st. eii
STADSNIEUWS."
Keclame.
PER ANKER.f34.00
PERFLESCH. f 0.85
t ^nacht' van Ti houd ^«de'bemanni^-VX MjnMel J. A. WUM* 5 ZöOI - MSifotot 31, TslsföOI 145
Ken n isgevi ngen.
School- en Kerknieuws.
UIT DEN OMTREK.
voeding van Duitschland, doet dit natuur- Dank zij de snelle vaart, wist de gezagvoer-
lijk niets ter zake. der met zijn schip te ontsnappen en bracht
onderzee* het met "ïn kostbare
lading in veilige
De gestrande Dnitscbe ouderzeeë bet met
ijl* navfcn.
Volgens een ollicieele raededeehng n e 1 i n a"
heeft een ingesteld onderzoek uitgemaakt,] De pers heV'te Vlissingen'een onder-
plus I 1.50 per anker aocijuH
7,, „«„«nde eellna die Uit Brugge was teruggekeerd.
op 12 Maart op de Hinderribben gestrande
Duitsche duikboot,-niet veroorzaakt is door ha|feen"schiedarn mèt ëén lading flesschen. do inkomstenbelasting, ook van de renten van
averij of gesteldheid der zee en heeft de A in boQrd bevQnden zich k itcjn Willem deze inleggelden Daarmede ,s het standpunt,
regeering derhalve beslist d<u de onderzee- Amsterdam, een stuurman, een do,or da schillende b^cteun.der directe
boot za worden ontwapend en de beman- belastingen ingenomen, voor onjuist verklaard
nine geïnterneerd lichtmatroos tex ens kok u,t Rotterdam. en zijn uüe reclames der coöperatieve vc cni-
De boot is hedenochtend onder geleide Te Jla fv''f verl,et,he,t S<*'P*ien. ten gunste der vereenigingen beslist.
«ïi i ui. weg. Tot des avonds halftwaalf ging alles
naar e evoe s uis ge rrarn j g0ed> maar toen ontwaarde de matroos, die Valsche bankbiljetten. Op
Nciterlaadsclie tjalk getorpedeerd. aan bet S(Uur stond, vier zwarte gevaarten, aanwijzing van een winkelier te Gouda, waar
In den nacht van 15 op 16 Maart om half Een dezer, een Duitsche torpedojager, een onbekende een bankbiljet van 40.—
twaalf is de Nedeclandsdhe tjalk „Angelina" kwam op de „Angelina" af en gelastte den wilde wisselen, dat hij vermoedde valsch te
■door 'n 'Duitschen onderzeeër getorpedeerd, mannen binnen drie minuten het schip te zijn, is op telegrafisoh verzoek van den com-
De bemanning kreeg 3 minuten tijd om in de verlaten. Zij pakten nog bijeen wat zij kon- missaris van politie te Gouda te Schoon-
booten te igaan, toen werden bommen aan- den en ging over aan boord van den tor- hoven aangehouden zekere W., die bij zijn
gebracht en tot ontploffing gebracht. Het pedojager. Door de Duitschers werd eerst arrestatie in bet bezit bleek te zijn van drie
schip zonk niet, waarna- het getorpedeerd getracht met bommen het schip tot zinken valsche bankbiljetten van 40.
