EMILION
WIJNHANDEL J. A. SCHOTERMAH Zil
Uirechtschestraat 34. lelef. 115.
Uit den omtrek.
STADSNIEUWS.
3
„Waar de minister van Buitenlandsche
Raken van een der machtigste oorlogvoe
rende staten thans een beroep gedaan heeft
op de onzijdigen, om, niet met de wapenen
Hes geestes op volkenrechtelijk gebied het
Jiunne te doen ter bevordering van een toe-
komstigen duurzamen vrede tusschen gelijk
berechtigde staten en waar de hier bepleite
(arbeid door de tegenpartij zeker -niet als een
onvriendelijke daad kan worden beschouwd,
tpreekt het bestuur van den N. A. O. R. den
iivensch uit, dat, dank zij den teger.woqrdi-
gen leider onzer buitenlandsche politiek
Nederland zich opnieuw de dankbaarheid
'der wereld moge verwerven, door in samen
werking met de andere onzijdige staten hier
den grondslag te leggen van het nieuwe
Volkenrecht."
Een v redes week.
Naar „Dè Toekomstige Vrede", het Or
gaan van den „N. A. O. R. van 31 October
in een uitvoerig artikel mededeelt, heeft on
langs te 's Gravenhage, onder voorzitter
schap van een der bestuursleden van den
„N. A. O. R." eene vergadering plaats ge
had van de plaatselijke groepen van den
Raad irit alle deelen des lands, waarin de
propaganda, die in den a s. winter zal zijn te
y oer en, is besproken en in het bijzonder de
vraag is gesteld of niet aanbeveling zou ver
dienen om, hetzij met Kerstmis, hetzij met
Nieuwjaar tot een krachtige propaganda op
een en denzelfden dag over te gaan. De
gunstige resultaten, die met de l-Augustus-
demonstratie van dit jaar zijn verkregen en
de medewerking die daarbij is ondervonden,
deden het antwoord op deze vraag vanzelf
bevestigend luiden.
De vergadering besloot om, onder goed
keuring van het bestuur van den ,;N. A. O.
R.", hetzij op Kerstmis, hetzij op Nieuwjaar
over te gaan tot de verspreiding van kaar
ten, die nevens den gebruikelijken geluk-
wensch, welke men elkander met deze dagen
toezendt, zal uitdrukking geven aan de hoop
en de verwachting dat in 1917 een eind aan
den verschrikkelijken oorlog zal komen. De
kaarten zullen dit niet alleen in woord, maar
ook in beeld doen begrijpen. De ontwerpen
dezer kaarten, die een kleine serie zullen
vormen, zijn reeds in overweging. De kaar-
len zullen in de verschillende plaatsen van
ons land, waar groepen zijn gevestigd en
ook die plaatsen, waar geen groepen aanwe
zig zijn, aan belangstellenden -die zich daar-
toe aanmelden, ter verspreiding worden ge
geven en plaatselijk zal moeten worden uit
gemaakt op welke wijze de verspreiding het
beste ter hand te nemen is.
De vergadering meende te mogen aan
nemen, dat de geestelijken van alle gezind
ten niet zullen nalaten en als vanzelf er toe
zuller worden geleid om, hetzij met Kerst
mis, hetzij met Oud- of Nieuwjaar, hun ge
dachten te wijden aan den oorlog en aan
'den vrede. De vraag werd gesteld of het in
Bunsluiting daaraan en in verband met de
gedachten, die allicht de Kerstdagen en de
Nieuwjaarsweek bij een ieder oproepen, niet
aanbeveling zou verdienen om in openbare
vergaderingen juist in die week opnieuw de
aandacht te vestigen op de beginselen van
den „N. A. O. R." en op het feit, dat zijn
Streven is gericht niet op een utopie, maar
op het verkrijgen van practische en nuchtere
voorwaarden voor een duurzamen vrede.
jOok deze vraag werd algemeen toestem
mend beantwoord en besloten werd, dat de
verschillende groepen zullen trachten door
zoodanige vergaderingen opnieuw uiting te
geven aan de beginselen van den Raad.
De gemeenten en de
d i s t r i b u t i e w e t.
