„DE EEMLANDER".
Donderdag 28 December 1916.
BUITENLAND.
BINNENLAND
ZONNEWEELD2
N* 152.
15de Jaargang.
Bureaat UTRECHTSCHESTRAAT 46.
r - a
Laagkaarsige
KOLONIËN.
By.zonder mooi wil l.
KJein model y
FEUILLETON.
Hoofdredactie!
MARIE VAN VBRSENDAAL
Mr. O. VAN SCHAARDENBURG.
Uitgevers: VALKHOFP Co.
ABONN EM ENTSPBUa
•«r 8 nuodu rooi f J
J»«n'»k»riiiK tig.n ongelukken)»
A/tender)Ijk* nummer»«•"3'
W»k«ltikMb btjToegMl ,Dt BManiidu BuUfnm* (ond.r
redsoti. TOS Tbérè» Horen) per a mud. 56 cl».
Wekeliik&eh bijroeireel ,Pai m* mtf per 8 mud. 5» c<*.
fatercomm. Telefoonnummer 60.
PRIJS DER 4.D VERTENÏIEN
Van 1-5 recel»f «.S«.
Elke regel moer
L>ion9taanbiodingen 1regelt o. 50.
Qroote lottere naar plaatsruimte»
Voor handol en bodrijl bestaan zeer voordeeligo bepalingen
tot hot herhaald advorteoron in dit Blad, 'oy abonnemont
Eene circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
Hat antwoord op do vradcanota'a.
Londen, 2 7 Dee. (R.) Wij vernemen,
riet er overleggingen gaande rijn tusschen
de hoofdsteden van de geallieerden betref-
lende het antwoord op het Duitsche vredes
voorstel. Er is een ontwerp-antwoord opge-
«teld in Parijs en dat is nu een onderwerp
van besprekingen tusschen de verschillen
de ministeriën.
Er is nog niets beslist betreffende een
antwoord op de Amerikaansche nota; maar
het is r'"4 waarschijnlijk dat een officieele
•tap zn! jrden gedaan betreffende deze of
de Zwitsersche nota, voordat de geallieer
den een besluit hebben genomen over het
Duitsche voorstel.
Wij vernemen, dat de Britsche regeering
geene nota van Zweden betreffende den
vrede heeft ontvangen, zooals is gemeld. De
berichten uit Zweden geven echter aanlei
ding om te gelooven, dat zulk een nota
spoedig is te verwachten.
Berlijn, 27 Dec. (W. B.) De staats
secretaris voor Buitenlandsche zaken heeft
heden aan den Zwitserschen gezant, in ant
woord op het schrijven van 22 dezer, de vol
gende nota overhandigd:
De keizerlijke regeering heeft er kennis
van genomen, dat de Zwitsersche regeering,
in aansluiting op een reeds geruimen tijd
gaande zijnde gedachtenwisseling met den
heer president van de Vereenigde Staten
van Amerika, bereid is ook harerzijds voor
toenadering tusschen de strijdende volkeren
en tot-stand-koming van een duurzamen
vrede werkzaam te zijn.
De geest van ware menschelijkheid, waar
door de stap van den Zwitserschen Bonds
raad gedragen is, wordt door de keizerlijke
regeering op zijne volle waarde geschat.
De keizerlijke regeering heeft er den heer
president van de Vereenigde Staten van In
kennis gesteld, dat rechtstreeksche gedach
tenwisseling haar het meest geschikte mid
del toeschijnt om tot het gewenschte resul
taat te komen.
G^?id door de overwegingen, op grond
waarvan Duitschland den 12en December de
hand tot vredesonderhandelingen bood, liet
de keizerlijke regeering eene spoedige bij
eenkomst van gedelegeerden van alle oor.
logvoerende staten op een neutrale plaats
voorstellen.
In overeenstemming met den heer presi
dent van de Vereenigde Staten van Ameri
ka is de keizerlijke regeering van meening,
dat het groote werk der voorkoming van toe
komstige oorlogen eerst na beëindiging van
den huidigen volkerenstrijd ter hand kan
worden genomen. Zij zal, zoodra dit tijdstip
gekomen is, met vreugde bereid zijn aan
deze verheven taak mede te werken.
Wanneer Zwitserland, dat zich, trouw aan
de edele overleveringen van het land, bij het
verzachten van het lijden in den huidigen
oorlog onsterfelijke verdiensten heeft ver
worven, ook zijnerzijds bij wil dragen tot
waarborg van den wereldvrede, zal dit het
Duitsche volk en de Duitsche regeering
hoogst welkom rijn.
