i
N* 191
„DE EEMLANDER".
Dinsdag 13 Februari 1917.
BUITF.NI.AND.
ZONNEWEELDE
15" Jaaroang.
FEUILLETON.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
MARIE VAN VERSENDAAu
Hoofdredactie: Mf Q j yAN SCHAARDENBURG.
Uitgevers: VALKHOFF ft Co,
ABONNEMENTSPRIJS:
•- H.n vuot Ameralourtf J-®®-
fai Idem iranoo pel poetflk
Per wek (met «Tetie vereekeriog togen ongelukken) - O. I»
v Af tonder] rilie nummer»
r.k.H,k«h b(,w*«l .A. toHftr
redactie ven 'Ihérèee Hoven) per A mod, ÖO els.
Vr*k«JiikMh bgtoe.»! WerMrtvUt" p«r 8 mnd. 58
Bureau: UTRECHTSCH ESTRAAT 46.
Intercomm. Telefoonnummer 66.
PRIJS DER AU VERTEN Tl EN
V»n 1-& r««el... O.MO.
Elk. r«g.l ro.^r0.15.
Diun.Uunbi»lm<ua*lreyeU0.3O.
Qroote letter» naar plaatsruimte.
Voor handel en bedril bostaau zeor voordooligo bepalingen
tot het horhaald adverto«r«n m dit Blad, Uy abonuoment,
Eeoe circulaire, bevattende do voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezondun.
Kennisgeving.
HERLIK VAIN MAIla biN ütWICHTEN.
Burgemeester en Wethouders van'Amers-
|oort raaken bij deze bekend
a. dat dit jaar voor den herijk van maten en
rrichten zitting zal worden gehouden alhier
het beneden voorlokaal van het gebouw ge
meentelijk Laboratorium, Appelmarkt 11.
Voor verkoopers van nieuwe maten en ge
dichten en voor eenige eigenaars van groote
'partijen, die een oproepingsbriefje omvangen,
op Maandag en Dinsdag 19 en 20 Februari
#017.
Voor hen wier familienaam begint met
A ca C op Woensdag 21 Febr. 1917, voorm.
B op Woensdag 21 en Donderdag ^2 Febr.
#917, namiddags.
D. Vrijdag 23 Febr. namiddags.
E en F Maandag 26 Febr. voormiddags.
G Maandag 26 Febr. namiddags.
H, I en J Dinsdag 27 Febr.
rV„ K en L Woensdag 28 Febr-
I M en N Donderdag 1 Maart-
O en P Maanoog 5 Maart, voormiddags.
Q en R Maandag 5 Maart namiddags.
S en T Dinsdag 6 Maart
U en V Woensdag 7 Maart-
<W, X, IJ en Z Donderdag 8 Maart
Voor apothekers, goud- en zilversmeden (fij
nere weging) op Maandag 12 Maart 1917.
De duur der zittingen isdes voormiddags
yan 9—12 uur en namiddags van 1—3 uur.
b. dat die maten en gewichten schoon, droog
«4* roestvrij moeten worden aangeboden om on-
■derzocht te kunnen worden;
c. dat betaald moet worden voor het justeeren
van gewichten en wel ten bate van s Rijks
;F'Schatkist
P d. dat de moten en gewichten, die gestem
peld worden met het afkeuringsmerk, niet'in
- 'winkels enz. teruggebracht mogen worden;
e. dat de maten en gewichten vóór het einde
Van het jaar 1917 gestempeld moeten zijn met
de letter X en dat er, bij verzuim of verhinde
ring oan van de onder a genoemde zitting ge
bruik te maken, nog gelegenheid bestaat maten
gewichten te laten herijken aan het ijkkan-
toor te Utrecht, dos Zaterdags van 9l uur.
f. dat de milligram-gewichten niet op de her-
jjkzitting, maar alleen aan de ijkkantoreri herijkt
inxnnen worden. (Opzending per post franco).
Amersfoort, den 9. Februari 1917.
De Secretaris. De Burgemeester,
p N^w/poK.
drie anderen wil men kortwieken, maar Tur
kije moet vernietigd worden; het moet uit
Europa verdwijnen en schijnt ook als Azia
tische staat, het recht op een zelfstandig
voortbestaan te hebben verbeurd. Dat is de
indruk, dien men krijgt, wanneer men na
gaat wat door de Entente over Turkije be
slopen Is.
