„DE EEMLANDER".
Donderdag 25 |anuari 1917.
BIJITF.NI.AND.
N* 173
15*e Jaargang.
FEUILLETON.
ZOKNEWEELDE
Hoofdredactie:
MARIE VAN VERSENOAAU
Mr. 0. VAN SCHAARDENBURO.
A BON N EM ENT3PEUS:
.j 3 roautdeo nol Ameraloort t 1.86.
id.— lr»ooo pet pert
Pet week (me! er»tie eeriekermi: teuen emtelukkeet 0.18».
AfBond.rHik. nummeee 0.0."k.
Wekel(ik«oh btjrcieasel „OJ Hrtlmw'tcA, Hunrretar leedef
rwdacti* van Tbérèaa Hov«n> par K mud. ft©
,W«k«lt'kMh btivooesat ,IW> m* p«i 8 oand ««•-
Uitgevers.- VALKHOFP Co
Bureaus UTRECHTSCH ESTRAAT 4$.
In ter co mm. Telefoonnummer 66.
PB1JS DEK AD V EKIEN I'lEN
Van 1-» reaot»f
Bkeiyrt meet
Umnstaanbiadinffan I—ft rogols.. «.51».
Groote letter» naAr plaatsruimte.
VZ', ,hSV< .besU*n ««"teelise bepthuaea
U>t het herhnald idvurteoron iu dit Blad. by abonnement.
mow circulaire. bevattende do voorwaarden. wordt oo
aanvraag toegezonden.
De oorlog.
P a r ij s, 2 4 Jan. (Havas). De pers be
spreekt president Wilson's verklaring in een
geest van hartelijken eerbied. Zij brengt I
eensgezind hulde aan den nobelen aard
s ner beweegredenen, maar zij verzoekt den
president om niet uit het oog te verliezen,
dat abstracte beschouwingen over een vre
desorganisatie zelfs indien deze in
Frankrijk met even groote sympathie be
groet zouden worden als in Amerika
niettemin in Frankrijk minder vertrouwen
zouden wekken dan in de Vereenigde Sta
ten, aangezien Frankrijk een wreede onder
vinding opgedaan heeft, welke de Ameri-
kaansche Unie niet heeft opgedaan en omdat
Frankrijk geleerd heeft wat het een natie
kost, als buurman een mogendheid te heb
ben welker nationale industrie de oorlog is,
die altijd hare diplomatie op.du' belzinnig-
heid gegrondvest heeft en hare politiek op
het recht van den sterkste.
De Petit Parisien schrijft: „Geen enkel van
de denkbeelden van den president is in te- j
gensproak met onze eigene. Zij zijn als de
onze en zij ziin de onze geweest sinds langen
tijd. Wij zullen er niet te^en opkomen en
het doet ons prettig aan deze beginselen van
rechtvaardigheid en van vrijheid zoo \yel-
sprekend uitgesproken te zien door presi
dent Wilson. Maar is het niet in het belang
van de democratie en van de universeel?
orde van zaken, dat het Duitsche rmlitarisme,
dat voor de wereld het grootste gevaar is
geweest, een klap moet ontvangen en door
zijne rederlaeg overtuigd wordt van de on
zedelijkheid zijner begeerten? Indien zijne
overwegende verantwoordelijkheid vaststaat,
dan kan niet erkend worden, dat het uit het
huidige conflict te voorschijn mag treden,
bekleed.met den roem, dien het niet zou I
aarze'en zichzelf toe te schrijven. In n»am
der rechtvaardigheid moet het de kastijding
ontvangen voor de misdaad, welke het be
gaan heeft.
P n r ij s 2 4 Jan. (Havas). Men bericht
uit Genève, dat Wilson's rede door de
Frsnsrh-Zwitsersche pers koel ontvangen is.
Bladen van alle richtingen' verwijten hem
onnauwkeurigheid, waardoor alle practische
waarde aan zijne denkbeelden ontnomen
wordt. Vele bladen laken het, dat Wilson
niet wil onderzoeken, wie de ware schuldi
gen aan den oorlog ziin. Deze fundamen-
teele dwaling maakt de houding van den
president verdacht voor allen, die den aan
val der Centrale rijken en de schending van
Bel gïë nog niet vergeten zijn.
