14" Jaargang. „DE E EM LAN DER". Dinsdag 8 Februari 1916. BUITENLAND. FEUILLETON. DE STERKSTE. N* 189 SFOORTSCH Hoofdredacteur: Mr, D.J. VAN SCHAARDENBURO. Uitgevers: VALKHOFP (J: Co. A BONN EMENTSPRI*S: far 8 maanden voor Amersfoort t l.OO. Jd-TTI franco per poet 1.8JJ* Per week (met gratie vertekerttif: tepen ongelukken) 0.1<>. Akondorljjke nummera <MM». Wekelijks bijvoegsel .da Uoilamltcht Unit* outS (onder redootio ,m Thér('se vsn Hci'enl per 3 mnd. 50 cts. Wukelijksob bijvoegsel .Pah mmat" per t mnd. 40 cts. i' Bureau: UTRECHTSCH ESTRAAT 1. Intercomm. Telefoonnummer 66. PR IJ 3 DER AD VERTENTI EN. Vsn 1-5 regelsO-50 Elke regol moorO 1« Dienstaanbiedingen S5 cents b() vooruitbetaling. Groote lettors naar plaatsruimte Voor handel en bedrijf bestaan teer voordrol,g0 bopalinp-u tot bet herhaald advortooron in dit Blad. bij abonnement. Eone circulaire, bovatteud» de voorwaarden, wordt o» aanvraag toegezonden. Politiek Overzicht Het Lusitania-geyal. In. de onderhandelingen, die tusschen Duitschland en de Vereenigde Staten loopen Over het in den grond boren van de Lusita nia, is thans het kritieke punt bereikt. Die onderhandelingen hebben een sleepend ver loop gehad; negen maanden zijn er mee heengegaan. Maar nu schijnt hc* oogenblik yan de beslissing gekomen te zijn. De torpedeering van de Lusitania is ge schied den 7en Mei van het vorige jaar. On der de .1198 menschen, die daarbij zijn om gekomen, waren een aantal Amerikaansche burgers. De Duitsche regeering richtte ter stond daarop, den llen Mei, tot het Ameri kaansche kabinet eene mededeeling, waarin xij het verlies van menschenlevens bij den ondergang van het schip betreurde, maar elke aansprakelijkheid daarvoor afwees. De Duitsche regeering beriep zich op de uit- hongeringsmaatregelen van Engelanddie tegen alle volkenrecht zijn en die Duitsch- land moest beantwoorden met volkenrechte lijk toelaatbare vergeldingsmaatregelen. De Duitsche mededeeling wees er verder op, dat het gebruikelijk fs, dat de Engelsche handels schepen bewapend zijn, en dat zij bij herha ling hebben getracht Duitsche schepen te rammen, zoodat zij reeds hierom niet als ge- vone koopvaardijschepen beschouwd kun nen worden. De Lusitania was zulk een be wapend schip en had bovendien reusachtige hoeveelheden munitie aan boord. De Amerikaasche regeering antwoordde dadelijk, den 15en Mei, met eene uitvoerige nota, waarin zij haar standpunt in de duik bootkwestie uiteenzette. Daarop zijn eenige nota's tusschen Duitschland en Amerika heen en weer gegaan. De Duitsche regeering bleef er bij volharden, dat zij tengevolge van de met het volkenrecht strijdige Engelsche blok kade gerechtigd was tot het nemen van ver- geldigingsmaatregelen, die ingevolge het vol kenrecht toelaatbaar zijn, en wees nogmaals op het karakter van de Lusitania als bewa pend handelsschip. De Amerikaansche re geering betwistte, met een beroep op het on derzoek.van het schip door hare ambtenaren, dat de Lusitania bewapend was geweest, en merkte op, dat de Duitsche regeering, door hare handelwijze als vergeldingsmaatregel aan te duidende onwettigheid van haren tot dusver gevoerden duikboooor- iog zelf erkende. In hare nota van 23 Juli vatte de Amerikaansche regeering de regelen, die volgens hare opvatting alleen voor de duikbootoorlogvoering in aanmerking konden komen als overeen stemmende met het volkenrecht, aldus samen: Aard en lading van een handels schip moeten vastgesteld zijn, voordat het rechtmatigerwijs in beslag genomen of ver nietigd mag worden; het leven van niet-strij-, denden aan boord mag in