v DE EEMLANDER". Maandag 5 Februari 1917. BIJITF.Nl.AND." ZONNE'WEELDE N" 184 15de Jaargang. v FEUILLETON. m MARIE VAN VERSENDAAL. Hoofdredactie: Mf Q f VAN SCHAARDENBURG. Uitgevers: VALKHOFF Co. B abonnementsprijs tl r maanden tooi Am*»Ioort1 l-SJJ- Idem tranoo per po*t P*r w*«k< met gratia verzekering tegen ongelukken) Afzonderlijke nummer» Wek.lykeoh bijvoe/sel ,0» ,OQJ,r redactie van Thérèae Hoven) per H mnd. ÖO ets. ■WekeliikMh b.jvoeseel .Wtrtldrtvm" per b mod. 0» PK IJS Di£2t a V KKTENX1EN Vun 1—o r- -IvO.ttOt Eikeregel meer o. I3w Dienstannbedingen 1—'» regol*.. 0.30. lettors naai ploMvrUimte. Vooi handel u bedrgt u«.«ata:in 'Oor vootdoèligo bepalingen to\ hot^herJinald advert'oren in dil Ulad, bij abonnement- Kesio circulaire, bevattoiuie de voorwaarden, wordt aan vraag toe^ezondea. Bureau: UTRECHTSCH ESTRAAT 46. Intercomm. Telefoonnummer 66. Twee vragen van practischs politiek. Er lijn op het oogenblik twee vragen die de politieke gemoederen weliswaar niet drill; maar toch eenigermate bezig houden. Vooral over de eene vraag zijn bijna allen het eens. Dat is de quaestie van de opschor ting van den verkiezingsstrijd, welken dezen lomer gevoerd zou moeten worden. Wij •taan eigenlijk aan den vooravond van een reeks Kamerverkiezingen. Als straks de Eerste Kamer de grondwetsherziening aan genomen zal hebben - en evenals in de Tweede Kamer zullen wel alle politieke groepen eensgezind zijn moeten de Ka- >jners worden ontbonden, opdat de revisie in de nieuwe Staten-Generaal in tweede in- taivtie definitief tot stand gebracht kan v/orden. Maar dit jaar zouden eveneens de -periodieke vierjaarlijksche Kamerverkiezin gen moeten plaats vin<ien. De bedoeling is nuf deze beide Kamerverkiezingen te doen samenvallen in Juni' a.s. Maar ook de' dan gekozen Tweede Kamer zal 'n kortstondig bestaan hebben, daar zij zoodra de nieuwe kiesrechtregeling naer het beginsel van evenredige vertegenwoordiging haar beslag gekregen heeft, opnieuw ontbonden zal wor den, waarna de verkiezingen volgens het nieuwe stelsel zullen worden gehouden. De a.s. Juni-verkiezingen zijn dus van weinig belang. Over het eenige belangrijke punt, dat in de nieuwe Kamer, behoudens de loopende zaken en de begrooting, aan de orde zal komen, de grondwetsherziening in tweede instantie en de voorbereidende maatregelen voor invoering van het nieuwe kiesstelsel, zijn alle politieke partijen het eens. Geen h^fer kan een program aan de kiezers voorleggen, omdat de kortstondige Kamer er Zich toch niet mee zou bezig houden. Waarover moet dan de verkie zingsstrijd loopen? Waarvoor moet dan het land in rep en roer gebracht, de gemoede ren verhit en zoo groote onkosten gemaakt orden? Zoo is de gedachte opgekomen om den erkiezingsstrijd op te schorten—tot 1918, anneer de Kamerverkiezingen volgens het nieuwe kiesstelsel zullen plaats vinden, en "In Juni a.s. de aftredende leden over en Veer niet te bestrijden. id alle partijen heeft dit plan vrijwel al- gemeene instemming gevondenzelfs in de S. D. A. P. werd het niet noodig gevonden er 'n partij-congres over te houden. Nu rijst echter eenige oppositie tegen dit voornemen tot opschorting van den strijd. Niet alleen in enkele kleinere partijen, de hristen-sociaUsten en de S. D. P., met wel ke geen overleg gepleegd is en die in ver- heider.e districten candidaten zullen stel len, maar ook in andere kringen worden •temmen gehoord welke 'n dergelijk stem- •kuscompromis