DE EEMLANDER". Zaterdag 21 October 1916. BUITENLAND. N* 96. Eerste Blad. 15"" Jaargang. r—r Hoofdredactie! MARIE VAN VERSENDAAL. I Mr. O. J. VAN SCHAARDENBURG. 1» Uilgevers: VALKHOFF Co ABONNEMENTSPRIJS: <Ter 8 maanden voor Amersfoortf 1.30. Idem franco por poat 1.80. Per week (met gratis verzekering tegen ongelukbeo) 0^. 13&. Afzonderlijke nummers0.05. Wekelijksch bijvoegsel „D* üollondtchHuisvrouw" (onder redactie van Thérèae Hoven) per 8 mnd. 50 ets. Wekelijk30b bflvoegsol ,/bi ms per 8 mnd. 53 Ct». Bureaus UTRECHTSCH ESTRAAT 1. Intercomm. Telefoonnummer 66. PRIJS DER A'DVERTENTIEN: Van 1—6 rogels f O.MO. Eikeregel meer«0.15. Dienstaanbiedingen 16 regels.. 0.50. Groote lettors naar plaatsruimte. Voor handel en bedrijf bestaan zoer voordoelige bo palmpa tot liet herhaald adverteeron in dit Blad, bij aboniiomont» Eoiiq circulaire, bevattende do voorwaarden, w6rdt op aanvraag toegezonden. Kennisgeving. aDo Burgemeester en Wethouders van Amers foort brengen ter kennis van de ingezetenen, pat de oommissie, die zich gedurende onder scheidene jaren heek belast met de bezorging £ran spijzen aan behoeftigen, zich weder bere»id lieeft verklaard om gedurende den a.s. winter nare pogingen tot leniging van armoede voort fce zetten. Tevens wordt bekend gemaakt, dat de com missie voornemens is om op Maandag den 23. October e.k. aan te vengen de ingezetenen te bezoeken ter bevordering eener algemeene deelneming aan deze spijsurtdeeling gedurende den a.s. winter. Eene aansporing tot ruime inteekening ter Ondersteuning van de behoeftigen en tot aan moediging van de commissie zal wel overbodig fcijn. Amersfoort, de i 20. October 1916. Burgemeester en Wethouders voornoemd, De Secret oris, Dc Burgemeester, K. KAAN Jz., l.-s. v. RAND WIJCK. Als de blaren vallen. Het oude spel is weer begonnen en, ge lijk zoo menig spel, met een grond van diepen ernst. Het bereidt zich alles ten ein de: de kleuren veranderen, de tinten wor den valer en wie nu daar buiten loopt, merkt wel op. hoe steeds dunner wOrden de takken, van een last bevrijd, die zij maanden lang met vreugde droegen. Er is verval, in- arinking; soms komt nog iets van de oude heerlijkheid, een stil plekje in 't bosch, waar de wind nog niet zijn kracht kon doen gel den; een beschut hoekje, waar op een zon- nigen morgen de gedachte komt aan een liefelijke lente, maar 't is beclriegelijk en als de zon heengaat, voelt men de kilte van den naderenden herfst, die onweer staanbaar komt. Soms roept de wind de blaren op tot dar telen rondedans en hij speelt zijn spel, als hadden allen daarin hun lust, vnar er is weemoed in deze vreugde, omdat zij van .verloren leven spreekt, van dingen, die .voorbij zijn, voor goed. Soms jaagt de wind met nijdigen ruk door de boomen, als wilde hij toonen, wie toch eigenlijk de sterkste is, en zijn macht gaat 't winnen. Wat geeft het, dat de blaren nog hangen schijnbaar groen en krachtig; zoo min als in 't voor jaar vraagt de wind naar wat nog levens krachtig is; hij rukt en woelt;* daar liggen ze op den grond en hebben in eens hun frïs- schen tint verloren. Nu men ze van dichtbij beziet, blijkt, dat zij feitelijk reeds gestorven waren. De boomen strooien weer den weg met wakke winterblnren, die, vol gevangen morgendauw, te gronde- nedervaren. Geen zonne nu, geen vlindervlucht, geen blommen meer, die blinken; maar blaren, die, verwelkend, uit de hooge boomen zinken. Maar bla, die al stemmeloos, in 't gers en in de biezen in 't diepe van den wngenslag hun stille grafstee kiezen. Kom, Koning Winter, kom nu maur: bij honderdduizendtallen, van blommen en van blaren is al 't zomervolk gevallen. G. Gezcllc. Het