Den 28sten October 1.1. heeft de Vereeni
ging van Nederlandsche Gemeenten, uitvoe
ring gevende aan het besluit van de buiten
gewone algemeene vergadering, d.d. 22 Sep
tember 1.1. te Amsterdam gehouden, zich
met een adres gewend tot den Minister van
Landbouw, Nijverheid en Handel, waarin de
jop die vergadering geuite bezwaren tegen,
de uitvoering der Distributiewet 1916 korte
lings waren neergelegd.
Adressanten wijzen er .o. m. op, dat,
'doordat de gemeenten één tiende zullen
dragen van het nadeelig verschil, bedoeld in
!het le lid van art. 3 der. wat, deze ongelijk
en overmatig zullen worden bezwaard, ter
wijl het nagenoeg onmogelijk werd geBcht
"door controlematregelen, dat de gemeenten
voor andere inwoners zullen hebben te be
talen. Ook werd het practisch "ondoenlijk
geacht de grenzen der gemeente te sluiten.
Hei Dagelijksch Bestuur der Vereeniging
is Dinsdag 1.1. door den Minister in bijzon
dere audiëntie ontvangen ter toelichting van
het adres.
Deserteurs v r ij gelaten.
Woensdagmiddag werden wederom 'n 16-tal
Duitsche deserteurs uit het interneerings-
karnp te Bergen in vrijheid gesteld.
Zij waren in den loop van de laatste we
ken naar Bergen gezonden, omdat zij geheel
'•of gedeeltelijk als militair gekleed ons ge
bied hadden betreden.
Het is de wensch van den minister van
Oorlog, dat er in dergelijke gevallen een
onderzoek over hun desertie plaats heeft
vóór ze worden vrijgelaten.
Volksweerbaarheid. De heeren
A. W. F. Idenburg, oud-gouverneur-gene
raal van Nederlandsch-Indië, G. Polvliet, ge-
pens. kapitein der infanterie en W. E. van
Dam van Isselt, kapitein der Artillerie, zijn
gekozen tot leden van het hoofdbestuur van
de vereeniging „Volksweerbaarheid."
De Ziekenfondsquaestie. Uit
het verslag van de Vereeniging Ziekenfonds
/voor den Arbeidenden Stand te Devesnter
(blijkt, dat, niettegenstaande het in werking
stellen van de afdeeling Ziekenfonds der
Maatschappij tot bevordering der genees
kunst op 1 October _1915, het aantal ver-
zekerden in dat jaar met 435 vermeerderd is
en. het aantal op 1 Januari 1916 16,287
bedroeg.
Dienstweigering. Gemeld wordt
dat het lid van de afd. Den Haag der Intern.
Anti-Milit. Vereeniging in Nederland, de
heer C. J. v. d. Hoeven, de aan hem toe-
I gezonden kaart, waarbij hij wordt opgeroe-
pen voor den Landstorm, aan den burge
meester heeft teruggezonden, onder mede-
deeling, dat hij als zijnde anti-militarist,
geen gehoor zal geven aan den oproep.
Inbraak bij een off icier van
justitie. De Haarlemsche rechtbank ver
oordeelde P. Z. en J. K., wegens inbraak
en diefstal ten huize van mr. A. A. Pelerin,
aan de Dreef, te Haarlem, tot onderschei
denlijk 1 jaar en 3 maanden en 1 jaar ge
vangenisstraf, beiden met aftrek der pre
ventieve hechtenis.
De eischen waren 2 en 2 jaar.
Gestoorde in b r e k e r s. Woens
dag waren inbrekers bezig in een woning
aan het Eusebiusplein te Arnhem. De boven
bewoners, -die beneden gestommel hoorden,
wekten door luidkeels te schreeuwen de be-
neclenbewoners. De inbrekers namen daar
op de vlucht, slechts eenige kleedingstukken
uit de gang medenemende.
