iód* Jaarpang.
DE E EM LAN DER".
Dinsdag 18 juli 1916.
BUITENLAND.
FEUILLETON.
DE EERSTE MEI.
N-15.
ERSFOORTS
(Hoofdredactie:
MARIE VAN VERSENDAAL.
Mr. D. J. VAN SCHAARDENBURO.
Uitgevers: VALKHOFF Co,
m
I'VV-...
ABONNEMENTSPRIJS:
(Per 8 maanden voo* Amersfoort f 1.30.
Idem franco per post1.80.
Per waek (met gratis verzekering tegen ongelukken) 0.12&«
l^fzonderiyke nummers0.05.
WekeHjksob bijvoegsel „Da Hollandscha Huisvrouw" (onder
redactie van Thérèae Hoven) per 3 mnd. 50 ets.
(Weke)ijksob bijvoegsel PQr mnd. 53 ets.
Bureau: UTRECHTSCH ESTRAAT I.
Intercomm. Telefoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 1—5 regelsf 0.80.
Elke regol meer 0.15.
Dienstaanbiedingen 15 regels,. 0.50.
Groote loiters naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrijf bestaan zoor voordooligo bepalingou
tot bet herhaald advertoeron in dit Blad, by abonnement.
Eone circulaire, bevattende do voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
De oorlog.
B e r 1 ij n, 17 Juli. (W. B.) Bericht van
Ket groote hoofdkwartier van heden voor
middag.
Tusschen de zee en de Ancre brachten de
fingelschen op verscheidene plaatsen het
ruur tot grootere hevigheid. In het Sotnme-
gebied bleef de artillerie-arbeid aan beide
irijden zeer aanzienlijk. Er kwamen vijan
delijke partieele aanvallen voor, waarin de
Engelschen verder drongen in Ovillers en
die ten zuiden van Biaches tot levendige ge
vechten leidden, maar overigens reeds in het
spervuur mislukten of daarin niet tot volle
dige ontwikkeling kwamen. Het aantal in den
•trijd om Biaches gemaakte gevangenen
•teeg tot 4 officieren en 366 man.
De den 15en Juli ingeleidere grootere
Pransche aanvallen ten oosten van de Maas
werden tot heden morgen voortgezet. Suc
cessen behaalden de tegenstander in de
bloedige worsteling niet, maar hij verloor op
eenige plaatsen grond.
Overigens waren er geene bijzondere ge
beurtenissen van bijzondere beteekenis aam
het front. Een Fransche aanval in aanslui
ting aan eene opblazing ten noorden van
Oulches werd afgewezen. Wij lieten met
goed succes een mijn springen op de Corn-
bres-hoogte. Een Duitsche patrouille' bracht
ui Lanfroicourt (Lotharingen) eenige gevan
genen aan.
Den 15en Juli werden nog twee Fransche
vliegtuigen, behalve die waarvan reeds
bericht werd gegeven, buiten gevecht ge-
•teld: een in eer\ luchtstrijd achter de vijan
delijke linie ten zuiden van de Somme, een
andere door neerschieten van den grond uit
bij Dreslincourt (Oise) in ons front.
r' -■ r 17 Juli. (Havas). Namiddag-
lUlll ;UC.
i'ussoben de Oise en de Aisne werd eene
sterke Duitsche verkenning uiteengejaagd
door het Fransche vuur.
In de buurt van Moulin-sous-Touvent
Champagne) werd een onverhoedsche aan
val, door de Duitschers gericht op een loop
graaf in den Russischen sector, teruggesla
gen door een tegenaanval, die den tegen
stander verliezen kostte.
Op het front van Verdun was de nacht
betrekkelijk rustig behalve op hoogte 304,
waar het geweervuur levendig was. Ten wes-
■- ter. van Fleury maakten Fransche troepen-
eipmenten zich meester van drie machine
geweren.
In Lotharingen deden de Duitsohers, na
een vrij uitgebreid bombardement, twee aan
vallen op Fransche stellingen in de streek
van Han ten zuidwesten van Nomency. Deze
beide pogingen werden teruggeslagen, waar
bij gevangenen in onze handen bleven.
Avoncommuniqué.
