„DE EEMLANDER".
Dinsdag 14 November 1916.
BUITENLAND.
De Koningin.
N- 116.
marie van versendaau
abonnementsprijs-
FEUILLETON.
SFOORT
15de Jaargang
Hoofdredactie: Mf Q j van schaardenburg.
Uitgevers: VALKHOFF Co.
8 maanden voor Amersfoort t J-jj®*
Idem franco por post
Per week (met gratis verzekering tegen ongelukken) - 0.1<S&.
Afzonderlijke nummers0.05.
Wekelijksch bijvoegsel „De Hollandsche Huisvrouw" (onder
redactie van Thérèae Hoven) per 3 mnd. 50 ets.
Wekeliiksch bijvoegsel .Pak me mef per 8 mnd. 58 ets.
Bureau: UTRECHTSCHESTRAAT 4ö.
Intercomm. Telefoonnummer 66.
PRIJS DER AD VERTEN TIEN
Van 1—5 regelsf O.SO.
Elke regel moor - 0.15.
Dienstaanbiedingen 15 rogols.. - 0.5t>.
Grooto lettors naar plaatsruimte.
Voor handol en bodrijt bestaan zeor voordoolige bepalingen
tot het herhaald adverteeron in dil Blad, bi| abonnomoiu.
Eone circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op
aanvraag toegozonden.
Kennisgeving.
Burgcmec-ster en Wethouders van Amers
foort,
Gelet op art. 261 der Gemeentewet,
Doen te weten, dat het 4 ie gedeelte van het
kohier der Hondenbelasting over het dienst
jaar 1916, goedgekeurd door Gedeputeerde
Staten van Utrecht, in afschrift gedurende vijf
maanden op het Bureau der Gemeente-belas-
tiu-en. Koestraat 9, voor een ieder ter lezing
Bgt.
Amersfoort, don 13den November 1916.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
A R PENSTRA v. RANDWIJCK.
Politiek Overzicht.
De presidentsverkiezing in de
Vereenigde Staten.
De oude waarheid, dat er niets nieuws on
der de zon is, bevestigt zich ook in verband
met de presidentsverkieziesing in de Ver
eenigde Staten. Het is niet voor het eerst,
dut er in de verkiezing van den eersten ma
gistraatspersoon der Unie eene verwarring
is voorgekomen, die den uitslag onzeker
maakt. In 1876 hebben zich omstandigheden
voorgedaan, die veel overeenkomst hebben
m2t wat den 7en November van dit jaar is
voorgekomen. Toen stonden tegenover el
kaar de democraat Samuel J. Tilden en de
republikein Rutherford B. Hayes. De uitslag
is toen zeer lang twijfelachtig gebleven. De
di .aten wisten op den tweeden dag na
de verkiezing, dat Tilden de meerderheid
van de stemmen der kiezers had gekrégen.
Het aantal stemmen van de kiesmannen, dat
alleen beslissend is voor de benoeming van
den president, bleef echter lang in het on
zekere. In drie staten (Florida, Louisiana en
Zuid-Carolina) werd de geldigheid der ver
kiezing van de democratische kiesmannen
betwist door de republikeinen, die door
middelen, die eigenlijk niet door den beugel
konden, de ongeldigverklaring wisten door
te drijven met het gevolg, dat de republi
kein Hayes verklaard werd met ééne stem
meerderheid door het college van kiesman
nen gekozen te zijn. De verontwaardiging'
van de democraten daarover was gTOOt en
leidde bijna tot eene krisis. Door de per
soonlijke bemoeiing van den geslagen can-
didaat, die zijne aanhangers aanried zich
bij de beslissing neer te leggen, werd deze
krisis bezworen.
Nu zal men waarschijnlijk weèr zien ge
beuren, dat getracht, wordt door het opwer
pen-van bezwaren invloed uit te oefenen op
den uitslag. Het verschil tusschen de cijfers
van de op de beide candidaten uitgebrachte
stemmen is uiterst gering; het bedraagt niet
meer dan 7 op een totaal aantal van 531.
Eene verplaatsing van enkele stemmen is
voldoende om in den uitslag wijziging te
brengen, en het zal wel niet ontbreken aan
pogingen om die te verkrijgen.
