DER".
DE EEMLAN
Vrijdag 17 Maart 1916.
BUITENLAND.
FEUILLETON.
SOLEDAD.
N* 222 14-' Jaargang.
Bericht.
Hoofdredactie:
F. A. EBBINGE WUBBEN.
Mr. D.J. VAN SCHAARDENBURG.
ABONNEMENTSPRIJS:
Ptr 8 maanden voor Amersfoort f J*®®'
Idem franco per poat
Per week (met gratie verzekering togen ongelukken) 1<J.
Afzonderlijke nummere «f.0®*
Wekelijksch bijvoesael D» Hollandsch» Huimromf' (onder
redactie van Thérèae Hoven) per S mnd. 5« cis.
Wekeliikach bijvoegsel „Pak ihi mep' per 8 mnd. 40 <18.
Bureau: UTRECHTSCHESTRAAT I.
Intercomtn. Telefoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERÏENTIËN:
Van 1—5 regelsf .>.5,,.
Elko regel moer«0.10.
Dienstaanbiedingen 25 cents bij voornitbotaling.
Grooto letters naar plaatsruimtes
Voor handel on bedrijt bestaan zoor voordeoligo bopalingen
tot hot herhaald adVertoóren in dit Blad, bij abonnement.
Eeno circulaire, bevattondo do voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
Zij, die zich met 1 April a.s.
opgeven als abonné op het
Amersfoortsch Dagblad ont-
vangen de tot dien datum ver
schijnende nummers GRATIS.
Kennisgeving.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort, brengen ter openbare kennis, dat bij hun
besluit van 10 Mcort 1916 aan H. C. Ipenburg
en zijne rechtverkrijgenden voorwaardelijk ver
gunning is verleend tot het uitbreiden van eene
wogenmakerij met een electro-motor van 3 P. K.
▼oor het drijven van een zaagbank in het per
ceel alhier gelegen Kleine St. Jansstraat 15, ka
di, straal bekend gemeente Amersfoort, Sectie
B No. 3181.
Amersfoort. 11 Maart 1916.
Buigemeester en Wethouders voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
A. R. VEENSTRA. v. RANDWUCK.
Politiek Overzicht
De strijd om Verdun.
De tweede rustpoos in den strijd om Ver
dun heeft slechts kort geduurd. Verleden
Zaterdag trad zij in en reeds Dinsdag
werd de strijd met verdubbelde woede her
vat, d. w. z. de strijd waaraan alle wapens
meedoen; de artilleriestrijd heeft geen
oogenblik gerust, die strijd concentreerde
zich om het gedeelte van het noor
delijke verdedigingsfront, dat ten westen
van de Maas ligt. De wederzijdsche be
richten zijn in zóóver eensluidend, dat de
strijd beoosten de Maas en in de Woëvre-
vlakte voorshands van minder beteekenis is.
De aandacht concentreert zich voornamelijk
op het gedeelte van het strijdfront, dat ligt
ten westen van de Maas, het noord-weste
lijke gedeelte dus van het complex van ver
dedigingswerken, waarvan Verdun het mid
delpunt is.
Hier hebben de Duitschers verleden Dins
dag namiddag de nieuwe strijdperiode inge
zet met een geduchten aanval tegen het 4 a
5 KM. lange frontgedeelte van Bethincourt
tot Cumières. Dié aanval heeft hun succes
gebracht. Over den omvang van dit succes
waren de Fransche en Duitsche berichten 't
niet eens; maar ook van Fransche zijde werd
erkend, dat de Duitschers op een paar pun
ten voet in de Fransche loopgraven hebben
gekregen Maar, tegen de verwachting, werd
Woensdag deze aanval niet voortgezet. Die
dag is zonder infanterie-actie verloopen, en
de artillerie-actie aan Duitsche zijde was
merkbaar slapper dan zij nog gedurende
den nacht was geweest. Het gevolg hiervan
is geweest, dat de Franschen in staat waren-
het grootste gedeelte van de Dinsdag tus-
schen Bethincourt en den Morb-Homme, de
hoogte die in een der door Havas uitgege
ven mededeelingen genoemd wordt „de
grondzuil van de Fransche linie van verzet
in die stelling", verloren loopgraaf-elemen
ten weder te bezetten. Men heeft zich dus
voor een goed deel kunnen herstellen van
de nadeelen, die waren geleden.