werd. De torpedeering had plaats 25 mijlen te brengen, maar toen dit niet gelukte, werd Een huiszoeking daar gehouden leverde
West Noordwest van het Maasvuurschip. De een torpedo afgeschoten. De torpedojager geen nadere resultaten op omtrent de her-
lading bestond uit ledige flesschen voor Lon- voer eerst langs de Engelsche kust en komst dezer valsche biljetten,
den. De kapitein De Vries is afkomstig uit kwam eerst des morgens te halfzes te Zee- De op genoemden V. gevonden .valsche
•Amsterdam. Later gingen de 4 leden der be- brugge. De mannen, die steeds onder in biljetten zijn van donkerder kleur dan de
manning aan boord van den onderzeeër over, het schip moesten blijven, mochten te half- echte biljetten van 40. Ter plaatse waar
werden naar Zeebnigge gebradht, waarna zij zeven boven komen en werden toen in een op de goede biljetten staat: „De Secretaris"
heden uit Sluis te Breskens aankwamen, loods gebracht, van waar zij later in den en de „President" met hun handteekeningen
Over de befhandeting aan boord van den on- morgen naar Brugge gingen. is op de valsche biljetten gedrukt de naam
Aan boord was de behandeling goed, H. de Bruyn en daaronder eenige krabbels
maar aan wal waren de Duitschers vrij ruw die een handteekening moeten nabootsen,
in hun optreden. Het eten te Brugge, be- De randen zijn niet als van geschept papier
Reuter seint ons uit Londen staande uit soep van paardeboonen, was doch gewoon glad afgesneden en het water-
„De Duitsche persagentschappen beijve- verre v£m smalte]ijk De D^^hers brach- merk ontbreekt,
ren zich zeer om Nederland instructies te jen de vjer mannen eerst per tram en ver
geven hoe het had moeten handelen m zake der per boerenwagen naar de grens. Te
de „Prinses Melita." Zij beweren, dat het siujs
derzeeër ware-n zij tevreden
De „Prinses Melita
Reuter seint ons uit Londen
Inbraak. Tijdens de afwezigheid
van een bewoner de K. is ingebroken in een
de „Prinses Melita. LiDeweren, nat nei Sluis werd overnacht en weder „esmu|d "ewoner «w.
schip, dat met een kanon was Bewapend van het de Netleriandsche voedsel, f0"/ va" de Hu?° V,
i T 7 -1T~ t I In nm M -ri ,n elincf nn .1 err H1 f
een'oorlogsschip was en dus geïnterneerd Thans "rijn de" mannén"'^'aarTu^ haardsTe- Ontvreemd zijn 5 effecten Arg. Hy-
behoorde te worden. De klachten over een den teruggekeerd. In Brugge zagen zij voor- Potheekbank !er waarde van 4 du'zend gul-
te toegevende behandeling van schepen der a] vee] matrozen, doch weinig "soldaten. den'
oorlogvoerenden door Nederland zijn al
Kon. ATat. Stenn>coitii(C>.
De 134e lijst van bij het Kon. Nat. Steun-
zeer zonderling van de zijde van Duitsch
land.
Het ongeluk op de „Gelder-
I a n d." Uit Vlissingen wordt gemeld, dat
Dit had zeker geen aanleiding om te mop-comité ingekomen giften! loopende 4 t°esland 'van de daar verpleegd worden-
peren over hetgeen plaats had in het geval tot en met 10 H t wijst een fotaa] aan °e V nVr"t -GeIderIand bpyre"
van de Duitsche torpedoboot V 69, die van f 22,849.62, makende met vroeger in- d'gend 'S' DadabJk 'evensgevaar bestaat
zwaar beschadigd bij een gevecht m de gekomen giften een tolaal-generaal van '™°r S TIT'f T®y'ln-
Noordzee toevlucht zocht voor de Britsche 4,750,975.71 £en' zoowel als de te Middelburg overleden
vloot in de haven van IJmuiden, vergunning i o'nder de ingekomen giften is er «en van !l°w, Graanstra zijn beiden hedenmiddag
kreeg daar vele dagen te blijven en herstel- f JOOO als storting van een lid der Staten- a VI'ss'n^e" RaaP ff bfsfeId- Het 'ijk van
lingen uit te voeren. De „Prinses Mebta" is Generaal voor de'door hem snoten pre-l °deF B01*0'16 1S naar Amsterdam
ontsteking maakte in enkele dagen een
einde aan dit welbestede leven.
