DE EEMLANDER". Vrijdag 31 December 1915. BUITENLAND. N° 157 Eerste Blad 14"* Jaargang 1915. Geschiedenis van de week. Hoofdredacteur! Mr. D.J. VAN SCHAARDBNBURO. Uitgevers: VALKHOPP ft Co. ABONNEMENTSPRIJS: 3 aiaand«d toos Amersfoort f 1*®®* Idem franoo pér - poet Por woek (mei gratis vsreekoriag togen ongelukken) O.lO. AisonderlUke nummers 7®'* Wekelijks bg voegsel ,dt Hollandicht Huiicrouur (onder redaotie san Thérèse van Hoven) per 8 mad. 50 ctl. jLdvertenti^n gelieve men liefst vóór 11 uur, familie* advertenties en beriohten vóór 2 uur in te renden. Bureau: UTRECHTSCH ESTRAAT 1. Intercomm. Telefoonnummer 65. t 0.50b O.f0b PRIJS DER ADVERTENT1ËN: Van 1—5 regels Elke regel meer Dienstaanbiedingen 25 conto bty vooruitbetaling. Groote lettors naar plaatsruimte* Voor handel en bedrgl bestaan te ad roordoeligs bepalingon tot hot herhaald advertoeren U» dit Blad, bij abonnomeit. Eone circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag toegezondon. BIJ Set einde des jaars pleegt leder onzer h terugblik te werpen over het tijdperk dat Itaat afgesloten te worden. Wij zien voor ons geestesoog voorbijtrek- een de voornaamste feiten en ervaringen uit ons leven in het afgeloopen jaar. En gewoonlijk is dat geen vroolijke optocht vreugde baart het leven niet. Teleurstelling, ontgoocheling, tegenslag en Sn..ut zijn rijkelijk ons deel. laar aan de andere zijde is er toch ook we. eel wat ons tot dankbaarheid stemt en ons nieuwe hoop schenkt en met op- y vachtingen het nieuwe jaar doen nneer wij echter ditmaal den blik ach- t arts richten, worden wij door 'n huive- i7 aangegrepen. Want onze blik reikt nu v er dan ons eigen levensweggetje dat wij goed en zoo kwaad als het ging afgelegd ben. Het schoujvspel dat zich daarnaast afspeelde is zoo ontzettend, dat al onze lot gevallen daarbij vergeleken slechts alleron beduidendste gebeurtenisjes blijken te zijn. Zoover als wij over 1915 kunnen terugblik ken, tot den eersten dag toe, ontwaren wij slechts bloed, stroomen bloeds en vuur, ver nielend vuur, moord en doodslag, brand en Ineenstorting, verminkte mannelijven en vele drenkelingen, zieltogend in de golven der zee. In het geschiedenisboek der wereld zijn bladzijden, welke men zou wenschen uit te scheuren. Zulk 'n bladzijde is die waar de geschiedenis van 1915 geschreven staat. En die pagina zouden wij, neen niet willen uit scheuren doch met de uiterste zorgvuldig heid uitsnijden opdat geen spoor er van overblijve. Onverdragelijk en onuitwischbaar is de schande welke dit rampzalig jaar over ons negentiende-eeuwsch geslacht gebracht heeft. En wij gelooven niet beter te kunnen doen dan het boek zoo spoedig mogelijk dicht te slaan en geen oog meer te werpen op wat van dat jaar Europeesche verdwazing ge boekstaafd is. Nederland, dat kleine, groene hoekje van Europa, kan zich gelukkig prijzen dat het gespaard is gebleven voor de onbeschrijfe lijke ellende en de verschrikkingen van den oorlog. Dank dient gebracht aan onze krach tige Nederiandsche regeering, welke door haar kloek en beleidvol optreden ons volk gespaard heeft voor de ontzaglijke slagen, welke wij rondom ons zien vallen en voor de onherstelbare rouw en rampen, waardoor zoovele, reeds te vele kleine volken getrof- fenn zijn. Niet alleen is onze regeering er in ge slaagd Nederland's neutraliteit onder de moeielijkste omstandigheden te handhaven, zij heeft ook met schier bovenmenschelijke inspanning ons land en volk behoed voor economische en sociale inzinking. Mogen al niet alle maatregelen volkomen doeltref fend geweest zijn, moge de regeering 'n en kele keer misgetast of niet tijdig ingegrepen hebben wie die 'n zwaren last te torsen heeft, struikelt nooit op 'n weg zoo rijk met steenen bezaaid? En ondanks al deze beslommeringen heeft Je regeering nog den tijd gevonden om te romen met 'n stel grootsche heivormingen, welke in onze politieke geschiedenis sinds meer dan 50 jaien haar weerga niet vinden. 