„DE EEMLANDER'\ Zaterdag 80 December 1916. BINNEN LAND._ ZONNEWEELDE N' 154. Tweede Blad. 15" Jaargang. Uitgevers: VALKHOFF Co. Bureaus UTRECHTSCHESTRAAT 46. FEUILLETON. Hoofdredacties MARIE VAN VERSENDAAL. Mr. D. VAN SCHAARDENBURa A BONN EMENTSPRIJS: >r 3 muudu root Am.reloortt J-*?' Id.m tnaoo p.r poBt Por week (met gratis verzekering tegen ongelukken) O.I3I&« Aftond.rltike numm»n0.05. W.k.lijkMb biivoeftiel nDt Hollandse)* Hhuvtouu" tondw r«d»ótt. VU1 Thérè». Hoven) per 8 mnd. 50 c(8. Wekeliikeeh biivooeeel ,M nu nuf per 8 mnd. 5» ct«. Intercomm. Telefoonnummer 60. PRIJS DER ADVEKTENTIEN nS? Elker.g.l me.r DiensU»nbiedingen 1—8 regels0.50. Grooto letters naar plaatsruimte. Voor handel en bodryt bestaan zoer voordeelige bepalingen tot het Jiorha&ld advorteeron in dit Blad, ou abonnement. Eene ciroulaire, bovatteade tie voorwaardeu, wordt op aanvraag toegezonden. De Staatscourant van 28 December be- #et o. a. de volgende Kon. besluiten: A. met ingang van 1 Januari 1917: lo. Bij den Generalen Staf, tot luitenant kolonel de majoors J. F. B. Kalff, chef van den •taf der 1ste divisie, jhr. E. J. M. Wittert, toe gevoegd aan den chef van den Generalen Staf en J. L. ten Bosch, allen van dien staf; 2o. bij het wapen der artillerie, bij den staf van het wapen, tot luitenant-kononel de imajoor W. Laatsraan, van dien staf, toege voegd aan den inspecteur der vesting-artille rie; tot majoor, de kapitein E. A. D. E. Carp, van het 3de regiment veld-artillerie; bij het 1ste regiment veld-artillerie, tot luitenant-kolonel, de majoor W. A. Frieswijk, van het korps; bij het 1ste regiment vesting-artillerie, tot majoor, de kapitein J. H. Bloem, van het 2de regiment veld-artillerie; B. bij het reserve-personeel der landmacht, bij het wapen der artillerie, bij de vesting artillerie tot reserve-kapilein, de reserve- eerste-lultenant J. M. Pool, van het 1ste regi ment. is met ingang van lJan. 1917 op hunne aan vrage een eervol ontslag uit den militairen dienst verleend, met behoud van hun recht op pensioen: a. aan den luitenant-kolonel der artillerie S. C. Meerdink, directeur van de artillerie- schietschool en aan den kapitein C. J. E. Op stelten van het 12de reg. infanterie, ter zake van langdurigen dienst, b. aan den luitenant-kolonel IC. C. Ketner van het 1ste reg. vesting-artillerie, op grond dat hij in verband met zijnen leeftijd voor de waarneming van den militairen dienst niet meer ten volle geschikt is. is met ingang van 5 Jan. 1917 aan den kapi tein "W. F. N. van Hombracht van het 19de reg. Infanterie, op zijne aanvrage ter zake van ongeschiktheid voor de verdere waarneming vom den militairen dienst ten gevolge van Ib^nmsgebreken onder toekenning van pen sioen eervol ontslag uit den militairen dienst verleend; is aan den reserve-tweede-luitenant W. P. de Chavonnes Vrugt van het regiment grena diers, ter zake van ongeschiktheid voor de verdere waarneming van den militairen dienst, wegens lichaamsgebreken, een eervol ontslag uit den militairen dienst verleend; met ingang van 1 Januari 1917 voor de lich ting 1917: lo. eervol ontslag verleend: a. aan den kolonel P. J. G. Scholt, als Voor zitter van den eersten keuringsraad in het 2e district van Zuid-Holland, zulks in verband met zijn benoeming tot militie-commissaris in het 1ste district van Zuid-Holland, b. overeenkomstig zijn wenschh, aan den gepensionneerden majoor C. L. Vinkhuizen, als Voorzitter van den tweeden keuringsraad ln Overijssel; 2o. benoemd: a. tot plaatsvervangend Voorzitter