oude spel, toch altijd nieuw. Hoe zul len wij er ons in vinden? Wel hebben wij behoefte aan een weinig meer ernst. En 't kon geen kwaad, indien wij menschcn eens meer dachten aan wat elk oogenfclik van ons kan worden genomen. Nu leeft rnen wat el te veel in de stemming, alsof 't altijd zo mer blijven zou. Zoo lang reeds heeft de non in onze kamer geschenen; zou zij er niet kunnen blijven eiken dag; zoolang reeds zijn wij beweldadigd: waarom zou t t\u een einde nemen; wij zijn 't waarlijk nog hiet moef Dan kan 't goed zijn, wanneer eens gerukt wordt aan onze gedachten, on- «e pionnen; dat geopenbaard wordt, hoe .weinig toch eigenlijk vaststaat in 't leven van eiken dog. Dat brengt zijn gevaren thee. Hoevelen leven in een stemming van weinig verhef fing, bitter geworden onder den druk van 3t leven en klagen, klagen altijd door. Eens zuchtte een vrouw op haar ziekbed, waar zij jiu reeds jaren aan gebonden was, over 't Jeven en al zijn ervaringen; twee kinderen >had zij verloren; wat kon zij nu nog ver brachten? En toen haar man zijn blijmoedi- gen kijk op t leven wilde vasthouden en tegenover haar verdedigen, barstte zij los: ij rijn acteurs in een groote tragedie •onder slot of zin. Wij dreunen onze jam- finsrhjJce rollen op, waarvan wij niets begrij- Jfcen/ o® eindelijk, als wij uitgeput zijn van 't zinneloos werk, eenvoudig te verdwijnen en plaats te maken voor anderen, die wel anders, maar toch even blind en dom zijn als wij. Wij leven in een strijd, maar net als dorre bladeren in den storm. Zij wor den opgenomen, rondgeslierd, ncergezwiept in de modder en.... waarom?" Als de bkVen vallen; zoo is nuxeenmaal veler stemming en zij wordt openbaar ook in dezen tijd. Wij hebben groote dagen be leefd, ontdekkingen zijn gedaan zonder tal: 't onmogelijke scheen bereikbaar, 't vreemd ste had zijn raadsleden verloren. Wij heb ben rijkdom verzameld, en productief ge maakt; wij hebben de wetenschap gediend, de kunst beoefend; onze reizigers hebben verre en onbekende oorden doorkruist; we hebben leeren kennen 't denken en voelen van ëenvoudigen en wijzen, van velerlei taal en afkomst; v/ij hebben gebouwd, versierd, verdragen gesloten, en bonden opgericht; wij hebben geloofd in de beschaving, die wonderen doen zou. 't Was al zomertijd en rijpende vrucht. En nu? De biftrehi. vallen in menigen hof. Men ziet niet meer zoo blijde, zoo vertrouwend deze wereld in. Alen is met al zijn ontdek kingen niet gelukkiger geworden; men had beschaving, maar de ziel was er mizzchien wat bij geschaafd; men had wijsheid, maar geen vrede en tegen den strijd was men niet bestand. En nu is de storm gekomen: verdragen heeft men verbroken, wijsheid misbruikt, heilige beginselen werden buiten werking gesteld; die zijn goed voor den Mjd van vrede, als deze nog eens komt! En sommigen hebben een twijfelenden trek op hun, gezicht, als ze hoóren van recht cn liefde; zelfzucht is de eene groote waarheid, die heel 't leven behcerschtl Als de blaren vollen; och, zij vallen 'n de wereld des geestes op 't oogenblik overall Waar zijn de opgewekte dagen in menigen kring, waar is 't geloof in de waar de van ieder leven; we zijn als blaren rond geslierd in den storm om in de modder te vergaan Onze dichters zingen hun droef heid uit, onze jonge menschen hebben soms zulk een cynisch oordeel over de din gen en er is ellende genoeg. En de vro men, die moesten zijn als een licht in de wereld kunnen niet samenkomen in hun kerkelijke kringen, of zy strijden over Tor- mules en kerkinrichting, den broeder niet duldend in hun omgeving en twijfelend vaak aan anderer ernst. De blaren vallen: dat is *'t