Woensdag 26 (anuari 1916.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
H* 178 14" Jaargang.
Verspreide Berichten.
KOLONIËN.
ABONNEMENTSPRIJS:
têt 8 maanden voor Ameraloort 1
Idem iraneo pei P°»t
Por woek (met gratis vorzekering togen ongelukkon) - O.
JUfeonderlyk® nummers
Wekelijks bijvoegsel ,d» Hollandth, BulsmmuT (onder redactie
van ïhérèse van Hoven) per 8 mnd. OI> ets.
Wekelijksoh bijvoegsel „ftb "e mee" per 8 mnd. 40 ets.
Bureau: UTRECHTSCHESTRAAT I.
Intercomm. Telefoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTBNTIËN
Van 1-6 regel.r O.50.
Elk© regel moor - O.IO
Dienstaanbiedingen 25 cents by vooruitbetaling.
Grooto lettors naar plaatsruimte
Voor liandei on bodrijf bestaan teer vooidool.go bepalingen
tot hot herhaald advortcoren tn dit Blad, bu abotiHomont.
k'-no circulaire, bevattonde de voorwaarden, wordt on
aanvraag toegezonden.
De oorlog.
Berlijn, 2 5 Jan. (W. B.) Bericht van
het opperste legerbestuur uit het groote
hoofdkwartier van heden voormiddag.
In Vlaanderen nam onze artillerie de vij
andelijke stellingen onder een krachtig
vuur. Patrouilles, die op sommige plaatsen
in de zwaar geteisterde loopgraven van den
tegenstander drongen, constateerden groote
verliezen bij hem; zij maakten eenige ge
vangenen en maakten vier mijnwerpers buit.
De Demplertoren en de kathedraal van
Nieuwpoort, die den vijand goede waarne-
mingsplaatsen verschaften, werden omver»
geschoten.
Ten oosten van Neuville vielen onze troe
pen, in verband met geslaagde mijn^
opblazingen gedeelten der voorste Fran
sche loopgraven aan; zij maakten drie
machinegeweren buit en maakten meer
dan honderd gevangenen. Vijandelijke
tegenaanvallen tegen de genomen stel
lingen werden meermalen beproefd, maar
kwamen niet verder dan een jammer
lijk begin. Slechts eenige moedige mannen
verlieten de loopgraven; zij werden neerge
schoten.
Een Duitsch vliegtuigeskader vief de mili
taire werken van Nancy, de daar aanwezige
vlieghaven en de fabrieken van Baccarat
aan. Een Fransche tweedekker viel bij Saint-
Benoit, ten noordwesten van Thiaucourt, met
de bemanning ongeschonden in onze han
den.
P a r ij s, 2 5 Jan. (Havas). Namiddag
communiqué.
In België bleef de wederzijdsche artillerie
in den loop van den nacht zich zeer actief
toonen in de stieek van Nieuwpoort. Nieuwe
bijzonderheden bevestigen, dat de Duitsche
aanval, die gisteren beproefd werd naar den
mond van de Yser, door het Fransche artil
lerievuur tot mislukking is gebracht. De
Duitschers konden niet naar buiten komen,
behalve op één punt, waar eenige troepen er
in slaagden in een vooruitgelegen Fransche
loopgraaf door te dringen. Zij werden er da
delijk uit verjaagd na een zeer levendigen
strijd met granaten, die hun gevoelige ver
liezen kostte.
In Artois werden de gisteren door de Duit
schers tegen de Fransche stellingen ten oos
ten van Neuville St. Vaast, die geheel
mislukte, den volgenden dag in grooteren
omvang hervat. Na eene nieuwe reeks mijn-
ontploffingen, vergezeld van een zeer hevig
bombardement, deden de Franschen 'n aan
val op een front van 1500 Meter in den
hoek, gevormd door de wegen AtrechtLens
en Neuville St. VaastTheus De Duitschers
werden teruggeslagen en weer in hunne li-
niën geworpen door het Fransche vuur. Op
twee punten konden de Duitschers de trech
ters bezetten, die hun echter bijna terstond
iveer werden ontnomen.
In de Vogeezen verrichtten wij een werk
zaam bombardement op de Duitsche stellin
gen bij Ban de Sapt.
Avond-communiqué.
