SL
Op:
en
Alle LEERBOEKEN
Symnasium, Hoogere Burgerschool
Middelbare Handelsdagschool,
ee
eei
BASS Co.- PILE HIE en STOUT,
ADVERTENTIËN.
C. W. HOL.
P. VAN ACHTERBERGH.
G, A. PRINS, Arts,
Spreekuur dagelijks 1—2 uur.
MEUBELMAKERIJ,
Stoffeerderij- Verbnizingen.
ROOMBOTER
A. v. d. WEG,
Langestraat 23,
II
ooi
Lan(
Kitaijih» »i L V VAK DU WILDE,
Stoovestraat 12. Teleph. No. 29
m~s
Electr. Brood- en Banketbakkerij
H. KONING en Zonen.
VALKHOFF'S HOFBOEKHANDEL,
UTRECHTSCHESTRAAT 1.
ian den Isseltschenweg, groot zesentwintig,
honderd vierkante Meter (2600 M*) of zoo-
geel rnc-er of minder als bij kadastrale uit
meting zal blijken, voor den prijs van éen
gttidan vijftig cent f 1.50) per M5.
Onderw. Handwerken.
Ter voorziening in de vacature van onder
wijzeres In de Nuttige handwerken aan de
'Apenbare Lagere school F., ontstaan door
het verleend eervol ontslag aan mejuffrouw
H. Vonk, dragen B. en W. voor de dames:
ifi. E. Vervloet, M. J, van den Donker en
lift. M. G, Otte.
Personalis.
Behoudens nadere goedkeuring is door 't
Bestuur benoemd tot directeur der Vaktee-
kenschool te Putten, de heer G. van Hooge-
vest te Amersfoort.
1
Internationale Schoot voor
Wijsbegeerte.
Philosophie der Samenleving.
Mej. mr. Clara Wichmenn zette
Kaar beschouwing voort met er op te wijzen,
«lat we, indien we de samenleving in haar
inwendige geledingen beschouwen, ter
stond voor de vraag staan, hoe die op el
kaar inwerken en of het eene oorzaak is van
het ander. Naar de potentialiteit, realiteit en,
idealiteit beschouwende, wil spr. de samen
leving dan zien als agglomeraat van bevol
king, als sfeer van oeconomische werk
zaamheid en als geestelijke gemeenschap.
Deze drie zijden van de samenleving han
gen samen en dragen in iedere periode de
kenmerken van de „psyche van dat tijd
svak" (Lamprecht). Ook statisch echter,
in onzen tijd gezien is er .tusschen deze drie
een parallelismehier zijn zij ontwikkeld
en bloeiend, ginds niet. En dat laatste is
een verhouding als van het uitstralende
centrum tot de peripherie. Doch ook deze
verhouding is in den loop der tijden niet
duurzaam, gelijk spr. met historische voor
beelden uitvoerig toelicht.
Zoo hangen het lager-maatschappelijke
en het geestelijke samen. Is nu het één de
oorzaak van het ander Het historisch-
materialisme leert, dat de geestelijke boven
bouw geheel bepaald wordt door den onder
bouw der oeconomische verhoudingen. Vol
gens een andere opvatting is het bepalende
in de menschen en volkeren de aangeboren,
door herediteit verkregen aanleg. De milieu-
theorie is een betrekkelijk bevrijdende op
vatting; de leer van den eanleg is dieper.
Voor beider opvatting is veel feitenmateri
aal bijeengebracht en dit toont ons aan, dat
ze beide naast elkaar recht van bestaan heb
ben. Doch niet in dezen zin, dat zij als af
zonderlijkheden naast elkaar staan. Eén
volk of een groep komt niet tot het een of
ander omdat öf zijn oeconomische omstan
digheden, öf zijn ras, öf het een plus het
ander, öf het een in tegenwerking tegen het
ander het daartoe drijven, maar omdat deze
bijzondere groep of dit bijzonder volk op
deze bepaalde omstandigheden, krachtens
lijn aard, zóó moest reageeren. 's Menschen-
persoonlijkheid staat niet tégenóver de we
reld der omstandigheden, doch is persoon
lijkheid, komt als persoonlijkheid pas tot
haar recht in zooverre ze invloeden van
buiten ondergaat en daarop reageert.