Weenen, 27 Dec. (Corr.-bureau). Op
de nota, welke den 23en Dec. door den
Zwitserschen gezant te Weenen aan den mi
nister van Buitenlandsche zaken overhan
digd is, heeft de minister van Buitenland
sche zaken den 27en Dec. het volgende ant
woord aan den Zwitserschen gezant over
handigd:
De edelmoedige opwelling van president
Wilson vond bij de Oostenrijk-Hongaarsche
regeering een zeer sympathieke ontvangst,
d-'c ook in het gisteren aan den Amerikm-
schen gezant overhandigde en den Zwitser,
scnen gezant in afschrift toekomende ant
woord tot uitdrukking is gekomen.
Terwijl de minister van buitenlandsche
zaken de eer heeft, den Zwitserschen gezant
te verzoeken dit afschrift ter kennis van den
Bondsraad te brengen, voegt zij erbij, dat de
Oostenrijksch-Hongaarsche regeering in
den steun van de vredespogingen van Wil-
son, door de regeering van het Eedgenoot
schap, een uitvloeisel van die edele en
menschlievende gezindheid ziet, welke Zwit
serland zich sedert het begin van den oor
log beijverd heeft tegenover aile oorlogvoe
rende mogendheden aan den dag te leggen
en op zoo hoogst doeltreffende wijze in da
den om te zetten.
Sofia, 27 Dec. (Buig. agentschap).
Radew, de Bulgaarsche gezant te Bern, heeft
heden opdracht gekregen den Zwitserschen
bondsraad het antwoord der Bulgaarsche
regeering op zijn nota betreffende den vre
de te overhandigen. Dit antwoord is gelijk
luidend aan dat van de andere mogendhe
den van den Vierbond.
Het antwoord van Bulgarije aan de Ver
eenigde Staten is vertraagd, omdat de Ame
rikaansche gezant te Sofia Wilson's nota
om redenen van technischen aard, nog niet
heeft kunnen overhandigen aan de Bulgaar
sche regeering.
Frankforta M., 2 7 D e c. (W. B.) Aan
de Frankf. Ztg. wordt uit Zurich bericht, dat
de Vereenigde Staten Brazilië hebben uitge-
noodigd aan de actie ten gunste van den
vrede deel te nemen.
Washington, 27 Dec. (R.) Br is be
richt ontvangen, dat Zweden eene nota aan
<W oorlogvoerenden, heeft gezonden, om te
vragen, dat vredesvoorwaarden in overwe
ging tullen worden genomen. Afschriften
rijn gezonden aan de onzijdige staten.
De oorlog.
De Jongste strijd In Groot-Walachije is
weer In het nadeel van de Russo-Rumenen
uitgeloopen. In een rijfdaagsche worsteling
rijn hunne liniën doorgebroken; ten zuidwes
ten van Rimnicul-Sarat zijn zij geheel geno
men over eene breedte van 17 K.M. Rim
nicul-Sarat is door de troepen van den vier
bond bezet. Ook de tegenover het Donau-
leger staande Russo-Rumenen zijn terug
moeten gaan.
Van de overige oorlogstooneelen geen
nieuws.
Londen, 27 Dec. (R.) Bericht van
Lloyds.
De Deensche bark Johan is in den
grond geboord.
Londen, 27 Dec. (R.) Volgens een
Lloyds bericht, zijn gisteren de Belgische
stoomtrawler Neptune en de Engelsche
schoener Agnes tot zinken gebracht. De op
varenden zijn aan land gezet. Van een
Deensche bark, die in den gTond werd ge
boord, is de bemanning door het Nederland-
sche stoomschip Noordwijk gered.
Bern, 27 Dec. (W. B.) Het Italiaansche
stoomschip Angelo Parodi, van 3825 bruto
registerton, is door een duikboot tot zinken
gebracht.
P a r ij s, 2 7 Dec. (Havas). L'Information
meent te weten, dat het bericht, dat de Duit
sche duikboot U 46 in de Fransche wateren
tot zinken is gebracht, juist is.
Madrid, 27 Dec. (Havas). De toestand
van de handelsmarine is buitengewoon ern
stig geworden door het optreden der Duit
sche uuikbooten. Dé bladen publiceeren don
ook een oproep aan de regeering, om de
noodige maatregelen te treffen, dat de vlag
geëerbiedigd wordt
Weenen, 27 Dec. (Corr.-bureau). Het
keizerpaar is heden morgen met een groot
gevolg voor de kroningsplechtigheden naar
Budapest vertrokken.
