tie h. t. .1 23, Artillerie N.-I. 8, Genie h. t. I.
B, Genie N.-I. 5.
Het tweede jaar is verdeeld als volet:
Infanterie h. t. 1. 26, Infanterie N -I. 24, Ca
valerie h. t. 1. 6, Cavalerie N.-I. 2, Artillerie
Ir. t. 1. 23,-Artillerie N.-I. 7, Genie h. t. 1. 7,
iGenie N.-I. 3.
Het derde jaar is verdeeld als volgt: In
fanterie h. t. 1. 25, Infanterie N.-I. 22, Cava
lerie h. t. I. 7, Cavalerie N.-I. 2, Artillerie
li. t. 1. 20, Artillerie N.-I. G, Genie h. t. 1. 5,
(Genie N.-I. 4.
In verband met de uitbreiding die het on-
tierwijs aan de K. M. A. door de komst van
liet 2e studiejaar ondergaat, komt een deel
tier aan de K. M. A. werkzame officieren te
rug en wordt ook het personeel beneden
tien rang van officier versterkt.
Electrlciteits voorziening in
Noor d-B r a b a n t. Bij Kon. besluit zijn
vernietigd wegens strijd met het algemeen
belang:
a. het besluit van den Raad der gemeente
's-Herlogenbosch, d.d. 11 December 1014,
Strekkende tot aankoop van eenige machi
nes met toebehooren voor een gemeentelijk
electriciteits-provisorium;
b. het besluit van Ged. Staten van Noord-
Brabant, d.d. 14 Januari 1015, G., no. 168,
le afdeeling, strekkende tot wegneming van
electrische geleidingen over openbare we
gen der gemeente Breda;
c. het besluit van Ged. Staten van Noord-
Brabant, d.d. 14 Januari 1015, G. no. 42, in
zake het doen wegnemen vanelec trische ge
leidingen over openbare straten der gemeen
te 's-Hertogenbosch;
d. het besluit van B. en W. der gemeente
Breda, d.d. 22 Februari 1915, no. 29, le Bu
reau, strekkende tot aankoop van een gas
motor met dynamo en diverse toestellen
voor een electrische installatie aan de gas
fabriek aldaar.
Overwogen is, dat de bovengenoemde
besIuiteiT r nauwste samenhangen met den
aanleg, f itatie of uitbreiding van ge
meentelijke bedrijven tot productie en leve
ring van electrischen stroom;
dat de aanleg, exploitatie of uitbreiding
van dergelijke bedrijven, ingevolge de bij
kon. besluit van 15 November 1915, no. 25,
goedgekeurde wijziging van de Electriciteits-
verordening Noord-Brabant 1911, slechts
mag geschieden, nadat bij kon. besluit is
verklaard, dat zoodanige aanleg, exploitatie
of uitbreiding niet in strijd is met het alge
meen belang;
dat zoodanige verklaring niet is afgelegd
n het bij gebreke daarvan in strijd zou zijn-
-et het algemeen belang besluiten te hand
ven, die in een of anderen zin op een bij
jn. besluit te nemen beslissing zouden kun-
en vooruitloopen.
De Waterweg. De Minister van
Waterstaat heeft aan het gemeentebestuur
an Rotterdam een schrijven gericht als
antwoord op den bekenden brief van B. en
W. over den Waterweg van Rotterdam naar
Zee.
De Minister wijst er op, dat van de ge
meente Rotterdam een bijdrage wordt ver
langd In de kosten dier werken, die noodig
-orden geacht of de vereischte diepte te
erkrijgen, doch niet in de kosten om
ie te b e h o u"d e n. Waar deze laatste dus
eheel voor rekening van het Rijk komen,
ou Rotterdam nietdeelen in de risico, het
welk het behouden van genoemde diepte
wellicht zal medebrengen. In verband hier
mede meent de Minister, dat een gedachten-
wisseling betreffende het meeningsverschil,
dat tusschen de technici zou bestaan om
trent de doelmatigheid van een onderdeel
dier werken, achterwege kan blijven.