van den tweeden keuringsraad in het 1ste district van Zuid-Holland de kolonel, militie-commissaris P. J. G. Scholt, voornoemd; b. tot Voorzitter van dén eersten keurings raad in het 2de district van Zuid-Holland de gepensionneerde luitenant-kolonel A. L. de Blauw; c. tot Voorzitter van den tweeden keurings raad in Overijssel de gepensionneerde kolonel B. J. Land; opnieuw benoemd tot lid zuivelcommissie provincie Utrecht jhr. G. J. A. Schimmelpen- nlnck te Rhenen. Begrafenis S. J. v. d. Bergh. Groot was het aantal belangstellenden van allen rang en stand, die Donderdagmiddag op Oud-Eikenduinen de rouwkoets wachtten, welke, gevolgd door de afdeeling wielrijders ven den Vrijwilligen Landstorm, het stoffe lijk overschot van den heer S. J. van den Bergh, notaris te 's-Gravenhage, en bekend bevorderaar van de schietsport, naar zijn laatste rustplaats voerde. Aan de geopende groeve sprak allereerst de hoofdcommissaris van politie, in op dracht van den burgemeester van 's-Graven- hoge, die wegens ambtelijke verhindering niet tegenwoordig kon zijn. Vervolgens spraken woorden van hulde en dank de heeren v. d. Mandele, namens hoog heemraden van DelflandVan Slochteren namens de Kon. Vereen, van Nederl. Scherpschuttersgraaf De Ribaucourt na mens de Belgische scherpschuttersBou- wens, voor de Scherpschuttersvereeniging „Oranje Nassau"; de heer A. J. da Costa, als familielid, en luit. Van Haersma Buma, namens de bovengenoemde wielrijdersaf- deeling van den Vrijwilligen Landstorm, voor welker oprichting de heer Van den Bergh zich zooveel moeite heeft gegeven. Luitenant Van den Bergh dankte achter eenvolgens alle sprekers en daarna de aan wezigen vooc-de betoonde belangstelling en de laatste eer, zijn vader bewezen. Mevrouw BoonClemens. *1* Het stoffelijk overschot van mevrouw Boon— Clemens zal, ingevolge nadere regeling, niet Maandag 1 Januari, maar Zondag 31 De cember worden ter aarde besteld op Nieuw Eijk-en-Duijnen te Den Haag. Nederland en de oorlog. Het stoomv.s:c Gasbedrijf te HJmuiden stilgelegd Naar aanleiding van het schrijven van den Minister van Financiën aan de afdeeling IJmuiden van den Alg. Nederl. Zeemansbond, waarbij bericht werd, dat de Minister bezwa ren maakt, om het initiatief te nemen tot een wijziging op de wet op de Oorlogswinstbe lasting, heeft genoemde afdeeling aan de Ree- dersvereeniging te IJmuiden geschreven, dat de zeelieden besloten hebben hun leven niet te wagen, tenzij eerst zekerheid wordt ver kregen, dat niet een groot deel van het zoo moeilijk verdiende loon door de belasting wordt opgevorderd, waarom men besloot voorloopig niet uit te varen. Het bestuur van do Reedersvereeniging heeft daarop gisteren geantwoord, dat het kennis heeft genomen van het bericht, dat ingevolge de actie van den Zeemansbond tegen de regeering in zake de Oorlogswinstbelasting, de Bond besloten heeft, het bedrijf stil te leggen. (Tel.) Over de grens gekomen. Te Maastricht zijn 2 ontvluchte Russen aangekomen, die bij Kerkrade over de grens gekomen waren. Bij een dorp aan de Brabantsch-Belgische gTens zijn wederom 20 jonge Belgen over de grens gekomen. Zij zijn voornemens met de eerste de beste gelegenheid naar het front te vertrekken. Te Neeritter zijn vier uit Duitsche krijgs gevangenschap ontvluchte Russen over de grens gekomen. Uit Middelburg in België is een Duitsch militair in gezelschap van een Belgisch meisje naar ons land gevlucht. Te Maastricht zijn 3 ontvluchte Russen aa-^ekomen. die bij Vaals de grens hadden overschreden. - De