De Engelsch-Fransche artillerie heeft bij
Boesinghe (België) de vijandelijke werken
hevig gebombardeerd en zwaar beschadigd.
Twee Duitsche vliegtuigen wierpen vijf
tien bommen op de voorsteden van Duin
kerken, waardoor vijf menschen gedood en
drie gewond werden.
Er was eene zeer levendige kanonnade in
Artois ten oosten van Neuville en in de
streek van Vailly, waar verscheidene vijan
delijke batterijen tot zwijgen werden ge
bracht. Wij verstrooiden een belangrijk
vijandelijk konvooi in het district Craonne
ten noorden van de Aisne. Eene Duitsche
zware batterij trachtte de brug bij Berry-au-
Bas te beschieten, maar werd beschadigd
door onze zware kanonnen. Eene kleine
vijandelijke afdeeling in den sector Mouilly,
van de Mnashoogten trachtte onze liniën te
naderen na een hevig bombardement, maar
werd met gemak verstrooid door ons vuur.
In de Vogeezen beschoot onze artillerie
nvt poed effect de vijandelijke stellingen te
Mtfhlbach en Stosswehr.
Petersburg, 25 Jan. (Tel.-agent-
schap). Communiqué van den grooten gene-
ralen staf.
Aan het Westelijk front bombardeerde
onze artillerie met succes de Duitsche stel
lingen in de streek van de Dwina, stroom
afwaarts van Friedrichstadt.
Bij het dorp Smilsjnisjki, ten Oosten van
het Boghinskimeer, sloegen wij een Duit-
schen aanval tegen onzen bewakingspost af.
Aan het Gallicische front had aan de
Strypa een artillericduel plaats.
W e e n e n, 2 5 J a n. (W. B.) Officieel
bericht va heden middag.
Aan het Tirolsche front beschoot de vij
andelijke artillerie de plaatsen Creto (Judi-
cartie) en Caldonazzo (Suganadal). Aan het
brug^oofd van Gorz zijn bij Oslavija weer
gevechten den gang. Gisterenavond was
de werkzaamheid van de Italiaansche artil
lerie aan het front in het kustland zichtbaar
levendiger.
B e r 1 ij n, 2 5 Jan. (W. B.) Bericht van
het opperste legerbestuur uit het groote
hoofdkwartier van heden voormiddag.
In den Balkan is niets nieuws gebeurd.
W e e n e n, 2 5 J a n. (W. B.) Officieel
bericht van heden middag.
De ontwapening van het Montenegrijnsche
leger blijft steeds flink van stapel gaan. Over
al waar onze tro pen zich vertoonen, leveren
de Montenegrijnsche bataillons onder com
mando van hunne officieren, zonder dralen
hunne wapenen in. Talrijke afdeelingen uit
streken, die nog niet door ons bezet zijn,
maken bij onze voorposten hunne bereid
willigheid kenbaar om de wapenen neer te
leggen. In Skutari maakten wij twaalf kanon
nen, 500 geweren en twee machinegewe
ren buit Alle uit het .vijandelijke kamp af
komstige berichten over nieuwe gevechten
in Montenegro zijn verzonnen.
Het bevestigt zich, dat de koning zijn land
en zijn leger heeft verlaten. In wiens handen
het regeeringsgezag thans feitelijk ligt, is
niet met zekerheid vast te stellen, maar is
geheel zonder beteekenis voor de militaiïe
uitkomst van den Montenegrijnschen veld
tocht
Petersburg, 25 Jan. (Tel.-agent-
schap). Communiqué van den grooten gene-
ralen staf.
In de streek van Erzeroem gaan wij voort
de Turken op de hielen te zitten. Wij maken
voortdurend gevangenen. In de streek van
Meliazghert hadden wij geslaagde ontmoetin
gen met vijandelijke cavalerie- en infanterie-
detachementen.
Londen, 25 Jan. (R.) Het Engelsche
stoomschip Norsuna, een schip van 9000
ton, moet in den grond geboord zijn.
Washington, 25 Jan. (R.) De nota
van de regeering der Vereenigde Staten aan
Groot-Brittannie over de wet op het handel
drijven met den vijand is geenszins
een protest, maar eerder een vertoog
tegen een maatregel, dien de regee
ring beschouwt als eene wet, welker
naleving afbreuk kan doen aan de zaken in
de Vereenigde Staten. De regeering be
schouwt deze wet als unfair en zal vergoe
ding vragen voor het nadeel, dat de
Amerikaansche handel onder de wet lijdt.
