15" Jaarnang
DE EEMLANDER*.
Vrijdag 26 januari 19(7.
BIJITFNI.AND._
BINNENLAND.
ZONNEWEELDS
KOLONIËN.
FEUILLETON.
- êa MARIE VAN VERSENDAAL.
Hoofdredactie Mr D van SCHAARDENBURG.
n
Uitgever#: VALKHOPP ft Co,
A BON N EM ENT8PKUS:
8 muadeo too» f
Idem trftooo par post..
P«t woek (motRrMtisverzeliermw' tegen ongelukken)®
AfionderHik® nummers
W.W«UltMb .0» Hollmviirlu "«""J"— 100
redact i. van ThÉrta. Hovon) p« 8 mod. HO el».
W.t-.li-ltB.h bó»oeew>l 3 f""* Ba fU"
AL) VKiU'EN TIEN
bureau, UTRECHTSCH ESTRAAT 46.
Intercomm. Telefoonnummer 66.
PH IJS DEK
Van lreaolê
Elko reiel moer
Dienstaanbiedingen 1—-6 regeta
Groote lettors n n plaataiuimto.
Voor handel eu 00 trijt instaan /.eer root-doelige bop.4im-on
tot het herhaald viverteeren u» dit Blad. óq abonnement.
Een« circulaire. bevattende de voorwaarden, «rordt op
tan vraat» toegezonden.
m f
«e 0.19.
i. i o.no.
De oorlog.
De strird ten westen van Riga duurt nog
voort met afwisselend succes. Verder aan
geen van de oorlogsfronten iets bijzonders.
In den Hongaarschen rijksdag heeft mi
nister-president Tisza verklaart, dat de re
geering van Oostenrijk-Hongarije zich vol
komen één voelt met de door president Wil
son voor de vredesactie gestelde eischen
en geneigd is de gedachtenwisseling over
den vrede met hem voort te zetten. Uit eene
door den kanselier der Brilsche schatkist
Bonar Law te Bristol gehouden rede blijkt,
dat de Britsche regeering op het standpunt
blijft staan, dat om den toekomstigen vrede
te verzekeren, de Duitsche militaire machine
moet worden gebroken.
Washington, 25 Jan. (W. B.) In den
Senaat heeft Cummings een voorstel inge
diend tot bespreking van Wilson's bood
schap. Hij zeide, dat 's presidenten verkla
ring de belangrijkste was, die ooit door een
president van de Vereen. Staten was afge
legd. Of die verklaring juist is of verkeerd,
de senaat dient haar uitvoerig te bespreken.
Stone, de voorzitter van het comité voor
buitenlandsche zaken, verzette zich tegen de
motie, omdat de behandeling slechts tijdver
spilling zou zijn. De redevoeringen, hetzij
die waarin de houding van den president
werd goedgekeurd, hetzij die waarin -zij
■werd afgekeurd, zouden den president niet
tol een ander inzicht brengen.
Ten slotte werd de motie ter zijde gelegd.
Het congres van de Engelsche arbeids
party te Manchesier heeft met eene meer
derheid van vijf zesden een voorstel ver
worpen om aan te dringen op onmiddellijke
vredesonderhandelingen.
B e r 1 ij n, 2 5 Jan. (W. B.) De comman
dant van de Engelsche torpedojager Del-
phin, die onlangs in Cadix is binnengeloo-
pen beweert den 14en Januari om acht uur
rs morgens veertien zeemijlen ten westen
van Huclva de Duitsche U-boot U 56 in den
grond geboord te hebben. Hiermee wordt
vastgesteld, dat er noch van de U 56 noch
van een andere Duitsche U-boot sprake kan
rijn.
Londen, 25 Jan. (R.) Een officieel
bericht over eene Engelsch-Fransch-ïtali-
aansche maritieme conferentie houdt in, dat
kwestiën van de vloolpolitiek In de Mid-
dellandsche zee besproken en beslist zijn.
