DE E EM LAN DER".
Dinsdag 16 Januari 1917.
BIJITF.NI.AND.
ZONNEWEELDE
M* 167
Uitgevers: VALKHOPP ft Co,
Bureaui UTRECHTSCHESTRAAT 46.
Intercomm. Telefoonnummer 60.
FEUILLETON.
AMERSFOORTSC
MARIB VAN VERSENDAAU
"oc r Mr. O. VAN SCHAARDENMNML
II
ABONNEUENTSPBUS:
•jar 3 msftndeo voor Amersfoort f
Horn franco per post..
Per week lmetgrat!»vereek»ring tefen enfelukkoe) •.IS*»
Alkonderltike nummer»••O®.
«•k.)()kMk Wjro.*«.l .0» BeUamUO* Batnrma* *mim
redactie tab Thérèse Hovon) per 3 mad. 5®
W.k.lhkMk btlTooKMl ,FV> mt mtf par aid Ha.
f o.so#
O.I5»
OJSO»
PRLJS DER ADVERTENTIE-N
Vail 1—5 reael» M
Elko resel meor
Dienstaanbiedingen 1—3 resets
Groota lettere naar plaatsruimte.
Voor handel en bodrjjf bestaan deer voorUoeltge bopalinmii
iot het herhaald adverteoren in dit Blad, óij abonnement.
Eenu oiroulairo, bevattende de voorffttftltlou. wordt op
nanvrlaft toe}?e*onden.
De oorlog.
Berlijn, 15 Jan. (W.-B.). Koning
Friedrich August van Saksen heeft gister
«en telegram van instemming geionden met
der. oproep van den keizer van 12 Januari
•an het Duitsche volk.
De voorzitter van den rijksdag heeft het-
«ellde gedaan.
De handelskamer in Frankfort a/M. heeft
fn een telegram den keizer verzekerd van
den blijden weerklank, dien zijn oproep aan
het Duitsche volk in hunne harten heeft ge
vonden.
De Bund der Landwirte, het bestuur van
de Duitsch-conservatieve partij en de voor
zitter van den Duitschen landbouwraad heb
ben telegrammen gezonden, waarin de ge-
lofte wordt afgelegd, eensgezind en vast
elk offer, elke daad, elke ontbering op zich
te nemen om den door de vijanden in mis
dadige overschatting verlengen oorlog tot
een voor Duitschland zegevierend einde te
brengen.
De centrale raad van de vrouwenorganisa-
tiën in den katholieken vrouwenbond van
Duitschland, die 750,000 Duitsche katho
lieke vrouwen uit alle lagen en standen om
vat, dankt den keizer voor het vertrouwen,
dat hij ook in de kracht van de Duitsche
vrouw stelt. De vrouwen beloven, dat zij al
tijd achter de strijdende troepen zullen staan
en dat zij zonder klagen hare mannen, zo
nen en broeders in den harden beslissings-
strijd zullen laten trekken en hunne geest
drift steeds op nieuw zullen doen ontvlam
men. De vrouwen willen het laatste ten of
fer brengen wat vrouwenkracht vermag te
geven, om in den hongeroorlog te overwin
nen.
Londen, 1 5 Jan. (R.) De Westminster
Gazette zegt naar aanleiding van het schrij
ven van den keizer aan Von Bethmann-Holl-
•weg:
Wij twijfelen er geen oogenbük aan, dat
deze brief werkelijk door den keizer aan den
kanselier is gericht, maar het is onmogelijk
aan te nemen, dat dit de eenige of meest
belangrijke gedachtenwisseling tusschen de
beide mannen is geweest, voordat de vredes
nota de wereld in werd gezonden. Er Is een
opvallende leemte tusschen de welwillpnde
bedoelingen, in dit schrijven verkondigd en
de uitvoering, die er door de nota aan werd
■gegeven.
De keizer en de kanselier, die vermoede
lijk op de hoogte van de zaken waren, kon
den nipt onderstellen, dat alleen een voor
st.l tot ond«tondelen, vooratgegaan door
de bewering, dat de Duitsche legers overal
zegevierend waren, de wereld „van haar
lijden kon bevrijden", tenzij hunne vijanden
bereid waren 4a nederlaag te aanvaarden.
Op deze voorwaarde zijn alle veroveraars
bereid geweest do „wereld te bevrijden". De
geheele geschiedenis Is vol voorbeelden van
hunne plotselinge bekeering tot de eischen
der menschelljkheld, op een oogenblik, dat
het hun zegevierende legers te stade kwam
de gevechten te staken en hun oorlogskaart
te consolideeren. In dezen zin waren er
geene gxootere menschenvrienden dan Na
poleon en Bismarck.