veroordeelen als ongrond wettelijk. De grondwet eischt immers, dat om de 4 Jaren de kiezers beslissen over de samenstelling der volksvertegenwoordi ging en nu willen de politieke partijen hun de gelegenheid daartoe ontnemen. Dat lijkt nu erg leep, maar is het geens zins. Immers, door het compromis der par tijen wordt geenszins den kiezers onmoge lijk gemaakt zich bij de stembus te doen gel den. Alleen hebben de zeven voornaamste politieke partijen besloten zich van onder linge bestrijding te onthouden. Er is dus geen sprake van, dat de verkiezingen niet doorgaan dat zou inderdaad ongrondwet telijk zijn de politieke organisaties zullen geen campagne voeten, maar elke groep van kiezers blijft volkomen vrij met eigen candidaten te komen en 'n uitspraak van olie kiezers uit te lokken. Over 'n andere vraag schijnt wat meer verschil van meening te bestaan. Het is deze, of de vrijzinnige fracties bij de verkiezin gen in 1918 onder het nieuwe stelsel met 'n gemeenschappelijk program en gemeen schappelijke candidatenlijsten zullen op trekken, dan wel ieder afzonderlijk. Prima vista schijnt het eerste zeer aan trekkelijk. De geschiedenis der laatste ja ren heeft bewezen, dat elkens, als de vrij zinnigen met elkaar optrokken,_de over winning hun was, terwijl bij ontstentenis van samenwerking hetzij door gebrek aan enthousiasme, hetzij door ontstemminp. van de kiezers, welke zich openbaarde in ont houding, 'n stembusnederlaag het resultaat was. En het is ook waar, dat in zeer breede kringen van kiezers van de fractieverschil leen bitter weirig begrepen wordt en dat het voor zeer velen moeielijk zal zijn uit 3 lijs ten met vrijzinnige candidaten 'n keuze te doen. Wij gelooven echter,dat er ook veel is dat pleit tegen dit, vooral in unie-lib. krin gen, verdedigd standpunt. In de eerste plaats zal in 1918 stemplicht bestaan, zoo- dat mogelijke ontstemming van de kiezers zich niet in onthouding zal kunnen manifes teeren. Waar nu 'n keuze gedaan moet worden, zullen de kiezers zich gedrongen gevoelen zich op de hoogte te stellen van de politieke vraagstukken, tengevolge waar van de politieke ontwikkeling van ons land zeer bevorderd wordt. Daarbij zal dan te vens blijken in hoeverre de bestaande vrij zinnige organisaties de verschillende stroo- mingen, denkbeelden en wenschen van de vrijzinnige kiezers weerspiegelen of wel hun programma's dienen te herzien om meer in overeenstemming te konien of blijven met d. geest onder de kiezers. Ten slotte schijnt ook uit taktisch oog punt 'n gescheiden optrekken het meest aanbevelenswaardig. Bij 'n gemeenschappe- ?-v Jrrïaferv]jjst zullen er aan den linker vleugel kleurlooze of weifelende kiezers ziji', bezwaar hebben te stemmen voor 'n Iijsi, waarop vrij-lib. candidaten voorko men, terwijl er aan den rechtervleugel zullen zijn, die doop de aan ezigheid van vrijz.- d :n. candidaten hun siem enn die lijst wei- g. n. Voor de eersten ztti de verluiding om naar de sor -Jem. lijst over te gaan, terwijL laatstgenoemden zich oor de chr.-hist. lijst zullen verklaren. Trekken de drie groepen gescheiden op, dan zal de eerste groep con amore voor de vrijz.