Het standpunt van de regeering is, dat de be
trekkingen van het Amerikaansche en het
Duitsche kapitaal en van het Duitsche kapi
taal met de Amerikaansche produceerende
industrieën zoodanig zijn, dat het onmoge
lijk zou zijn met succes een slag uit te voe
ren tegen Duifschland, zonder groot nadeel
toe te brengen aan de belangen van de Ver
eenigde Staten. In breeden zin is de opvat
ting van de regeering, dat de producten van
burgers van een oorlogvoerenden staat, wo
nende in een neutTalen staat, moeten wor
den beschouwd als neutraal.
Londen, 24 Jan. (R.) Het lagerhuis
heeft het dienstplichtontwerp in derde lezing
aangenomen met 383 tegen 36 stemmen.
Londen, 25 Jan. (R.) In het hooger-
huis is het wetsontwerp tot verlenging van
den leeftijd van het tegenwoordige parle
ment aangenomen in derde lezing van het
Berlijn, 25 Jan. (W. B.) Bericht van dienstplichtontwerp in tweede lezing.
liet opperste legerbestuur uit het groote
hoofdkwartier van heden voormiddag.
Russische aanvallen werden op verschil
lende plaatsen met gemak afgewezen.
\V e e n e n, 2 5 Jan. (W. B.) Officieel
benefit van h. i m'-Uaf.
Ottawa, 25 Jan. (R.) Er is een Order
in Council uitgevaardigd, die de uitvoer van
lompen en van vischtraan verbiedt anders
dan naar Britsche landen.
Budapest, 25 Jan. (W. B.) Het huis
van afgevaardigden van den rijksdag besloot.
Gisteren stonden weder verscheidene dee- dat de afgevaardigden, van Februari af, van
len van ons noord-nostelii': Tront onder het hunne daggelden 100 kronen per persoon
Russische geschutvuur. Op ve'e pletsen i zullen afstaan als bijdrage voor den herbouw
was de ve-erninasarbeid van dan wjand van de door den inval der Russen verwoeste
«ttr levendig. dorpen in de Karoathen.
B e r 1 ij n, 2 5 J a n. (K. N.) De Voss. Ztg.
verneemt uit Theresienstf .lt, dat in de mili
taire gevangenis aldaar de Servische anar
chist Cabrinovic, die in 1 t proces tegen de
bedrijvers van den aanslag te Serajewo op
28 Juni 1914 tot 20 jaren kerkerstraf ver
oordeeld werd, aan longentuberculose is
overleden.
De uitvinder van het
C e r e b o s-z o u t.
Uit Londen wordt het overlijden gemeld
van George Weddel, den uitvinder van het
bekende Cerebos-zout.
Oost-lndië.
De overstroomingen op Java.
Blijkens een uit Nederiandsch-lndië ont
vangen telegram hebben in de afdeeling In-
dramajoe van de residentie Cheribon en in
de residentie Semarang verscheidene over
stroomingen plaats gehad, waarbij vele we
gen en bruggen zwaar beschadigd of weg
geslagen zijn.
Omtrent de ramp in laatstgenoemd ge
west meldt het telegram nog hel volgende
De dijk van de Kali Sterau (de scheiding
vormende tusschen de afdeeling Demak
eenerzijds en de afdeelingen Japard, Kodoes
en Grobogau anderzijds) bezweek op een
zestal plaatsen in de nabijheid van de zee en
meer landwaarts in tusschen de afdeelingen
Koedoes en Demak. In de onderdistricten
Baudaran en Wedoeng (district Wedoeng
der afdeeling Demak) hadden zware ver
woestingen plaats; duizenden bouws rijst
velden werden overstroomd en verscheidene
huizen werden weggeslagen. In het district
Grogol van evengenoemde afdeeling liepen
vijf duizend bouws onder en te Somosa, in
het onderdistrict Bate^JIt (district Japana
van de afdeeling van dien naam) werden 13
huizen verwoest, terwijl bij' eene grondver
zakking 4 inlanders omkwamen, 8 zwaar
gewond werden (7 inlanders worden nog
vermist.)