geen geval in ge vaar gebracht worden, tenzij het 6chip tegen stand biedt of tracht te ontvluchten, nadat het is aangemaand zich aan de visitatie te onder werpen. De nota spreekt daarna uit, dat de regeering der Vereenigde Staten niet gelooft, „dat de Duitsche regeering nog langer er van zal afzien het meedogenlooze optreden van haren zeeofficier af te keuren of schade vergoeding aan te bieden voor de verloren Amerikaansche menschenlevens." Mot deze nota brak de schriftelijke gc- dachtenwisseling in de Lusitania-kwestie af, die door de mededeeling van olie nota's aan de pers in zekeren zin in het openbaar werd gevoerd. In de in hoofdzaak monde linge gedachtenwisseling, die de Duitsche gezant Bernstörff daarna in Washington voerde, kwam ei toenadering. Den Ten Sep tember zond graaf Bernstörff aan den Ame- rikaanschen staatssecretaris Lansing eene korte nota, waarin hij niededeelde, dat de Duitsche regeering de volgende instructie voor den duikbootenoorlog had opgesteld: „Mailstqomers-zullen door de Duitsche duik- booten niet in den grond geboord worden zonder voorafgaande waarschuwing en zon- ier dat de aan boord aanwezig-3 niet-strij- denden in veiligheid zijn gebracht, mite.de mailstoomers niet trachten te ontkomen of tegenstand te bieden." Daarmee waren de door de Amerikaansche regeering geformu leerde -beginselen van Duitsche zijde aan genomen en scheen de Lu sitan ia-zaak op den weg der minnelijke regeling gebracht le zijn. Er bleven intusschen nog twee punten over, die in de Amerikaansche nota van 23 Juli vermeld zijn: de verloochening van de c.aed van den duikbootcommandant en de schadevergoeding voor de verloren Ameri kaansche menschenlevens. Van die Leide punten zal het tweede geen bezv/cor opleve ren. In de na de Lusitania voorgekomen lorpedeeiing van de Arabic heeft Duitsch land grifweg schadevergoeding aangeboden; het zal ook in dit geval zich daartoe bereid toonen. Maar het ar e punt is in het sta dium, waarin de 2'c^ bevindt, het geschilpunt geworden. Hier gaat het om bui gen of breken. De uiterste concessie, waar toe Duitschland bereid zou zijn, is dat de vraag in 't midden wordt gelaten of het in den grond boren van de Lusitania al dan niet eene onrechtmatige daad is geweest. Het laatste voorstel, dat graaf Bernstörff namens zijne regeering in Washington heeft gedaan, houdt de verklaring dat het niet in de bedoeling heeft gelegen bij het in den grond boren van de Lusitania Amerikaan sche burgers te dooJ«n, omdat de vernieti ging van dit mailschip eene daad van ver gelding was, die niet od onziidigen moest worden toerepast. Duitschland wil zich dus verontschuldigen, dat door die daad ook menschen zijn getroffen, die niet hadden moeten getroffen zijn. Maar erkennen, dat de duikboot-comm^-'--" ten onrechte het schip in den grond heeft geboord, en daar mee de daad zelf afkeuren, dat wil Dujtsch- land niet. Uit de heden morgen ontvangen telegram men uit Washington blijkt, dat de Ameri kaansche regeering niet aan een woord wil blijven hangen, maar de erkenning door Duitschland van de aansprakelijkheid voor de verloren gegane Amerikaansche men schenlevens, beschouwt als gelijkwaardig met eene erkenning van de onwettigheid der gepleegde daad. Zij is dus bereid dit als eene voldoende verontschuldiging aan te nemen. Men mag verwachten, dat hiermee de weg is gevonden voor eene minnelijke regeling van de Lusitaniazaak. De oirrSog. B e r 1 ij n, 7 F e b r. (W. B.) Bericht van he^ opperste legerbestuur uit het groote hoofdkwartier van heden voormiddag. Er waren hevige artillerie-gevechten