14" Jaargang. „DE EEMLAN DER". Vrijdag 14 Januari 1916. BUITENLAND. FEUILLETON. DE STERKSTE. N" 168 Uitgevers: VALKHOFF Co. Bureau: UTRECHTSCH ESTRAAT 1. Hoofdredacteur: Mr. D.J. VAN SCHAARDENBURG. ABONNEMENTSPRIJS: f*r waanden voor Amersfoort f 1*00# Idem franco per post Per week (met gratis veraekering tegen ongelukken) Afzonderlijke nummers Wekelijks bijvoegsel „de EollunJscht Buisvrouu" (onder redaotie van Thérèse van Hoven) per 8 mnd. 50 ets. Wekeljjkioh bijvoegsel „Pub nu mee" per 8 mnd. 40 ets. 1.50. O.IO. 0.05. Intercomm. Telefoonnummer 66. f 0.541, U.IO, PRIJS DER ADVERTENTIËN: Van 1—5 regels.a a» Elko regel meer Dienstaanbiedingen 25 cent* bij vooruitbetaling. Grooto lettors naar plaatsruimte. Voor handel en bedrijf bestaan zoor voordoeligo bepalingen tot het horhaald adverteereu in dit Blad, bp abouaomvut* Lono circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag toegezonden. Politiek Overzicht Het dienstplichtvraagstuk in Engeland. Het wetsontwerp, dat de Britsche regee- ïing in de vorige week heeft ingediend om als noodmaatregel, zoolang de tegenwoor dige oorlog duurt, de ongehuwde mannen van 18 tot 40 jaar tot den dienst bij het leger te kunnen verplichten, is in eerste lezing aangenomen met 403 tegen 105 atemmen. De minderheid, die oppositie voert tegen het wetsontwerp, is sedert nog aan merkelijk in kracht geslonken. Het besluit om tot de tweede lezing over te gaan, is eer gisteren genomen met 431 tegen 39 stem men; "ftfc voor- en tegenstanders staan dus tegenover elkaar in de verhouding van II tegen I. Wanneer men de eerste stemmingslijst nader bekijkt, dan ziet men, dat onder de tegenstemmers 60 leren waren. Die zijn b;j de tweede stemming afgevallen, want nu zij de zekerheid hadden, dat Ierland niet valt onder de nieuwe wet, was voor de Ierscha leden de reden om te opponeeren vervallen; lij willen er wel toe medewerken om aan de bevolking van Groot-Brittannië den last van den verplichten krijgsdienst op te leg ger». Maar ook de andere tegenstanders zijn in aantal verminderd. Als men van de min derheid bij de eerste stemming de 60 Ieren aftrekt, dan blijven er 55 over, dus 16 meer dan de minderheid b#ij de tweede stemtuing bedraagt. Die hebben, voor zoover zij niet lijn omgegaan, zich bij de onthouders ge voegd, wier aantal ditmaal 38 grooter is dan bij de eerste stemming. Wat nu moet volgen zijn het „committee stage" en het „report stage", overeenkomen de met het onderzoek in de afdeelingen en de artikelsgewijze behandeling, die men in ons parlement kent. Het laat zich aanzien, dat die beide stadia zullen worden aange wend om nog zooveel mogelijk aan bezwa ren tegemoet te komen. De geneigdheid om te laten overtuigen, dat de bezwaren <nen worden op zijde gezet, is wel aan wezig. Dat blijkt uit het besluit, waartoe de minister Henderson en de vice-ministers Brace en Roberts, die de arbeidspartij in deze coalitie-regeering vertegenwoordigen, zijn gekomen om hunne ontslagaanvragen in te trekken en voorloopig aan te blijven. Hun definitief besluit zal zeker afhangen van den uitslag der bemoeiingen in de verdere stadia der behandeling van het wetsontwerp om aan de toezeggingen, die de premier Asquilh eergisteren aan de hoofden van de arbeidspartij heeft gedaan ter tegemoetko ming aan hunne bezwaren, een in de wet passenden vorm te geven. Als dat gelukt, dan zal men misschien zien gebeuren, dat bij- de eindstemming over het wetsontwerp de aanvankelijke oppositie is verdwenen of al thans tot de geringst mogelijke afmetingen is terug gebracht. In het debat van eergisteren heeft de mi nister Henderson de oppositie van twee an dere