weemoedige van dezen tijd: men kan wel doen, alsof men van dat alles niets ziet, maar dan be wijst men daarmee reeds, dat de herfst is gekomen in 't eigen leven. De wereld onzer dagen is nu eenmaal vol van den grootstan nood, al zijn er meer dagen geweest dat 't zoo is gekomen. Nu komt 't aan op onze kracht; nu moe ten wij zoeken naar 't licht. En 't is ar, soms verborgen, dan weer schijnend, maar altijd ons nabij. Is er niet de zegen van ons eigen huis, de weelde van ons werk; ken nen wij niet de goede uren van ons inner lijk leven en dringt niet onweerstaanbaar altijd weer 't heilige in ons naar voren; hebben wij geen ontroering, liefde, geest drift en ootmoed, die 'mogen worden vast gehouden als 's levens hoogste goed? We hebben onze vragen, maar ook 't heimelijk gevoel eener oplossing; wij dragen met ons om allerlei zekerheid, wel vaak aangevoch ten, maar altijd zich oprichtend. Een doel ligt ons voor; dat kunnen wij niet verge ten. Veel valt, maar veel mag ook vallen, om dat 't heeft afgedaan, als 't zijn weak ook maar heeft volbracht! Er is rust, maar ^en die welverdiend moet 2ijn. Er zijn teleur stellingen, maar dat zij als zoodanig wer den gevoeld, is bewijs voor den hoogen geest, die in onze stemming zich openbaart. Zonder God ware er geen strijd, geen leed, j geen valf Het geloof laat zich niet bewijzen; 't plaatst zich met een verwonderlijk: En toch tegenover alle moeiten, alle vragen, eiken j strijd. En als de blaren vallen, weet 't van j wat blijft en wat in nieuwen vorm zal kee- I ren. Geen droeviger iets dan een mensen, die zijn innerlijke kracht heeft verloren, die geen weg meer weet in zijn eigen leven, die niet vast weet te houden/ wat eeuwig en goddelijk is. Er is waarheid in 't woord van den dich ter, gelijk 't in alle tijden Is beleden door de vromen van welke belijdenis ook: En zittende op mijn krank getrouwe^ zoo weve en werke ik, dag cn nacht, aanziende, vol goe hope en rouwe den Heere, die mijn werk verwacht. Politiek Overzicht. Een parlement in ruste. Terwijl in alle landen, die in den wereld- strijd betrokken aiin, de vertegenwoordigen de lichamen op gezette tijden bijeenkomen en met de regeering1 voeling houden ov^f de maatregelen, die in de bestaande moeie- lijke omstandigheden door het staatsbelang gevorderd worden, maakt Oostenrijk daarop eene uitzondering. Vóór den oorlog heeft de regeering den rijksraad naar huis gezonden, omcfat hét haar niet mogelijk was het^ huis van afgevaardigden te bewegen tot vrucht bare samenwerking met haar. Sedert wordt de geheele wetgevende arbeid door de re- geering alleen verricht met toepassing van artikel 14 der grondwet, het bekende nood- artikel, dat toelaat het parlement tijdelijk uit te schakelen. Die tijdelijke toestand is na den oorlog bestendigd en schijnt bestemd le zijn een blijvende toestand te worden. Het heeft niet aan pogingen ontbroken om aan het parlementaire stelsel in Oosten rijk weer leven in te blazen. Den 23en Fe bruari 1015 heeft het bureau van het huis van afgevaardigden, met den voorzitter dr. Sylvester aan het hoofd, een bezoek be- bracht aan den minister-president graaf Stdrgkh, om deren den wensch kenbaar te maken naar bijeenroeping van den rijksdag, ten einde de gelegenheid te openen tot eene eenstemmige betooging van het parlement voor het vaderland en voor het leger. De minister-presidenttoonde zich tot de ver vulling ven dezen wensch niet gezind. Hij had blijkbaar geen vertrouwen in de eensge zindheid van de partijen, die hem was voor gespiegeld. Hij antwoordde op het verzoek, dat hem werd jjedaanj dat bij het uitbreken van den oorlog de rijksraad, evenals alle