„DE E EM LAN DER".
BUITENLAND.
ZONNEWEELDE
N* 153.
15d' Jaaraang.
FEUILLETON.
u m a **u. MARIE VAN VERSENDAAL.
Hoofdredactie: M(, D j van SCHAARDENBURO.
Uitgevers: VALKHOFP Co
ABONNEMENTSPRIJS:
maandan TOOI t J*»®-
Par wk°(m eWrratlaver raker in g togen onge'lukkan)«-IB'.
At*ondarl<jka
Wekelljkwb bUroegsel mD$ Hollattdsch* HtUêoreuw teadtr
redact I» ran Thértaa Hoven) per mnd. SO el».
WekeKikech btivoevsel .Pbk mi mmf per 8 mnd. SS eta.
Bureaui UTRECHTSCHESTRAAT 46.
Intercomm. Telefoonnummer 66.
PRU3 DEB ADV EBT EN TIÉN
Si? 1—V***1»'- f o.so.
n. ?8 #-l&*
Dieu8tAan»e<ünj5«a 1—5 r«gels0.50«
Groote Uttara naar pla itsruiiuta.
Voor handel on bcdrijl bestaan sear voordaoliga baualiu^en
d horhaald adverUenm in dit Blad, bii abonaoinont.
Eon# «reulairo, bevattend# da Toorwaardon, wordt op
aanvraag taogacondeu.
Ket antwoord op do »peds«BoS»'«.
Washington, 28 Dec. (R.) De tekst
van Duitschlands antwoord op de nota van
president Wilson is heden ontvangen. Hi]
komt overeen met den niet-offideelen tekst,
die Dinsdag werd ontvangen.
Budapest, 28 Dec. (W. B.) De Ne-
pezava deelt mede, dat het bestuur der Hon-
gaarsche sociaal-democratie aan president
Wilson een telegram heeft gezonden, waar
in het zijn instemming met de vredesactie
van den president betuigt.
De socialistische partij beschouwt Wilson,
na zijn laatste optreden, als de tolk van het
steeds sterker wordende verlangen naar
vrede van de geheele wereld.
Londen, 2 3 D e c. (R.) De Daily Tele
graph verneemt, dat het antwoord van de
geallieerden op de Duitsche nota, dat In
Parijs is opgesteld, goedgekeurd is door alle
betrokken regeeringen. Waarschijnlijk zal
Wilson den tekst in zijn bezit hebben en
hem aan de centrale mogendheden en de
andere oorlogvoerenden overbrengen. Deze
en de onzijdigen zullen dan begrijpen, dat
er geen hoop is, dat zij ooit de geallieerden
kunnen bewegen hunne voorwaardelijke
overwinning prijs te geven voor een vrede,
die zoolang de Duitsche militaire macht be
staat, slechts een Duitsche vrede kan zijn.
Het zeer uitvoerige antwoord zet duidelijk
uiteen waarvoor de geallieerden strijden, en
dat zij, om aan het machtstelsel, dat door
Duitschland gevestigd is, een einde te ma
ken, voorwaarden zullen eischen, geheel
vti schillend van de oude papieren waarbor-
g£I\e
Daarna zal het antwoord aan Wilson ko
men. Het zou eene dwaling zijn te meenen,
dat de vertraging in de overgave van het
antwoord te wijten zou zijn aan eenige aar-
ze.ing. Maar er was eenigen tijd noodig om
de tien geallieerde staten tot overeenstem
ming te brengen over de bewoordingen, die
hunne nauwkeurig overwogen gedragslijn
Uitdrukken.
Petersburg, 2 8 Dec. (Tel.-Ag.) De
doorluohtige opperbevelhebber heeft den
25en dezer aan leger en marine de volgen
de legerorder gericht:
„Te midden van rustigen vrede heeft
Duitschland, dat zich sinds lang in het ge
heim gereed maakte om alle volkeren van
Purnpa tot slavernij te brengen, nu meer
den twee jaar geleden plotseling Rusland en
n trouwen bon-' rnoot Frankrijk aange
vallen, waardoor Engeland genoopt werd
zich bij ons aan te «luiten en deel te nemen
aan den strijd.
De volstrekte minachting voor de begin
selen van het volkenrecht, waarvan Duitsch
land het 'bewijs gaf, en die tot uitdrukking
kwam door de schending van de Belgische
neutraliteit, en de meedoogenlooze wreed
heid der Duitschers jegens de vreedzame
bevolking in de streken, die zij bezet had
den, hebben langzamerhand alle groote mo
gendheden van Europa tegen Duitschland
en zijn bondgenoot Oostenrijk-Hongarije in
het harnas gebracht.
