O i*i" Jaargang. „DE E EM LAN DER". Vrijdag 21 |anuari 1916. B UITEN LAND. FEUILLETON. DE STERKSTE. N* 174 Uitgevers: VALKHOFF Co. Bureau: UTRECHTSCH ESTRAAT l. Intercomm. Telefoonnummer 66. HooMredacteurr Mr. D.J. VAN SCHAARDENBURO. ABONNEMENTSPRIJS: 9tï 8 maanden voor Amersfoort Idem franoo per post iet D tt f 1*®^* laeD irsoou iJör y^-* Per week (met gratis verzekering tegen ongelukken) - o.i Afzonder)pke numme» Wokeliiks bijvoegsel EoJlandacha Eutecrovu>" (onder redactie van Thórèse van Hoven) per 3 mnd. 50 ets. Wekelijkioh bgvoegsel „Pt* ma mei* per 8 mnd. 40 ets. PRIJS DER ADVERT EN ÏIËN: Van 1-5 regels0.50. Elke regel moorO.ia Dionstasnbtedingou !45 cent* by Tooruitbotalins Groote lotters naar pl.uit.sruimte. Voor handol en bedrijf bostaan teor voordeelige bopalingon tot het herhaald advorteeron in dit Blad. bij abonnoment. Eone circulaire, bevattead. de voorwaarden, wordt aanvraag toegezonden. «1» Kennisgeving. Burgemeester en Wethouders van Amersfoort, Gelet op art. 37 der Drankwet; Brengen ter openbare kennis: lo» dat bij hen is ingediend een verzoekschrift #jtï verlof tot verkoop van alcoholhoudenden, anderen dan sterken drank, voor gebruik ter plaatse van verkoop door Gijsbertus Christionus de Jager, banketbakker, wonend© alhier, in de aal on van het perceel Langestraat 56, te Axners- loort; 2o. dat binnen twee weken na deze bekona- making een ieder tegen het verleenen van het verlof schriftelijke bezworen bij ons College kan Inbrengen. Amersfoort, 20 Januari 1916. Burgemeester en Wethouders voornoemd, De Secretaris, De Burgemeester, A. R. VEENSTRA. v. RANDWUCK. Politiek Overzicht Hervatting van den strijd door Montenegro. Wanneer deze wereldstrijd ons ééne les predikt, dan is het die, dat wij ons over niets moeten verbazen. Er is in de reeks wereld schokkende gebeurtenissen, die sedert wel haast anderhalf jaar elkaar opvolgen, zóó veel wat een gewoon menschenvei stand niet had voorzien en niet kan bevatten, dat men het ten slotte opgeeft naar het hoe en het waarom te vragen en geneigd is alles langs zich-heen te laten gaan. Eene enkele maal gebeurt er wel eens iets wat met onze verwachting strookt. Dat was het geval toen, na de bestorming van den Lovcenberg door de Oostenrijlceis, die bijna onmiddellijk gevolgd werd door de be zetting van Cettinje, de tijding kwam, dat de koning en de regeering van Montenegro den wensch hadden kenbaar gemaakt, dat onderhandelingen over den vrede zouden worden aangeknoopt. Het kon niemand ver wonderen, dat de prealabele eisch van het onvoorwaardelijk nederleggen der wapenen, die door Oostenrijk was gesteld, door Mon tenegro werd aangenomen. Men zag daarin de bevestiging van wat bekend was over den toestand van Montenegro, die door koning Nicolaas werd samengevat in de verklaring, dat de overgave noodzakelijk was om het land van den ondergang te redden. Toen dan ook uit Rome het bericht kwam, dat Monte negro van zijn besluit was teruggekomen, was de eerste indruk, dat dit niet waar kon zijn en dat de Entente als waarheid uitgaf wat zij wenschte te zien gebeuren. Maar het ongelooflijke is gebleken waar te zijn. Stefani, het officieele nieuwsagent schap in Italië, brengt de bevestiging in zoo stelligen vorm, dat elke twijfel is uitgeslo ten. Wij weten nu, dat eergisterenavond de minister van buitenlandsche zaken van Mon tenegro in Brindisi is aangekomen op bevel van den minister-president, en de tijding heeft meegebracht, dat de koning van Mon tenegro en zijne regeering alle voorwaar den van Oostenrijk hebben geweigerd en dat