Sofia. 24 Jan. (Buig. ag.) De Bulgaar-
sche re^eering heeft haar meening over den
toestand, die door de weigering van het
vredesaanbod is ontstean, in eene nota aan
de neutrale staten aldus uiteengezet:
De tegenstanders van Bulgarije hebben
geweigerd van het voorstel van den vier
bond van 12 December notitie te nemen on
der het voorwendsel, dat het oprechtheid
miste en geene beteekenis had. Zij zagen
er eerder eene oorlogsmanoeuvre in. Mee
gesleept in den tegenwoordigen oorlog door
buren, die sedert het werd opgericht,
slechts er aan denken het In stukken te
scheuren, aan het oordeel der geschiedenis
overlatend de aansprakelijkheid voor het be
ginnen van den strijd te bepalen, in volko
men overeenstemming met zijne bondgenoo-
ren, komt Bulgarije thans met alle kracht op
tegen eene dergelijke uitlegging van de mo
tieven, die het vredesvoorstel van 12 De
cember bepaalden. De spoed, waarmee de
virr verbonden staten de uitnoodiging van 1
rten president der Vereenigde Staten en den
«tap van de Zwitsersche regeering hebben
opantwoord, is het beste bewijs van de op
rechtheid van hun voorstel. De koninklijke I
regeering koestert de vaste hoop, dat hare
zienswijze zal worden gedeeld door de on-
zi?di<-e regeeringen, die met haar zullen er-
kennen, dat eerst na de door de verbonden
regeeringen voorgestelde gedachtenwisse-
ling de Entente zich met kennis van zaken
had kunnen uitspreken over de werkel'ike
beteekenis v8n het vredesaanbod van 12 De
cember. Bulgarije en zijne bondgenooten
deden-eene loyale pogin" om een einde te
maken aan den oorlog. Zij constateeren, dat I
het enkel van de tegenstanders afhing dien
weg te betreden om tot den vrede te gera
ken. 'De vijandelijke regeeringen weigerden.
Derhalve zal op hen geheel de verantwoor
delijkheid voor het nieuwe bloedvergieten
rusten. Vertrouwende op hun goed recht en
in volkomen gemeenschap met hunne vol
ken, zijn de vier verbonden staten gedwon
gen den strijd voort te zetten totdat er een
vrede komt, die hun eer en bestaan en vrije
ontwikkeling van hunne volken waarborgt en
tegelijk aan de staten van het vasteland van
Europa de weldadige mogelijkheid verze
kert om in wederzijdsche achting samen te
werken op den voet van volkomen gelijkheid
aan de oplossing van de groote vraagstuk
ken der beschaving
Berlijn, 24 Jan. (W. B.) Bericht uit
het groote hoofdkwartier van heden voor
middag.
Bij haast doorgaans helder vriezend weder
bleef in de meeste frontsectoren de strijd-
rteid binnen matige grenzen.
r>-' vliegers maakten zich de gunstige om
standigheden voor het doen van waarnemin
gen ten nutte voor het verrichten van hunne
veelzijdige taak. De tegenstanders verloren
in talrijke luchtgevechten en door ons sf-
weervuur zes vliegtuigen.
Par ij s, 24 Jan. (Havas). Namiddag
communiqué.
In den loop van den nacht deden wij ver
scheidene geslaafde invallen ten zuiden van i
Chilly en in de Woëvre bii Regniéville.
In de streek van Seille was eene vrij groo
te werkzaamheid van patrouilles. Op het
overige front was de nacht rustig.
Gister velde luitenant Guynemer zijn 26e
Duitsche vliegtuig neer, dot brandende neer
kwam bij Mdurepas. In de streek van Ver
dun werden nog twee Duitsche vliegtuigen
naar den grond gebiecht. Den 22en is een
Duitsch vliegtuig te piettor gevallen ten
noorden van Lduvemont. Denzelfden dag
wierpen Engelsche vliegtuigen bommen op
de hoogovens to Burbach (Saarbekken) en
in den nacht van 23 op 24 Januari wierp
eert Fransch vliegtuig bommen op het sta
tion Dun sur Meuse, waarvan het noordelijk
gedeelte getroffen werd.