Onder den druk van het Duitsche leger,
dat uiterst sterk was, dank zij zijn techni
sche hulpmiddelen, werden zoowel Rusland
als Frankrijk gedwongen om in den loop van
het eerste oorlogsjaar aan den tegenstander
een deel van hun grensgebied over te laten.
In elk geval heeft deze tijdelijke tegenslag
noch den geest onzer trouwe bondgenooten,
noch de uwe, zijn dappere troepen, ter ne
der geslagen. Dank zij de inspanning van al
le krachten des lands werd het verschil tus-
schen onze technische hulpmiddelen en die
der Duitschers geleidelijk verminderd. Maar
reeds lang voor het zoover was, reeds in
den herfst van 1915 heeft onze tegenstan
der zich niet meer meester kunnen maken
van ook maar een enkele duim Russisch ge
bied, tenvijl hij in het voorjaar en den zo
mer van 1916 een reeks wreede nederlagen
onderging en over ons geheele front van
het offensief tot het defensief overging.
Blijkbaar geraken zijne krachten uitgeput,
terwijl de kracht van Rusland en van zijn
dappere bondgenooten blijven toenemen.
Duitschland gevoelt, dat het uur van zijn
definitieve nederlaag nabij is, het uur waar
op het vergoeding zal moeten geven voor
alle rechtsschendingen en alle begane
wreedheden.
Maar ziet, evenals Duitschland op het
oogenblik van de superioriteit zijner strijd-
Itrftchtln nerv ujn mtfulsr BtttW buren Uur.
oorlog verklaarde, evenzoo stelt Duitsch
land, nu het zijne verzwakking bemerkt,
plotseling het openen van vredesbesprekin
gen voor aan de geallieerden, die zich tegen
hem vereenigd hebben en die een onverbre
kelijke groep vormen.
Natuurlijk wil Duitschland deze onder
handelingen aanknoopen voordat de graad
van zijne zwakheid geheel zal zijn gebleken
en zijn weerstandsvermogen geheel gebro
ken zal zijn. Tegelijk beoogt het, om leu
genachtige voorstellingen te verwekken over
de kracht van zijn leger, partij te trekken
van zijn tijdelijk succes in Rumenië, dat
nog niet d°n t:;d had cm ondervinding op
te doen van de tegenwoordige manier van
oorlog voeren.
Maar wanneer Duitschland de mogelijk
heid heeft gehad om den oorlog te verklaren
aan Rusland en zijn Franschen bondge
noot en hen aan te vallen op het voor hen
ongunstigste tijdperk, dan hebben deze
twee. die zioh in ,ien loop van den oorlog
hebben versterkt door bondgenooten, waar
onder het machtige Engeland en het edele
Italië, thans op hunne beurt de mogelijk
heid om de vredesonderhandelingen te be
ginnen op een oogebllk, dat zij als voor hen
gunstig zullen beschouwen. Dat oogenblik
is nog niet gekomen. De tegenstander is
nog niet verjaagd uit de streken, waarvan
hij zich meester maakte. De vervulling van
Rusland's taak, door dezen oorlog In 't le
ven geroepen, het bezit van Konstantlnopel
en de zeestraten en de schepping van een
vrij Polen, samengesteld uit de drie thans
verdeelde gewesten, is nog niet gewaar
borgd.
Den vrede sluiten op dit oogenblik zou
gelijk staan met niet de vruchten gebruiken
van de onuitsprekelijk heldhaftige pogingen
van Ruslands leger en vloot. Die pogingen
en nog meer de heilige gedachtenis aan de
dappere zonen van Rusland, die gevallen zijn
op het slagveld, laten zelfs de gedachte niet
toe aan een vrede, totdat de overwinning
voor goed behaald is op den vijand, die de
stoutheid had den schijn aan te nemen alsof,
daar het van hem a.iiing den oorlog te begin
nen, het ook van hem afhangt hem te ein
digen, wanneer hij dat wil. Ik twijfel er niet
aan, dat iedere trouwe zoon van het heilige
Rusland, zoowel hij die met de wapenen in
de gelederen van mijne dappere troepen is
getreden, als hij die in het binnenland werkt
aan de versterking van zijne militaire macht
of zijn vreedzamen arbeid verricht, doordron
gen is van het bewustzijn, dat de vrede
slechts kan worden toegestaan aan den te
genstander, nadat hij uit ons gebied zal zijn
TciJaugJ, aicvlits i»iuiliccl lllj, VOOI gOCÜ
broken, aan ons en onze trouwe bondgenoo
ten deugdelijke waarborgen zal geven van
de onmogelijkheid eener herhaling van zijn
arglistigen aanval en de stellige verzekering,
dat hij door de macht der omstandigheden
zelf gedwongen zal zijn de verplichtingen in
acht te nemen, die hij ingevolge h^t vredes
verdrag op zich zal nemen.