de strijd reeds weer begonnen is op het geheele front. Waardoor is die omkeerin^ teweeg ge bracht? Wij kunnen daarop slechts antwoor den, dat wij 't niet weten. Van de zijde der Entente wordt allerlei slechts verteld van de door Oostenrijk gestelde voorwaarden. Wij zijn niet in staat daorover te oordeelen, om dat wij die voorwaarden niet kennen. Voor zoover wij weten, was het aan de bespre king van de eigenlijke vredesvoorwaarden nog niet toe; die zouden eerst aan de orde komen wanneer de ontwapening van de be volking was geschied. Daarvoor waren voor waarden gesteld, die er uiterst hard uitza gen. De weerbare mannen moesten niet al leen de moderne vuurwapenen afstaan, be antwoordende aan de eischen van de Euro- peesche techniek; zij moesten 2ich ook ont doen van de reusachtige revolvers, die de tegenwoordige bezitters van hunne vaderen hebben geërfd en die de Montenegrin als zijn grootste sieraad beschouwt. De ontwa pende weerbare mannen zouden in concen tratiekampen bijeengebracht worden, cn om op afdoende wijze de vorming van benden voor den guerilla-oorlog te verhinderen, zou het gebied van het geheele koninkrijk afge zocht worden als voor een drijfjacht. Zijn die harde voorwaarden als eene vernedering ondervonden en hebben zij den geest van verzet tot eene laatste inspanning geprik keld? Wij kunnen hier slechts gissen. Hoe dit zij, het uitzicht op vrede, dat zich opende op dit onderdeel van den wereld- strijd, is weer vervlogen. De strijd is hervat op het geheele front. De 75-jarige koning Nicolaas bevindt zich met zijne zonen te midden van zijne troepen, om hen te orga- niseeren tot een laatsten strijd. Men was gewoon hem, in plaats van met zijn juisten naam, aan te duiden met den naam Nikite. Dat is echter geen verkleinwoord van Niko- laas, maar een zelfstandige mannelijke voor naam, die in Grieksch-orthodoxe landen veel wordt gebruikt en „overwinnaar" betee- kent. Helaas, de kans is gering, dat koning Nikolaas in den strijd, die nu is begonnen, overwinnaar zal blijven. Eerder is het te ver wachten, dat die strijd zijn ondergang zal bezegelen, dat hij daarin met eere zal onder gaan. Het door Stefani verspreide telegiam ge waagt van de aankomst van den minister van buitenlandsche zaken van Montenegro te Brindisi en voegt er bij, dat hij de reis heeft gedaan op last van den minister-pre sident. Wat deze bewindsman in Italië komt doen, is gemakkelijk te bevroeden. Hij komt de hulp vragen, waarvan zijn land verstoken is gebleven in den tijd, toen deze hulp had kunnen dienen om on heil af te wenden. Toen Montenegro onder het onheil scheen te bezwijken, was men in Rome dadelijk bij de hand met de beschuldiging, dat Montenegro verraad pleegde tegen de Entente; men gaf te ken nen, dat de laatste strijd bij den Lovcen en bij Cettinje een doorgestoken kaart met Oostenrijk was, om aan Montenegro goede vredesvoorwaarden te verzekeren. De on houdbaarheid van die beschuldiging wordt in het licht gesteld door Montenegro's be sluit om een allerlaatston strijd te wagen. Dat besluit stelt de Entente voor de nood zakelijkheid om zijne gezindheid tot het ver leenen ven steun aan Montenegro mét de daad te toonen. Maar wonneer de Entente besluit dien steun te verleenen, dan blijft nog de vraag over; zal de steun niet te laat ko- Bc oorlog. B e r 1 ij n. 19 Jan. (W. B.) Bericht van het opperste legerbestuur uit het groote hoofdkwartier van heden voormiddag. Onze stellingen ten noorden vnn Frelin- 'ghien zijn gisterenavond onder gebruikma king van rookbommen over eene breedte van