Aan den rechter Maasoever werd het artil-
lerieduel voortgezet in de streek van Sou-
vllle. Wij hébben 200 gevangenen gemaakt
in den sector Fleury.
Op de rest van het front was het rustig.
Het weder was afschuwelijk.
Londen, 17 Juli. (R.) Officieel be
richt.
Generaal Haig rapporteert nieuwe belang
rijke successen, waaronder de inneming van
de Duitsche tweede linie bij Bazentin. Wij
namen de zwaar versterkte Waterloo-hoeve
en ook wat nog over was van de versterking
Ovillers.
Tweede telegram. Het rapport
van generaal Haig luidt in zijn geheel aldus:
Onze troepen hebben wederom belang
rijke successen verkregen. Ten Noord-Wes
ten van het bosch van Bazentin-le-Petit na
men wij stormenderhand de tweede Duitsche
linie over eèn front van 1500 yards. Het
groote aantal Duitsche dooden in dezen sec
tor bewijst de zeer zware verliezen, welke de
vijand heeft geleden, sinds onze opmarsch
begon.
Ten Oosten van Longueval hebben wij de
bres in de tweede Duitsche linie nog grooter
gemaakt door de verovering van de krachtig
verdedigde stelling der Waterloo-hoeve.
Op onzen linkervleugel, in Ovillers en La
Boiselle, waar sinds den 7en Juli voortdu
rend gevechten van man tegen man zijn ge
leverd, veroverden wij de laatste steunpun
ten van den vijand en namen twee officie
ren en 124 gardesoldaten gevangen, die de
rest vormden van het dappere garnizoen.
Het geheele dorp is thans in onze handen.
Avond-communiqué.
Aanhoudende regen en zware mist be
lemmeren weer onze operatiën. Er is niets
van belang gebeurd. In plaatselijke gevech
ten zijn weer nieuwe gevangenen gemaakt.
Het totaal is nu 91 officieren en 10.779
manschappen. Onder de buitgemaakte
kanonnen zijn 17 zware en 37 veldkanonnen;
velen zijn nóg niet meegeteld. Van de zwa
re stukken zijn vijf 8-duims en drie 6-duims
houwitsers, vier 6 duims en nog vijf andere
zware kanonnen. Verder zijn buitgemaakt
30 loopgraafmortieren, 66 machinegeweren.
Voorts zijn nog vele kanonnen vernield en
prijsgegeven.
De volgende buitgemaakte documenten
zijn van belang, daar er uit blijkt, welke zwa
re verliezen de vijand in de laatste gevech
ten heeft geleden.
Een compagnie van het 16e Beiersche re
giment infanterie aan het derde bataljon van
het 16e Beiersche regiment infanterie:
Zwaar vijandelijk artillerie-vuur uit elk ka
liber tot 28 c.M. toe, op den sector van de
compagnie. De sterkte van de compagnie is
één officier en twaalf man. Ik vraag dringend
om spoedige hulp voor de compagnie. Wat
er over is, is zoo uitgeput dat ingeval van
een aanval door den vijand niet gerekend
kan worden op de enkele, totaal uitgeputte
manschappen.
Van een andere compagnie van hetzelfde
regiment aan het derde bataljon van het 16e
Beiersche regiment infanterie: Zeer zwaar en
fel vuur van den vijand op def\ sector van
de compagnie, die haar gevechtswaarde vol
komen Heeft verlofen. De overgebleven man
schappen zijn zoo uitgeput, dat zij niet lan
ger in het gevecht gebruikt kunnen worden.
Als het zware arlillerie-vuur voortduurt, zal
de compagnie spoedig vernietigd zijn. Er
wordt dringend om steun gevraagd.
Van het tweede bataljon aan het derde
bataljon van het 16e Beiersche regiment in
fanterie: Het bataljon ontving een order
van kolonel Kumme, dat het onder bevel
van het derde bataljon van het 16e Beier
sche regiment infanterie is geplaatst, daar
het reserve-bataljon in den sector op het
oogenblik bestaat uit drie officieren, twee
onderofficieren en 19 manschappen.
B e r 1 ij n, 17 Juli. (W. B.) Bericht uit het
groote hoofdkwartier van heden voormid
dag.
