DE EEMLANDER". Zaterdag 9 September 1916. BUITENLAND. N* 60. Eerste Blad. 15de Jaargang. marie van versendaal. Hoofdredactlei j Mf j vapj schaardenbuRO. 'n Spannende strijd. A. van Nijnatten A. J. Looxma van Weideren baron Rengers. J. Bonk Mr, A. van Traa. AMERSFOORTSCH Uitgevers: ^VALKHOFF Co A BONN EU E NTS PB US: £>er 8 maanden voor Amersfoortf 1.30. Idem franoo per poet.. 1.80. j Per week (metgratis verrekering tegen ongelukken) 0.126. (Afzonderlijke nummers 0.05. Wekelybsob byvoegsel DHollandtché RuiwrouuP (onder redactie van Tbérèse Hoven) per S mnd. 00 ets. (Wekelgkseb bgveegsel êBüt m% m*T per 8 mnd. 52 ets. Bureau: UTRECHTSCH ESTRAAT 1. Intercomm. Telefoonnummer 66. PRIJS DER AD VERTENT1ËN: Van 15 regel».. f 0.8U. Elke regel moor0.15. Dienstaanbiedingen 15 regola.. 0.50. Groote loiters naar plaatsruimte. Voor handel on bedrijf bestaan zeor voordeolige bepalingen tot het herhaald advorteeron in dit Blad, by abonnement. Eeno circulaire, bevallende do voorwaarden, wordt op aanvraag toegezonden. Kennisgeving. UITSLAG DER VERKIEZING. Burgemeester ©n Wethouders der gemeente Amersfoort brengen ter op en bone kennis, dat tdo bij hen van de hoofdstemburcaux ingekomen Ito roe essen-ver baal van den uitslag der op den yen September 1916 gehouden stemmingen voor tfe verkiezing van vier leden van don Gemeen teraad van Amersfoort (Ie en Die kiesdistrict) ter secretarie der gemeente voor een ieder ter Inzage zijn nedergelegid. Amersfoort, 8 September 1916. s Burgemeester en Wethouders voornoemd. De Secretaris, De Burgemeester, A. R. VEENSTRA. v. RANDWLJCK D(ft zal 'n spannende herstemmingsstrijd geven. De vrijzinnigen mogen zich wel duch tig inspannen, want anders ziet het er be denkelijk voor hen uit. 'n Betere opkomst in I bleef bijna de helft der kiezers thuis kan al 'n heel stuk helpen. De heer van Nijnatten had reeds 'n voorsprong van 13 stemmen en de heer Ren- gers bleef 11 stemmen achter, die zijn wel in te halen. En de kiezers zullen nu toch wel beseffen dat zij door thuis te blijven de kan sen van den minst gewenschten candi- daat bevorderen. Maar in IE hebben de rechtsche candida- ten 'n grooteren voorsprong; daar zullen de ïinksche candidaten bijna honderd stemmen meer moeten behalen, ja eigenlijk nog meer want de clericalen zullen nu wel hun aller uiterste krachten inspannen en al wat be- houdziek is optrommelen om de oandidaten van vooruitstrevend-Amersfoort te weren. Reeds werd van den kansel in de R. K. kerk propaganda gemaakt voor de clericale can didaten. Het is toch eigenlijk 'n treurig verschijn sel dat er in elk der*beide districten nog in dsitrict I: en in district III: en Politiek Overzicht. De wereldstrijd aan den Balkan. Van de werkzaamheid van het leger, dat met Saloniki als hoofdkwartier in Macedo nië door de Entente is bijeengebracht, is tot dusver naar buiten weinig of niets gemerkt. Griekenland heeft den druk, dien de aan wezigheid van dit leger in zijn gebied te weeg brengt op zijne binnenlandsche aan gelegenheden, ruimschoots-— ondervonden. Maar buiten de grenzen van zijn bezettings- gebied is het leger nergens opgetreden. In de vorige maand verluidde, dat generaal Sarrail den tijd gekomen achtte voor offen sief optreden. Daarvan is echter niets ge komen. De Duitsch-Bulgaarsche strijdmacht in het Balkan-gebied voorkwam dit offen sief, door harerzijds met groote kracht en nadruk van de stTeek van Seres en het Ostrowomeer uit de beide vleugels aan te tasten van de stellingen, die door de geal