Wat betreft het gerucht omtrent plannen,
die zouden zijn voorgenomen of zelfs reeds
zouden zijn ontworpen om de Oude Maas
te verdiepen en tot een zeeweg naar Dor
drecht maken, berichtte de Minister, dat
hoewel overwogen wordt of op die wijze de
toegang van zee uit naar Dordrecht zal kun
nen worden verbeterd, daaromtrent nog
geen omlijnde plannen zijn vastgesteld. In
verband hiermede is dan ook tot op dit
oogenblik zelfs nog niet met het gemeente
bestuur van Dordrecht eenig overleg ter
zake gepleegd.
A t j e h-I n s t i tü u t. heer J. Kree-
mer, laborant bij het Atjeh-Instituut, zal in
h begin van 1916 naar Atieh en onderhoo-
t'igheden vertrekken, teneinde door een
p' tselijk wetenschappelijk onderzoek ge
gevens te verzamelen voor een in voorbe
reiding zijnd overzichtig boekwerk, over
land en volk van dat gewest. Dit, vanwege
het Atjeh-instituut ondernomen, wetenschap-
p' "ijk ondevzeek wordt gesteund door het
Kon. Ned. Aardrijkskundig genootschap en
d-or de Mij, ter bevorderlr- »>an het natuur
kundig onderzoek der Nederlandsche kolo-
Te 's Gravenhage is op 66-jarigen leef-
tiid overleden de heer J. R. G. de Veer, oud
administrateur van financiën in de kolonie
r trapao, officier in de orde van Oranje-
Nassau.
Nederland en de oorlog.
Middenstands crediet.
C.rineld wordt:
In de Middcristandsncrs ziin in den laat-
x<er. tijd hier en daar in d?n vorm van In
gezonden Stukken" enz. inededeelineen voor
gekomen omtrent de hulp die door hemjdde-
lina der Rceecrings-commi«sic in zake hel
Middenstands crediet verleend wordt.
Ge klacht werd geuit, dat de voorecspieflel-
d» hulp inderdaad achterwege bleet en od
verzoeken om de Staatsgarantie op hel ver-
tanvde voorschot atwiizend werd hes-hikt.
Het zou uittoraard als o\e ïdie kunnen
br-chouwd worden aan deze klachten verder
aandacht te wijden, ware het niet. dat het
gevaar zou ontstaan dat kleine Middenstan
ders die wél voor de bemiddeli- e -ter Ite-
sterinfis-commissie in aanmeiking k ncn en
daardoor staande gehouden, op een dwaal
spoor worden gebracht en ten onrechte vree-
zeilde toch niet geholpen te zullen worden
de noodige slappen daartoe, tot hun eigen
schade, zouden achterwege laten.
liet is daarom van nut te vernielden dat
door bemiddeling der Regeorings-commissie
reeds lal van voorschotten, in alle doelen des
lands en in allerlei Middenstandskringen zijn
verleend, waaruit blijkt dat die Middenstan
ders. wier moeilijkheden inderdaad voort
vloeiden uit de tegenwoordige oorlcgs-crisis,
en waarvan met redelijkheid kan verwacht
V orlicu. dat zii door dezen steun voldoende
gebaat ziin om zich in afwachting van betere
lijiien staande tc houden, inderdaad ook ge
holpen worden.
l iteraard heeft de commissie zich bii de
bcoordecling der aanvragen te kouden aan de
bepalingen, die daartoe ziin gemaakt en zal
zii zich moeten onthouden van steun aan hen.
die reeds vóór den oorlog in moeilijkheden
verkeerden, of wier zaak geen levensvatbaar
heid hliikt te bezitten.
Voor dergelijke doeleinden toch is deze
commissie r'-t in het leven geroepen.
De Huidenverkoop.
Tegen een gemiddelden prijs van 44 cent
per pond is de transactie tusschen de Hui
denclubs te Amsterdam en Rotterdam eener-
zijds en de Ned. Bond van Lederfabrikanten
anderzijds tot stand gekomen.
Verkocht zijn 100.000 huiden en we! voor
46 ct. per pond de onbeschadigde, 45 ct. de
licht beschadigde, 42 cent de beschadigde
en 40 cent de stielenhuiden.
Behalve een klein gedelte dat voor de bin-
nenlandsche Industrie noodig is, zullen de
huiden grootendeels worden uitgevoerd naar
Amerika, in ruil voor exotische huiden.
In verband hiermede zal, na afloop der
loopende consenten, voorloopig de invoer
van Amerikaansch leder worden stop gezet.
(Hbld.)
De zaak Schroder.
