BINNENLAND.
KOLONIËN.
üit haar brief. Hij is éen lange aanklacht
•niet alleen tegen haar lot zelf, maar ook
tegen de menschen die het niet weten te ver
dachten, vooral echter tegen hen, die het
Idoor hun onverzadiglijkheid nog erger
maken."
Honden en kinderen.
De „Köln. Volks Ztg." wijst erop, dat ter
wijl geen melk voor kinderen kan worden
verkregen, in een bekende Duitsche bad
plaats in elegante cafés dames komen, die
voor een of meer honden, ieder een liter
volle melk bestellen. In die stad, zegt het
blad, loopen 4000 honden rond, alle luxe
honden, die dik en vet zijn, terwijl er door
duizenden kinderen gebrek is aan melk. Het
blad dringt aan op het verbod om luxe-hon
den te houden trek-, waak-, politiehonden
en honden voor den gezondheidsdienst uit
gezonderd. Want het is beter deze onnutte
luxe dieren te dooden, dan kinderen te la
ten omkomen door gebrek aan melk.
Duikbooten uit Amerika.
Ben viertal in Amerika gebouwde duik
booten is, volgens een bericht In de New
York Times op eigen kracht de oceaan over
gestoken, teneinde zich bij de Engelsche
vloot te Gibraltar te voegen.
Zij maakten de reis, die uitmuntend ver
liep, onder bescherming van twee oorlogs
schepen. Zij vormen een deel van het tiental
onderzeeërs dat door Engeland in Amerika
besteld was doch, toen beslist werd, dat dit
In strijd was met de neutraliteit, in Canada
voltooid werd.
I
heid en zaakkennis door de Nederlandsche di- van het rundvee ongeveer 0.80 per K.G.
plomaten is en wordt ingelicht. Zonder eenigen bereikten langzamerhand tot het oogen-
wantrouwen in het beleid van onze diplomatie te
willen uitspreken, konden verscheidene leden
naar aanleiding van hetgeen bekend geworden
was uit een gesprek gevoerd door den heer Van
Kql, teruggekomen uit Japan, waar hij een re-
geeringsopdrncht vervulde, met een verslagge
ver van een onzer persbureaux het niet verzwij
gen, dat bij hen geen volkomen gerustheid
blik waarop de grenzen gesloten werden, een
noteering van 1.30. Nu is de noteering
ongeveer 1.05 per K.G. Als het rund-
vleesch nu in dezelfde mate gaat stijgen als
den vorigen keer toen de grenzen geopend
waren, zal het buiten het bereik van het
groote publiek komen. En vele anderen, die
Oost-Indië.
Restgevallen op Java.
Regeerings telegram betreffende pestge-
vallen op Java van 8 tot en met 21 October
Kediri 45 nieuwe gevallen, 46 dooden;
Paree 80 nieuwe gevallen, 72 dooden; Soe-
rakarta 115 nieuwe gevallen, 104 dooden;
Malang 4, Bangil 1, Toeloengagoeng 6,
Berbek 3, Blitar 1, Madioen 1, Soerabaja
(stad) 3, Klaten 3 en Srag en 1 doodelijke
gevallen.
Hierbij wordt aangeteekend, dat de totaal
cijfers over bovenbedoeld tijdvak zijn: 263
gevallen, 245 dooden en dot zij over het
nagenoeg overeenkomstige 14-daagsche tijd
vak van het vorige jaar (7 tot en met 20
October 1914) bedroegen 781 gevallen en
699 dooden
Slafen-Generaal.
Staatsbegrooting voor 1916*
Buitenlandsche Zaken.
Voorloopig Verslag.
Beleid van den minister. Van verschillende zij
den bracht men den minister lof voor de ver
trouwenwekkende wijze, waarop hij het beheer
over zijn departement weet te voeren.
In het buitenland, met name in oorlogvoeren
de landen, schijnt het denkbeeld te heerschen,
dat de oorlog voor ons belangrijke materieele
voordeelen oplevert. Het is van belang, dat on
juiste voorstellingen van dien aard door offi-
cieele tegenspraak worden temet gedaan en men
vroeg of de Regeering in die richting werkzaam
was.