eenige honderd Meiers aangevallen; de vijand had zware verliezen. De vijandelijke artillerie beschoot stelselmatig de kerk te Lens. Een Engelsche tweedekker met twee ma chinegeweren is bij Tourcoing door een Duitsch vliegtuig uit het Engelsche eskader near den grond gebracht. Aan de Yser dwong het vuur van onze afweerkanonnen een vijandelijk vliegtuig te landen in de vijandelijke linie. Het vliegtuig werd daarop door ons artillerievuur vernield. Militaire inrichtingen te Nancy werden door ons met bommen beworpen. P a r ij s, 2 0 Jan. (Tlavas.) Nemiddag- commiiniqué. Tusschcn de Oise en de Aisne v aren in den loop van den nacht eenige -patrouille- gevechten. In de streek van Puisaleine (Champagne) verstrooide onze artillerie een levensmidde- lenconvooi op den weg Ville-sur-Tourbe Vouziêres. leii Duitsch vliegtuig wierp drie bommen pp een voorstad von-Luncr:rc, die geen schade aanrichtten. Een and^r Duitsch vlieg tuig moest bij Elins op den grond gaan. De beide officieren, die er in zaten, wérden ge vangen genomen bij Gevillers, ten zuidoos ten van Luneville. B e r 1 ij n, 2 0 Jan. (W. B.) Bericht van het opperste legerbestuur uit het groote hoofdkwartier van heden voormiddag. Op verscheidene plaatsen aan het ooste lijk front zijn artilleriegevechten en voorpos tenschermutselingen. Ween ah, 20 Jan. (W. B.) De nieuwe slag aan do Bessarabische grens nam in hevigheid toe. Behalve de reeds gisteren gemelde aanvallen, die allen in de vroegste morgenuren vielen, hadden onze troepen, in de eerste plaats de honved-divisic van Buda pest, bijna ieder uur tot in den namiddag toe iusschen Toporoutz en Bojan hardnek kige stormen van overmachtige krachten of te slaan. De vijand drong in den loop van den sjijd eenige malen in onze loopgraven, maar werd telkens weer in het handgemeen, eens door een krachtigen tegenaanvel van de honvedregimenten 6 en 30, onder zware verliezen terug geslagen. Het voorterrein, van onze verschansingen is met Russische lij ken bezaaid. In de strijdruimte van sommi ge botataillons zijn 600 1000 gevallen Russen geteld. Ook de andere fronten van het leger van PflanzerBaltin stonden den geheelen dog onder Russisch geschutvuur. Ook aan het in het noorden hierbij zich aansluitende fiont in Oost-Galicië was een korte artille- riestrijd. Petersburg, 20 Jan. (Tel .-agent schap). Communiqué van den gTOOten gene ra len staf. In de streek van Dwinsk heeft onze artil lerie met goed gevolg een vijandelijke co lonne beschoten, die Schlossberg uit het Westen naderde. In Galicië hebben wij aan de Midden- Strypa pogingen van zwakke vijandelijke a.iVieelingen om onze versperringen te na deren, tegengegaan. Ten Noord-Oosten van Czernowitz bij Ra rant se hebben wij een sector van de vij andelijke stelling veroverd. De vijand deed, om dezen sector té hernemen, vijf verbitter de tegenaanvallen, die alle met enorme ver liezen voor den vijand werden afgeslagen. Weénen, 2 0 J a n. (W. B.) Officieel be- richl van heden middag. Aan het Italiaansche front is niets bijzon ders gebeurd. Rome, 2 0 Jan. (R.) Officieel communi qué. Een detachement ski-rijders besteeg in den nacht over ijs en diepe sneeuw den Sforzel- lina-pns op eene hoogte von 10.000 voet; het daalde neer in het Montedal, vernielde onder vuur twee vijandelijke blokhuizen, liet mijnen springen en keerde in veiligheid te rug. B e r 1 ij n, 2 O J a n. (K. N.) Het Berl. Ta- geblatt verneemt uit Milaan via Weenen, dat Italië, Frankrijk en Engeland hunne ge zanten aan het hof van Montenegro hebben teruggeroepen. De diplomatieke