Het lid der Tweede Kamer, de heer
Drion, heeft naar aanleiding van de voorloo-
pige inhechtenisneming van den heer Schro
der twee schriftelijke vragen tot den minister
van Justitie gericht. De strekking daarvan is
naar wij vernemen, om le vragen: 1. of de
voorloopige inhechtenisneming van den
hoofdredacteur van „De Telegraaf" door het
Openbaar Ministerie is gevorderd geworden
op last van den minister van Justitie; 2. in
dien ja, op welke gronden die last is gege
ven.
Mr. Tydeman enhet Vrouwen
kiesrecht. In de Zaterdag en Zondag te
-Groningen gehouden vergadering van de
„Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht" werd
meegedeeld, dat het hoofdbestuur er bijzon
der op gesteld was de jaarvergadering van
a.s. zomer te Tiel te houden, „omdat de af
gevaardigde ter Tweede Kamer voor Tiel de
grootste vijand is van de vereeniging".
Zelfs toen de gedelegeerde voor die stad
ter vergadering eenig bezwaar maakte, was
het hoofdbestuur er niet van af te brengen.
Het moest en zou te Tiel zijn. Tiel moest bij
zonderlijk worden „bewerkt", opdat de kie
zers mr. Tydeman zouden dwingen voor
vrouwenkiesrecht te stemmen.
„De Nieuwe Ct." heeft mr. Tydeman ge
waagd waaraan hij die eer had te danken.
En het resultaat deelt het blad als volgt
mede
„Mr. Tydeman had evenals wij met eenige
verwondering de uitlating van de presidente
gelezen. Hij zeide ons niet te begrijpen,
waaraan hij de qualificatie van „grootste vij
and" te danken had. Immers had hij daartoe
zoover hij wist, nimmer aanleiding gege
ven. Hij gevoelde zich volstrekt niet vijan
dig tegenover de vereeniging, even weinig
als tegenover eenige andere vereeniging die
op ernstige en betamelijke wijze haar inzich
ten tracht te verspreiden.
„Over het vraagstuk van het vrouwenkies
recht had mr. T. zich nimmer veel uitgelaten,
omdat hij geen beslist vorstander, noch be
slist tegenstander daarvan is. Zijn gevoelen
over den stand van het vraagstuk heelt hij
onlangs blootgelegd in zijn rede bij de alge-
meene beschouwingen over de Staatsbegroo-
ting, toen hij zeide dat wij, wat het vrouwen
kiesrecht aangaat, voor de rijpwording staan.
„De eenige verklaring voor de uitlating van
mevrouw Aletta Jacobs zag hij in den wensch
dat die door hem zou worden tegengespro
ken. Overigens verheugde mr. Tydeman zich
over het feit, dat uit de misvatting van de da
mes wellicht voor zijn geboortestad Tiel het
voordeel voor het houden eener algemeene
vergadering aangewezen te worden zou
voortspruiten".
DeNieuwj aarspos t. Met het oog
op den grooten toevloed van poststukken bij
de jaarwisseling wordt het publiek verzocht
'brieven, briefkaarten en gedrukte stukken als:
1 prentkaarten, naamkaartjes en circulaires,
j welke men bij voorkeur op 1 Januari wenscht
te doen bestetllen, te voorzien van twee el-
|kaar schuin snijdende strepen getrokken over
de peheele adresziide, en die stukken reeds
op 26, 27 of 28 December ter post te be
zorgen. Zij kunnen dan tijdig voor de bestel
ling worden gereedgemaakt, blijven tot 1 Ja-
nunri op de kantoren van bestemming be
waard en worden zooveel mogelijk op dien
dag in de bestellingen opgenomen.
Koersverschil. Men schrijft
uit Limburg aan het Hbld.:
Welk een enorm nadeel de Nederlandsche
werklieden, die thans nog in Duitschland
gaan werken, ten gevolge van den lagen
koers van het Duitsche geld lijden, moge blij
ken uit het volgend»
Een grensbewoner is reeds sedert lang
werkzaam bij het Iaden en lossen op een
spoorwegemplaceme t in een Duitsch grens
stadje. Per week verdient hij daar 30 mark.