Waarschuwing aan handel
drijven d e n. De Commissaris van Po
litie te Leeuwarden waarschuwt belangheb-
j benden om, alvorens bij hem inlichtingen
te hebben ingewonnen, handelsrelaties aan
te knoopen met J. de Vries, handelaar dn
boter, kaas, visch, voederartikelen enz.,
wonende Kloostersteeg (een onbewoonbaar
verklaarde woning) of Achter de Groote
kerk te Leeuwarden.
Verduistering? Een makelaar,
wonende aan den Overtoom te Amsterdam,
heeft bij de politie aangifte gedaan, dat hij
gistermiddag zijn 23-jarigen bediende had
uitgezonden om voor een bedrag van on
geveer 7000 aan quitanties te innen. Daar
de bediende niet was teruggekeerd, wordt
vermoed, dat hier verduistering is gepleegd.
Nader is gebleken, dat de bediende on
geveer 3000 had geïnd.
Roodvonk. Te Enkhuizen neemt
het roodvonk af. De scholen zijn weder ge
opend.
Verdronken. Onder Vlagtwedde
(Gr.) is de landbouwer H. S. te water geraakt
en verdronken.
Overreden kinderen. Te Enk
huizen is het 5-jarig dochtertje van E. V.,
koster der Ned. Herv. kerk, onder een zwaar
beladen zandwagen van de firma Sluis en
Groot geraakt en gedood.
Toen Dinsdag te Venlo eenige kinde
ren op een kar wilden klimmen, waarachter
een andere kar gekoppeld was, viel het 7-
jarig dochtertje van den opzichter E. V. van
de kar en kreeg het rad over het lichaam.
Het kind was terstond dood.
Te Heusden geraakte Woensdagmid
dag een 10-jarig meisje uit Vught, dat bij
haar tante logeerde, bij het spel onder ran-
geerende tramwagens en werd overreden.
De dood volgde onmiddellijk.
Landbou w-o n g e 1 u k. Nabij Ro-
zendaal is de 17-jarige zoon van den land
bouwer Spruyt bij bet zandrijden onder den
wagen geraakt en spoedig aan de gevolgen
overleden.
Door een drijfriem gegrepen.
In de sfïjfselfabriëk „"Hollandia"* te Nijmegen
is de 30-jarige ongehuwde arbeider Muller
door een drijfriem gegrepen en tusschen
een machine geraakt, waarbij hem het rech
terbeen werd afgerukt. Hij is kort na het
ongeluk overleden.
Verdronken. De 20-jarige zoon
van den brievengaarder H. te Oudehaske is
te water geraakt en verdronken.
Zonder wi elenl Van den te 6 uur
aan den Hoek van Holland binnengekomen
goederentrein, hing Woensdag de achterste
wagen zonder wielen aan den trein. Deze
was blijkbaar over een afstand van 2 K.M.
zoo meegetrokken. Daar de rails over dien
afstand -ontzet zijn kon de personentrein niet
verder komen dan -de halte Haak.
Brand. De kapitale woning „Het huis
ter Lucht" aan den Deütweg onder Noord-
wijkerhout is totaal afgebrand. Er is zoo goed
els niets gered.
""School- en Kerknieuws,
Goudenfeest deT leH. B. S. m. 5-j.
c. te Amsterdam. Het 50-jarig bestaan der
le H. B. S. met 5-jarigen cursus is Woensdag te
Amsterdam feestelijk herdacht
Een commissie had zich gevormd, die den
burgemeester, den heer J. W. C. Teilegen, als
eere-voorzitter, fi\ de heeren H. J. den HertogT
-wethouder van onderwijs, en dr. G. Bellaar
Spruyt voorzitter der commissie van toezicht
op het middelbaar ondierwijs, als eereleden telt,
en die voorts bestaat uit 80 oud-leerlingen der
school. Deze commissie stelde zich in hoofd
zaak tot doel het stichten van een schoolfonds.
De gelden van dit fonds zullen ten goede ko
men aan de H. B. S. en vooral ten behoeve van
minvermogende leerlingen in den nrimsten
diVi
Woensdagmiddag heeft de aanbieding van dat
fonds plaats gehad in de aula der universiteit,
door den voorzitter, mr. A. Lind, aan den di
recteur der school, dr. H. Hemmes.
Hierna sprak de directeur der H. B. dr.