De uitkomsten zijn zeer bevredigend. Er zijn
belangrijke beslissingen verkregen niet al
leen over de vlootoperatiën, maar ook over
het gebruik van de schepen, het toezicht op
de handelswegen en andere daarmee ver
band houdende vraagstukken.
Londen, 25 Jen. (R Drie visschers-
Bchuiten vaan Fleetwood zijn door eene
kanonnade van een duikboot in den grond
geboord. De bemanningen zijn geland; zij
waren gedurende 17 uren in een boot ge
weest, ter nauwernood gekleed en bloot
gesteld aan de felle koude.
Londen, 25 Jan. (R.) Bericht van
Lloyds.
Het Deensche stoomschip Dan is in den
grond geboord.
W e e n e n, 2 5 J a n. (Corr.-bureau.) Near
aanleiding van den aenstaanden verjaardag
van den Duitschen keizer begeeft keizer Ka-
rel zich hedenavond, vergezeld van den mi
nister van buitenlandsche zaken, naar het
Duitsche hoofdkwartier.
B e r 1 ij n, 2 5 Jan. (W. B.) De keizer
j heeft aan maarschalk von Mackensen het
grootkruis van het Uzeren kruis verleend, l
Londen, 25 Jan. (R). Lloyd George i
heeft in een interview over den aanstaanden
rijks-oorlogsraad verklaard, dat deze raad
alle algemeene kwestiën in verband met de
oorlogspolitiek van het rijk zal behandelen,
ook in verband met de voorbereiding van den
vrede. De vredesvoorwaarden zullen slechts
het begin zijn. Daarna zal komen het opbou
wen van de geregelde vrijheid en broeder-
schap, die zekerheid zal verschaffen aan den
vrede van het menschdom en den vooruit-
gang die het militarisme heeft vernietigd.
P a r ij s, 2 5 Jan. (Havas). In antwoord
op een gelukwensch van het gemeentebe-
stuur van Duinkerken, schreef generaal Ni-
1 veile aan den maire: Nog een weinig ge
duld en vooral volstrekt en onwrikbaar ver
trouwen in de groote overwinning!
De Grieksche regeering heeft in eene nota
acn de gezanten van de Entente mogend-
heden haar leedwezen uitgedrukt over het
gebeurde in Athene op 1 en 2 December. De
beker der vernedering is daarmee tot den
laatsten druppel geledigd.
Tokio, 25Jan. (R.) .De keizer heeft de
Kamer van vertegenwoordigers ontbonden
heer Van Leeuwen, terzake diens Instem
ming met de houding der regeering ten aan
zien van de vredepogingen. President Wil
son meent dat ook de kleine naties moeten
handelen in het belang van het vredes-stel-
9el. Vrede door dwang, achtte spreker uto-
«w b ,.w« pistisoh en gevaarlijk,
handeling van de buitenlandsche zaken- j Een der ^joote oorzaken van de oorlogen,
vergadering voortgezet. szeide spreker, zal zijn weggenomen, als de
De heer Scheurer ontried den minis- economische expansie door de mogendhe-
ter ten aanzien van de Belgische deporta- j den niet gezocht wordt langs den weg van
ties verder te gaan dan hij tot dusver deed, het imperialisme, doch door organisatie.
Kamero' erzicht.
Tweede Kamer
In de zitting van Donderdag werd de be
daar hij anders zich zou mengen in de bin-
nenlandsche aangelegenheden van Duitsch-
land.
De heer Van Hamel vroeg wat de mi
nister doet inzake het vasthouden van Ne
derlanders in Duitschland.
De heer Van Leeuwen achtte de
Installatie voorzitter.
Nadat mededeeling was gedaan van het
Koninklijk besluit van de benoeming van
den heer Fock tot voorzitter, werd de
nieuwe president geïnstalleerd met een ge
lukwensch van den heer Schaper.