Vóór den oorio" kon hij 'dit bedrag tegen
een koers van 59 in ons land omzetten te
gen 17.70 IVrtrrfsch geld. Thans zou hij
bij een kotis van 43 sH'hts 12.96 ont
vangen, ten minste h" een kassier. Gewoon
lijk moet hij zich ech.er tevreden stellen met
een wisselkoers, welke niet veel hooger is
dan 42.5. Vergeleken met vóór den oorlog,
lijdt zulk een werkman dus wekelijks een
geldelijk nadeel van J 4.95. Bedenkt men
don, dat de man 'snr-rgens om 5 uur van
huis moet en niet eer dan 's avonds 8 uur
daarin terugkeert, dan kan men zich voor
stellen, welke stemming er in zulk een arbei
dersgezin heerscht.
Het wrak van de„Koningin
Emm a." De directie der stoomvaartmaat
schappij „Nederland" deelt mede, dat zij van
haar agenten te Londen bericht heelt ont
vangen, dat de Corporation of Trinity Hou
se le Londen, in verband met de bepalingen
van de „Merchant Shipping Act", bezit heelt
genomij van het wrak van het stoomschip
Koningin Emma, op grond van het feit, dat
zij het beschouwt als een beletsel en een
gevaar voor de scheepvaart.
Genoemde corporatie zal het wrak lichten
weghalen dan i el geheel of gedeeltelijk ver
nietigen en de op die wijze gelichte of ge
borgen voorwerpen "erkoopen, zoodanig als
het haar geschikt zal voorkomen. Verder zal
zij uit de opbrengst de door haar beloopen
onkosten verhalen en het eventueel saldo
houden ter beschikking van rechthebbenden.
In verband daarmede heelt de Nieuwe
Berging-Maatschappij te Maassluis sinds
eenigen tijd haar werkzaamheden op het
wrak gestaakt.
Een ongewone vangst. De heer
E. Bolhuis te 'Jaren schoot op de jacht bij
Hooghalen een zelden voorkomend dier,
een leporide, dat is een bastaard van een
haas en een konijn. Wij lezen hiervan het
volgende. Ledematen en staart van de ge
wone '-poride zijn langer dan die van 't
konij en evenmin geel, zooals dat van den
haasbet heelt een lichtbruine kleur.
Hoewel er gevallen bekend zijn van de
geboorte van bastaarden uit een vrouwelijke
haas na paring met een rammelaar van een
konijn, zoo zijn toch verreweg de meeste
bastaarden van beide soorten van 't hazen-
geslacht (Lepus), kinderen van een haas
rammelaar en een moerkonijn.
Het exemplaar, door den heer Bolhuis ge
schoten, weegt ongeveer 2IJ "kilogram en is
lichtgrijs van kleur. Het voornemen is dit
dier te bezorgen aan prof. Van Bemmelen
en met dezen te overleggen hoe er verder
mee te handelen.
(N. Gron. Ct.)
Persdelict. Tegen den hoofdredac
teur van het „Zuiden" te Sittard, de heer
Amerira, is voor de rechtbank te Maastricht
50 boete geëischt wegens het plaatsen in
zijn blad van een artikel, waarvan de inhoud
beleedigend werd geacht voor den burge
meester van Sittard.
Brand. Gisterennacht is de rookerij
van de vleeschwarenfabriek der lirma W..
Jager, te Tiel, uitgebrand. Een partij spek
ging verloren.
Marktberichten.
Eiermarkt te ^mmen.
Aanvoer 10000 stuks.
Hoogste prns f 8.—. Laagst© prijs f 7. 0
Gemiddeld f 7.75.
Stemming traag.
Eiermarkt te Olst.
Aanvoer 90110 stuks.
Hoogste priis f 8.50. Laagste prijs f 7.60
Gemiddeld f 8.
Stemming
Van den Hak op den Tak.
(Weekpraatje).
Bulgarije was in den laatsten tijd het middel
punt van vele gesprekken en vele gedachten.