Men wees op het onlangs stopzetten van den
aanvoer van tin uit Indië. Dit schijnt in verband
te staan met verkoop van tin door onze Regee
ring aan een der oorlogvoerende partijen. Naar
aanleiding hiervan vroeg men of die verkoop
met voorkennis van den minister van Buiten
landsche Zaken was geschied. Voorts vernam
men gaarne of Regeering en gouverneur-gene
raal per telegraaf en per brief van gedachten
kunnen wisselen zonder dat zij te duchten heb
ben, dat deze telegrammen en brieven onder de
oogen van vreemde censors komen en wellicht
door deze verminkt of vernietigd worden. Ook
werd geklaagd over het ophouden der naar In
dië verzonden telegrammen door de Britsche
autoriteiten, zonder dat den afzenders daarvan
kennis wordt gegeven.
Sommige leden gaven van hun ingenomen
heid met het optreden der Nederlandsche Over
zee Trust-maatschappij blijk; zij erkenden haar
docltreffenden arbeid ten behoeve van onderne
mingen en particulieren, en prezen het groote
•vi.t
heerschte. Wel konden zij het vrij algemeen niet j een behoorlijk inkomen hebben, zullen dan
goedkeuren, dat de heer Van Kol, zelfs nog
voordat hij bij den minister was toegelaten, in
de dagbladen opgenomen mededeelingen deed,
welke toch onmiddellijk verband hielden met de
hem gegeven opdracht. De klacht omtrent de
bezetting van onzen post te Tokio schijnt ge
grond. Ons gezantschap aldaar zou, naar werd
medegedeeld, niet op de hoogte van zijn taak
zijn, geen kennis hebben van de Japansche taal
en dientengevolge niet weten, wat er onder het
volk aldaar omgaat. In Japan schijnen volstrekt
verkeerde denkbeelden te heerschen omtrent ons
koloniaal beheer, waarover niet zonder gering-
chatting wordt gesproken. De handel tusschen
ns land en Japan wordt niet bevorderd.
Voorts werd gewezen op de verkeerde ge
woonte bij overplaatsing van gezanten te veel
aan anciënniteit vast te houden. Een diplomaat,
die nimmer in het Verre Oosten is geweest en
met de Japansche taal onbekend is, kan niet in
korten tijd Oostersche toestonden begrijpen en
de staatkunde van een zich zoo snel ontwikke
lend land doorzien.
Van hun ambtsplicht om voor behoorlijk re-
presenteeren te zorgen schijnen niet alle diplo
maten doordrongen. Het traktement, hun gege
ven, wordt toch met het oog daarop op een hoog
bedrag gesteld. Men verzocht ook daarom den
minister zoo veel mogelijk te bevorderen, dat de
echtgenoote en het gezin, voor zoover niet ver
plicht in het vaderland te blijven, den gezant te
volgen.
Enkele leden drongen aan op benoeming van
een marine-attaché bij ons gezantschap te
Washington. Mcdedeeling werd verzocht ven het
rapport van den militairen attaché, voor de In
dische regeering in Japan werkzaam.
Berichten.
De Staatscourant van Zaterdag 6 No
vember bevat o. a. de volgende Koninklijke
besluiten:
tijdelijk werkzaam gesteld bij het depar
tement van financiën de ontvanger der di
recte belastingen en accijnzen te Buitenpost
J. Kingma, thans tijdelijk werkzaam aan de
inspectie der directe belastingen te Tilburg;
benoemd tot ontvanger der directe belas
tingen en accijnzen te Uitgeest D. T. W. van
Heuven, thans tijdelijk waarnemend adjunct-
inspecteur der directe belastingen aan de
inspectie Amsterdam 4e afdeeling;
tot ontvanger der directe belastingen en
accijnzen te St. Maartensdijk J. L. v. d. Plas,
thans te Dussen;
op verzoek eervol ontslagen als opzichter
van den Rijks-waterstaat le klasse D. L. van
der Kreke, te Goes;
benoemd tot rechter in de rechtbank te
Arnhem mr. A. D. H. Quintus, thans idem
te Alkmaar;
benoemd tot notaris te Nieuweschans J.