Ne nieuwe voorzitter aanvaardde de
houding der regeering ten aanzien der vre- leiding met een korte rede, waarin hij on-
despogingen juist. Inmengen moet thans M partijdige leiding toezegde, en aandrong op
onvruchtbaar zijn, M partij kiezen naar de beknoptheid,
een of andere zijde beteekenen. Van eene I
conferentie van neutralen verwachtte spr. Bij de voortgezette behandeling ven 't
niet veel. De belangen der neutralen loopen Hoofdstuk
te veel uiteen, evenals hun verhoudingen j Buitenlandsche Zaken,
tot de oorlogvoerenden en zij missen de dringt de heer Rutgers er op aan, dat
macht om de wenschen kracht bij te zetten. 1 de Staten-Generaal er in zullen worden er-
Het stelsel van vrede door dwang, zou ieder kend, alvorens antwoord wordt gegeven op
klein geschil meken tot een internationaal eene eventueele vraag tot deelneming van
geschil, met gevaar voor internationale ver- Nederland aan de beweging'voor den vredo
wikkelingen en oorlog. Spreker verwachtte door macht.
alleen heil ven vrede door macht, macht j Minister Loudon dankte voor de
der volkeren zelf en die zal alleen eht geval gebrachte hulde en verklaarde zich tot zijn
zijn als de sociaal-democratie machtig ge- spijt niet te kunnen uitlaten over verschil-
noeg al zijn om de vredesmacht den volke- lende belangrijke zaken, o. a. niet over de
ren op te leggen. Spr. drong aan op de in- quaestie door den heer Dresselhuys ter
stelling van een parlementaire commissie sprake gebracht.
voor de buitenlandsche zaken. De zaak van de aanhouding van onze post
De heer Nolens achtte ook in het be-1 door de Engelschen verkeert nog steeds in
lang der neutraliteit ongewenscht thans hetzelfde stadium
Oost-lndifi
(OfficieelBij het Departement van Kolo
niën is ontvangen het volgende bericht van
den Gouverneur-Generaal van Nederlandsch-
Indië:
op den 21sten dezer heeft een zware aard
beving Bali geteisterd. Behalve in het district
Zuid-Bali is geen ernstige schade aangericht.
In dat district zijn echter ten minste 50
dooden. allen Inlanders, en 200 gewonden.
Duizenden huizen, waaronder de woningen
van de Regenten van Gianias en Bangli en
zeer vele tempels en rijstschuren zijn ver
woest.
De meeste steenen Gouvernementsgebouwen
en vele bruggen zijn zwaar beschadigd.
Het verkeer is gestoord.
Geen paniek is uitgebroken.
De Gouverneur-Generaal heeft gelden ter
beschikking van den Resident gesteld ten einde
den nood der bevolking te lenigen. Het Is
onmogelijk reeds thans de geheele schade te
schatten.
allerlei zeken van elgemeenen aard ter
sprake te brengen. Hij wees erop, dat de
Paus ook practisch het meest heeft gedaan
voor verzachting van dezen oorlog en drong
erop aan, dat de regeering zal doen wat zij
kan, om de gedeporteerde Belgen te doen
terugkeeren, niet alleen voor zoover het
De min. is overtuigd, dat de Belgische
regeering niets wil weten van de aantasting
van Nederlandsch grondgebied.
Wat de vragen van den heer Duys be
treft, verklaarde de min. de publicatie van
den volledigen tekst der nota's niet noo-
dig te achten en niet bereid te zijn op
w V. ---' I u I B I C U V II k V II tl» lilt» 1-t 11U IV I.IJII V|/
min of meer tot haar verantwoordelijkheid te komen voor de Belgen, die plan hadden
strekt, doch ook daarbuiten. Spreker wilde uit te wijken, en reeds stappen te hebben
wel 9preken over uitbreiding der Bryan- j gedaan bij de Duitsche regeering om het
uitwijken niet te doen beiperken tot het
rayon Antwerpen.
De minister ziet geen heil in gezamenlijk
op'reden in deze van de neutralen.
Voor Nederland acht de minister het
geen wijze politiek, zich te binden tot deel
neming aa nde gemeenschappelijke actie,
tractaten en militaire sanctie, doch daar-
j mede wachten tot na den oorlog.