De bewering, dat overal de overwinning is
behaald, Is noodlottig voor de bewering, dat
er gehandeld wordt volgens den drang van
„het geweten en de verantwoordelijkheid
voor God." Het zwijgen over de voorwaat-
den kon slechte in dier voege worden uitge
legd, dat zij, kenbaar gemaakt, niet de voor
waarden van een menschlievend voelend
persoon, maar van een veroveraar zouden
ziin. De keizer en de kanselier kunnen niet
zoo onnoozel zijn, dit niet te weten. Zij moe
ten weten, dat zij, als zij de rol van men-
schenvriend op zich willen nemen, die van
den veroveraer met onoverwinnelijke legers
moeten laten varen.
Laat de keizer met zijne voorwaarden
voor den dag komen, zooals wij hebban ge
daan. Laat de wereld er over oordeelen.
Laat hij zich bij de neutralen en vijande
lijke volkeren rechtvaardigen door een ein
de te maken aan de deportaties van Belgen
en de pogingen om Polen voor zijn leger te
pressen. Laat hij zijn moed en verantwoor
delijkheid voor God toonen door ziin veto
uit te spreken wat hij kan over het
toebrengen van nog meer onnoodig leed
aan de burgerlijke bevolking. Tenzij hij
eenige teekenen geeft één van deze richtin
gen te willen uitgaan, hebben wij zeer ern
stige redenen te twijfelen aan de bekeering
van den man, die den oorlog-in-1914 uit
lokte.
Berlijn, 15 Jan. (W. B.) De Lor.den-
sche Observer merkt op, dat in de i ots
van de Entente niets wordt gezegd over de
Duitsche koloniën, die door Engeland en
zijne geallieerden veroverd zijn of zullen
worden. Duitschland zal echter geen duim
breedte van zijn koloniaal bezit ooit weer
terug krijgen, als het niet volkomen zekere
waarborgen levert voor zijn toekomstig goed
gedrag.
Berlijn, 15 Jan. (W. B.) Bericht uit
het gTOOte hoofdkwartier van heden voor
middag.
Ten noorden van de Somme houdt het
levendige artillerievuur aan. Terwijl op ver
scheidene plaatsen aanvallen van vijande
lijke patrouilles afgewezen werden, slaagden
onze eigen verkenningsafdeelingen er in,
door goed uitgevoerde ondernemingen, ge
vangenen en machinegeweren in te leveren.
B e r 1 ij n, 1 5 J a n. (W. B.) Avond-bericht
uit het groote hoofdkwartier.
In het westen geringe gevechtsarbeld.
Par ij s, 15 Jan. (Havas). Namiddag
communiqué.
Er is niets belangrijks gebeurd In den
loop van den nacht. Er was een tamelijk
groote artillerie-actie aan de Avre en tus
schen de Aisne en de Argonne.
Avond-commun iqué.
Wederzijdsche bombardementen aan hei
de oevers van de Somtne, aan den rechter
Maasoever en in Lotharingen. De Duit-
schers vielen na een bombardement voor
ste posten aan tusschen de Aisne en de
Argonne. Zij werden terug geworpen na een
levendig handgranaatgevecht. Wij deden
verscheidene raids met succes, maakten ge
vangenen en namen materieel.
Londen, 15 Jan. (R.) Bericht van
maarschalk Haig.
In den loop van den nacht drong eene af-
deeling van onze troepen in de Duitsche 11-
niën ten oosten van Loos. De vijand leed
vele verliezen; er werden bommen gewor
pen in zijne loopgraven en wij maakten
eenige gevangenen.
Ten noorden van de Ancre werd een
vijandelijk transport met goede uitwerking
door onze artillerie beschoten.
Buiten het gewone artilleriewerk aan ons
front werden vijandelijke stellingen ten zuid
oosten van Loos en tegenover het bosch
van Grenier met goed gevolg beschoten.
Berlijn, 15 Jan. (W. B.) Bericht uit
het groote hoofdkwartier van heden voor
middag.
Front prins Leopold. Bij betrokken weder
bleef de gevechtsactie gering.
Berlijn, 15 Jan. (W. B.) Avond-be
richt uit het groote hoofdkwartier.
In het oosten geringe gevechtsarbeid.