De Burgemeester der gemeente Amersfoort
mim' bekend, dot de Minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel,
Gezien artikel 6 der Distribirtiewet 1916;
Heeft goedgevonden
te bepalen, dat met ingang van heden ver
boden is zonder 2ijne schriftelijke machtiging
rijst van welke soort ook te vermalen.
Amersfoort, 19 Maart 1917.
De Burgemeester voornoemd,
VAN RANDWÏJCK.
Maximumprijs turfbriketten (baggerturf).
Dc Burgemeester der gemeente Amersfoort
maakt bekend
dat de maximumprijs van baggerturf of turf
briketten is gesteld op 1.10 per 100 stuks en
dat er geene aanleiding bestaat om deze te ver*
hoogen.
Amersfoort, 17 Maart 1917.
De Burgemeester voornoemd,
VAN RANDWÏJCK.
Goedkoope Cokes.
T t nader order zal geen goedkoope cokes op
de cokeskaarten verkrijgbaar zijn.
Amersfoort, 19 Maart 1917.
De Directeur van het Levens
middelenbureau.
Personalia.
De heer P. Ongerboer slaagde voor het
overgangsexamen aan de Rijkstuinbouw-
winterschool te Boskoop.
Evang. L u t h. Gem.
Dr. H. J. Toxopeüs komt voor op het drie
tal voor beroep van een predikant bij de
Evang. Luth. Gem. te Haarlem. (Hbld.)
een koopvaardijschip, dat in gewonen han- sentiegelden en vergoeding van reis- en
delsvaart naar Nederland kwam. Het schip j verblijfkosten voor Ihet lidmaatschap van
v as bewapend met een kanon ter verdedi
ging tegen de onwettige praktijken der Duit
sche duikbooten.
Een Noorsch schip bevrijd.
Het Noordsche s.s „Avance" kwam
Ongeval aan boord. Aan boord
Rijkscommissiën. I vön ^et stoomschip „Nieuw Amsterdam" te
Rotterdam heeft Vrijdagmiddag de bootwer-
Zorg voor de toekomst De ker J. v. O. het ongeluk gehad in het 4 M.
directeur der Hengelosche Stoom Bierbrou- diepe ruhn te vallen; met een schedelbreuk
werij en der N.V. Fabriek van Electrische en ernstige inwendige kneuzingen is hij naar
gisternacht den Waterweg binnen en meer- Ha.remai'er het Z!ekenhuis gebracht aan de Coolsingel,
i ben aan elk harer gehuwde werklieden 200 waar hij gisteravond is overleden.
de aan de Boompjes te Rotterdam. Werk Meter d ter bebouwi in bruik.
Het s.s. „Avance geladen met cement jeen <™even® 6
en kisten ijzer, was Woensdagnacht om 2 e
uur van Londen naar Rotterdam vertrok
ken.
De reis was zeer voorspoedig en gister
nacht 1 uur bereikte men de territoriale wa
teren.
De gezagvoerder, de heer Lantroph, liet 40ÖO personen"tellende stoet!'omstuwd door
het loodssignaal uitzetten en in Z.-O. rich- een massa nieuwsgierigen, langs Reguliers,
ting stoomen. 1
Een „honger"-be t oog i ng.
Door het Plaatselijk Revolutionair Comité
te Amsterdam was ZondaigmidkLag eene hon-
gerbetooging geongeniseerd. Om één uur
opgesteld op het Amstelveld, trok de 3
Igracht. Weteringschans, Westeindev Van fj n
Plotseling bemerkte men een Duitschen Woustraat, Ceintuurbaan, Roelof Hallstraat, leden'
Mekkramp. Donderdag is te Blerick
het zoontje van B. A. aan nekkramp over
leden.
In de gemeente Leiden komen in den
laatsten tijd ook onder de burgerbevolking
verschillende gevallen van nekkramp voor.