Ook de dijken van de Kali Petja Jaan (een
zijrivier van de Kali Seran), bezweken op
verscheidene plaatsen, waardoor 15 huizen
verwoest werden en tien desa's in het on
derdistrict Kaliwoengoe (district Koedoes
van de afdeeling van dien naam) en duizend
bouws rijstvelden in de districten Oenda-
kan en Tenggeles (afdeeling Koedoes) on
der water liepen.
Kameroverzicht.
Iwéede Kamer.
Jn de vergadering' van Dinsdag werd na
een kort debat aangenomen het wetsontwerp
tot heffing van vergoeding voor afgifte van
uitvoerconsenten.
De heeren Hugenholtz, herkozen Kamerlid
voor Weststellingwerf en Kolkman, gekozen
voor Nijmegen, werden vervolgens geïnstal
leerd.
Bij de regeling van werkzaamheden noem
de de heer de Meester (U.-L.), het voor
de geheele linkerzijde een onverwachte te
leurstelling, dat minister Treub weigert thans
met de Kamer de Ouderdoms-wet te behan
delen. Op zijn voorstel wordt de verdere be
spreking dezer aangelegenheid uitgesteld tot
Donderdag, als wanneer de centrale afdee
ling zal zijn samengesteld.
Met 52 tegen 30 stemmen wordt aangeno
men het wetsontwerp tot tijdelijke afwijking
van de Kieswet en met 48 tegen 45 stem
men de suppletoire begrooting van Water
staat tot aankoop van grond voor het ge
bouw van het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek.
ri-
(JU de Pers.
Onthuïiingen aangaande
„He Telegraaf'.
Naar aanleiding dezer onthullingen stelt
het Vaderland de volgende vragen
Wordt de anti-Duitsche campagne van
„De Telegraaf" inderdaad gevoerd onder de
redactioneele leiding van iemand die met
ambtenaren van het Duitsche Ministerie van
Buitenl. Zaken naar Amsterdam gekomen is
om er artikelen in het belang van Duitsch-
land geplaatst te krijgen, en die door den
heer H. M. C. Holdert zelf ten aanhoore van
het redactiepersoneel met zooveel woorden
is gebrandmerkt als een zaakwaarnemer van
Duitschland?
Zoo ja, en wij gelooven dat de in het
verslag medegedeelde feiten alle aanleiding
geven om aan ie nemen dat deze monster
achtigheid van „De Telegr." werkelijkheid
is, zoo ja, wat is dan hare geheele anti-
Duitsche campagne anders don een schijn
beweging? Immers zij brengt mede, dat hier
te lande toegejuicht wordt alles wat Enge
land doet, zelfs al is dat aön het handel
drijvende en industricclc deel van ons volk
hoogst onaangenaam, en al lijdt ons ge
heele volk onder de prijsopdrijving die daar
van het gevolg is. Ja, erger dan dat, zij
wordt zoo ver gedreven, dat Engeland zelfs
tot nog scherper optreden tegen ons wordt
aangespoord, op gevaar af von een conflict
tusschen ons en dat land in het leven te roe
pen.
Moor wiens belang zou daarmede worden
gediend?
Van Engeland? Neenl
Von Nederland? Evenmin.
Van Duitschland? Ja.
En zoo staan wij dan voor deze vraag
Is de anti-Duitsche campagne van „De
Telegraaf", onder leiding van een journa
list, door den heer Holdert verdacht een be
hartiger te zijn van Duitsche bclungcn en
in connectie staande met het Duitsche Mi
nisterie van Buitenl. Zaken, iemand wiens
macht en willekeur aan „De Telegraaf" zoo
groot zijn, dat het beste gedeelte van het
redactiepersoneel tengevolge van zijn optre
den ontslag kreeg of vroeg, is deze anti-
Duitsche campagne in den grond der zaak
een pro-Duitsche, bestemd om een conflict
uit te lokken tusschen Engeland en ons, in
welk geval Duitschland zich notuurlijk zou
haasten ons te hulp to komen?
Wij beantwoorden die vragen niet. De
naaste toekomst zul dat doen.
Berichten.