Weenen, 15 Jan. (Corr.-bureau). Of
ficieel bericht van heden middag.
Aan het Dolomietenfront lieten onze troe
pen in den afgeloopen nacht aan de groote
Lagaruroi een grooten rotsband springen
aan den zuidelijken wand tusschen de eigen
en de vijandelijke stelling. Dit werk is vol
komen gelukt; een breede kloof scheidt nu
de beide tegenstanders.
Aan het Karstfront was de artillerie-actie
tijdelijk iets levendiger.
Rome, 15 Jan. (Stefani). Officieel com
muniqué.
Aan het Trentino-front het gewone ge
schutvuur. Onze artillerie bracht bewegingen
van den vijand in het gebied tusschen de
Adige en de Astioo in de war.
Aan het Julia-front heeft het vijandelijke
geschut ónze liniën ten Oosten van Görz en
op den Karst bestookt. Onze artillerie heeft
op haar beurt de meer achterwaarts gelegen
vijandelijke stellingen krachtig onder vuur
genomen.
Berlijn, 15 Jan. (W. B.) Bericht uit
het groote hoofdkwurtier van heden voor
middag.
Front prins Jozef. Ten noorden van het
Susitadal werden onze nieuw gewonnen
stellingen door sterke Russo-Rumeensche
krachten aangevallen. De vijand werd overal
afgeslagen.
Legergroep Mackensen. Tusschen de Bu-
zeul en de Sereth-monding werd, ondanks
het ongunstige weder, de laatste door de
Russen nog bezet gehouden plaats Vadenl in
een storm genomen.
Berlijn, 15 Jan. (W. B.) Avond-be
richt uit het groote hoofdkwartier.
Tusschen Caslini en het Susitadal en bij
Pundcni zijn krachtige Russische aanvallen
afgeslagen.
Weenen, 15 Jan. (Corr.-bureau). Of
ficieel bericht van heden middag.
Aan den zuidelijken vleugel van het leger-
front van aartshertog Jozef verrichtten de
Russo-Remenen krachtige aanvallen tegen
de in de laatste dagen door ons gewonnen
stellingen ten noorden van het Susitadal.
De aanvallers werden overal afgeslagen.
Turksche troepen bestormden gisterna
middag het dorp Vadenl, de Iactste plaats
die nog door den vijand bezet werd gehou
den ten zuiden van do Sereth.
"S o Tl a, 15 Jan. (Bulg.-ag.) Bericht van
het hoofdkwartier.
Van den rechter Donau-oevcr werden de
spoorweginrichtir.gen rondom Galatz door
onze artillerie gebombardeerd. De artillerie
van den vijand antwoordde met een zwak
vuur zonder uitwerking.
Petersburg, 15 Jan. (Tel.-ag.) Com
muniqué van d?n grooten generalen staf.
De Rumeniërs vielen den vijand aan op
de hoogten 7 werst ten zuidoosten van Mo-
nestirka en Kachumul aan de rivier Kas-
sina; na een warm gevecht met de bajonet.
wierpen zij hem 1 werst in Z. richting terug.
I Vijandelijke elementen, die hei of i f
men in dezelfde streek, werden niet alleen
teruggeslagen door de door Russische tros.
pen gesteunde Rumeniërs, maar twee werst
zuidwaarts teruggedreven.
In de streek van Vadeni, 10 werst ten
zuidoosten van Galatz, trad de vijand, onge
veer een regiment sterk, aanvallend op te-
gen onze wachtposten, die een weinig naar
het noorden teruggingen.
Vijandelijke elementen vielen, nn oen»
sterke artillerie-voorbereiding, herhaalde
malen onze stellingen aan in de streek van
Tsjinslei, 12 werst ten noordoosten van Foo
sany. Alle aanvallen werden teruggeslagen,
met groote verliezen voor den vijand.
Bern,15Jan (W. B.) Fransche bladen
brengen berichten uit Rumenië, volgens
welke van de 600.000 man, die Rumenië
bij het begin van den oorlog onder de wn-
peren had, ongeveer 200.000 dood, ge-
wond of vermist zijn, terwijl omstreeks
100.000 zich In Duitsche gevangenschap
bevinden.
Sofia, 15 Jan. (Bulg.-ng.) Bericht n
het hoofdkwartier.
Zwak artillerievuur op het geheele front
De vijand voerde eene levendige luchtactie
in de streek van Bi'ol'a (Monaslir), in het
Vardardal en aan de Siroema. Wij velden
door ons artillerievuur een over Hanthy vlie
gend vliegtuig neer, dat in zee neerkwam.