tus schen het kanaal van La Bassée en Atrecht en ten zuiden van de Somme. De stad I.ens werd in de laatste dagen weer hevig door den vijand beschoten. In de Argonne blie zen de Franschen op hoogte 285 een mijn op bij La Fille Morte, ten noordoosten van La Cholade, en bezetten den trechter; zij werden echter door een tegenstoot er weer uit verdreven. P a r ij s, 7 F e b r. (Havas). Namiddag communiqué. Er heerscht rust op het geheele front. Avond-communiqué. Onze artillerie bombardeerde effectief de vijandelijke loopgraven van Steenstraete. In Artois veroorzaakte ons- artillerievuur gfoote ontploffingen in de Duitsche liniën ten noordoosten van Atrecht. Wij bombardeer den de vijandelijke inrichtingen in Challe- range (Champagne) en veroorzaakten daar een grooten brand. Londen, 7 Febr. (R.) Communiqué van het Britsche hoofdkwartier. De dag was rustig, behalve dat de vijan delijke artillerie werkzaam was in de buurt van Loos en dat bij den spoorweg Yperen Rousselaere vijandelijk? loopgraven werden gebombardeerd. I onden, 7 Febr. (R.) Een communi qué'van de admiraliteit zegt naar aanleiding van hot Duitsche bericht, dat bij de laatste Zeppelin-raid het Britsche oorlogsschip Ca rolina jn de Humber door een bom getTof- fen en gezonken is met groot verlies aan menschenlevens, dat noch de Carolina of eenig onder Britsch oorlogsschip noch een koopvaardijschip, groot of klein, door een bom is getroffen in de Humber of eenige an dere rivier of haven. Berlijn, 7 Fe>br. (W. B.) Bericht van het opperste legerbestuur uit het, groote hoofdkwartier van heden voormiddag. De in den nacht van den Gen door ons ge nomen Russische veldwachtstelling op den oostelijken Szaraoever aan den spoorweg BaronowitsjiLjachowitsji werd zonder suc ces aangevallen. De vijand moest zich onder belangrijke verliezen terugtrekken. Ten zuidwesten van Widzy viel een Rus sisch vliegtuig, welks bestuurder zich in den weg had vergist, onbeschadigd in onze han den. V e e n e n 7 Febr. (W. B.) Officieel bericht van heden middag. Toestand onveranderd. P e t e r s b u r g, 7 Febr. (Tel.-agent- schup). Communiqué van den grooten gene- ralen staf. In de streek van Jacobstadt was een hevig artillerieduel. Wij Constateerden tvefschoten van onze projectielen op de kanonnen en op werktroepen van den vijand. In de streek van Jacobstadt verrichtten wij eene geslaagde verkenning lnngs de rivier Soessey. Wij kwamen over de draadversperringen van den vijand heen en joegen de Duitschers op de vlucht. Op den rechtervleugel van onze stellingen bij Dwinsk werd een gepantserde Duitsche auto, die zich vooruit waagde, handig getrof fen door een granaat, waardoor hij werd ont redderd en omvergeworpen. De Duitschers schoten met zware projec tielen op het station Dixno. Onze troepen stelden *vast het gebruiken door de Duitschers op hunne vliegtuigen van Onze onderscheidingsteekenen. In een sector van de gevechtslinie van generaal Letsjiski, ten noorden van Bojane, lieten wij een mijnhaard springen onder een deel van de vijandelijke loopgraven. De ont ploffing ontredderde, de loopgraven en be schadigde de versperringen. Terstond daar op werd de trechter in een aanval door ons genomen. In dezelfde streek werd de korpo raal Glontsjenko, die in werkelijkheid een jong meisje is, Tsjerniavska genaamd, op haar verzoek op eene verkenning uitgezon den. Zij werkte zich door de vijandelijke ver sperringen heen en volbracht hare taak on danks eene ernstige verwonding aan het been, dat gebroken werd; zij kwam schui vende in onze loopgravèn terug. B erlij n, 7 