Men moet onderscheiden tusschen twijfel
over de verkiezing van de kiesmannen en
twijfel over den uitslag der eigenlijke pre
sidentsverkiezing door de kiesmannen.
Vooreerst heeft men te doen met den uit
slag van de verkiezing der kiesmannen. Die
verkiezing geschiedt in de verschillende
stalen der Unie naar de wetten, die daar
voor de .congresverkiezingen bestaan
Bondswetten. die dit onderwerp regelen, be
staan niet; er zijn alleen bepalingen, die den
datum van den verkiezingsdag en de in
richting van de stembiljetten regelen en
voorts het ve'bod inhouden aan de honds
trouwen om zich met de verkiezing te be
moeien.
In vroegeren tijd greep de Unie door
bondsambtenaren in de verkiezingen in, om
de negers te beschermen bij de uitoefening
van het kiesrecht. Deze bepaling is opge
heven, maar tegen bemoeielijking van de
uitoefening van het kiesrecht kan in het al
gemeen gewaakt worden door toepassing
van de strafbepalingen, die hierop en op
ambtsmisbruik betrekking hebben. Voor het
overige geschiedt de verkiezing onder be-
schcnning van de wetten der verschillende
Misbruiken bij verkiezingen komen in de
Vereenigde Staten tamelijk veelvuldig voor;
mor. is in dat opzicht in de nieuwe wereld
er niet beter aan toe dan in de oude wereld.
Er ziin bepalingen gemaakt om tegen te
gaan, dat onbevoegden deelnemen aan de
stemming. Maar aan de misbruiken, die bij
de verkiezing voorkomen, dragen voor een
goed deel de organen schuld, die met de
leiding van het verkiezingswerk belast zijn.
Om daartegen gewapend te zijn, zijn ver
schillende voorzorgen genomen. In een aan
tal staten b.v. worden de ambtenaren, te
wier overstaan de verkiezing plaats heeft,
door de rechterlijke macht benoemd.
De vaststelling van den uitslag der ver
kiezing geschiedt in den regel door de wet
gevende macht van den betrokken staat,
maar dikwijls ook door het hoogste
plaatselijke gezag of door de rechterlijke
macht. Voor de beslissing van geschillen
wordt dikwijls de wetgevende macht van den
betrokken staat aangeroepen; in andere ge
vallen worden geschillen over de verkiezin
gen uitgevochten voor den rechter.
Ingevolge de wet vap 3 Februari 1887 is
voor de geldigheid van de verkiezing van
kiesmannen de uitspraak van de wetgeven
de macht van den betrokken staat beslis
send. Wanneer zulk eene uitspraak niet aan
wezig is, dan is de verklaring van de gel
digheid der verkiezing door den gouverneur
van den staat vereischt; die verklaring kan
echter door een overeenstemmend votum
van de beide huizen van het congres vernie
tigd worden. Ook wanneer de geldigheid
van de verkiezing der kiesmannen niet be
twist is, kan door een overeenstemmend
votum der beide huizen van het congres be
slist worden, dat de verkiezing niet behoor
lijk is geconstateerd;'maar het congres kan
niet vaststellen, dat de kiesmannen niet op
behoorlijke wijze gekozen zijn.
De tweede mogelijkheid van twijfel kan
rijzen, wanneer de op den eersten Dinsdag
van November gekozen kiesmannen, op den
tweeden Maandag van de daarop volgende
Januarimaand den president gekozen heb
ben en wanneer bij de telling der stembiljet
ten op den tweeden Woensdag van Februari
de juistheid van den uitslag der verkiezing
betwist wordt.
Bij het hierboven vermelde geval van be
twisting der verkiezing in 1876, ontbrak
eene duidelijke bepaling, wie had te beslis
sen over de geldigheid van de uitgebrachte
stemmen van kiesmannen en van de toege
zonden certificaten. t)e wet van 3 Februari
1887 is uitgevaardigd met het doel, in die
leemte te voorzien.
De oorSog.
Berlijn, 13 N.ov. (W. B.) Bericht uit
het groote hoofdkwartier van heden voor
middag.