Ook uit de berichten over den dag van
gisteren merkte men tot aan den namiddag
niet van eene voortzetting van den Dinsdag
namiddag met zoo groote hevigheid begon
nen aanval. Het Fransche bulletin gewaagde
van geene infanterie-actiën en van een „vrij
zwak" bombardement in het strijdtooneel ten
westen van de Maas; het Duitsche hoofd
kwartier bepaalde zich tot de mededeeling,
dat „verdere pogingen des vijands om ons
het bezit van de hoogte van den Mort-Hom-
me en de bosschen ten noordoosten daar
van te betwisten, in de kiem werden ver
stikt." Het avondcommuniqué uit Parijs
brengt eindelijk het -bericht der hervatting
van den aanval, maar meldt tevens, dat de
aanvallers gedwongen waren terug te gaan.
Deze hernieuwde aanval is dus een échec
voor de Duitschers geweest. Aan de Fran
sche zijde is daardoor de stemming merk
baar gerezen.
Het is zier interessant de uitwerking van
de afwisselende berichten over den loop van
dezen strijd op de stemming in de Fran
sche kringen na te gaan. Toen als uitkomst
van den strijd van Dinsdag een succes van de
Duitschers moest worden bericht, voegde de
officieele berichtgever, die in Havas zich
richtte tot het publiek, daarbij de vertroos
tende mededeeling, dat de verloren gegane
loopgraafgedeelten door de tegenaanvallen
van den volgenden dag waarschijnlijk al
weer waren teruggewonnen. Anderen zagen
den toestand donkerder in en meenden het"
publiek te moeten voorbereiden op de mo
gelijkheid, dat Verdun zou moeten worden
prijsgegeven. Zoo schreef de senator Cle-
menceau in zijn orgaan, L'homme enchainé:
„Wanneer Verdun wordt genomen, dan zou
dat slechts eene episode zijn zonder andere
gevolgen dan bij voorbeeld de overgave
van Maubeuge." De bedoeling hiervan is
duidelijk; men is er op uit de beteekenis
'van Verdun voor het geheele front der ge
allieerden in het westen te verkleinen, op
dat de teleurstelling minder diep zal worden
gevoeld, wanneer de vesting mocht verlo
ren gaan.
Dat streven is reeds vroeger aan den dag
gekomen; het heeft aan generaal de La-
croix, den militairen medewerker van
de Temps, zijn eigenaardig betoog in
de pen gegeven, dat bij de tegenwoor
dige wijze van oorlogvoeren vestingen
eigenlijk hebben uitgediend. Daartegen
is met grooten nadruk opgekomen door
Hervé in de Victoire, die onder herinnering
dat men in Augustus 1914 dergelijke ver-
toogen heeft kunnen hooren, toen Parijs
werd bedreigd, heeft gezegd„Verdun is
heden de symbolische naam. Het verlies van
Verdun zou voor ons een moreele ramp van
de grootste beteekenis zijn. Neen, neen 1
Verdun is heden voor ons wat toen Parijs
was. Geene casuïstiek kan ons doen gelóo-
ven, dat het verlies van Verdun voor ons een
zaak van ondergeschikte beteekenis is. Wie
zoo iets vertelt, begaat een misdaad tegen
het land."
Die woorden klinken ons in de ooren als
de taal van het gezond verstand, en het
maakt een zonderlingen indruk, als wij zien,
dat in een later nummer van de Victoire
Hervé zelf blijkt bekeerd te zijn tot een an
dere opvatting. Hij betoogt daarin, dat het
verlies van de vesting, als zij tegen de over
machtige Duitschen artillerie niet is te
handhaven, nog zoo'n groot ongeluk niet
zou zijn, omdat men altijd nog de Maas
hoogten van Fresnes tot Saint-Mihiel in be
zit kan houden. Hij doel eenige vragen over
die nieuwe strijdlinie en kenschetst die zelf
als onbescheidenheden van een gewonen
pékin, „die liever zou zien, als men niet weer
in de oude fout verviel, den val van Ver
dun te beschouwen als een groot ongeluk".