Dit doet me van zelf denken aan de vele oude
legenden, welke nog onder het Bulgaerschc volk
leven. Zeer eigenaardig is een verzameling
d:er sagen, waarvan b.v. een de schepping der
vrouwen en haar karakters behandelt. Deze sage
heeft als uitgangspunt Noach, die een vrouw
en dochter bezat. Toen de ark gebouwd moest
worden, raadpleegde Noach drie wijze m-nnen,
die als loon voor hun raadgevingen elk zijn
dochter tot vrouw wenschten. Goeden raad
was duur. Toen veranderde God, om Noach te
helpen, de kat ën den ezel in jonkvrouwen. Ven
deze drie dochters stammen de vrouwen af
sommige balken als ezels, andere krabben als
katten. Heel hoffelijk is dat niet bedacht
Een andere 'sage vertelt een en ander over
het ontstaan van de koekoeken. In oude tüden
trokken de jonge mannen elk jaar in de lente
ten striidc en keerden pas met den oogst terug.
De zusters der mannen g:ngen mee en volgden
vanuit de toppen der boomen het verloop van
den strijd, waarbij ze bitter schreiden en „bra-
tu 1" „bratu 1" (broeder) riepen. Om dat voort
durende schreien (Bulgaarschkakoli) werden
ze in koekoeken veranderd. Daarom vliegen de
koekoeken, steeds op en neer in de boomen en
huilen om hun broeders. Maar nog steeds bou
wen ze geen e'gen nesthet zijn immers onge
trouwde jonge meisies
De legenden spreken van- en herinneren aan
den ouden tijd. Ook uit vroeger dagen, maar
toch dichter bii. is de volgende draconische
dienstboden-verordening.
Hoe goed onze tegenwoordige dienstboden
het hebben vergeleken bij vroegere tilden af-
gez-'en van het hoogere loon, de betere voeding
en huisvesting, enz. daarvan getuigt niet on-
duideü'k een d:enstbodenverordening uit het
jaar 1732, die voor het hertogdom Lauenburg
gold, dat toenmaals tot Hannover behoorde en
tegenwoordig een deèl van dc Pruisische pro
vincie Sleeswiik uitmaakt. Het edict van 22
December verordent o. a. het volgende„Ver
laat een dienstbode moedwillig vóór het eindi
gen van den d;enstt'";d haar dienst, zoo zal de
zelve met verzwaarde gevangenisstraf te water
en brood gestraft worden. Bevond echter de
zoodanige zich in Uvreikleeding bij zijn onge
oorloofd vertrek, zoo zal hii het eventueel nog
staande loon verhezen, aan den schandpaal ge
bonden, welke, zoo niet in de plaats aanwezig,
voor bestraffing van den kwaedgezinde tot dat
doel opgericht zal worden, of onder nog ernsti
ger omstandigheden op wilekeurige tijdslt'ppen
met het kruien van zware vrachten gestraft wor
den, houdende de overheid der plaats, waar hij
gediend heeft, altijd het recht.:Iu2u-aan.te hou
den voor teroggnv.e, .Yoa/de^bvreih al' mocht hij
dezelve ook grootendeels hebben verdiend.'
Het slot van de verordening luide
„Mochten dienstboden tegen hun meester sa
menspannen, zoo zullen zij naar omstandighe
den tot gevangenisstraf op water cn brood oi
tot den kruiwagen naar de grootte van het mis
drijf voor korteren of langeren tijd gestraft wor
den. Dienstboden, die zich bedrinken of elkaar
in hun meester's huis uitschelden of slaan, zul
len met gevangenisstraf te water en brood ge
straft worden."
En toch kende men destijds geen dienstboden-
nood 1
Een mensch verdiept zich af en toe gaarne in
het verleden. De winteravonden leenen zich daar
toe het best en we voelen ons zoo tegen het ein
de van'het jaar het meest daartoe geneigd, naar
het schijnt. De een ziet terug op het achterlig
gende jaar, de ander blikt verder achterwaarts-
Hoe het vroeger was, hoe men toen leefde, wat
er toen gebeurde Allerlei kan bij zoo'n terug
blik op de proppen komen. Zoo haalt „de Veld
post" uit een oud boek verschillende recepten
aan, welke onzen lezers en lezeressen ongetwij
feld om hun hooge waarde belang zullen inboe
zemen. De recepten zijn ontleend aan een boek
van Dr. Drost, dat dateert uit de le helft der
vorige eeuw
Hoe men bijzonder sterk worden kan. Neem
goeden helderen rooden wijn, verzegel denzel-
ven goed in een glazen flesch, en zet deze op
Witten Donderdag in een mierenhoop. Neem
dezelve een jaar daarna op een Goeden Vrij
dag weder er uitzoodra men van dezen wijn
gedronken heeft, zal men wonderen zien.