Over het lot, dat aan Turkije beschbren
zal rijn, wanneer de Entente hare plannen
kan verwezenlijken, is de eerste officieele
mededeeling gedaan in de rijksdoema, waar
minister-president Trepow in het begin van
December heeft verkondigd, dat tusschen
de Entente-mogendheden in 1915 was over
eengekomen, dat Konstantinopel en de zee
straten aan Rusland zofiden komen.
Wat verder over Turkije besloten was, is
lang daarna -nog een geheim gebleven. De
nota van 11 Januari, waardoor de Entente
hare weigering van het vredesaanbod van
den vierbond kenbaar maakte en tevens te
kennen gaf wat zij zich voorstelde door den
oorlog te bereiken, laat zich wat Turkije
betreft, in zeer vage termen uit. Er wordt
alleen gezegd, dat wordt beoogd: „bevrij
ding dei volken, die thans zuchten onder
het Turksche juk, en uitdrijving uit Europa
van het Ottomaansche rijk, dat zoo geheel
vreemd is gebleken aan de westersche be
schaving." Ook de toelichtende nota, die
enkele dagen later door het Britsche Fo
reign Office naar Washington gezonden
werd, verschaft over dit punt geen nader
licht; men vindt daarin slechts deze zinsne
de: „Klaarblijkelijk eischen de belangen van
den vrede zoowel als de toepassing van het
nationaliteitsbeginsel, dat aan de Turksche
heerschappij over vreemde rassen, indien
mogelijk, een einde zal worden gemaakt."
Verder bepaalt deze nota zich tot het uit
spreken van de hoop, dat de verdrijving van
Tuikije uit Europa evenzeer tot den vrede
zal bijdragen als de teruggave van Elzas-
Lotha.ingen aan Frankrijk, de toevoeging
van de Irredenta aan Italië en de verdere
gebiedsveranderingen, die in de nota zijn
aangegeven.
Er werd dus aangekondigd, dat men het
niet wilde laten blijven bij de uitlevering
van Konstantinopel en de zeestraten aan
Rusland, maar wat verder over Turkije be
sloten was bleef een diep geheim. Eerst nu
is de sluier van dat geheim opgelicht. Wel
is "'«ar niet door eene officieele mededee
ling, maar door een bericht, dat een Zwit-
sersch blad, de Basler Nachrichten, heeft
gebracht over de onderhandelingen, die
Rusland, Engeland en Frankrijk over de
verdeeling van Turkije met elkaar hebben
gevoerd. Dat bericht bevat deze bijzonder
heden:
Eerst werd alleen over de zeeëngten en
Konstantinopel onderhandeld. In het voor
jaar van 1915 verklaarden Engeland en
Frankrijk op verlangen van Rusland er ntee
in te stemmen, dat Rusland de stad Kon
stantinopel met den Europeeschen oever
van de Marmarazee en de Dardanellen tot
de lijn Enos—Midia als terreinwinst zou
krijgen. Verder werden aan Rusland toege
kend de eilanden Imbros en Tenedos, de
eilanden in de Marmarazee en op de Klein-
Ariatische zijde het schiereiland, dat door
de Zwarte zee, den Bosporus en de golf van
Is^aid eenerzijds en naar het oosten door de
rivier Sakaria anderzijds gevormd wordt. Om
het noodige tegenwicht tegen de Russische
heerschappij over de zeestraten en Konstan
tinopel te verkrijgen, bezette Engeland de
eilanden Samothrake en Lemnos.
De onderhandelingen werden later door
Rusland en de westersche mogendheden-
over geheel Klein-Azië uitgebreid, en daarbij
werd l^et volgende overeengekomenDe
Aziatische vilajets Trapezunt en Koerdistan
krijgt Rusland. Syrië met Adana en Mersina
en het noordelijk daaraan grenzende achter
land tot Siwas en Kharpoet krijgt Frankrijk;
Mesopotamie komt aan Engeland. De rest
van Anafolië en Klein-Azië wordt in Engel-
sche en Fransche belangensferen verdeeld.
Voor Palestina-is een soort internationali
satie ontworpen. Arobië en de overige door
Arabieren bewoonde gedeelten van Azia
tisch Jurklje, de heilige plaatsen daaronder
begrepen, zullen in een staat of in een sta-
'enbond bijeengevoegd worden, staande on'
der Engelsch en Fransch protectoraat.