Legergroep Hindenburg. Een versterkt
vuur werd ingeleid ten westen en ten zuiden
van Riga en aan het Dunafront. Bij Katari-
nenhof, ten zuiden van Riga vielen vijande
lijke krachten aan. Hier ontwikkelde zich
een levendig gevecht.
Bij de legergroep Leopold van Beieren
kwam niets van belang voor
Legergroep Linsingen. Ten zuidwesten
van Luzk wérd door een Duitschen tegen
stoot een vijandelijke aanval opgehouden.
De troepen werden daarna tot versterking
van de verdedigingslinie achter de Lipa te
ruggebracht, zonder door den tegenstander
te worden gehinderd. Op andere plaatsen
werden de Russische aanvallen glad afge
slagen.
Legergroep Bothmer. De toestand is
onveranderd.
Weenen, 17 Juli. (W. B.) Officieel
bericht van heden middag.
In de Boekowina bleven hernieuwde aan
vallen van de Russen tegen onze stellingen
ten zuiden en ten zuidwesten van de Molda-
wa, evenals op de vorige dagen, zonder uit
werking. De vijand leed groote verliezen.
In het boschgebied ten noorden van den
Prislopkam zijn aan beidé zijden verkennings
afdeelingen en stroopcommando's in den
strijd getreden. Bij Zabio en Tatarow zijn
Russische aanvallen afgewezen. Ten noord
westen van Boerkanow verijdelden onze
voorposten eene poging van den vijand om
zijne loopgraven tegen onze stellingen voor
uit te brengen.
Ten zuidwesten van Luzk vielen de Russen
met overmachtige strijdkrachten het front-
deel aan bij Szklin, een vooruitspringend ge
deelte in het gebied ten oosten van Goro-
chow. Door een tegenstoot van Duitsche ba-
taillons beschermd, werden daarop de ten
zuiden van Luzk strijdende verbonden troe
pen, zonder door den tegenstander te wor
den gestoord, tot achter de Beneden Lipa
teruggenomen.
Ten westen van Torczyn werd een nachte
lijken aanval van de Russen afgeslagen.
Peters burg, 17 Juli. (T el.-agent-
schap). Namiddagcommuniqué van den
grooten generalen staf.
Aan het front in Wolhynië, in de streek
ten Oosten en Zuid-Oosten van Swinioechl
(40 K.M. ten Westen van Lutzk) hebben de
troepen van generaal Saharof den tegen
stand van den vijand gebroken. In ge
vechten in de streek van het dorp Poesto-
myty namen wij meer dan 1000 Duitschers
en Oostenrijkers gevangenwij veroverden
drie lichte en twee zware stukken geschut,
benevens machinegeweren en een groote
'hoeveelheid anderen buit. In den loop dezer
gevechten werd generaal Wladimir Drago-
mirof door een shrapnel-scherf aan een der
beenen gewond.
ïn de streek van de Beneden-Strypa gaan
wij met succes vooruit. De vijand biedt hier
hardnekkigen tegenstand. In de gevechten
in deze streek namen onze troepen 226 offi
cieren en 5872 soldaten gevangen; boven
dien maakten wij 24 kanonnen, waaronder
12 zware, 14 machinegeweren en eenige dui
zenden geweren buit, benevens ander mate
rieel. Bovendien namen wij hier nog 51 of
ficieren en 2165 soldaten gevangen.
Het totale aantal krijgsgevangenen in de
gevechten van den 16en Juli in Wolhynië
gemaakt, bedraagt ongeveer 317 officieren
en 12,637 soldaten. Verder veroverden wij
in het geheel 30 kanonnen, waaronder 17
zware, een groot aantal machinegeweren en
veel anderen buit.
In de richting van Kirlibaba, aan de grens
van Transsylvanië, bezetten wij een nieuwe
reeks hoogten.
In de streek van Riga hadden de gevech
ten een voor ons gunstig verloop. Wij ver
overden stukken loopgraaf en maakten ge
vangenen.
Avondcommuniqué.
Een over Riga vliegende Zeppelin wierp
dertien hommen op verschillende wijken van
de stad.
In Wolhynië gaan onze troepen voort den
vijand terug te drijven in de streek van den
linker oever van de Beneden Lipa. Er blij
ven gevangenen toestroomen.