Men zou zich daarovc. kunnen verbazen, als
er niet nog eenige woorden op volgden,
waarin het vertrouwen wordt uitgedrukt, dat
„onze generale staf en onze „poilus" ons
dezen bitteren kelk zullen kunnen besparen".
Men mag veilig aannemen, dat deze laatste
woorden de gedachte vertolken, die in het
hart van Hervé leeft, en dat die, welke er
aan voorafgaan, niet zonder innerlijken weer
zin door hem zijn neergeschreven.
Re cerllog.
Berlijn,! 6 Maart. (W.-B.) Officieel
bericht van het groote hoofdkwartier.
In Vlaanderen, vooral in de nabijheid van
de kust, namen de artilleriegeveohten aan
hevigheid toe; eveneens geschiedde zulks
in de streek van Roye en Ville au Bois (ten
Noordwesten van Reims). In Champagne
deden de Franschen na een krachtige doch
niets uitwerkende voorbereiding door het
geschut absoluut succeslooze aanvallen op
onze posities ten Zuiden van St. Soupiet en
ten Westen van den straatweg van Som-
mery naar Soaain, die ons weinig doch de
Franschen zeer talrijke menschenlevens
kostten. Bovendien maakten wij daarbij 2
officieren en 150 manschappen gevangen,
die ongewond in onze honden vielen, terwijl
wij twee machinegeweren buit maakten.
Links van de Maas werden verdere pogin
gen des vijands om ons 'het bezit van de
hoogte van den Mort d'Homme en de bosch
stellingen ten Noordoosten daarvan te be
twisten, in den kiem verstikt. Tusseh'en
Maas en Moezel is de toestand onveran
derd. Ten Zuiden van Niederanspach dron
gen onze patrouilles na een succesvolle be
schieting de vijandelijke loopgraven in deze
vernielde defensiestelling binnenwaarvan
we eenige gevangenen meebrachten. In een
luchtgevecht werd een Fransoh vliegtuig ten
Z.O. van Beine in Champagne neergescho
ten, de inzittenden waren vei^rand. Vijan
delijke vliegers herhaalden hedennacht hun
aanval op de Duitsche lazaretten in Labry
(ten Oosten van Conflanz. De eerste aan
val geschiedde in den nacht van 12 op 13
Maart, waarbij geen schade van militairen
aarcl werd aangericht. Van de bevolking
werd een vrouw zwaar en een vrouw en
twee kinderen licht verwond.
P a r ij s, 16 Maart (Havas). Namiddag
communiqué.
In België konden Fransche patrouilles de
vernielende werking van het Fransche ge
schutvuur constateeren op Duitsche strand-
versterkingen in den omtrek van Nieuw-
poort, waar Duitsche loopgraven verwoest
waren.
In de streek, ten Noorden van Verdun
wordt geen enkele infanterie-actie gemeld
gedurende den nacht. Het bombardement
duurde vrij zwak voort op den linkeroever
van de Maas en was heviger op den rech
teroever, In de omgeving van Haudromont en
Damloup. De Fransche artillerie kanonneer
de hevig de streek ten westen van Douau-
mont, waar de Duitschers terraswerken aan
richtten. In Woëvre bombardeerde het
Fransche geschut Duitsche convooien. In de
Vogeezen ten zuiden van Thun, vielen de
Duitschers de Fransche stellingen van
Burnhaupt aan, doch werden onmiddellijk
door de Franschen- tegengehouden.
P a r ij s, 16 Maart. (R.) Avondcommu
niqué.
Ten westen van de Maas vielen de Duit
schers, na een hevig bombardement tegen
ons front BethincourtCumières, in den
namiddag onze stellingen op den Mort
Homme aan. De golven van den aanval, ble
ven in gebreke hun voet te verschaffen on
eenig punt. Zij waren gedwongen terug w
gaan naar het Ravenbosch, waar ons ge
concentreerd artillerievuur, dat onmiddellijk
werd ingezet, hun zware verliezen toebracht.