In het Academisch Ziekenhuis werden deze
week vijf patiënten opgenomen, een man
van 30 jaar, een jonigmensch van 17 jaar
en drie kinderen. De eerste is reeds over-
torpedojager, die bevel gaf „Alle hens aan iangs de waning van den burgemeester
dek". De II opvarenden waren spoedig aan <fe Lairesseslraat naar het Museumplein,
dek. Toen begaf zich een dertigtal Duit- waar de stoet even over drieën met toe-
schers aan boord van de „Avance spraken van de hieeren Kils en Lansing Jr.
Het machine-personeel werd vervangen werd ontbonden.
I Er dj"ed zich geen enlc&I incident voor.
stokers. De overige Duitschers verdeelden Rustig en suil trok men, voorafgegaan en
zich over verschillende plaatsen aan boord, begeleid door politie, langs den vooraf be- ^en' z'in &eslQögd (in alphabetische volgorde)
De Duitschers wilden de „Avance" als paalden weig naar het punt, voor de ontbin- de beeren M. Longevcld ie Leidschendam;
Examen adjunct-inspecteur
van politie. Voor het examen voor adspi-
ront-inspecteur van politie, vanwege den Bond
van Inspecteurs van gemeentelijke politie in Ne
derland, 15 en 16 dezer te Amsterdam gehou-
E. Nieuwenhuis te 's Gravenhage; L. M. van
Pinxteren te Rotterdam; D. J. van Schoonder-
loo te Amsterdam; A. J. Verlooij te 's Graven-
prijs naar Zeebrugge opbrengen. De kapi- ding van d'en stoet aangewezen,
tein begaf zich met den Duitschen officier i
naar de hut, tót het nazien der scheepspa-1 Nationaal Coöperatief Con- w T.
pieren. 'gres van den Nederl. Coöp. Bond. =e'_ Waltman te Tiel; H. J. van der Wijk
Men stoomde in W.N.W. richting, toen Het Nationaal Coöperatief Congres van den te AI,mil aae
plotseling de torpedojager weer met volle Heder). Coöp. Bond, hetwelk dit jaar te Rot-
■kracht op de „Avance"' kwam toestoomen, terdam pIaats habb«a- en waar als onder
zoo krachtig, dat van dit stoomschip de ree- a *'7 ,behande'd de vraa": -Wat
Jing beschadigd en^een reddingsboot ver-
brijzeld werd.
ling van dit vraagstuk zien optreden. Het zijn
De Duitsche prijsbemanning kreeg bevel de°heere-, F. H. Wibaut, wethouder van Am-
ter. spoedigste de „Avance" te verlaten. sterdam, en G. P. Riemcns, voorzitter der Coöp.
De toedracht moet aan het volgende wor- Bakkerij en Verbruiksvereeniging „De Toe
den toegeschreven: I komst" te Nijmegen.
Men zag in de verte door een torpedo-Tevens is -an vertegenwoordigers van ver
boot de bemanning van de „Avance" scbi"ende belangrijke verbruiksvereenigingen in
meent een Nederlandsche - lichtsignalen ,ns land yerz,ocbt «nip mededeeling te
wisselen met de Duitsche. Deze gaf de Duit- 1°™ del Werz'tds ondervonden er-
i varmgen. De ingekomen berichten doen zien,
sche torpedoboot opdracht het schip vnj te dat van de zijde van tal van vereenigingen aan
Beten, daai zij anders het schip zou ontzet- deze uitnoodigïng zal worden voldaan.
'ea' I De directeur-generaal van den Landbouw
ermoedelijk heeft men de „Avance" ont-D e belasting van Coöperatie- brengt ter kennis van belanghebbenden, dat
dekt, door het loodssignaal, dat in den ve vereenigingen. Eenlgen tijd geleden eerlang gelegenheid zal gegeven worden tot
mast was blijven hangen. |werd medegedeeld, dat door verschillende In- bet afleggen van het veeartsenijkundig
Het stoomschip veranderde direct van lpecteurs d,recl« belastingen was gepoogd examen, ter verkrijging van het diploma voor
koers en stoomde den Waterweg binnen, f® cooPfra''eve verbruiksvereenigingen in ons vcearts.