electriische draad. Aan de grens in Zeeuwsch-Vlaanderen is een gehuwde Nederlandsche korporaal door den electrischen draad gedood, waarmee hij bij ongeluk in aanraking kwam. Alg. Ned. Ambtenaarsbon d. Teneinde een goed overzicht te verkrijgen van de maatregelen tijdens de huidige crisis door de overheid genomen om de koop kracht van de salarissen harer ambtenaren zooveel mogelijk op peil te houden, wendde zich het hoofdbestuur van den Algem. Ne- deri. Ambtenaarsbond tot alle provinciale besturen en tot de besturen van de 39 ge meenten mqt meer dan 20,000 inwoners mef een schrijven, waarin o. a. wordt mede gedeeld, dat het den Bond er voornamelijk or te doen is bekend te worden lo. met den aard der getroffen maatrege len (duurte- en kindertoeslagen, loonsver- hooging, vervroegde periodieke verhoogin gen 2o. met den duur dezer maatregelen 3o. met de financiëele beteekenis dezer mtatregelen (uitgekeerde bedragen en loon grenzen). Het ligt in de bedoeling de ingekomen antwoorden uitvoerig te bewerken en het aldus verkregen overzicht toe te voegen aan het jaarverslag 1916 van den Bond. De Heldrin g-g e s t i c h t e n. De besturen der Heldring-gestichten te Zetten hebben dezer dagen een gewichtig besluit genomen. De arbeid, die te Zetten verricht wordt, breidt zich uit en de taak der leiding van het werk in de verschillende gestichten is volgens het oordeel van den tegenwoor- digen president-directeur dr. J. Lammerts ven Bueren en zijn medebestuurders, voor één persoon te omvangrijk geworden. Daar om hebben genoemde besturen tot ds. O. G. Heldring, predikant te Hallo, het verzoek gericht om zich een benoeming tot voor ganger der Vluchtheuvel-Gemeente en mede-directeur der Heldring-Gestichten te laten welgevallen. Bestrijding van de Tubercu lose. De te Den Hoog gehouden algemeene vergadering van de Nederlandsche Centrale Vereeniging tot bestrijding van de Tubercu lose, werd gepresideerd door M- W. Pijnappel, dte, alvorens de vorgadering te openen, dank baar herdacht al hetgeen de sedert overleden voorzitter, de heer jhr. S. M. S. de Ronitz, voor de vereeniging heeft gedaan. Nadat vervolgens do bcgrooting voor 1917 was vastgesteld, werden de aftredende leden van den Raad van Bestuur, de heeren J. H. A. Schaper en dr. Bekenkamp, uit Nieuwolda her kozen. Mededecling werd gedaan van een schrijven van jhr. mr. dr. Röell, kamerheer en particu lier secretaris van de Koningin-Moeder, waarin hij mededeelt, door H. M. benoemd te zijn tot commissaris in den Raad! van bestuur der vereeniging. Nadat dr. B. A. P. van Dam enkelo opmer? kingen ten beste gaf over sommige statisti sche opgaven in de jaarverslagen der vereerd- gingen, werd de vergadering gesloten. In het overzicht over de tuberculosebestrij ding in Nederland in 1915, van den secretaris- penningmeester, den heer C. Dekker, arts. wordt het jaar 1915 in het algemeen voor de tuberculosebestrijding in ons land, gunstig ge noemd. Een invloed der benarde tijdsomstandighe den op de sterfte aan tuberculose valt, volgens het Cvcrzicht, niet waar te nemen. Het totoal aantal sterfgevallen aan tubercu lose was 9205 of ongeveer 1/9 van het geheele aantal sterfgevallen, dat 79.013 beliep. Op 10.000 inwoners stierven aan alle vor men van tuberculose 11.4, aan longtuberculoso 11.01. Het lcdentol der vereeniging onderging een vermindering, maar deze is niet zoo groot, als aanvankelijk werd gevreesd. Op 1 Januari was net 5669; op 31 December 5515. Het aantal bij do Centrale Vereeniging