lieerden in een halven kring om Saloniki bezet zijn. Zij heeft daardoor hare positie aanmerkelijk versterkt voor het nu nog on zekere geval, dat het offensief van het En tente-leger mocht beginnen. Er zijn tegen het beleid van generaal Sar rail reeds meermalen stemmen opgegaan. Gisteren vermeldden wij wat de Matin en meer dan 200 kiezers zijn, die zóó weinig de Echo de Paris hebben geschreven om de gevoelen voor den vooruitgang van Amers- j noodzakelijkheid te doen uitkomen, dat ge- foort dat zij tegenover candidaten van wie men weet dat zij het gemeentebestuur bij z'n streven om Amersfoort vooruit te brengen, kraohtig zullen steunen, de voorkeur geven oan candidaten van wier program hun niets, niemendal bekend is. Zijn er onder die kie zers natuurlijk velen, die geen sikkepit afwe ten van wat er hier eigenlijk omgaat en die slechts stemmen gelijk het hun gelast wordt, er zullen toch ook wel winkeliers en handel- drijvenden onder zijn, die zelf profiteeren van 'Amersfoort's vooruitgang, en die er het grootste belong bij hebben dat nieuwe in woners zich hier vestigen. En nu, uit dank dat ons gemeentebestuur alles doet om Amersfoort als woonplaats aanlokkelijk te maken, nustemmen ze voor de tegencan- didaten. Zijn dat nu zakenmenschen of suk kels? Hoe het zij, zij die Amersfoort vooruit wil len brengen en hoe kan dat anders dan door 'n vooruitstrevenden gemeenteraad; wat vermogen B. en W. met 'n tegenstre- venden of onzekeren Raad? zullen deze idagen pootaan moeten spelen. Zoo traag zijn de vrijzinnigen In I opge komen, dat het weinig scheelde of de socia listen, althans ~één hunner, ware in her stemming gekomen. En als er dan weer eens Ouderwets gemanoeuvreerd was met het roo ide spook, dan zou rechts stellig 'n goede kans gemaakt hebben. Nu dreigt het gevaar vooral in ID. Daar mag nu al wat vooruitstrevend is wel te hoop loopen om te voorkomen dat de beide Ïink sche zetels ingenomen worden door mannen Voor wier verkiezing 'n beroep gedaan werd Op hen die malcontent waren over de thans gevolgde gemeente-politiek, al heeft deze Amersfoort reeds tot 'n begin van nieuwen bloei gebracht. Maar vooral in de tegenwoordige omstan- üigheden is zoo dringend behoefte aan 'n vooruitstrevend, democratisch gemeentebe stuur; en dit is niet bestaanbaar zonder 'n Sterk Ïinksche meerderheid in den raad. Ver zwakking van de meerderheid zal verslap ping van het bestuur meebrengen, er zal im mers weer geschipperd moeten worden, Weer naar de oogen gezien van de roomsche raadsfractie. Amersfoort moet en zal vooruit, al waren t ook tweemaal zooveel roomsohen en anti revolutionairen. Komt thuisblijvers, huismusschen, komt Voor den dag. Propagandisten, aan het werk. Jedere vrijzinnige moet nu propagandist zijn. Bn ieder vooruitstrevend en democratisch kiezer sterarae neraal Sarrail tegen de Bulgaren het offen sief zal nemen. Men verlangt, dat Sarrail regelrecht en beslist zal optreden op de geschikte plaats, om den tegenstander geen tijd te laten, zijne legers op nieuw te groe- peeren en aan de Bulgaren hulp te brengen. Inmiddels zijn de Bulgaren andermaal of fensief opgetreden, ditmaal tegen den nieu wen vijand Rumenië, hun vijand par excel lence. In samenwerking met de Duitschers, die op dit oorlogstooneel als hulptroepen zijn aan te merken, hebben zij de vesting Tutrakan door storm genomen, waarbij zij 20,000 gevangenen hebben gemaakt. Deze jSlag is dus raak geweest en geeft den in druk, dat de Bulgaren, wel verre van zelf hulp te behoeven, eerder