H. Hemmes, die zeide, dat de school met beide
handen het prachtige geschenk aanvaardde
Wethouder Den Hertog bracht, namens het
gemeentebestuur, de hartelijke geltik wensch en
over.
Dr. Bellaar Sprayt, voorzitter der commis
sie voor het M. O., wees er op, dat men in
een tijd van roering leeft in de onderwijswereld.
De eerste H. B. S. begon 50 jaren geleden met
02 leerlingen, thans zijn er op middelbare scho
len 3000 leerlingen, onder wie voor een derde
meisjes. Dat zou Thorbecke nooit gedacht heb
ben.
De feestelijke samenkomst werd hierna ge
sloten.
Woensdagavond werd het feest in het Paleis
voor Volksvlijt voortgezet.
Daar waren leeraren, oud-leerlingen en leer
lingen bijeen, en hield o.a. dr. Herhmes, direc
teur der school, een voordracht met lichtbeel
den, betrekking hebbende op de geschiedenis
der school.
Daarop voerde een 15-tal meisjes, leerlingen
der school, een ollegorischen dansHulde aan
de eerste 5-jarige, uit.
Het officieele gedeelte van den avond werd
besloten met een uitvoering van Olivier Gold
smith's blijspelEen avond vol vergissingen o*
de veroveraar veroverd, gespeeld door leerlin
gen der school, die het stuk onder leiding van
Frits Bouwmeester hadden ingestudeerd.
Met een souper en bal werd de feestvreugde
nog geruimen tijd voortgezet.
Jubileum Hoagsche School-
vereeniging. Woensdag heeft de Hoagsche
Schoolvereeniging haar 25-jarig bestaan her
dacht. Haar directeur, de heer P. T. van der
Meulen, vierde tevens z'ijn zilveren feest. Na
mens de ouders der leerlingen bood mevrouw
Hurdenberg hem gistermorgen met een harte
lijke toespraak een souvenir aan. De heer
Schuyer deed dit namens het personeel der
school. Aanwezig waren daorbij o. o. de inspec
teur van hel onderwijs, schoolopzieners en en
kele leden der Schoolcommissie.
Des middags kwamen het schoolbestuur en
de oud-leerlingen den jubilaris huldigen. De
voorzitter van het bestuur, dr. Rozenburg, me
moreerde de geschiedenis der school en den
arbeid van den jubilaris.
Hierna kwam een oud-leerling met een kort
woord den heer Van der Meulen gelukwen-
schen, onder aanbieding van een couvert, voor
een buitenlandsche studiereis na den oorlog.
Namens de Schoolcommissie sprak de heer
J. Fillskes, en de heer Schuyer als oudste lid
van het onderwijzend personeel. Hij wees op de
prettige verhouding, welke tusschen hoofd en
personeel bestaat en een geest van vertrouwe>
lijkheid en gezelligheid met zich brengt.
Tot hen, die des namiddags ter receptie ver
schenen en den directeur der school kwamen
gelukwenschen, behoorden ook de heeren dr. C.
Lely, minister van waterstaat, en mr. J. Lim
burg, lid van de Tweede Kamer en van Gedep.
Staten van Zuid-Holland.
Remonstrantse h Seminarie.
Aon dr. H. Y. Groenewegen, hoogleeraar in de
godgeleerdheid aan d universiteit van Amster
dam, is op zijn verdoek met ingang van 1 Oc
tober 1-1. -eervol ontslag verleend als hoog-
lecraar van het seminarium der Remonstrant-
sche Broederschap te Leiden.
Aan den wensch van dlaatste algemeene
vergadering van de Broederschap, n.l. dat prof,
Groenewegen nog een jaar aan het seminarie
college zou blijven geven, wordt dus niet vol
daan. Voorloopig blijft het seminarie gesloten,
tot de Broederschap een opvolger van prof.
Groenewegen zal hebben benoemd. Waarschijn
lijk zal, naar de N. R. Ct. hoort, in het begin
van het volgende jaar daartoe een buitengewone
algemeene vergadering worden gehouden.
Gedenkteekends. Roozcmeijer.
