PI
1êd" Jaarpang.
„DE EEMLANDER".
Donderdag 7 December 1916.
BUITENLAND.
De Koningin.
N- 136.
u ia A.M.. MARIE VAN VERSENDAAL.
Hoofdredactie! Q j_ VAN sCHAARDENBURa
Bureau: UTRECHTSCH ESTRAAT 46.
Kennisgeving.
Politiek Overzicht.
FEUILLETON.
AMERSFOORTSC
HmI 1
fe-y T-as rr- V
Uitgevers: VALKHOFF ft Ci
ABONNEMENTSPRIJS:
"fjs 3 maanden too* Ameretoort f 1.30.
Idem tranco per post
Per week (met gratis verzekering tegen ongelukken) Ö.12&.
Afzonderlijke nummers0.05.
Wekalfoksch bijvoegsel „De Hollandsche Huisvrouw" (onder
redactie van Thérèse Hoven) per 3 mnd. 50 cis.
Wekeliiksch btjvoegsel Pak me mei" per 8 mnd. 53 ets.
Intercomm. Telefoonnummer 6ö.
PRIJS DEK A.1) VERTENTIEN
Van 1—5 recel»f o.SO.
Elke regel moer0.1
Dienstaanbiedingen 1—5 rogeii
Grooto letters naar plautsi uimte.
Voor handel en bodrijl bestaan /oor voordeelige bepalini i
tot het herhaald advorleeron in dit Blad, u(j abonnoniófit.
Eene circulaire, bevattende de voorwaarde:!, wordt op
aanvraag toegezonden.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders der gemeente
Amersfoort brengen ter openbare kennis, dal
bij hun besluit van den 28. November 191G aan
J. Wamaer, voorzitter der Coöperatieve Slage
rij alhier en ziine rechtverkrijgenden voorwaar
delijk vergunning" is verleend tot het oprichten
van een slacht plaatsje ten behoeve van ge
noemde slagerij in hel perceel alhier gelegen
aan de Hellestraat bij het kadasler beltc-nd
Onder Sectie E No. 20.
Amersfoort, 2 December 1Ö1G.
Burgemeester *en Wethouders voronoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
A. IJ. tift*rPA. V. RND\X IJCK.
Do stand van don werold-
strijd.
De tegenslag van den strijd, die in Wala
chije gevoerd is onder den rook. van Bulca-
rest en woaivan de gister verrichte bezat
ting van de Rumeensche hoofdstad
door de legers van den vierbond het
gevolg is, is in Londen gevallen. Daar is
het kabinet-Asquith in volle ontbinding.
Lloyd George, die achtereenvolgens als
kanselier van de schatkist en als minister
van oorlog den oorlog tot het uiterste in
alle toonvallen heeft gepredikt, heeft willen
heengaai., omdat de eerste minister niet
wilde treden in *ijn denkbeeld, dat uit den
op nieuw samengestelden oorlogsraad, d. i.
het verkleinde kabinet, dat voor de behan
deling van de met den oorlog In verband
staande zaken is Ingesteld, de eerste minis
ter zou zijn buitengesloten. Asquith stond
er op, dat den eersten minister zou worden
gegeven wat hem toekwam: het voorzitter
schap in den oorlogsraad; maar door even
eens ontslag te vragen, stelde hij den koning
in de gelegenheid te kiezen tusschen hem
en Lloyd George. De koning heeft er geene
onzekerheid over laten bestaan, naar welke
zijde zijne neiging gaat; hij heeft dadelijk
het door Asquith gevraagde ontslag aange
nomen en Bonar Law bij zich laten komen,
een der leden van het kabinet, van wie be
kend was, dat zij aan de zijde van Lloyd
George stonden.
Na de weigering van Bonar Law om als
hoofd van het kabinet op te treden, is Lloyd
George ontboden. Die heeft de opdracht tot
samenstelling van een nieuw kabinet aan
vaard.