De verantwoordelijkheid voor dit bericht
blijft natuurlijk aan het blad, dat het heeft
gebracht. Geheel jui7! zal het wel niet zijn;
men ziet er b.v. niet in, welk aandeel is toe
gedacht pan Italië, dat blijkens de mededée-
ling in de rijksdoema rich bij deze overeen
komst heeft aangesloten na zijn toetreden
tot de Entente. Maar dat raakt de hoofdzaak
niét*, de verdeeling van Turkije. Aan dat
werk is groote zorg besteed; er is geen stukje
van het groote Ottomaansche rijk buiten
Europa, waarvoor niet eene nieuwe bestem
ming gevonden is. De diplomaten van de En
tente hebben hun werk volledig verricht; op
de door hen geteekende kaart is het Turk
sche rijk verdwenen. Maar er kleeft een ge
brek -aan hunnen arbeid. In de rijksdoema
is de mededeeling, dat de Entente aan Rus
land Konstantinopel en de zeestraten had
toegekend, geschetst als eene diplomatieke
overwinning. Zoo is ook deze kaart eene
diplomatieke kaart en zien wij Turkije strij
dende met zijne bondgenooten, en waarlijk
niet zonder succes, om te verhinderen, dat
deze diplomatieke kaart de kaart der werke
lijkheid zal worden.
De oorlog.
Van Duitsche zijde is bekend gemaakt,
dat de termijn, waarin bij het voeren van
den duikboot-oorlog nog consideratie zou
worden gebruikt ten behoeve van de neu
trale schepen in het spergebied, die niet
bijtijds het bericht van de versterkte actie
konden ontvangen, nu geëindigd is.
Het bericht, dat de Duitsche regèering in
eene nota aan Amerika heeft verzocht voor
stellen te doen om een oorlog te vermijden,
is op afdoende wijze tegengesproken.
P a r ij s, 11 Febr. (Havas.) Een corres
pondent van de Matin heeft een bezoek
gebracht aan Cette, de eenige haven van
Frankrijk, Engeland en Italië die buiten de
blokkade is gebleven. De president van de
Kamer van Koophandel daar ter plaatse ver
klaarde: Van een zuiver Zwitsersch stand
punt bezien brengt de Duitsche nota Zwit
serland in een zeldzaam moeilijke positie.
De haven van Cette is absoluut onvol
doende om in de approviandeering van on
ze buren te voorzien. Sinds het uitbreken
van den oorlog zijn de werkzaamheden in de
haven verdubbeld. In vredestijd gaat jaar
lijks ruim een millioen ton door de haven
van Cette. Thans meer dan 1.800.000 "Rm.
Dit werd bereikt zonder dat de beschikbare
middelen uitgebreid werden. Er zijn nu nog
juist als in vredestijd vier kranen, en de
plaatsruimte is geen meter uitgebreid.
Van die 1.800.000 ton goederen is een
derde Voor Zwitserland bestemd. De Zwit-
sersche regeering stuurt eiken dag drie trei
nen om ze te halen. Zwitserland heeft echter
niet alleen voedsel noodig, maar ook de In
dustrie stelt eischen. I
Al zou de haven Cetrfe onder deze zeer
bijzondere omstandigheden aan de eischen
van de voedselvoorziening kunnen voldoen,
er is, in* het geheel geen quaestie van
dat deze haven oók de industrie zou kunnen
bevredigen.
De haven is niet ingericht op zware goe
deren, evenmin als zij goederen van groote
afmetingen kan verwerken. Als wij meer tijd
gingen besteden aan de voorziening van
Zwitserland zouden wij zelf fn hel ;.jng
komen.
In het kort komt de quaestie hierop neqs,
dat de Duitsche blokkade Zwitserland tot
verlamming doemt.
Londen, 12 Febr. (R.) De volgende
officieele cijfers zijn van bijzonder gewicht
met het oog op de uitwerking van do zoo*
genaamde duikbootblokkade op den Engel»
schen handel. De invoer van tarwe in Enge
land bedroeg verleden week 2.766.200
cwts tegenover 1.111 800 cwts in de over
eenkomstige week vnn het vorige jaar. Voor
mais bedragen deze cijfers resp. 1.069.300
cwts en 495.800 cwts.
Lima, 11 Febr. (Havas). In Peru is
groote opwinding veroorzaakt door het be
richt van de torpedeering van het Peruaan-
sche zeilschip Lorfón, dat op weg nam* Bifc<
hao door een Duit&he duikboot onder Fran
sche vlag tot zinken werd gebracht.
De minister van Buitenlnndsche Zaken
Delorivo Aguero, heeft, naar men verzekert,
den gezant te Berlijn opgedragen bij de Duit
sche regeering te protesteeren en aan te
dringen op schadeloosstelling, afkeuring van
deze daad en bestraffing van de schuldigen.