Beide standpunten het oeconomische
en het biologische zoo scherp als ze on.
derling tegenover elkaar staan, vertegen
woordigen gelijkelijk een realistisch, ana
lytisch, uitsluitend wetenschappelijk stadi
um in het denken over de samenleving. Phi-
losophisch moeten we echter niet de wor
ding, maar het wezen der maatschappij na.
gaan. En dan zien we dat oeconomische on.
derbouw l.i geestelijke bovenbouw niet als
oorzaak en gvolg zijn te scheiden, doch
de twee zijden zijn van eenzelfde ontwikke
ling, de zelfontplooiing der samenleving.
Maar kunnen we dan eigenlijk nog wel
spreken van hooger en lager; kunnen we
nog oordeelen en veroordeelen? We moe
ten niet vergeten, dat de oneindige verschei,
denheid het wezen van de maatschappij uit
maakt en dat de betrekkelijkheid van alle
verschil het verschil zelf niet opheft. De
maatschappij is opgebouwd uit verhoudin.
gen van verscheidenheden, die telkens in
het klein verschijnselen met elkaar gemeen
hebben. In het licht der samenleving kun
nen we lager en hooger vormen onderschel
den, n.l. naar de mate van gedifferentieerd
heid, ontplooiing, ontwikkeling. Maar in
onze eenzijdige oogen verschijnt het lagere
tevens als het veroordeelenswaardige, ter
wijl toch de geheele menschelijke geschie
denis in zijn diepzinnigheid wortelt in het
'dooreenspelen van lagere en hoogere vor
men. En de lagere vorm blijft in den hoo-
geren steeds opgenomen en bestaan.
Van het lagere tot het hoogere dus voert
ons de E v ol u t i e der menschheid.
er is overal ontplooiing, ontwikkeling. Doch
slechts betrekkelijkniet alleen, dat alle
•phasen naast en in elkaar blijven voortleven,
doch ook is er een voortdurende in-wikke-
ling, terugzinking. Aan iedere beschavings
periode komt ook een einde. Doch elke vol
gende neemt uit de vorige iets over, zoodat
deze niet geheel voor niets is gewest,
j: Trouwens iets hoeft niet eeuwig blijvend
le zijn om beteekenis te hebben. De heele
wereld staat in het teeken der verganke.
iijkheid.
Veiling.
Uitslag der veiling van vaste goederen
gisteravond ten overstaan van notaris J. Bolk
In „de Arend" gehouden:
Perc. I, II en BI, drie huizen aan de Sta
tionstraat in bod gebracht op 20.000.
Perceel IV en V, twee winkelhuizen aan
'de Varkensmarkt, dito op 24000.
Perc. VI en VB. Groot winkelhuis met
Bovenhuis aan de Varkensmarkt (de Dom)
»n een winkel- en bovenhuis aan den West-
Singel, verkocht aan de firma Grove en Hun
leid te Utrecht, mor 28060#y-
Deserteurs.
Door 'de politie zijn alhier aangehouden
twee militairen, die uit hun garnizoen zijn
gedeserteerd.
Tuindieven.
Wederom is door de politie tegen 4 per
sonen proces-verbaal opgemaakt ter zake
van diefstal van vruchten uit tuinen.
AGENDA'.
Heden
Bioscoop L'angestraal.
Museum Flehite.
Openbare Leeszaal (Beukenlaan) 10
12'A, 2X—10 uur. Zondag 2A—5K uur,
Maandag 2K10 uur.
7 Sept. Gemeenteraadsverkiezing.
17 Sept. Birkhoven N. M. V. Sportfeesten.
Reclam*.
