn. De matrozen, wier aantal 860 mon bedraagt, zijn grootendeels naar Kon- stanlinopel overgebracht. Sofia, 4 Nov. (W. B.) Het regeetings- blad Narodin Prava mankt eene lijst bekend van sommen, die in den loop van September door agenten van de quadruple entente \oor omkooping betaald zijn oun verschillende Bulgaarsche politiekers, die stemming maak ten voor den oorlog tegen Turkije. In 't ge heel is aan die personen een bedrag van 1.500.000 frs. uitgekeerd. Verder zijn in den loop van September en tot 18 October verscheidene chèques tot een bedrog van 2.740.000 frs. aan een lid van den boeren bond en aan andere personen bedragen van gezamenlijk 18 millioen in een rond cijfer gezonden. Het blad kondigt aan, dat een onderzoek wordt ingesteld. Londen, 4 Nov. (R.) Telegrammen, die wij hebben ontvangen van Havas en van de Agence d'Athenes, bevestigen de kabincls- kiisis in Griekenland Athene, 4Nov. (R.) Men verwacht, dat de uitkomst van de krisis zal zijn de ontbin ding van de Kamer. eHt kabinet zal aanblij ven, maar mogelijk zal de portefeuille van oorlog in andere handen overgaan. Athene, 4 Nov. (R.) De mobilisatie van Griekenland duurt voort ondanks de finan- cieele moeielijkheden. De pogingen van Duitschland om Griekenland te bewegen zich te scharen oun de zijde der centrale mogendheden, zullen mislukken, want geene enkele regeering zou hare toestemming ver* leenen tot eene dergelijke politiek. Ber 1 ijn, 4 Nov. W.B.) De Voss. Ztg. ontleent aan een bericht uit Athene in A Villag, dat de Grieksche bladen blijven vol houden, dat vóór het begin van het nieuwe Servische offensief een overeenkomst is tot stand gekomen tusschen de midden-Euro- peesche mogendheden en Rumenië, waarbij Rumenië zich verbonden heeft om neutraal te blijven en het daarvoor belangrijke voor- deelen gewaarborgd werden Rumenië heeft zich ook verbonden om, voor het geval dat Rusland een poging zou doen door zijn grondgebied naar Servië op te rukken, zich met geweld van wapenen daartegen te ver zetten. Konstantinopel, 3 Nov. (WB> Communiqué van het hoofdkwartier. Aan het Dardanellenfront duurde he' Toewijding heelt slechts waarde als zij in het geheim geschiedt en geen toeschou wers heeft die haar huldigen. Roman van IS. TEIRLINCK. „Hier heb ik niets meer te doen!" zegt hij met vaste, krachtige stem. Hij veipt naar allen, die zwijgend blijven en hem vreemd aankijken, eenen laatsten vranken, vrijen blik, zet de muts op en vertrekt met opge heven hoofd. Maar zijn hart, zijn arm hart krimpt droevig ineen bij de overheerschen- de gedachte, dat die slechte kerel en al die onnoozele lieden hem durven verdenken. Doch ras smijt hij die gedachte weg. Is het niet ongerijmd, belachelijk, dom, al te dom?Moeste hij de moordenaar zijn, sou hij, daar bij het lijk, zijn geweer laten liggen?... Zou hij zelf het verschrikkelijke nieuws naar het kasteel gaan brengen? Heeft hij zich verborgen?Een moorde naar, na het schelmstuk, vlucht en toont zich niet!Neen, neen, het is te tijwaas Pm er langer aan te denken! Zoo stelt hij zich gerust, maar to< ji, hij jraelt het, zijn hort blijft toegenepen! Rapper spoedt Emiel zich vereer. Intusschen nemen de knechten den ver moorde op en dragen hem naar het kasteel. Los hangt het lijk, het zijgt in het midden door, want het is nog niet stijf, en uit de wonde, die den dood bracht, zijpelen nog L;e druppelen bloed, welke een rood spoor in de dreef nalaten. Afgetrokken, met gebogen hoofd, nu met de jagermuts in de hand, met strakken blik en huiverende leden, volgt Henri, na hem de biddende vrouwen. De zon beschijnt het jammerlijk schouw spel. Emiel is nog niet uit het bosch, of hij hoort zijnen naam roepen. Hij blijft staan en ziet om. De kreupele hinkt van tusschen het kreupelhout. „Haf Osmaarl!Gij, hier?" vraagt de jongeling. „Ja, ik zocht u Uwe moeder Snel valt Emiel hem in de rede: „Spreekwatis er met moeder?" „Ll-.ve moeder iets gekregen!" „Een niéuwe aanval zeker?" De jongen stelt zich het slechtste voor. „Neen, niet slechterniet veel slech terEen kleine aanval!De doktoor is er bij Jaag u niet opManda heeft mij om u gezondenNu eerst vond ik u t Zal niets zijn l" In eens grijpt hij Emiel vast: „Gij ziet bleek heel, heel bleek!Is er met u iets Moereels schudt den kop. „Ja, ja, er is iets!" vervolgt Osmaart. Zijn blik valt op den somberen stoet hooger m de dreef. „Zie!