Rechts van de Maas verdubbelde de ar
tillerie-arbeid ten oosten en ten westen van
Douaumont en in de buurt van het dorp
Vaux. Er was geen infanterie-aanval, maar
onze batterijen beschoten marcheerende
troepen.
Er was een intens bombardement fn de
Woëvre-vlakte en ten noorden van de
Aisne.
Londen, 16 Maart. (R.) Generaal
Haig bericht, dat de vijand in den afgeloo-
pen nacht eene zwakke demonstratie ver
richtte met bomwerpers bij de Hohenzol-
lern-redoute. Heden lieten wij mijnen sprin
gen ten zuidwesten van Loos met goede uit
werking.
Er was eene levendige artillerie-actie aan
beide zijden in den omtrek van Loos en
Yperen.
B e r 1 ij n, 16 Maart. (W. B.) Officieel
bericht van het groote hoofdkwartier.
Behalve patrouille gevechten op verschil
lende plaatsen aan het front, hadden er
geen gebeurtenissen van beteekenis plaats.
Weenen, 16 Maart. (W.-B.) Offici
eel bericht van heden middag.
Bij het leger van Pflanzer-Baltin en bij de
legergroep Boehm-Ermolli was aan beide
zijden eene verhoogde artillerie-werkzaartx-
-heid. Ten noordosten van Koslow, aan de
Strypa, wezen onze beveilingstroepen Rus
sische aanvallen af.
Petersburg, 16 Maart. (Tel.-ogenf-
schap). Communiqué van den grooten gene-
ralen staf.
In de streek van het eiland Dalen was een
hevig artillerie-duel. In de streek van
Dwinsk en van Illukst en op den spoorweg
naar Ponievege wierp de vijand handgrana
ten met een bijzonder explosief.
Weenen, 16 Maart. (W.-B.) Offici
eel bericht van heden middag.
De aanvalsarbeid van de Italianen nnn het
Isonzofront was gisteren zwak. Twee pogin
gen van sterke krachten om tegen de Pod-
gorastelling op te treden, werden door artil
lerievuur verhinderd. Op <le noordelijke hel
ling van den Monte San Michele werd een
vijandelijke aanval bloedig afgewezen. De
geschutgevechten duren veelal des nachts
voort. Ook aon het Karintische front houdt
het artillerievuur in den Fellachsector aan,.
Rome, 16 Maart. (R.) Officieel com
muniqué.
Na een hevig bombardement deed da
vijand twee verwoede aanvaten op de paa
genomen stellingen in dé San Martino-
streek. Wij wierpen hem beide malen terug,
nadat hij reeds de borstweringen had be
reikt. De grond was met lijken overdekt.
B e r 1 ij n, 16 Maart. (W. B.) Officieel
bericht van het groote hoofdkwartier.'
Niets nieuws.
Weenen, 1 6 Maart. (W. B.) Officieel
bericht van heden middag.
Op het zuidoostelijke oorlogstooneel wa«
ren geene bijzondere gebeurtenissen.
Konstantinopel, 15 Maart,
(W.B.) Communiqué van het hoofdkwartier,
Den 13én en 14en Maart schoten vier krui
sers en twee torpedobooten van den vijand
ieder afzonderlijk op verschillende uren,
eenige granaten af op de omgeving van
Tekke Burun. Zij werden door het antwoord
van onze artillerie gedwongen zich te ver
wijderen. Een van onze vliegtuigen viel vij
andelijke vliegtuigen aan met macflnege-
weervuur en dwong hen naar Imbros te
vluchten.
In den avond van 14 Maart wierp een vij
andelijk vliegtuig in de buurt van de km-
dïngsplaats bij Akabah bommen neer, die
alle in zee vlogen. Wij schoten een vijan
delijk vliegtuig neer twee Kilometer ten Óo»
ten van het Suez-kanaal. De bemanning
vluchtte.
Verder geen nieuws.
Petersburg, 16 Maart. (Tel.-agent-
schap).
Gedurende de vervolging van de Turken
maakten wij op nieuw gevangen 19 officie
ren en meer dan 250 Askari's. Wij maakten
bovendien het vaandel van een regiment
buit.
