DE E EM LAN DER". Woensdag 7 Maart 1917. "bditfni.and." ZONNEWEELDE 15de Jaargang. FEUILLETON. N- 210 Hoofdredactie: MARIE VAN VERSENDAAl. Mr. D. J. VAN SCHAARDENBURO. 11 Uitgevers: VALKHOFF ft Co, ABONNEM enïbekus Idem tranoo pet post 1.80. Per week (met gratie verzekering tegen ongelukken) O. i «IA» AUouderlijke nummers - O.Oöu Wekelijkech biivoegsel „th HolUiwuciu llutswrtmm tonde» redactie v*n 'Iherèse Hoven) per 3 mnd. tt'O «1». WeUelijksoh bijvoegsel ^Wrreldrtcu*" per 8 mnd. 5# els- PKUS. DEB AL) V EBT EN TI EN St? 1-5.re"01» -. o.so» Hk.^l meer KIS.' Dienstaanbiedingen 1—5 „gel,0.3». Groote letters naAr plaatsruimte. Voor handel en bedrül besten «oor voordeeliire bepalmire» tol h.t herhaald adverteeron in dit Blad, bo abonnement. Eene circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt oa aanvraag toog© zou don. Bureau: UTRECHTSCHESTRAAT 46. Intercomm. Telefoonnummer 66. Kennisgeving. De Burgemeester der gemeente- Amersfoort maakt bekend, dat de Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel, Gezien artikel 8 van de Distributiewet 1916, Heeft goedgevonden: 1. ter aanvulling van de ÜjsJ van maximum prijzen, vastgesteld bij beschikking van 24 Jan. 1917, No. 6958, afdecling Handel, e. in te lasschen de bepaling: Onder ijzer ook te verstaan staal en omgekeerd: b. vast te stellen voor Z-vloeiijzcr een maxi mumprijs van 27 per 100 K.G. 2. ter aanvulling en wijziging der lijst van prijsverhoogingen No. 1, bedoeld bij beschik king van 11 December 1916, No. 104956, af- deeling Handel (Staatscourant van 14 Decem ber 1916, No. 294, eerste en-4weede bijvoeg sel) vast te stellen: a. De navolgende prijsverhoogingen voor Z- ▼loeiijzer: Afmeting in m.M. Prijsverhooging. 30'38 X 4 X 4.5. 40 '0 X 4.5 X 5 ƒ2.— 50 43 X 5 X 5.5 60'45 X 5 X 6 1.75 80/50 X 6 X 7 100,55 X 6.5 X 8 120'60 X 7 X 9 140/65 X 8 X 10 160/70 X 8.5 X 11 0.50 180/75 X 9 5 X 12 200/80 10 X 13 b. dat voor Belgisch weiijzer dezelfde over- prijzen gelden als vastgesteld voor Duitsch wei- ijzer; c. dat voö^ staalplaten 3 m.M. en dikker, vlak en geruit, in Siemens-Martin kwaliteit een prijsverhooging van 2.— per 100 K.G. in rekening mag worden gebracht; d. dat de prijsverhooging voor maat en ge wicht van staalplaten 5 m.M. en dikker, te lezen lijn als volgt: Bij overschrijding: a. der normale breedten resp. diameters voor elk der aangevangene 25 m.M. 0.10 in plaats van I.— b." <!er normoio oppervlakte voor elke aan gevangene 0.1 M;. 0.10, in plaats van 0.75; c. van het normale gewicht voor eftte oonge- vangene 100 K.G. 0.10, in plaats van 1. Amersfoort, 6 Maart 1917. De Burgemeester voornoemd: VAN RANDWIJCK. Politiek Overzicht Amerika en de duikboot- oorion. President Wilson laat er geen gTas over groeien om van het nieuwe congres de bui tengewone volmachten te krijgen, die hij door de in den Senaat gevoerde obstructie- taktiek van het oude congres niet heeft kun nen bekomen. Zijne eerste regeeringsdaad in «iin tweeden ambtstermiin is geweest, dat hij een krachtig protest heeft laten uitgaan tegen de onverantwoordelijke taktiek-van een hand vol stijfhoofden, die van eene in het regle ment van orde bestaande leemte hebben partij getrokken om een maatregel van wet geving, die door het hoofd van het uitvoe rend gezag wordt gewenscht en waarin de overgïoote meerderheid van de vertegen woordiging bereid is hem te steunen, schi|>- breuk le doen lijden. Het bestaan van die leemte is te verklaren uit den grooten eer bied, dien men in Amerika den Senaat toedraagt. Men heeft het tot dusver voor on denkbaar gehouden, dat in die vergadering de vrijheid var: het woord zou kunnen wor den misbruikt^. Dat is echter geschied en dientengevolge sfaat men nu in den Ameri- kaanschen Senaat voor dezelfde moeielijk- heid, die" vroeger ook in den Duit- schen rijksdag en in het Britsche parlement is ondervonden. Er moeten maatregelen ge nomen worden om te verhoeden, dat de ob structie van enkelen den geheelen wetgeven- den arbeid stop kan zetten. Met dat doel is de Senaat gisteren bij eengeroepen. Het geneesmddel tegen de kwaal is gemakkelijk te vinden. Het regle ment van orde van.den Senaat moet aange vuld worden met eene bepaling, die de mo gelijkheid schept tot sluiting van het debat. Als dat is geschied, dan zal het congres wor den opgeroepen tot eene buitengewone zit ting, waarin president Wilson opnieuw zijn voorstel om te worden bekleed met de spe ciale volmachten, die de omstandigheden naar zijne opvatting eischen, aanhangig zal maken. Hoe de zaken dan verder zullen loo- pen, daarvan k<an men zich zonder veel moeite eene voorstelling maken op grond van wat in de vorige week in het congres van de Vereenngde Staten is voorgevallen. De volmacht, die Wilson in zijne bood schap van 25 Februari vroeg, sloot niet in zich de bevoegdheid tot oorlogsverklaring. Er werd niet van het congres gevraagd, het recht om den oorlog te verklaren, dat de grondwet het voorbehoudt, in handen van den president te leggen. Er werd ulleen voorgesteld hem de macht te verleenen, tot overgang uit de onzijdigheid in de gewa pende onzijdigheid. Dit zal hierin bestaan, dat de handelsschepen met kanonnen wor den uitgerust, waarbij de president hoopt, dat hij niet gedwongen zal zijn gebruik te maken van de volmachten, die in de gewa pende onzijdigheid zijn begrepen. Deze vol machten strekken tot verdediging van den handel op zijne reizen over de zee. De president wil hieronder ook den munitie- handel begrijpen. Zoo ver wil echter het huis van vertegenwoordigers niet gaan. Het heeft het voorstel van den president geamendeerd, zoodat schepen, die munitie of andere con trabande vervoeren, uitdrukkelijk zijn uitge zonderd; ook is geschrapt de blanco-vol macht, die de bepaling inhield, waarbij den president bevoegdheid werd verleend tot het nemen van nog andere niet spe ciaal genoemde maatregelen. Het is dus eene tot den geoorloofden handel geli miteerde volmacht, die de president zal krijgen. Hij zal alleen kunnen opko men tot verdediging van den handel, waartoe naar oorlogsrecht de onzijdige ge rechtigd is. Maar op het ogenblik, waarop deze verdediging leidt tot strijd tusscherv handelsschepen en duikbooten, houdt ook het onderscheid tusachen de gewapende on- zijdigheid en den oorlog op De groote moeielijk'neid zit hierin, dat een middel om te voorkomen, dat uit de bescher- ming strij3 zal voortkomen, uiterst moeielijk, zoo niet onmogelijk is aan te geven. Dit wordt met groote helderheid uiteengezet door een Amerikaanschen schrijver, dr. Char les Fremont, in een boek, dat in het najaar van 1Q16 Is verschenen. Deze schrijver oefent kritiek uit tegen de in Mei 1016 tus- srhen Duitschland en de Vereenigde Staten tot stand gekomen regeling over het gebruik van het duikbootwapen, naar aanleiding, van cie Lusitania-ramphij kent aan die regeling slechts eene betrekkelijke waarde toe en zegt: „De duikboot Is een werktuig, dat tot zekere hoogte aan de heerschappij over de zee afbreuk "doet. Het zal oorlogsschepen ven de oorlogvoerenden vernielen, zoo dik wijl het dit kan, en geen onzijdige of oorlog voerende kan zijn recht daartoe betwisten. Van een oorlogsschip van den vijand tot een si"hip, neutraal of vijandelijk, dat met oor logsmunitie bevracht is, is slechts een kleine stap, indien al een stap. Zulk een schip is een arsenaal op zee. En vijandelijke arse nalen zijn in oorlogstijd altijd aan vernieling onderworpen. Eene complicatie ontstaat, als onzijdigen of niet-staijdenden aon boord van .zulk' een drijvend arsenaal zijn. Moet hunne aanwezigheid het arsenaal voor vernieling bewaren Niemand zal beweren, dat de aanwezigheid van onzijdigen of n iet-strijd en den een vijandelijk arsenaal op het land voor vernieling behoedt. De consequentie eischt, dat arsenalen ter zee eveneens be- 'nenrflld worden als arsenalen te land. „Nu komen wij tot de veelvuldige compli- entiën van den zeeoorlog. Hoe kan de lï- boot deze drijvende arsenalen onderkennen? Heeft reeds de aanwezigheid van eene be trekkelijk-geringe hoeveelheid wapenen en munitie aan boord van een passagiersschip ten gevolge, dat het als een drijvend arse naal kan worden beschouwd Is de mislei ding door het gebruiken van een neutrale vleg door een vijandelijk oorlogsschip of handelsschip geoorloofd? Zijn zulke mis leidingen, die in den landoorlog geoorloofd zijn, ook ter zee geoorloofd Dit alles zijn moeielijke vragen, waarvan geene enkele neg bevredigend beantwoord is. Misschien zullen zij allen nooit bevredigend of voor goed beantwoord kunnen worden, als niet de oorlog zelf verdwijnt." Op grond hiervan komt deze schrijver tot de conclusie, dat de schijnbare oplossing van Mei 1016 in werkelijkheid geene oplossing is. Als de Vereenigde Staten in het geval van Duitschland verkeerden, zouden zij het zelfde doen als de Duitscherszij zouden de werkzaamheid van hunne U-booten beper ken of er mee losgaan op hun doel, al naar mate het eene of het andere beter hunne belangen dient. Ziedaar eene uitspraak, die bij de tegenwoordige omstandigheden ;n den mond van een Amerikaan zeker opmer kelijk is. De oorlog. Washington, 5 Maart. (R.) In zijne rede bij heb weder aanvaarden van het ambt heeFt president Wilson gezegd: „Onvermij delijk was het, dat onze geest, onze in dustrie, handel en politiek van het begin van den oorlog af daardoor beinvloed werd. On danks vele verdeeldheden zijq wij meer tot elkaar nader gekomen. Wij hebben ernstig onrecht geleden op zee, maar wij wenschten niet kwaad met kwaad te vergelden. T(yn sommige daden van onrecht, tegen ons gepleegd, ondragelijk werden, hebben wij ons toch nog steeds voor oogen gehou den, dat wij niets voor ons zeiven wilden wat wij niet bereid waren voor het geheele menschdom te eischen, te weten: rechtvaar digheid en vrijheid om te leven en beveili ging tegen stelselmatig uitgeoefend onrechU Met de-ze gedachten, met dezen geest zijn wij ons meer en meer bewust, meer zeker geworden, dat de rol, die wij wenschten te spelen, er een was van menschen, die den vrede willen handhaven en verzekeren. Wij zijn gedwongen ons te wapenen om aan ons opkomen voor een zeker minimum van vrijheid van handelen kracht bij te zet ten. Wij sluiten ons aaneen in een gewapende neutraliteit, nu het blijkt, dat wij op geen andere wijze kunnen duidelijk maken wat wij eischen, en verliezen niet uit het oog dal wij door omstandigheden kunnen ge dwongen worden tot een meer daadwerke lijk optreden om onze rechten te doen gel den en tol een meer onmiddellijke deelne ming aan den grooten strijd. Wij wenschen daarbij nog verovering, noch voordeelen. Wij willen niets wat alleen verkregen kan worden ten koste van andere volkeren. Wij staan niet langer buiten den ooriog. De tragische gebeurtenissen der laatste drie maanden hebben ons tot wereldburgers gemaakt. Wij kunnen daaraan niet ontko men; onze eigen belangen als natie staan op het spel. Dit zijn de beginselen waarvoor wij opko men: dat aille natiën gelijkelijk belang zul len hebben bij en aansprakelijk zullen zijn voor den vrede en de politieke onafhanke lijkheid der vrije volkeren: dat het grondbeginsel van den vrede is de werkelijke gelijkheid der natiën alle za ken van recht; dat de vrede niet veilig kan steunen op een beweerd systeem van staatkundig even wicht; dat de regeeringen al hunne macht ont- leenen aan de goedkeuring von de gere- geerden; dat de zee vrij en veilig moet zijn voor alle volken, onder bepalingen, opgesteld in gemeenschappelijk overleg; dat de nationale bewapening moet-beperkt blijven tot de behoeften van de natjonale orde en de binnenlandsche veiligheid; dat het de plicht is van elke natie, te zor gen dat het steunen van revolutie in andere stalen krachtdadig worde bestreden en voor komen. Onder die beginselen kunnen wij sainem gaan. Wij zijn tot een nieuwe eenheid ge* drongen tusschen vuren te midden waarvan wij worden gelouterd en van tweespalt be- vrijd, door het bewustzijn van onzen plicht en door het vaste besluit om dien te vofc brengen. Laren wij eensgezind ons wijden aan d® groote taak welke nu voor ons ligt. Washington, 6 Maart. (R.) In den Senaat diende Lodge het wetsontwerp op de gewapende neutraliteit weder in; maar de voorzitter besliste, dat het congTes niet in zitting was. Verscheidene senatoren kondigden hun voornemen aan om eene herziening van hel reglement van orde voor te stellen. Later werden in vergaderingen van republikein- sche en democratische leden da moatrege* len besproken, die kunnen worden geno* men om te voorkomen, dat de débatten on bepaald kunnen worden gerekt. Tweede telegram. President WH* son heeft zijne rechtsgeleerde adviseurs ge raadpleegd over de vraag van zijne be voegdheid om handelsschepen te bewape nen. Later bezocht hij de ministers Lansing eh Daniels. N e w-Y ork, 6 Maart. (R.) De politie te Hoboken heeft zekeren Fritz Kolb gevan gen genomen, die heeft bekend betrokken te zijn in een plan om Wilson in de lucht te laten vliegen en ook betrokken is in een plan om pakhuizen in de haven van New- York op te blazen. Op grond van de door Kolb afgelegd® verklaringen, zijn nog twee personen als medeplichtigen in heclftenis genomen, wier namen tijdelijk geheim worden gehouden» De politie doet onderzoek naar verdere ver takkingen van het complot. Londen, 6 Maart. (R.) De dagbladen brengen een telegram uit New-York, mel dende, dat volgens een telegram uit Peking het kabinet zich eenstemmig verklaard heef! voor het afbreken van de betrekkingen met Duitschland. De president heeft dit niet goedgekeurd onder verklaring, dat hij voK- gens de grondwet alleen het recht daartoa bezit De eerste minister heeft ontslag ge vraagd; de andere ministers zullen waar schijnlijk hetzelfde doen. Londen, ÖMaart. (R.) Wij vernemen, dat onder de geallieerde mogendheden vol maakte eensgezindheid hecrscht ten aan zien van den toestand in China. Zij werken nauw samen en geven China allen raad, welken het mocht vragen. Er is hier niets bekend von een nota der geallieerde ge zanten aan China, maar er worden bespre kingen gevoerd over financieelen steun nan China, voor het geval dat dit besluit de be trekkingen met Duitschland te verbreken. Dit zou vermoedelijk geschieden dooi/de be taling van de schadeloosstelling voor den Boxer-opstand tol na den oorlog ujt te stel len en het douane-tarief te herzien. Deze beide punten worden nog besproken. De voornaamste personen in China zijn voor Niet zoozeer is ons dienstig de dienst van onze vrienden, als wel de zekerheid omtrent dien dienst. ROMAN VAN OLGA WOHL.BRÜCK met autorisatie vertaald door Mevr. I. P. WESSELINK- VAN ROSSUM. 69 Y Maar hij tfreep haar hand niet. Alsof hij er voor schuwde deze ongewone zwakte in zuLke fcaajete woorden te bekennen. De avond kwam, waarop Suzan na Ober wall met haar man naar de familie Roeolcwitz zou "rijden. De oude gravin had er op gestaan, dat haar schoondochter zich boven, bij haar, zou klee- den. De prachtige japon lag uitgespreid op een leunstoel. Alle lichten brandden; de naais<er, geholpen door Mciufcl» kleedde Suzanna Oherwall aan. Zij maakte geen be denkingen en liet zich alles welgevallen, bracht alleen dikwijls de hand aan het onge wone corset, dat haar borst beklemde. ..Ik ben te veel ingeregen." fluisterde zij. „Och wait. Onzin," zei de vrouw met oen Afwerende beweging. „In mijr "^ugd, lieve. hadden wij middeltjes, waarvoor een servet ring als ceintuur zou hebben kunnen 'Menen. En gij. mijn kind. zoudl nog altijd een hoepel van een vaatje kunnen gebruiken. Kle-m uw mooie tanden maar een beetje op elkaar. Daar sterft men niet van." Met ingespannen aandacht volgde zij het overwerpen en toebaken van de iapon. Heer lijk glansden de volle, blanke schpuders der jonge vrouw uil de kostelijke, zwarte kanten. ..Hij is onbehoorlijk laag uitgesneden." zei Suzanna met plotselinge verontwaardiging. De on do gravin lachte droogjes, een beetje boosaardig Suzanna Oherwall liet zich opsieren als een offerdier. Zij deed twee schreden naar voren, twee terug, moest gaan zitten en weer op staan. Nu is zij niet een mooie vrouw?" De naaister hief verrukt haar oogen ten hemel. „Mevrouw de gravin riet er uit als een als een exotische vorstin!" „Wat - als?" De oude gravin klemde de Lippen op elkaar, wierp de onbescheiden vrouw haar zakdoek in het gelaat. ..Fr zijn hier te veel menschen in de kamer, Mondei ik moet lucht hebben." Mendel wist precies, wat "zij deed,- toen zij haar mond hield. De naaislcr vertrok bclce- digd. Graaf Oherwall liet zeggen, dat de au-to reeds wachtte. ,.Ga, mijn kind, ga." Suzanna boog zich over de verwelkte hand. „De japon is werkelijk heel nauw," fluister de zij. Maar de oude gravin vertrok de lippen, die zoo dun als een streep waren, tot een lachje en gaf haar met de vingers een tik op de wang. terwijl Mendel de jonge vrouw een manJelvormige, prachtig geborduurd» sjaal van witte ziide om de schouders wierp. Op de trap wachtte de knecht van Gerhard haar op. ..De jonge mijnheer laat vragen, of mevrouw bij hem wil komen." Zij kreeg een hoog roode kleur en haar groote. donkere oogen keken verlegen-rond. Nu moest zij haar man toch laten wachten. Dat vond zij heel onaangenaam, maar als Gerhard riep. dan Hij stond reeds op den drempel van zijn kanier, nog bleek en eenigszins gebogen van zwakte, maar met stralende oogen en een levendig, bijna vroolijk lachje om de lippen. Hij trok haai- naar binnen en kuste haar handen. ,.Ik geloof heuseh. Mama. dat u weg wilde gaan zonder mij goeden nacht te Zeggen!" „Neen, neen. mijn lieveling zeker niet. 'O God. hoe kun je zoo iets zeggen. Je weet toch, dat ik vandaag je voder wil vragen „Wilt u werkelijk. Mama. wilt u werkelijk?" Zij knikte haastig en heel verlegen, toen zij zijn bewonderende blik opving. ,.En daarom hebt .gij u zoo mooi gemaakt, Mama?" Weer bedekte een donkerroode blos haar blank gelaat en tranen schotel in haar oogen. „Ik weet het niet. lieveling, maar jullie bent hier zoo frivole." Zij sloeg bijna boos haar mantel dicht, dien Gerhard had open getrokken. liet was haar wel pijnlijk, dal haar zoon meende, dat zij zich voor haar man mooi had gemaakt, en dal zij wat bereiken wilde met haar verleidelijk toilet. Zelfs op hals en borsl legde zich deze brandende martelende kleur. En aLs werd hij aangestoken door haai ver legenheid. wendde Gerhard zich af. „Als u hel onaangenaam vindt, spreekt er dan niet over, mama. Uw goedkeuring is mij voldoende.'' Suzanne Obcrwall schudde het hoofd. „Neen, lieveling, zoo nact. Tegen den wil van jc vader mag je niet trouwen. Dat mag je in geen geval. Ik weet niet. hoe hij hier over denkt bij gns Heveling, zou dat zonde 2ijn. Een zonde kan ik niet goed noemen die moogt gij niet op uw geweten laden." Hij lachte bitter. De tegenstand prikkelde hein. Zijn door ziekte geschokte zenuwen deden hem elke heerschappij over zich zelf verliezen. Zooals hij oogcnMikken had gehad, waarin hij ineen- de zijn vader le haten, zoo schoen het h:m nu toe, dat hij dc vrouw moest haten, die nieuwe moeilijkheden opstapelde uit vroom bijgeloof. Hij werd zeer bleek en zijn handen grepen zenuwachtig in de bladeren van zijn hoek. „Doe wat u wilt ik zal mij zelf wel weten te helpen." Zij trok zlin hoofd naar zich toe en hield het hartstochtelijk omklemd. Zoo mag je niet spreken, je mag geen zonde op jc geweten laden. ik laat het niet totj. Je vader zal toegeven. ITij is goed. Ik zal mij aan zijn voclpn werpen, ik..." Zii haperde. Zij herinnerde zich. dat zij zich reeds eens aan zijn voeten had geworpen vergeefs. N daarmede zou zij het niet bereiken.. Zij drukte haar voorhoofd tegen den schou der van Gerhard en bad stil en vurig 'ol de Onbevlekte Maagd een gebed, dal zij niet in woorden waagde te Hilcn. Waal het was eea zondige bede en alleen vergeeflijk, omdat het 't levensgeluk van haar kind gold cu d man, wiens genegenheid voor haar d Heilige Maagd moest opwekken, haar echtgenoot wast Stil en snel maakte zij het toeken des kruises», toen er aan de deur werd geklopt n de knecht er aan herinnerde, dal dc auto was voorgereden. Graaf Oherwall met den hoogeii hoed diep ov. r hel voorhoofd gedrukt, dc avondjas even. teruggeslagen van het blauwachtig witle over hemd, bood haar den arm om haar Innigs d® trap naar beneden te geleiden. Verlegen verzocht zij alleen le mogi n gaan. want zij vreesde, dat zij toch een slecht figuur maken zou. als zij naast hem trippelde en zijt wilde graag alles vermijden wat hem du aan genaam jegens haar zou kunnen stemmen. In de verlichte auto vond zij een ruiker viooltjes in het rrfandje, dal legen den zó wand van haar plaats hing. Graaf OberwaJI wist, hoe gevoelig een vrouw aLs Suzanna voor klednc attenties was. Blijkbaar had hij het er op gezet haar voor dezen avond goed te stemmen. En, omdat zi] hem met haar mooie oogen een beetje verle gen en dankbaar aankeek, zoi hij nog: „Wat zie je er vandaag iong en mooi uUT „Ja, vindf jc werkelijk? Je moeder heeft zich zeer veel moerte met mijn toilet gege ven. De oude diplomaat onderdrukte een glim lach. „Zoo heeft zij dat? Ik ben haar xeer dank* ba sr." (Wordt tervolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1917 | | pagina 1