- dem., en de laatste groep 2irh voor de vrij- lib. kunnen verklai> t\. En daar het onder het woordnota van den 8en Mei, waarin de Duitsche verzekeringen werden aonw. ird. Op die nota is geen antwoord van Duitsch- land gevolgd. Wilson haalde daarna het Duitsche me- stelsel van evenredige vertegenwoordiging morandum van 31 Jaquavi jl. aan en zeide: slotte slechts om het aantal neuzen p'at, gelooven \rij dat het indienen van 3 lijsten het voordeeligst zal blijken te 'zijn. Het eenige bezwaar dat er dan ook 3 over schotten zouden zijn welke verloren gaan, zou onn'ci vangen kunnen worden door <ie lijsten dan onderling te verbinden. Ongetwijfeld zullen er vele kiezers zijn Met het oog op deze verklaring, die plotse ling en zonder voorafgaande kennisgeving van eenigerlei aard willekeurig de plechtige verzekering intrekt, die in de Duitsche nota van 4 Mei 1916 was gegeven, heeft de re- regeering der Vereenigde Staten geene an dere keus, begaanbaar met de waardigheid en de eer van de Unie. dan rfe gedragslijn die meer enthousiasme gevoelen bij 'n ge-te volgen, die is aan duid in hai nota van roeenschappelijk optrekken, maar hun ont stemming kan nooit zoo groot worden, dat .ij om die reden zóuden overioopen naar echts of rood. Thuis blijven, wat in andere 8 Mei voor het gevai. dat DuitscMond zijne methodes van duikbootoorlo,'voering niet prijs gaf. Ik heb daarom aan staatssecretaris Lan- zijn; is dan s .iet mogelijk en zij zuilen dus tei slol,te wel die lijst weten te kiezen met welker caixiiriaten zij zich het meest geest verwant aciuei' De oorlog. Washington, 3 Febr, (R.) De diplo- (murieke betrekkingen tusschen de Vereenig- de Staten en Duitschland^zijn afgebroken. Washington, 3 Febr. (R.) Bernstorff heeft zijn paspoort ontvangen. Gerard is teruggeroepen. De president heeft het besluit genomen omstandigheden steker 'n groot gevaar zou «mg lost gegeven graai Bernstorff te verwit tigen, dat de diplomatiek.- b> ekkingen met Duitschlond zijn afgebroken, dat de Amefi- kaansche ambassadeur te Berlijn onmiddel lijk moet worden teruggeroepen en dat der halve aan graaf Bernstorff zijne pospoorten moeten worden ter hand gesteld. In weerwil van deze onverwachte hand ling van de Duitsche re .eering, dit plotse linge en die1]) betreurbure terugkomen op hare verzekering aan deze regeering, en op het oogenblik van de kritieke sponning in de betrekkingen tusschen de beide regee- ringen, weiger ik te gelooven, dat de Duit sche autoriteiten Voornemens Zijn in werke lijkheid te doen wat zij ons waarschuwden zich vrij te voelen om te -doen Tk kan er n»et toe komen te gelooven, dot zij geen arht na de confereniiën, welke hij gisteren had 'ullen slaan °P de ol,de vriendschap van de - - 1 beide volken of op hunne plechtig aangrt- met de leden van het Kabinet en met senatoren, waarin hij werd overtuigd, dat hij door het geheele land zou worden gesteund. Twee d.e telegram. De gezant te Berlijn, Gerard/ htreft bevel ontvangen het gezantschap te sluiten. Alle Amerikaansche consuls en het personeel van het gezant schap zullen Duitschland verlaten. Spanje zal zich belasten met de beharti ging der Amerikaansche belangen te Ber lijn. Derde telegram. Van middag heeft Wilson in het Congies gesproken. De zaal was stampvol. Onder de aanwezigen waren alle vertegenwoordigers van alle onzijdige staten. Toen Wilson binnentrad, werd hij toege juicht en de toejuichingen werden verschei dene malen tijdens zijn rede herhaald, voor al toen Wilson mededeelde, dat hij aan het Congres de middelen zou vragen om het leven der Amerikanen te beschermen. Vierde telegram. Anvka heeft gane verplichting en Amerikaansche sche pen en menschenlevens zullen vernietigen in het moedwillig opvolgen