betrekkin gen der West-Europeesche mogendheden met het hof van koning Nikita zijn derhalve afgebroken. De Rijksbank van Montenegro is weer naar Cettinje overgebracht, alwaar ook de regeering van Montenegro is terug gekeerd. Rome, 20 Jan. Het Agenzia Stefani meldt, dat het Montenegrijnsche consulaat heden morgen op last van den Montene- grijnschen minister-president Miuskovic, die gisterenavond te Brindisi is aangekomen, aan den minister van buitenlandsche zaken heeft medegedeeld, dat de koning van Montene gro en zijne regeering alle voorwaarden van Oostenrijk geweigerd hebben en dat de strijd over het geheele front hervat is. De koning en zijne zonen bevinden zich in Montenegro te midden van hunne troepen om de uiterste verdediging te organiseeren. P o r ij s, 2 0 Jan. (R.) De Koningin van Montenegro, de koninklijke prinsessen en •Je minister-president zijn in Brindisi aage- komen op hunne reis naar Rome. Koning Nikolaas is in Skutari gebleven/ om den tegenstand te organiseeren. Rome, 20 Jan. (R.) De Montenegrijnw, sche minister-president heeft de hoop uitge. drukt, dat het tragische einde van Montene- gro den kop zal indrukken aan de misdadige lasteringen, dat Montenegro met den vijand afspraken heeft gemaakt over den vrede. B e r 1 ij n, 2 0 Jan. (W. B.) Bericht van het opperste legerbestuur uit het groote hoofdkwartier von heden voormiddag. Van den Balkan is niets nieuws te be« richten. Weenen, 20 Jan. (W. B.) Officieel bericht van heden middag. Op het Balkan-oorlogstooneel zijn geene bijzondere gebeurtenissen voorgekomen. Sofia, 20 Jan. (Bulgaarsch telegraaf- agentschap). Officieel bericht. Den 16en om acht uur voormiddag verscheen een 'vijande lijk eskader van 24 eenheden voor Dedea- gatsch. Om 9.42 openden de schepen het vuur op de stad en de omringende hoogten. Des middags was de beschieting geëindigd en voeren de schepen weer zeewaarts. Men* schenlevens vielen niet ten offer aan deze beschieting, maar vier paarden werden ge dood. Denzelfden dag kruiste een vijandelijk es kader van zestien schepen om 8 uur voor middags tot 1 uur namiddags in de baai van Porlo Lagos. Om 1.5 begonnen de vijande lijke schepen de om Porto Logos gelegen hoogten te beschieten. Zij staakten het vuur eerst om half zes en verwijderden zich daar op in de richting van het eiland Thasos. Er werden geene slachtoffers gemaakt. B e r 1 ij n, 2 O J a n. (K. N.) De Voss. Ztg. geeft de volgende verklaring van de monar chen-ontmoeting te Nish. Keizer Wilhelm bewijst door zijn bezoek aan czaar Ferdi nand de noodige eer aan diens leger en diens volk. Zelfs indien de gebruikelijke tafelredevoeringen bij ontmoetingen van vorsten zouden wegvallen, spreekt deze sa menkomst een duidelijke taal. Zij is de beze geling en de wijding van de politieke en culturéele aansluiting van Bulgarije aan de midden-Europeesche mogendheden, die slechts in haar geheelen omvang tc verkrij gen is door verbreking von den Russisch- getinten Servischen slagboom. S o f i a, 1 9 J a n. (W. B.) De Duitsche kei zer heeft aan kroonprins Boris de orde von den Zwarten Adelaar verleend. Een groot aantal Macedonische officieren en soldate* hebben het IJzeren Kruis ontvangen. Czaa* Ferdinand heeft den keizer het grootkruis van de militaire orde voor betoonde dapper heid in den oorlog geschonken. Generaal von Falkenhayn en veldmaarschalk von Macken- sen werden begiftigd met de medaille eerste klasse van dezelfde orde. Talrijke andere Duitsche officieren hebben eveneens de or de voor betoonden moed ontvangen. Weenen, 20 Jan. (W. B.) De