De Staatscourant van Woensdag 26
Januari bevat o. a. de volgende Koninklijke
besluiten.
op verzoek wegens volbrachten diensttijd,
met ingang van 31 Januari 1916, eervol uit
's lands dienst ontslagen, onder toekenning
van pensioen, de Oost-Indische ambtenaren
met verlof A. P. Hamelijnck en D. van
Geuns, laatstelijk onderwijzer le klasse bij
het openbaar Europeesch lager onderwijs in
Nederlondsch-Indië, en mevrouw M. G. W
van Geuns, geboren Langeveld, onderwijze
res 3e kl. bij dat onderwijs met verlof; en
is de Oost-Indische ambtenaar met verlof
W. Roos, laatstelijk onderwijzer in het
machine-bankwerken, met den persoonlijken
titel van leeraar bij de Koningin Wilhel-
minaschool te Batavia, op zijn verzoek, we
gens lichamelijke ongeschiktheid, gerekend
van en met 31 Mei 1915, eervol uit 's lands
dienst ontslagen.
benoemd tot lid van den Raad van Ne-
derlandsch-Indië de heer mr. G. André de
la Porie, thans procureur-generaal bij het
Hooggerechtshof van Nederlandsch-Indië.
opgeheven de inspecties der directe be
lastingen, invoerrechten en accijnzen te
Arnhem, Nijmegen, Zalt-Bommel en Harder
wijk.
ingesteld inspecties der directe belastin
gen, invoerrechten en accijnzen te Arnhem,
le en 2e afdeeling; Nijmegen le en 2e af
deeling, Wageningen en Apeldoorn;
benoemd tot inspecteur der directe be
lastingen, invoerrechten en accijnzen te
Arnhem le afdeeling G. den Hartogh, thans
te Rotterdam le afdeeling; te Arnhem 2e
afdeeling R. C. van der Vliet, thans te Arn
hem; te Nijmegen le afdeéling C. E. de
Roock, thans te Rotterdam 2e afdeeling; te
Nijmegen 2e afdeeling W. J. P. R. von Eb-
benhorst Tengbergen, thans te Groningen
le afdeeling; te Wageningen J. H. Staal,
thans te Harderwijk; te Apeldoorn L. C.
baron van der Feltz, thans te Leeuwarden
Ie afdeeling.
H. M. de Koningin. De Koningin
is reeds hedenmorgen per Hollandsche
Spoor, te 10.15, 'klaarblijkelijk eerder dan
aanvar^jcelijk in haar bedoeling lag, van het
bezoek aan de overstroom streken in
Noord-Holland te 's Gro-.v thage terugge
keerd.
Z. K. H. de Prins der Nederlanden
heeft in de laatste dagen ontvangen de
Hoofden van de Gezantschappen, vergezeld
van de heeren leden hunner legatiën, voor
zoover deze nog niet aan Z. K. H. waren
voorgesteld.
Minister Treub. Van meer dan
één kant werd aan den Haagschen corres
pondent der Tel. gisteren uit de linkerzijde
der Tweede Kamer medegedeeld, dat, als
minister Treub aanstaanden Donderdag zijn
standpunt volkomen blijft handhaven, hij het
pleit stellig zal verliezen. „De stemming in
alle linksche fracties is van dien aard"
zoo verklaarde een Kamerlid „dat men
er niet tegen op zal zien, om Donderdag des
noods een motie van afkeuring tegen minis
ter Treub aan te nemen." En met beslistheid
voegde hij er aan toe: „Wij gaan ditmaal
voor den minister niet op zij."
Het ziet er dus dreigend uit.
Natuurlijk weet niemand, wat er vóór Don
derdag nog kan gebeuren en in hoever c
een modus vivendi gevonden zal wor
den. Maar vaarschijnlijk is dit laatste niet.
Gisteren ten minste was de verwachting bij
velen, dat het, als de minister op z'n stuk
blijft staan, tot een crisis zal komen.
Nnder verneemt de correspondent nosr, dat
de correspondentie tusschen minister Treub
en den voorzitter der Tweede Kamer ge
voerd is zonder medeweten van ministei
Cort van der Linden. Dit is teekenend, rite!
alleen omdat de premier aldus van zulk een
belangrijk conflict onkundig bleef, maar ook
omdat minister Cort van der Linden het be
trokken wetsontwerp mede heeft ondprtee-
kend.