New-York, 16 Maart. (R.). Hel
stoomschip Patria is hier aangekomen met
900 passagiers aan boord. De kapitein be
richt, dat hij zonder waarschuwing ter hoogte
van Tunis door een duikboot is aangevallen^
De torpedo ging op 20 voet voorbij defl
steven.
Wees scherp in uw blik, maar zacht in
Uw oordeel.
Roman uit het Spaansch van
A. PALACIO VALDèS.
20
„Maar wanneer dan toch?" „Dezen mor
gen kwam uw neef hier voorbij, en heeft
meteen afgerekend." „En waarlijk ze toon
de mij de betaalde rekening. Wat een leuk
Idéé om zijn oom zoo te verrassen
De laatste woorden van den ouden man
waren nauwelijks verstaanbaar door het tu
mult, dat zijn verhaal teweeg had gebracht.
„Oom, oom I" riep Frasquito rood van
Woede uit, wees voorzichtig met mij zoo
yoor den gek te houden I"
„Maar kerel, wil je dan dat ik zeg dat 't
verkeerd was I"Enfin als je er erg op
gesteld ben wil ik dat wel zeggen."
„Oom f oom 1 hoe dikwijls heb ik U niet
gezegd dat ik den een of anderen dag den
eerbied voor U uit het oog verlies."
Met moeite slaagde men er in de gemoe
deren tot kalmte te brengen. Gelukkig
kwam Paca tusschenbeidemet haar welbe
spraaktheid zonder weerga bracht ze de twee
Partijen tot elkaar. Na alles" in orde gebracht
te hebben ging dit wonder van lieftalligheid
en welbespraaktheid schommelén.
Terwijl Velasquez van groep tot groep
ging, rechts en links 't hof makend aan
jonge meisjes en getrouwde vrouwen met
zijn honigzoete woordjes, die nederig en
minachtend tegelijk waren, naderde Manoio
Uceda de groep, waar Soledad bij
stond. Hij wilde haar alleen spreken wat
echter niet mogelijk was. Soledad op het
dwaalspoor gebracht door de vriendelijk
heid van haar geliefde was volkomen ge
lukkig op dit oogenblik. Haar hinderlijke
zelfzucht maakte 't hqar onmogelijk het lij
den en de óprechte toegenegenheid van
haar vroegeren novio te waardeeren of zelfs
te begrijpen. Ze ontving hem met merkbare
koelheid en lette nauwelijks op wat hij zei-
de. Manoio voelde zijn hart ineenkrimpen.
Hij begreep dat zij niet goed te spreken
was en ging opstaan om heen te gaan, maar
voor hij de deur bereikt had kwam de bru
nette van den schommel hem tegemoet
„Waar gaat dat zoo alleen naar toe
„Wel naar buiten."
„Wat al weg hoe is 't mogelijk f Ziet li
dat beschutte hoekje, nu, daar gaan we met
ons beidjes gezellig zitten praten dan
kunt U me daar het een of ander zeggen
want U hebt mij nog niet gezegd dat ik
mooie oogen heb, en hoe U mijn mond en
haar vindt, enfin al die dingen, die de man
nen ons zeggen als ze wat opgewonden
zijn."
„Het Is niet noodig opgewonden te zijn
om Je te zeggen dat je bekoorlijk bent
maar ik kan onmogelijk blijven, want er'
wordt op mij gewacht. Een andere dag dan.
Tot weerziens liefje", zeide Uceda met de
zelfde gedwongen glimlach zich verwijde
rende. De brunette bleef hem onbewegelijk
staan nakijken en toen hij al ver weg was,
riep zij hem na met een stem waar de spijt
duidelijk in doorschemerde
Vaya con Dios." (Ga met God).
De anderen stonden om Paca heen, die
van af de'schommel hare fraaie stem liet
hooren. Alle groepen gingen uit elkaar om
naar het zachte en toch krachtige geluid
van de lieve zangeres te luisteren. Nauwe
lijks hield het gezang op, of iedereen ging
weer naar zijn plaats terug.