Het verband tusschen deze krisis in de
Engelsche regeering en den loop van den
strijd in de vlakte van Walachije is niet te
miskennen. Men koesterde in de laat
ste dagen bij de Entente geene illu-
siën meer over het lot, dat Bukarest
te wachten stond. Ronduit werd door
Fransche militaire deskundigen de raad
gegeven, de vesting Bukarest prijs te geven.
Kolonel Rousset schreef in de Petit Pari-
sie.n: „Of Bukarest al dan niet valt, is eene
vraag, die uit een zuiver militair oogpunt
bijzaak is, als maar de vereenigde Russo-
Rumeensche legers hunne gevechtswaarde
behouden." Generaal Verraux gaf in de
Oeuvre den raad tot eene spoedige en vol
ledige ontruiming van Bukarest. Hij drukte
de hoop uit, dat het Rumeensche legerbe
stuur uit den val van Maubeuge en dien van,
de Russische vestingen de les mocht putten,
dat de artillerie dadelijk uit de vesting ver
wijderd moest worden. Ook het voorbeeld
van Metz uit den oorlog van 1870/71 Is
aangehaald els eene waarschuwing, dat het
Rumeensche leger zich niet in het ver
schanste kamp van Bukarest moest laren in
sluiten.
Nu is Bukarest zonder strijd prijsgegeven,
en deze deskundigen kunnen zich een pluim
op den hoed steken en het Rumeensche le-
gerbevel prijzen, dat hun verstandigen raad
heeft gevolgd.
Het is inderdaad juist, dat van meer ge
wicht dan het lot van de hoofdstad van Ru
menië het lot' is van het Rumeensche veld
leger. Wanneer Bukarest in handen valt van
den tegenstander, maar het veldleger zich
heeft kunnen redden uit de dreigende on'c-
klemming, dan is de Rumeensche veldtocht
niet ten einde. Men kan zelfs twisten over
de vraag of het feitelijk eene nederlaag voor
de Entente is, dat Bukarest is ontruimd; men
kan daaraan de glimp geven, dat dit vrijwil
lig is geschied. Maar eene moreele neder
laag is dat zeer zeker, een slag, die pijnlijk
moet worden gevoeld. Hervé heeft in zijn
orgaan, de Victoire, de gevoelens van zijne
landgenooten vertolkt, door te zeggen, dat
iederen Franschman een blos van schaam
te in het gezicht moet stijgen, wanneer hij
er aan moet denken, dat Rumenië, dat zich
zoo edelmoedig voor de Entente heeft op
geofferd, misschien het lot van Servië iege-
moet gaat.
Toen de eerste alarmbei ichten uit Rurue-
nië kwamen, is in het Biitsche parlement
met bezorgdheid gevraagd wat er werd ge
daan om Rumenië hulp te brengen. De re
geering heeft geantwoord, dat alles gedaan
werd wüt mogelijk was. Maar dat was, voor
zooveel de westersche mogendheden be
treft, niet veel. Het eenige lid van de En
tente, dat in staat was eene hulp te verlee-
nen, die iets beteekende, was Rusland. Er
is ook Russische hulp verleend. Rusland is
niet karig geweest met het verleenen van
hulp. In de vlakte van Walachije en in de
Dobroedsja staan de Russische troepêr.
naast de Rumeniërs in den strijd; het offen
sief aan de grens van Moldavië en Zenen-
bergen, dat tof ontlasting van het in Wala
chije deerlijk in de klem zittende Rumenië
is begonnen, neemt Rusland geheel voor
zijne rekening.