P a r ij s, 1 5 J a n. (R.) Blijkens een tele
gram uit Piraeus is generaal Kalloris. die
het bevel voerde over het eerste legerkorps
tijdens de gebeurtenissen op 1 December,
op non-activiteit gesteld en vervangen door
Jannanitzas, adjudant van den koning en
oud-mlnlster in het kabinet-Skoeloedis.
Londen, 15 Jan. (R) Officieel be
richt.
De operatiën aan de Tigris worden zeer
belemmerd door den waterrijken toestand
van het terrein. Den Hen Jan. bezette onze
ruiterij de stad Hai aan de Shot-el-Hai en
maakte geweren, munitie en materieel buit.
Denzelfden dag werden vier vijandelijke
booten op den Ttgri9, waarvan één troepen
vervoerde, door onze artillerie in den grond
gehoord.
Den Hen, 12en en 13en rukten onze troe
pen voorwaarts aan den rechteroever van
den Tigris, ten Oosten en Westen van Koet-
el-Amara en maakten twee loopgraafmortie
ren, twee machinegeweren en granaten buit.
Met uitzondering van een kleine strook
gronds in de rivierbocht ten mnrdoosten van
Koel-el-Am-re. wi r de vij. nou stand
1den
Het gaat met gebroken harten veelal als
met gebroken porseleingelijmd kunnen zij
nog jaren mee.
ROMAN VAN
OLGA WOHLBRÜCK
met autorisatie vertaald
door
Mevr. I. P. WESSELINK-VAN ROSSUM.
17
Elke blijheid v.as plotseling in hem uitge
doofd. Hii voelde zich ais een arme zondaar
te midden van dit kleine vroolijke gezel
schap, ais een misdadiger, die het alleen aan
een toeval te danken heeft, dat hij niet ont
dekt werd.
En weer dankte hij het slechts zijn vol
komen zaffbeheersching, dot het niemand op-
viol hoeveel moeite het hem kostte daarvan
li ets te laten blijken.
Lou verscheen; vermoeid en mat.
Diepe, blauwe kringen lagen cnucr haar
oogen. Zij had ternauwernood de kracht
meer zich te verheugen. Mevrouw Sina was
koos geweest, dat graaf Oberwall zoo vroeg
tot «ezu-chap had verlaten, dat da Ameri»
kaan op het laatste oogenblik slechts een
wissel van niet meer dan vijf en twintig dui
zend mark op haar kleine Empire schrijfta
feltje heeft neergelegd.
Tusschen een Two Step en een wals had
zich een scène afgespeeld. Vader had een
oogenblik op het punt gestaan den wissel te
verscheuren.
„Dat heb je er nu van. Twintig duizend
zou de Staat mij ook beiaald hebben. Om
vijf duizend mark worden mijn werken naar
den overkant van den Oceaan versjacherd.
Ben je nu tevreden? Heeft iemand den wis
se) al gezien? Heeft iemand je al ten huwe
lijk gevraagd. Ga dansen ga toch ver
zuim toch vooral nietsf Mama danst ook. De
allernieuwste dansen, net als in de Moulin
Rouge
„Spreek om godswil niet zoo haid."
Toen had Hörselkamp zich bier laten ge
ven en was beginnen te dampen. Dat deed
hij altijd, als hij zijn vrouw boos wilde ma
ken. Maar mevrouw Sina liet meer cham
pagne dan anders ronddienen, improviseerde
een klein bal met cotillon. Lou moest in een
grooten koffer zoeken en er cotillonor-
den, kleine waaiers en byouterieën uithalen.
In den grooten salon wisselden bereidwillige
pianospelers met een groote phonograaf af.
welks gillende blikken tonen prikkelend en
zwaarmoedig tevens den rhythmus der dan
sen aangaf.
Eindelijk maakte de gasten aanstalten om
te vertrekken. Mevrouw Sina hield bij eenige
heeren zoo long aan, tot zij bereid waren
nog een glas bier te blijven drinken.
Zij vilde het alleen zijn mei haar man zoo
lang mogelijk verschuiven; ze wilde wach
ten tot zijn toorn vervlogen zou zijn, een
toorn, dien zij niet zoozeer vreesde, mBar
die haar lastig was, omdat ze er door uit hef
evenwicht van haar beminnelijke, gematigde
stemming werd gebracht.