landdagen, op voorstel van de regeering ge sloten was en dat deze stuiting door de ge heel e openbare meening zonder verzet als iets wat van zelf sprak was aanvaard. Hij was er ten volle van overtuigd, dat de ge wichtige redenen, die toen tot dezen stap hadden geleid, nog ten volle van kracht vro ren; de regeering kon de verantwoordelijk heid niet op zich nemen om zich daarover heen te zetten, en meende, dat het bureau zelf bij nadere overweging met haar tot de overtuiging zou komen, dat voor de naaste toekomst de gewichtigste taak was alle krachten, niet door politieke partijtwisten afgeleid, aan te wenden voor het groote werk der verdediging van het vaderland en hierin te volharden tot aan het eervolle einde van den oorlog. Sindsdien is de regeering op haar afwij zend standpunt gebleven. Den T9en Januari 1916 besloot de Duitsche nationale ver- eeniging met de regeering besprekingen aan te knoopen over eene heropening van den rijksraad. Over deze besprekingen is niets in het openbaar bekend geworden. De rijks raad werd niet bijeengeroepen. Eene confe rentie van vertegenwoordigers der beide huizen van den rijksraad werd den 26en Juni gehouden, eene tweede conferentie den 24en Augustus. Daarbij is het niet gebleven. Den I3en September nam de Duitsche natio nale vereeniging een besluit, waarin zij zich verklaarde voor de bijeenroeping zoowel van den rijksraad als ook van de delegatiën in de overtuiging, dat eene krachtige en f en- stemmige wilsuiting van de vertegenwoordi gende lichamen en het herstel van den con- stitutioneelen toestand in het belang ziin van het vaderland en van de bevolking. Den 20en September verscheen ook de christe- lijk-sociale partij bij den minister-president, om aan te dringen op de medewerking van het parlement bij de oplossing van de ge wichtige vraagstukken, die de oorlog en de verdere ontwikkeling van den toestand heb ben doen ontstaan, natuurlijk op voorwaar den, dat waarborgen werden gegeven, dat het parlement in staat zou zijn vruchtbaren arbeid te verrichten. Ook de vertegenwoor digers van de Ukrainers in het parlement hebben zich voor het bijeenroepen van den rijksraad verklaard. De club der Pool- sche leden heeft zich reeds in 1915 uitge sproken voor de bijeenroeping van het par lement althans tot eene korte oorlogszilting. Alle partijen in den rijksraad hebben hunne meening kenbaar gemaakt; alleen de Cze- chen hebben dat tot dusver niet gedaan. Ook in den Hongaerschen rijksdag is de zaak ter sprake gekomen. Graaf Julius An- drassy, een Hd van de oppositie maar (evens •p. man van groot gezag, heeft voorgesteld, U een besluit zou worden genomen, dat 'en wensch uitdrukte naar het samenkomen ven de delegatiën, het uit afgevaardigden van de beide parlementen samengestelde lichaam, waaraan de behartiging van de gemeenschappelijke belangen der beide dee- lep van de monarchie is opgedragen. Dit voorstel is verworpen, omdat de regeering verklaarde het niet te kunnen steunen op grond van de mededeeling, die zij uit Wee- nen had ontvangen, dat het mandaat de I vroeger benoemde delegatiën was afgeloo- pen en dat geene nieuwe delegatiën konden worden gekozen, zoolang het staatsbelang zich er tegen verzet den rijksraad te doen bijeenkomen. Nu laatstelijk heeft ook de gemeenteraad van Weenen zijn stem doen hooren en de stellige verwachting uitgedrukt, dat de re geering alles zou dóen wat in haar vermo gen is om de hervatting van den parlemen tairen arbeid mogelijk te maken. Dé bur gemeester beriep zich op het voorbeeld, dat de gemeenteraad van de hoofd- en residen tiestad geeft, die geregeld zittingen houdt, waar de beraadslagingen zich