'n Woord van ernstige afkeuring ten slot te, niet over eerlijke en zeer noodige critiek, maar over de onbehoorlijke tegenwerking en verdachtmaking met onnaspeurlijke oogmer ken, waaraan de regeering bij haar nationale raak blootgestaan heeft van de zijde van 'n rleine groep van slechte vaderlanders. Vrijdag 2 4 Dec. Rumenië verplicht zich tot den uitvoer van oei reeds lang geleden door Duitschland ge kochte graan. De verkiezingen voor de Luxemburgsche Kamer verminderen de lib.-soc. meerderheid .van 12 tot 2. De begrootingsconimissie in de Russische Doema neemt een motie aan waarin zij uit spreekt dat Rusland geen vrede zal sluiten S'óórdat Duitschland's macht gebroken is. Zaterdag 25 Dec. Generaal De Castelnau keert terug van een Inspectietocht naar Saloniki en bezoekt 'Athene. Bedrijvigheid op het westelijk front. Offensief der Russen bij Tsartorisk. - Perzië trbedt eer nieuw Russisch ge- li. a kabinet op. Zondag 26 D"c. Gevechten in Mesopotamia. De Koning van Servië steekt over naar Italië. Minister Lloyd George spreekt te Glasgow voor 300 vakbondleiders en bewerkt dat met afwijking van de vakvereenigings-voorschrif- ten ook ongeschoolde arbeiders in het ma chinevak toegelaten zullen worden. Kerstrede van Schaper te Amsterdam. Maandag 27 Dec. De Engelsch-lndische troepen worden van het westelijke front verwijderd. De Senoessi in Egypte doen aanvallen op de Engelschen. Ter verzekering van den geregelden aan voer van mais, legt de Nederiandsche regee ring beslag op alle voorraden. De Russen bezetten Kasjan in Perzië. Dinsdag 28 Dec. Vertrek der Nederl. Ambulance naar Duitschland. Opstand in China. Provincies verklaren zich onafhankelijk. Het Engelsche kabinet besluit tot indie ning van een wetsontwerp tot invoering van dienstplicht. Woensdag, 29 Dec. Russisch offensief aan de Dnjester. Donderdag, 30 Dec. Het Ned. s.s. Ellewoutsdijk op een mijn geloopen. Politiek Overzicht. Rumenië en de wereld» strijd. De Senaat van Rumenië heeft enkele da gen geleden met groote meerderheid, 72 te gen 16 stemmen, een antwoord-adres vast gesteld op de troonrede, waarmede de koning de zitting van het parlement heeft 'geopend. Dit adres drukt vertrouwen uit in het beleid der regeering. De Senaat is daarin voorge gaan; van de Kamer :s eenzelfde meenings- uiting te verwacht'-". Ditf '-rr onderstreept in de woorden, die hij richtte tot de deputatie van den Senaat, welke hem het adres kwam overhandigen„In de tijden van zware be proeving, die wij doormaken, is de eensge zindheid van alle harten en alle werkkrachten de zekerste waarborg, dat de groote belan gen van Rumenië met wijsheid en kracht verdedigd worden. Eén van zin in dezelfde gedachte met mijn volk, begroet ik met vreugde en vertrouwen het besluit van den Senaat, dat mijne regeering ondersteunt, op dat wij de op ons rustende groote taak tot een goed einde brengen." Regeering en parlement in Rumenië zijn dus volkomen eensgezind. Het parlement heeft zijn vertrouwer uitgedrukt in het be leid der regeering en de regeering weet dus, dat zij in haar handelen den wil van het par lement tot uitdrukking brengt. Over dat be leid is in deze debatten van de