Maar afdoende is de Russische hulp niet
geweest. Wat daarvan de reden is ziet men
uit een artikel van de Russki Invalid, het of-
ficieele Russische militaire orgaan, waarin
over de operatiën in Zud-Walachije opmer
kelijke dingen worden gezegd. Men leest
daarin dit
„Er dreigt een ernstige keer voor de za
ken in Rumenië. De aan dc uiterste linker
zijde opercerende vijand tracht de Rumeen
sche legers te overvleugelen, een gevaar dat
sedert den Donau-overgang bij Zimnicea en
Giurgiu mogelijk is geworden. De dichte
bosscnen van het Perim-eiiand misleidden
de Rumeensche waakzaamheid; maar ook
zonder dat waren de Rumeensche troepen
niet in siaat den geduchten aanval af te
weren. De uit het westen komende aanval
is niet minder gevaarlijk. Sedert de Alt is
overgetrokken, is er geen ernstig beletsel
meer aanwezig totdat de vestinggordel van
Bukarest is bereikt. Het Rumeensche leger-
bevel, dat dringend Russische hulp in de
Dobroedsja verlangde, heeft, zooals nu
blijkt, zich door den Duitschen generalen
staf om den tuin laten leiden. Toen de Rus
sische versterking naar de Dobroedsja
kwam, geschiedde de aanval van Falken-
hayn, die tot dien tijd door het Dobroedsja-
offer.sief gemaske d was. De Russen zijn
nu riet in stuat, gelijktijdig verdere legers
naar Walachije te zenden.'
Deze mededeeling, die neerkomt op eene
verklaring van onmacht van Russische zijde,
werpt een merkwaardig licht op de gebeur
tenissen, die zich thans op het oorlogstoo-
neel in Rumenië afspelen en waarvan wij
den terugslag bespeuren in de Londensche
regeeringskringen.,
j
De oorlog.
Berlijn, 6 Dec. (W. B.) Bericht uit
het grootc hoofdkwartier van heden voor
middag.
Afgezien van den ook gisteren tijdelijk
sterken artilleriestrijd ir. het Sommegebied,
is cr niets bijzonders.
P a r ij s, 6 De c. (Havas.) Namiddagcom
muniqué.
De nacht verliep zonder incident. Er is
niets te vermelden.
Den 4en velde adjudant Dorme zijn 17e
Duitscl'.e vliegtuig neer. Het toestel viel Uit
eene hoogte van 600 Meters neer bij Mons-
en-Chaux, ten zuid-oosten \an Péronne. De
kwartiermeester Viallet velde zijn zevende
vliegtuig neer, dat neerkwam ten oosten van
Beugny (bij Atrechl).
Avon d c ommuniq ué.
De artillerie was werkzaam bij Boucha-
vesnes. In Champagne dreef onze artillerie
een vijandelijk detachement ten noordoos
ten van Fontaine-en-Dormois uiteen.
Op den linkeroever van de Maas deden
de Duitschers na een geweldige artillerie-
voorbereiding een aanval tegen een vooruit
springende stelling op.de hellingen van heu
vel 304. Zij werden door een hevig ma
chinegeweervuur ontvangen en kregen
slechts voet in enkele voorste loopgraaf-
stukken.
Berlijn, 6 Dec. (W. B.) Bericht uit
het g-rooie hoofdkwartier van heden voor
middag.
De stellingen aan de Narajowka lagen
onder een levendig vuur van de Russische
artillerie.
Weenen, 6 Dec. (W. B.) Officieel be
richt van heden middag.
Op het front van prins Leopold van Beie
ren waren geene bijzondere gebeurtenissen.
Petersburg, 6 Dcc. (Tel.-agent-
sohap). Communiqué van den grooten gene
ralen staf.
Ten Z.-W. van Pomorsham in de stdeek
van Koninkha hebben onze verkenners een
vijandelijken post aangevallen en eenige ge-
vengenen gemaakt.
Aan de Bystritsa in de streek van Stary-
Lisetz hebben de onzen met surces verken
ningstochten- ondernomen.
In de Woud-Karpathen bezetten wij een
hoogte, drie werst ten W. van Jablonica,
maar moesten deze ten gevolge van het he
vige geschutvuur van den vijand weer ont
ruimen.