Voor het schip uit voer een Nederlandsche J™, j casten voor het dividend. Dag en plaats van dit examen zullen nader
- oat Z1J aan de leden uitkeeren, maar eveneens
voor het bedrag van de vaste rente, welke de M:end Semaak' worden Zij die tot gemeld
leden over hun aandeelen in de vereeniginv ge- examen wenschen te worden toegelaten, moe-
nieten. ten daarvan vóór 25 Maart a s. schriftelijk
Van de zijde van den Nederlandschen" Coö- °P8ave doen aan den voorzitter der
Afgewezen 4 candidaten.
Vrijdag is te Gorinchcm een drietal van
Vrij2annige predfikanten opgemaakt, en over
veertien dagen wordt beroep uitgebracht. Het
olphabetisch drietal luidt7. B. Kalma te Ouds
hoorn, A. de Kat Angelino te Nieuw-Helvoet
en H. C. v. Wijngaarden te Almelo.
De Evang Luthersche Gemeente te Haar
lem heeft het volgend alphabetisch drietal op
gemaakt ter vervulling van de vacature ds.
Schadle van Westrumds. L. S. P. van der
Chijs, Doetinchem; ds. D. Drijver, Zaandam;
dr. H .T To'oneüs, Amersfoort.
torpedoboot.
Door een duikboot aang
houden.
Op het van Hoek van Holland uitgaande
ctnoo,^k;„ a j j jw peratieven Bond is toen bii verschillende Ra- commissie, belast met het afnemen van het
Ned stoomsdhip Arundo werden door een van Bcr een ïerwiersS'daartegen veeartsenijkundig examen gedurende de jaren
Duitsche duikboot 2 waarschuwingsschoten Ingediend, waarj„ de onj„istheid van dit stand- 191" 1018 en 1910. Dr. II Markus te Utrecht,
jgeiost. i\a inzage dor scheepspapieren kon pUnt werd aangetoond, wijl de wetgever duide- mc*t bijvoeging van de vereischle bewijzen.
,?fze^ heeh slechts te willen treffen het In den afgeloopen nacht is na een
jaarlijks veranderlijk en niet vaststaand divi- ernstige ongesteldheid van enkele dagen
dt demMe1,Cli:/a" „rCn e Van aand<jeI.en' te Utrecht overleden mr. R. D. Baart de la
<ue de leden eener coöperatieve vereemginar t~ n i -t t ir
niet als zoodanig hebben genomen. In bijna alle ?a' 'e. °"d-vice president van de Utr. recht-
plaatsen werd door den betrokken Raad van bsnk" De heer ,a hailIe was bovendien
^7 kaï l Beroep een uitspraak ten gunste der reclamee- &e<^urGnde vele jaren de penningmeester
oensdagnacht f.L voer het vaartvrig met rende coöperatieve verceniging gegeven, zij het var^ den Nederl. Protestantenbondals be-
geaoofde lichten, toen plots door een Duit- ook in verschillende plaatsen op verschillende stuurslid van de Utrechtsche afdeeling van
Bchen onderzeeër een waarschuwingsschot gronden. Van de zijde der Inspectie der Belas- dien Bond heeft, hij een zeer werkzaam" aan-
werd gelost, ten teeken, dat het schip tingen werd tegen deze uitspraak een hooger deel g^had in d°n bloei van deze vereeni-
moest stoppen. ber«P aangeteekeod, hetwelk voor den Hoogen in„ wier belan;en door bem met grooten
De gezagvoerder van de „Arie Scheffer" «aad ^d bea X°nrom,rent ultspraak ,n trouw werden gediend, en waarvan meer in
de vTmen^werde d .Cht d°°r. ,e stuorn«n; Thans kon" worden medegedeeld, dat de Hoo- het biiz°adar de gods cnsioefeningen voor
e -uren werden danig opgestookt, zoodat gQ •Raad de Coöperatieve Winkelvereenigino- jongelieden van den Protestantenbond val-
men met de uiterste snelheid wegvoer vroeger van het district 's Gravenhage d/r len te noemen.