Tusschen de Ancre en de Somme tijde
lijke sterke artilleriestrijd. Ons vuur joeg de
vijandelijke infanterie uiteen in het voorter
rein van onze stellingen ten zuiden van
Warlencourt en werkte tegen troepenopeen-
hoopingen in de Engelsche loopgraven ten
westen van Eaucourt l'Abbaye.
In Sailly-Saillisel hquden wij den ooste
lijken rand bezet. Aan beide zijden van het
dorp vielen de Franschen des namiddags
met sterke krachten aan; zij werden afge
wezen.
Ten noorden van Doller (Boven Elzas)
mislukte een Fransche aanval, die na artil
lerievoorbereiding was ondernomen.
P a r ij s, 13 Nov. (Havas). Namiddag
communiqué.
Van het geheel^ front is niets te berich
ten in den loop van den nacht buiten de
gewone kanonnades.
Londen, 13 Nov. (R.) Bericht van ge
neraal Haig.
Aan beide zijden van de Ancre werden
Duitsche stellingen genomen. Er wordt reeds
bericht, dat een aanzienlijk aantal gevan
genen gemaakt zijn. Wij ontwikkelden met
succes gas tegen vijandelijke stellingen te
genover Ransart. Wij drongen in vijandelijke
stellingen ten zuidoosten van Armentières.
Nader communiqué.
De Britsche troepen vielen heden morgen
de Duitsche stellingen aan de beide oevers
van de Ancre aan; men meldt reeds, dat
een groot aantal gevangenen gemaakt zijn.
De Duitsche artillerie ging voort den gehee-
len nacht te schieten op de Britsche stellin
gen te Lesboeufs en Gueudecourt. De gas-
ontwikkeling is gelukt tegen de Duitsche
loopgraven tegenover Ransart. Ten zuidoos
ten van Armentières drong een Britsche
raid in de Duitsche loopgraven.
Avondcommuniqué van generaal Haig.
Bij den aanval, hedenmorgen aan beide
zijden van de Ancre, slaagden wij er in de
Duitsche verdedigingswerken op een front
van bijna vijf mijlen binnen te dringenhet
zwaar versterkte dorp Saint-Pierre Dion viel
in onze handen. De aanval werd vóór het
aanbreken van den dag, tijdens een dichten
mist uitgevoerd. Er weiden den vijand zware
verliezen toegebracht
Er zijn reeds meer dan 3300 gevangehen
geteld en er komen er nog meer aan. De
strijd duurt voort.
Het ten noorden van de Ancre veroverde
front bestaat uit de oorspronkelijke Duitsche
frontlinie van loopgraven van buitengewone
sterkte.
Eerlijn, 13 Nov. (W.-B.). Bericht uit
het gioote hoofdkwartier van heden voor
middag.
Tusschen de zee en de Karpathen geene
belangrijke gebeurtenissen.
Ween en, 13 Nov. (W. B.) Officieel
bericht van heden middag.
Aan het front der legergroepen van prins
Leopold is niets van belang gebeurd.
Petersburg, 13 Nov. (Tel.-agent-
schap.) Communiqué van den grooten ge-
neralen staf.
Den 12en November werd generaal-ma-
joor Remezow, de dappere brigade-com
mandant, in de streek van Garbuzov en Gu-
kalow door een ontplofbaren kogel doode-
lijk gewond, terwijl hij de stelling inspec
teerde.
Aan de Narajowka in de streek van de
dorpen Lipitza Dolnaja en Svistelniki bom
bardeerde onze artillerie de vijandelijke
loepgraven. De vijand antwoordde met rpijn-
geschut- en mortiervuur. Het gev echt Is nog
aan den gang.
Aan de Bistritza ondernamen onze ver
kenners succesvolle tochten in de streek
van het dorp Boforodchany; na twee rijen
prikkeldraad-versperringen te hebben door
gesneden vielen zij vijandelijke hinderla
gen aan en maakten vele krijgsgevange
nen.
In de Woud-Karpathen werden de vijan
delijke aanvallen ten zuid-westen van het
dorp Dembroizia met de bajonet afgesla
gen, met zware verliezen voor den vijand.
Ten zuiden van Dorna-Watra herhaalde
de vijand zijne aarivallen. Deze duren nog
voort in de streek van Hallo en Toldesh.
W e e n e n, 13 Nov. (W. B.) Officieel
bericht van heden middag.
Op het Italiaansche front niets van be
lang.
Rome, 13 Nov. (Stefani). Officieel
communiqué.
Aan het front in Trente en Karintië vond
artillerievuur plaats. In het Terragnolo-dal
werd de beweging van vijandelijke troepen
door ons vuur gestuit. Aan het Guilische
front gebeurde niets bijzonders.
B e r 1 ij n, 1.3 Nov. (W. B.) Bericht uit
het groote hoofdkwartier van heden voor
middag.
In het Gyergyo-gebergte namen Duitsche
en O.-H. bataillons Bitca en Arsurilor. Daar
en op de hoogten ten oosten van Belbor
en op den oostelijken oever van de Putna
beproefden de Russen in meermalen her-
haolde aanvallen vruchteloos ons de verkre
gen terreinwinst te betwisten. Ook op de
bergen aan beide zijden van den Aitospas
werden vijandelijke aanvallen afgewezen.
Ten noordwesten van Kampolung is Can-
desti door onze troepen genomen.
Ten zuidoosten van den Rotenturmpas en
van den Szurdukweg en ten noorden van
Orsowa hadden de Rumeensche krachten
bij sterke tegenaanvallen geen succes. Zij
verloren weer naast bloedige verliezen,
meer dan 1000 gevangenen.
De langs de Donau tegen den linkervleu
gel van onze stelling in de noordelijke
Dobroedsja vooruittastende vijandelijke nf-
deelingen werden verdreven. Cemowodn
werd van den linker Donauoever uit zonder
succes beschoten.
B e r 1 ij n, 13 Nov. (W. B.) De thans bij
de teg'en Rumenië strijdende Duitsche
troepeq vertoevende vorst van Hohenzol-
lern heeft bij gelegenheid van een feestmaal
bij den opperbevelhebber van het negende
leger gezegd, dat hij door zijne persoonlijke
tegenwoordigheid bij het tegen Rumenië
strijdende leger uitdrukking heeft willen ver-
leerten voor leger en vloot aan zijn gevoel
van verontwaardiging als Duitscher tegen
den trouwbreuk van Rumenië.
(De vorst van Hohenzollern is een broe
der van den k-oning van Rumenië).
We enen, 13 Nov. (W. B.) Officieel
bericht van heden middag.
In de sfreek van Orsowa aan de Szurdulc-
pas en ten Zuid-Oosten van den Vörös-
Tonony-pas deed de vijand een vergeef-
sohen aanval tegen onze troepen.
Ten Noord-Westen van Kampolung wier
pen Oostenrijk-Hongaarsche en Duitsche
legerafdeelingen de Rumeniërs uit de hard
nekkig verdedigde plaats Cadesti.
Aan beide zijden van Soosmerzö werden
versohillende Rumeensche aanvallen afge
slagen.
In den sector van Tölgyes bestormden
Oostenrijk-Hongaarsche en Duitsche troe^
pen den berg Bitca Arsuritor ten Noorden
van Hollo.
Aanvallen van sterke Russische strijd
krachten, die ten Zuid-Oosten van Tölgye"
en bij Belbor tegen onze colonnes weiden
ondernomen, mislukten.
Sofia, 13 Nov. (Buig. agentschap).
Bericht van het hoofdkwartier.
In de Dobroedsja viel de vijand tweemaal
met een sterke troepenmacht den uitersten
linkervleugel van onze stelling aan; hij werd
telkens teruggeslagen. De steel Czernovoda
werd vanaf den linkeroever van den Donau
zonder resultaat gebombardeerd.
Aan de kust van de Zwarte Zee heerscht
rust.
Bukarest, 13 Nov. (Rum.-agent-
schap). Communiqué van het hoofdkwartier.
Aan de westelijke grens van Moldavië
tot aan Predelus, is niets gebeurd. In het
Prahovadal artillerie-bombardement, vooral
in den sector ten westen van de rivier. Wij
hebben twee aanvallen in de richting van
Roman van
ANNA" WAHLENBERG.
Geautoriseerde vertaling door
G. B. NORTAKKER.
17
„Nooit over gesproken? Olschoon
He ■•ft rij het je ook nooit voorgesteld?"
„Nee, nooit."
Dat is niet waar. Hij wii het alleen niet
erkennen. Misschien om mij te sparen.
Een wonderlijke liefde. Ik hoorde toch,
hoe zij vroeg, wat er van haar zou worden.
Hel schijnt van jou af te hangen, wat er van
haar ral worden."
Hij heeft niets te antwoorden, wendt rich
van mij af, staat met het hoofd in de handen
legen de chiffonnière geleund.
- „Frederik".
Onbewegelijk, ongevoelig voor mijn angst;
hij wil mij niet zien, wil mij niet hooren. Maar
Ik zal schreeuwen, zoodat hij moet hooren.
„rredenkl
Eindelijk. Maar zijn oogenl - Schuw als
jen misdadiger. Hij waagt het niet mijn blik
te verdragen of den zijnen op mij te richten.
En waarom vragen zij mij? Om vergiffenis?
Vergiffenis voor wat? Voor Iets, waarvoor
■ten geen vergiffenis kan geven?
„Frederik, verleden Zondag toen we zoo ver
gezeild hebben in 'dien harden wind, toen je
vroeg of ik bang was te sterven. Wilde je
toen zelf sterven? Zeg?"
„Ja, Brita dat wilde ik."
„Dan begrijp ik alles, dan behoef je niets
meer te zeggen!"
Dit stilzwijgen, dit wreede stilzwijgen.
Waarom wil hij nicl weten, wat ik denk? Is
het omdat ik nooit iets vrceselijkers kan den
ken dan werkelijk gebeurd is? Hij kan mij
geen enkele hoop of troost geven, daarom
zwijgt bij.
En ik ben het die moet spreken.
„Maar je behoeft niet langer te wenschen
dood le zijn, Frederik, en zij zal niet langer
vragen wat er van haar zal worden. Wees niet
bang meer. Voor jelui zal alles goed worden."
Weg uil het huis, wegl Weg, de deur uit!
Weg uit mijn bezoedeld, geroofd, geliefd thuis.
Nooit zie ik het weer
Wat wil hij. dat hij mij naroept, het kan
immers nooit meer goed worden?
En dat weet hij, hij tracht mij ook niet te
weerhouden. En nu roept hij al niet meer.
Ik kan niet. Mijn hand kan de deurpost niet
loslaten, de deur niet openen. Maar ik moet,
iemand kon mijn snikken hooren. Er kan
iemand komen.
Adieu mijn geliefd, dierbaar thuis! Adieu
mijn gelukkig en zonnig leven! Nu is zij het
niet meer die moet vragen „wat zal er van
mij worden?" Nu ben ik het.
XIL
Heb ik go >pen?
't Is half duister. Is het morgen of avond,
waar ben ik? Thuis in mijn bed$
Nee, daar niet. Nu weet ik het. Niet bij hem,
niet in mijn echt thuis. Daar kom ik nooit
weer. Nooit! Nooit...!
Ik berg mijn hoofd diep in de kussens, opdat
papa mijn snikken niet hoort.
En ik, die meende dat ik droomde. Twee
nachten heb ik niet geslapen en nu heb ik ge
droomd, dat ik thuis was, bij hem.
Thuis! Ik wil liever honderd nachten, nee
duizend nachten wakker liggen, dan mij daar
terug te droomen. Ik bezit geen ander thuis
dan dit, het atelier, de werkplaats, waar ik nu
in eenzaamheid en duisternis leef.
Papa?
Ja, zeker houd ik van hem, maar wat kan
hij voor mij doen? Hij staat er immers bulten
Hij kan het omhulsel van eenzaamheid en
duisternis, dat zich rondom mij gelegd heeft,
niet doordringen.
Niemand kan dat Hoe veel vriendelijke
handen mij ook Toegestoken worden, ze kun
nen mij niet bereiken. Door dat omhulsel
komt niemand. En of de zon schijnt, nooit
dringt die tot mij door. Mijn geluk is dood,
mijn vreugde is dood, mijn thuis is mij ontsto
len.
Vloek over de moordenaarster, en den dief!
Vloek over haar! Vloek over hem! Vloek!
Ik wil ze hier hebben, om verwenschingen
in hun gezicht te slingeren.