regeerings- tafel uit weinig gesproken. De minister-pre sident Bratianu is alleen opgekomen tegen de voorstelling, die de oppositie gaf van den toestand van Rumenië; hij zeide daarvan „Het aanzien van Rumenië is niet gedaald; integendeel de achting en het aanzien van Rumenië in het buitenland is gestegen. Zijn zij, die den toestand anders voorstellen, op recht en rechtvaardig? Wij zullen dit kun nen vaststellen, als onze tong zal zijn los gemaakt. Het is een groote smart datgene te hoorpn. "t v."'i r>'"n vooren, en niet te kunnen antwoorden. Ik heb niet het recht te antwoorden." Het hr-" n'imeensrhe regeering heeft zich dus in deze debatten van spreken onthouden; hij heeft de kunst van zwijgen betracht, hetgeen, zooals bekend is, voor een staatsman eene nog grootere kunst is dan spreken. Maar wij weten uit vroegere verklaringen, welke opvatting de mannen, die in Rumenië het roer in handen hebben, koesteren van de eischen, die het landsbe lang stelt aan het regeeringsbeleid. Rumenië heeft tot dusver in den wereldstrijd zijne on zijdigheid bewaard. Het heeft weerstand ge boden aan den aandrang, die van buiten werd uitgeoefend en ook in het binnenland bij invloedrijke elementen steun vond, om aan de zijde van d- Entente-mogendheden in den oorlog treden. Die houding is niet ingegeven door sym pathie voor de centrale mogendheden. De volksstemming in Rumenië is eerder ten gunste van de andere partij. Die zou zich zeker met meer kracht hebben doen gelden en mogelijk Rumenië in de armen van de Entente hebben gedreven, wanneer de oor logsgebeurtenissen in den Balkan anders waren geloopen dan feitetijk is geschied. Maar dp omstandigheden noccn Rumenië te blijven staan met het geweer bij den voet. De oorlog heeft, naar de meening van de Ru- meensche regeering, nog niet een zoodani- gen loop genomen, dat de beslissing, waar toe hij zal leiden, zicli duidelijk aiteekent en dat Rumenië zich zonder gevaar bij de eene of de andere partij zou kunnen aan sluiten. Ook is men in Bukerest van mee- ning, dat de oorlog nog lang zal duren en dat, ols Rumenië partij is in een langdurigen oorlog, het oifers zou moeten brengen, die boven zijne krachten kunnen gaan. Rumenië kiest dus Je voorzichtige partij. Het handhaaft zijne onzijdigheid, maar houdt tevens zijn kruit droog, om op het gegeven oogenblik met den vereischten na. druk te kunnen opkomen voor 't geen het landsbelang eischt. F.ene vingerwijzing in die richting geeft de reeds aangehaalde ver klaring van den koning aan de deputatie van den Senaat, die eindigt met de woorden: „Wij kunnen met vertrouwen steunen op-het leger als een machtige basis; het zal steeds op de hoogte van zijne roeping zijn." Het maakt niet den indruk, dat Rumenië er op uit is zijne onzijdigheid tot aan het einde van den wereldstrijd te handhaven. In het debat in den Senaat is met groote vrij moedigheid de vraag besproken wat het juis te tijdstip voor Rumenië zou zijn geweest om aan den oorlog deel te nemen. De senator Dan, een lid van de regeeringspartij, lever de eene kritiek op de meening, door een vroegeren spreker uitgesproken, dat de slag aan de Marne daarvoor gunstig zou zijn ge weest. Hij zeide daarvan; „Op zich zelf was de slag aan de Marne niets anders dan een tegenhouden van het Duitsche offensief in Frankrijk, maar volstrekt niet eene verplet tering van Duitschland, dat eerst later zijn machtig offensief tegen de Russen ont plooide. Eene andere illusie was het ingrij pen van Italië. Men meende, dat de Italia nen over Valona in S»tvië zouden inbreken om