W e e n e n, 6 D e c. (W. B.) Officieel be
richt van heden middag.
Op het Italiaansche front is niets van be
lang gebeurd.
In den naoht van den 5en bewlerp een
van onze maiinc-vliegluigeskaders met wo
ces militaire objecten te Monfalcone met
zware bommen. Ondanks het hevige afweer-
vuur keerden alle vliegtuigen behouden te
rug.
Rome, 6 Dec. (Stefani). Officieel com
muniqué.
In de streek van de Boven-Astico duurde
de artilleriewerkzaamheid gisteren voort.
Vijandelijke troepen, d«e onze stellingen bij
Scotalori trachtten te naderen, werden met
gemak teruggeslagen. Aan het Giulia-front
levendige artillerie-actie, in de streek van
Görz tot aan de zee hevige kanonnades.
B e r 1 IJ n, 6 Dec. (W. B.) Bericht uit
hei groote hoofdkwartier van heden voor
middag.
In de Woud-Karpathen viel de Rus aan
ten noorden van den Tartarenpas en vier
maal aan de Ludowa. Zijne nieuwe offers
aan menschenlevens brachten hem geene
successen. Het aantal gevangenen uit do
voor ons gunstige-gevechten aan de WercW
Debry steeg tot 275 man, de buit tot 5 ma
chinegeweren en 4 mijnwerpers. In het Tro-
tosuldal werd een sterke Russische druk te
gen de voorste linie in eene vooraf gen 1
gemaakte, een weinig naar achteren lo
gen tweede stelling opgevangen. Ten noor
den van den Ojtozpas gekikte het weg -
men van een Russisch steunpunt bij geringe
eigen verliezen, 60 gevangenen bleven
de hand van de Duitsche aanvallers Aan
het Bozkodal, ten zuidoosten van her hek':
van Kezdivazarhely bracht een dóór de
Duitsche en 0.-H. troepen uitgevoerde oh-
verhoedsche aanval een aanmerkelijk siub'
Rumeensche stelling met twee officieren,
ruim 80 man en veel daar op - stapelde mu
nitie ln ons bezit.
Van de legergroep Mackensen nadert hel
zegevierend voortwaarts dringende negende
leger al strijdende den spooiweg Bukarest—-
Ploesti—Campina. Onder don invloed vnnf
deze beweging ontruimde de tegenstander
de stellingen ten noorden van Sinaia, dat
des avonds door de O.-H. troepen na strijd
genomen werd.
Het Donauleger zuiverde op den zuid-lij
ken oever van de Argesul de nog door Ru
meniërs bezette plaatsen. Het is bezig naar
Bukarest op te tTekken. Aan de Donau zijn
Russische aanvallen van het oosten uit te
ruggeslagen.
De O.-H. en Duitsche troepen, die in zuid
westelijk Walachije de ln ontbinding terug
wijkende Rumeensche troepen volgen, dwon
gen den tegenstander aan de Alteen ge
vecht. Dc vijand, wien op rlcn ooslelijkan
oever de weg Is versperd, verloor gisteren 26
officieren en 1600 man als gevangenen cn
4 kanonnen Behalve dit getal zijn den 5en
December meer dan 4400 Rumeniërs ge
vangen genomen. Aan den spoorwey ten
noordwesten van Bukarest vielen V-n-
lijke tarwé voorrad en In ónre handen die
door de Engelsche regeering aangekocht erv
door schilders als zoodanig gekenteekend
waren.
Aan het Dobroedsjefront heerscht rust.
W e e n e n 6 Dec. (W.-B.). Officieel be
richt van heden middag.