Schwerin,27Dec. (W.-B.). De groot
hertogin van Mecklenburg-Schwerin is heden
nacht voorspoedig van eene prinses beval
len.
Luxemburg, 27 Dec. (W. B.) Het
Luxemburgsche ministerie heeft ontslag ge
nomen. Men verwacht, dat een nieuw kabi
net zal wordan gevormd met uitschakeling
van den minister van landbouw. Weiter.
N e w-Y o r k, 2 7 Dec. (R.) De Federal
Reserve Bank Is gemachtigd de Bank of
England te benoemen tot haar correspon
dent onder de Amerikaansche bankwetten.
Deze radicale afwerking vn de bestaande
politiek brengt praktisch de Amerikaansche
en Britsche regeeringen in rechtstreeksche
betrekking met elkaar. De eerste uitwerking,
die daarvan wordt verwacht, zal rijn eene
merkbare vermindering in het gebruiken van
god bij de regeling van de internationale
balansen. Een gelijke gedragslijn zal waar
schijnlijk worden aangenomen met andere
landen, speciaal met Frankrijk.
Oost-lndlë
Hooggerechtshof In Wed -Indië.
Uit Weltevreden wordt aan de Tel. ge
seind:
Naar ik verneem, heeft de heer Uhlenbeck
verzocht zijn benoeming tot president van
het Hooggerechtshof in Ned.-Indië in te
trekken. De vice-president, de heer Kruse-
man# heeft ontslag gevraagd.
Muitende mnrine-matrczen.
Men seint nader uit Batavia
Van 70 marine-matrozen, uit Nederland
per stoomschip Ternate naar Ned.-Indië ge
zonden, werd één, na het vertrek uit Sabang,
wegens wangedrag opgesloten, maar door
de overigen weer vrij gelaten. De Ternate
was genoodzaakt naar Sabang terug te kee-
ren, waar 15 marine-matrozen achter slot en
grendel werden gesteld en te Padang nog
weer 4.
De Ternate heeft daarop de reis naar Ba
tavia voortgezet.
Kameroverzicht.
Eerste Kamer.
Vergadering van Woensdag 27 December,
geopend te 2.15. Voorzitter Baron van
Voorst tot Voorst.
De Voorzitter doet mededeellng van
een ingekomen schrijven van den voorzitter
eno nder-voorzitter, resp. van Belgische Ka
mer en Senaat, ter geleide van een gedrukte
bijlageappel des ouvriers Beiges ouvriers
au monde civilisé en een motie van den
universeelen liefdebond te Batavia. De Voor.
zitter stelt voor die ter griffie te deponeeren
ter inzage voor de leden. Conform besloten.
Vervolgens wordt overgegaan tot het trek
ken der afdeelingen.
De leden begeven zich naar de afdeelin
gen tot het kiezen van voorzitter en onder
voorzitter.
Regeling von werkzaamheden.
No eene korte pauze wordt de verga: ,inj»
heropend.
De Voorzitter deelt mede, dat tot voorzit-
ters der afdeelingen zijn gekozen de heeren
Van Nierop, Verheijen, Drucker en Kraus
en tol onder-voorzitters de heeren Van den
Berg van der Feltz, De Vos van Steenwijk,
Tjarda van Starkenburgh en Beckers. Voorla
dat de centrale sectie besloten heeft een
aental wetsontwerpen in de afdeeliiv en ta
doen onderzoeken, waaronder de verhooging
van Hoofdstuk 8 der Begrooting 1916 (bui-
tengewoon crcdiet).
In de afdeelingen zal worden ondc.zochl
de successiewet.
De vergadering wordt verdaagd tot Vrij
dagmorgen II uur.