keizer verleende aan den koning der Bulgaren de waardigheid van veldmaarschalk bij het Oos- tenrijksch-Hongaarsche leger. Wie paarlen-joekt, moet in de diepte af dalen. ROMAN VAN ANNA WAHLENBERG. Geautoriseerde vertaling door B. NORTAKKER. ld 7,ij ging op een stoel iets achter c'c 1. zitten, maar toch niet zoo ver, dat zc niet tot den kling behoorde. En terwiil hel gesprek verder ging. zat zij er tamelijk stil bij. Kjell Borlin's persoon interesseerde haar meer dan wat cr gesproken werd, en ze bestudeerde hem onafgebroken en verstolen. Hij bezat een merkwaardige zekerheid in zijn optreden, zelfs de rector, die alle menschen imponeer de. scheen hem geen eerbied in te boezemen. Hij sprak hem ongegeneerd tegen, en scheen zich te hebben voorgenomen hem in welspre kendheid te overtreffen door elke zin van oom Simon te beantwoorden met een nog langer, nog beter gevormde en sierlijker li- rade. Sommige gezegden schertste hij weg. om andere lachte hij. Blenda kon zich goed voorstellen hoe vlot hij bij de studentenfees ten in Upsala was opgetreden, waar hij, zooals zij had gehoord, een toongevende rol kad gespeeld en zich zelf uitstekend ver maakt. ja zelfs zoo goed, dat ziin familie ge vreesd had dat hij nooit kl&ar zou komen. Maar toen had hij onverwacht een schit terend examen gedaan en was als leeraar be gonnen met zooveel paedagogisch talent en capaciteiten, dat hij opgevallen was in de kleine universitcitstad, waar liij eerst een be trekking had aangenomen. Waar kon ze hem getroffen hebben Die vraag kwam telkens weer terug tus- schen haar andere gedachten én verhinderde haar het gesprek zoo goed te volgen, als zc anders gedaan zou hebben. Door een toeval ontdekte ze toen zij uil haar gepeins ontwaak te, dat ze den geheelen draad kwijt was en dat men midden in een strijd over vakter men was, over welker nauwkeurige hetee- kenis de meeningen verdeeld waren. Birgcr stond al bij een boekenplank en bladerde in een lexicon om een bewijs voor zijn meening te zoeken, en dadelijk sprong ook de rector od en zocht op een anderen plank. Maar Ivjell Rorlin bleef kalm achterover geleund in zijn stoel zitten met een lachend gezicht, alsof hij wist dat hij gelijk had. maar liet grappig vond te zien hoeveel moeite de anderen zich gaven. Plotseling keerde hij echter het hoofd om en wierp een eigenaardigen blik op Blenda Met een vlugge ruk schoof hij zijn stoel heel dicht bij den hare cn boog zich voorover. „Weet U nog de laatste maal. dat we el kaar gezien hebben", zei hij zacht en geheim zinnig. Ze schrikte eo bloosde over h&ar geheele gezicht, alsof ze aan een indringerigheid had blootgestaan. Maar hij lachte, en genoot blijk baar van de verrassing en haar verwarring. „Wanneer vroeg ze. Jk herinner me niet." ..Herinnert u het zich werkelijk niet Een jaar geleden» vo-igen zomer op de bazar 7" De bazar l Alsof een gordijn weggeschoven werd. zag ze hel groole groene grasperk mei alle kraampjes onder de beschaduwende beu ken. Zc zag zich zelf als bloemenmeisje tus- schen het publiek loopcn cn met haar gevul de mand alle binnentredende bezoekers aan vallen, vooral de becren. En een van hen ja, dat was hij. Maar liij moest zeker een baard of snor gedragen hebbel^, die hij nu had afgeschoren. Dat was de reden -waarom zij hem niet herkend had. „Balkenberg heeft mij voorgesteld," vuide Corlin aan. Ja zeker, nu herinnerde zij zich Hendrik Balkenberg had hem voorgesteld, hij had hem op een van zijn reizen als leerling- landmeter loeren kennen, en toen ze elkaar dien dag toevallig hadden ontmoet, had