aan hunne bond- genooten eene kostelijke hulp verschaffen. Aan het Hongaarsche front heeft men de grensstreek van Zevenbergen zonder strijd aan de Rumeniërs moeten laten. Irr tegen stelling daarmee hebben de Bulgaren in het gebied, dat zij in 1913 aan Rumenië hebben moeten afstaan, de sints dien tot bescher ming van den rivierovergang met versterkin gen van nieuwe constructie uitgeruste ves ting Tutrakan, aan den zuidelijken Donau- oever, veroverd. TutTakan ligt op slechts 55 Kilometer afstand van Bukarest en is het eindpunt van den spoorweg BukarestTu tTakan, die de snelste verbinding vormt tus- schen het groote militaire reservoir van Ru menië en de Dobroedsja. Met dit succes gaat nog een tweede samen: de bezetting van Dobric, een ander strategisch gewichtig punt in de Dobroedsja, waarmee beslag ge legd is op het zuidelijke eindpunt van den spoorweg MedzidjeDobric, die voor den opmarsch van de Rumeensch-Russische krachten van belang is. Het is dus een dubbel succes, dat de ver bonden Duitschers en Bulgaren hebben ver kregen bijna terstond nadat zij de grens van de Dobroedsja, tusschen Donau en Zwarte zee, hebben overschreden. Terwijl eener- zijds de Rumeensche verdediging van eene gewichtige operatiebasis is beroofd, Heeft an derzijds de Bulgaarsche aanval door de be zetting van Dobric een krachtig steunpunt van zijn rechtervleugel verkregen. De Dobroedsja is voor de Rumeniërs als een groot brughoofd te beschouwen die hun den vrijen overgang van den éenen oever der Donau op den anderen moge lijk maakt. Dit wordt ook begunstigd door de brug over de Donau bij Czernovoda, die ligt in den spoorweg naar Constanza, de Rumeensche haven aan de Zwarte zee, .waarvan de spoorweg Medzidje—Dobric een zijtak is. Reeds voor eenige dagen heeft de Entente-pers verklapt, dat een Russisch hulpleger in de Dobroedsja bijeengebracht was. Dit leger heeft men zien optreden in den strijd om het bezit van Dobric. Het ligt voor de hand, dat de aanwezigheid van dit Russische hulpleger ten 2uiden van de Donau de Bulgaren met gevaar dreigde. De Bulgaarsch-Duitsche inval in de Dobroedsja blijkens eene mededeeling in het laatste bulletin van het Duitsche hoofdkwartier doen ook de Turken er aan mee kan dus ge dicteerd zijn door den wensch, om een grendel te doen op de Rumeensch-Russische uitvalspoort. Welke verdere oogmerken daarmee verbonden zijn,-zal nader moeten blijken. De Donau is een groot beletsel voor troepenoperatiën. Pe Rumeniërs hebben nog vóór de oorlogsverklaring getracht een brug over de Donau te slaan bij Kladovo, hetgeen doet vermoeden, dat zij bij verrassing den zuidelijken Donau-oever op Servisch gebied wilden bereiken. Maar dat is door waak zaamheid verijdeld. Nu hebben de Bulgaren op een ander punt een slag uitgehaald, die den Donau-overgang jroor den tegenstander bemoeilijkt. Het is te voorzien, dat het aan de Donau- linie spoedig levendig zal worden. Dit is ook de meening van de Temps, die een betoog levert, dat tegen Bulgarije spoedig een be slissende slag moet worden ondernomen, en schrijft: „De Bulgaren weten, dat zij niet hebben te verwachten door ons te worden ontzien en die zekerheid kan hen aansporen lot verzet. Wanneer echter ons optreden te gen hen, onvoldoende doorgezet, ons slechts secundaire voordeelen mocht opleveren, zoodal Bulgarije verder het koppelteeken tusschen Duitschland en Turkije blijft uitma ken, dan zou het Duitsche plan met het Oos ten zeker gesteld zijn. De centrale mogend heden en hunne