Avondcommuniqué.
De artillerie voerde een vernielingsvuur
uit tegen de vijandelijke loopgraven in de
streek van Moulins sous Touvent en ten
noorden van hoogte 304. Twee Duitsche
raids ten oosten van Soissons en Epaigne ^n^TDe'sfrijdduiIrt'voort,
mislukten* ben Duitsch vliegtuig werd naar
beneden gebracht bij Vauxcere (Aisne).
Londen, 24 Jan. (R.). Bericht van
maarschalk Haig.
Ene Duitsche raid ten zuidwesten van
Loos werd met gemak teruggeslagen. Een
aantal doode en gewonde Duitschers ble
ven in onze handen. Een andere troep, die
een raid ondernam, geraakte onder ons vuur
en werd met verlies teruggedreven. Wij
slaagden er in, in de vijandelijke loopgraven
te dringen ten zuiden van Yperen. Er was
ten oosten van Tenenfeld, zuidwestelijk van
niukst, aan te vallen, werden door ons vuur
gestuit.
In de streek van.JezupoI verstrooide onze
artillerie door een welgemikt vuur eene co
lonne van den vijand, sterk omstreeks een
bataillon, die zich bewoog in noordweste
lijke richting.
Londen, 24 Jan. (R.) Russisch com
muniqué, medegedeeld door de admiraliteit.
Na een krachtig artillerievuur vielen de
Duitschers aan tusschen het Tiroeknoeras
en <re Aa, ten oosten van Kalutzem. Zij
dreven ons anderhalve mijl naar het noor-
J a n. (Stefani). Officieel
veel luchtactie aan beide zijden. Een van
onze vliegtuigen werd naar beneden ge-
R o m e, 2 4
communiqué.
In de streek van Tonale (Camonica-dal)
beproefden vijandelijke ski-ioopers des
nachts onze stellingen te naderen. Zij wer
den door een uiterst hevig vuur teruggewor
pen. Aan het Trentino-front waren de ge
wone artillerie-duels. Ons geschut bescha
digde eenige vijandelijke geschut-stellingen.
Aan het Julische front was de artillerie-
actie heviger ten oosten van Görz en tus
schen Beneti en het Doberdo-meer. Op het
bracht. Zes Duitsche machines werden ver-<,offers te maken.
Karst-plateau vielen eenige granaten op
van onze kleine hospitalen, zonder siacht-
nield en drie in beschadigden toestand naar
den grond gebracht. Er worden nog twee
van onze machines vermist.
Berlijn, 2 4 Jan. (W. B.) Bericht uit
het groote hoofdkwartier van heden voor
middag.
Front prins Leopold. Aan beide zijden
ven de Aa en ten zuiden van Riga ont
wikkelden zich gevechten, die voor ons gun
stig verliepen.
Front aartshertog Jozef. Bij felle koude
slechts plaatselijk levendig artillerievuur en
voorveld-gevech: en.
Weenen, 24 Jon. (Corr.-bureau). Of
ficieel bericht van heden middag.
Van het legerfront van prins Leopold
van Beieren is niets te berichten. Evenmin
van het front van aartshertog Jozef, behal
ve dat de geschutstrijd hier en daar leven
diger was.
Berlijn, 24 Jan. (W. B.) Avondbericht
van het groote hoofdkwartier.
Duitsche aanvallen aan beide zijden van
de Aa ontnamen aan de Russen een aan
merkelijk terrein. Tot dusver werden meer
dan 1500 gevangenen ingeleverd.
Pe tersburg, 24 Jan. (Tel.-ag.) Com-
munioué van den grooten ger.eralen staf.
De Duitschers vielen met aanzienlijke ef
fectiefs, na eene hevige artillerie-voorberei
ding, onze troepen aan, die de stellingen be
zet hielden tusschen het Tiroelmoeros, ten
westen van Riga en de rivier de Aa, als
mede ten oosten van Kelufzem. Door her-
In den afgeloopen nacht werd een tegen
aanval, dien de vijand tegen een door ons
heroverde veis te king ten Zuid-Oosten van
C.crz onderrcin onmiddellijk door ons artil
lerie vuur affoeslagen.