aangesloten vereeni gingen nam toe met 23 en steeg tot 244. Aon het examen voor huisbezoeksters, aan het ein de van dezen cursus en de provinciale cursus sen afgenomen, werd deelgenomen door 77 candidaten, waarvan 70 het diploma verwier ven, zoodat het aantal personen, dat na be hoorlijke voorbereiding- het huisbezoek Icon uit oefenen, thans 225 bedraagt en meer en meer in overeenstemming geraakt met het aantal vereenigingen welke huisbezoek doen verrich ten. Tentoonstelling van het tuberculosemuseum geschiedde in 11 plaatsen; het aantal bezoe kers was 15.460. De verkoop der Emmabloem werd uitgevoerd door 163 vereenigingen. De netto-opbrengst van den verkoop was f 48.617.31 (vorig jaar f 48.697.61). Aan de sanatoria kwam uit den verkoop ten goede f 7016.33i, aa nde Centrale Vereeniging f 1403.261. Behalve de exploitatiekosten van 5 sanatoria voor volwassenen en 4 sanatoria voor kinde ren, die te zomen ongeveer f 513.932 belie pen, werd ten bate van de tuberculosebestrij ding ongeveer besteed aan subsidie van Rijk. provincies, gemeenten, spoorwegmaatschap pijen en bijdragen van particulieren totaal f 453.011. Arbeidsovcreenkomstdruk- k e r s v a k. Door de drie Bonden van pa troons in het drukkersvak is met de werklie den-bonden de nieuwe collectieve arbeids overeenkomst voor de jaren 1917—1919 gesloten. Tal van arbeidsvoorwaarden zijn voor dl gezellen aanmerkelijk verbeterd. De jaan* lijksche vacantie is gebracht op een wceÜ. De ziekteverzekering is uitgebreid, evenali de betaling bijwerzuim. Den arbeider is op 25-jarigen leeftijd het standaardloon verzekerd, mits hij voldoet aan zekere arbeids-prestaties. Het ontslagw recht werd zoodanig geregeld, daar meef redhtszekerheid aan den werkman gegevea is. De werkdag blijft bepaald op 91 i uur. Het loon is in doorsnee met 5 cent per uur ven* hoogd. Dit bedraagt voor het vak in geheel Nederland een vermeerdering van ruim 2 millioen gulden in loonsbetoling per jaar. Aan de centrale commissie, bestaand* uit patroons en werklieden, is opgedragen vóór den len Juni a.s. een volledige lceiw ling-regeling vast te stellen en in te voe« ren. De bepalingen betreffende het verplicht* lidmaatschap voor patroons en wèrklleden zijn versterkt. Valse he aangifte voor de in komstenbelasting. Van bevoegde zijde wordt ons medegedeeld: Uit een in de dagbladen voorkomend be richt betreffende eene strafvervolging we gens onjuiste invulling van een aangiftebil jet voor de Rijksiivkomstenbelasting, is tea onreohte afgeleid, dat het doen van eene juiste aangifte voor de oorlogswinstbelas* ting tot gevolg kan hebben eene strafver volging wegens te lage aangifte voor de in komstenbelasting. Deze opvatting berust op een misverstand, daar art. 91 der wet op de oorlogswinstbelasting strafvervolging uit* sluit wegens eene verkeerde aangifte voor de inkomstenbelasting, wanneer die door eene juiste aangifte voor de oorlogswinst belasting aan het licht komt. Inlevering vort een aangiftebiljet voor de oorlogswinst-be lasting kan eohter niet meer baten, indien zij, zooals in het geval waarop het hierbo ven bedoelde berioht betrekking had, plaats heeft nadat de onjuiste aangifte voor de inkomstenbelasting is ontdekt. Valsche aangifte rijk* Inkomstenbelasting. De recht» bank te 's Gravenhage veroordeelde D. P. lid van de firma H. en P. te Leiden, tot 30(1 boete of 30 dagen hechtenis, wegens het op» zettelijk doen van valsche aangifte voor da Rijks-inkomstenbelasting. De eisch was 200 boete of 1 maand hechtenis. Een