Ten zuidwesten van Kimpolung gingen
elementen van onze cavallerie vooruit op
den straatweg van Kirlibaba naar Marmaros
Iziget.
Weenen, 17 Juli. (W. B.) Officieel
bericht van heden middag.
Het vijandelijke artillerievuur tegen onze
Borcola-stellingen houdt aan. Op den zich
daarbij aansluitenden sector tot aan het
Assac-dal was de geschutstrijd levendig.
Aan het Dolomietenfront stonden onze
stellingen ten noorden van het Pelligrinodal
en in het Marmolatagebied, aan het Karin-
tische front de Seebach- en Raiblera-sector
onder hevig vuur. Italiaansche infanterie-
afdeelingen, die in het Seebachdal oprukten,
werden afgewezen.
Rome, 1 7 J u L i. (Stefani.) Officieel com
muniqué.
In de streek van de Boven-Posina trachtte
de vijand gisteren onzen opmarsch te stui
ten. Na een hevig geconcentreerd vuur uit
talrijke batterijen van den Col Santo tot To-
rare, liet hij zeer sterke krachten oprukken
tot den aanval. Onze troepen wachtten den
schok niet af, maar ondernamen een tegen
aanval. Na een verbitterden strijd werd de
vijand aan het geheele front teruggeslagen,
Eveneens in het kleine Tovo-dal bij do
Posina mislukte een poging om onze stel"
lingen ten noord-westen van den berg Se*
luggio te omsingelen, door ons welgemikt
vuur. De vijandelijke artillerie wierp nog
eenige granaten op Cortina en Anipezzo. Als
antwoord bombardeerden onze troepen de
gewone mikpunten in het Dravadol.
In de Boven But en het Raccolana-dal en
ook aan de Isonzo waren bij tusschenpoo-
zen artillerie-actiën.
Den 15en Juli wierpen onze vliegtuigen
bommen op vijandelijke kampen in. de streek'
van Folgarie.
Gisteren heerschte eene buitengewone
bedrijvigheid in de tucht aan den vijande
lijken kant. Men meldt bombardementen op
vele plaatsen In het Cemonica- en het Adi-
ge-dal. Er zijn geene slachtoffers en et is
geen schade. Vijandelijke vliegtuigen, die
trachtten naar Bergamo, Brescia en Padua te
gaan, werden teruggedreven door het vuur
van onze batterijen. In den afgeloopen nacht
bombardeerden vijf watervliegtuigen Trevi-
so. Er werd een persoon gedood en enkelen
werden licht gewond; de materieele schade
is gering.
Een vijandelijk watervliegtuig is door ons
neergeschoten De beide vliegers werden
gedood.
Pe tersburg, 17 Juli. (T el.-agenfr
schap). Namiddag-communiqué van deif
grooten generalen stof.
Het offensief der troepen op den rechten*
vleugel van het Kaukasische leger ontwik
kelt zich. De Koeban-kozakken, behoorendé
tot de colonne van generaal Gornostajef,
behaalden den 16en Juli een belangrijk'
succes. De Tinken, die in allerijl uit Bayburf
terugtrokken, hebben dat punt in brand ge-
stoken.
K on stantinopel, 17 Jul. (W.-B.).
Communiqué van het hoofdkwartier van
den !6en.
Aan het Irakfront en in Perzlë is geene
verandering.
Aan het Kaukasusfront openden onze
vooruitgebrachte troepen in eenige sectoren
dicht bij het centrum gevechten, die voor
ons gelukkig verliepen. In het centrum had
de strijd den vorm van een tijdelijk zwijgend
artilleriegeveoht. De plaatselijke gevechten
duren hier en daar voort. Ten noorden van
de Tsjorsk zijn alle in dichte massa's onder
nomen vijandelijke aanvallen tot staan ge
bracht. De Russen leden belangrijke verlie
zen. Een vijandelijk bataillon werd bij eer*
van de tegenaanvallen omsingeld en geheel
vernietigd.
Konstantinopel, 17 Juli. (W. B.j
De tot adviseurs in het ministerie van justi
tie en van handel en landbouw benoemde
Rijks duitschers dr. Heinze en Stahl zijn gis
ter in dienst getreden.