leden van de arbeidspartij, Anderson en Snowden, aldus gekenschetst, -dat zij te genstanders waren van het wetsontwerp, om dat zij tegenstanders zijn vty\ den oorlog. Men behoeft daaruit nog niet af te leiden, dat de voorstanders van het wetsontwerp allen warme voorstanders van den oorlog zijn. Maar wel mag er deze conclusie uit ge trokken worden, dat de krisis, die Engeland nu doormaakt, niet kan worden beschouwd als bevorderlijk aan den vrede. De Neue Freie Presse heeft daarover van deskundige hand eenige opmerkingen ontvangen, waarin wordt gezegd: „Eene werkelijke vredesstrooming bestaat *\»er, naar mijne meening, nog niet en ik ge loof, dat de reden daarvoor hierin is te zoe ken, dat de Engelsche middenstand tot dus ver door den oorlog volstrekt niet heeft ge leden. Hij heeft integendeel aan den oorlog verdiend. Slechts de aristocratie en ook de lagere klassen ondervinden de lasten van den oorlog. Zoolang echter de middenstand niet rechtsirceks daardoor wordt getroffen, zal de omkeering in de Engelsche opvattingen niet plaats hebben. Want de Engelsche adel bezit nog altijd zijn eigenwaan, zijn haat te gen de Duitschers, zijn onbuigzamen natio- nalen hoogmoed, en hij zal niet tot het be sluit komen vrede te sluiten op een tijd, waarop de wapenen van de centrale mogend heden triomfeeren. Ja, als het zoo kon wor den ingericht, dat Engeland wel niet over wint maar toch niet voor een ieder zich moet vertoonen als de overwonnene, nis eene volksmisleiding kon worden bekonkeld, eene comedievertooning waarin Engeland eene mooie rol krijgt te vervullen, dan zou er misschien over den vrede zijn te spreken. Maar daartoe zullen de centrale mogendhe den wel niet de hand bieden. Daarom zijn de vooruitzichten voor den vrede heden nog niet gunstiger dan gisteren. Maar niemand kan weten of er morgen niet eene grondige verandering in den toestand zal zijn geko men." Ce oortog. B e r 1 ij n, 13 Jan. (W. B.) Bericht van het opperste legerbestuur uit het groote hoofdkwartier van heden voormiddag. Ten noordoosten van Armentières werd een aanval van eene sterkere Engelsche af- deeling terug geslagen. In de vroege morgenuren herhaalden he den de Franschen in Champagne de aanval ten noordoosten van Ce Mesnil. Zij weiden afgewezen. Ook mislukte een aanval tegen een deel van de door ons den 9en bij de hofstede Maisons de Champagne genomen loopgraven. De luitenants Boelche en Immelmann schoten ten noordoosten van Tourcoing en Bapaume ieder een Engelsch vliegtuig neer. De keizer heeft hen de orde „pour Je mé rite" verleend. Een derde Engelsch vliegtuig werd in den luchtstrijd bij Roubaix, een vier de door ons afweervuur bij Ligny (ten zuid westen van Rijssel) naar beneden gebracht. Van de acht Engelsche vlieger-officieren zijn zes gedood, twee gewond. P a r ij s, 13 Jan#. (R.) Namiddagcom muniqué. Tusschen de Sommie en de Aisne be proefde de vijand gedurende den nacht een overval tegen een van onze kleine posten, die geheel mislukte. In Champagne werden twee granaat aanvallen tegen onze stellingen gestuit door ons courtinevuur. Uit de nadere berichten over den gasaan val in den sector van Forges blijkt, dat door een verandering der windrichting de gaswol ken terug gedreven werden naar de vijan delijke loopgraven. Avondcommuniqué. Door een hevig bombardement zijn in de buurt van Rijssel Duitsche loopgraven en be schermde verblijfplaatsen vernield. Een Duitsch regiment, dat in Roye binnentrok, geraakte in ons vuur. Een Duitsche vier- duims batterij werd tot zwijgen gebracht op het plateau van Vauclerc. Er waren opera tion van minder beteekenis in Champagne en Argonne. Londen, 13 Jan. (R.) Communiqué van generaal Haig. De vijand blies een mijn op bij Giyenchy, hetgeen gevolgd werd door een bomaanval, die werd teruggeslagen. Meden was er eenig vijandelijk granaatvuur bij Givenchy, maar over 't algemeen was* de toestand rustiger. Vier van onze vliegtuigen, die gisteren waren uitgezonden, zijn niet teruggekeerd. B er 1 ij n, 13 Jan. (V/.