G. SASBACH, Coiffeur— Coiffeuse,
Utrechtscheweg 50.
Speciaal adres voor Haarwerken.
Ourgsriljks StaitA
van 6 Sept. 1916.
GEBOREN: Liedia, d. van Johannes Vin-
gerhoets en Elisabeth Hoogenboezem.
Grietje Clara, d. van Hendrikus de Vrije
en Clara Jacoba de Fluiter.
GBHUWD: Jacobus Spierings en Maartje
Vis.
Egbert Vochteloo en Alijda Beijer.
Gevonden voorwerpen.
Een zilveren heeren remontoir. Een
bloedkoralen halsketting. Een zilveren
armband.
Amersfoortsche Bad- en
Zweminrichting.
De temperatuur van het water was heden
morgen 7 uur 61 graden Fahrenheit
Telefonisch Weerbericht.
Naar waarnemini.' in den marecn van
6 September 1916.
Medegedeeld door het Kon. Nei Mei.
Instituut te de Bilt
Hoogste stand: 768.5 te Stockholm; laag
ste stand: 761.1 te Bodö.
Verwachting tot den avond van 7 Sept.
Zwakke tot matige winden uit Oostelijke,
later wellicht Zuidelijke richtingen, licht be
wolkt, droog weer, mogelijk nachtvorst, zelf
de temperatuur overdag.
Fietslantaarn aansteken 8.00Tuur.
Hiermede betuigen wij, mede namens de
familie, onzen hartelijken dank voor de
vele bewijzen van deelnoming ons betoond
gedurende de ziekte en bij het overlijden van
onzen dierbaren Man en Vader, den Heer
Amersfoort-, 6 September 1916.
Mevr. P. v. ACHTERBERGH—v. Vulpen
en Kinderen.
Arnhemsche straat 21.
TT-lMnn
WJESTSIIVGEL hoek Kleine Spai»
Handel in en Restauratie van
Antieke Meubelen.
van de
VOORUITGANG
W ouden berg.
Prijs i f 1.75 per Kilo.
Verkiijgbaar bij: I. MEIJERS, Nachlegaalslraa' II
Toiletsponsen.
Toiletzeep.
Tandenborstels.
Tandpasta's.
Haarborstels.
Haarkammen.
Verkrijgbaar btj
TEL. 217.
Dames-gummihakken 15, voor Meeren2 5
cent p. paar.
nicailrAUBtAA nrimo la-Ofl OS «ant T/uw of o om ij
Do r
Dondi
dags tei
pul
ton verg
als or
kastje
len. sc
knche
en kei
's Mi
zien v
STAATSLOTERIJ.
Hoogat* prijzen der 4. klant.
TREKKING VAN 6 SEPT.
f 5000: 20228
f 100016205 16493
f -100 3171 10228
f 200 703Ï
f 100928 4329 9838 18587
4de Klasse. Prijzen vim f 65.