Laat ons dus onbuigzaam zijn in de zeker
heid, dat wij zullen overwinnen en dat de
Almachtige onze vaandels zal zegenen, ze
met een onsterfelijken roem zal bedekken en
ons een vrede zal schenken, die de helden
daden van mijne roemrijke troepen waardig
is en waarvoor de komende geslachten uw
aandenken zullen zegenen, dat voor hen heL
lig zal zijn.
2 9 D e c. (Tel.-ag.) De pers bespreekt een
stemmig met geestdrift de legerorder van
den czaar. De Nowoje Wremja zegt, dat
's keizers woorden een waardig antwoord
zijn op de leugenachtige vredetvoorsteUen
van Duitschland. De souverein heeft met ge-
troirwheid de gedachten en den vril van het
geheele Russische volk uitgedrukt.
De Retsch schrijft: De keizerlijke leger
order stelt e ne besliste weigering tegen
over de Dui. che vredesvoorstellen en preci
seert het oorlogsdoel, dat, zooals het door
den czaar is gesteld, volkomen beantwoord
aan de eeuwenoude aspiratiën van de natie.
P a r ij s, 2 8 D e c. (Havas). In hare be
schouwingen over het antwoord van Duitsch
land op de nota van president Wilson wijst
de pers er op, dat dit antwoord den laatsten
twijfel wegneemt, die nog zou kunnen be
staan over het karakter van de vredesvoor
stellen der keizerlijke regeering, want het
gaat in stilzwijgen over de kwestie der vre
desvoorwaarden heen en stelt iedere bespre
king over waarborgen voor de Internationale
orde tot later uit.
Pichon schrijft in het Petit Journal: „De
Amerikaansche nota zal de verdienste heb
ben den Duitschen kunstgreep te ontmaske
ren."
De leider van de socialistische partij Re-
naudel zegt in de Humanité: „Het antwoord
heeft allen schijn van eene fopperij. Als de
tekst van het Duitsche antwoord aan het
socialistische congres bekend was geweest,
zou dit zich in zijn motie ongetwijfeld nog
sterker hebben uitgedrukt ten opzichte van
het Duitsche vredesvoorstel."
De Petit Parisien schrijft, dat het Duitsche
antwoord, waarin oprechte wensch naar
vrede voorgewend wordt, terwijl de eenige
mogelijke vredesprocedure ontweken wordt,
ironisch, zelfs onbeschaamd blijkt.
Da «I» Pari* «olrrljlvi DvwtacVJieTxl
verklaar: zich bereid me: de Vereenigde
Staten over den toekomstigen vrede te spre
ken, wanneer het van te voren verzekerd ial
zijn van alle middelen, welke het noodig
heeft om de wereld ta overheerschen.
Stockholm, 28 Dec. (W. B.) Stock-
holms Tidningen en Svenska Dagbledet ver
klaren uit officlëele bron te weten, dat de
Scandinavische landen zich tot dusver niet
hebben aangesloten bij de vredeenota van
Wilson. De beide bladen laten echter duide
lijk doorschemeren, de mogelijkheid van on
derhandelingen van Zweden met Noorwegen
en Denemarken over een gemeenschappe-
lijken stap van de drie landen.
De oorlog.
Berlijn, 28 Dec. (W. B.) Bericht uff
het groote hoofdkwartier van heden voor.
middag.
Enkele sectoren van het Vlaamsche front
en van den Sommeboog lagen tijdelijk ondes
een krachtig vuur.
De luchtstrijdkrachten waren zeer levens
dig werkzaam. De tegenstander verloor irt
den Iuchtstrijd en door het afweervuur ach!
vliegtuigen.
Berlijn, 28 Dec. (W. B.) Avondbe*
richt.
Slechts op den linker Maasoever een«
verhoogde gevechtsarbeid.
Parij s, 2 8 Dec, (Havas.) Numiddag»
communiqué.
Ten zuiden van de Ancre werd een Duit
sche afdeeling, die de Fransche liniëi*
trachtte te benaderen voor Questro- doon
het Fransche vuur verstrooid.