Gp de begraafplaats Moscowa te Arnhem js
gistememiddag een gedenkteeken op het graf
van ds. J. 33. L. Roozarejjer onthuld.
Namens de commissie voor de aanbieding
van het gedenlkteeken heeft ^et woord ge
voerd de heer R. E. Menthen, en namens den
kerkeraad ds. J. H. Schreuder. De zoon van den
overledene, ds. Roozemoijer uit Amsterdam,
■nam -namens de familie het gedenkteeken in
ontvangst.
Reclames
per anker f 34.—,
per flesch - 0.85,
pins f 1.50 per anker aecijns.
□•putsten vergadering.
Donderdag is in de groote concertzaal
van Tivoli te Utrecht de deputaten-vergade-
ring van de Anti-revolutionaire partij be
gonnen, bijeengeroepen ter behandeling
van de wijzigingen, voorgesteld in het Pro
gram dezer politieke partij.
Dr. Kuyper arriveerde ongeveer kwart na
11 per auto., door een deputatie afgehaald
aan het station. Bij zijn binnenkomen ging
een oorverdoovend gejuich op.
Dr. Kuyper sprak op het podium een ge
bed uit, waarna men gemeenschappelijk een
psalmvers zong. Onmiddellijk hierna sprak
dr. Kuyper ter inleiding van de gedachten-
Wisseling een redevoering uit, die hij aan
kondigende onder den titel „De wortel in
de dorre aarde", welke toespraak door de
volle zaal onder diepe aandacht werd aan
gehoord en hier en daar door applaus werd
onderbroken.
D r. Kuyper vangt aan met er op te wij-
zen, dat men zich moet onthouden van onna
tuurlijke opwinding, voor geen stembusstrijd in
het zicht isthans geen stemhusoampagne,
geen overwinning op de Kamer, maar een vas
ter zetten van de antirevolutionaire partij. Nu
dit alles zoo is, meent hij ditmaal te kunnen
volstaan met een korter woord dan gewoonlijk,
voor deze gelegenheid meer speciaal de aan
dacht van zijn gehoor verzoekende voor ver
schillende zaken, die thans ora een vernieuwing
van levensvorm roepen. Na er zijn ingenomen
heid over te hebben uitgesproken, dat deze sa
menkomst wederom een zoo talrijke schare
heeft bijeen gebracht, waaruit opnieuw blijkt,
dat van een afkoeling van de ontirev. geest
drift nog geen sprake is, gaat spreker tot zijn
eigenlijke onderwerp over, vooropstellende, dat
op onzen vaderlondschen bodem zoo ontzag
lijk veel in dorre aarde verborgen ligt, waarin
het leven niet anders kan wordefi opgewekt
dan uit den wortel in Christus.
In den breede geeft de spreker een histo
risch overzicht van het geestelijk-godsdienstig
leven in ons land; wü hebben nóch in de mid
deleeuwen, hoe schitterend ons land ook toen
reeds opbloeide, nóch in latere eeuw ook maar
van verre een zóó eenig roemrijk standpunt
ingenomen, als in den tijd, toen Leiden werd
ontzet en Alva van ons vluchtte. Van af den
dog van den Briel alzoo gaat dr. Kuypei
ongeveer vorder trad een geestelijke ziels
kracht naar buiten, die nog altoos haar weerga
roekt. Het martelaarschap dier dagen kwam het
martelaarschap onder Decius en Diocletiamis
nabij. Doch zooals in Israël de glorie van Isaï's
zoon snel verbleekte en na Solomo's pracht
alles zich even snel ontwrichtte, als het was
ineengezet, zoo verloor ook hier het calvinisme
al te vroeg z'n glans. De zilvervloot oefende
al spoediger een machtiger bekoring uit don
het herwonnen evangelie en de triomfeerende
invloed van Dordt ging na 1627 in het Remon
strantisme onder. Alles week op den duur voor
den geest der revolutie uft Parus. Eerst dooi
een namenloos lijden (Napoléon) is er weer
een neiging tot berouw in veler harten opge
komen; spreker noemt de actie van manen al*
Da Costa, Groen van Prinsterer. El out van Soe-
terwoude en Moclcay. Het calvinisme werd
Groen opnieuw de oorsprong en waarborg van
de volksvrijheden. Een 30-tal bladen en perio
dieken zetten Groen's persorbeid voortmen
formuleerde een program en een uitarebreido
organisatie ontstond. Ook onder de leden der
Eerste Kamer telde man ten slotte antirevolu
tionairen. Het christoliik schoolwezen vertakte
zich over geheel Nederland, en in welk verband
spreker de Vrije Universiteit memoreert. Thans
kan de laatste phase van de politieke worste
ling aangekondigd worden in het geroep om
reorganisatie, welke den overgang moet vol
brengen uit de bataillonsorde in de orde van een
regiment.