A. v. d. Knaap, candidaat- notaris te Rot
terdam;
benoemd en aangesteld tot officier van ge
zondheid 2e klasse bij het Indische leger de
arts J. P. A. L. Wilkens;
bepaald dat bij afzonderlijke dagorders,
zoo In Indië als in Nederland, eervol zal wor
den vermeld de onder-luitenant der infante
rie van het Indische leger S. de Groot, als
hebbende zich onderscheiden bij de krijgs
verrichtingen op Sumatra's Westkust (Nias,
residentie Tapanoeli) gedurende het le half
jaar 1915.
De Djambi-concessie. De Com
missie van Rapporteurs nopens het wets
voorstel betreffende de Djambi-concessie,
stelde heden haar eindverslag vast.
veel minder vleesch eten ofhun toevlucht
tot meer varkensvleesch moeten nemen. Een
gezin dat gewoon is b.v. voor 10 vleesch
per week te verbruiken, zal dot gedeelte niet
plotseling tot 13 15 verhoogen....
Intusschen zal veel afhangen van de groot
te van het percentage varkensvleesch dat
ter beschikking moet worden gesteld.
Uitvoer van kroten.
De minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel heeft voor zoover betreft kroten van
één pond en zwaarder en fijnere kroten,
bepaald:
lo. dat te rekenen van 5 November 1915
geen beschikbaarstellig en geen uitreiking
van consenten voor den uitvoer van die
groenten meer zal plaats hebben;
2o. dat exporteurs, die vóór 5 November
1915 hoeveelheden dier groenten hebben be
schikbaar gesteld en van de hun als gevolg
dier beschikbaarstelling verleende consen
ten voor uitvoer nog geen gebruik hebben
gemaakt, het recht op dien uitvoer behou
den.
Botervereeniging.
De minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel brengt ter kennis van belangheb
benden, dat sedert 2 November j.l. het adres
van de „Botervereeniging" is: Kanaalstraat 2
te 's Gravenhage, (Tel. H. 1519).
Het „uitvoerverbod van
m e n s c h e n".
Men meldt uit Oldezaal aan de Maasbode:
Een te Berlijn wonend Hollandsch inge
nieur, vader van een Hollandsch vlieger te
Soesterberg, had 5 dagen in Nederland
doorgebracht, om een bezoek te brengen
aan zijn zoon. Toen hij zich naar zijn woon
plaats wilde terugbegeven, werd hij door de
treincontrole alhier aangehouden, ingevol
ge de algemeene verordening van den mi
nister van Oorlog, waarbij aan ingenieurs
enz. het verlaten van het land verboden is.
De ingenieur heeft zich telegrafisch met
den minister in verbinding gesteld.
laatste oogenblik den ambtenaar van den j berichten tot ons var. cie wonderen der modern^
burgerlijken stand kwam vertellen dat hij vanj oorlogschirurgie. 't Woord „onmogelijk" schijnt
het huwelijk afzag. j daar niet meer te bestaan. Wij wisten wel nty
Inspecteur der bereden ar
tillerie. Naar vernomen wordt moet ge-
neraal-majoor H. Oolgaardt, inspecteur der
bereden artillerie, voornemens zijn tegen 1
December eervol ontslag uit den militairen
dienst aan te vragen.
De Grondwetsherziening.
De heer Herman Snijders, oud-voorzitter van
den Vrijzinnig-Democratischen Bond en als
zoodanig een der oprichters en medewerkers
aan de Vrijzinnige Concentratie van 1913,
heeft in de vergadering van de Vrijzinnig-
Democratische Kiesvereeniging te Middel
burg, welke hij presideerde ,zijn meening
gezegd over de voorstellen tot Grondwets
herziening. Zeer zeker aldus spreker
geven de voorstellen niet alles wat de Vrijz.-
Dem. vragen, maar zij zijn ook gebaseerd op
de concentratie van 1913 en voor de wijze
waarop de regeering op die basis heeft
voortgewerkt verdient zij een woord van
hulde.