Het feit, dat een neutraal schip in neutrale
wateren tot zinken wordt gebracht, terwij)
het schip eea lading vervoert, die voor een
niet-oorlogvoerend land bestemd is en zich
buiten de afgesloten zone bevindt, vormt een
schending van de internationale bepalingen.
Londen, 12 Febr. (P l Bericht van
Lloyds.
Het Engelsche stoomschip Lycia en het
visschersvaartuig Ostrich zijn in den grond
geboord.
1 3 F e b r. De brigantijn Ada is lot zinken
gebracht door kanonvuur van een vijande
lijke duikboot zonder waarschuwing/De be«
manning is aan land gebracht.
Het Grieksche stoomschip Aghius Spyri.
don is door een duikboot in den grond ge
boord. Van de bemanning zijn vijf man aan
land gebracht.
Christian! a. 11 F e b r. (W. B.) ZoqoIs
Dagbladet bericht, is het Noorweégsche
stoomschip Sortland eergisternncht binnen
de territoriale grens door twee Engelsche
torpedojagers beschoten.
"Stockholm, 11 Febr. (W. B.) Vol
gens een hier uit Londen ontvangen bericht*
laat Engeland geen Zweedsche schepen
meer uit de Engelsche havens. Hej stoom
schip Tule was het laatste Zweedsche vaar*
tuig, Jat Engeland mocht verloten.
De boom der kennisse is niet die van het
leven.
ROMAN VAN
OLGA WOHLBROCK
met autorisatie vertaald
door
Mevr. L P. WESSELINK-VAN ROSSUM.
40
„Misschien wii je ook mijn bloed hebben,
mijn leven misschien verkoop je mijn
lijk, als je er geld voor krijgt 1 Alles, alles
heb ik yoor jelui gegeven. En nu nog sta
ft als model voor je vader.' Wat ik ben
«n heb, geer ik jelui, zonder ooit te rekenenl
lk sta daar en zeg altijd maarneemt, neemt
Maar het is jelui niet genoeg, nog altijd
niet genoeg
Zij gleed geheel van het bed, snikte,
knielend ln de kussens en weende heete
innen.
"Gaan hart hebben jelui, geen aasje ge-
woelMenschen zijn voor jelui 't zelfde als
de poppen daar teneden ln het atelier.
Neen. die daar beneden zijn jelui meer
■aard F
stond mat pijnlijk gesloten oogen
achter haar en de woorden bruisten om haar
heen als hooge golven, waarin rij dreigde
weg te zinken. Zij dacht aan haar vader
aan volgende scenes en verklaringen. Zij
hoorde weer het woeste tegen elkaar stoo-
ten van luid?» stemmen, het dichtslaan van
(Jeuren. Zij zag ze voor zich, de reeks doode
dagen, als haar vader als verlamd op zijn
rustbed lag en rookte zonder een woord te
spreken, ternauwernood wat gebruikte, als
't hem zelfs te veel was hevelen te gaven,
de doeken vochtig te maken, onverschillig
werd tegenover zich zelf en zijn scheppin
gen, en de laaiende toorn zich langzaam
In hem samenpakte, hem tot onbezonnen
heden voerde en hij zich ten slotte aan zijn
eigen kunst vergreep. Het was ternauwer
nood twee jaar geleden, dat hij een bijna
voltooid werk in een aanval van woede in
stukken had geslagen en daarmede al zijn
-eerzuchtige droomen en verwachtingen. Als
haar vader vernam, wat zijn „Heksensab
bat" boven het hoofd hing, hoorde, dat zijn
geld, waardoor hij gehoopt had zonder door
iemand belemmerd te worden zijn schep-
ping te kunnen voltooien, lichtzinnig door
zijn vrouw was onderschept, dan ^ou er
een van die catastrophen optreden waarvan
de gevolgen niet te overzien waren.
Te veel verbittering had zich opgezameld,
te gespannen waren alle zenuwen van deze
beide menschen, wier huwelijk nog altijd
in de explosieve stormperiode van een wan
kele liefdesverhouding verkeerde.
„Ja, *at zal er nu gebeuren," fluisterde
Lou toonloos.
«rik weet het niet nu ben ik riek. Ga,
laat mij alleen. Ik telegrafeer aan mijn
neef te Warschau."
Mevrouw Sina wikkelde zich huiverend
in haar geelzijden deken en ging op den
rand van haar bed zitten.
„Je hebt mij diep rampzalig gemaakt."