Middel tegen vallende ziekte. Men moet de
excrementen der zieken, die hij ten tijde van of
eenigen tijd na den aanval van zich geeft, als
mede het misschien daarmede bevuilde hemd
verbranden.
Middel tegen tandpijn. Men schrijve den voor
naam en van, van den aan tandpijn lijdende per-
soon driemaal op een stukje papier bijv.
Jon Frederik Meijer,
Frederik Jen Meijer,
Meijer, Frederik Jan
vouwe het blad papier zamen en spijkere het aan
de kamerdeur.
Of Men neemt een niet verroesten spijker
en hake met deszelfs spits uiteinde den hollen
land of het nabij zijnde tondvleesch aan. Daarna
wordt de spijker in een deur geslagen. Op den
eersten slag zegt ifcen zacht -• In den naam van
God, den Vader I Alsdan vraagt men Hebt gij
nog tandpijn? Is ja of neen geantwoord, dan
volgt de tweede slag met de woorden In den
naam van God, den Zoon dan wordt nogmaals
gevraagd, en bij den derden slag In naam van
den Heiligen Geest, gezegd. Dit middel werkt
des te beter wanneer de zieke gedurende de
kuur met den rug naar het venster en de straat
gekeerd staat.
Middel tegen zomersproeten. Ga met den per
soon, welke zomersproeten heeft, naar een plaats
v/aar gewelven en oude muren zijn, en strijk met
zijn vlakke op den muur, zoodat dezelve voch
tig wordtstrijk dezelve dan over het gez'cht,
de borst en de handen van den bedoelden per
soon. Herhaal dit driemaal; verlaat dan geza-
menliik de plaats, zonder om te kijken, en gelas#
den lijder niet meer naar die plaats te gaan-
anders komen de zomersproeten terug.
Middel tegen ooglidrondontsteking. Men be-
strijke het z:eke ooglid bij de eerste sporen der
kwaal wanneer zich roodheid en zwelling in het
midden van den bovensten en ondersten rand
der oogleden toont, driemaal met een gouden
trouwring. Een ducaat van fijn goud doet den
zelfden dienst.
Wij veranderen van onderwerp en komen wat
d'chter bij huis.
Ik breng u in gedachten bii den Duitschen
Kroonprins! „Wat weet ge van hem, we hebben
in long niet van hem gehoordhoor ik mij toe
roepen. Nu, ik kon uw nieuwsgierigheid bevre
digen.
Op gezag van een Deensch en van een Du'tsch
blad weet ik U alles te vertellen, wat hem in de
laatste maanden is overkomen, en dat Is long
n'et weinig. Eigenlük schünt d^ bron der be
richten een Amerikawaardoor ze
oncretwiifeld nog in waarde rijzen.
Bii al den ernst van kan zelfs de
„Frankfurter Zeitung" geen weerstand bieden
aan het verholen van de lotgevallen van den
kroonnrns, zoools de Amerikaansche bladen
die hebben vermeld. Het blad onOeent het be
paald vermakelijk relaas aan een in Denemarken
verschijnend blad.
Niet veel menschen, schrüft het Deenri/\e
blad, zouden kunnen uit houden, wat de kroon
prins sedert het begin heeft m^etpn doormaken.
Volgens de verschillende berichten ziet zijn lij-
densgesclv eden's er als volgt uit
Den 5en Augustus van het vorige jaar werd
op den kroonorins te Berliin een aanslag
pleegd. Den lSden Augustus werd hij d5'-1
de Fransche grens zwaar gewond en in r
pitaol te Aken gebracht. Twee degen li l
loor hi| bij een nieuwen aanslag te Berliin een
van zim beenen en den 24en Augustus werd we
derom een moordaanslag genleeud. Onder deze
omstandigheden is het begriipelijk, dat hij den
4en September zelfmoord beging. Hij kon toen
echter nog niet weten, dot al wat hii tot nog toe
had doorgemaakt, slechts kinderspel was bij het
geen hem nog te wachten stond. Den I3en Sep
tember stierf hij in een ziekenhuis te Brussel,
met een masker voor het gez'cht. Den 15en
voerde hij. bevel bij een aanval op Verdun en den
volgenden dag werd hij in Polen door een schrap-
nell gewond. Den 20en October kwam de kroon
prinses om hem op ziin sterfbed te verplegen.