straathyena. Den 25 Mei j.l. werd de Belgische vrouw M. Janssen, wed. J. J. L. G., 41 jaar, destijds wonende te 's-Gravenhage, door de rechtbank al daar voorwaardelijk veroordeeld tot 3 maan den gevangenisstraf met een proeftijd van 3 jaren, wegens verduistering van geld. Het betrof toen de berooving van een man, dien zij meelokte naar den Trekweg. Sedert ver trok ze eerst naar Amsterdam en toen naar Rotterdam. Op 21 November j.l. bevondt zij zich weder te 's-Gravenhage. Op het plein vóór het station van den Holl. Spoorweg al- 'k Voele een traan mijn ooge ontzwellen, Als ik denke: 't is voorbij. ROMAN VAN OLGA WOHLBRÜCK met autorisatie vertaald door Mevr. I. P. WESSEL1NK—VAN ROSSUM. 4 Graaf Anrdeas knipte voortdurend met de oogen, zooals menschen die veel bij lamp licht werken, gewoonlijk doen. Hij was kort geiedcn klaar gekomen met het vijfde en op een na laatste deel van zijn ..Herinne ringen en had gisteren met een der voor naamste Duitsche uitgevers de bijzonderhe den met betrekking tot de uitgave van het laatste doel geregeld, dat pas" tien jaar na zijn dood openbaar gemaakt mocht worden want de daarin verwerkte stof had minder betrekking op de zeden en eigenaardighe den der landen, die hij bereisd had, dan wel Bp dat deel van zijn leven, dat hij in diplo- rnat.el-en dienst had doorgebracht, toen hij *tede mooht ziitten aan den weefstoei der fetchiedenl». Indiscreties waren hierbij on- vermijdelijk, ongetwijfeld zouden zij sensa tie gewekt hebben! Hij schuwde echter elke sensatie, zooals hij alle schrille geluiden en kleuren schuwde. Maar de eerbiedige betuigingen van inge nomenheid door den uitgever, die zijn vreugde nauwelijks had trachten te verber gen bij het vluchtig doorzien der volgorde van de hoofdstukken, verheugde hem. „U geeft mij een vermogen in handen, graaf Oberwall", had hij gezegd. Graaf Oberwall glimlachte slechts en maakte een afwijzend gebaar. „Deze kleine vergoeding ben ik u wel schuldig voor de belangstelling, die u aan mijn andere vijf deelen gesohonken hebt, welke u een vermogen kosten." „Dat haal ik er wel weer uit. Met de boe ken gaat het als met de kinderen de joagsren moeten het vaak voor de eerstge borenen weer goed maken. Jammer, jammer, dat u het niet wilt beleven." „Men moet ook vreugde gevoelen over de dingen, die na ons komen, waarde Draeger." Graaf Oberwall verkeerde ofschoon kl- -«.zielige iidelheid hem overigens vreemd wat -- klaarblijkelijk in zeer plechtige stem ming Het ergerde hem zelfs,dat zijn zoon in 't geheel niets zei. Zijdelings werp hij een vluchtigen blik op hem. Hij bemerkte, dat zijn huid flets en geelachtig was, dat diepe schaduwen om zijn oogen lagen. Je bent weer lang opgebleven, mijn jon gen, is hev niet Altijd je nieuwe werk Gerhard knikte. „De stof is moeilijker dan ik had ge- dacht'5 „Waarover gaat het dan wel." „De grammaticale vormen van het Pro- vinciaalsch." „Zoo zoo tja." De titel zei den graaf niets. Hij knipte alleen nog zenuwachtiger met de oogen in de zwavelgele lucht en streek met zijn blanke, zeer slanke hand over zijn kin. Na een poosje zei hij „Mijn jongen, ik geloof, dat de pennelik- kerij je niet goed bekomt." Een flauw lachje gleed langs de smalle lippen van den jongeman. Graaf Oberwall zweeg. Hij voelde er niets voor een nveeningsverschil lang uit te spin nen en in den grond was hij er niet ontevre den over, dat zijn zoon zich uitsluitend met de wetenschap bezig hield. Wel had hij er vroeger aan gedacht zijn zoon soldaat te laten worden, wat alle Oberwall's