De heer Lohman meent, dat de rede
i van den heer Dresselhuys verkeerd is be
oordeeld. President Wiléon wil inplaats van
het machtstelsel het rechtsstelsel invoeren,
I waarin aan de kleine natie evenveel recht
wordt gegeven als aan de groote. Daarom hetzij militaire, hetzij economische. Wel wil
moeten ook wij werkzaam zijn in de richting spr. verklaren bereid te zijn tot het collec-
door president Wilson aangewezen. I tief meken van Bryan-tractaten of deelne-
De heer Van der Voort van Zijp ming aan een conferentie ter zake van het
protesteerde tegen het optreden van den stelsel vrede door macht. Of dit gewenscht
consul-generaal te Londen, inzake de zoo- is, zal spr. beoordeelen als de Nederl. re-
genaamde desertie van Nederlandsche offi- peering eventueel wordt uitgenoodi^d door
eieren van de koopvaardijvloot. Bedoelde Zweden tot deelneming aan de preliminaire
officieren weigerden eenvoudig verder te besprekingen over een conferentie van de
varen met contrabande. De heer T r o e 1 - neutralen over economische en andere on-
vernomen. Onze onthouding inzake WH-
son'9 vredes-actie is niet te beschouwen ai»
een demonstratie daartegen. De actie vloeit
ook niet voort uit een overmaat van onv-
zichtigheld. De verschillende partijen hel*
ben de erdenen tot onthouding gebillijkt.
Gerepliceerd wordt door de heeren
Dresselhuys, Duijs, Nolens,
Troelstra en Knobel, waaran de aï»
gemeene beschouwingen worden gesloten
en de beraadslagingen verdaagd tot
avonds 8 uur.
In de avondvergadering was de water»
staatsbegrooting aan de orde.
Daarbij besprak o.a. de heer Visser van
IJ zendoorn de waterstormschade in
Noord-Holland, speciaal in Waterland. Spr.
is niet overtuigd, dat het op de dijken uitge
oefende toezicht voldoende is.
Spr. dringt aan op be'er oppertoezicht op
de waterschappenDe Staten behooren do
hoofdafmetingen der dijken vast te stellen.
De heer Bonganrts oefent eveneens
critiek op het overheidstoezicht. Ook an
dere provinciën behooren hun aandacht
aan dit onderwerp te wijden en zich daarbij
te voorzien van hoo" ontwikkeld technisch
personeel voor de dijkverdediging.
De Minister van Waterstaat
antwoordt, dat men hier te doen had
met een buitengewoon noluurverschijn-
sel. Voor een doorbraak als nu
heeft plaats gehad moet men teruggaan tot
1775. De Waterlandsche dijk heeft der»
vloed van 1877 doorstaan zonder bezwaar.
Inderdaad deugt bet Dijkreglément niet. Da
Minister zal nagaan wat noodig is om voor
de toekomst een dergelijke ramp van ons
land af te werden.
De heer Al bard a acht 's ministers
beloften inzake de electrificatie van ons
land onvoldoende. Oprichting van een
staatselectriciteitsbedrijf voor het geheele
land is wenschelijk. Bijtijds moet de regee-
j ring de leiding nemen.
De heer Boogaarts acht eveneens
gewenscht, det de minister meer leiding
geve van bovenaf bij de eleciriciteitsvoop*
ziening.
De Minister verklaart v/egens ds
tijdsomstandigheden het denkbeeld van,
electrificatie van Rijkswege, dat 30 40
millioen zou kosten, te moeten laten liggen.
In de provinciale concessies zijn naas
tingsclausules opgenomen. In een verre
toekomst is dus reeds voorzien.
De heer Van Rijckevorsel bepleit
het denkbeeld van een Rijkselectriciteits-
voorziening in uit de staatsmijnen, waar
voor stellig liefhebbers zullen zijn.
De Minister, dupliceerend, betuigl
instemming met sprekers denkbeelden.
Daarna wordt de vergadering verdaagd
tot Vrijdagochtend half twaalf.