Berichten,
De Staatscourant van 27 December be»
vat o.a. de volgende Kon. Besluiten
van 1 Januari 1917, aan den reserve eer»
ste-luitenant J. Bossers van het 41ste batal
jon landweer-infanterie ter zake van onge.
schikfheid voor de verdere waarneming van
den militairen dienst tengevolge \an H»
chaamsgebreken, eervol ontslag uit den mi
litairen dienst verleend; met toekenning van
pensioen;
benoemd bij het reserve-personeel der
landmacht, met bestemming voor den dienst
bij de landweer, bij de infanterie der land.
weer, tot reserve-kapitein, de tijdelijk tot re
serve-kapitein bij het wapen der Infanterie
benoemde, eervol ontslagen eerste-luitenanl
van gemeld wapen E. N. L. Ouadekker;
Is tijdelijk benoemd bij het reserve-perso
neel der iandmacht bij het personeel van
den geneeskundigen dienst, tot reserve-of
ficier van gezondheid der 2de klasse, da
landstormplichtige W. J. Wemmerslager van
Sparwoude;
eervol ontslagen als controleur van hel
biritengewoon zegel te Rotterdam, G. Es-
meijer;
op verzoek eervol ontslagen als lid en
voorzitter der Commissie inzake de salaris-
regeling van het bedienend personeel aan d«
Rijksuniversiteiten en de Technische Hoo
gesohool, G. J. van Swaag, lid der Eersta
Kamer te Delft: benoemd tot voorzitter hal
lid dier commissie dr. J. van Leeuwen, lid
der Tweede Kamer te Utrecht;
bevorderd tot ingenieur van den Rijkswa
terstaat eerste klasse, jhr. C. E. W. van Pan»
huijs, thans id. tweede klasse; tot idem
tweede klasse J. A. Ringers (met verlof) X
Lely, J. L. Inckel (met verlof) G. H. P.
Metz en J. P. de Ruiter, allen thans derde
klasse, tot idem derde klasse J. J. Klaver
steijn thans vierde klasse.
Alle dingen, die men anderen toont, krij
gen weer iets nieuws voor ons zelf.
ROMAN VAN
OLGA WOHLBRÜCK
met autorisatie vertaald
door
Mevr. I. P. WESSELINK—VAN ROSS'JM.
De man behandelde de dwerg, alsof rij
een hertogin was en zei bij het afsoheid
nemen
,Jk hoop mevrouw, dat de dag zal komen,
waarop ik revanche kan nemen voor uw be
koorlijken inval."
In haar vrouwelijke ijdelheid had rij ge
meend, dat de revanche was, dat hij riöh
nauwelijks vier weken later verloofde met
een der mooiste, zij het ook een der armste
meisjes van den Faubourg St. Germain. Zij
vermoedde ndet, dot dit slechts het voorsp
was en de wraak na achttien jaren zou lao-
jnen, toen hij met een verwijzing naar het
bewogen verleden der moeder aan haar
loon Anxlré zijn dochter weigerde. Zij er-
nwedde niet, dat haar toon eenj zijn leven
op het spel zou zetten om voor de wereld
haar eer te redden, waaraan hij zelf niet
meer kon gelooven.
Dagelijks schreef zij aan André. Zijn zwij
gen was onbarmhartiger dan de hardste
woorden geweest zouden zijn. Korte tele
grammen stelden haar op de hoogte van zijn
toenemende beterschap. Toen hielden ook
die op. Langs omwegen hoorde zijn moeder,
dat hij tot herstel zijner gezondheid naar het
Zuiden was gegaan. Pas na maanden van
angstig wachten kreeg zij de eerste stellige
berichten.
Zonder met een woord een toespeling te
maken op het verleden deelde hij haar in
korte woorden zijn huwelijk mede met een
jong meisje uit de Provence, de dochter van
een groot wijnbouwer, bij wien hij als her
stellende was uitgenoodigd. Zij wilde meer
weten van de vrouw van haar zoon en vond
woorden, die hem in het eerste geluk van
zijn wittebroodsweken ontroerden. Zoo
schreef hij haar den eersten lang eren brief.
„Susanne is mooi, jong en eenvoudig", luid
de het daarin. „Alles aan haar is goedheid,
en zelfs schijnt mij als voortgekomen uit den
kostelijken vollen bodem van haar geboorte
land. Zij weet niets van het gehuichel en ven
de verdorvenheid der wereld. Het bloed
roomt in reinen, gezonden stroom door
- aderen".
nge, maar tamelijk regelmatige tir>
st-i.enpoozen kwamen de berichten uit
Frankrijk. Zoo vernam de gravin dat André
dong naar een plaats als attaché het ge
zantschap te Londen. Zij vernam, dat Su
sanne verlegen wss In gezelschap, het liefst
met de wijnboeren in de bergen werkte of in
bloemen bezaaide diepe dalen omgeven door
katten en honden in het hooi lag. Het kind,
waar zoo naar werd verlangd, was door Su-
sanne's onvoorzichtigheid bijna midden op
de weide ter wereld gekomen. Later heette
het, dat Susanne een zenuwaanval had ge
had omdat hij van haar gevergd had een
Engelsche nurse of althans een Fransche
bonne te nemen. Want al wist zij hoege
naamd niets van kinderverzorging, zij gaf in
haar naijverige liefde het kind niet uit de
armen, en kwakzalverde zij, als het ziek was,
liever met oude ganzenhoedsters eni herders
uit de Camargue dan een dokter te laten
komen.