Volgens nadere berichten is de mijnope#
ratie, die gisteren in de streek van Beau*
vraignes door de Franschen verricht werc^
volkomen geslaagd. Een van de trechter*
die werden geslagen, is 120 Meters lang
en 40 Meters breed.
Op den linker Maasoever slóegen do
Pranschen met gemak een Duitsche aan*
val af, die gericht was op de oostelijke hel
lingen van hoogte 304.
Op de rest van het front was de nacht
rustig.
Avond-communiqué.
Br was een hevig arriilerieduel in da
streek van den Mort-homme. De Franschen
deden een inval in een loopgraaf te Badon-
villers en vermeesterden twee machinege
weren.
Op de rest van het front bij tusschenpoo-
zen kanonnade. -
Londen, 28 Dec. (R.) Bericht van ge«
neraol Haig.
T>rie vijnnGelijXe troepen beproehien in*
vallen in loopgraven ten noordwesten vanl
Gommiecourt. Twee werden door ons vuu*
teruggedreven; de derde bereikte de loop»
graven, maar werd er onmiddellijk weer ui*,
geworpen.
Gedurende den nacht schoot de vijand
talrijke gasbommen af op plaatsen acht*
ons front bij Atracht en Lens. Er was be*
langrijke artillerie-werkzaamheid in de streel
aan beide zijden van de Sonime.
Londen, 28 Dec. (R.) De Westmim»
ster Gazette bespreekt het bericht, dat d«
Engelschen opnieuw een edeelte van ét
Fransche linie in het Somn *efck hebbe<'
overgenomen cn z
Een verdrag tusschen staten bestaat zoo
lang zijn oorzaak bestaat, de vrees voor
schade of de hoop op winst.
ROMAN VAN
OLGA WOHLBRüCK
met autorisatie vertaald
door
Mevr. I. P. WESSELINK-VAN ROSSUM.
8
Sedert dien vreeselijken dag, toen André
haar van den drempel van zijn kamer had
teruggewezen, had zij hem niet teruggezien.
Haar lange, harde nagels boorden zich, in
met moeite bedwongen opwinding in de ziL
vergnjze zijde van haar Japon, waarvan de
diepe uitsnijding in den laatsten tijd door
witte tule werd bedekt. Slechts enkele minu
ten moest zij na het afscheid harer gasten
Dp haar zoon wachten, maar deze minuten
ichenen haar eeuwigheden toe. Eindelijk
bewogen de zware plooien van de neergela
ten portières en hij stond voor haar
groot, slank maar reeds eenigzins gebogen
Ir geheel wit bij de slapen, ofschoon hij pas
*»vwn «m veertig jaar oud was»
Hij boog zich licht over haar hand. Slechts
een oogwenk langer dan formeele hoffelijk
heid het eischte daarna schoof hij een stoel
tot bij haar brokaten leunstoel en boog het
hoofd. Heel zacht vroeg zij
„Gescheiden
Met dit eene woord op haar bijzondere
manier uitgesproken, had zij de pijnlijke si
tuatie overbrugd, al zijn ervaringen samen
gevat, begrepen en vergeven.
Hij schudde langzaam het hoofd en streek
over zijn knie.
„Niet wettelijk. Bij onderling goedvinden.
Een scheiding verbiedt haar godsdienst. Die
is ook overbodig."
„Wat heeft zij je gedaan?"
„Niets dan dat zij anders Is dan ik
„En het kind X'
„Blijft bij mij."
„Zij heeft het je gegeven X"
Een korte stilte,iets als een bevend vragen
in de lucht, de trilling van twee zielen, die
elkaar In plotseling begrijpen trachten te
naderen. Daarop een hard
„Zij moest wel."
En daarna weer doodsche stilte.
Een bitter laohje trok de mondhoeken der
oude vrouw omlaag.
Dus zij waren niet anders, de vrouwen, die
de natuur zoo nabij waren, dat zij „uit haar
voortgekomen schenen;" niet anders de
vrouwen, in wier aderen het bloed in „relnen
gezonden stroom vloeide
Hij stond op en zonder haar aan te zien
vroeg hij:
„Is er in dit hul* plaat* voor mij en Ger>
wdr
„Het is jouw huis, André 1"
Nu wierp hij voor het eerst een aandach-
tigen blik op haar gelaat. Hij zag het raven
zwarte, zorgvuldig gekrulde en getoupeerde
haar, hij zag het rose glanzende poeder, de
onnatuurlijke donkere lippen, de strepen
onder de oogleden, de wit glinsterende tan
den. Maar hij zag nog wat anders. En dit
anders lag in den wazigen blik der dieplig
gende oogen; in het smartelijk trillen der
diepe omlaaggetrokken mondhoeken, in de
hulpelooze gebrekkigheid van deze on
danks haar breedte diep gebogen ge
stalte. En daarom drukte hij nog eens #de
witte, van edelsteenen glinsterende hand
aan de smalle lippen, drukte nog eens en
met een plotselinge opwelling van warmte
de knokige vingers.