Berichten.
neuucueii uvci cluhuiuisuic eu onucre v»»»- De Staatscourant V5iii 25 Jan narij beval
s tra ondersteunde het betoog van den heer derwerpen. Aan onzen gezant te Stockholm o. a. de volgende Koninklijke beslui' n: r
I benoemd lot Voorzitter der Tweede Kamer
der Stalen-Gedraal Mr. D. Fock,
Duijs ten gunste van de gedeporteerde Bel- is opgedragen, aan die besprekingen deel te
gen en zeide het niet eens te zijn met den nemen, doch sedert is daar niets meer van
Het veréeren van den wijze is een groot
geluk voor de vereerenden.
ROMAN VAN
OLGA WOHLBROCK
met autorisatie vertaald
dcor
Mevr. I. P. WESSELINK—VAN ROSSUM.
29
Zij heeft hoofdpijn, legt zij. Zij denkt van
fniddag
„Wat beteekent dat vanmiddag? Ik kan
nu niet meer wachten. Ik moet vorderen. Zij
weet, dat mijn beste uren de morgenuren
rijn. Zij moet komen versta je ik wil het
—- ik beveel het dadelijk moet zij komen.
Wat sta je daar nog Ga dan toch versta
je mij niet
Hij stampte met den voet op den grond,
trok aan zijn boord, dat gekreukeld om zijn
hals lag. Door het open raam blies een koele
Aprilwind naar binnen, terwijl een regenbui
tégen de breede glasruit sloeg.
Een uur geleden was het atelier vol zon,
mu n alles als uitgedoold. Nu moet ik me-
w n*et moeite inwerkt Zij v.cei1
toch, dat het werk gemakkelijker gaat, als
het licht is. Die infame, gemeene onacht
zaamheid! Zie maar de klei scheurt al.
Altijd maar weer de doeken er op en er af.
Iets anders kan ik niet meer uitvoeren."
Lou liep naar de thermometer, die boven
de centrale verwarming hing.
„Papa, ik geloof dat het hier te warm is."
„Als het niet te warm is, bevriest zij. Zoo
lang het gaat laat ik het raam open."
„En wordt u verkouden
„Onzin f Ga nu naar boven. Zij moet da
delijk komen."
Hij stiet de woorden tusschen de tanden
uit zonder Lou aan te kijken, stampte voort
durend met den voet op den grond, drukte
nu hier dan daar met zijn duim in het klei-
figuur.
Aan de stilte rondom hem bemerkte hij,
dat Lou het atelier verlaten had. Hij haalde
zijn horloge te voorschijn. Binnen twee mi
nuten kon zij in de kamer van Sina zijn.
Als zij zeiPapa heeft bevolen, dat u
komen moet dan
Maar dat zou zij zeker niet zeggen uit
louter sentimentaliteit of respect of de dui
vel mocht weten waarom. In dit vervloekte
huis gehoorzaamde niemand hem. Alles
ging zijn gang zonder dat hij op het gering
ste ook maar eenigen invloed had. Men-
schen kwamen, die hij niet kende, feesten
hadden plaats, die hij nooit verlangd had
etensuren werden plotseling verschoven.
Als een kostganger voelde hij zich in zijn
huis. Niemand lette ook maar eenigszins
op zijn werkuren, zijn vrouw het allerminst.
De eerste degen had zij het prettig gevon
den als model te staan. Als een kleine grap
had zij het beschouwd, als zij in haar zijden,
donzen peignoir de trap afsloop; in kleine
geborduurde pantoffels. De mooie leden
no 7 huiverend van het lauwe bad, licht ge
prikkeld door het masseeren met sterke aro
matische essencen, het volle, bruine haar
los opgestoken met een kleine schildpadden
haarspeld, een hemd van witte zijde aan.
Welwillend nam zij dan de poze aan, die
hij had gekozen, en die zij naar eigen smaak
trachtte te verbeteren.
Zij meende hem in geestdrift te brengen,
terwijl rij zijn kracht slechts versnipperde.