Verwenschingen! Verwenschingen over hen
beiden! En waarom ook niet over mij zelf? Ja,
verwenschingen over zulk een idioot als ik
ben, een dwaas, die meende een tamelijk goed
verstand te hebben en die nog niet eens den
geen kende, 'die haar het naast od de wereld
stond.
■Wie is hii?
Een vreemdeling, dien Ik nooit eerder ge
zien heb!
Gedurende vele jaren heb ik naast hem ge
leefd en geloofd dat ons levensdoel gemeen
schappelijk was. O, ons lief thuis, dat wij met
vereende krachten hebben opgebouwd, -en
onze dierbare arbeid, die we getracht hebben
beter en beter te maken, die we tot een kunst
hebben welen' op te werken, en die we te
zamen steeds meer en meer ontwikkeld zou
den hebben. En zijn gedachten, zijn meenin
gen, lagen die niet open voor mij! Ik meende
te zveten wat hij zou zeggen vóór hij sprak;
hoe hij zou handelen, vóór hij lets deed. En
dat hij mij liefhad wist ik zoo zeker, dat ilc
niet eens twijfelde. Heel zijn wezen kwam mij
immers zoo duidelijk te gemoet in zijn verlan
gen en teederheid. Als hij piano speelde, voel
de ik hoe zijn liefde mij omzweefde. Wanneer
ik sprak'op mijn gewone manier, over alles
wat mij te binnen schoot, zat hij glimlachend
te luisteren, alsof hij niet alleen luisterde naar
mijn woorden, maar zich ook verheugde over
mijn stem.
O, zijn glimlach, hoe duidelijk zie ik die
voor mij. En hoe schitterden zijn oogen soms,
het scheen mij of ik het vermogen bezat diep
in zijn ziel door te 'dringen en daar snaren
aan het trillen te brengen.
Frederik, Frederik, zeker had je me lief.
Nee, nu weet ik immers, dat hij dat niet
deed, tenminste niet altijd, dikwijls als ik
meende, dat hij naar mij verlangde, verlang
de hij naar iets anders, dal ik hem niet kon
geven. Anders zou'hetgeen gebeurd is, nooit
hebben kunnen gebeuren. Eerst nu heb ik ont
dekt, dat hij een ander is dan ik geloofd had.
Ik weet wat hij begeerde. Hij wil iemand
naast zich hebben, die uitsluitend in hein 0D-t
gaat, hem vereert als een halfgod en dat deed
ik niet. Ik had andere belangen naast hem. Ik'
had mijn werk ook lief en ik hield cr van nog
andere stemmen le hooren dan dc zijne. Maar.
dal bevredigde hem niet. In den grond van
zijn hart is hij een tiran, hoe vriendelijk hij
zich ook tegen de meesten gedraagt. IUj wil
heer en meester zijn en ondergeschikten onder
zich hebben.
En nu heeft hij iemand gekregen, die zijn
dienares is en hem aanbidt.
Daarin ligt haar toovcrkracht. Wat licefl zij
anders, dat hem boeien kan? Ze is mooi als
een pop, dat is waar, maar dal is niet iets,
dat hem boeien kan, dat weet ik. Ifaar ver-»
stand is eerder beneden dan boviyi hel mid
delmatige, haar opvoeding eveneens. Zij is
vervelend en tactloos. Maar dat alles wordt
goedgemaakt door het eene noodige. het uit
sluitend in hem opgaan, hem aanbidden.
Hoe lang zal zij die macht uitoefenen? Hoe
lang zal het duren, vóór hij die aanbidding
moe is? Want dal wordt hij, dat is zeker. Hij
zal weer naar mij terug verlangen. Ik zal over
haar zegevieren, ik kan me wreken als ik wil/
Ik krijg hem terug als ik wil.
Wil? Wat wil Ik dan, me wreken of hem
terug hebben?
En als ik hem terug kreeg, zou het dan weer
zoo zijn als vroeger? Zou Ik kunnen vergelen?
Zoo iels kan nooit vergaten worden, kan
nooit uitgewischt worden. Nooit, noolj in aller
eeuwigheid!
Maar overwinnen wil ik toch, haar vernies,
tigen, haar wegjagen Nee, ik behoef m*
geen mocile geven haaf 7-'eg te jagen, dat do»'
hii zelf wel
(Wordt yerYoIfld-ï,'