Febr. (W. B.) Officieel be richt. Prins Oskar van Pruisen, die als kolonel aan het oostelijke front dient, is door een granaatscherf aan het hoofd en de heup licht gewond. Weenen, 7 Fehr. (W. Bj Officieel bericht van heden middag. Toestand onveranderd. Rome,7Febr. (R.) Officieel communi qué. Er werd heden eene groote activiteit van de vijandelijke artillerie en vliegtuigen aan het Isonzofront opgemerkt. Onze batterijen antwoordden met goede uitwerking en nood zaakte den vijand zijne vliegtuigen op eene grooténoogte te houden. B e r 1 ij n 7 Febr. (W. B.) Bericht van het opperste legerbestuur uit het groofe hoofd kwartier van heden voormiddag. Uit den Balkan is niets nieuws te vermel den. Weenen, 7 Febr. (W. B.) Officieel bericht van heden middag. 'f oesiand onveranderd. P a r ij s, 7 Febr! (Havas.) De Oostenrij kers erkennen, dat het hun niet mogelijk is vredesonderhandelingen met Montenegro te beginnen, omdat er geene gekwalificeerde Montenegrijnsche onderhandelaars zijn. Parijs, 7 Febr. (Havas.) In de Griel - sche Kamer heeft een onafhankelijke ge- vaardigde aangekondigd, dat hij de r<\ree- ring zou interpelleerën over de compensa tion, die Duitschland aan Griekenland heeft beloofd voor zijne onzijdigheid, en over de redenen, die de mobilisatie rechtvaardigen, wanneer Griekenland onzijdig moet blijven. Het is nog niet bekend of de regeerin. deze interpellatie zal aannemen. Berlijn, 7 Febr. (K. N.) Du Deutsche Tageszeitung verneemt uit Athene, dat de Kamer geconstitueerd is. Theotokis, een broeder van den overleden minister, werd met 275 stemmen tot voorzitter^ benoemd. Korfu, öFebr. (R.) Dejjroonprins van Servië is op een Fransche torpedoboot uit Albanië hier aangekomen. Konstantinopel, 7 Febr. (W. B.) Officieel bericht. Er worden geen veranderingen van betee- kenis bericht op de verschil lende oorlogs- tooneelen. Petersburg, 7 Febr. (Tel.-agent- schap). Communiqué van den grooten gene- ralen stof. In de kuststreek vielen onze troepen, die de Arkhave waren overgegaan, de Turken aan en verdreven hen uit eene reeks loop graven die in verscheidene verdiepingen waren aangelegd. Aan den noordelijken oever van het Van- meer, op Perzisch gebied, sloegen wij den vijand terug in de streek Kianghaver. M a d r i d, 7 F e b r. (R.) Volgens een tele gram uit Cadix heeft het stoomschip Catalo nia bével ontvangen zich naar Mlini te be geven, £m 1000 Duitsche soldaten op te ne men, die als vluchtelingen over de grens van Kameroen naar het Spaansche gebied zijn gegaan. Deze Duitschers zullen in Span je geïnterneerd worden. N e w-Y ork, 7 F eb r. (R.) De Associated Press bericht uit Washington: Staatssecreta ris Lansing zeide, naar aanleiding van het be richt over een opmerking, door den Dirit- schen onderstaatssecretaris Zimmermann ge maakt, in een interview op den 4en dezerf dat hij betwijfelde, dat Zimmermann heeft ge zegd, dat de Vereenigde Staten niéuwe eischen heeft gesteld in het LusitaniageschH. Wanneer Duitschland dacht, dat de kwestie geregeld was, „omdat hij dit zou moeten we ten", dan is dat geheel onjuist. Lansing voeg de hier aan toe, dat de Vereenigde Staten bleven bij de In hunne nota's van 15 Mei, O Juni en 23 Juli 1915 gestelde vragen. Tweede telegram. Personen, die in nauwe aanraking zijn met president Wilson, verklaren, dat de president in het door graaf Bernstörff laatstelijk overhandigde stuk heeft gevonden, dat Duitsohland erkent aanspra kelijk te zijn voor den dood van de met de Lusitania naar den grond gegane Amerika nen. Dat is gelijkwaardig met eene erkenning van de onwettigheid der gepleegde daad. Het zwaarste valt het leven aan hem, wien het aanvankelijk te licht gemaakt is. ROMAN VAN ANNA WAHLBNBERG. Geautoriseerde vertaling door B. NORTAKKËR. 