In den breede gaat dr. Kuyper thans nog
eens na waaraan het smadelijke van de positie
van ons volk in den Franschen tijd moet wor
den toegeschreven en dringt doarbij door tot
de vraag of er inderdaad een natuurlijke ver
wantschap bestond tusschen de driifveeren van
het Calvinisme en de prediking van een Voltaire.
Spreker zoekt hier de oplossing in het alle ver'
band verzakende individualisme. Voor den cal
vinist was het steeds de verkiezing Gods waar
uit alle kracht en heil aan hem toevloeien
doch vergat de calvinist daarbij, hoe geen ver
kiezing ooit anders dan in den Christus d«nu-
baar is en hoe Gods uitverkorenen alle in den
Christus als In één lichaam zijn begTepen, don
ging alle verband teloor, kon hij nimmer van
zijn eigen ik op land en volk overgaan en was
het zuivere individualisme voor hem de steen
der wijzen. Zoo iemand mocht zich Calvinist
noemen, in waarheid miste hij er het onmisburp
kenmerk van. Vóór diat hij het wist, stond hii
waar de Voltaire's en de Rousseau's stonden
Daar bovendien door de eigenaardige splitsing
van ons land in verschillende streng geschei
den polders bijna alle eenheidsbesef was zoek
geraakt kon dit individualisme, dat ten slotte
van geen God en geen Verlosser wilde weten,
te eerder terrein winnen. Spreker zet, voort
gaande, uiteen hoe men ten onzent nog wel lang
vasthield aan de godgeleerdheid der vaderen,
maar op politiek terrein met de leer von he*
Calvinisme scheen te hebben gebroken. Na der*
afvcl van België spraken zich intusschen wee*
verblijdende teekenen van opleving uithr*
anntnl predikanten, standvastig in leer en be
lijdenis nam toe en ook op het gebied der staat
kunde zag men het getal der kiezers gaande
weg stijgen. Sedert dien is de invloed von do
antirevolutionairen steeds wassende gebleven
en iuist met het oog daarop was het zoo drin
gend noodzakelijk, dat de organisatie der onti-
rèv. politiek getrouwer met den tijdstroom m^-
doging. Na Groen's dlood ziin zoowel do a.-r
pers als de organisatie van haar staatkundige
partij ten goede gekeerd. Waar ons het loopen
aanvankelijk moeilijk bleek, werd onze voet al
lengs meer gesterkt. Overal ontluiking van ver
scholen krachten. In die periode staan wii
thans. Het spreekt vanzelf, dat bij een zoo ver
blijdende ontwikkeling het politieke kleed, da»
eerst de jeugdige lendenen dekte de steeds for*
scher wordende ledematen niet langer kon om
hullen. Spreker heeft reeds dadelijk na zijn af
treden als Minister begrepen, dot de partij op
een ruimer gewaad het oog moest gericht hou
den. Het begeeren van dit breedeie gewaad
spreker noemt het een ..mannelijken lijfrok"
is het verlangen, dat nu ligt omlijnd in de partij-
reorganisatie. Van dit program bestaat do
hoofdzaak in drieërlei herziening, waarvan wel
het voornaamste is, dat de vraagstukken van
den laatsten tijd de opneming vragen. Zeer in
het bijzonder geldt dit voor de koloniën in Ned.~
Indië, een bezit, waarvan de waarde juist op dit
oogenblik zoo wordt gevoeld. Het koloniale ar
tikel moet, zooals spreker het uitdrukt, „in staal
worden gezet", waarbij de partij met erkente
lijkheid gedenkt de samenwerking met Iden
burg en Colijn. Dr. Kuyper bespreekt dan de
wijze, waarop de revisie ran het program is ont
vangen, een reorganisatie, die feitelijk reeds
een lö-taJ jaren geleden begeerlijk werd geacht.