Oostenrijk-Hongarije aan te vallen. Daar van is niets gebeurd. Het laatste tijdstip, de aanval op Servië, was eveneens ongun stig. Wij hadden niet de zekerheid, dat Grie kenland ons zou helpen." Wanneer op deze wijze verschillende tijd stippen beschouwd en verworpen zijn, dan is daaruit af te leiden, dat men uitziet naar het tijdstip, dat ais gunstig is te beschouwen. De verklaringen, die uit de Rumeensche re- geeringskringen afkomstig zijn, maken den indruk, dat de regeering de militaire kracht van het land zoo lang mogelijk onverbruikt wil behouden, en dan het gunstige oogen blik wil waarnemen om zich er van te be dienen. Dit oogenblik beschouwt men blijk baar nog niet als gekomen, en bij de be oordeeling van de vraag wanneer het zal zijn gekomen, zal men zich laten leiden door de overweging, wat het voordeel van Rumenië meebrengt. De oorlog. B e r 1 ij n, 3 0 Dec. (W. B.) Bericht van het opperste legerbestuur uit het groote hoofdkwartier van heden voormiddag. in den nacht an den 29en mislukten En- gelschep ogingen ten noordwesten varrRijs- sel om door verrassing in onze stellingen te dringen. Eene kleine nachtelijke onderneming van onze troepen ten zuidoosten van Albert had succes en leidde tot de gevangenneming van eenige dozijnen "igelschen. Aan den Hartmannsweilerkopfw erd giste ren een in Fransche handen gebleven stuk loopgraaf heroverd. Overigens hadc-en op vele plaatsen van het front bij gunstige waarnemingsomstan digheden tijdelijk levendige vuurgevechten plaats. Ook den vliegersarbeld was aan beide zij den zeer levendig. Een vijandelijk eskader viel de plaatsen Wzrwicq en Menin en de daar aanwezige stationswerken aan. Militai re schade werd niet aangericht, maar 7 in woners werden gewond en een kind gedood. Een Engelsch vliegtuig werd ten noordoos ten van Kamerijk in een luchtstrijd neerge schoten. P a r ij s, 3 0 D e c. (Havas). Namiddagcom muniqué. Ten westen van Péronne trachtte de vijand zich meester te maken van een van onze sappen voor Dampierre; hij werd volledig teruggeslagen. In Champagne, in de streek van Navarin, verhinderden Fransche artil- lerieschoten den vijand zijne loopgraven, die in den nacht van 28 op 29 December waren vernield, te herstellen. Er is niets te vermelden van de rest van het front. P a r ij s, 3 0 Dec. (R.) Avondcommuni qué. C."ze artillerie deed munitiebergplaatsen in Ariois sp.ingen en vernielde machine- geweerloodsen tusschen de Oise en de Alsne. De artillerie was zeer werkzaam in de Vo- geezen, vooral in de streken van den Hart- mannsweilerkopt en van Metzeral. Zware Fransche bommen veroorzaakten vijf groote ontploffingen in een bosch in het Fechfdal. Een Duitsche granaataanvai op Rehfelsen werd met gemak teruggeslagen. Londen, 30 Dec. (R.) Bericht uit het Britsche hoofdkwartier in Frankrijk. Gisteren wierpen 16 van onze vliegtuigen bommen neer op het station te Comines, dat evenals de naburige loodsen van den spoor weg beschadigd werd. Tien van onze vlieg tuigen vielen de luchtschiphal te Hervilly aan en veroorzaakten daar aanzienlijke schade. In beide gevallen keerden alle vlieg tuigen behouden terug. Gedurende den nacht beschoot onze vijand hevig onze loopgraven ten zuiden van Fri- court. Eenige Duitschers kwamen in een van onze frontloopgraven, maar werden er on middellijk weer uit verdreven. B e r 1 ij n, 3 0 Dec. (W, B.) Bericht van het opperste legerbestuur uit het groote hoofdkwartier van heden voormiddag. Ten zuiden van Schlock en op verschei dene plaatsen van het arbeidsveld van de legergroep Linsingen werden