hij hem naar de bazar meegenomen. „Herinnert u zich nu „Ja. maar den naam. Ik moet dien zeker niet verslaan hebben." Op hetzelfde oogenblik begreep ze hel ech ter. Een letter in zijn naam moest haar ont gaan. zijn. „Oriep ze uit, „de r, die heb ik zeker niet verstaan." IJii knikte, nee, misschien niet. „Nu herkent u mij. wij hebben zeker ook samen gedanst „Ja. dat geloof ik wel." „Was het een prettige avond „O ja. heel erg. Al duidelijker herinnerde zij zich nu. hel gelach cn geschcrls, het gedrang om haar heen. De groote verkoop van bloemen. Ze had een aardig cosluum gehad en was in een stralend humeur, en toen het bal op bet plankier onder de gekleurde lampions. De vreemdeling, dién Hendrik had voorgesteld was nu cn dan opgedoken, nu eens om een bloem ie lcoopen. dan weer om wat vroo- iijke woorden te wisselen, cn eens om eer dans te vragen. Maar ze hadden niet veel gedanst, meest geschertst en gelachen. Hel was eigenlijk van dc dans dat ze zioh h' herinnerde, zijn vlugge, duidelijke wijze van spreken, zijn kleine, eigenaardig mooie en intelligente oogen. Zij had bizonder daarop gelet, omdat hij gedurende de tussehenpoo- zen tegenover haar had gezeten, en zich naar haar had voorover gebogen. Precies zooals nu. „Maar het was moeilijk om een dans van u le krijgen'', zei hij. ..U was zco omringd. En Ik.lkenberg was ook zeker erg jalocrscb." Een onbehagelijk, gevoel maakte zich van haar meester. Wist hij iels Zc keek hem strak en onderzoekend aan. Maar hij wendde zijn blik niet af. Ja. hij wist iels. ,/t Was immers terwille van u dat ik ge komen was." zei hij zacht maar duidelijk. .Balkenberg wilde, dat ik het mooiste meisje van de stad zou zien." Nu wist ze liet zeker. Hendrik Balkenberg had iets gezegd van hun stille verloving, in elk geval er op gezinspeeld. Hij was een on betrouwbaar cm babbelachtig mensoh. dat had ze spoedig genoeg gemerkt. Maar dat hii hun geheim aan een vreemde verklapte, zooals dezen doctor Borlin d-at had ze tich nooit gedacht. Toorn welde in haar op. Ze haatte Hendrik Balkenberg. Maar haar boo^ beid gold ook dezen man. die daar naar ha; voorovergebogen zat en haar on zijn brutale f wijze fixeerde. Iloe durfde hij „Ik begrijp u niet" zei ze op een slroeveu toon, die zc trachtte zoo trotsch mogelijk te doen klinken. „O, zoo. pardon ik moest me eerst op de hoogte gesteld hebben of Zijn blik zocht haar linker hand cn toen hij weer opkeek had zijn gelaat oen uitdruk» king van onschuldige verbazing. „O. is er niets van gekomen zei hij. „Ik begrijp u niet" herhaalde zij. nu met een gezicht dal opheldering verlangde. Maar hij liet zich niet intimideeren. Dc on schuldige verbazing log nog op zijn gezicht? gemengd niet ecu uitdrukking van groot me-1' delijden. „Arme Balkenberg", zei hii „Ja. het is niet goed landmeter tc zijn. Nooit thuis, onmoge* üjk zijn belangen tc bewaken." Blenda placht niet spoedig om oen ant woord verlegen tc zijn. Maar zijn brutaliteit was te groot. Ze heet op haai* lippen ert wrong haar zakdoek, terwijl ze tevergeefs zocht naar#een vernietigend antwoord. En plotseling zag ze ook van deze poging af. want zc merkte dat Birgcr naar haar en' haar cavalier keek. Zijn hand met het opge slagen boek was neergezonken, en hij bo« schouwde hen met groote verwondering. Het was heel merkwaardig dat een paa* menschen die pas aan elkaar voorgesteld waJ ren elkaar dingca hadden te zegden, wclkd zulke ontroering als nu op huu gezicht lezen stond, opwekten. fT nl rerv'-fy^

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1916 | | pagina 1