onderschei den door waardigheid en zakelijke ernst. Hij wees er op, dat de wederopwekking van het parlementaire leven in Oostenrijk te noodzakelijker schijnt om het verb-cd tus- schen regeering en volk te herstellen. In derdaad is het gewenscht, dat er een einde komt aan den obnormalen toestand, dat de oorlog nu reeds tot diep in het derde joor voortduurt, zonder dat de volksvertegen woordiging nog in de gelegenheid is ge steld hare medewerking te verleenen tot wat in 's lands belang noodig is. Maar het voorbeeld van den gemeenteraad van Wee- nen ruimt niet de bezwaren uit den weg, die de regeering tot dusver weerhielden den rijksraad weder uit zijn slaap op te wek ken. In dien gemeenteraad zijn verschillen de richtingen vertegenwoordigd; maar na tionale schakeeringen kent men er niet, en juist in die nationale schakeeringen ligt de bron van gevaar voor den Oostenrijkschen rijksraad. Men zal moeten trachten midde len te vinden, die een kalm verloop van de beraadslagingen zeker stellen en uitsluiten, dat de leden hun recht van spreken mis bruiken tot schade van den staat. Het gemis van die waarborgen is oorzaak geweest, dat in Oostenrijk de parlementaire machine Is vastgeloopen. Daarin zal moei1 n worden voorzien, om haar weer op te kunnen brengen. De oorlog. B e r 1 ij n 2 O t (W.-B.). Bericht uit het groote hoofd. van heden voor middag. Bij regenachtig v.:dt: leef de wederzijd- sche artilleriestrijd op do beide Somme- oevers levendig. Een aanval ontnam aan de Engelschen het grootste gedeelte der den 18en in hunne handen gebleven loopgraven ten westen van den weg Eaucourt l'Abbaye- Lebarque. In den avond mislukten aanval len van Engelsche afdeelingen ten noorden van Courcelette en ten oosten van Le Sars. Nader is nog bericht, dot de Engelschen bij hun laatsten grooten aanval zich bedien den van eenigen der door hen zoo geroemde pantser-vrachtwagens (tanks). Drie van deze tanks liggen, door ons artillerievuur ver nield, voor onze liniën. Parijs, 20 Oct (Havas). Namiddag communiqué. Aan het Somme-front wordt geene enkele infanterie-actie bericht. In den loop van den nacht werd de artilleriestrijd krachtig voort gezet in de streek van Saill> -Sdiliisel en >n den sector Belloy. In Lotharingen sloegen wj met gemak een verrassingsaanval a? on kleine Fran- sche pos-en in de streek van Bezanges. Op de rest van het front was de nacht rustig. Avondcommuniqué. Aan het Somme-front was het gewone artillerievuur, dat bijzonder he.ip was, in de les Bas, in tegenwoordigheid van den leger aanvoerder kroonprins Wilhelm, afdeelin gen van de aanvalstroepen van Verdun en nam rapporten in ontvangst van de gene raals von Lochow en baron von Luettv/itz. Na bezichtiging van een rekruten-depöt voni1 landstormtroepen en van een door het dis trict Wolmerstedt opgericht ontspannings oord, begaf Z. M. zich in gezelschop van den kroonprins verder. B e r 1 ij n, 2 0 Oct. (W. B.) Bericht uit het^-groote hoofdkwartier van heden voor middag. Voor de door ons genomen stellingen ten noorden van Siniawka, aan de Stochod, vielen verscheidene Russische aanvallen met groote verliezen ineen. Ten zuidwesten van Swistilni, op den wes telijken oever van de Narajowka, bestorm den Duitsche bataillons een gewichtige Russische hoogtènsfelling met de aanslui tende stellingen> zij sloegen pogingen to* herovering bloedig af. De tegenstander .liet hier weer 14 officieren, 2010 manschappen en elf machinegeweren in onze handen. In het zuidelijke gedeelte van de met sneeuw bedekte Woudkarpothen werd de vijand van den top van den berg Rusului ge worpen. y W eenen, 20 Oct. (W.