Den 24en October woonde een dame te Berlijn
ziin begrafenis bii. Den 25en October vond men
zijn lük op bet slagveld en den 3en November
werd hij weer begraven. Den dag daarop viel hij
door een Franschen kogel en den 8en Novem
ber werd hii krankzinnig en naar een afgelegen
slot gebracht. Hii genas zoo snel, dat hij den
13en November het opperbevel van het Oos
terfront on zich kon nemen. Hier werd hij ech
ter den 17den November doodeliik gewond.
In December heeft hij waarschijnlijk Kerst-
vacantie gekregen waaraan hü dan ook stellig
groote behoefte heeft gebed. Den 16en Januari
werd hü nogmaals gewond.
Ondanks alles wat hii voor het vaderland
doorstaan had, onthief men hem den 3en Maart
van zim commando en zond men hem naar huis,
naar zijn vrouw en kinderen. Die moeten hem
minder vriendelijk ontvangen hebben, want den
volgenden dag moest de kroonnvnses hem
reeds wegens $en schottstpnd -t--~Wrn.
ol KJ}UVELAAR.
Boekbeoordeeling.
De Psychologie der Saxen dooi
Hovelock Ellis, vertaald onder toezicht van Dr.
A. W. van Renterghem, uitg. Hoilandla-Druk
kerij Baarn Een boekdeel van 600 bladzijden.
Na oen vijftiental jaren besteed te hebben aan
het bijeen brengen en rangschikken van de noo
dige bouwstolfen, besteedde hij andermaal een
geluk aantal jaren aan het schrijven van een
zevental boekdoelen, waarmee de arbeid, dien hij
zich voorgesteld had, volbracht was. Een storm
van verontwaardiging bracht na verschijning van
t eerste deel in Engeland los. In Amerika kon
hij dc vervolgen uitgeven. Het laatste deel werd
thans in t Hollandsch vertaald, vindt het een
goed onthaal, don volgen ook de andere deeleir.
De Hollandia-Drukkerij durft inderdaad wat
aan, ons land is klein en de uitgave is kostbaar
daar komt bij, dat veroordeel menigeen zal weer-r
houden dit werk ter hand te nemen, waar als
motto boven kon staan het bekende „den reinere
is alles rein!" Inlichting op het gebied van de
psychologie der sexen kun goede vruchten af*
werpen. Natuurlijk is het geen boek voor kin
deren. En ouderen, die het ter hand zouden
nemen bij wijze van prikkellectuur, doen goed
het ongelezen te loten of het te lezen met den
ernstigen wil, niet slechter, maar beter er door
te worden. De inhoud vermeldt deze hoofd"
stukken Moeder en kind, Sexueele opvoeding,
Naakthe'd, Waardeering von geslachtsliefde
Kuischheid, Sexueele abstinentie, Prostitutie
Geslachtsziekten, Geslachts zedeleer. Huwelijk.
Kunst van liefhebben, Voortplanting. Hét is
verbazingwekkend hoeveel ma ter'aal de schrijver
heeft Weten bijeen te brengen, terwijl hij zich
heeft weten te beperken, opdat het toch al zoo
uitgebreide werk niet nog omvangrijker werd,
Ouders, opvoeders, onderwijzers, dezen vooral
zullen hun winst kunnen doen met dc lezing
van dit boek. Bij goed-gebruik kan van een
werk als dit veel goeds u tgaan er is een
onwetendheid, die ellende in haar gevolgen heeft.
En menig menschenleven zou meer geluk ge
kend hebben, indien de mensch meer geweten
had! Worde van dit boek een goed gebruik
gemaakt 1
De Nederlandsche Strijdmacht
ere hare mobilisatie door Kapt. J
Kooiman, uitg. J. Muusses en H. de Ruiter te
Purmerend. Dit werk, waarven de 1ste afl. vooi
mij ligt, zal verschijnen in 30 afl. en een over
zicht geven over leger en vloot, zoools dezen
thans zijn samengesteld. Wat vorm betreft, is
deze uitgave zeker onberispelijk te noemen,
keurig verzorgd, een luxe werk, hetwelk den
Uitgevers slechts tot eer strekt. Papier cn druk
zijn zoo goed als men verlangen kan; de wijze
van drukken, in twee kolom, elke bladzijde in
kader gevat, zetten het werk groote aantrekke
lijkheid bij. Voorts is het kwistig geïllustreerd,
o. a. een mooie foto van de Koningin te paard,
een irtslaande kaprt, die de indeeling van een
hoofdkwartier schelst, enz. Met belangstelling
zien wij volgende afl. tegemoet en komen dare
gaarne nader op deze uitgave terug.