Het duurde echter niet lang, of allen vlo
gen naar de bank waar Antonio met zijn
liefje, Soledad, en de oude Rafael met zijn
neef zaten. Eidelijk was men elkaar weer
eens in het baar gevlogen. Het was dan ook
bijna niet denkbaar, dat Maria-Manuela en
Antonio samen .uitgingen zonder ruzie te
krijgen. Dit arme meisje was, hoe lang ze
hem ook kende, er niet wijz'er op geworden
en liep nog altijd in de strikken die hij ha3r
spande om haar voor den mal te houden.
Nu hadden ze woorden, omdat Antonio
haar op minachtende toon „femenini"
(vrouwelijk) had genoemd, welk woord ze
maar niet begrijpen kon.
„Hoor eens grappenmaker", antwoordde
Maria op 't punt zich kwaad te maken.
„Maar ik blijf er bij dat je femenina bent
en je zuster even zoo."
„Scheldt jij mij en mijn zusters maar uit,
daar heb je gelijk in."
I „Zooals ie wilt", antwoordde hii. en vosa-
de er met nadruk bij, „en je moeder ook...."
„Laat mijne moeder er buiten, schaamte-
looze, want dan loopt 't no-it goed af."
„Ze zijn allen hetzelfdehernam An
tonio met de grootste verachting, terwijl hij
zich naar de omringenden keerde, die
proestten van 't lachen.
„Hoor eens, Antonio, breng mij niet bui
ten mijzelf, want mijn bloed is nog zwarter
dan mijn schoenen, en ik sta niet voor mij-
zelve in," zei ze bevende van woede.
„Ik herhaal wat ik gezegd heb, je moeder
femenina, en je vader masculino."
De woede van Maria Manuela had geen
grenzen bij 't hooren van den naam haors
vaders.
„Mijn vader ook nog, canaille? mijn va
der ook nog 1"
En ze wilde zich op hem werpen, maar
men kwam gelukkig tusschenbeide. Toen
men haar eindelijk de beteekenis van de
voor haar zoo beruchte woorden uitlegde,
kwam ze tot kalmte, na een woesten blik op
haren beminde geworpen te hebben.
Velasquez was een groepje jonge meisjes
genaderd, en begon met haar grappen te
maken. Soledad zag het in het begin onver
schillig aan, maar eindelijk begon de vroo-
lijkheid van de meisjes en de herhaaldelijke
lachbuien haar te hinderen. Ze voelde ja
loezie in zich opkomen, en zich tot lachen
dwingende voegde zij zich bij het groepje,
als wilde ze aan de pret deelnemen. Toen
Velasquez 'haar zag, vloeide zijne kwade
luiin over. Hii keerde zich naar haar om en
vroeg
„Wat komt u hier doen?"
Het was eene fatale gewoonte van El
guapo dat hij haar u noemde, als hij uit zijn
humeur was om zijn minachting duidelijk
kenbaar te maken. Deze behandeling, dc
spottende blik waarmee hij zijn vraag ver*
gezeld liet gaan, en dit alles in het bijzijn
van de jonge meisjes kwetsten Soledad zoo*
danig, dat zij aan den grond genageld bleef
staan, zonder een antwoord te kunnen Vin
den. Eindelijk, nadat ze een weinig tot hnan«
Zelve gekomen was, antwoordde ze op dof
fen toon
„Ik kwam je vragen of je mee naar hult
ginghet is bijna vijf uur I"
„U klïnt gaan wanneer u wiltik heb '1
hier zooals u ziet uitstekend."
Het meisje antwoordde niet, er over na
denkend hoe te handelenmaar, opkijken
de, zag ze op het gelaat der anderen een
spottenden glimlach. Dit ergerde haar hef
meest van alles, en zich oprichtende zei ze
met Hinken stem
„Het is wel. Blijf met God, en hartelijk
dank voor uwe beleefdheid I"
Velasquez woedend over de ironie, die
in deze woorden opgesloten lag, antwoord
de sarcastisch lachend
„Loop rond mensch en wees voorzichtig
dat je niet voor simpel uitgemaakt wordt."^
„Ik voor mij zou liever voor simpel uitge
maakt worden dan voor een zwetser."
De majo werd rood tot over de ooren.
„Om hoeveel zullen wë wedden, dat J#
niet zoo gezond thuis zult komen als je
gaan bent
/Vordt vtrvol<jd%