van een roekeloos vlootprogcanima. Slechts werkelijke en open lijke daden hunnerzijds kunnen mij dit doen gelooven. Wanneer mijn ingeroest vertrouwen in hunne bedaardheid en omzichtigheid onge lukkig ongegrond mocht blijken, wanneer Amerikaansche schepeo en levens wordep opgeofferd in roekeloozen strijd met de internationale wet en de voorschrift», n van de menschelijkheïd, dan 2al ik aan het congres verzoeken om machtiging tot het aanwenden van <ie middelen om onze ma trozen en ons volk te beschermen bij het volbrengen van hunne vreedzame en recht matige reizen over de zee. Ik kan niets min der doen. Ik beschouw het als uitgemaakt, dat alle neutra'e regeeringen denzelfden we? zullen kiezen. Wij verlangen niet eenjg viiandeb'ik conflict met de Duitsche reueering. Wij zijn van Duitschland geëi§cht de onmiddellijke invrijheidstelling van de door kapers in <ten vnenaen van het Du.tsche volk en Atlantischen Oceaan gevangen genomen Amerikanen. Washington, 3 Febr. (R.) in zijne toespraak aan het congres herinnerende Wilson aan de Amerikaansche nota van 8 April 1916, na de torpedeering van de erlangen ernstig in vrede te ^blijven met de regeering, die voor dit volk spreekt. Wij zullen niet gelooven, dat zij onze vijanden zijn, tenzij en totdat wij verplicht zijn het te gelooven, en wij zijn niets meer voornemens I dan eene verstandige verdediging van de| niét aan twijfel onderhevige rechten van ons i o mei uau mijtc* •- Sussex, en aan Duitschlands antwoord daar-1 \j^jj wenschen geene zelfzuchtige oog- op van 4 Mei, voorts aan Amerika's art-4 merken te dienen. Wij trachfen aih n pal te staan voor de onheugelijke beginselen van ons volk, op te komen voor ons recht op vrijheid en gerechtigheid en op een onge stoord leven. Dit zijn de grondslagen van len vrede, niet van den oorlog. God gev», dat wij niet worden ujtgedaagd ze te verde digen 'ngevdge van daden van moedwil lige ongerechtigheid vun de zijde der regee ring van Duitschland. P a r ii s 5 Febr. (R.) De Liberté heeft uit Madrid vernomen, dat de Vereen?.- Ie Staten ook de diplomatieke betrek!:ingen met Oostennjk-Hongorije hebben afgebro ken. De gezant te Wecnen Penfieid heeft een bevel van terugroeping ontvangen Hij zal r- t Gerard in Barcelona aan boord gm var. een Spaansche stoomboot; zij zullen via Cuba rechtstreks naar New-York gaan Philadelphia, 4 Febr. (R.) De Duitsche hulpkvuisers Kronprinz WilheL en Prinz Eitel Friedrich, die geïnterneerd zijn in de marinewerf, z' i\ in beslag genomen' op bevel van het departement van marine. De bemanningen zijn gevangen gezet in He afzonderingsbarakken. B s t o n, 4 Febr. (R.) 1 let Duitsche stoomschip Kronprinzessin C Hie is in be slag genomen. Panama, A Febr. (R.) Vier stoom schepen van de Hamburg-Ameriko-mriat- schappij, die sedert het begin van den oor log zich hier bevinden, zijn in beslag g -no men door de autoriteiten van de kanaal- zóne. Washington. Febr. (R.) Da vran van het konvoveererf der Amerikaan sche stoomschepen door het door duikboo- ten geblokkeerde gebied is hij de reeeering in overweging. Philadelphia, 4 Feb r„ (R.) De tor- pedoboót Jacö&jënes, die in den nacht t« Boston was ekomen voor het nazien van da machine, en gedurende den nacht op da rivier was ebleven, begon te zinken toen men haar heden morgen in het dok wilde slgepen. Het is gelukt h^t schip te redden. Een man van de bemanning is gevangen genomen op de verdenking van sabotage. S