Weerstand diende intusschen geboden te wor
den aan het kortzichtig verlangen hier en daar
uitgesproken, om in de wet van de Antirev.
Partij een copie op te nemen van wat de drie
liberale fracties in hun reglementen wensch ten
te boeken. Waar bij ons, aldus de spreker,
dwang van bestuurswege altoos is vermeden,
en die vrijheid haar hoogtepunt bereikte in
de Deputateiwergadering, bleef het naschrijven
van de dagorde der liberalen voor den anti
revolutionair buitengesloten. In het nu voor ons
liggende concept is dan ook deze denaturee
ring van den politieken opzet ontzeild. Spreker
legt er den nadruk op, dat wie zich niet schaart
onder de Deputatenvergadiering den federoten
band afsnijdtwie zich niet naar de Deputa-
tenvergadering weet te voegen, ontknoop e het
saam verband. Voor spreker is vooral hoop voor
de toekomst -gelegen in de instelling van bet
Centrale-Convent, een gelegenheid, om beter
dan tot heden van gedachten te kunnen wisse
len. Of het daardoor gelukken zaL de neiging
tot splitsing afdoende te onderdrukken, zal de
uitkomst moeten bewijzen. Of heraansluiting
denkbaar zal zijn met niet weinigen, die in het
verleden de partij verlieteh, zullen wij hebben
af te wachten. Die terugkeer lag in sprekers
begeerte, ook in zijn gebed. Hij is er zeker van.
dat vroeg of laat die terugkeer komen zal, al
voelt hij, dat dit gemakkelijker in zijn erk
zal gaan als zijn zelf verdwijning een zooveelslo
grendel van de scheidsdeur zal hebben gescho
ven. Hoe de zaken zullen staan, als de GrondV
wetsherziening zal zijn voltooid en een vrriong-'
do Staten-Generaal ook over onze heilige be*
langen zal hebben te beschikken, zii Gode over
gelaten. Veel zal afhangen van de vraag, r»f>'
als de leidende mannen van thans zullen zifrf'
opgeroepen, het God behagen zal nóg rijkore
geesten aan te stellen, die het don levende go-';
slacht ter overwinning zol leiden. Spreker be
sluit met er op to wijzen, dat geen niouw-modi-
sche vondsten de Antirev. Partij in vernieuwd^*
krocht kunnen doen ontwaken, doch slechts d<j
naweaking van het heilig bedoelen onzer voe
deren en daarom eindigt hij met te herinncrep
oan den bekenden zang ,ïere zij God in d<}
hoogste hemelen". Houdc het antirevolutionaire
partijloven stand door den wortel, dio in den
Zone Gods is.
Na de rede van dr. A. Kuyper, wiens
stem voor een groot deel der aanwezigen
zeer moeilijk was te volgen, doch die niette-'
min in het uur, dat hij sprak onder groote
stilte werd aangehoord, klonk een langdurig
applaus op, waarna de voorzitter eenige me
dedelingen deed inzake de voorgestelde
concept-artikelen van „Ons Program" en d$
concept-statuten, in welke voorstellen ho:
Centraal comité in zijn vergadering van 25
October j.l., naar aanleiding van de ingeko
men voorstellen en opmerkingen nog ver
schillende veranderingen heeft aangebracht.
Hij deelde de aanwezigen mede, dat van de
600 anti-revolutionaire kiesvereenigingen
er 76 waren, die opmerkingen hebben ge
maakt over het concept-program en 85, die
opmerkingen hadden over de statuten. Aan
deze opmerkingen, bezworen enz. is voor
een groot deel in voornoemde vergadering
van 25 October j.l. tegemoet gekomen, ter
wijl ook nog gisteren het Centraal Comité
op 'n bepaald punt wijziging heeft noodig
geoordeeld.