Aog eenige schoten werden op de „Arie Vereeniging „Eigen Hulp" aldaar in het gelijk Het bericht van zijn overlijden zal voor
~t gelost, doch deze waren ver mis. heeft cresteld in Inr* rprlnmo i n Koffir-T <mn velen z^*^r onvc*" t korren een lo
worden doorgestoomd.
Het s.s. „Arie Scheffer"
beschoten.
Het s.s. „Arie Scheffer", dat 15 dezer van
Havre te Rotterdam arriveerde, is aan een
Duitschen duilcbootaanval ontsnapt.
Eindexamen H. B. S.
De Commissaris der Koningin in de pro
vincie Utrecht heeft benoemd voor het jaar
1917:
a. tot lid en voorzitter der commissie, be
last met het afnemen van de eindexamens
aan leerlingen der hoogere burgerscholen
in de provincie Utrecht, den heer Dr. A.
Kylstra, directeur der Gem. H. B. S. met 5-
jarigen cursus te Utrecht;
b. tot lid en ondervoorzitter den heer Dr.
P. G. Tiddens, directeur der Gem. H. B. S.
met 5-jarigen cursus te Amersfoort;
c. tot leden dier commissie, de heeren Dr.
W. J. A. Jongkees, J. L. Hogeweg, Dr. E. E.
Mogendorff, Dr. F. de Haan, Dr. G. Schenk,
L Stibbe, W. Pik, B. E. Bouwman, leeraren
aan de Rijks H. B. S. met 5-jarigen cursus
te Utrecht;
Dr. J. A. Vreeswijk, J. du Saar, M. C. E.
Stakman, M. ten Bouwhuys, F. P. Visser, A.
Boer, leeraren aan de Gem. H. B. S. met 5-
jrrigen cursus te Utrecht;
Dr. P. K. D. Lulofs, Dr. E. J. Beumer, F.
Wesseling, J. M. Thiel, I. M. J. Hoog, B. D.
Best, leeraren aan de Gem. H. B. S. met 5-
jarigen cursus te Amersfoort
F. de Munnik, directeur van en B. J. van
der Plaats, J. J. Vermeulen, J. Gombert, K.
W. M. Wirtz en mej. J. M. de Waal, leera
ren (leerares) aan de Bijzondere H. B. S. met
5-jarigen cursus te Utrecht;
A. R. van Wel, leeraar aan de Gem. H. B.
S. met 5-jarigen cursus te Apeldoorn.
Het mondeling gedeelte van het examen
zal gehouden worden te Utrecht.
gelost, doch deze waren ver mis. heeft gesteld in hare reclame kw:n hef fir -
Lezing Huysmans.
Gistermiddag hield de Bond van Belgisch©
Arbeiders in Holland een openbare verga-
dering in Amicitia, waarin als spreker op
trad 'het Belgisch Kamerlid Camille Huys
mans.
De vergadering werd geopend in 't
Fransch en 't Vlaamsch door de heeren
Leonard en Hammer.
De heer Huysmans, met daverend applaus
door het overtalrijke publiek ontvangen,
daarna het woord verkrijgende, bracht een
woord van dank voor de talrijke opkomst en
herinnerde daarna aan de commune. De dag
der commune is 18 Maart, toen het prole
tariaat van Parijs in 't zicht van den vijand
wilde betuigen zijn vaderlandsliefde, die ons
allen bezielt, maar ook een nieuwe organi
satie der maatschappij wilde instellen en
daarvoor heeft gestreden en geleden in
1817-71.