Spreker beschouwt de paragraaf over het
vrouwenkiesrecht als een bindende opdracht
aan den wetgever om een ontwerp-wet voor
vrouwenkiesrecht le maken en gelooft niet,
dat hij dan aan algemeen kiesrecht zal kun
nen ontkomen, gezien de bepaling, dat het
kiesrecht niet mag afhankelijk gesteld wor
den van maatschappelijken welstand. Dat in
de additioneele artikelen vrouwenkiesrecht
niet voorkomt spijt spreker. Dat evenredige
vertegenwoordiging en verandering in de
verkiesbaarheid voor de Eerste Kamer wor
den voorgesteld, acht spreker zeer bevredi
gend.
Het Groninger Waterlei
dingsproces. Het Gerechtshof te Leeu
warden heeft arrest gewezen in de zaak van
het Groninger waterleidingproces
De gemeente Groningen had, naar men
zich herinnere zal, een waterleiding geëx
ploiteerd, naar de bewering van de naaml.
ve^n. „Groninger Waterleiding-Maatschap
pij", in strijd met een met haar aangegegane
overeenkomst.
In het hierover voor de Rechtbank te Gro
ningen gevoerde proces, verklaarde de
rechtbank dat het exploiteeren van de wa
terleiding in de gemeente Groningen door
die gemeente ten behoeve van de ingezete
nen, >'n strijd is met de tusschen haar en
eischeres bestaande overeenkomst. Mitsdien
werd de gemeente veroordeeld om aan de
vennootschap te vergoeden alle kosten,
schaden en interessen door deze geleden
en te lijden tengevolge van voormelde on
rechtmatige handeling van de gemeente. De
gemeente werd gelast om de aansluitingen
van particulieren aan de gemeente-water
leiding binnen drie maanden na de beteeke-
nis van dit vonnis op te heffen. Van dit von
nis ging de gemeente in beroep bij het Ge
rechtshof te Leeuwarden.
Het Hof heeft, vóór den aanvang van de
behandeling der zaak, beide partijen tot een
conferentie in raadkamer bijeengeroepen,
om te trachten een minnelijke schikking tot
stand te brengen; de beide samenkomsten
leidden echter tot geen resultaat.
In hooger beroep heeft het Gerechtshof
bevestigd het vonnis der rechtbank te Gro
ningen behalve voorzoover de eisch der
waterleiding daarbij is toegewezen Het hof
heeft het vonnis in zooverre vernietigd en
den eisch der waterleiding ontzegd.
Door deze uitsoraak zijn thans alle vorde
ringen zoowel die van de waterleiding als
d?e van de gemeente afgewezen daar de
rechtbank den eisch der gemeente niet
ontvankelijk heeft verklaard en gedeeltelijk
den eisch der waterleiding heeft ontzegd.
daar niet meer te bestaan.
dat de chirurgie veel vermag. „Maar" zoo
hoorde ik vóór ccn paar jaar nog iemand zeg
gen „van hoofd en hart blijven ze af, of
de patiënt schiet er het hachje bij in." Dat :S
echter niet in alle gevallen zoo.
Niet lapg geleden deed het verhaal van een
operatie de ronde, waarbij een Duitsche soldaat,
was bevrijd van een kogel, die hem in het hort
was gedrongen, zonder verder letsel te veroor*
zaken.
Nederland en de eorlog.
Uitvoerverboden.
Ingetrokken is de tijdelijke opheffing van
het uitvoerverbod van voederbieten en man-
gelwortelen. Ingetrokken is voor zooveel be-
atreft gebrande koffie de tijdelijke opheffing
nut, dat zij voor dc bevordering van een zoo- van het uitvoerverbod van koffie.
veel mopeliik VJ* Tijdelijk opSeheven is het uitvoerverbod
van zileruien.
Verboden is de uitvoer vr zeep in eiken
vorm.
veel mogelijk geregelden gang van zaken biedt.
Andere leden zouden gaarne van den minister
vernemen of hij voortdurend het oog gericht
houdt op de veelvuldige werkzaamheden der
maatschappij en erop bedacht is om, indien zulks
in het belang onzer neutraliteit blijkt, te waar
schuwen en desnoods in te grijpen.
Verscheidene leden drongen er opnieuw op
aan, een weg te vinden, welke ertoe leidt, dat
de Volksvertegenwoordiging, in overeenstem
ming met haar grondwettelijke en gewoonte
rechtelijke functie, meer rechtstreeks medezeg
genschap verkrijgt in aangelegenheden van bui
tenlandsche politiek, althans van het gevolgde
beleid regelmatig op de hoogte wordt gehouden.
Naar sommigen meenden, zou de reeds vroeger
besproken instelling van een commissie voor
buitenlandsche aangelegenheden het aangewe
zen middel zijn om de gewenschte samenwerking
tusschen Regeering en Parlement in het leven
tc roepen.
Internationale tentoonstelling te San Francis-
co. Verscheidene leden zouden gaarne worden
- -
Uitvoer van ruinen.
Van bevoegde zijde wordt medege-
j deeld dot in den loop der volgende week
j weer gelegenheid zal worden gegeven tot
i uitvoer van jonge ruinen beneden den leef-
tij 1 van 20 maanden. Deze gelegenheid tot
uitvoer zal weder van tijdelijken aard zijn.
De vleeschprijzen.
„De osselapjes zullen dezen winter heel,
heel duur worden!"
Dus luidde het weinig bemoedigende
vooruitzicht, zooals het dezer dagen een
vakman hoorde uiten
En dat vooruitzicht werd als vblgt toege
licht:
gaaiuc WUIUCII j „De Minister is er klaarblijkelijk op uit,
ingelicht omtrent de vraag of de regecring der te zorgen, dat het varkensvleesch in ieder
Nederlandsche afdeeling van deze tcntoonstel-l gevaj v00r er.n niet aj te hoogen prijs bin-
~Ll l'i iS °\7eehlr rien het bereik van het groote publiek blijft,
nereal alac iar. Voor oe inrichting dier afdee-
ling «os door de St.ten-Gener.ol het ..nzien-^aar, daarv0°r 2al *et u 1
lijk bedrag ven negen ton toegestaan cn tot leed duuraer worden. De .\.inister heeft nu de
wezen had men in dagbladen moeten lezen, dat grenzen weer heropend voor den uitvoei van
van alle Europeeschc landen Nederland vi
weg het slechtst
B a 1 i-I n s t i t u u t. Over de oprichting
van het nieuwe Instituut wordt thans mede
gedeeld:
In verband met de vanwege het Koloniaal
Instituut gehouden tentoonstelling betreffen
de oud-Javaasch en hedendaagsch Balisch
Hindoeïsme is te Amsterdam opgericht een
Bali-Instituut (adres afdeeling Volkenkunde
van het Koloniaal Instituut).
Dat Bali-Instituut stelt zich, in navolging
van het in 1908 opgerichte Bataksch Insti
tuut en het ten vorigen jare tot stand geko
men Atjeh-Instituut, ten doek het verzame
len van zoo volledig mogelijke gegevens be
treffende de Baliërs en het beschikbaar stel
len van die gegevens ten behoeve van het
welzijn en van de stoffelijke en de geeste
lijke ontwikkeling van de Balische bevolking
en van onze betrekkingen met haar.
Het directorium bestaat uit de heeren mr.
G. Vissering (voorzitter); H. C. Rehbock
(penningmeester); J. C. van Eerde, (secre
taris); E. H. Crone, J. B. van Heutz, G. F.
de Bruijn Kops, E. vom Rath en J. W. IJzer
man.
Men wordt lid (bijdrage jaarlijks van 25
of meer, of ineens 100 of meer) van het
Bali-Instituut door aanmelding bij een der
leden van het directorium.
Het ligt in de bedoeling, zoo spoedig mo
gelijk over te gaan tot de aanstelling van
een vasten werker (laborant) aan het Instituut
was vertegenwoordigd en de in-
ene- runderen en schapen. Voor de hoeveelheid
Ravage onder de vogelwe
reld. Naar de heer A. B. Wigman in „Bui
ten" mededeeld, ontving hij het bericht van
den voogd van Rottum, dat de op het eiland
gedetineerde 135 matrozen de ongemeen
rijke vogelwereld absoluut te gronde hebben
gericht.
richting der afdeeling zt
overgelaten.
Het beleid onzer diplomatie.
Sommige leden zouden gaarne van den minis-
j-
mnW i u/-. j "De vogels hier, aldus schrijft de voogd,
veel te wenschen had de «Porteu,rs "aar hebben dit jaar een ware nederlaag geleden;
het buitenland verzenden, zullen zij dus een
nader te bepalen percentage varkens
vleesch voor het binnenland ter beschik-
- vuii uen minis- T
Lev de verzeke ring ontvangen, dot hij omtrent I *vmf> moeten stellen, riet is niet onmogelijk
belangrijke trebeurt.ni- - 1 dm -~i.--
er is geen eitje uitgebroed. Alle zijn door de
soldaten opgezocht
Hij kon nog t e r u g. Te Delft
- O—J-| --M
belangrijke gebeurtenissen'op'internotionaal ge- ondanks deze belemmert t.de bepaling de zou Woensdag een paartje
bied en vooral omtrent den invloed dien zij no uitvoer groote
het lot von Nederland kunnen hebben met juist- n hei najaar
in het huwelijk
treden. Alle1 was gereed en de noodige on-
1914 wor*n de prijzen kosten gemaakt, toen de jonge man op het,
Van den Hak op den Tak.
(Weekpraatje).
In dezen tijd, nu het militairisme de wereld
beheerscht, zal het den lezer voorzeker niet ver
wonderen, als ik even verwijl bij den m i 1 i
tairen groet. Er wordt wel eens beweerd,
dat de militaire groet, zoonis Nederlandsche
militairen dien brengen en welke gelijk is aan
den Duitschen groet, ook bijna aan den Fron-
schen de Engelsche m'litaire groet wordt
met vlakke hand recht voor den petrand ge
bracht, afkomstig zou ziin uit Turkije.
Uit Konstantinopel wordt deze bewering ech
ter tegengesproken.
De Turksche begroeting heeft voor den vreem
deling iets zeer eigenaardigs. Gewoonlijk neemt
de Turk behoorlijk den tijd om zijn beleefdheids-
groet te brengenslechts zelden groet hij haas-
t:g en slordig. Het achtelooze groetje, zooals
hier en elders, met het even opwippen van den
hoed hij draagt immers nooit een hoed maar
een fez kent men daar uit den aard der zaak
niet. Groet dc Turk minder plechtig dan zijn
natuurlijke beleefdheid het hem leerde, dnn
ormt zijn Oostelijke groet toch steeds een sier
lijk wuivend gebaar, met het voor het geloat
brengen van de rechterhand, om die vervolgens
z.iiwaarts te waaiert.
Gewoonlirk gebruikt dc Turk echter beide
handen; ook buigt hij den tomp diep voorover,
zoodat z.iin gestrekte handen biina den bodem
raken. Pan heft hij den romp weer recht, brengt i
heide handen met eenzelfde gebaar naar he»
hart, strijkt ze langs den mond, beweegt ze over
het voorhoofd, en spreidt ze dan achter zich
zijwaarts.
Aan deze vrïf ingewikkelde begroeting is een
beteekkenis verbonden van volstrekte hoffelijk
heid en ouasi-onderworpenheid.
De bedoeling van het gebaar Is deze„Ik
wtiif miin voorhoofd met het stof mijner voe
ten", terwijl de tweede gedachte deze is: „Al
wat miin hort gevoelt, wat miin mond ook spreke
en al hetgeen ik denk dit is ter uwer eerê I"
In de praktijk van het groeten, bijvoorbeeld
in Konstantinopel op straat, ziet men natuurlijk
de vijfledigheid van dit gebaar zoo duidelijk niet
dan gaat het eerder met één samengesteld wuif-
gebnar der twee handen, van den eene bekende
naar den anderen.
De mil'taire groet bracht onze gedachten
als het nog noodig ware 1 naar den oorlog
terug. Hoe de toestand daór 19, waar dc oor-
logsgeesel heeft gewoed, gevoelen we bij het
lezen ven het volgende vers uit de Belgische
Legerorde van Fritz Francken op 't Groot-
Noordhuis, een „hoeve aan 't front, bijna dage
lijks door den vijand beschoten"»
Hier vloot Ket nijv'rlg leven een kloek gezin
En spoot de melk uit rozige uiers ln de
stoop en.
Hier ging de hagedoorn in 't mellicht geurend
open
En at men brei van melk en brood In 't begin
Hier weid viool gespeeld, op bruiloften en
doopen
En klonk de zang der dorschera schallend als
hun min.
Of bracht de priester 's nachts 't heilig
Olijsel in
En is, bij feest en ambacht ieder jaar ver-
loopeni
Maor de oorlog brak daarop 't orkaan van
zijne ellenden
En kwam het heiligdom van oogst en erve
schenden
't Groot-Noordhuis sloeg in brand en 't vee
de stallen uit l
En achter puinen keld'ren nu verkoolde kren
gen
Al staat daar nog wat moet en onkruid te
verzengen.
Geen vogel die daar nog de dagen wakker
fluit
In dezen droeven tijd, waarin duizenden vallen
en eveneens door bekwame en onbekwame chi- j
rirrgenhanden worden behandeld- komen telken.*
Het British Medical Journal maakt ook van
een dergelijke kunstbewerking melding. Ze werd
verricht, nadat het bewuste deel van het lichaam
gevoelloos was gemaakt. Het hart werd bloot
gelegd. Het vertoonde geen wonde, maor dc
geneesheer voelde met den vinger dc plaats,
v/ear de kogel was blijven steken. Men r-erkte
op, dat dc behandeling van den patiënt geen
pijn of eenig onaangenaam gevoel bezorgde, of
schoon het Kart onregelmatig klopte.
Men greep de kogel, waarbij b'eek, dat hij zich
in een der kamers van het hart bevond. Daar
om werd een snee in de wond gemaakt. Met een
teng lichtte men vervolgens het projectiel ei
uit. V:er dagen later overleed de patiënt even
wel. Tot het oogenblik van den dood functio
neerde het hart goed.
Tot zoover het bericht.
Een prachtige operatie dus, die u;tslekenk
slaagde I Jammer evenwel, dat de patiënt ex
niet long meer getuide van mocht ziin
Moo'cr succes had men te Parijs met een
amputatie der hersenen! Jawel, ge leest
goed een amputatie der herse
nen! Te Porifs werd een jonge soldaat in het
hospitaal opgenomen, d'e door een granaat
splinter in het honfd getroffen was, en d'e daar
door een zware schedelbreuk in het achterhoofd
had. Bii de onmiddellük uitgevoerde operatic
verwilderde de chirurg de naar voren gekomen
hersenmassa en b««lde uit een verzwering 'n de
middenhersenen drie beensplinters. De patiënt,
die eerst vrir goed was, g:ng echter plotseling
zoo .sterk achteruit, dat hit na twee da^en een
nieuwe onetef'e moest ondergaan, waarbij weer
een gedeelte der hersenen verwijderd, een nieuw
gezwel opengesneden werd en waarbij men eenigc
beenspMMers vond. De cddnot, die nu onCfeveer
een derde deel van 7:;n linker hersenhelft mist,
ondervmdt daar niet den mnsten last van. Ze
nuwstelsel en geestvermogens ziin vo1 komen
normaal, en de patën is voor den veldd'cnst
goedgekeurd.
A^s dèt wéér is (we zeggen niet. dat het niet
waar is\. dan is het zeker prachtig.
Ik zo1 u andere prachtige, d. w. z. wonderlijke
of wonderbnnriifk schonende dingen noemen, n
daartoe voer ik u even naar het geb ed ven den
Tndischen «raochelonr of „jedoowallah.
Een „jadoowellab" is heel iets anders dan
een goochelaar te onzent. Het is niet een man.
die plotseling, misschien na veel m'slukte on
dernemingen, zooals dat vaak in andere landen
geschiedt, een nieuw beroep kiesthun kunst is
erfelijk en plant rich voort van vader op zoon.
Do oude, groote goocheloarsfamilies kennen
elkaar al'e, en groote ijverzucht bestaat tusschen
hear niet. Velen voeren dezelfde kunstgrepen
uit, zonder dat daardoor een vriiondige houd ng
ontstaat. Er is er biina géén onder ons, zoo
vertelt Scboitka, d" koning der Indische gooche-
lners d:e niet de meeste Indische kunststuk
ken machtig is. en allen ziin volleerde gooche
laars van hun kinderjaren af. Ook miin leeftijd
begon in mijn prilste jeugd, en tien jaren oud
voerde ik al een reeks der zwaarste toovenanrs-
kunsten uit. die wij kennen. Hel gaat niet oan
onze goochelaarskunsten met d'e der Europee-
sche croorbpVars te verweken, wij hebben een
geheel andere wiize van werken, en zoo wij deze
nationale eigenaardigheid prüsgaven zouden
wij in Tndië geen succes meer hebben. Er is een
gnnschc reeks Indische kunstjes, die in Europa
zoo goed als onuitvoerbaar ziin. De tooneel-
ruimte is voor de verblulfendste kunststukken
niet geschikt. Wij hebben de natuur, de vrije
natuur noodig.
R.v. de hindoepriestcr roept de godheden non
m smeekt om water, en p'otseling splijt de aar
de. waarop gij staat, cn in een ongeveer vier
voet brcede open'ng verschijnt een oud aarden
georneerd vat, dat eeuwen oud is. Dat is een
der meest verrassende kunststukken, maar in een
schouwburg ziin ze natinirliik niet mogelijk. Zeer
vele onzer toeren berusten op de toepassing van
lucht, aarde, vxxm en water, en de meeste z jn
voor Europeesche fcegnunen, wegens het rea s
tisch bloederige, te stuitend.
Charies Bertram, d'e eens Indië bezocht, had
tal van toeren, die hij in Indië zag, verklaard rn
ren boek er over geschrevenmaar voor een
kunststukje kon hij de verklaring niet vinden.
De goocheW neemt een stuk wol in den mond,
lijn helpster dient hem een messteek in de
maagstreek toe. Hij ontbloot dat gedeelte cn
men ziet inderdaed een verscbe wonde, lot
verbluffing van zijn toeschouwers trekt hij nu
u't deze wonde een eindeloozen wollen draad,
die met versch bloed is gedrenkt. De wol is uit
zijn mond verdwenen. - Dit Is eigenlijk een der
eenvoudigste toeren; ik heb ze vroeger ooK
verricht, maar al sedert jaren doe ik het met
meer. In verloop van tijd heb ik de meeste von
die sensatiewekkende kunstjes laten voren, te
worden te d'"kwiils uitgevoerd.
Zooals bekend is, brengt men een reeks vort
Indische goochelaarskunsten in verband met
hypnotisme. Een man knielt neer, een tweede
knielt op de schouders van den eerste, de on*
aeiste schuift weg, waorna de tweede vrij blijU
zweven in de lucht. Dat is in strijd met de wet
der zwaartekracht. v.
Maar re'ztïers verhalen, dat zij het zeil h
ben uezien. Ik voor mij beken, dat ik die kunst
nooit heb zien uitvoeren. Het koord, dat m da
lucht eeworpen wordt en waarlangs een knaap
omhoog klimt is, denk ik, evenzoo een verhaal
tje en tot dc opsnijderijen van rondrenende goo
chelaars terug te brengen. Dc beroep me bi)
mijn kunststukken op geen bovenaardsche krach
ten, zooals zooveel Indische goochelaars dat
doen, en ik geloot ook niet aan hun theorie. Met
slangen heb ik ook eenmaal gewerkt ik kan
dat heel best en ben el eens genezen van een
Cobrabeet, waarvan men altijd zegt, dat ze bin
nen enkele minuten doodt. Ik bezit een Indisch
tegengif, det ik voor onfellbear beschouw. I»
werd vooral beroemd door één kunststuk t II
zet een pot zonder bodem op het hoold
mijn vtouw, stepel brandstoffen op haar onbe
schermd hoofd, steek die bi brand zoodat
vlam soms drie meter hoog opkronkelt, en bV
daarop e«n KEUVELA ML