B e r 1 ij n 2 4 Jan. (W. B.) Bericht uit
het groote hoofdkwartier van heden voor
middag.
De noordelijke oever van den St.-George-
arm cler Donaumondingen is weer prijsge
geven.
Weenen, 24 Jan. (Corr.-bureau). Of
ficieel fcerioht van heden middag.
Legergroep Maokensen. De noordelijke
oever van den St.-George-arm werd weer
ontruimd.
Petersburg, 24 Jan. (Tel.-ag.) Com
muniqué van den grooten generalen staf.
Tot aan de Donau wisseling van vuur en
verkenningstochten. Aan de Donau gingen
de Bulgaren in den morgen tegenover Tul-
cea, sterk ongeveer een bataillon, partij
trekkende van den mist, over den St.-
George-arm. Onze troepen vernietigden dit
detachement door een onstuimi^en nachte-
lijken aanval; wij maakten 5 officieren en
332 soldaten tot gevangenen en namen vier
machinegeweren. Onze verliezen waren een
officier en 41 soldaten gewond, een soldaat
gedood.
Londen, 24 Jan. (R.) Russisoh com
muniqué, medegedeeld door de admiraliteit.
Wij verrasten de den Sint-George-arm
van de Donau-mondingen overtrekkende
haalde aanvallen slaagden de Duitschers er Bulgaren, vielen hen aan en vernietigden
in, onze troepen 2 a 3 werst in noordelijke
richting terug te dringen. De hardnekkige
gevechten duren hier voort.
Pogingen van den vijand om onze, stelling
hen. Wij maakten daarbij 332 gevangenen
B e r 1 ij n 2 4 Jon. (W. B.) Bericht uit
het groote hoofdkwartier van heden voor
middag.
De toestond aan het Macedonische frortf
Is onveranderd.
B e r l ij n, 2 4 Jan. (W. B.) Als aanvul
ling van de officieele mededeeling overhel
gevecht tusschen eenige van onze torpedo
booten en Engelsche lichte oorlogsvaartui.
gen, dot den 25sten Januari in de vroegte
plaats vond, kan nog het volgende gemeld
worden.
Onmiddellijk bij het begin van het ge
vecht, dat in de donkerte plaats vond, kreeg
de V 69, die aan de spits voer, een treffer
in de commandobrug. Hierdoor werd de flob-
tillechef, de corvet-kapitein Max Schuit*
die zijn flottille sedert het begin van den
oorlog steeds met beleid heeft bestuurd, ge
dood, evenals twee officieren en eenigs
minderen. Verder kreeg het schip averij,
waardoor het in botsing kwam met een an
dere boot. De V 69 is daarop, In zwaar
beschadigden toestond, zonder door den
vijand verder te zijn bemoeilijkt, de Neder-
landsche haven van IJmuiden binnengeloo-
pen.
De door de V 69 geramde boot heef*
ondanks de geleden beschadigingen, verder
aan het gevecht deelgenomen.
Ook een Engelsche torpedojager werd in
den loop van den strijd geramd en zwaar
beschadigd. Onze vliegers nemen later bij;
hunne verkenningen waar, dat dit vaartuig
in zinkenden toestand verkeerde. De Duit
sche torpedoboot sleacde er In, ondanks
hare verminderde snelheidsoapaciteit, dg
Duitsche basis te bereiken, zonder door den
vijand hierin belemmerd te worden.
Een derde Duitsche boot, die In de duis
ternis tijdens het gevecht de voeling met
de andere schepen verloren had, stiet op
talrijke vijandelijke torpedojagers. Zij viel
onmiddellijk aan en bracht door een tos»
pedoschot een grooten. vijondelijken torpe
dojager tot zinken. Danrna brak zij met hel
oog op de overmacht den strijd af en be
reikte behouden de haven, zonder door den
vijand verder te zijn lastig gevallen.
Londen, 24 Jan. (R.) Bericht van
Lloyds.