De geheime opperfinancieraad Kautz, dia
tot directeur-generaal van de lendbouwfcl nlfl
is benoemd, komt morgen aan.
Kopenhagen, löJuni. (W. B.) Vok
gens een telegram van de National Tidend<l
Roman door
Mr. L. H. J. LAMBERTS HURRELBRINCK.
10
Deze heeft na een lang, koppig tegen zich
«elven verzetten toch eindelijk moeten beken
nen oud en zwak te zijn, toch zeiven moeten
toegeven, dat zijn stokkerige, verstijfde arm
niet meer in staat is den moker met de ver-
•ischte kracht op het gloeiend ijzer te beuken.
Treurig, weemoedig, in vol vertrouwen
Échter, heeft hij in handen van zijn knecht
'gegeven het besturen van zijn smidse.
Doelloos heeft de gebogen gestalte rondge
lopen, als een donkere schim in den rooden
gloed, turend met droef oog naar de rose
'tchijn, naar de puntige, kronkelende vlam-
toien, oplaaiend in de groote wijde oven.
Hij heeft, toen Nol zijn helper, 't jeugdig
knechtje, eens met een boodschap heenzond,
toog eenmaal getracht den zwaren blaasbalg
In beweging te brengen, maar 't is hem onmo
gelijk geweest ook maar slechts enkele
ttiinuten dit werk van den beginneling vol te
houden; hoofdschuddend, bromvloekend is
hij toen weggeloopen.
Dagen en dagen is hij vervolgens niet meer
fa de smidse verschenen.
Eens Nol, die den leerjongen naar huis
heeft gezonden met de boodschap of de
meester toch even op het werk wilde komen;
hij moest liem absoluut iets vragen.
„Laat Nol dan maar hier komen," heeft 'de
oude geantwoord; hij zou hem ook graag
eens spreken.
„Waat maag dè höbbe" heeft Peters ge
bromd, niettemin terstond gehoor gevend aan
't verzoek.
„Daag meister, geer höbt mich laote roope"
begint hij met vlug ratelende stem, „mè ich
moot uch veuroet zekke, dat ich wienig tied
höb; veer höbbe 't kolossaal druk in de win
kel; woeveur zeet geer zelf neet gekomme,
wie ich uch gevraog höb, dan heij ich könne
döörwirke."
„Nein jong, m'ne gooie vrund, dat geit neet
mie" het langzaam schuddend hoofd voor
over, de kin schier op de borst.
„Geit dat neet mie meister... en woeveur
neet, geer kint toch loupe.''
„Zet dich neer jong, zet dich ins effekens
neer."
„Nei meister, ich höb uch toch gezag: veer
höbbe geine lied."
,,'T duit niks, 't duit niks, dan moote de
klante vcur dees kier mèr e bilteke geduld
höbbe; ich moot ins rait dich kalle, serieus
kalle."
„Icli bin benuijd waat dat veur serieus kin
zien."
„De vroogs micK mitein, woeveur ich' neet
mie op 't wirk kaom, toer?"
,,'Jao meister, dat heet mich verwonjerd um
uch 'de woerheid te zekke/*
„Es te ins zoe aald bis gewore wie ich", dan
zal dich dat neet mie ver wondere jong, dan
zuls te dat könne begriepe" „zuug ins" gaal
bij voort: „m'n ganze leve höb ich dao in de
smederij gewirk, die ganze affaire höb ich
zeivers ge maak; dao zien nog andere smeeds
hei in Roosdaal gekomme, mè gein ein, dee
t tegen mich heet könne oelhauwe; ich höb
ze allemaal kapot gemaak, mit deze twie
kneuk, mè toe waore ze anders, mordiu toe
waore ze anders", met droeven blik naar de
recht uitgestoken magere armen „afijn, dao
noe mcr neet euver lamenteeren dat gief
tóch niks 't is mèr allein um dich te zekke
wie 't vreqger waor.