t o c k h o l m, 4 Febr. (W. B.) 1 Iet mi nisterie van buitenlandsch? zaken maokt be kend, dat de Britsche admiraliteit voorloo- pig het uitlo pen van alle schepen u de Engelsche havens heeft verboden. Uitgezoiv. derd is slechts een .passagiersschip'.' Londen, 3 Febr. (R.) Beticht van Loyds. De bark Speedonia, het Nederlandscha stoomschip Gamm en het Amerikaansche stoomschip Housatinic zijn in den grond geboörd. Twee Britsche stpomtreilers zijn getorpe deerd. Het Neorweegsche stomschip Herin- land is op een mijn geioopen; tien man van de bemanning zijn verongelukt. 4 Fe b r. Het Russische zeilschip Po- nvotchink en het NoorweegscUe stoomschip Ymer zijn in den grond geboord. Van Voorkeur hebben voor een bepaald tijd perk om een ander te verguizen is het geven - van goed- en afkeuringen aan den geest der eeuwigheid. ROMAN VAN OLGA WOHLBRttCK met autorisatie vertaald door mevr. I. p. WESSEL1NK VAN rossum. s3. weet niet, wat dat wil zeggen zich de mindére voelen. Nu dan de tegen- TiVoordigheid van mijn vader heeft mij altijd ©mleag gedrukt. Altijd. Zoo lang reeds alsjj ik denken kan. Wanneer ik een weienschup- ■jelijiv beroep gekozen heb, dan gebeurde dat, misschien onbewust om mijn vader te ontwijken. Te vluchten op een gebied, dat hem vreemd is. Een persoonlijkheid u in mijn eigen waardeering zijn. Ja en nuf®* hij daar en wachtte Misschien wachtte hij op een overwinning. ik weet het niet. Voor mij was een jongeman aan Ge beurt, wien men kon aanzien, dat hij een fehuurden rok aan had. Hij wat geen rede naar. Het wes heel verstandig wat hij zei maar de verleeenheïd verlamde hem, en hij knipte zoo vreemd met zijn oogen en keek onafgebroken naar de paar menschen, die het publiek vormden. Een oude vrouw 'zat naast mijn vader en veegde voortdurend haar oogen af. De zakdoek was al doornat en tot een klomp saamgedrukt. De vrouw was zeker angstig waarschijnlijk dacht zij, dat het een soort examen was en haar zoon kon „zakken". Dat amuseerde de op ponenten. Die schiepen er daarom te groo- ter vermaak in den armen jongen in den hoek te drijven, zoodat hij geen raad meer wist, heel ontdaan om zich heen zat te krj- ken en dikke zweetdroppels van zijn voor hoofd veegde, tot de rector magnificus een eind aan de g^ap maakte. Ik keek mijn vader aan. Hij glimlachte. Zooals hij alleen kan glimlachen zoo ontzettend toegeeflijk en hoogmoedig. Nu kwam ik naar voren. Ik weet niet— wat ik mij inbeeldde. Niets dan vijanden zag ik om mij heen, menschen, waarop ik mij moest werpen, dien ik ver nietigen moest. Ik ontwikkelde meest ge waagde stellingen om mijn opponenten te prikkelen, te blameeren. Ik vergat, dat alles comedie was, dat het eind toch dat zou zijn, wat tevoren was bepaald, en dat er dus ook van strijd geen sprake kon zijn. Heel traag kwamen een paar tegenwerpin gen. En heel spoedig zei een der beeren Jk sluit mij gaarne bij uw opinie aan", juist op een oogenblik zei hi| het, dat ik iets onmogelijks beweerde. En daarmede was alles uit. Men ^Overhandigde mij de bul, ik sprak de eedformule uit. ik was doctor. Bij den uitgang vioeg mijn vader mij „Waar om heb je je eigenlijk zoo warm gemaakt?" Hij bood mij een cigarette aan en noodigde mij uit met hem te gaan dine eren. Ik had mij in zijn oogen weer eens belachelijk gemaakt Zoo, Lou, nu weet je, waarom ik niet blij ben." Zij had met geen woord, geen beweging zijn woordenstroom gestuit en liet toe dat hij nu haar beide