De Engelsche visschersschult Lucy is bi
den grond geboord. Hetzelfde moet ook ge
beurd zijn met de Gladys en de Star of th«
Sea.
Londen, 24 Jan. (R.) Bericht van
Lloyds.
De Engelsche smak Ethel is in den grond
geboord. Het Nederlandsche stoomschip
Snlland eveneens; de bemanning is gered.
Nog is tot zinken gebracht hef stoomschip
Tremendous, dat door een duikboot in den
grond is geboord; de bemanning is gered.
Het Nederlandsche stoomschip Zeta en
het Engelsche stoomschip Nenquen zijn tot
zinken gebracht.
Het visschersschip Cetus, dat als gezoiv»
ken vermeld was, is binnengesleept.
Londen, 25 Jan. (R.) Bericht van de
admiraliteit.
De Duitsche regeering heeft getracht de
mededeelingen van de Britsche admiral!-
Men dient in te zien, dat uitvoerigheid en
beknoptheid hetzelfde beoo^en
ROMAN VAN
OLGA WOHLBRQCK
met autorisatie vertaald
door
Mevr I. P. WESSELINK-VAN ROSSUM.
25
..De zoon van dominee Taysen. groot-
mama. Hij komt om
„Ja natuurlijk. In uniform Hoffmann
„Ja, mevrouw."
„Verzoeke mijnheer don binnen te ko
men, Hoffmann en nog een glas en een
kopje."
Z.j was als geëlectriseerd. De wijn had
haar gelaat met een lichten blos bedekt, die
door het witte blanketsel heen schemerde.
Zij kende Taysen nauwelijks, alleen had
slj nu en dan van haar zoon een waardee-
rend woord over hem gehoord. Maar een
uniform wees zij nooit af.
«Charmant, luitenant Taysen, charmant"
kom afscheid nemen, mevrouw,"
Hij boog zich even over de fonkelende
hand.
„Zoo zoo u verlaat ons
„Ja, en den dienst en het vaderland. Een
soldaat heeft nooit een eigen wil. Dat is zijn
trots ja Gerhard schenk een glas in.
Wij zullen klinken."
Taysen voelde, dat de onopgesmukte
waarheid hier geen goede ontvangst zou
hebben en de oude dame kon, wat hem be
trof, haar illusie behouden. Het korte be
zoek bij graaf Oberwall zat hem nog in de
leden. Daar had hij al zijn energie moeten
verzamelen om niet op het laatste oogenblik
te wankelen in zijn besluit.
„Gij hodt u op mii moeten verlaten", had
da graaf gezegd, „en dat kunt ge nog altijd,
als het niet te laai is."
Hij had de tonden op elkaar geklemd, diep
gebogen en gezegd
«Het is te laat, meneer Oberwall."
„Jammer, mannen als gij kunnen, wij zoo
goed gebruiken."
Maar er had ook al eenige teleurstelling
geklonken in de woorden, leedwezen over
Ket feit, dat hij hem blijkbaar te hoog had
aangeslagen en Taysen drukte zijn helm
zoo vast op het hoofd, dat de rand in zijn
vleesch gegroefd werd en het harde metaal
bijna zijn beenderen indrukte. De voorma
lige diplomaat met der scherpen blik van
een koel waarneme; rag hoe een taaie,
harde wil al de spieren van den jongen man
spande tot het uiterste en een bij hem zeer
ongewone impulsie deed hem het overwicht
door bedachtzaamheid verliezen, waarin zijn
kracht schoaL
„Een uur geleden heeft Gerhard mij een
speelschuld moeien biechten, geld is het
minste wat men kan verliezen. Ik wil u
met het dubbele van het bedrag bijspringen
als u dat tot inkeer zou kunnen brengen."
Toen was Taysen* opgesprongen en
eenige oogenblikken blijven staan zwij
gend, zwaar adamhalend. Maar daarna was
hij in lachen uitgebarsten - hard en koud
en niets anders kon hij uitbrengen dan
„Ik dank u voor uwe vriendelijke bedoe
ling, mijnheer Oberwall. Maar het is onmo
gelijk een besluit, dat men na herhaalde
overwegingen heeft genomen, ongedaon te
maken. Impulsies zijn slechte raadgevers."