bondgenooten zouden daarin een nieuwen ruggesteun vinden. Deze motieven maken eene beslissende actie tegen Bulgarije, zoowel in Macedonië als aan de Donau, dringend noodig voor onze coalitie." De wil tot het ondernemen van deze actie is aanwezig; hij wordt ten slotte nogmaals uitgedrukt in de woorden: „De gelegenheid biedt zich ons aan om voor goed af te re kenen met een van onze tegenstanders; laat ons haar niet verwaarloozen." De vraag is echter of Bulgarije in staat zal zijn daardoor een streep te halen. De toekomst zal uitwij zen of met de wapenfeiten, waarmee in de Dobroedsja de veldtocht is geopend, het be gin van dien streef is gezet. De oorlog. B e r 1 ij n, 8 Sept. (W. B.) Bericht uit het groote hoofdkwartier van heden voormid dag. Aan de Somme was ten noorden van de rivier voortdurend een belangrijke artillerie- werkzaamheid. Ten zuiden van de rivier ont brandde de infanteriestrijd des namiddags op nieuw. Met groote verliezen zijn de aanval lers afgeslagen. Ten westen van Berny ble ven enkele Ioopgraafdeelen in zijne handen. Rechts van de Maas is, zooals nader wordt bericht, bij de gevechten van eergister ten noordoosten van het fort Souville terrein verloren gegaan. Het hevige wederzijdsche artillerievuur houdt aan. P a r ij s, 8 Sept. (Havas.) Namiddag communiqué. Op het Somme-front werd onze artillerie werkzaamheid voortgezet in de verschillen de sectoren ten noorden van de rivier. Ten zuiden ven de rivier deden na Duitschers in den loop van den nacht tegenaanvallen op^de stekingen, die wij hebben veroverd van Berny tot ten zuiden van Chaulnes zon der ander ic&ultaat voor hen dan zware ver liezen. j i sschen Vermand Gvillers en Chaulnes deden de Duitschers niet minder dan vier massa-aanvallen, ieder voorafge gaan door een intens bombardement. Over al handhaafden wij ten volle onze winsten. 200 nieuwe gevangenen voegden zich bij de 400, die gisteren in dezelfde streek wer den geteld. Op den reel, i i Maasoever tusschen het bosch Vaux-Chapitre en Chenois maakten wij eenige vorderingen. Een Duitsche gra naataanval op de nieuwe Fransche stellingen te Vaux-Chapitre mislukte onder ons sper vuur. Op de rest van het front ging de nacht rustig voorbij. Avond-communiqué. Bij Vermand Ovillers zijn wij weer gevor derd. Het hevige artillerieduel duurt aan het geheele Somme-front voort. Verscheidene^ Duitsche aanvallen op den rechter-Maasoever, in de streek van Vaux, zijn afgeslagen met verlies van 100 gevan genen en verscheidene machinegeweren, Londen, 8 Sept. (R.). Bericht van het Britsche hoofdkwartier. Ten zuidoosten van Ginchy en te Riche- boifrg-Lavoué deden wij invallen in vijan delijke loopgraven en berokkenden er zware verliezen. Avondcommuniqué. Het hoofdkenmerk van de operatiën van heden was een intens wederzijdsch artille- rie^bombardement. De algemeÊTre toestand is onveranderd. Wij hebben met goed gevolg een mijn doen springen in het bosch ten zuiden van den spoorweg Yperen—Rousselaere. Gisteren zijn 10 vijandelijke vliegloodsen met goed gevolg gebombardeerd. Bukarest, 7 Sept. (R.) Officieel com muniqué. Op de noordelijke en noord-westelijke fronten waren kleine botsingen met de voor ste vijandelijke troepen, die werden terugge slagen. B e r 1 ij n 8 Sept. (W. B.) Bericht uit het groote hoofdkwartier vai> heden voor middag. Qp het front van prins Leopold niets nieuws. Front aartshertog Karei. Aan de Zlota Lipa, ten zuidoosten van Brzezany en aan de Najarowka mislukten verscheidene Rus sische aanvallen onder belangrijke verlie zen. *In de Karpathen hadden Duitsche onder nemingen ten zuidwesten van Zielona en ten westen-van Schipoth succes. Sterkere vijan delijke aanvallen ten zuidwesten van Schi poth werden afgeslagen. Weenen, 8 Sept. (W.