„Wij zullen beproeven het met elkaar te
vinden. Mama, zonder elkaar in onze vrijheid
te beperken. Wat ik noodig heb Is rust.
Want ik heb een taakde opvoeding van
mijn zoon, en een werk het neerschrijven
van mijn herinneringen."
-Alles zal zoo Ingericht worden, als het
voor ons beiden het gemakkelijkst is", zei
zij.
Daarna bedekt zij haar gelaat en fluisterde:
„Hij heet Gerhard zooals je vader
De man knikte kort.
„Ginds heette hij Gérerd, en zoo werd hij
gedoopt.
Maar hier zal hij in het geloof en de op
vattingen der Oberwalls opgevoed worden.
Later kan hij dan zelf Hezen."
„Lijkt hij op zijn moeder?" vroeg zij zacht.
„Neen" Honk bet zeer besliste antwoord,
„Ook uiterlijk is hij een OberwaUblond,
slank met blauwe oogen. Een echte Noord-
Duitscher. Maar Duitsch spreken kan hij
niet, dat moet hij hier ieeren."
Bij den volgenden ontvangdag van de gra
vin moesten de bezoekers zich de moeite
geven een trap hooger te gaan. De roode
leunstoel stond nu in het vertrek, dat eens
de studeerkamer was geweest van graaf An-
dié en die grensde aan zijn slaapkamer,
welke nu tot slaapkamer voor de oude gra
vin diende
Het doffe rollen van een rijtuig op de
geasphalteerde binnenplaats rukte de gravin
uit haar herinneringen.
„Hoor je dat X' vroeg de gravin aan haar
kamenier. Zonder een bevel af te wachten,
als een automaat, ging de kamenier naar het
gesloten raam, keek door een reet van de
gordijnen, die zij dadelijk daarop weer zorg
vuldig sloot.
„De graaf en graaf Gerhard, mevrouw."
„Ja nu rijden zij naar het kerkhof. Het
zal wel spoedig elf uur zijn. Als ze terugko
men moeten ze In de vestibule voor den
haard gaan staan, voordat zij bij mij boven
komen. Geef mij nu het testament uit mijn
secretaire, en het juweelenkistje."
Op den sterfdag van haar man gaf de gra
vin altijd een der kostbaarheden aan haar
kleinzoon voor hem zelf, of „voor zijn toe
komstige vrouw". Voor haar kamenier ver
hoogde zij het in den vorm van een lijfrente
geplaatste legaat met vijftig mark.
JKom toch niet altijd zoo dicht bij mij",
yoer zij ontstemd tegen haar kan veneer uit.
wier Japon bij het heen en weer loopen haar
leunstoel raakte.
Deze glimlachte niet eens.
Ondanks haar vijf en vijftig Jaren had rf)
nog geen zieke kies, nog geen wit haar,
Haar huid lag strak en geel als oud perk»
ment op de sterk uitstekende kaakbeend»
ren. Zij hield zich geheel afgescheiden van
het overige dienstpersoneel, zei temauwew
nood het allernoodzakelijkste, ging nooit ud^
verbet de tweede verdieping van het hui*
slechts om „voor den graaf' het een ol
ander te verrichten.
In haar dertigjarigen diensttijd had zl|
geen enkelen dag door ongesteldheid op
haar post ontbroken. Alleen In het voorjaar
leed zij regelmatig een paar dagen aan een
lichte keelontsteking. Dan droeg zij een
roode das, eenige keeren om haar hals go
slagen, en daarvoor een wit zijden doek,
waarvan zij de punten met een broche van
gevlochten haar bevestigde. Bij het aan- cn
uitkleeden van de gravin moest zij echte*
een tweeden doek voor den mond binden
om het gevaar voor besmetting te vermijden,
Zeer correct, de spiegelgladde, hooge hoo
den op gelijken afstond van de wenkbrau
wen, den zwarte glacé handschoen over dn
linker hand, de zwart ribsen des in gelijk*
breedte om den boord von dezelfde hoogt*
gelegd zoo zaten de graven Oberwal!
vader en zoon in de donkerblauw gelakt*,
auto, die hen in matig tempo van het kerlo»
hol naar hui* bracht
(Wordt WTTolgdJ^