aanvallen door jachtcommando's afgewezen. Bij het leger van graaf Bothmer wezen Ooslenrijksche troepen de aanvallen van sterke Russische krachten tegen het brug- hoofd Burkanow af. Behalve zware bloedige verliezen verloor de vijand omstreeks 900 gevangenen. W e e n e n, 3 0 Dec. (W. B.) Officieel bericht van heden middag. De gevechten in Oost-Galicië namen in hevigheid en in omvang toe. De vijand richt te gisteren aanvallen niet alleen tegen het Bassarabische front, maar ook tegen onze stellingen ten oosten van de Beneden en de Midden Strypa. Zijn vooruitdringen lijdt meestal reeds schipbreuk onder het vuur van onze batterijen. Waar dit niet gebeurde, vielen de Russische stormcolonnes ineen in ons artillerie- en machinegeweervuur. Op het noordelijkste deel van zijn aanvalsveld van gisteren voor het brughooid Burkanow liet de tegenstander 900 dooden en zwaar gewonden achter. Hier gaven zich drie vaan drigs en 870 man over. Het totale cijfer van de gisteren in Oost-Galicië ingeleverde ge vangenen is meer don 1200. Aan de Ikwa en aan de Putilowka kwamen plaatselijke artilleriegevechten voor. Aan de Korymbeek en aan de Styr wezen de Oos- tenrijksche en Duitsche troepen verschei dene Russische aanvallen ai. Weenen, 30 Dec. (W. B.) Officieel bericht van heden middag. Aan het Tirolsche front zijn vijandelijke aanvalspogingen op Torbale en tegen den Monte Carbonile door ons vuur tot staan gebracht. Op de hellingen ten noorden van den Tonale-pas trachtten de Italianen onder misbruik van de vlag van Genève hunne draadversperringen te voltooien; zij werden beschoten. Op de hoogvlakte van Doberdo hadden levendige mijnwerpersgevechten plaats, die tot in den nacht aanhielden. Rome, 30 Dec. (R.) Officieel commu niqué. In het Lagarina-dal vielen vijandelijke in- fanterie-afdeelingen herhaaldelijk onze deta chementen ten zuiden van Rovereto aan; zij weiden steeds teruggeslagen en lieten ge vangenen in onze handen. In de Col di Lana-streek werd een vijan delijke aanvalspoging terug geslagen door ons artillerie- en infanterie-vuur. Berlijn, 30 Dec. (W. B.) Bericht van het opperste legerbestuur uit het groote hoofdkwartier van heden voormiddag. In den Balkan is de toestand onveranderd. Weenen, 30 Dec. (W. B.) Officieel bericht van heden In den Balkan k\ ..eene bijzondere gebeurtenissen voor. P a r ij s, 3 0 Dec. (R.) Avondcommuni qué. Fransche vliegtuigen bombardeerden de Bulgaarsche kampen ten oosten van het Doiranmeer. P a r ij s, 3 0 D e c. (R.) Het Montenegrijn- sche communiqué van den 28en meldtDe ijand zette zijne aanvallen op het Loven- front voort. Na hardnekkige gevechten ge durende drie dagen trokken de Oostenrij kers zich terug, door onze troepen vervolgd. Saloniki, 30 Dec. (R.) Hedenmorgen werd in Saloniki groote opgewondenheid te weeggebracht door het vliegen van drie Tau-1 ben over de stad en de haven; zij weiden hevig door de oo. '.o sschepen beschoten, maar t' 'r - e w' ;n zij niet getroffen. Frunsche vliegtuigen st< ennp m ze achterna te zetten. Athene,30Dec. (R.) De avondbladen berichten, dat de Grieksche regeering mede- deeling heeft ontvangen, dot afdeelintren Fronsche troepen op het eiland Castcllnrizo aan land zijn gegaan met het doei di actie van de geallieerden tegen Adoliu te vcige-, makkelijken. De Grieksche regeering Ik eft geprotesteerd. Athene, 30 Dec. (R.) De lichting 1892 wordt den 15en Januari naar huis gezonden. Tegelijk worden de tot dusver niet ingosi h e« venen van drie lichtingen opgeroepen. Konstantinopel, 30 Dec. (W. B.) Communiqué van het