-B.). Officieel bericht van heden middag. Op het front tegen Rumenië zijn aan beide zijden van den weg PetrosenyHats- zeg sedert gisttynamiddag gevechten gaan de. Ten westen van Csikszeveda werden onze troepen voor den aanval van eene vijande lijke overmacht op het Hargitgebergte terug genomen. Front aartshertog Karei. In de Karpa then en in Oost-Galicië duren de hevige gevechten onverminderd voort, die vooral ten oosten van Halicz met groote verbitte ring gevoerd worden. Hier herhaalde de vijand driemalen zijne vruchtelooze storm aanvallen. Alle stellingen zijn in ons bezit, Op^het front van prins Leopold is de toe stand onveranderd. Petersburg, 8 Sept. (Tel.-agent- schap). Namiddagcommuniqué van den grooten generalen staf. Na artillerie-voorbereiding vielen de Duit schers gisteren herhaalde malen onze troe pen aan, die gisteren een klein deel van de vijandelijke stellingen op den linkeroever van de Dwina, ten noorden van Dwinsk, bezet hadden; maar zij werden door ons vuur teruggeslagen. Na een hevig vuur van artillerie, bomwer- pers en mijnwerpers viel de tegenstander onze stellingen aan in de buurt van de hof stede Valitsk, in de richting van Kowel; hij werd door ons vuur teruggeslagen. In de streek van de Gnila Lipa duurt ons offensief voort. De vijand biedt een hard- nekkigen tegenstand; hij bombardeert onze troepen van zijne stelling aan den rechter oever der rivier, waarheen hij zich had te ruggetrokken onder onzen druk. Weenen,8Sept. (W. B.) Officieel be richt van heden middag. Aan het front in het kustland stonden de Monte San Gabriele en de bergkam van Dol, aan het Tirolsche front onze stellingen ten zuiden van Trevignolo en van het Fleimsdal onder aanhoudend geschutvuur. Ten oosten van Val Morbia bracht eene ge slaagde onderneming van onze troepen 55 gevangenen aan. Rome, 8 Sept. (Stefani). Officieel communiqué: In de streek van het Adige-dal hebben wij zwakke aanvallen op onze stelling op den Monte Ciovo en ten Noord-oosten van Ser- ravalle afgeslagen. Krachtiger was de aanval, dien de vijand in den avond van 6 September deed tegen onze liniën op den Civaron, in het Sugana- dal. Na een levendige vuur-actié trok hij zich terug met achterlating van lijken, wape nen en munitie op het terrein. In het Tofana-gebied hebben on/e Alpen troepen onder begunstiging van den mist verrassings-aanvallen ondernomen en een sterke verschansing van den vijand op de Totana-hellingen in het Travenanzes-gebied genomen. Langs het overige front was de gewone artillerie-actie. W e e n e n 8 S e p t. (W. B.) Officieel be richt van heden middag., Zwakkere vijandelijke afdeelingen, die over de Vojusa waren gegaan, werden door onze bewakingsafdeelingen weer op den zuidelijken oever verdreven. P a r ij s, 8 Sept. (Havas) Namiddag communiqué. Er waren hevige artilleriegevechten op het Stroema-front en in de streek van den berg Beles en van het Doiranmeer. Op de rest van het front wa& het betrekkelijk rustig. Een vijandelijk vliegtuig werd neergeveld ten zuid-westen van het Doiranmeer. Het kwam brandend neer binnen de liniën der geallieerden. Londen, 8 Sept. (R.). Communiqué van het War Office. Aan het Doiranfront werd de artillerie- werkzaamheid voortgezet. Onze patrouilles deden goed geslaagde tochten. Aan