-B.) Bericht van het opp rste Iegerbesir - uit het groote hoofdkwartier van heden voormiddag Duitsche patrouilles en strooptcchtcorn- mando's hadden op verschillende plaatsen van het nont geslaagde gevechten. Bij No- woszolki (tusschen de-Olsjrnta en de Bere zina) werden dé Réssen uft een vooruitge- hrachte loopgraaf verdreven. W e e n e n, 1 3 J a n. (W. B.) Ofiicieel be richt van heden middag. In Oost-Galicië en aan het Bessarabische Lont was hier en daar artilleriestrijd. Verder zijn er geene bijzondere gebeurtenissen voorgekomen. De ofi'icieele Russische berichtgeving neemt in den laatsten tijd de gewoonte aan, eene ruime plaats toe te kennen aan het verzinnen van oorlogsgebeurtenissen, die niet hebben plaats gehad. Tegenover alle Russische opgaven wordt hier uitdrukkelijk geconstateerd, dat onze stellingen ten oos ten van de Sirypa en aan de Bessarabische grens, afgezien van een enkelen bataillons- sector, waar wij 200 schreden zijn terugge gaan, precies zoo loopen ais het geval was \<"óidat het met groolen militairen en jour- nalistieken ophef ingeleide en tot dusver met zware verliezen voor onze tegenstanders vol ledig afgeslagen Russische Kerstmisoffen sief begon. Alle berichten van het tegendeel uit Petersburg zijn dus valsch. Bovendien be wijzen de gebeurtenissen in het zuidoosten, dat de vruchlelooze Russische stormaanval len aan Dnjestr en Pruth ook niet tot ontlas ting van Montenegro hebben kunnen bijdra gen. Petersburg, 13 Jan. (Tel.-agcnt- schap.) Communiqué van den grooten gene- rulen stof. In Oost-Galicië en aan de Midden-Strypa trachtte dc vijand, onder bescherming van storm en sneeuw, tot twee malen toe het of fensief te nemen in de streek van Dobropo- lie; hij werd telkens terug geslagen door ons vuur. In die streek en die ten noordoos ten van Czernowitz werd de vijand gedwon gen een deel van zijne loopgraven te ont ruimen, die door ons werden bezet. We e ne n-, 13 .Jan. (W.B.) Officieel bericht van heden middag. In Judikarië beschoot de Itoliaansche ar tillerie de plaatsen Creto en For. Op Ronco- ne wierpen vijandelijke vliegtuigen bommen neer, zonder schade aan te richten. Nogo, ten oosten van Ri\n, stond eveneens onder vijandelijk vuur. Onze artillerie schoot een Italiaansch barakkenkamp ten zuiden van Pontafel in brand. Aan het front in het Kust land duurden de beidenzijdsche artilleriege vechten in den sector van Tolmein en Do- berdo voort. Rome, 13 Jan. (R.) Officieel communi qué. Ër werd alleen op verschillende punten le vendig artillerievuur gewisseld. In het Roden-dal en in de nabijheid van den Seebach schoot de artillerie op mar- cheerende troepen en proviand-kolonnes, die uiteen werden gejaagd. B r» r 1 ij n. 15 Jan. (W. B.) Bericht van het opperste legerbestuur uit het groote hoofdkwartier van heden voormiddag De toestond is onveranderd. W e e n e n, 1 3 J a n. (W. B Officieel be richt van heden middag. De aan de Adria oprukkende Oos- tenrijksch-Hongaarsche colonne verdreef de Montenegrijnen uit Budua en nam den ten noorden van de stad oprijzenden Maini in bezit. De in het Lovcengebied opereerende strijdkrachten stonden gisterenavond 6 KM. ten westen van Cettinje in strijd. Ook de ge vechten bij Grahovo verloopen gunstig. On ze troepen drongen vooruit in het