hoofdkwartier. Aan het Dardanellenfront wierpen den 29en een pontserschip en een torpeiloboot eenige granaten op Anafartn, waarna zij zich terugtrokken. Onze artillerie joeg een tor- depoboot, die Ariburun wilde naderen, op de vlucht. Bij Sedd ui Bohr was in den nacht vnn den 29en en den op oncPn dag een zeer levendig werpen van bommen op den rechter en den linkervleugel. Tegen den middag be- schoten twee vijandelijke schepen geduren de eenigen tijd onze stellingen in het cen trum. De vijand bracht drie mijnen tol ont ploffing; een daarvan bracht bij hen zelf schade toe, de beide anderen vernielden een loopgraafstuk van 10 nieter breedte, waar van de wrokken in handen van onze vijanden bleven. Den 28en opende het ten westen van '/eni Chehir voor anker I!ende Fransche pont serschip Suifres een vuur op eene batterij aan de Anatolische kust van de zeestraat. Onze batterijen beantwoordden dit vuur en troffen door twee grar aten dit pantserschip, dat, in rook en vlammen gehuld, zich ver wijderde. Den 28en en 29en en den daartusschen liggenden nacht beschoten onze batterijen in de zeestraat in den omtrek van Sedd ui Bahr de landingsplaats van Tekkeburun en vijondeiijke loodsen. Den 29en wierp een van onze watervliegtuigen bommen neer op het vijandelijke kamp van Sedd ul Bahr, waar brand ontstond. Op de ove-'ge Ir n is geene verande ring. De telling van den bij Ariburun en Ana- farta gemaokten bui' is nog niet ten einde gebracht. Parijs, 50 Dec. (R.) Avondcommuni qué. Er was een levendige artillerieactie aan de Dardanelles Een Fransch linieschip bom bardeerde de Tirrksche batterijen aan de Aziatische kust Konr antinopel, 30 Dec. (W. B.) Communiqué van het hoofdkwartier. Aan het Kaukasusfront gebeurde niets be halve patrouille-gevechten. Konstantinopel,. 30 Dec. (W. B.) Communiqué van het hoofdkwartier Aan het Irakfront duurt de slag bij Kut el Amara voort met langere tusöchenpoozen. Bij de inneming van Sjaik Said maakten wij 450 kannen petroleum buit, die aan de En gelschen behoorden, P a r ij s, 3 0 Dec. (R.) Communiqué van den marinestaf. Eene Oostenrijksche vlootdivisie, die uit Cattaro was vertrokken om Durazzo te bom bardeeren, werd door eskaders van de geal lieerden aangevallen, die haar tegemoet voe ren. De Oostenrijksche torpedojager Liko kwam op een mijn terecht en werd opgebla zen, de torpedojager Triglav werd vernield door de eskaders van de geallieerden. De andere vijandelijke schepen werden ver volgd en namen de vlucht naar hunne basis. Weenen, 3 0 Dec. (W. B.) Officieel bericht van heden middag. Den 29en December in de vroegte vernie tigde eene flottiile van vijf torpedojagers en den kruiser Helgoland de Fransche duikboot Monge. De tweede officier en 15 man wer den gevangen genomen. Daarna werden in de haven van Durazzo een stoomschip en een zeilschip tot zinken gebracht en het vuur van verscheidene landbatterijen tot zwijgen ge bracht. Twee torpedojagers zijn daarbij op mijnen gestooten; de Lika is gezonken, de Triglav zwaar beschadigd. Het grootste ge deelte van de bemanning is gered. De Triglav werd op sleeptouw genomen, maar moest na eenige uren in den grond geboord wor den ,omdat eene overmacht van verscheide ne kruisers en torpedojagers den terugtocht van de geheele flottiile bedreigde. Onze flot tiile keerde naar hare basishaven terug. Vïjp de vijandelijke schepen zijn Engelsche krui sers van het type Bristol en Falmouth en Fransche torpedojagers van het type Bouo» lier duidelijk Kerkend

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1915 | | pagina 1