het Stroema-front bombardeerde de vijand gedurende den nacht de brug van Kopriva. Onze patrouilles trokken de rivier over en vielen Jenikoi aan. Ten oosten van Gudelli werd een sterke vijandelijke pa trouille teruggedreven. Bukarest, 7 Sept. (R.) Officieel com muniqué. Op het zuidelijke front bezette de vijand Turtukai (Tutrakan) na verwoede gevechten. Londen, 8 Sept. (R.) Wij vernemen Aran gezaghebbende Rumeensche zijde: De operatiën in het noorden hebben een gun stig verloop. Wat den strijd in de Dobroed sja betreft, daarvan geeft de vijand een zeer overdreven voorstelling. Wat gebeurd is, werd min of meer verwacht. Wat het door den vijand opgegeven aantal krijgsgevange nen betreft, behoeft er slechts op gewezen te worden, dat er in het betrokken district niet zooveel Rumeensche soldatenwaren, als de vijand beweert gevangen genomen te hebben. De Rumeensche staf had steeds verwacht, dat er in de Dobroedsja gestreden zou wor den, maar het overtrekken van de Donau is eene geheel andere zaak. Het terugtrekken uit Tutrakan is geen verrassing. Dit is niet een zwaar versterkte plaats, zooals de Duitschers willen doen ge- looven. Het is een kleine stad met ongeveer 8000 inwoners, door aardwerken omgeven, maar geen belangrijke vesting. De «Russische opmarsch naar het zuiden zal niet alleen in de Dobroedsja, maar ook in andere gedeelten van het Bulgaarsche operatiegebied gevoeld worden en zal het Bulgaarsche offensief in het noorden ernstig hinderen. Stockholm, 8Sept. (W. B.) De inne ming van Tutrakan wordt door de Zweedsche pers als eene zeer gewichtige gebeurtenis beschouwd. De Dagens Nyheter zegt: Op den val van de vesting was men voorbereid. Dat het echter eene zaak van zulk een omvang was, vermoedde niemand. Wanneer de ver- eenigde Duitsch-Bulgaarsche krachten nu een zoo belangrijk succes konden behalen, ikzn zliikt dat óf Rumenië's gaan in den oorlog werd afgedwongen voordat het met zijne toebereidselen gereed was, óf dot het de offensieve kracht van den tegenstan der onderschatte. Wat van de twee juist is, komt overigens voor de beteekenis van het gebeurde op hetzelfde neer. Stockholms Dagblad schrijft: Het Rumeen sche leger werd door een zwaren slag ge troffen, die niet het minst door den gerin- gen afstand van Tutrakan tot de hoofdstad eene deprimeerende uitwerking moet hebben op de bevolking, die nu tot het inzicht komt, dat de begonnen strijd heel iets anders is dan een wandeltocht. Weenen, 8 Sept. (Corr.-bureau). Het Neue Wiener Journal bericht uit Konstan- tinopelIn de kringen van de hier geves tigde Grieken wordt gevreesd, dat als Grie kenland formeel de zijde kiest van de En tente daaruit ingrijpende maatregelen van de Turksche regeering tegen de Griek- sche bevolking in Turkije zullen voortko men. Men houdt het volstrekt njpt voor uit gesloten, dat niet alleen de Grieksche staatsburgers daardoor zullen worden ge troffen maar ook de Turksche onderdanen van Grieksche nationaliteit. In Konstantinopel zelf leven omstreeks 60,000 Grieksche staatsburgers en onge veer 200,000 Turksche Grieken. Rome, 8 Sept. (Havas). Er wordt eene herleving bericht van den revolutionairen geest onder de Albaneesche stammen. Zi} hebben alle Oostenrijksche levensmiddel^ bergplaatsen in Kavaga, Kroja en Alessio geplunderd na bloedige gevechten met dai Oostenrijksche garnizoenen. De Oostenrijk^ sche gouverneur van Albanië iBQest rijn zetel overbrengen. naar Tirana. t

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1916 | | pagina 1