83 Enefeldt nam hem mee naar ziin kamer. „Nu", drong hij aan. toon ze tegenover cl- llaar zaten. l)c oude man keek hem aan. tn sloeg toen zijn oogen neer. Hij scheen niet te weten line te beginnen, toen hii eindelijk mocht spreken. ..Ja", zei hij. „indien ik geen nieuw en zon- denvrii mensoh was. zou het een beetje moei-' lijk voor me zijn om het te zeggen. 'Maar dr nieuwe mensch in mij wil niet samen zijn ine' <h* oude zonden. En daarom...." Hii hoestte en zweeg. „Nu", maande Birger hem nog eens aan, •en weinig ongeduldig en begeerig van de gaak al te komen, die hii niet van gewicht achtte. De meubelmaker hoestte nog altijd, en toen fce 'tn hij in ernst te vertellen. Ja. toen mijn vrouw en ik naar F'ickholm verhuisd waren, kwam een meisje dat we kenden bij qns. en vroeg aan mijn v->i\v of Wo haar iongen niet wilde verzorgen, die pre cies zooveel maanden oud was. als het kind. dat wij hadden. En mijn vrouw meende, dat het ouder één moeite doorging, een of twee kinderen te verzorgen. En daarom nam ze hem. Maar nu was onze jongen een zwakke, kleine stumper, en mijn vrouw was bang dat hii er uit zou knijpen Een haastige, scherpe blik uit de oogen van den meubelmaker trof Birger. die in gespan; nen verwachting voorover gebogen zat. Het verhaal begon hem te interesseeren. Maar Johan Anderson was "verlegen, ondanks hef bewustzijn van ziin zondenvrijheid. „En toen dc jongen niet aan wilde komen." vervolgde hii. „vond ze het zulk een vrecsc- liike zonde, dat juist onze jongen zoo ellendig moest zijn. hij. die liet zoo goed in het leven zou hebben terwijl de andere., die het zeker moeilijk zou krijgen, en ziin leven slechts tot last, zoo veel gezonder en sterker moest zijn. Ze vond dat onrechtvaardig. En toen „Eu toen", vroeg Enefeldt, toen de pauze wel wat lang duurde. Zijn polsen klopten. Hij zag zijn moeder, hoe ze naar het zieke kind keek en naar het gezonde, en wenschte dat de rollen omgekeerd waren. En hij was immers het zieke kind of „En toen^' zei Johan Anderson, „noem de ze den iongen dien wij hadden. Karei Jo han en den anderen jongen, die Karei Johan gehccten had Birger. En toen gebeurde bet od een dat de jongen die Karei Johan heette maar Birger geheeten had, stierf, maar de jongenNdie Birger heette maar Karei Jo han geheeten had. bleef leven." Birger schoof ziin stoel heftig achteruit, en wierp zijn hoofcl achterover. ..Je bent dronken, kerel." Maar Uit. was een te onrechtvaardige be schuldiging voor iemand, die* juist een nieuw en zondenvrü mensch was geworden. De meubelmaker stond mot een zeer bcleedigd gezicht op en nam ecu stramme houding aan „Ja., dat is de dank," zei hij. „dat je meer dan vijf en twintig jaar je mond hebt gehou den en hem een fiine opvoeding bezorgd hebt. om een voorname mijnheer le worden, ter wijl hij naar recht een armoezaaier gewor den moest zijn. Op zij»n bloote knieën moest hij mij danken, ja dat moest hij. en in plaats daarvan scheldt hij mij uit. Ik dronken God vergave je. dat je zulke woorden tegen mil zegt Is het misschien prettig voor mij die zaak te vertellen. Integendeel, dat weet hii ook heel goed. zoo eervol is het voor mii ook niet. Maar ik heb genade voor Gods oogen gevonden. Ik dronken Zoo wit als een on schuldig duifje ben ik. cn jij moest je scha men." Birger stond dreigend op. „Er uit," zei hij. naar de deur wijzend. ..Er uit schurk Nog was het hem niet duidelijk welke waarde 's