Graaf Oberwall hield een oogenblik de
hand voor zijn oogen. Die les had hij zich
zelf kunnen sparen, dit voorstel had hij niet
moeten doen.
„Vaarwel dan, luitenant. En. u zult
ons ook als Bruno Taysen welkom zijn."
Het was een laatste en schraal geschenk.
Een belofte, waarvan niemand de vervulling
verwachtte. Ên zoo werd het werkelijk een
afscheid. Van een, die Taysen onder
allen het naast aan het hart lag.
In de overwarme, rose-roode kamer van
de gravin kon hij den juisten toon niet vin
den. Houterig en stijf zat hij op den stoel
met rechte leuning, "bracht werktuigelijk het
champagne glas a6n zijn lippen en merkte
nauwelijks, dat de oude vrouw steeds stiller
werd, hem met steeds vijandiger oogen aan
keek.
Eindelijk hield zij haar hoofd scheel ên
wachtte ostentatief, totdat hij opstond-
„U staat mij toe afscheid te nemen?"
„Zeker, luitenant, zeker."
Zij gal hem geen hand, krampachtig hield
zij haar sjaal vast. Zoo'n ruwe, stijve, verve
lende lomperd. Eënsk'aps spitste zij de
ooren. Hij vroeg
„Gerhard, ik zie je toch zeker overmorgen
bij de familie Horselkemp?"
Zij werd levendig en sloeg met de vingers
op de tafel.
„U kent de familie Hörselkamp, mijn
waarde Zoo ook de kleine Hörselkamp
Aha
„Zeker, mevrouw
„Zoo, vertel haar dan, dat ik van haar
houd. Hoort u En zij mag mij opzoeken
hoort u. En als zij mij wat wil voorlezen,
dan kan zij altijd tusschen twee en drie uur
komen. Buitendien krijgt Mendel spoedig
weer haar angina en kan dan niet lezen."
„Ik z«I de boodschap overbrengen, me
vrouw."
„Ik reken er op, mijn waarde. Als ik dat
door Gerhard liet zeggen, dan u begrijpt,
niet waar dat gaat niet."
„Maar, Grootmama
In diepe verlegenheid sprong Gerhard op
en legde zijn hand op den arm der oude
vrouw.
„Silence, monsieur. Dat is mijn zaak. Hier
boven ben ik meesteres. Je behoeft toch
niet boven te komen als zij er is."
Zij lachte stilletjes in zich zelf, trok Tay
sen aan den blinkenden knoop van zijn uni
form dicht naar zich toe, zoo dicht, dat hij
den sterken geur moest inademen der
«cboonheidsmiddeitjes, die va& haar uitging,
„Daar u toch hier uit de omgeving ver
dwijnt, kan ik het u wel vertellenGerhard
is doodelijk verliefd op de kleine, waarom
ook niet? Haar stiefmoeder is een vorstin
Sukewitsch, geboren gravin Sabyski. En
vacier f Mijn waarde, wat de vader is, maakt
bij een dochter niets uit. Dat is bij de brui
loft een heer in rok. Voilft tout. Overigens
kan hij professor worden. Een bagatel. Daar
zal ik wel voor zorgen. Zoo ver reikt mijn
invloed nog wel."
De trekken van Taysen waren als uit
steen gehouwen.
„Daar twijfel ik niet aan, mevrouw."
En weer voelde hij. hoe weinig hij op zijn
plaats was in dezen kring, die verhoogde of
vernederde naar gril en willekeur.
Maar de oude vrouw in haar rooden bro
caten leunstoel voelde weer die zacht op
wekkende prikkeling ven long vervlogen
jaren, als zij het gevoel had, dat in haat
handen fijne draden samenkwamen, die zij
alleen kon ontwarren.
„Ja, nu, wat Is er? Komt zij of komt zl|
niet T'
Wijdbeens, het verwarde hoofd scheef,
met opengerukte kiel stond Hörselkamp
in zijn groot atelier. x
Voor hem Lou, smal en bleek, met eeir
weemoedigen tnk om den mond.
(Wordt wvolgcLj