Het tweede saluut was aan de revolutie in
Rusland, die het czarisme voor goed heeft
vernietigd. Het saluut geldt niet alleen net
arbeidende volk van Rusland, maar ook het
liberale Rusland, dat vereenigd met het
proletariaat den vijand van vooruitgang heeft
verjaagd. Thans blijft er nog een milieu
ven reactieBerlijn. De vrees voor de over
rompeling van het Czarisme bestaat niet
meer en de eenige vijand van het Duitsche
proletariaat is een binnenlandsche.
De burgerij van Rusland heeft haar plicht
gedaan en ook de arbeidende bevolking en
morgen staan we voor een nieuw Europa.
Het socialisme moet zegevieren, omdat de
feiten voor ons zijn.
Daarna zette spr. uiteen, waarom een
Bond van Belgische arbeiders in Nederland
is opgericht. Op 4 Aug. '14 werd België over
weldigd en het land had geen schuld. Hoe
ook tegenstrevers op maatschappelijk ge
bied, dit moet spr. erkennen van de clericale
regiering, dat haar buitenlandsche politiek
zuiver was. In 1913 is een geheime Kamer-
zitling gehouden, waarin minister de
Bic: ,ueville heeft gez-wd, dat de neutraliteit
van België zou gehandhaafd worden tegen
Duitschland, maar evengoed tegen Enge
land en Frankrijk. Het Belgische volk heeff
zich dus mits te verwijten. Daarom moesten
de Belgische socialisten treden In den gods
vrede, waaraan zij zich hebben gehouderv,
Maar de andere kant heeft dat njet gedaan,
De eerste aanval kwam van de Waalscha
Patronaten. De tweede aanval was in Vlaan
deren, waar de socialisten geen plaats kregen
in de commiteiten. Maar geheel verbroken
werd de godsvrede door de bende van de
heeren Flaminganten. Spr. is zelf Fla
mingant, een der drie kraaiende hanen
Franck voor de liberalen, v. Cauwelaert voor
de katholieken en spr. voor ae rooien. Maar
onder de jongere Flaminganten waren
jonge romantieken, menschen, die van den
vijand cadeaux hebben aangenomen. De
heeren activisten die de Belgische politiek
hebben vergif.igd, hebben getwijfeld aan het
voortbestaan van België. Ook in llollnncf
waren er, die meenden, dat de Duitschers
in België zouden blijven, maar de Belgen zijn
aan bezetting gewoon. Wij hehben de Span
jaarden gehad, en wie ziin gebleven? Wij»
We hebben de Oostenrijkers gehad en de
Franschen en de Hollanders, en wie zijn ge
bleven? Wij. Het geschiedkundig argument
is zeker wel sterk. België zal voortbestaan on
het moet voortbestaan. Dat is een politieke
j noodzakelijkheid voor Europa, het is een
noodzakelijk politiek economisch Iets. Wij
nemen geen cadeaux van de Duitsche regee
ring aan omreden van ons Flamingantis
me. De lafaards, die gegaan zijn op een be
devaart naar Berlijn, met die kerels hebben
we niets gemeens en willen we niets ge
meene hebben'.
Dan hebben we een andere bendede an-
nexionisten. Voor de activisten was België
te groot, en voor de annexionisten was het
te klein, ze moesten geheel Europa hebben.