mans geschiedenis kon hebben. Hii voelde slechts dat deze bekrachtiging, dooi den vageu onwil, dien hii altijd tegen dezen man gevoeld had, gerechtvaardigd was. En het was met een zeker genot, dat hii „cr uit schurk" herhaalde, en hem uit de kamer drong. In elkaar gedoken alsof hij bang was eon pak slaag te krijgen, sloop Johan An derson weg. Maar zijn kleine, knippende oogen gluurden nog giftig groen door de deur opening. toen hii riep„Zoo, nu weet jij van welke afkomst je bent." Daarop ging hii weg. en Birger was alleen. Ilii stond in de kamer, met do bandao aan zijn hoofd. Ilii trachtte te vatten wat hij zoo juist had gehoord. Loog deze man, of had hii waarheid gesproken Ilii herinnerde zich hoc ontevreden zijn moeder was geweest, toen besloten was dat hii sludeeren zou. En Lij herinherde zich zün eigen wantrouwen dat haar ontevredenheid berustte op het geld dat ze voor zijn onder houd ontving en dat nu voor haar» verloren zou gaan. Was dat geen analoog beeld, dat juist voor ziin geest had gestaan, zijn moeder de beide kinderen beschouwende, het gezonde en hel zieke, terwijl ze wenschte dat de rollen om gekeerd waren Had er werkelijk een ver wisseling plaats gevonden Ongetwijfeld was ze in staat geweest zoo iets le doen, als Johan Anderson zoo even beschreven had. Maar was het gebeurd Zijn innerlijk gevoel zei ia. Hfet had ten minste kunnen geschieden. Hij had geen her inneringen van teederheid of liefde die dit vermoeden tegensprakenwat hii aan liefde ontvangen had. was al te armoedig en zeld zaam geweest. Zijn eerste thuis was koud en vreugdeloos. Maar als het verhaal waar was. wat bezat hl' dan pp de wereld Alles waarnaar hij wilde grijpen week terug onder zijn handen, zijn thuis, zijn naam. ziin vader. Zijn beste vader 1 Dikwijls had hij eraan getwijfeld of deza van hem hield, maar dat hij zelf van hem hield, dot voelde hii nu dieper en Inniger dan ooit te voren. Hii zonk neer op don eersten den besten stoel, met het hoofd tegen den wand ge leund, kampend tegen een gevoel van oa- rnacht, dat zich van hem dreigde meester te makea- Hij trachtte zich te dwingen siherp en logisch to denken. Welk bewijs was ci dat hel verhaal waar was - Ja, bewijzen, bewijzen. Kir zacht kwam in zijn bewustzijn binnen geslopen. wel geen direkt bewijs, maar eeti indirekt. Welke gelijkenis was er tusschen hem en vader, die er toch niocst bestaan bil zulk een innige bloedverwantschap Uiterlijk niets, nauwelijks eenige innerlijke eigenschappen, eu in elk geval niet zoo veel, om te kunnen verklaren dat er bloedverwant schap tusschen hen beiden nioest beslaan. Een scherpe pijn doorsneed zijn hart, ziin lippen prevelden „vader, vader". Maar onder deze pijn kwam een nieuwe, bedwelmende gedachte in heni op. Indien het verhaal waar was, dan liad hit geen thuis. ~~?(r.was vrij, dan was hij zon der naam. zonder vader, maar ook zonder allo belemmerende handen. Niemand zou meen eenige verwachting van of hoop op ziin toe« komst bezitten hii kon er vrijelijk over bc* schikken, van zijn leven maken wat hii wilde f reizen waarheen hij wilde, zelfs naar het be® loofde land, cfe oerwouden. Dc weg naar da vrijheid V^as open. Ilii voelde reeds dc fris* sche lucht en den strijd om het leven. Hi| voelde zich ongelukkig, en toch gelukkig. En plotseling werd hi! 4oor het verlangen aangegrepen dat hetzelfde geluk ook aan een ander, aan Karin Orwclt ten deel zou vallen* Welk een zegen als ookSiaar banden ver broken konden worden. En waarom nidl Wsrdt vervolg'd.,

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1916 | | pagina 1