Omgeven door een kleinen staf van be
wonderaars hoopte zij haar man weer terug
te winnen.
Lou kende haar manier van doen. En zij
nam haar de coquetterie, die ten slotte toch
alleen haar veder gold, nooit kwalijk. Maar
vandaag, nu zij wist hoe diep haar vader ge
kwetst was, kon zij die beuzelarijen niet ver
dragen. Zij wilde zich terughekken.
Mevrouw Sina werd boos. Wat moest dat
beteekenen. Vormde haar gezin een Bohème
huishouden?
Als ze boos was, ontsnapten haar dikwijls
zeer harde en scherpe woorden.
,,Ik kom dadelijkik sluit alleen de likeu
ren al."
„Ja goed. Maar rammel niet zoo met
den sleutelbos, kleintje. Daar houd ik niet
van."
Zij rammelde niet met den sleutelbos. Zij
zat aan de groote tafel van de eetkamer,
waarop nog eenige resten van het koude
souper stonden, dat op het diner was ge
volgd, en hield haar hoofd, dat haar pijn
deed, met beide handen vast.
En toen men haar zei, dat Gerhard Ober
wall was gekomen, leek het hear of de
gansche drukkende last van haar werd ge
nomen.
Een flauw lachje legde zich om haar zacht
i «kleurden, jongen mond, tow zij hem de
hand toestak en uit haar oogen glansde een
zacht lichten.
Beide spraken geen woord. Maar in den
korten, verlegen handdruk lag al de warmte,
lag al het verlangen, die nog onuitgesproken
in het diepste van hun wezen sluimerde.
En daarna zaten zij bijna door de geheele
breedte van de kamer gescheiden, geschei
den ook door de luidruchtige ohampagne-
vroolijkheid van het kleine gezelschap en
toch elkaar zoo nabij als nooit te voren. Als
of alle moeilijkheden van den dag in dit eene
oogenblik haar vreedzame, eenig mogelijke
oplossing gevonden hadden.
Toen Gerhard Oberwall om drie uur
's nachts de woning der Hörselkamp's verliet,
nam Bruno von Taysen hem onder den arm
en zei kort
„Hoor eens, ik moet je wat zeggen
Gerhard werd zeer bleek. Hij dacht aan
Lou. Hij wist, dat Taysen alleen om haar in
de villa kwam.
„Waarover gaat het?" vroeg hij en gaf
zioh moeite kalm te blijven.
„Alleen over mij zelf. Het is werkelijk niet
zoo gewichtig. Maar het is beter, dat je het
van mij hoort, dan van anderen die de ware
beweegredenen van mijn handelen niet ken
nen."
Taysen liep heel recht. Zijn niet onknap,
maar hard profiel teekende zich scherp af
tegen het licht van de lantaarn, die zij voor
bijkwamen.
,Jk zal morgen een afscheidsbezoek maken
bij je vader en je grootmoeder."
Gerhard herademde, Had lachend woof
hij„Waarheen wordt ge dan overge
plaatst?"
Taysen streek den korten Engelschen kne
vel naar beide zijden terug.
„Verder, dan wanneer ik naar Oost Afrika
moest. Bovendien plaats ik mii zelf over. Niet
naar een nieuw reeiment, maar in een nieu
we maalschappelii' omgeving. Misschien
bereidt je je vader voor, om hem een ver
legenheid besparen."
Gerhard bleef s -?ii en zag den makker
uit zijn jeugd me. wijdgeopende oogen ver
bluft aan.
„Wat is er dan gebeurd
Taysen lachte bitter;
„Niels. Of liever iets zeer alledaags. Ik
heb in mijn mooie pakje een heertje verge
ten, dat ik een arme drommel ben. Wij wa
ren met een paar kam-raden bijeen. Hadden
een beetje geboemeld, gedronken en gewed
zoo'n heel onnoozele weddenschap
zooals ze tienmaal per dag wordt voorge
slagen en niet aangegaan. Maar dezen keer
het was nu eenmaal mijn ongeluk, werd
ze aangenomen. Nu kort en goed, den
volgenden dag heb ik de weddenschap ver
loren stel, dat het er om ging of dit voor
jaar vier of zes vliegers in Johannlstai waren
neergestort, dat is toch hetzelfde kortom,
ik verloor. Vijftien honderd mark. Daar ik
er mij met twee honderd vijftig mark per
maand moet zien doorheen te slaan, -- kan
je je de gevo' n voorstellen
(.Wordt vervolgd.)»