dalbekken. Ten zuiden van Antovoc overvielen wij den vijand in zijne hoogtestellingen; hij werd te ruggeworpen. In het noordoosten van Montenegro is de toestand onveranderd. P a r ij s, 13 Jan. (R.) Avondcommuni qué. De Franschen hebben de .spoorwegbrug* gen bij Demishissar en Kilindir opgeblazen om redenen van militaire noodzakelijkheid. W e e n e n, 13 Jan. (W. B.) De in Wee- nen vertoevenden stadhouder van Dalmatie graaf Attems verklaarde aan eenige verte genwoordigers van dagbladen, dat de ver overing van den Lovcen voor Dalmatie, in zonderheid voor het zuidelijke gedeelte van het land, eene gebeurtenis is van ver strek kende beteekenis, omdat Cattaro daardoor een geheel onneembare haveh en een der beste steunpunten tegen een vijandelijke!* aanval is geworden. Verder is de landstrootf van Budua tot Spizza, die in het begin varv den oorlog ontruimd is omdat het mei groote moeielijkheden verbonden zou ziji* geweest zich er te handhaven, van zelf wee* in onze handen gekomen. De verovering an den Lovcen zal in het geheele land blijde instemming verwekken. De vreugde zal des te grooter zijn, omdat van de tegenstander* in de eerste plaots Italië daarddor is getrof* fen. B e r 1 ij n, 13 Jan. (K. N.) Uit Saloniki wordt aan het Berl. Tageblatt geseind, dar inf de laatste dagen de ontschepingen te 5a* loniki belangrijk grooter zijn geworden. Ter Suloniki wordt de ontscheping bespoedigd door een nieuw georganiseerden sleep.» dienst. Te Orfano worden op zes landings* plaatsen niet alleen troepen, doch voorna* melijk munitie en levensmiddelen onj* scheept. Van het oogenblik af dat de Engel* schen en Franschen met de eerste verdedi gingslinie flink zijn opgeschoten en de tweede linie geheel gereed hebben ge maakt, schijnt in de stemming meer ver trouwen te komen. Zij hopen tenminste, da( Saloniki voor hunne tegenstanders een tweede /peren zal worden. De Engelschen en Franschen schijnen den hoofdaanval uil het westen te verwachten. Saloniki, 13 Jan. (R.) De Franschen hebben als voorzorgsmaatregel den spoor wegbrug over de Stroemo bij Dëmirhissar opgeblazen. Konstantinopel, 13 Jan. (W. B.) Communiqué van het hoofdkwartier. De slag op 8 Januari en in den nacht van den Sen op den 9enf die eindigde met de nederlaag van den vijand, speelde zich als volgt af f De verminderde werkzaamheid vat* de vijandelijke landartiUerië, in welker plaats de scheepsnrlillerie was getredeh, de aanwezigheid van talrijke transportschepen bij de landingsplaats en de omstandigheid, dat de vijand wederom hospitaalschepen; misbruikte om overdag troepen weg te voeren, deden de gedachte ontsaan, dat de vlucht voor de deur stond van den door ons hevig artillerievuur verontrusten Vijand* Alle maatregelen werden genomen om te be werken, dat deze vlucht ditmaal meer ver liezen aan den vijand zou berokkenen. Deza maatregc'^n werden ook met volledig succes uitgevoerd. Sedert 4 Januari begonnen de toebereid selen tot den aanval. De voor den aanval gekozen sectoren werden door onze artille rie en '-or bommenwerpers hevig bescho ten. m 8en Januari versterkten wij ons vuur en lieten mijnen springen. Wij lietei> ten slotte 8an het geheele front sterke ver* kenningsafdeelingen oprukken. Met het oog op dit voorspel tot onzen aanval bracht dei* vijand in de streek van zijn linkervleugel tal rijke oorlogsschepen bijeen, die onze afdee lingen en vooruitgehrachte stellingen he vig beschoten. Onze afdeelingen kwamen soms tot bij de vijandelijke loopgraven en werden daar door den vijand met infanterie* De vrouw is voor den man de grootste ze gen op aarde en in den regel de oorzaak van lijn ongeluk. ROMAN VAN ANNA WAHLENBERG. Geautoriseerde vertaling door B. NORTAKKER. 