Het Donauleger sloeg ten westen van den
mond van de Argesul Russische aanvallen
af en zuiverde zuidwestelijk van Bukarest de
aan den rechter rivieroever gelegen plaat
sen. De zegevierend voorwaarts dringende
O.-H. en Duitsche krachten van generaal'
von Palkenhayn naderen den van Bukarest
over Ploesti naar Campina leidenden spoor
weg. O.-H. troepen wierpen, in noordelijke
richting oprukkende, den vijand bij Sinaift
en bezetten die plaats. De troep van kolonel
von Szivo bereikte, de in westelijk Wala-
ftgËÊSÈ&ÈSÉtil
De idealist ziet, wanneer hij in geestdrift
geraakt, gouden bergen, de materialist ge
raakt in geestdrift, wanneer hij bergen goud
jJet.
Roman van
ANNA WAHLENBERG.
Geautoriseerde vertaling door
G. B. NORTAKKER.
07
Als ik slechts mijn woord tegenover me
«elf gehouden had, en Sigfried alles verteld
had, dien avond dat ik hem opgebeld heb om
hier te komen. Dan was ik zeker van dat
eeuwige getob over Frederik afgekomen.
Wanneer men spreekt over iets dat ons
plaagt en verontrust, dan smelt het immers
weg. Maar ik kon niet. Telkens als ik wilde
beginnen, kleefde mijn tong vast, en kon ik
geen woorden vinden.
Waarom? Is het dan een schande, dat Fre
derik hier geweest is?
Maar ik kan het immers verklaren, be-
foepsbelangstelling van beide kanten. En
waarom zou ik hem vermijden? Zou het niet
•en groote schande geweest rijn zoo mijn
vrees te openbaren? Zou dat niet hetzelfde
geweest zijn als
Wordt er geklopt?
Ja, zeker wordt er geklopt. Ik heb het dui
delijk gehoord, ondanks het rumoer van de
straat Is hij het?
Maar het kan ook iemand anders zijn. Eer.
bedelaar die het niet waagt te bellen, of een
klant, die het drukknopje van de bel niet kan
vinden.
Nog even luisteren of het kloppen ook
terug komt. Geen geluid maken, aandachtig
luisteren f
Ja, daar is het weer.
Ik moet naar de deur gaan om beter te
luisteren. Dc moet weten of hij het is.
Zachtjes, zachtjes, zoodat men buiten
mijn schreden niet hoort. Als het een bede
laar is, dan gaat hij spoedig weg, dan ver
veelt het hem wel en is hij al weg. Als het
een klant of een boodschap is, dan zal er
zeker dadelijk gebeld worden. Maar als hij
het is, dan klopt hij stellig nog eens.
Geen geluid uit de vestibule. Is hij. weg
gegaan?
Ik luister met mijn oor tegen de deur.
Ja, er is iemand. Iemand die beweegt, die
wacht, en ongeduldig beweegt.
Kan hij het zijn? Begint hij eraan te twij
felen, dat ik tot openen bewogen kan wor
den?
Ja, hij is het.
Die diepe, haastige ademhaling. Zijn
schouders trekken op van zenuwachtigheid.
Als hij eens wist, dat ik hier zoo vlak bij
hem sta. We zouden met elkaar kunnen
fluisteren.
Is hij ongelukkig? Wat wil hij van mij
Heelt hij mij misschien iets gewichtigs te
zeggen, iets dal ik moet weten?
Weer klopt hij I
Mijn hond ligt op de grendel, gereed te
openen.
Zal ik Alleen voor dezen éénen keer,
voor dezen éénen keer?
Ik weet niet meer wat ik doe. Weg van
hier vóór ik een onherstelbare dwaasheid
doe. Maar zachtjes, zachtjes, dat hij mij niet
hoort. In het atelier ga ik op de sofa tus
schen de kussens liggen, die mijn hoofd
verbergen.
Nu mag hij aankloppen. Ik hoor het toch
niet meer.
Als een afgewezen bedelaar staat hij bui
ten voor mijn deur en hoopt nog. Een dak-
fooze, die binnen wil en zich enkele oogen-
blikken wil warmen onder het dak van een
ander. Ja, dakloos, want waar hij woont, is
zijn thuis niet. Hij kan daar niet werken,
niet musiceeren, niet droomen. En een
woonplaats waar men geen lust tot arbeid of
droomen heeft, is geen thuis.