Wal höb ich in deen tied lustig mit d'n
hamer gehauwe es d'r weer eine van m'n
concurrenten rlT van door waor gegaan; ge-
zönge, geflote höb ich er bij; wat höb ich mit
plezier gehuurd nao dat pang, pang, pang van
de schleeg, nao dat gesis van 't gleuiend iezer
in 't water, nao dat gezuchs van de blaosbalk;
't waor 't schoenste concert, dat ich kis huure
en die rege van vonke um mich hèr 't schoen
ste vuurwirk, dat ich kos zien en noe... noe
es ich dich aon 't wirk zeen, es ich weer dat
gedaver huur dan deit et mich pijn, kolossaal
veul pijn 't is mich of eedere schlaag, die
stich deis tol mich sprik, mich zeet: dat kins
dich neet mie, auwe, dao bis tich te zwaak,
te beroerd veur, dao zit gei fut mie in d'n
kneuk; de verdeens eigelik neet mie, want de
klanten dich bctaole, da's Nol, dee 't verdient,
Nol, dè noe is was tich waors veertig jaor
geleië afijn, afijn de ganze boel chagrineert
mich, 't pak mich in 't hert; ich zou d!n ganze
daag wel könne kriete.
Ich wil vort, vort, dat ich' van de ganze
santeboetiek niks mie huur, niks mie zeen, dat
ich neet d'n ganze daag door deezelfde lam
menadige gedachte in mine kop höb."
„Vort... meister... geer vortgoon"- heeft
Peters uitgeroepen in angstigen schrik „en...
wat moot er dan yan mich .wère?A
„Justament, dao zien veer wroe ich dich
höbbe wou, woe euyer ich dich hauw wille
spreke."
„Maak mich neet ongelukkig meister, in
Godsnaom."
„Ich houp au contraire dich gelukkig te
make m'n leeve vrund."
„Wie zoe meister?"
„Ich höb zoe bij m'n eige zeivers geprak-
kezeerd es doe ins de ganze zaak van mich
euvernaoms."
„Euvernumme meister, euvernumme
woemit... ich höb toch gei cents dat wit
geer loch ouch."
„Da's ouch neet nuudig jong; ich höb genog
verdeend en ouch genog in 't laoke ligke um
stillekcs mit mien vrouw te könne leve; veur
m'n keender höb ich neet mie te zörge; die
zien allemaal getrouwd en höbbe good hun
broed."
„Ich begriep neet meester.,, ich weit neet
wat geer eigelik zekke wilL"
,,'t Is anders nog al dudelik zou Ich melnen;
Ich trek d'r oet; ich goon aon de andere kant
van Roosdaal woene, woe ich dat verdomde
gehamer en geklop neet mie huur en ich laot
dich de ganze affaire."
„De ganze affaire... veur mich... veur mich
aliein?"
„Jao, mè de moos noe neet dinke, dat
alles zuuvere wins zal zien, wa's te beurs;
mit het profiet höbs te ouch de laste euver
te numme."
„Dat sprik dat sprik es e book."
„De höbs um te beginne mich al het ge-
reidschap te betaole wat in de smederij is;
euver de pries zulle veer het wel einig wère
en ouch euver de maneer yan betaole."
„Jao meister, jao."
„Ich höb ouch nog drel jaor heur aan 'f
hoes en de smederij, die moos dich ouchr
euvernumme."
„Natuurlik.... natuurlik..,, en van wèm f*
't hoes?"
„Van Kerkhofs, de halfer van de Woofr
hoof".
„Van dè... van dè... van d'n vader van dal
carogne, och meister, dè zal 't mich noett
wille gunne."
„Dat zal er wel doen."
„Nein meister, nein, dat deit er neet, wat
ich uch zek."
„En ich zek dich dat heer et wel deit.'
„Wie wit geer dat zoo gans secuur?
„Umdet ioh het em zeivers gevraog höb^
„Wat heet er toe gezag?"
„Dat em de ruizie tusschen dich en z a
zoon niks, geine fetsch aonging, dat er wi%
da's te ene oppassende jong waors, ené
gooie wirkman, dat heer d r absoluut zeke^
van waor dat er geregeld van dich dé
tausch J) zou betaold kriege en dat daomii
toch eigelik alles gezag waor... de duiW
wouw er höbbe, de duite op z ne tied, wié
heer ze alttied van midi heet gehad en dai$
kos 't em niks verd.... van wee heer et be*
taold kreeg van ene vrund of van geini
vrund van «lene zoon."
Huur.
(Wordt vervolgd-ï