handen nam en ze met vasten druk tegen zijn borst legde. „En nu weet je ook waarom ik mij zoo gelukkig voel in je huis, zoo onuitsprekelijk gelukkig." Hij aarzelde een kort oogenblik. Het was als een laatste hinderpaal. Toen „Ik heb je lief, Lou ik heb je noodig, Lou je moogt mij niet verlaten, je moet mij bij je houden, opdat ik mijn evenwicht terugvind, opdat mijn wil niet bevriest in de koude, die mij omgeeft Haar oogea glansden vochtig, maar haar blik hing aan hem in stralend geschitter. „Ik verlaat je niet", zei zij eenvoudig. Hij legde haar beide handpalmen tegen zijn wangen, keek haar in de oogen en pre velde „Nu voel ik mij warm voor het'eerst In mijn lever. warm V „Jij liefste fluisterde zij zacht. Zoo zacht, dat hij het ternauwernood hoorde. Maar toen hij haai naar zich toe wilde trek ken, voelde hij hoe zij angstig eensklops weerstreefde. Hij tag, hoe haar oogen zich verwijdden van plotselingen schrik. „Lou wat scheelt je?r „Niets wacht." Zij stond ver van hem af. midden in het kleine salon en haar handen sloeg zij kramp achtig in elkaar. Toornige stemmen drongen van beneden naar boven tot haar door. On willekeurig bukte zij zich dieper, strekte don arm uit, alsof zij met deze beweging den klank der woorden kon dempen, die in breede vocalen van beneden tegen den vloer stieten. Nu schreeuwde Hörselkamp schor en zeer luid, nu de vrouw in hoogen, bijna kij- venden discant. De stemmen klonken door elkaar als ruischende, sissende bergbeken, scheidden weer kleturden den geheelen toonladder van trillingen op en of, blaften elkaar toe in donderende woede en huilende verontwaardiging. Daarna een gerinkel, een dof geraas een schrille kreet, enkele schone woorden, een hysterisch lachen, dat naderde en aanzwol, steeds naderkwam en luider werd, de lucht vervulde met nare, hitsende tonen. „Wat is dat Lou wat is dat Zij antwoordde niet. Haar oogen keken strak naar de deur. Zij wist de dam was weer eens doorgebroken nu was 'het onmoge lijk den stroom te keeren. „Ga fluisterde zij met droge iippen. „Ik bid je, ga Maar zij keek niet naar hem. Zij staarde steeds recht uit, totdat de deur opensprong als uit de scharnieren gelicht door een woe denden orkaan, totdat vorstin Sina Suke- witsch binnenkwém, met bloote voeten in een lang, op een hemd gelijkend gewaad van witte zijde, met loshangende haren, dit in verwarde lokken langs schouders eiV rug vielen. Zij zag Gerhard niet, wierp zich op den eersten den bes-en leunstoel, sloeg de han den voor het gelaat en schreeuwde. „Je vader vermoordt mij.-Sluit de deur af hij vermoordt mij." Lou rukte een zijden kleed van een der tafels en wierp dat om haar stiefmoeder, pakte haar zoo in, dat zij haar knieën niet kon bewegen, als een mummie omwikkeld moest blijven zitten. „Graaf Gerhard is hier", zei zij zacht. Mevrouw Sina hief het hoofd op-en k ek rond. „Graaf Gerhard nu hoezoo Zij zag hem midden in de kamer staan in rok en witte das, doodelijk verlegen. Als dat een aanzoek beteekende, dan had de jongeman al een heel slecht oogenblik gekozen. Waarom had Lou hem ook ont vangen zonder iets te laten zeggen. Lou wist even weinig wat /paste als haor vader. Bohème waren beiden Zij wierp haar haren terug, greep met d« vingers naar een punt van het zijden kleed, trachtte in deze netelige positie zich een houding te geven. „Lieve jonge vriend (Wordt vervolgdj

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1917 | | pagina 1