En rij voegde er met eenigen angst in
haar stem aan toe
„Maak Papa ook niet van streek. Papa
moet rust hebben. Al die dwaze dingen be
hoeft hij niet te weten."
Maar daar zij den bitteren glimlach in
Lou's mondhoeken zag, voegde rij er haas
tig aan toe "morgen hebben wij de chèqüe.
Dan rijdt je er dadelijk heen en betaalt den
man." En zij voegde er met de grootste
geste een er koningin aan toe „hij heeft
ons natuurfijk als klant verloren."
Lou verliet de kamer. Heel zacht sloot zij
de deur achter zich. Zij was heel bleek' en
haar koude, vochtige handen gTepen tastend
naar de meubelen.
Zonder na te denken, zooals zij het als
kind had gedaan, als zij zich een buil had
gevallen of een pop had gebroken, liep zij
nu naar de oude Seraphine, die boven tus
schen de dienstbodenvertrekken een groote
zolderkamer bewoonde. In de breede, zeer
lage gang, die den droogzolder van de be
diendenkamer scheidde, stonden een paar
mannen met gladgeschoren gezicht en bru
tale oogen, die alles opnamen. Een andere
man kwam uit de kamer van de huishoudster
en werd juist met zacht gelach, smoezelen
en uitroepen ontvangen. De lucht had den
onaangeaamen geur van gedragen, voch-
tige kleeren en al te sterk gesmeerde laar
zen.
Nu kwam Seraphine ook uit haar kamer. Zij
had een boek in de hand en joeg daarmee
de mannen als een vlucht vogels uiteen.
„Ik ben al voorzien, kan niemand mèer
gebruiken."
Zij bemerkte Lou, streek met de hand
over haar verhit gelaat. De mannen drongen
naar de trap en gingen zwaar en onacht
zaam de treden af
Seraphine trok het jonge meisje aan haar
japon bij haar binnen.
„En nu, mijn Haasje, wil ik eerst luchten
in- mijn kamer. Heb je al de Antons gezien
Heb je gemerkt dat ik de menschen altijd
denzelfden naam geef? Anton en Marie en
Auguste en Frits waar moet ik heen met
mijn oude hoofd, als ik al die nieuwe namén
moest onthouden 1"
Lou knikte vermoeid. Dat was niets
nieuws meer voor haar. Elke twee weken
stond vreemd dienstpersoneel in de breede
£ang, vulde den zolder met zijn geraas, zijn
geuf, de vermetele nieuwsgierigheid van
zijn blikken.
Zij viel neer in den ouden lederen leun
stoel voor het lage dubbele raam met de
HyacintboIIen onder het witte glas. Hier
zat zij graag. Nog liever dan in haar eigen
elegant gemeubileerde kamer. Hier herin
nerde nog alles aan de Derfflingerstrasse.
De portretten van haar moeder hingen te
gen den muur boven de Turksche met flu
weel overtrokken sofa uit de kleine voorka
mer; hier stond de oude bekraste naaitafel,
de buikige latafel met het grijs-marmeren
blad en de plompe kast met haar vele witte
puntjes in de spiegelruitenhier hing ook
de kroon uit de oude eetkamer en de ver
schoten portière uit het kleine, coquette
atelier, 't Was alles zoo bij elkaar geraapt,
paste niet in 't minst bij elkaar en toch u as
het haar zoo vertrouwelijk en huiselijk. Het
was de eenige kamer, waar zij de jagende
onrust niet voelde, die nu eens als een
zwoele-. Samoem, dan als een ijzige Noor
denwind door het huis raasde.
„Kom, Haasje, ga wat op mijn bed lig
gen slaap een beetje."
„Neen laat mij maar hier laat maar"
„Za^ ik je wat brengen om te eten, t®
drinken, hé?.Iets warms ik zal een eier»
gerecht voor je maken ik zal het zelf voor
je klaarmaken. Haasje zooals vroeger,
wil je X'
Lou schudde met haar hoofd.
„Neen, niets, alleen rust rust.
De koele Aprilwind streek door het open
raam; het blonde, krullende haar gleed als
een schaduw over haar voorhoofdda
groote, l^oude tranen, die onder haar wim
pers te voorschijn kwamen rolden als kleina
kogeltjes over haar magere wangen.
Zoo groot was haar uitputting, dat zij in
het geheel niet bemerkte, dat de oude vtouw
haar de tranen afdroogde, het raam sloot
en met naar de zoldering opgeheven armen
da kamer verliet
(Wordt vervolgd.)