Ninon de Lenclos door André de Rid
der, uitgave Hollandia-Drukkerij (Serie „Histo
rische Karakters"). De schrijver geeft in deze
historische schets een kijk op het Fransche
leven en inzonderheid op dat der vrouw in de
17de eeuw. Nion eigenlijk Anne de Len
clos leefde van 1616 tot 1706. Hij noemt haar
een „courtisane fameuse", een andere Aspasia,
en elders „het model van de geëmancipeerde
vrouw." Dat haar leven een veelbewogen leven
-was, verwondert ons niet. Haar geest en vernuft
waren oorzaak dat een Lafontaine, een Molière
e. a. haar gezelschap zochten. Voor de geschie
denis van t«.ear eeuw is deze levensbeschrijving
zeker niet van belang ontbloot.
De Geschiedenis der Weten
schappen door Dr. J. D. Bierens de Haan,
dr. Brugmans, dr. Josselin de Jong, dr. Snijders
Casimir en dr. Vc Hollandia-Druk
kerij Baarn. Behandeld 5 Wijsbegeerte,
Psychologie, Taalwetenschap, Physica, Chemie,
Paedagogie en Theologie. De namen der schrij
vers zijn borg voor de behandeling der verschil
lende onderwerpen. Men leest zoo n boek niet
aan één stuk uit, als „Nachschlagebuch" heeft
het echter groote waarde. Een volledig zaak
register wijst ons uitstekend den weg. Ieder, die
een beknopt en zakelijk overzicht van de hier
genoemde weienschappen verlangt, kan niet
beter doen dan dit werk ter hand nemen, het
welk hij zeker niet onvoldaan uit de hand zal
leggen.
SiemPompelin België door H. Gras, geill.
door Willy Sluiter, uitg. Scheltens en Giltay,
Amsterdam. De lotgevallen van Simon, den
zoon van den vuihvsmon, die biigenaamd werd
de Auto, zullen door onze jongens met klim
mende belangstelling gelezen worden, noarmat
zij de ontknooping van 't verhaal tegemoet gaan.
Helaas Siem's tante zal bliiven wachten op de
rugkomst van haar Maurice; ook hier maakte
wreede oorlog zijn slachtoffers 1
Neerlandia, de bekende scheurkalender,
uitgave van La Rivière en Vocrhoeve te Zwolle,
d3c ons op onzen stoel door 't land laat reizen,
de mooiste plekies in beeld brengt, monumen
tale gebouwen ons voor oogen toovert, nu en
dan, wanneer het gewenscht is, ons een korte
beschrijving gevend. Het schild brengt ons dit
maal een karakteristiek HoPand^ch landschap.
Men raakt misschien aan een kalender gewend,
•in elk geval wil ik wel zeggen, dat ik dezen
miniatuur-platen-atlas Tan Nederland niet
gaarne zou missen.
Kinderkalender —uitg. olsvoren. Een
versje, een Vinderdeuntje, een leuk plaatje, eei*
vraag, die, goed beantwoord, kons op een prtpi*,
geeft, kortom afwisseling gem/eg, altijd onder
houdend, voor eiken dag wat n'euws in de kin
derkamer. De herdersknaap met ziin scheapivs
aan de schepershut maakt het schild aantrekken,
lijk. Een aardig geschenk voor onze kletnenl
Morlts Magazijn, Red. C. v. Son. Uitgi
C. Morks, Dordrecht. De Deeernber-afteveTtftf
o! Kerstnummer geeft drie premies, een moot*
gekleurde plaot „Het Zonnetie", reproduc«*j
naar Kever, een zeer goed geslaagde kVurdru».
Amsterdamsch Weesmeisje naar v. d. Waay
een dito „De Veerman" naar M. Sijs. cere
ander ls een aard-ge verrassing voor de abore
né's. De inhoud biedt ook nv we&r gereoeg Ttr*
schei—,d „elck wat wils."