Bij Kon. besluit zijn in den thans
door hen bekleeden rang overgeplaatst:
To. mr. dr. F. M. Schmolck, gezantschaps-
raad te Konstentinopel, tijdelijk werkzaam
te Sofia, naar Hr. Ms. gezantschap te Parijs
en 2o. jhr. mr. W. H. de Beaufort, gt xant-
schapssecretaris te Parijs, naar Hr. Ms ge
rantschap te Stockho'-n.
Militaire commissie in
Zweden. De commissie, welke op het
oogenblik in Zweden vertoeft ten einde zich
aldaar in het belang der lichamelijke opvoe
ding van het personeel der zeemacht te
Stockholm op de hoon te te stellen van het
onderwijs in Zweedsche gymnastiek en ver
schillende inrichtingen van lichamelijke op
voeding aldaar te bezoeken, bestaat uit den
len luitenant der artillerie W. P. Hubert van
Bleyenburgh, ter beschikking gesteld van
het departement van Marine; den kapitein
der mariniers P. van Werdt en den officier
van gezondheid le kl. bij de zeemacht dr,
H. T. Minkema.
Deze commissie zal ook met gelijk doel
een bezoek brengen aan Christiania en Ko
penhagen.
Zij zal haar rapport aan den minister van
Marine uitbrengen.
Het Kamerlid van Bylan d t.
De N. Tilb. Ct. (het orgaan van het Kamer
lid Arts) verneemt uit den Haag, dat de h^er
van Bylandt om gezondheidsredenen ont
slag zal nemen als lid van de Tweede Ka
mer.
Dr. Bos en Mr. Pleyte. Dr. Bos
woonde gisteren voor het eerst na zijne ziek
te de vergadering van de Tweede Kamer
weder bij. Ook de Minister van Koloniën,
mr. Pleyte, was in de Kamerzitting tegen
woordig.
De legerhuishoudfng. Naai
de Avp. meldt, heeft de opperbevelhebber
van land- en zeemacht bepaald, dat, nu ge
bleken is dat de aflevering van aardappelen
„bij de maat" voortdurend aanleiding geeft
tot moeilijkheden, hetzij over de wijze v jar-
op de maat wordt gevuld (meer of minder
luchtig) hetzij over de overmaat, welke
krachlens de gewoonte, bij levering van
aardappelen wordt gegeven, van 1 Februari
a.s. af de levering van aardappelen aan Ie
troepen bij het gewicht zal geschieden en
per man 1.5 K.G. zal moeten worden ver
strekt.
Naar aanleiding van een klacht bij een
der onderdeelen van het leger over do cre-
ringe dekking, welke verkregen wordt bij ge
bruik van te dunne molton dekens als derde
deken, heeft naar de Avp. mededeelt, dc
opperbevelhebber bepaald, dat te dunne de
kens, indien deze worden ingeleverd in de
magazijnen, niet meer aan de korpsen moeen
worden verstrekt en voorts dat slechte de
kens, bij de korpsen voorhanden, tegen goe
de kunnen worden verwisseld.
Nederland en de oorlog»
Uitvoerverboden.
Verboden is bij K. B. van 8 Januari de
uitvoer van rubber, gutta percha en dauruit
vervaardigde artikelen. Voorts is bij K. B. van
8 Januari bepaald, dat het Kon. Besl. van
3 Aug. 1914 wordt gelezen als volgi Do
uitvoer van automobielen en onderdeelen
daarvan is verboden.
Kon. Wat. Steuncomité-
Blijkens de 72ste lijst van het Kon. Nat.
Steun-comité bedroegen de bijdragen van
26 Dec. t.m. I Jan. 1916 3838.68, het to
taal der vorige lijsten was 3.430.800.66
zoodat het totaal der ontvongen bijdragen
en toezeggingen bedroeg 3.434.639.34
Blijkens een bijgevoegde lijst, houdende
opgaven van gelden, die nog niet werden
opgenomen en naar andere die aan het co
mité werden gezonden ,doch door de gevers
geheel of gedeeltelijk voor andere doelein
den waren bestemd of wel reeds in een vo
rige lijst opgenomen, heeft men aan tele
grafische zendingen uit N. S.. waarb»» geen