-B.). Officieel bericht van heden middag. Aan de Narajowka ontnamen Duitsche troepen bij het bestormen van eene hoogte den vijand meer dan .2050 gevangenen en elf machinegeweren. Aan de Boven Stochod mislukten verscheidene aanvallen. Petersburg, 20 Oct. (Tel.-agenty schap.) Communiqué van den grooten go- neralen staf. Ten noorden van Kieselin is een hard\# nekkig gevecht. Ten noorden van Koero patniki deed de vijand hardnekkige aanval len, die echter zonder uitwerking bleven na ons spervuur. De vijand voerde sterke effectief# aan voor een onstuimigen aanval op den sector van onze stelling ten zuiden van Sv/istelniki. Het gevecht duurt voort. Ten zuiden van Dorna Watra nam de vij and het offensief en viel onze troepenele menten aan. Ten noorden van den berg, Lamoenteloes gingen onze troepen over tot den aanval en verdreven den vijand van een reeks hoogten; zij namen daarbij vier machinegeweren en maakten gevangenen. W eenen, 20 O c'f. (W.-B.). Officieel bericht van heden middag. In het Pasubiogebied duren de gevechten voort. Na eene langdurige hevige beschie ting vielen de Italianen gister om vier uur namiddags onze stellingen ten noorden van den top aan. Het kwam weer tot verbitterde gevechten in handgemeen. Onder aanvoe ring van hun kolonel-brigadier Ellison sloe gen de dappere Tirolsche keizerjagers vait het le, 3e en 4e regiment alle aanvallen wederom bloedig af. Alle stellingen bleven in hun bezit. Meer dan 100 Italianen wer den gevangen genomen. Door eene sterke artillerie ondersteund, viel aan het Fleimsdalfront een bataillon AL penjagers de Forcella di Sadole en den klei nen Cauriol aan. De aanval viel ineen in ons machinegeweervuur. Rome, 20 Oct. (Stefani.) Officieel communiqué. In het Concei- en Ledro-dal vielen vijan delijke legerafdeelingen in den nacht van den 19en October onze voorste liniën aan ten noordroosten van Lenziemo; zij werden echter onmiddellijk teruggeworpen. Op den Pasubio duurde gisteren de zeer bloedige strijd om den „tand" voort. De vijand deed, zonder zich aan verliezen ta storen, vier hevige aanvallen r dichte massa's keizerlijke jagers. Ons welgericht vuur maakte enorme bressen in hun gele deren. Na eene met wisselend succes ge- sectoren Sailly-Saillisel en Bemy-en-Si-n-1 voerden strijd bleef het grootste gp^Hte terre. Elders aan het front kanonn iW'» 'Ts- schenpoozen. Londen, 20 Oct. (R.) Communiqué van generaal Haig. De Stuff- en Schwaben-redoutes zijn gis teravond hevig gebombardeerd door den vijand. Twee kleine invallen zijn in den af- geloopen nacht gedaan in vijandelijke loop graven in den omtrek van Loos. Avondcommuniqué. m> I vijand deed hedenmorgen een aanval ir Westen van de Sohwaben-redoute. Hij werd teruggeslagen voorat hij onze stellin gen bereikte, onder aanzienlijke verliezen. Berl ijn, 2 0 Oct. (W. B.) Officieel be richt. Z. M. de Keizer vertoeft sedert eenige dagen bij de troepen aan het westelijke fcefifc Eten JZfifi inspecteerde hij bii Magyi. van deze sterke stelling in ons bezit; wi} brachten den nd zware verliezen toe eni namen 107 man gevangen, onder wie 10 officieren. Aan het overige front was artillerie-actie. Ten oosten van Görz en op de Karst wat deze strijd zeer hevig. B e r 1 ij n, 2 0 Oct. (W. B.) Bericht utt het groote hoofdkwartier van heden voor middag. Aan de Zevenbergsche grenskammen ne^ men de gevechten hun voortgang. De ge vechtsactie in de Dobroedsja Is levendige# geworden. Wesnen, 20 Oct (W-B.). Officieel bericht van beden middag. Aan de Rumeensche grens wordt verder gestreden. Ten zuiden van Dorna Watro werd da berg R_usi4ui,£qn.den vltand onW fieaeö.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1916 | | pagina 1