O, Frederik f Arme Frederik f
Maar ik kan je immers niet helpen F Je
moet je troost ergens anders zoeken dan bij
mij. Je hebt zelf je weg gekozen. En nu
moet ik den mijnen gaan.
Van avond komt Sigfried. Dan zal ik je
verraden. Dan zal ik vertellen hoe je hier
bent gekomen onder allerlei voorwendsels
en hoe je hier in de laatste dagen gestaan
hebt en tevergeefs op mijn deur hebt ge
klopt En dan moet hij mij zeggen wat ik
moet doen om je te dwingen mij met rust
te laten.
Ik zal al mijn onrust op hem werpen, en
daarna zal het goed worden. O, Frederik,
Frederik, sta je daar nog?
Ik moet me vastklemmen aan de sofa,
zóó dat mijn vingers pijn doen, anders spring
ik op om hem binnen te laten.
XXVIU.
Die eeuwige politiek I Ik kan dat vandaag
niet verdragen. Vader verveelt het nooit, en
Sigfried is er ook zeer bij geïnteresseerd. Ik
houd het niet langer uit in vader's rookerige
kamer. Beter is het naar het atelier ie gaan
en nog een oogenblikje te werken. Ze mer
ken toch niet dat ik weg ga.
Nee, geen van beiden ziet naar mij. Geen
van beiden zegt een woord om mij tegen te
houden. Nu, ze denken natuurlijk niet an
ders dan dat ik van plan ben dadelijk terug
te komen.
Heerlijk is* hier de frissche lucht. ïs het
onaardig tegenover Sigfried? Maar ik blijf
hier slechts een klein poosje, slechts zoo
lang tot mijn longen gezuiverd zijn van den
rook en mijn ooren van de politiek. Dan ga
ik weer naar binnen. Of zal ik nu met Sig
fried spreken? Het moet toch eens gebeu
ren. Het moet, moet f Het is immers gemak
kelijk genoeg hem hier alleen te krijgen. Ik
behoef slechts in de deur van het atelier
te gaan staan en hem te roepen dat ik hem
iets wil toonen.
O God, hoe zal ik over alles kunnen spre
ken? Het is zoo moeilijk, 't Is of ik moet be
kennen, dat ik een misdaad heb begaan.
Laat ik nadenkenheel stil met de hand
onder het hoofd zitten om na te denken.
Ik moet hem duidelijk maken, dat het niet
mijn schuld was, dat Frederik hier boven
kwam. Maar hoe moet ik het hem vertellen,
dot hij dit begrijpt. Hoe
Nee, ik kan mijn gedachten niet ordenen.
Absoluut niet, het wordt een warhoop. Als
ik het vertel, moet ik het maar aan het toe
val overlaten. Maar nog kan ik hem niet hier
roepen. Mijn hoofd moet eerst wat rust heb
ben, ik moet eerst wat werken.
Een dozijn portretten klaar. Als ik nu niel
ga, komt vader mij hier roepen, maai ik ga
nog niet, ik wil er nog eerst een paar klaar
maken.
Paar is Sigfried in de deurl
Hij komt bij mij, inplaats van ik bij hem.
Wal zal hij van mij denken, dat ik hier zit te
werken
„O, neem me niet kwalijk Sigfried, maar
als papa zoo warm loopt voor de poiitiek....'
„Dan heeft het werk plotseling haast.
Hij glimlacht en vergeeft.
„Maar nu kom ik hier om je te vertellertj
dat we een pauze hebben gemaakt, je i.unl
dus gerust terugkeeren."
„Dank je. Maar ga even hier zitten óór
je teruggaat Hier heb je een gemakkelijken
stoel."
(Wordt vervolgd.)