/ roept hij. „Ja," bekent Emiel, „het is verschrikkelijk!" „Wat?" ,Hij is vermoord en dood, gansch dood!" „Wie?" „De bankier!In de dreef hier ge schoten! Ze dragen hem naar huis!" Mei wijd opengesparde oogen staart de knecht naar het volk, dat in de verte ver dwijnt. Eindelijk ontvalt het hem: „Eene straf eene straf van God!" „Hoe „Ja, de dood van den bankier!Hij is vermoord? Eene straf van God, zeg ik! Ik heb gezien, ik heb gezien!" D t laatste spreekt hij stil, maar woest. „Wat gezien?" vraagt Emiel. „Zwijgenik moet nog zwijgen! Schrikkelijk, schrikkelijk!" Emiel laat hem staan. Ja, Osmaart is altijd zonderling in manieren en de vreemdklin- kende woorden van den knecht verwonde ren hem niet al te zeer. Haastiger trekt hij huiswaarts en hoort zelfs de laatste woorden van den kreupele niet meer, die immer wild vóór zich staart: „Allemaal altemaal schobbejakken! Va der en zoon!Maar de zoon, God ver geve het hem! de zoon is de grootste!" Peinzend, dieper peinzend, hinkend wendt hij zich naar het Rattenhcó XII. Feest op het dorp! u^t was dus zóó: men hield Emiel ver dacht van die schrikkelijke moord! Hij, de braafheid, de eerlijkheid, de edel moedigheid zelve, werd door cenigen schul dig geoordeeld Hij opbruisend, 't is waar! met al te warm en licht opgehitst bloed, 't is waar! met gauw losschietend woord, 't is waar! maar toch door en door vroom en recht schapen hij zou een laf schelmstuk ge pleegd hebben? Zulke aantijging hield geen stand. Het was dwaasheid, onzin, onrecht al wat ge wilt f Zóó dacht Emiel. Zóó dacht Manda, zóó dacht zijne moeder, zóó-dachten al de Moereels' en de Pen- ninck's, allen die hem goed kenden want hel gebeurde in de dreef kwam ter kennis zijner bloedverwanten en vrienden. Het liep de gemeente, gansch den omtrek rond zwol als een sneeuwbal, welken de kinderen, des winters, over den grond rollen. De mensch, verre van iets te verkleinen of te verzachten, vergroot, overdrijft, vindt uit, spint, spint immer voort! Had men, in de dreef, Emiels geweer niet gevonden? Had hij het lijk niet het eerst ge zien? Was hij den moord niet gaan aankon digen bij de bewoners van het kasteel? En hadden de knechten, de hovenier, diens moeder niet beweerd, dat de jongen geroerd, geschokt was, in het geheel niet op zijn ge mak scheen En andere kleine voorvallen, in den grond nietige, kregen gewicht en werden opge haald. Was Emiel de vijand niet van den zoen van den vermoorde? De jonge Desmet maakte den woordentwist, tusschen Henri en Emiel, in de Kroon gedurende den hooitijd, bekend en had verklaard, dut Moereels Henri en diens vader bedreigd had. „En diens va der!" had de dronkaard er valsch bijge voegd. Maar Desmet keek zoo nauw niet, nu dat het zijnen vijand gold. Zelfs Manda werd in de zaak betrok!.en. Had zij den zoon van den bankier niet afge wezen? Zou daarom Emiel, haar vrijer, zich op de van Wallegem's niet gewroken, den vader niet vermoord hebben? Die gevolg trekking was weinig logisch. Men zou kun-, nen tegenwerpen: „Waarom niet liever den zoon, den medeminnaar?" Maar nog eens het stak zoo nauw niet! Volksvonnis, het oor deel der menigte is gewoonlijk onbezonnen en meest altijd onrechtvaardig! Een erger bezwaar, het ergste, pleitte te gen Emiel: Men had de lijkschouw gedaan. Verschei dene looden zaden werden in de rechterlong van den bankier gevonden. Veel bloed was wel naar buiten gevloeid, doch eene inwen dige uitstorting had den dood veroorzaakt. Het gerecht leende min of meer gehoor aan het rondloopende, kwade vermoeden tegen' Emiel, aan eenige naamlooze brieven, welke den jongen als moordenaar aanwezen, aan de meening <win sommige getuigen, en het had huis ing op het Hof-ten-Berge gedaan. Word' rroulyd,.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1915 | | pagina 1