De noordelijke provincies van Frankrijk,
I Luxemburg, het land langs den Rijn en dan
die stevel van Holland, die hoorde er ook
hij. Dat waren al Belgen. Dank voor jo
cadeau, ze zijn zoo zwart als hun kolen. Wij
hebben de Duitschers bestreden omdat zij
agressivisten zijn en wij zouden dan zelf
agressieve politiek gaan volgen
België heeft gestreden voor een principe
en een symbool en nu kómen die heeren en
sleuren ons af van dat standbeeld in den
annexionistischen modder en het would-
be-imperialisme. Dat is domheid, bijna ver
raad, gevaar in ieder geval. De Belgische re
geering heeft een resolutie tegen die annexi
onisten dan ook aangenomen. In België zijn
50 pet. katholiek en 50 pet. links. Nu wilden
de heeren de streken van den Rijn en Lim
burg er bij hebben, dan hadden ze 75 pet.,
maar wij danken voor dien katholieken rom
mel. De godsdienst moet buiten de politiek
blijven. De Belgische annexionisten konden
den tegenstand niet verdragen en een ge-
(volg daarvan was, dat Spr. een verrader is
genoemd. Achtereenvolgens heeft hij zichi
verkocht aan Duitschland, Frankrijk en En
geland. Spr. wil den godsvrede handhoven,
maar er voor waken, dat België 'de dupe er
van wordt. Wij zullen niet zijn de voorpost
van de Duitschers, noch van de Entente, wa
zullen zijn en blijverv Belgen.
Spreker verdedigt vervolgens, waarom hij
hets treven van Wilson krachtdadig heeft
ondersteund. Het militairisme geeft geen
uitweg, niemand gelooft aan de éterniteit
ven het geweld.
We hebben gezegdgeen annexatie, geen
economisohe oorlog na dezen oorlog, dal
is een onmogelijkheid en moet weer een'
militairen oorlog na zich sleepen.
Men heeft er een verwijt van gemaakt, dat
de Bond niet geprotesteerd heeft tegen de
deportaties, maar wij waren de eersten, die
protesteerden.
Emile Vandervelde heeft zioh gewend tol
de socialisten van alle landen, ook van
Duitschland en Oostenrijk, en Legien en
Scheidemann zijn opgekomen tegen de de
portaties. Protesten zijn gezorden aan Hin
denburg en von Bethmnnn Holl-weg en ten
slotte heeft de keizer gebukt voor de arbei
dersklasse. En dan komen er partijgenooten
die blijven waar ze zitten, die gevlucht zijn
en nu een blaam leggen op de mannen, dia
gebleven zijn op hun nost en hun plicht doen
in weerwil der moeilijkheden. Die heeren
hebben gevestigd een soort nationalistisch'
socialisme. Maar zij zijn socialfsten om
-meester te worden over de productie over
gensch de wereld. Dat moet komen. De
tendenz is daar. Meer en meer groeit het
p proletariërs. De fabrieken centralisee-
ren zich en mechanisch groeit het aantal
proletariërs. Van die onbewuste arbeiders
rr 'en bewuste gemaakt worden, er moei
1 omen een menschheid over de wereld heem
Ieder arbeider moet worden een bewust strij
der in de ^roo^e Armée van het proletariaat.
Daarom is de Bond van Belgische o-rbeider3
gestioht. Spr. releveert wat de Bond heeft
gedaan voor het onderwijs en de vakscholen
in de kampen.
Men heeft het den Bond kwalijk genomen,
dat hij meende dat de internationale betrek^
kingen moesten hersteld worden. TerwagnSU
en Pirard meenen, dat de betrekkingen voofv
eeuwig zijn afgesneden; maar dat is niet
waar. Dacht men, dat de banken van Parija
en Berlijn geen betrekkingen meer zouden
onderhouden Dat doen ze nu nog wel.
Indien de sociaal-democTatie een rol wH
spelen bij de vredesvoorwaarde, is het tijd
te zeggen wat ze wil met het "oog op de
sociaal-democratische ontwikkeling na deni
oorlog.
Alvorens ziin rede in het Fransch te hou
den, werd gelegenheid gegeven aan eenigs
honderden Walen, die nog voor de deu<
stonden, een plaatsje te veroveren in de zaa^:
waarvoor de Vlamen de zaal verlieten. In eenj
oogenblik was de zaal weer geheel geviRVi
waarna de heer Huysmans dezelfde red#
hield in het Frcm: