Naar hst laad van belofte!
N* 129 Tweede Blad.
14d* Jaargang
Zaterdag 27 November 1915.
BINNENLAND.
FEUILLETON.
PRIJS DER ADVERTENTIÉN
VaO I—6 rvKellf 0.50«
Elk© regel moor 0.10,
DiensUuiiibiodingan 25 cent» bfl vooruitbetaling.
Groote lottere iianr plaataruimtu.
Voor haiulol «o bodryl boaltuiti ceer voordeeligo bepalingen
tot het herhaald edverteereo in dit Blad, bi) abonnement.
Eune circulaire, bovetteod* de voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
ABONNEMENTSPRIJS:
Poi 8 maanden voor Ameratoort t l-OO#
Idem franco pet post jL&JJ*
Per week (met gratie verzekering tegen ongelukken)
Afzonderlijke numtnera 0.05.
Wekelijks bijvoegsel md$ Hollandtch» UuinvromtT (onder redaoti»
Van Thórêae ven Hoven) per 8 mud. 50 cl».
Advertentien gelieve men liefst vóór 11 uur, familie*
advertenties en berichten vóór 2 uur in te zenden.
Bureau: UTR EC H TSCH EST R AAT I.
Intercomm. Telefoonnummer 66.
Hootdredacteuri Mr. D.J. VAN SCHAARDENBURG.
Koninklijk besluit van 31 Juli 1914 (Staats
blad no. 334A).
noemd buiten het genot van consenten wor
den gesteld;
b. krachtens besluit van den minister van
L., N. en H.r tijdelijk of blijvend van de lijst
van exporteurs worden afgevoerd.
De minister van L., N. en H. bepaalt tel
kens voor den duur van elke periode, welke
prijs per Kg. slochtgewicht zal worden be
taald, aan de exporteurs van slachtafvallen
voor de door hen te leveren varkens voor
binnenlandsch verbruik.
De minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel bepaalt drie dagen vóór den aanvang
van elke periode, voor welke söortc-n van af
vallen en tot welk gewichtspercentage van
de hoeveelheid slachtafvallen, 'voor welker
uitvoer aan exporteurs gedurende die periode
consent zal worden verleend, zij verplicht
kunnen worden varkens te leveren voor bin
nenlandsch verbruik.
De administratie der consenten geschiedt
door de Rijkscommissie van Toezicht op de
Varkensvleeschvereeniging.*
Aan de exporteurs kunnen volgens den
zelfden maatstaf, die voor exporteurs van
vnrkensvleesch geldt, administratiekosten in
rekening worden gebracht.
Aan hen, die op Woensdag 24 November
1915 hoeveelheden geconserveerde slachtaf
vallen in voorraad of in bewerking hadden,
kunnen daarvoor onder de voor de loopende
period^ geldende voorwaarden uitvoercon-
senten worden verstrëkt, indien zij door over
te leggen verklaringen de juistheid hunner
opgaven kunnen staven.
Aanvragen moeten ingediend worden bij
dc Rijkscommissie voornoemd vóór Zaterdag
27 November 1915.
Voor de periode, eindigende 4 December
1915, worden de soorten en gewichtsperr-an-
tages aldus vastgesteld:
varkensvleesch 130 pet.;
runderlevers en -harten 50 pCt.;
hunderkoppen en -tongen 25 pCt.
Rubber-uitvoer uit N d-I n d i
naar Nederland verboden.
Volgens heden ter beurze van Amsterdam
circuleerende geruchten, waarvan wij tot dus
ver nog geen bevestiging konden verkrijgen,
zou de rubber-uitvoer uit Nederlandsch-
lndië naar Nederland zijn verboden.
Bij nader onderzoek omtrent de waarheid
der geruchten, die in omloop waren betref
fende een uitvoerverbod van rubber van
Ned.-Indië naar Nederland, is aan de Tel.
gebleken, dat de Nederlandsche Handel
maatschappij namens de N. O. T. aan de
ïubber-importeurs heeft medegedeeld, dat
de stoomvaartmaatschappijen geen rubber
als lading naar Nederland meer zullen aan
nemen.
Uitvoer van zaailijnzaad.
De minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel heeft bepaald dat aan erkende ex
porteurs en telers van in Nederland geteeld
zaailijnzaad vergunning zal worden gegeven
tot uitvoer van een beperkte hoeveelheid i
van bedoeld zaad. lot liet verkrijgen van
de benoodigde verklaringen kunnen be
langhebbenden zich wenden tot den burge
meester van Rotterdam.
Dreigend gebrek aan
zeeppoeder. Door de Vereeniging van
Stoomwasscherijen te Amsterdam en aan
grenzende gemeenten is, naar het „Hbl."
meldt, aan de ministers van Binnen- en Bui-
tenlandsche Zaken en van Landbouw een
adres gezonden, waarin wordt gewezen op
het dreigend gebrek aan zeeppoeder, als
gevolg van het in Engeland uitgevaardigde
uitvoerverbod van Sel de Soude, cn waar
in wordt aangedrongen op het nemen van
maatregelen door de Regeering om den in
voer van Sel de Soude in ons land te be
vorderen.
De meeste zeepfabrieken hebben thans
reeds de aflevering van zeeppoeder moeten
staken en dientengevolge zullen binnenkort
verschillende stoomwasscherijen haar be
drijf reeds moeten stopzetten.
Alleen te Amsterdam oefent een 16-tal
stoomwasscherijen haar bedrijf uit. Deze in
richtingen verschaffen aan honderden ar
beiders en arbeidsters werk en verbruiken
tezamen eenige tienduizenden K G. zeep
poeder per week. Uit deze cijfers kan men
eenigszins bij benadering opmaken de ont
zettende schade, die de huidige toestand in
het geheele land zal veroorzaken.
Gebrek aan soda. Namens de
Commissie voor aaneensluiting van sodu-
verbruikers in Nederland is Maandag j.l.
een tweede vergadering gehouden te Am
sterdam van de voornaamste belangheb
benden bij de soda-consumptie. Het bleek
ter vergadering weldra, dat de behoefte
door den stopgezetten invoer in enkele tak
ken van bedrijf zéér dringend is geworden,
zoodat indien niet binnen zéér korten tijd
een oplossing gevonden wordt, tallooze fa
brieken als wasscherijen, glasfabrieken,
zeepfabrieken, kristal-sodafabrieken, enz.,
geheel stopgezet zullen moeten worden. De
ze industrieën omvatten tezamen vele tien
duizenden arbeiders, welke dus ernstig in
hun bestaan worden bedreigd.
Het blijkt, dat op het oogenblik nog
slechts onderweg en te verwachten is, een
zeer beperkte hoeveelheid soda, nauwelijks
voldoende om de behoefte voor zes weken
te dekken.
Aan de grens teruggestuurd.
Uit Oldenzaal wordt aan de Zw. Ct. ge-
meldt
Een bekend professor te Weenen, een
Nederlander, werd dezer dagen op zijn reis
naar Amsterdam te Bijtheim aangehouden en
naar Weenen teruggezonden, omdat hij niet
in het bezit was van een Abmeldungsschein
var magistraat der Weenen.
Ontvluchte krijgsgevangenen.
Te Denekamp zijn Woensdag twee Fran-
sche onderofficieren aangekomen, die uit
een kamp in Duitschland waren gevlucht.
Ze ziin onder militair geleide naar Rotter
dam overgebracht.
„Onze Neutralitei t." Wij
ontvingen het eerste nummer van een ge
ïllustreerd maandschrift, dat dezen titel
draagt, wordt uitgegeven door H. A. M. Roe-
lants te Schiedam en onder redactie staat van
W. J. M. Linden, le luit. der inf. en mr. \V,
Nierstrnsz. Het heeft ten doel het opwekken
van sympathie en belangstelling voor onze
weermacht en van hot besef dat de defensie
vraagstukken geen politieke doch nationale
vraagstukken zijn. In een voorwoord wordt
o.a. gezegd, dat het nog maar zeer kort ge
leden is dat men is gaan beginnen aan de
daden en het werk van leger en vloot meer
dere bekendheid te geven. Het „onbekend
maakt onbemind'' hebben leger en viool-
moeten ondervinden op het oogenblik dat
diezelfde vloot en dotzelfde leger sympathie
behoefden. Men heeft ingezien dat aan de*
zen toestand een eind moest komen.
„Onze Neutralitct" ziet er aantrekkelijk
uit. Het bevat als voorplaat de laatste foto
van Koningin en Prins en dan volgen ver
schillende artikelen, o.a. een over „ons veld
kanon", een praatje over mitrailleurs en een
stuk over de militaire gymnastiekschool tc
Utrecht, alle door vele afbeeldingen opge
luisterd.
Moord en berooving.
Toen gisterenmorgen te Rotterdam een
koffieverleester aan het pakhuis van W. in
de Davidstraat kwam vond zij, tegen de ge
woonte, de deur gesloten. Door de brieven
bus kijkend zag zij den pakhuisbaos M. Ph.
Verspuy op den grond liggen. Het bleek dat
hij vermoord was. Hij bloedde uit het oor
en had een wond aan den linker slaap. Ook
verschijnselen van verworging werden op
hem woargenomen. De jaszak bleek openge
scheurd en daaruit wordt vermist een porte
feuille met 90. Nadat dr. Mees den dood
had geconstateerd, werd het lijk naar het
ziekenhuis vervoerd ter schouwing.
Dankbaarheid. De slagei B. te
Haarlem liet onlangs door zijn 17-j. knecht
eenige kwitanties innen. Het jonge menscK
inde ze ook, doch toog met het geld naar
Amsterdam, waar hij het verteerde. Met
leege handen keerde hij terug en een flinke
gevangenisstraf was zijn deel.
De slager B. wilde den jongen voorthel
pen en nam hem in zijn dienst en het ging
goed, zóó, dat B. hem met 50 aan kwitan
ties ter ontvangst uitzond. Sedert een paar
dagen heeft men niets van den jongen ge
merkt, hij is spoorloos verdwenen èn met
hem het ontvangen geld.
- Pakhuisbrand. Gisterenochtend h
door onbekenden oorzaak brand ontstaan in
het pakhuis van den glasfabrikant A. J. Bak
ker aan de Gelderschekade te Amsterdam.
Ondanks de ontzettende rook, gevolg van
het branden van pakstroo, was de brandweer
het vuur spoedig meester. Twee verdiepingen
waren intusschen uitgebrand.
Marktberichten.
Eiermarkt te Zwolle*
Aanvoer 10000 stuks.
Hoogste prijs f 10.—. Laagsto prijs 9.-«
Gemiddeld f
Stomming zeor flaua.
Eiermarkt te Almelo.
Aanvoer 0000.
Hoogst© prijs f 8.&0. Laagste prijs f 8.-*
Gemiddold f 8.80.
Stemming meeat onverkoohk»
De Staatscourant van Zaterdag 27 No
vember bevat o.a. de volgende Koninklijke
besluiten
benoemd voor 1 jaar tot agent der Rijks
verzekeringsbank W. W. Kersten, adjunct-
tommies oen die instelling;
benoemd tot buitengewoon gezant en ge
volmachtigd minister in tijdelijke en bizon-
dere zending Lij den pauselijken stoel jhr.
mr. O. F. A. M. van Nispen tot Sevenaer,
Tweede Kamerlid;
bevorderd tot officier van gezondheid le
Jtlasse N. A. L. Kraus, idem 2e klasse
op verzoek wegens langdurigen dienst met
toekenning van pensioen eervol ontslagen
uit den zeedienst de kapitein ter zee E.
Coenen
de titulaire rang van kapitein ter zee ver
leend aan den kapitein-luitenant ter zee M.
H. Halewijn
bevorderd tot kapitein ter zee de kapitein-
l dtenant ter zee J. S. A. Kroon, tot kapitein-
luitenant ter zee de luitenant ter zee le klas
se F. K. Weber; tot luitenant ter zee le klas
se J. J. van der Linden, thans idem 2e kl.
De minister van Oorlog, generaal-
vajoor Bosboom, bracht gisteren 'n bezoek
aan een gedeelte van de Stelling van Am
sterdam.
De Minister was vergezeld van majoor
Muller Massis, hoofd der lie Afdeeling
(Generale Staf) van het departement en door
's Ministers adjudant, kapitein van Everdin-
gen.
Nieuw buitengewoon oorlo'gscrediet
Naar men verneemt moet binnenkort
wederom de indiening te verwachten zijn
van een wetsvoorstel, waarbij opnieuw een
buitengewoon oorlogscrediet wordt aange
vraagd, ditmaal naar verluidt van 50 mil-
lioen gulden.
Technisch personeel. Ten
einde te kunnen beschikken over meer tech
nisch personeel voor herstellingen van mo
gelijke beschadigingen ean mitrailleurs, zul
len aan de artillerie-inrichtingen twee cur
sussen worden gehouden, elk van 3 weken.
Aan elk dezer cursussen zal worden deel
genomen door 30 miliciens der infanterie,
die uit den aard van hun werkkring geschikt
worden geacht om een dergelijken cursus
met vrucht te volgen.
Deze cursussen zullen aanvangen op 29
November a.s. en 3 Januari d.a.v.
(Avp.)
Inkwartieringswet
Ter voorkoming van misverstand wordt er
de aandacht op gevestigd, dat de krachtens
artikel 33 der wet op de inkwartieringen aan
verschillende militaire commandanten ver
leende bevoegdheden niet zijn vervallen
door de gisteren vermelde intrekking van het
Koninklijk besluit van 1 Augustus 1914, no.
96; de uitoefening van die bevoegdheden
blijft namelijk mogelijk op grond van het
Prof. Struycken en het A.
N. V. Naar wij vernemen, heeft professor
Struycken zijn ontslag genomen als lid van
het hoofdbestuur en van het groepsbestuur
van het Algemeen Nederlandsch Verbond.
Nederland en de oorlogt
Uitvoerverbod van haring.
Verboden is de uitvoer van haring in el-
ken vorm.
Watervliegtuig en bemanning
geïnterneerd.
Het Duitsche watervliegtuig, dat op 21
dezer op Schiermonnikoog door misreke
ning in zijn bestek is geland, zal volgens
beslissing van de Regeering, overeenkom
stig het Kon. besluit van den 3en Augustus
1914 (Staatsblad No. 354) beti "ende het
verbod tot het overschrijden van de lands
grenzen door luchtvaarders niet behoorende
tot de Nederlandsche land- of zeemacht,
werden geinterneerd.
De officieren worden naar het internee-
ringsknmp te Bergen overgebracht.
Uitvoer van slachtafvallen.
De minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel heeft bepaald, dat uitvoer van ver-
sche en geconserveerde afvallen alleen mag
geschieden op vertoon van consenten, afge
geven door de Rijkscommissie van Toezicht
op de Varkensvleeschvereeniging.
Consenten worden afgegeven aan:
a. de exporteurs van varkens-, rund- en
schapenvleesch, die als zoodanig voorkomen
op de lijsten van exporteurs, berustende bij
de Rijkscommissie van Toezicht op de Var
kensvleeschvereeniging;
b. de exporteurs van slachtafvallen, die als
zoodanig door de Rijkscommissie van Toe
zicht op de Varkensvleeschvereeniging zul
len worden ingeschreven.
Consenten worden alleen, afgegeven voor
slachtafvallen, afkomstig van varkens, run
deren of schapen, welke voor export zijn ge
slacht. Bij de aanvraag voor consenten moet
worden overgelegd een verklaring van den
keurmeester, dat de afvallen, waarvoor uit
voervergunning wordt verzocht, afkomstig
zijn van onder zijn toezicht voor export ge
slachte dieren. Van deze bepaling zijn uit
gezonderd darmen en bereide runder- en
schapenpensen.
De exporteurs van slachtafvallen moeten
zich schriftelijk verbinden tot nakoming der
verplichtingen, opgelegd aan de exporteurs
van varkens-, rund- en schapenvleesch, bij
beschikkingen van 23 en 28 October 1915.
Voorts zullen zij rich schriftelijk moeten
verbinden tot het zoo noodig beschikbaar
stellen voor binnenlandsch verbruik van
slachtafvallen, waarvan soort, hoeveelheid
en prijs door den minister von L., N. en H.
zullen worden vastgesteld.
De exporteurs, die niet aan hun verplich
tingen voldoen, kunnen:
a. ten hoogste voor den duur van de loo
pende periode door de commissie voor-
Als de menschen tot U komen en lief
doen, geloof dan niet dat zij U aangenaam
zijn willen of U zoeken, maar wees overtuigd
dat zij U noodig hebben en zichzelf zoeken.
Roman van
S. 1 El R L I N L K.
•j±
„Zoo denkt ook zijn advokaatHet is
toch zoo pijniijx ohrèHu veer dig in 't kot te
moeien zitten!... Wat zai de jOi.gen gele
den hebben!
„Onrechtveerdigl"
Rochus beefde door gansch zijn lichaam
en trok zich schielijk achteruit. Wou hij
opnieuw vluchten?
De schrik had zich van zijn hart meester
gemaakt en \oor hem kwam de bittere, kna
gende wroeging: Deze zou hem niet meer
lo n I
In eens riep hij
„AI, mijn been, mijn beenl"
„Wat is er, Rochus?" vroeg nu Remi met
deelneming. „Ge mankten uwe broek is
gesc..eurd er is bloed aan, kijk!"
„Ja, legde de rampzalige uit; „er is bloed
Gebeten!Een groote hond heelt
mij dezen achternoen gebeten Hij had
schuim rond zijnen mond op
het been!
„Waar, Rochus?"
„Op de hoogstraat... néi zeer,
zeer... Maar 't en zal niets zijn, peis ik
toch Neen, neen, 't en zal niets zijn!
„Zoo stelde hij zich ze' en _,erust. De man
wist niet, dat de hond razend was!
Hij kwam weer nader en zei met gloed:
„Ja, Emiel is altijd een goede jongen ge
weest fAltijd goed en braaf!Iemand
vermoorden hij?Hij is onschuldig, zeg
ikonschuldig."
F-> stiller, aarzelend:
„Remi, als g' hem weerschriift, zet in den
brief, dat Rochus dat gezeid heeften
voegt er bij, datdat ik de schuld ben van
den dood van zijne moeder!Zult ge 't
doen
Werd de man krankzinnig? Remi staarde
hem verwonderd aan.
„Gij de schuld van van?
„Ja, jaikJ" En nu zei hij het zonder
weifeling in de stem: „ik, Rochus!... schrijf
hem dèthet zal hem misschien troos
ten! Ik, ik ben de schuld!"
„Vader, vader!" klonk het tusschen de
beuken en een jongetje schoot op Rochus
toe.
„Ha, Wardje mijn liefste WardjerGe
zoekt naar vader? Hier is hij!" En tot Remi:
„Schrijf hem dètZult g' het doen?"
Met het kind aan de hand trok hij het
kreupelhout in. Remi hoorde het knaapje
zeggen
„Maar, vader, doet uw been zeer?Ge
mankt
„Ja, Wardje gebetenl 't En zal niets
zijnneen, neen, 't en zal niets zijn!"
Doch onmiddellijk daarop galmde een
kreet
„Aï, mijn been, mijn been I"
De stemmen van zoontje en vader ver
stierven tusschen de boomen en struiken.
Remi haastte zich huiswaarts; maar kon
niet nalaten te denken aan den bloedigen
beet, aan den dollen hond, welke in dorp en
omstreken rondwaarde, en vooral aan de ge
heimzinnige woorden van den wildstrooper:
„lk, Rochus, ben de schuld van den dood
van zijn moederSchrijf hem dèt!"
Dienzelfden avond zit Manda in het Lisch-
boschje op haar geliefd plekje, nevens den
kleinen vijver.
Zij zit op den grond, op gras en mos, met
den rug tegen eenen beuk geleund. Haar
diepdenkend oog blikt naar het westen, tus
schen twee eiken verder zichtbaar, en naar
de laatste zonnestralen, welke langzaam ver
dwijnen. Bewondert zij dat overheerlijk, niet
te beschrijven schouwspel: de zon, dalende
in eene gloeiende zee?
Neen, zij droomt en denkt en hare ge
peinzen stemmen haar niet vroolijk:
De Penninck's moesten weg van het
Rattenhof, van het dorp, uit de streek,, dèt
was zeker! Op eene andere hoeve gaan wo
nen, er voort ongelukkig boeren, er armer
en armer worden, neen, dèt kon ook niet zijn,
en daarbij het ware vernederend! Bezat va
der zooveel eigenliefde en eergevoel niet.
men zoude kunnen samen op het Hof-ten-
Berge leven. Maar vader zou niet toestem
men. Geene aalmoes, neen, geene aalmoesl
En zelfs, wierp haar hart die oplossing op,
haar geest sireefde er tegen. Zij was ook
eene Eenninck f
Naar het kasteel gaan zij, Manda, en
daar den wellusteling bidden en smeeken?....
Neen, neen dat nog minder!De wal
gelijke scene, hier in het Lischboschje,
spookte nu vóór hare verbeelding op.
Niels schiet er over dan naar het verre
land te trekken!
En Emiel indien hij niet mee wil?
Zij neigt het hoofd en een zucht welt uit
haar benepen hart.
Om het even toch! Vader zal gaan en zij
ook
En moeder?
Ja, moeder zal gelukkiger zijn dan zij
allen zij zal het dorp niet moeten verla
ten: Zij zal hier begraven liggen!
De westergloed is verzwonden en de dui
sternis met den nevel in het Lischboschje
geslopen
Hoort zij daar niemand?
Zij springt op en luistert. Ja, de bladeren,
door den herfst afgerukt, ruischen onder
voetstappen. Zij wil naar huis.
Het is hier ook schier gansch donker en
wie weet, wie haar beloert en achtervolgt?
Doch vooraleer zij twee stappen gedaan
heeft, heeft een man haar driftig vastgegre
pen, haar gekust, herhaalde malen gekust,
onder het sla! en der woorden
„Manda, lieve, lieve Manda!Hier ben
ik terug, ik, EmielVrij, vrij, vrij lDe
bewijzen te niethet laffe vermoeden
te niet!Vrij, vrij, vrijf
Zij uit geen woord zoo zeer is zij ge
roerd, zij, de kloeke Manda nochtans! Zij
knelt hem vast, vouwt achter zijnen nek de
beide handen dicht, als vreesde zij, dat men
hem aan haar nog eens ontstelen zou, en
leunt met het hoofd tegen zijne borst.
Zij weent, zij weent!
Het is dus toch waör: hare liefde, haar le
ven, haar alles, Emiel is het, dien zij daar
met hare armen omslingt!
Hij is vrij
XVffl.
Angst en wroeging.
Des anderen daags, in den morgen, hing
de mist nog over het landschap.
Henri van Wallegem had, zwelgend met
Desmet, den nacht in het Fluwijntje doorge
bracht en trok, niet gansch nuchter, langs b*f
Roschbosch naar huis.
Het was nog vroeg en koel.
De mist, die tusschen boomen en struiken
zweefde, kroop over het versleten lijf van
den booswicht en deed hem huiveren.
October was halfweg; de bladeren begon»
nen van de beuken te vallen en ritselden
onder de slepende voeten van Henri.
Plots stond vóór hem, op den kleinen
weg, de knecht Osmaart, die hem met ver
achting aanschouwde en grinnikte:
,,'t Is een schande!"
Wnrrft grvnlyrf