15 Maar nu bleef hij opgesloten in zijn kamer de deur ging nooit anders open dan bij dc maaltijden, oi als dc school hem riep. Kr is iets fascincerends in een steeds ge sloten deur; men kan niet laten er naar te ki'ken. Blenda. die in haar moeders kamer zal te studeeren, moest onophoudelijk het hooft^ oplichten cm dwars door de zaal uaar de deur te staren. En ze merkte dat ook de oogen van de anderen daarheen getrokken .werden. ijs. rector liep er niet voorbij zonder zijn fcoufd naar dien kant te wenden. Soms bleef hii slaan om er naar te kijken. En eens liep hij er zelfs recht op af, maar keerde halfweg om naar zijn eigen kamer, waar Blenda hem een langen tijd hoorde heen en weer loopen een beweging, die ze hem anders weinig hoorde maken. Maai' het was gedurende deze dagen ook zoo stil in huis, dat men vele ge luiden hoorde, die men anders niet vernam. Als mevrouw Ahrliing aan tafel naast Blen da. zat te naaien, liet ze soms haar werk od de schoot rusten en haar blik dwalen dwars door de eetkamer naar de gesloten deur. 't Was of ze luisterde naar een geluid, een voorteeken, dat die open zou gaan. „Begrijp jij, wat Birger heeft, dat hij zich zoo opsluit vroeg zij eens. „Is^laL alleen omdat hij niet op reis mocht gaan?" Blenda had haar verteld van liet aanbod, dat hij gekregen had on van zijn vaders on handelbaarheid. maar toch leek haai' ïiiq handelwijze onbegrijpelijk. „Vindt u dat geen reden genoeg vroeg haar dochter ontwijkend. „Ja. misschien wel." En mevrouw Ahrling nam haar naaiwerk weer op en begon weer te werken, doch slechts om spoedig daarop een nieuwe pauze te maken. ..'t Is jammer voor hem," zei ze. „Als we, hem toch maar op eenige wijze wat aflei ding kunnen bezorgen. Jij placht dat toch vroeger wel te kunnen." Dat was een direkte opwekking, die echter Blenda irriteerde. Was dal haar moeder, die haar dit ver zocht, moeder, die vooruit al bang was ge weest voor een flirtation met Birger Maar misschien meende zc nu, dat het tot iets meer kon worden en vond ze het een wenschelijkc partij. Misschien was ze begonnen in die richting hoop te koesteren, had ze reeds ver wachtingen. en trachtte ze conigen invloed daar op uit te oefenen. Reeds de schijn van zulk een inmenging wekte Blend a's oppositiegeest Welk recht hadden anderen zich in haar gevoelsleven in te dringen, gissingen en verwachtingen te hebben Was er eenige reden daarvoor Kon »lan oen meisje niet gewoon en vrien delijk jegens eeai jongen man zijn zonder dat er dadelijk een bosrli van belangstellen de gissingen rondom baar opgroeide 't Schijnt dat hij met rust gelalen wil wor den. en als menschen met rust gelaten willen worden, moet men hen niet storen," herhaal de ze en begon half luid den inhoud van haar studieboek op te zeggen. 't Antwoord was afwijzend en duidelijk ge noeg Ze wilde zeil niet gestoord worden. En mevrouw Ahrling- boog zich opnieuw zwij gend over haar werk. Maar het duurde niet hoel lang vóór Blenda opnieuw gestoord werd doch niet door haar moeder, maar nu door den rector, die binnenkeek ora goeden dag te zeggen. Hij wilde zijn gewone avondwandeling ma ken, en dacht niet lang weg te blijven. En toen kwam de vraag, die zc vroeger ook dik- w' had gehoord, maar die ze nu in de ge druktheid, die over hel huis rustte, niet had verwacht. Hoe stond hel er mee Was ze zeer ver langend om waar bed te gaan Anders had hij haar wat le laten zien. als liij thuis kwam. Ze bleef op en de rector hield woord. Hii kwam werkelijk ongewoon vroeg van zijn wandeling terug. En in plaats van haar mee tc nemen naar zijn kamer, bleef