waren ge weest, of diplomaat maar hij had aan den wensch van zijn zoon om vergelijkende taal studies te maken geen hinderpaal in den weg gelegd. In een onderhoud van een half uur had hij van zijn kant zich met deze toekomst van Gerhard verzoend met zeer weinig woor den alleen met een lichtelijk verbaasden blik. De oude gravin aan wie graaf Oberwall het mededeelde, was de eenige, die er, nog altijd vol temperament, tegen inging. „Dat is geen carrière voor een Oberwall. Wat beteekent dat geleerde Dat begrijp ik niet. De onzen bekleeden de een of an dere staatsbetrekking. Of «museeren xidh. De kleine moet zich amuseeren, André." „Neen mama, een Oberwall amuseert zich niet," zei de graaf, soherper misschien dan zijn bedoeling was geweest. Zijn moe der haalde de schouders op. „Je doet tooh altijd alleen wat je zelf wilt vraag er mij dan ook niet meer naar." Dat haai in het geheel geen vraag gesteld was, zei de graaf niet. Haar opzettelijk te kwetsen lag niet in zijn bedoeling. En ten slotte zei niemand in het huis aan de Kup- fergraben alles wat hij daoht. Men ging el kaar steeds op de teenen voorbij en men spaarde elkaar meestal door te zwijgen. Toch namen vader en zoon alle uiterlijk eerebetoon jegens de oude vrouw ten volle in acht. Er ging geen dag voorbij, waarop zij niet de trappen opgingen naar haar „appartement", zooals haar woning werd genoemd ieder afzonderlijk. Graaf Ober wall bleef meestal een uur bij haar. Ger hard ternauwernood een half. De geparfumeerde, oververwarmde lucht drukte hem en het glinsterend gefonkel van hare kostbare in de geheele stad beroemde edelsteenen bracht hem in verwarring. De persoonlijkheid van zijn grootmoeder was hem vreemd en bijna onbegrijpelijk. Het medelijden, dat in haar donkere oogen ver soholen lag, toen hij verlegen en stijfhoof dig de eerste buiging voor haar maakte, was in den loop der jaren in spottende koelheid overgegaan. En deze glimlach had elke zucht om openhartig mee te deelen wat er in hem omging, gedood. Zonder spot, alleen met gevoellooze strengheid hadden de blikken van zijn vader op hem geruit Door zijn moeder was hü T— Hd—iuiiinw vurig gekust en heftig geslagen en met behuild gezioht en gezwollen wangen had hij dan op haar schoot gezeten en met een grooten lepel kweeperen- en aardbeziën- marmelade uit dikbuikige glazen gesnoept Hier aan de Kupfergraben waren er voor hem nooh bestraffingen, noch liefkozingen. Hij kreeg een gouverneur, dien hij als een gevangenbewaarder, en een knecht, dien hij als een oppasser besohouwde. Iedere maand moest hij aan zijn moeder een brief schrijven, die hem gedicteerd werd volgens door den graaf zelf ontworpen modelde antwoorden kreeg hij noort te lezen. Zijn.verlangen sliep in en tenslotte ook' de herinnering. De brieven, die hij moest schrijven, drukten hem als een moeilijk werk, toen zij hem later niet meer klaarg^» maakt werden voorgelegd en spoedig stelde hij zioh tevreden met een gelukwensch met nieuwjaar en maakte het een pijnlijken in druk op hem als hij in ongeoefend schrift een antwoord kreeg, dat van kussen en tra nen sprak. Op zijn twaalfde jaar kwam hij bij een adellijken predikant als eenige pensionnair. Von Taysen hield zich in zijn vrije uren vee! bezig met taalonderzoek en wekte de be langstelling van den knaap voor zijn weten schap. Met de vacantie kwam ook de vijf tienjarige Bruno uit de cadettenschool thurt bij zijn ouders. (Wordt vervoigd.J

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1916 | | pagina 5