Daarna los dr. Kuyper een uitvoerige
motie voor, die hij persoonlijk, niet dus het
Centraal-Comité, voorstelde aan de Deputa-
tenvergadering, een motie inzake de wijzi
ging van art. 192, die des middags in be
handeling zou worden genomen.
Inzake de concept-statuten geeft de voor
zitter toe, dat er nog laenke plekken in voor
komen, maar dat men de wijzigingen, die
men alsnog wenscht te zien aangebracht,
kan bekend maken aan het Centralen-Con-
vent, zoodat ols dit Convent ze besproken
heeft, ze nader behandeld kunnen worden in
de volgende Deputatenvergadering, die on
geveer in April zal worden gehouden.
De concept-sultuten worden daarna z. K.
s. aangenomen.
Dr. Kuyper stelt daarop zijn motie voor
inzake het onderwijsartikel, in welke motie
de Anti-revolutionaire Partij als haar over*
tuiging uitspreekt:
le. dat zij zich tot haar leedwezen ten
zeerste teleurgesteld ziet in hare verwach
tingen, dat door de herziening van het
grondwetsartikel aan den politieken school
strijd voorgoed een einde zou worden ge
maakt;
2e. dat zij waardeert de bedoeling van
het Kabinet, om door subsidie-verhooging
aan de" bijzondere scholen tegemoet te ko
men en dat zij zich zal haasten die waar
deering om te zetten in dank, zoodra bij de
wet zal zijn toegekend, wat nu nog slechts
in het stadium der belofte verkeert;
3e. dat nimmer door de wijziging het
onrecht in recht zal verkeeren, waar de op
voeding der jeugd van Godswege aan de
ouders is toegekend, zoodat de openbare
stoats-school niet anders behoort te zijn dan
aanvulling;
4e. dat zij ten tweede teleurgesteld is
door het feit, dat het kabinet naliet in een
nader additioneel artikel van hetgeen heli
toezegde de verstrekking te verzekeren;
5e. dat de termijnbepaling ten aanzien
van de wet ter uitvoering van het nieuwe
artikel 192 dit gemis niet kan vergoeden,
daar na afloop van dien termijn geen waar
borg bestaat dat het goede in het artikel
zal verwezenlijkt worden;
6e. dat de Partij vasthoudt aan het Juli-
repport van 1900 inzake het lager onder
wijs, volgens hetwelk de burgerlijke gemeen
ten voor wat de finantieele regeling aan
gaat, geheel zouden zijn buitengesloten;
7e. dat zij dank brengt aan de A.-R.
Kamerleden voor hun principieel en krach
tig optTeden, maar aandringt op dusdanige
ctie, dat men niet wordt afgescheept doon
een belofte, waarvoor de waarborg tot veN
vulling zou ontbreken.
De motie wordt hierna z. h. s. aangeno
men. j
Kennisgevingen.
BRULVKKCOU. i
De Burgemeester der gemeente Amersfoort
maakt bekend, dat bruinbrood (regeeringsbroodj
in het vervolg voor ieder, doch uitsluitend o£
hroodkemen verkrijgbaar zal zijn.
Amersfoort, 2 November 1916.
De Burgemeester voornoemd^
VAN RANDWDCK.
BESCHIKBAARSTELLING VAN GOED:
Burgemeester en Wethouders der gemeenti
Amersfoort maken bekend, dat blijkens
ven van den Minister van Landbouw, Nijverheii
en Handel beschikbaar zullen worden gestel
door middel van het Levensxniddelenbureau
S tap elgroenton;
Roode kool. Gele kool. Uien.
sche en andere soorten fijne peen.
Vatgroenten: k
Pronksnijboonen. Enkele spercieboonen.
Dubbele spercieboonen. Zuurkool. Andljv||
Randvet Spek. Rijst Gort. Haveïflj
mout
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
De Secretaris* De Burgemeesti
A R. VEENSTRA. VAN RANDWUC
BOTER.
De Burgemeester der gemeente Amersfo
maakt bekend, dat de Directeur van het Rijk
Centraal Administratiekantoor voor tie