„Misschien zal van het koele Engeland
een gunstige Invloed op Susanne uitgaan"
heette het in een brief.
Uit Engeland liet graaf Oberwall zoo goed
als niets van zich hooren en moest zijn moe
der zich tevreden stellen met berichten, die
'zij door kennissen kreeg. Op zekeren dag
vernam zij bij geruchte, dat de jonge gravin
Oberwall met haar kind naar haar geboorte
land was teruggekeerd. Bijna gelijktijdig
deelde graaf Oberwall zijn moeder mede, dat
hij om ontslag uit zijn betrekking bij het ge
zantschap had verzocht en op het punt stond
een reis te ondernemen, die jaren zou
duren.
Zij ontving de korte brieven uit Egypte,
Japan, China en Indië met het gelaten glim
lachje van hen, die afstand gedjan hebben
van het recht eischen te stellen. Intusschen
trokken de aanzienlijke Berlijners nog als
vroeger naar den met rood brocaat overtrok
ken leunstoel. Evenals vroeger ontmoetten
in de groote vestibule van het huis aan de
Kupfergraben hooge ambtenaren bij het mi
nisterie, oudere officieren en aristocraten
elkaar, en stelden moeders haar dochters
voor. En er werd gezegd, dat deze voorstel
lingen met heviger hartkloppingen gepaard
gingen dan die bij den opperhofceremonie-
meester der^keizerin, ja bij het hof zelf.
Veel draden, geheimen en intriges der
zeventiger en tachtiger jaren liepen samen
in de handen van gravin Marie Antoinette
Oberwall.
Zij, de Pruisenhaatster, was een deel van
Berlijn geworden.
Tientallen van jaren omringde men haar
leunstoel, merkte het ternauwernood op, dat
de zware gordijnen elk jaar dichter werden
gesloten, totdat eindelijk het daglicht voor
altijd uit het solun werd verbannen. Zelfs bij
stralenden zonneschijn brandde de kroon,
waarvan de witte ballons in rose schermen
waren gehuld. De gravin vreesde het licht
sedert de groote, geslepen spiegel haar voor
den eersten keer de diepe groeven op haar
hoog voorhoofd had getoond die door geen
cosmetiek meer waren te verbergen. Meer
om zich zelf dan voor anderen zag zij niet
graag die teekenen van den ouderdom. Elke
rimpel, elk grijs haar was voor haar een
voorbode van de ontbinding, van den dood,
die zijn werk begon, van het vergaan. De
roodzijden lampekappen moesten haar tot
het laatste een. schijn van uiterlijke jeugd
verleenen. De tot in kleinigheden geregelde
enscèneering van naïef zelfbedrog scheen
haar voldoende om da vernietigende macht
der jaren bijna op te heffen.
Daar, op een middag, gedurende een re
ceptie, naderde de hofmeester met haastige
schreden geheimzinnig haar stoel. Heel
dicht bracht hij de dunne lippen tusschen
zijn twee witte bakkebaarden aan haar oor.
Zijn mededeeling deed haar hart stilstaan.
Zoon en kleinzoon waren zooeven aangeko
men, en wachtten totdat de gasten vertrolo»
ken zouden zijn. De gewone vormen veroiv
achtzamend, zooais zij steeds had gedaai^
wat men trouwens als natuurlijk uitvloei
sel van haar originaliteit aanvaardde, hiel
zij de hand op en riep met haar diep orgaan
in het stemmenrumoer de woorden
„Dames en heeren, ik mag u niet langer
ophouden. Een plotseling bericht
Haar stem brak af, maer haar donkerg
oogen waren zoo onafgebroken op de deui
gericht, waardoor haar gasten verdwijnen
moesten, dat niemand het waagde een vraag
te doen. Zwijgend, verlegen en verschrik^
bijna op de teenen gaand alsof er een dood*,
in huis was, verlieten allen het salon.
(Wordt vervolgdj