hii in de eet kamer en wenkte haar daar bij hem te ko men. Hij wikkelde een groot pakket los, dat uit een boekwinkel scheen le komen en dat dan ook ec-n pas gekocht plaatwerk over de raonumenteft uit den ouden, roemrijken tijd van Griekenland's grootheid vatte. Hii breidde het uit op de eettafel de verkla ring. dat daar heter licht was dan in de bi bliotheek. En nu moest ze eens zien 1 De eene goed uitgevoerde plaat na dc an dere werd voor baar uitgespreid, uitgelegd en verklaard. Maar Blenda merkte dadelijk dat de oude pedagoog verstrooid was. De inlichtingen die hij gaf, waren waardevol, doch droog en zeer kort samengevat. Soms ook zweeg hij gedurende langen lijd, iets wat hem anders zelden gebeurde. En ten slotfc richtte hij zich op uit zijn gebogen hou ding. „Jammer dat Birger hot zoo druk heeft, dat hij geon tijd heeft dit te zien," zei hij. „Het zou hem wel interesseeren. daar hij mor gen jelui juist les geeft over de geschiedenis van dezen tijd." En dc oogen van den rector gingen opeens naar dc gesloten deur. om zich daarna bijna dadelijk weer op Blenda te richten. „Als jij eens aanklopte om te hooren of hij hier ook komt, nu we liet plaatwerk iuisit hier binnen hebben", zei hij. Ze stond met een zekere aarzeling op. Ze bad plotseling de heele manoeuvre begrepen. Oom Simon had gewetenswroeging over zijn hardheid jegens Birger, daarom had hij het plaatwerk gekocht, dat juist zoo uitstekend paste voor deze les. en daarom liet hij het hier zien in de eetkamer, en daarom ook de uilnoodiging aan haar om te blijven. Zij werd gebruikt als tusschenpersoon. 't Was merk waardig welk vertrouwen ze in haar stel den om invloed uit te oefenen op Birger. eerst moeder en nu oom Simon. Ze moesten maar eens weten wie de eigenlijke oorzaak was van de gesloten deur. Misschien zouden zc dan niet zulk een groot vertrouwen in baar gesteld hebben. ..Maar oom Simon, als hij nu rustig wil werken," zei ze tegenstribbelend. „Onzin, een paar- minuien kan hii wel mis sen. Zeg liem, dat hij je een rantsoen Griek* sche geschiedenis mag inprenten, zoodat ia morgen op school kunt schilleren. Hij blikte sobclin ch over ziiai brillcgla* zen. Hij was er zeker van, dat hij het juiste lokaas gevonden had en dat Birger zou ko* men, ook was hij zeker dat zij graag wild© gaan. ofschoon zij schijnbaar wat tegenwer* pingen maakte. Maar die zekerheid prikkelde haar. Waar* om moesten andcron zeker zijn. als zc zelf n' t zeker was? Waarom moesten studeren een zaak welen, vóór zii die zich z.elt tocli liet naaste was, eenige zekerheid daarvan had En waarom werd zii gedwongen eea toenadering te doen. waarvan de •strekking haar twijfelachtig leek? Maar oom Simon bevaL ai zii kon geen geldige reden opgeven vooi eene weigering Ze ging naar dc gesloten deur. klopte aan en trad na verkregen toestemming binnen. Birger, die bij zijn schrijftafel zal te wei-* ken, ontving liaar met eon verbaasden blikt Gedurende drie dagen hadden z.c samen niet gesproken, en nu kwam ze, klopte aan wï kwam binmen, geheel zooals vroeger. F.u na de verbazing vloog er oen schemer van lioop over zijn gezicht, die echter spoedig weg stierf. toen ze haar boodschap vertelde, lliï had de zekerheid, dat ze niet uit zich zeil kwam en zijn eerste ingeving was, den oproep af te slaan en zich opnieuw te verdiepen iiï ziin werk. Maar op hetzelfde oogenblik viel ziin blik op ziin vatier, die in de eetkame*. stond en door de open deur de onderhan delingen volgde met levendige belangstehina in de oogen, die schitterden door de brille* 'I UU1' Wordt vtrvolyd

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1916 | | pagina 1