24 111 123 175 218 236 321 357 412
428 429 -Hl 479 537 693 776 886 i
1015 1046 1070 1079 109-4 1100 1132 1154 1187
1229 1289 1359 1369 1405 1456 14S7 1507 1568
1745 1793 1793 1816 1836 1910 2000 2013 2066
2069 210 1 2158 2197 2241 2318 2380 2399 2426
2452 2511 2552 2581 2583 2653 2671 2693 2718
2789 2790 2824 2932 3021 3055 3060 3140 3174
3275 3278 3301 3306 3318 3321 3340 3153 3502
3533 3534 3548 3576 3631 3673 3692 3709 3710
3730 3740 3797 3817 3868 3932 3947 3949 3986
4054 4166 4310 4322 4343 4433 4572 4596 4607
4628 4634 4705 4774 4800 1845 4877 4S8S 4931
5049 5112 5134 5205 5258 5260 5325 6347 5396
5461 5493 5557 5506 5584 5625 56S0 5748 5770
5804 6845 5899 5913 6001. 6019 6032 6051 6074
6082 6106 6110 6129 6225 6312 6377 6386 6101
6457 6479 6483 6500 6614 6670 6768 6788 6882
6907 6909 6932 6957 6991 0995 7051 70S2 7034
-107 7122 7152 7233 7212 7295 7411 7438 756S
7573 7614 7702 7721 7780 7796 7812 7892 7931
7961 7970 7096 8025 8038 8042 S076 8114 8204
8227 S235 S259 8233 S296 S300 8429 8474 8493
8546 8552 S660 8661 8693 870S 8711 8725 8735
8741 8776 8S06 8809 8821 8833 8906 8910 8941
9042 9129 9196 9205 9209 9226 9239 9248 9269
9271 9283 9442 9506 9518 9539 9697 9719 9723
9724 9779 9859 9886 98% 8998 9920 9928 10029
10119 10134 10164 10183 10213 10262 10360 10369
103SS 10425 10156 10473 10512 10523 10580 10716
10753 10776 10871 10959 10967 10972 11029 11031
11042 11059 11097 11135 11165 11169 11175 11177
11250 11296 11317 11358 11488 11489 11575 11624
11629 11649 11656 11701 11706 11763 11776 11876
11881 11927 11943 12121 12189 12194 12327 12533
12606 12637 12643 12681 12736 12856 12882 12917
13054 13098 13122 13316 13326 13354 13411 13443
13157 135S2 13583 13584 13643 13676 13752 13909
13965 14063 14076 11119 14175 14176 14229 14292
14296 14408 14439 14508 14533 14648 14651 14656
14780 14802 14808 11817 14838 14858 14981 15013
15128 15145 15242 15115 15-117 16124 15442 15154
15529 15514 1561G 15647 15656 15663 15689 15726
15764 15788 15890 15944 1 5964 16052 16074 16121
161S0 16216 16249 1G304 16319 16335 16337 16341
16412 16460 16508 16546 16594 16597 16613 16691
16705 16721 16786 16S47 16893 16909 16954 16988
17016 17078 17126 17267 17469 17473 17486 17514
17572 17592 17613 17631 17714 17715 17738 17803
17869 17979 179S8 17992 1S034 18056 18325 18533
18556 18637 18641 1S643 18G50 18692 18698 18738
187S2 18789 1SS33 1S835 18851 18384 1SS99 18921
19018 19059 19061 19119 19166 19212 19269 1930S
19332 19413 19444 19520 19514 19549 19571 19602
19603 19610 19678 19680 19689 19731 19732 19764
19871 201-24 20179 20186 20288 20397 20436 20468
20490 20527 20610 20630 20641 20683 20703 20772
20789 20819 20852 20868 20S71
4e Klasse le Lijst: 91-10 m, z, 9116; 11766
m. z. 12765
4I2e STAATSLOTERIJ.
Vierde klasse. Trekking van 5 Sept. 1916.
(500 loten.)
Ten kantore van den collecteur A'. C. R.
O. Leinweber te Amersfoort, (Breestraat 22)
zijn aan de navolgende nummers te beurt j
gevallenPrijzen van 65.—.
2552, 8941, 15788 en 16052.
:Te samen 4 prijzen.
1
terweg i
die sma
g.g.t vo
18 i., za
bij kind
ongeneg
Brieven
Twei
liefst as
onder
wij 't
liJaU
l
Z<
D
Renners,
patten,
van Traa.
Typ. Stoomdrukkerij Eymann, Amersfoort.
Kamp v ft ut Zeist
„DE GULDEN KORENAAR".
Levert alles wat op 't gebied der
Banketbakkerij voorkomtvervaardigd
van prima grondstoffen. :i
Arnhemsche straat 24
Telefoon 91.
BM
VOOR
EN
ZIJN VERKRIJGBAAR IN:
