rmssssm
DE EEMLANDE R".
15öe Jaargang.
Donderdag 8 Maart 1917.
"BIJITFN! .AND.
FEUILLETON.
ZONNEWEEIDE
60
Hoofdredactie»
MARIE VAN VERSENDAAu
Mr. D. J. VAN SCHAARDENBURO.
Uitgevers: VA L K H O F F Co.
ABONNEMENTSPRIJS:
b maandea voor Amersttfort f
Idem tranco per poet1
Per week (met gratie verzekeriag tegen ongelukken) 0.1 3&.
Afzonderlijke nummore <MI5.
Wekelijksoh bjjvoejzsel „D$ Holiatuïtdu üuuptou* (onder
redactie van Thérèae Hoven) per <4 mod. 50 cl#*
Wekelyksoh bijvoogeel Wtrddrevus" per mnd. 83 CtS.
Bureau: UTRECHTSCH ESTRAAT 46.
w Intercomm. Telefoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENIIEN
V»n 1-5. restelsf O.NO,
Elke regol meer0.15#
Dienstaunbiodingon 1—5 regola.. 0.54K
Groote letters naar pl.tataruimte.
Voor haiviel eu bedryl beetaiui zeer voordoelige bepalingen
tot het herhaald adverteeren in dit Blad, bfl abonoement,
Eene niroulaire, bevattend/» do voorwaardou, wordt oji
aanvraag toegezonden.
Kennisgeving.
De Burgemeester der Gemeente Amersfoort
maakt bekend, dat de Minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel,
Gelet op zijne beschikking: van 27 December
1916, Nederlandsche Staatscourant No. 303,
betreffende de vaststelling eener Distrrbutiere-
felingr van brood, bloem, meel en rogge.
Heeft goedgevonden
te bepalen, dat artikel 12 (7) en 13 (2) als volgt
rijn gewijzigd
Artikel 12 (7). Op iederen verzamelstaat
wordt behalve naam en woonplaats van. hem,
die dien staat inleverde, vermeld welke grond
stof wordt terug verlangd. Voor zoover deze
grondstof is inlandsche tarwebloem of tarwe
meel worden daarbij namen en woonplaatsen
raakt, zoodal geene zaken kunnen worden
behandeld, die het congres in zijn geheel
aangaan. Maar iedere verlenging van den
vredestoestand tusschen Duitschland en
Amerika Is thans een buitenkansje, waarop
eigenlijk niet mag gerekend worden. Wan
neer het congres wordt bijeengeroepen)"
nadat door wijziging van het reglement van
orde van den Senaat het obstructiemiddel,
waarop in het oude congres het wetsont
werp, waardoor president Wilson voor den
overgang tot de gewapende neutraliteit dén
weg wil bereiden, heeft schipbreuk geleden,
krachteloos zal zijn gemaakt, dan zal "het
niet lang duren of de president is in het be
zit van de door hem gewenschte buitenge-
opgegeven van hen, door wie men de grondstof wone volmachten. En dan zal het van het
wenscht te doen leverenAmerikaansche tar-
webioem en budtenlandsche rogge, bestemd voor
de bereiding van zoet roggebrood, worden door
het Centraal Broodkantoorinlandsche rogge,
"bestemd voor de bereiding van grof roggebrood,
toeval afhangen of en wanneer de oorlogs
toestand tusschen Duitschland en de Ver-
eenigde Staten zal intreden.
Dat Duitschland van den beginne af met
wordt door de Provinciale Brood-Commissie de mogelijkheid heeft gerekend, dat de ver-
geleverd.
Artikel 13(2). Op#de bestelkaarten voor tar
webloem en tarwemeel wordt tevens de naam
en de woonplaats vermeld van hem, die ingevol
ge verzoek van den belanghebbende de bestel
ling zal uitvoeren. Op de bestelkaart voor Ame-
scherpte methode van duikbootvoering het
met Amerika in oorlog zal brengen, daar
van is het onwraakbare bewijs geleverd
door de zonderlinge onthullingen, die
zijn gedaan over eene door het Duit-
rikaansche tarwebloem en. buitenlandsche rogge sche departement van buitenlanclsche za-
staat vermeld, dat de bestelling wordt gericht ken aan den vertegenwoordiger van het
tot het Centraal Broodkantoorop de bestel Duitsche rijk in Mexico gegeven op-
kaarl voor inlandsche rogge staat vermeld, dat dracht om onderhandelingen over de
de bestelling wordt gericht tot de Provinciale bondgenootschap aan te knoopen met Car-
ranza, die thans feitelijk het bewind voert
in de door een burgeroorlog jammerlijk ver
deelde republiek, en door dezen met Japan.
Deze instructie, die gedateerd is. 17 Ja
nuari, dus een halve maand voordat de'ver
scherpte duikbootoorlog in werking is ge
lreden, was voor geheimhouding bestemd;
maar het m cijferschrift gestelde stuk is in
handen van de Amerikaansche regeering
gekomen, die den inhoud heeft kunnen ont
cijferen en niet in gebreke gebleven is daar-
Brood-Commissie.
Amersfoort, 7 Maart 1917.
De Burgemeester voornoemd
VAN RANDWIJCK.
Politiek Overzicht
Amerika en de duikboot-
oorlo«
ïn den Amerikaanschen Senaat is eene
poging gedaan om het wetsontwerp om de van een voor haar nuttig gebruik te maken,
macht van den president uit te breiden nvetHet bekend worden van dit stuk is voor
de volmachten, die hij behoeft om de door Duitschland geene aangename zaak. Men
hem voorgestane politiek van gewapende heeft getracht in Berlijn zich uit de verlegen-
neutraliteit te kunnen voeren, weer aan de heid te redden, door te zeggen, dat het
orde te brengen. Dit werd beproefd door eene voorwaardelijke opdracht was; er mocht
den senator Lodge, die in de vorige week-niet aan de uitvoering worden begonnen
een voorstel tot aanneming heeft gebracht j voordat Duitschland met Amerika in oorlog
om de gelden, die bij de marinbegrooting J was. En verder wordt opgemerkt, dat als de
waren gevoteerd, dadelijk beschikbaar te stel- oorlogstoestand was ingetreden, men 't recht
len, met het oog op het dreigende oorlogs- *h<ad en verplicht was om naar bondgenooten
gevaar, dat ieder oogervblik werkelijkheid tegen den nieuwen vijand te zoeken. Dat is
kan worden. De poging is mislukt; de voor- zeker waar en ook is het niet te^en te spre-
zïtter van den Senaat besliste, dat niet het ken, dat in den oorlog alle middelen goed
congres in zitting is, maar slechts een van zijn. Echter onder deze voorwaarde, dat
zijne deelen voor iets wat het in 't bijzondervan het gekozen middel eene nuttige uitwer
king is te verwachten. Dat nu is in dit geval
aan twijfel onderhevig; het is de vraag of
dit middel niet, in plaats van nut, aanzien
lijke schade kan teweeg brengen. De daar
door veroorzaakte ontstemming oefent een
I nadeeligen invloed uit op de volksstemming
in Amerika en dat is een gewichtige factor
in deze dagen van krisis.
Hel verdient de aandacht, dat in Duitsch
land stei^nen zijn opgegaan, die, hoezeer
overigens gezind om het regeeringsbeleid te
steunen, in dit geval toch betwijfelen,
dal er met beleid is gehandeld. Zoo
merkt de Frankf. Ztg. opdat Car-
rrnza niet kan worden beschouwd als hoofd
van de regeering in Mexico; hij schijnt in
de hoofdstad te regeeren, maar niet veel
verder, en onder de andere Mexicaansche
pietendenten zijn er zelfs eenigen, die hem
in macht overtreffen Het is dus niet in te
zien, dat de verbinding met Carranza, als
deze er toe te vinden mocht zijn een bond
genoot van den Duitschen keizer te worden,
den Amerikanen zeer veel schaden of de
Duitschers veel baten kan, terwijl de beden
kelijke kanten van deze alliantie in het oog
springen.
Wat het denkbeeld betreft om Carranza
te gebruiken als bemiddelaar, om onderhan-
de hngen aan te knoopen met het doel Japan
te bewegen de zijde van de geallieerden te
verlaten en zich met Duitschland te verbin
den, schrijft de Frankf. Ztg.: „Bestaat er ook
maar het geringste vooruitzicht, dat de Ja-
pansche regeering zou kunnen worden be
wogen vaA hare tegenwoordige bondgenoo
ten naar ons over te gaan Wij zouden niet
weten wat haar daartoe kan bewegen. Japan
heeft blijkbaar niet de bedoeling zijn latent
conflict met de Vereenigde Staten tijdens
den wereldstrijd tot beslissing te brengen
zijne geheele houdin-g gedurende twee jaren
heeft dat bewezen. Wij betwijfelen dus, dat
e>- een aannemelijke reden zou zijn om te
vermoeden, dat er aan eene verandering in
Japan is te denken. Want indien dit zoo
ware, zou zeker wel eene reeds aanwezige
verbinding om het verkeer met.Japan aan
le knoopen, gebruikt zijn, maar niet getiacht
zijn den invloed van Carranza bij de Japan-
sche regeering aan te wenden. Wanneer,
j zooals in de politiek altijd het geval zal zijn,
de opzet van eene onderneming het oordeel
mede moet bepalen en een goed doordacht
plan te waaraéeren is, ook al mislukt de uit
voering, dan zien wij toch niet in, dat de
beramers in dit geval aanspraak kunnen
maken op de gelukwenschen van het Duit
sche volk."
Hier wordt in zachte termen uitgedrukt,
dat in dit geval het beleid der Duitsche poli-
j t'ek geenszins valt te roemen. Zoozeer de
Duitsche legeraanvoering de bewondering
wekt, voor het oordeel over het Duitsche
diplomatieke beleid moet een andere maat
staf worden aangelegd. Maar men zet zich
daarover heen in Duitschland, in de ver
wachting, dat het beleid, dat de duikboot-
oorlogvoering in de hand heeft, de kwade
kansen, die men daarbij op den koop moet
nemen, zal weten af te wenden. De Köln.
7(g. drukt die verwachting uit in deze woor
den „Wij wachten met de hand aan het
zwaard kalm af wat Wilson zal besluiten.
En onze duikbooten zullen inmiddels voort
gaan in hun prijzenswaardig werk."
De oorlog.
Washington, Maart. (R.) Een uit
de beide partijen (democraten en republi
keinen) samengestelde commissie is het
eens geworden over een voorstel, dat aan
den Senaat zal worden gedaan om het regle
ment van orde te wijzigen, door opneming
van eene bepaling, dat met eene meerder
heid van twee derden kan worden beslo
ten tot sluiting van het débat.
N e w-Y o r k, 7 M a a r t. (Havas). Het huis,
waar Fritz Kolb *n hechtenis is genomen, is
hetzelfde hotel waar ook de Duitsche luite
nant Fay heeft gewoond, de voornaamste
beschuldigde in het complot, dat een jaar
geleden werd ontdekt en dat ten doel had
Engelsche schepen in de lucht te laten vlie
gen.
In de kamer van Kolb werden twee bom
men gevonden, die hij dien avond aan presi
dent Wilson had moeten zenden. Kolb be
kende aan de agenten der geheime politie,
dat hij betrokken was geweest bij de ontplof
fing in de pakhuizen van Blacton* Island, in
de haven van New-York en in Kings Land
(New Jersey).
De Duitsche admiraliteit heeft eene op
gave bekend gemaakt van 8 stoomschepen
en 7 zeilschepen, te zamen inhoudende ruim
40.000 ton, die tusschen 19 en 27 Februari
in de Middellandsche zee in den grond ge
boord zijn.
Het van Engelsche zijde uitgegeven over
zicht van de scheepvaartbeweging in de
v/eek, die 4 Maart geëindigd is, geeft op,
dat 14 Engelsche schepen boven 1600 ton
en 9 'daar beneden gezonken zijn door tor
pedeering of door op een mijn te loopen.
12 Engelsche koopvaarders zijn zonder suc
ces door duikbooten aangevallen.
In de Middellandsche zee is den 28e»
Februari een Pransche torpedojager petor-
pedeerd.
Londen, 7 Maart. (R.) In de week,
eindigende 4 Maart, zijn 2528 koopvaardij
schepen, van meer dan 100 ton inhoud,
van alerlei nationaliteit (met inbegrip van
visschersvaartuigen en binnenlandsche
schepen) in de havens van het Vereenigd
J<oninkrijk binnengekomen, terwijl 2477
Schepen zijn uitgevaren.
Het aantal Engelsche scheper, boven
1600 ton, dat gezonken is door op mijnen
te loopen of door torpedeering bedroeg 14*
het aantal onder 1600 ton 9
Er werden 12 Engelsche koopvaardij
schepen zonder succfes door vijandelijke
duikbooten aangevallen. Van de Engclscha
visschersvaartuingen werden drie tot zinken
gebracht.
P a r ij s, 7 Maart. (Havas). Hedenmiddag
had in de Sorbin e een indrukwekkende
nationale betoogmg plaats, die werd voor
gezeten door Deschanel en bijgewoond dooc
Poinc$ré, Briand en de overige leden van
het kabinet, den voorzitter van de sénaaf
Derbost, de gezanten der geallieerde rijken
en talrijke mannen van aanzien uit politieke,
litteraire, industrieele en handelskringen.
Namens de regeering voerde Viviani hei
woord. Hij verklaarde, dat Frankrijk na der
tig maanden oorlog onoverwonnen vast
besloten is. Het houdt de nederlaag p eéiv
afstand en nadert de overwinning. Zooals
het in den oorlog overeind staat, zal het mor
gen in den vrede, die herstelling brengt vu»
het ondecht van Elzas-Lothoringop, over
eind staan, in den vrede door de overwin
ning, den eenigen vTede, dien Frankrijk
voor zijne eer, zijn verleden en zijn eerbied
voor de dooderf kan aanvaarden. Met zijne
bondgenooten is Frankrijk opgestaan tegen
het Pruisische militairisme, dot den geesel
heeft losgelaten om een herhaling van der
gelijke misdaden te voorkomen en opdat
zijne kindskinderen vrij kunnen leven onder
de zon. Voor het recht staat Frankrijk met
zijné bondgenooten pal. Laten wij ons hoo-
ger verheffen zoo besloot Viviani
naarmate het lot van het vaderland stijgt.
Deschanel, Barthou en Barrès hielden
vervolgens redevoeringen, waarin zij Frank
rijk aanspoorden in zijne pogingen te vol
harden, want nog nooit had zich een derge
lijke gelegenheid voorgedaan om de over
winning te behalen op den erfvijand, dra
zich in den loop der tijden reeds twintig
maal op Frankrijk heeft geworpen. Op dit
beslissend oogenblik, nu het lot van Frankf
Het natuurlijke recht is een overeenkomst
betreffende het dienst!"e tot het wederkee-
rig niet benadeelen, noch benadeeld wor
den.
ROMAN VAN
OLGA WOHLBRÜCK
met autorisatie uertaald
door
Mevr. L P. WESSELINK- VAN ROSSUM.
60
Zijn toon werd plotseling zoo koel, "dat zij er
van schrok. Had zij dat niet moeten zeggen?
■Wie weet, hoe hij haar woorden uitlegdel Wat
wist zij eigenlijk nog van dezen man die
nog altijd haar man was? Meer dan de strenge
onverbiddelijkheid van vroeger beangstigde
haar de bijna vergeten geste van den man
van de wereld, die nu nog meer volkomen en
superieur was, dan in den tijd van haar jong
huwelijk.
Zij wist met den bijzonderen, eleganten,
voornamen ouden heer niets te beginnen en
brak zich het hoofd over de vraag, hoe zij het
*ou aanvangen met hem in gesprek te komen
Eindelijk zei zij:
,Ik ben hly, dat Gerhard zoo gc d en snel
hcrslciL'* -
„En het verheugt je zeker ook, dat hij met
je mee naar het Zuiden'wil reizen?"
Hij beproefde bet vriendelijk te zeggen, zon
der bitterheid. Dat misleidde haar, en zij
keerde hem haar gelaat toe met een stralend
Lachje.
.Onze heerlijke lucht daar in het Zuiden is
de beste medicijn."
Hij knikte:
„Dat Weet ik. lieve Suzanna. Ik kwam als
herstellende naar u toe en werd daar gezond.
Maar op den duur..."
Hij zweeg en trok zenuwachtig aan den
langen kraag Van zijn jas:
Men mag niet alleen aan zich zelf denken",
besloot hij hard.
„Ik denk in het geheel niet aan mij zelf,
werkelijk niet zei zij haastig en voegde er
zachter aan toe: ,.Ik heb nooit aan mij. steeds
aan miin kind gedacht. Altijd. Anders had ik
het zoolang ndet uiige hoffflen. Werkelijk nioj."
Ér trilde iets in het gelaat van graaf Ober
wall Even ontroerde hij. In den grond had
de vrouw toch gelijk Zij had werkelijk al den
lijd niet aan zich zelf gedacht, doch hem en
Gerhard alle moeilijkheden bespaard; zij was
slechts gekomen op het oogenblik, toen het
voor haar kind óp leven en dood ging.
,.Jc heb je dapper gehouden, Suzanna, dap
perder dan ik ooit van je had gedacht."
De familie Roeckwitz had ongeveer twintig
gasten genoodigd: hoofdofficieren, en adetijke
staatsraden mcl hun echlgenooten. De dames
Roeckwitz waren sterk geregen, en droegen
het haar ip stijve golven uit het gezicnl ge-
ka nv'- 7ij waren gekleed in dof "zijden, strak
japonnen) zeer decent uilgesneden, die
haar stevige beenderen en zeer zachlcn huid
wat al (e Liefdeloos aan aller blikken prijsgaf.
mÊBISÈÊKHÊÊtEttÊÊBIÊBÊÊml
|as gevujde lampen tot 2000Watt
Ni'euwé soorten:
Hel °5 £.e'<Ö/en waarbof ™or
Zij deden zeer veel moeatc om gravin Suzanna
Oberwall gunstig te stemmen maar toch zoo,
als een .dame van de wereld" zich met een
natuurkind pleegt le bemoeien: op wat he-
schermendc manier, en met angstvallige in
achtneming van de uiterlijke vormen.
Men bewonderde hare sieraden, zei haar
vleiende dingen over haaT oogen en h3ar, en
leidde het gesprek op wat al te opvallende
manier zóó, dat de antwoorden van Suzanna
al heel kleurloos moesten zijn blijkbaar
vreesden zij de een of andere uiting, die in
dezen kring bevreemding zou kunnen wekken.
Suzanne Oberwall voelde zich onnoemelijk
verlaten en rampzalig in den hoffelijken en
afgemeten kring, die haar omgaf als glctscher-
lucht en waarin zij zich zoo vreemd voor
kwam. dat de grootste welopgevoedheid deze
vreemdheid niet kon overbruggen.
Zij zat op de geel zijden sofa naast d
vrouw des huizes in de haar eigen wat
matroneachtige houding en hield slecht met
moeite de tranen terug, die haar telkens in de
oogen kwamen, als zij aan het gesprek met
haar man dacht Soms ging een bezwerende,
hulpzoekende blik van haar nan hem En
omdat hij de inspanning zag. die zij deed om
haar zenuwachtigheid te bcheerschen, knikte
hij haar toe; zelfs kwam hij eens naast haar
staan en streek zacht met de toppen van zijn
vingers geruststellend over haar arm. Zij be
viel hem eigenlijk goed in baar eigenaardige
jeugdige waardigheid, en hij had medelijden
met haar, mei haar bleeke wangen, het smar
telijk trillen van haar rooden mond en den
treurigen blik van haar mooie oogen.
Hij had een geheel andere herinnering van
Suzanne uit den tijd van zijn huwelijk En
toch, als hjj nog verder terugdacht aan de
dagen zijner eerste verliefdheid, vond hij in
do trekken van de jeugdige matrone op de
geel zijden sofa iels terug van het kinderlijke
mooie meisje, door wier* vrome en tecdere
reinheid hij zijn geblaseerde zinnen en ver
bitterd gemoed weer had kunnen oprichten.
En hoe langer hij haar aankeek, des le zeker
der was hij. dat heden, evenals destijds, geen
leelijke, lag'e gedachle ooit den helderen spie
gel van haar ziel had verduisterd, en dat baar
bloed evenals toen in kalmen, breeden stroom
door haar aderen vloeide.
Het was alleen ander bloed dan flat der
mensehen, die haar omringden. Ook ander
bloed dan h 1 zijne....
En nu vroeg hij zich zelf af, misschien yoor
den eersten keer, of hij het recht had gehad
haar zoo hard te straffen, alleen omdat zij nu
eenmaal anders was En bel was hem, als
of hij. hier te midden van deze haar vreemde
mcnschen, naast haar moest gaan staan, om
haar te beschuiten in baar eenzaamheid,
waaraan hij haar gedurende zoovele jaren
zonder erbarmen had overgelaten.
Hoe voel je je?" vroeg hij zacht, terwijl hij
zich over Suzanna heenboog.
Zij was heel bleek tengevolge an de door
gestane opwinding, van den honger, di" zij,
gewoon aan regelmatige maaitijden, ook on
danks alle gemoedsaandoeningen bespeurde,
ook bleek, omdat de/c menschen om haar
heen haar evenzeer benauwden als de japon,
die haar borsl samenperste.
Men ging aan tafel. Do hcepvon Roeckwitz
bood haar den arm, ouderwctsch, overdreven
galant. Heel verlegen legde zij de vingertop
pen op de mouw van zijn rok Hij zei haar
onder het eten duizend bel", fchedcn - wat
onhandig, maar goed bedoeld. Mevrouw vun
Roeckwitz gaf hem heimelijk een teeken zicÜ
met het oog op graaf Oberwall wal te mati
gen. Suzanna ving het teeken op, en kreeg
een donkerroode kleur. Weer gleed baar blik
naar haar man, die schuin tegenover haar
zat. En hij betrapte er zrich op. dat deze blik
ken van haar naar hem die in elk geval
het gevolg waren van een zeker gevoel van
saanrhoorighcid hem aangenaam waren.
Hij dronk haar toe met een goedhartig lachje
cn het was hem, alsof de donkere oogen van
zijn vrouw warmte uitstraalden, die hij, zoo-
lantr hii alleen was, nooit meer had gevoeld.
,.U gebruikt in hel geheel niets," zei de heer
von Roeckwitz.
„Toch wel dank u."
Zij leed. Het was haar nu pas ingevallen*
dat zij die op Vrijdag nooit vleeschspijzew
aanraakte in haar groote zenuwachtigheid
van de filet met maderasaus had gegeten Dal
was niet goed. Mnar daarvoor zou zij nm
absolutie bidden Op zulk een dag zou zelfs
de heilige Maagd niet at te gtreng over haar
1 rechten. Veel erger was de nauwe japon, het
ontzettende ijzeren pantser, dat zij zich door
de naaister had laten aanpraten
Zij wist niet goed meer, wie tegen haar
sprak cn wat men zei Uit beleefdheid deden
eenige gasten moeite om baar In bet Fran^ch
toe te spreken. ITct viel haar moeilijker hen le
verstaan, dein 'wanneer zij DuMsch spraken.
Want men had als altü-d de ..intellectuecle"
élite rondom graaf Oberwall gegroepeerd,
maar in haar nabijheid de familie Roeckwita
gcplanE! die geen bijzonderen aanleg voor
vreemde talen had
(Wordt vervolgd.)