Na korten tijd van arbeid en stilte verklaar
de zij dan honger te hebben. Lou moest
dan een glazen tafeltje aanschuiven, waar
op lekkernijen, waar mevrouw Sina m*t haar
Slavische genotzucht buitengewoon van
Hield vurigen wijn, oesters en ceviaar, wild,
pastijen en uitgezochte confituren.
„Kom Lou, eet met ons mee," noodigde
zij beminnelijk.
Maar Lou dankte haastig, liet haar blik
verlegen langs haar vader glijden en langs
de mooie, groote vrouw, met de roode lip
pen.
En later stond hst glazen tafeltje s*ccds
gereed in den hoek en mevrouw Sina zei,
dat zij nu zelf „huisvrouw zou spelen." Zij
schoof het zelf nadqr, bestreek het geroos
terde brood met caviaar, druppelde citroen
sap op de oesters en hield ze als een scho
teltje aan de lippen van haar man.
Langzaam vorderde het werk. Groote in
spanning kostte het de idee in vormen uit
te beelden. Steeds was het HorselHmp
of t' beste hem ontglipte op het oogenblik,
dat hij het droge, doode materiaal tusschen
zijn vingers voelde. Hij werd steeds zenuw
achtiger, steeds onrustiger. Met steeds groo
ter wordende willekeur dwong hij stof en
model onder zijn wil.
„Kan je met het eten niet wachten,"
vroeg hij een anderen keer ruw en zette
zijn woorden klem bij door een beweging
met zijn voet.
„Houd je stil" barstte hij een keer onge
duldig tegen zijn vrouw los."
Mevrouw Sina voelde, dat de grap uit
was.
Zij vlijde zich lui, lusteloos en weerspan
nig in de kussens, die haar tot legerstede
diendenkoppig volgde zii ziin aanwijzin
gen, opzettelijk doende, alsof zij zijn verzoe
ken niet hoorde.
„Ik ben moe ik voel mij flauw ik
bevries mijn arm is ingeslapen."
Een kwartier knabbelde ze aan een caviaar-
broodje, plukte langzaom de eene druif na
de andere af, liet druppelsgewijze een
glaasje portwijn op den punt van haar tong
smelten.
Daarna kwamen de afzeggingen. Over
vermoeidheid slapelooze nacht mi
graine, verkoudheid.
En het vermaakte haar weer zoo bezorgd
als hij voor hsar was en naar haar bed
snelde, met bloemen, liefdewoordjes fluis
terde, haar hand streelde, bij het aanklee-
den de kamenier wegstuurde, haar zelf, met
geoefende hand hielp, haar steunde, peins
de over „weldoende middelen tot tfleiding"
en als een kleine Jongen vroeg t
„Maar, niet waar, morgen kom je weer
beneden Morgen werken wij weer samen
rk ben juist zoo op dreef het wordt
prachtig prachtig f'
Totdat hij het looze voorwendsel merkte,
het booze opzet en zich tegen de lusteloos
heid, in machtelooze woede verzette. Waar»»
bij hij zich maar hield, alsof hij haar ge
loofde om niet door teugellooze ruwheid
alles te bederven.
En vandaag wachtte hij weer vergeefs.
Zooals zoo dikwijls. Zijn werk riep hemhet
lokte en trok hem krachtig aan. Alles in
hem drong tot scheppen, drong tot vol
tooiing. Maar hij moest als het ware werk
loos naast zich zelf staan - afwachtend,
terwijl de werkeloosheid hem kwelde.
Nog eens haalde hij zijn horloge te voor
schijn.
Een half uur was verloopen, sedert hij
Lou naar boven zond. Waarom kwam zij
niet terug Hij had toch bevolen voor
het eerst bevolen Nu was het buigen of
breken.
Hij was toch geen vogelverschrikker, geen
nar in dit huis.
Driftig, zonder zijn kiel uit te doen, zoo»
als hij anders gewoon was, verliet hij hef
atelier, sloeg de deur achter zich toe, zoo*
dat een stuk der plafondversiering in fijn
kalkstof op zijn hoofd viel.
(Wordt vervolg dj