Nacht-Veiligheidsdienst
Ï5,,e Jaargang.
„DE EEMLAN DER".
Dinsdag 24 April 1917
ZOhNEWEELDF.
N* 249
BUITFNI.AND.
Eerste Amersfoorische Gecontroleerde
FEUILLETON.
AMERSFOO
a~fA.-t.Mi-. MARIE VAN VERSENDAAu
KOOTdreaactte. Mr D f VAN SCHAARDEN BURO.
Uitgevers: VALKHOFF Coj
ABONNEMENTSPRIJS:
maanden voor Amersfoortf 1.3©-
Idem franco per poet..
Per week (met gratis verzekering tegen ongelukken) -
JLfzonderlljke nummers ©«©5*
Wekelijkfioh bijvoegsel nD* Hollandschv Huisvrouw' (onder
redactie van Thérèae Hoven) per mod. ct»«
Wekelgkseh bijvoegsel „Wsteldrevus" per mnd. 38 cis»
Bureau: UTRECHTSCH ESTRAAT 46.
Intercomm. Telefoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIÊN
Van 1—5 regolsf O.*»©.
Elko rogel moerO.I5.
Dienstaanbiedingen 1—5 regoh., 0,5©.
Groote letters naar plaataruimto.
Voor handel on bedrijf bostaau /eor voordoelige bepalingen
tot het herhaald advorteeron in dit Blad, bh abonnoment.
Eone circulaire, bevattonde do voDrwaaidon, wordt oj»
aanvraag toegezonden.
üp z'n Stichtsch.
De Stichtsche Crt. is en blijft het type van
weinig scrupuleus oi^aan van het politieke
Christendom. In den loop der jaren heeft zij
xich geen centimeter boven haar peil weten
te verheffen en lustig gaat zij voort met haar
verachtelijk -bedrijf van verdachtmaking en
ophitsing.
Nu weer in haar nummer van Zaterdag j.l.,
waarin zij 'n verklaring geeft waarom de vrij
zinnigheid geen haast maakt met het vrou
wenkiesrecht. Voorstelling en verklaring
wedijveren in leugenachtigheid.
Het arvti-rev. blad is zelf tegen vrouwen
kiesrecht „De vrouw heeft nu eenmaal een
andere roeping dan om het gezin naar-bui
ten te vertegenwoordigen". Maar de vrijzin
nigen moeten er natuurlijk anders over dén
ken. „Roeping" onderstelt 'n hoogere macht
en met zulk 'n hoogere macht laat de vrijzin
nigheid zich niet in Zij kan dus niet gelooven
dat 'n hoogere macht de vrouw „roept" tot
huishouden, burenpraatjes en koffievisites.
Van haar standpunt is onthouding van het
kiesrecht aan de vrouw niet te verdedigen.
Maar waarom „solt" de vrijzinnigheid dan
200 met het vrouwenkiesrecht?
De Stichtsche zal het zeggen
De zaak is dat de vrijzinnigen liefst het
kiesrecht zouden geven aan de aan
zienlijke en aan de ontwikkelde
vrouwenDe socialisten echter willen de ar
beidersvrouwen laten meestemmen, omdat
zij daarvan hulp verwachten voor hun partij.
Staan vrijzinnigen en socialisten in zoover
tegenover elkaar, hierin komen zij over
een let nu goed op, lezer, want l'hans
wordt het stichtelijk dat ze wel gTaag van
het kiesrecht zouden uitsluiten de religieuse
vrouwen, als ze maar wisten hoe ze deze
schifting met goed fatsoen in de wet konden
neerleggen.
Over fatsoen gesproken I
Heeft men ooit belachelijker fantasieën
vernomen dan de Stichtsche hier uit ha3r
„christelijke" leugenduim zuigt? En dan durft
zij er nog aan toe voegen
„Waarom mén er maar geen haast mee
maakt, tot groote en niet onbegrijpelijke
ergernis van de kiesrechtdames".
Men gelooft z'n 00 en niet wanneer men
zulke dingen leest. Het is op zich zelf reeds
treurig als de politieke belangen meebrengen
dat iemand den kiezers onzinnige leugens
moet wijs maken, maar ongelooflijk brutaal
is het wanneer hij openlijk probeert hun
dingen op de mouw te spelden waarvan al
len die het hooren en zien overtuigd zijn
dat hij zelf het leugenachtige er van zich be
wust moet zijn.
Want het is duidelijk dat wij- hier met op
zettelijke verdraaiing van da waarheid te
doen hebben. De Stichtsche weet zoo goed
als wij, dat de vrijzinnigen voorloopig vol
staan moesten met het wegnemen van alle
beletselen tegen het vrouwenkiesrecht, om
dat elke stap verder op algeheele mislukking
uitgeloopen zou zijn.
De mogelijkheid van algemeen vrouwen
kiesrecht i s opengesteld geworden, maar de
definitieve regeling is aan den gewonen wet
gever overgelaten. Dat niet in de grondwet
zelve het algemeen kiesrecht neergelegd
kon worden, was niet omdat de vrijzinni
gen en socialisten tevergeefs zochten naar
'n .'formuleering om met goed fatsoen de
religieuse vrouwen uit te sluiten, doch louter
en alleen omdat 'n kind-in-de-politiek be
grijpt, dat, zoo men een stap verder gegaan
was, de vrienden van de eerlijke Stichtsche
de zaak gansch en al zouden hebben doen
kelderen. En dan waren de beletselen tegen
elk vrouwenkiesrecht in de grondwet blijven
bestaan, zou dus in onafzienbaren tijd van
welke regeling ook geen sprake hebben kun
nen zijn, terwijl thans reeds het volgend
jaar de gewone wetgever algemeen vrouwen
kiesrecht invoeren kan.
Wij hebben onze handen terdege afge
veegd toen wij de christel ij ke Sticht-
sche Crt. neergelegd hadden.
Politiek Overzicht.
De wereldsirijd in het
westen.
II
Aan den grooten strijd, die den lOen April
is begonnen aan het westelijke front, is als
I inleiding voorafgegaan de terugtrekkende
j beweging van de Duitschers, waardoor zij
een gedeelte van het gedurende twee jaren
I en langer hardnekkig gehandhaafde front
vrijwillig hebben prijs gegeven. Daarmee
hebben de Duitschers hunnen tegenstanders
een streep door de rekening gehaald. Duide
lijk straalt de teleurstelling, die daardoor is
opgewekt in het Ententekamp, door in de
j klacht, die door de New Statesman is ge
slaakt over het gestoorde Engelsche aanvals-
plan in deze woorden
„Alles was gereed. Er behoefde slechts op
den knop gedrukt te worden. Aan Britsche
j zijde was men volkomen gereed en daaraan
beantwoordde geheel de staat van voorbe
reiding, die aan Fransche zijde was bereikt.
I En juist op het oogenblik, waarop de rivali-
1 seerende donderwolken het zwartst zijn en
op het punt zich te ontladen, trekken de
1 Duitschers zich terug op het zwakste ge
deelte van het tegenover ons gelegen front.
Wat is de uitkomst? Al onze spoorwegen
moeten met zoovele mijlen verlengd worden,
onze spoorwegwissels moeten opgenomen
en zooveel dichter bij het front gebiacht wor
den; al onze met zoo vee! zorg in stelling ge
brachte kanonnen .moeten naar voren ge
bracht en nieuwe stellingen (met minder
zorg uitgekozen) voor hen uitgedacht wor
den; het grootste gedeelte van onze ingegra
ven munitie moefc er uit .gehaald,, vooruitge-
bracht en weer ingegraven worden; en de
meeste, zoo niet alle loopgraafkaarten van
onze officieren met al den tijd, dien zij be
steed hebben om ze zich in het hoofd te
prenten voor nacht- en mistaanvallen, gaan
als iets wat militair onverschillig is gewor-
Reclame.
Stel Uw ixereeel ouder onze bewaking ter VOORKOMING
TNO ongeregeldheden.
Tarief I, per week 25 cent.
Npeeiale bewaking billijk tarief.
Sopfttcrwec De Directie,
Hoek Stationstraat. C. J. W. VAN EI MER EN A' Co.
Abonnementen per vreetc, maand of kwartaal.
den in de papiermand. Kortom wij moeten
veel tijd verliezen, misschien een maand,
misschien nog meer, voordat wij weer aan
dit front onder eyen gunstige omstandighe
den kunnen aanvallen."
Het vrijwillig terug gaan van de Duitschers
in de eerste periode van den strijd van dit
voorjaar aan het westelijke front is een wel-
geslaagdetaktische maatregel geweest, om
den tegenstander te berooven van de voor-
deelen, die hij kon trekken uit zijne zorg
vuldige voorbereiding op den aanval, dien
hij dacht te ondernemen op het front, dat
hij zoo lang tegenover zich had gevonden.
Dat front werd prijs gegeven, maar om te
rug te gaan op eene nieuwe frontlinie, daar
achter gelegen, die de Duitschers met zorg
hebben, uitgekozen en in staat van tegen
weer gebracht. Het betrekken van deze
nieuwe linie is langzamerhand, in gedeelten
geschied; op het laatste gedeelte, dat het
meest naar het zuiden is gelegen, hebben
de Duitschers eerst in de vorige week de
stellingen bezet in 'oor hen gereed ge
maakte nieuwe linie, die tot dusver placht
genoemd te worden de Hindenburglinie,
maar die de Duitschers als naar hun
ne meening nog meer gepasten naam
daarvan de onuitwischbare sporen in de toe
komst blijven dragen, en eindelijk de hevige
aanvallen op de nieuwe Duitsche stellingen
ten noordoosten van Soissons. In aanslui
ting daaraan is op 40 K.M. breedte de strijd
tusschen Vailly en Reims losgebroken en
eindelijk de zware strijd in Champagne, ten
oosten van Reims, tot aan Auberive.
En wat is het resultaat van dezen groo
ten strijd, die gevoerd is met eene verbitte
ring, waarvan zelfs in dezen aan zware sla
gen zoo overrijken oorlog de weerga niet is
te vinden? Het Duitsche hoofdkwartier ken
schetst den stand van den totalen strijd in
zijn bulletin, dat den. toestand op den 20en
April weergeeft, in deze woorden: „De
Fransehen hebben meer dan dertig divi-
siën, met de meeste zorg voor de beslissing
voorbereide troepen, in den strijd geworpen;
de daaraan vastgeknoopte verwachtingen
van Frankrijk hebben zich niet vervuld." In
de dagen, die sedert zijn verloopen, is de
strijd steeds meer verflauwd. Er is dus hu
een rustpunt gekomen. Het is mogelijk, dat
wij nog vffn eene herleving getuige zullen
zijn; men ziet dat reeds uit de heden morgen
ontvangen berichten over den op nieuw in
0 buurt van Atrecht ontbranden strijd.
hebben gedoopt de Siegfried-linie. Wan- Maar voor de nu geëindigde strijdpe
neer men op de kaart de oude met de
nieuwe linie vergelijkt, dan ziet men, dat de
rechthoek, die vroeger werd opgemerkt tus
schen de twee punten Lens en een eind-
weegs ten oosten van Soissons, nu vrijwel
een rechte lijn is geworden, met enkele
bochten wel is waar, maar die aan het alge-
meene karakter geen afbreuk doen; de vol
tooiing van deze lijn is in de vorige week
verkregen door het ontruimen van de stel
lingen ten oosten van Soissons tusschen het
fort Condé en Soupir.
Als uitkomst van den veertiendaagschen
strijd bezetten de Duitschers nu dus de ge-
heele Hindenburg- of Siegfriedstelling,
waarnaar zij hunne frontlinie in het westen
wilden verleggen. Die linie is onaangetast
gebleven. De Engelschen zijn den lOen
April begonnen met te trachten haar door
te breken bij Atrecht. Daarop volgde de he
vige beschieting bij Saint-Quentin, die meer
riode geeft de door ons aangehaalde zin
snede den stand met iuistheid aan.
De oorlog.
P a r ij s, 2 3 April. (Havas). In het ant
woord van de Peruaansche kanselarij op de
nota van Brazilië wordt uitdrukkelijk de
Duitsche zeeschuimerij veroordeeld.
B e r 1 ij n, 2 3 April. (W. B.) Voormid-
dacrbericlit uit het groote hoofdkwartier.
Tusschen Loos en den spoorweg Atrecht—
knmeriik hield gisteren de artilleriestrijd
aan. Ten noordwesten van Lens drongen
Rngelsohe stormtroepen over 500 M.
b' p-edte in onze voor9te loopgraven; zij wer
den door een legenstoot teruggeworpen.
Ook des nachts bleef het vuur sterk. Heden
morgen zijn na een trommelvuur in een
breed front infanteriegeveohten begonnen.
Op het front van de legergroep van den
een schijnaanval 4s geweest, al zal die stad kroonprins was des voormiddags slechts ten
noordoosten van Soissons de vuuractic ge-*
stegen. Van den namiddag af bestreden;
langs de Aisne en in Champagne de artil
lerieën elkaar weer met toenemende hevig
heid. Bandgranaatgevechten speelden zichï
af op den Chemin des Dames-rag. Een krach
tige Fransche aanval ten noordwesten van
La viile-au-Bois viel met verlies ineen. Tus
schen Prosnes en het Suippes-dol brachten
de aanvallen den vijand geen voordeel. Wij
maakten aan den Mont Haut, fen zuidwesten
vc.\ Moronvillexs en door in eene Franscha
stelling bij Sainte-Marie ii Py te dringen,
meer dan 50 gevangenen.
Aan het front van hertog Albrecht niets
nieuws.
Onze \liegers schoten vier Fransche
kabelballons in brand en braohten in lucht
gevechten elf vliegtuigen naar den grond.
B e r 1 ij n, 2 3 April. (W. B.) Avonclbe*
richt uit het groote hoofdkwartier.
Op het slagveld van "Atrecht is heden do
hernieuwde aanval der Engelschen onder do
zwaarste verliezen "Voor hen ineengèvallen,
Aan de Aisne en in Champagne werden
van tijd 'tot tijd hevige ertllleriégevccHven
geleverd.
P a r ij s, 2 3 April, (lluvas). Namiddag*
communiqué.
Gedurende den naoht waren de Reide ar*
tillevieën werkzaam ten zuiden van Saial*
Quentin en tusschen Soissons en Reims.
Ten oosten van Craonne werd een zeer hc«
vigNbombordement, dat aan de toebereidse
len tot den aanval voorafging, werkzaam
beantwoord door de Fransche batterijen. Da
Duitsche aanval is niet kunnen uitkomen. v
In Champagne werd een sterke Duitscho
aanval, die gisteren legen 6 uur 's avonds
gericht werd legen den noordelijken uit-
looper van den Mont Haut, gebroken door
het vuur van onze artillerie en machinege
weren. De Duitschers hervatten gedtrrenda
den nacht de aanvnlspogingen op den kom,
dien de Franschen bezet houden in het mas
sief van Moronvillers. De strijd is zeef
levendig geweest op sommige punten; hij is
overal in ons voordeel geëindigd.
Ten oo9ten van Saint-Mihiel en in dt
Woëvre sloegen wij twee overvallen terug,
die verricht werden door sterke Duitscha
afdeelingen, de eene in het bosoh van A/illy*
de andere op de Tronchéc de Colonne.
In de Vogeezen mislukte eene Duitsohö
poging ten zuiden van den Col de Sainte*
Marie.
Avondcommuniqué.
De vijand deed heden morgen eenigc aan
vallen op verschillende punten van ons fronl
in België, die door on3 vuur volkomen wew
den teruggeslagen. Enkele vijandelijke de*
tachementen slaagden er in, in onze voorstei
loopgraafelementen te dringen, maar z?J
werden na een gevecht in handgemeen on^
middellijk weer er uitgeworpen.
Tusschen de Aisne en den Chemin det
Dames maakten wij vorderingen ten nooN
den van Sancy.
Zes vijandelijke vliegtuigen werden neet*
geveld in luchtgevechten op den 22en. Veet>
Wie heefteden moed z'n vrienden en ken
nissen de helft van wat men achter 'hun rqg
vertelt, in het cezicht te zeegen
ROMAN VAN
OLGA WOHL BROCK
met autorisafe 'ertaald
door
Mevr. I. P. WESSEL1NK- VAN ROSSUM.
97
„Hoe verrukkelijk! Ziet u ik heb dadelijk
tegen mijn man gezegd! Laat mij maar weer
naar Berlijn gaan en de oude vrienden komeu
weer. Vergeef de wanorde. Wij zijn pas giste
ren aangekomen. De menschen zijn zoo-onhan
dig. Ik moet alles - alleen doen. Seraphine
deugt nergens voor letterlijk voor niets.
Maar wat is er aan te doen? Ik ben niet
kleingeestig. Zij is een oud familiemeubel,
inen moet haar nu eenmaal voor lief nemen,
zooals zij is! Hoe vindt u mijn boudoir? Heel
aardig, niet? Men moet echter geen vergelij
kingen gaan maken. Eigenlijk is het alleen
om een pied-^-terre te hebben. We moeten
eerst eens zien,.hoe alles loopt. Als mijn man
succes genoeg heeft, dan is een villa spoedig
gekocht. Die behoeft nu juist niet in de Tier-
garten te liggen. Buiten in het Grunewald
ik ben vandaag al naar buiten gereden. Ik ben
geheel alleen verveel mij ontzettend. En
dan de kleine woning onder ons* gezegd,
het is toch verschrikkelijk voor mij. U be
grijpt, aan het Gardameer was het heerlijk.
Wij hadden een motorboot en kennissen
van vroeg tot laat. Maar ik ben toch niet zoo
krankzinnig om de villa te behouden. Welke
zekerheid heb ik, dal wij er den volgenden
zomer weer heen zullen gaan? Ik heb ze te
koop gezet. We moeten ons hier immers ook
inrichten? De tentoonstelling kost ook geld
razend veel. Denkt u alleen maar eens aan
het transport! Mijn man heeft ijverig gewerkt.
„De heilige Eva." Prachtig is »zc geworden
prachtig Sedert Antakolski is zooiets niet
gemankt. Kent ge Antakolski? Onze grootste
beeldhouwer!"
Bruno Taysen onderbrak haar woorden
stroom met geen enkel woord. Hij zat onbe
weeglijk in een kleinen gebloeniden leunstoel,
waar zij hem heen gedrongen had en keek
naar zijn hoed, dien hij voortdurend van links
naar rechts en van rechls naar links draaide.
Zij sprong plotseling op, bestelde thee en trok
hem den hoed uit dc hand.
„Ge moogt niet dadelijk weggaan. Gc moet
mij gezelschap houden. Vertel mij wat van u
zelf wat voert ge uit?
Droog en houterig, gelijk hij gewoonlijk
deed, als hij zich niet aangetrokken gevoelde
tot den ander, zei hij:
„Ik dank u, mevrouw; mij gaat het naar
wensch. Maar ik ben niet. hierheen gekomen
om over mijzelf te spreken. Ik zou u graag
wat vertellen naar aanleiding van een brief
van uw stiefdochter.
Een schaduw vloog over het levendige ge
laat van vorstin Sukewitsch.
„Lou zoo; u correspondeert met haar?
Dat is merkwaardigi Ons schrijft zij in het
geheel nietf Twee briefkaarten in den laat-
sten tijd. Eerst dikke woorden, en dan, als
de verliefdheid er is, niets. Dat is in het
geheel niet mooi van haar In het geheel
niet."
Zij trok een bijna streng, waardig gelaat.
„Al verbeelden de Oherwalls zich ook
God weet wat heelemaal tegen den muur
behoeven wij ons ook niet te laten drukken
En van Lou is het taktloos ja ik weet
er geen andere woorden voor! Taktloos!"
Bruno Taysen wachtte, totdat zij had uit
gesproken.
„De.brief was aan mijn vader gericht. Het
slot bevat particuliere mededeelingen, die
voor u van geen belang zijn. Staat u mij toe,
dat ik u het begin voorlees?"
„Graag, graag, mijnheer von Taysen, ik
ben zeer nieuwsgierig."
Zij glimlachte een beetje spottend, terwijl
hij las. En daar de brief lang was en zij aan
„veel andere dingen had te denken", geeuw
de zij heimelijk.
„Ik weet werkelijk niet, waarvoor de kleine
bang is, beste mijnheer von Taysen. Ik geef
toe, dat een graaf Oberwall in d'it milieu
misschien niet op zijn plaats is, maar wie
belet haar hierheen te komen? Haar man
stelt het haar immers zelf voor. Die brave
Lou was altijd zoo overdreven! Altijd van
een onbehagelijke overgevoeligheid."
Hij viel haar driftig dn de rede.
„Het gaat nu niet over haar overgevoelig
heid, mevrouw. Er schijnen daar ginds ver
houdingen te zijn, die het ingrijpen van een
verstandig man noodzakelijk maken, die den
jongen Oberwall eens duchtig tot bezinning
brengt, en hem aan die gevaarlijke, overver
hitte atmosfeer van bijgeloof en openliefde
in dat huis ontrukt. Dat is beslist noodigl"
Mevrou^ Sina werd onrustig, roerde met
het lepeltje in haar kop en haalde de schou
ders op.
„Ja best mogelijk mijnheer von
Taysen zeker. Maar, wie moet daar
naar het Zuiden gaan graaf Oberwall zou
daar het eerst voor in aanmerking komen."
„Neen, mevrouw, het eerst komt de vader
van Lou in aanmerking."
Zij sprong op van haar stoel, haar oogen
vlamden.
„Mijn man r Hoe zoo, mijn man? Dat is
absoluut onmogelijk! Kom hem daarmede
niet aan! Daf*gant niet. Dat sta ik niet toe!
Hij moet nu aan ziin tentoonstelling denken.
Daar steekt een vermogen in. Ik ben verant
woordelijk. Dat zou hem acht dagen van ziin
lijd kosten. Op zijn minst acht dagen. Hij
moet over Parijs en Marseille gaan. En don
die slechte verbindingen, ik ken Frankrijk.
Men is nog gauwer in Egypte. Neen, daar
kan geen sprake van zijn. Over veertien da
gen zal de tentoonstelling geopend wor
den hij moet eiken dag, met elk uur woe
keren d'e zomer heeft ontzaglijk veel geld
verslonden. Dat moet er weer uitgehaald
worden."
Zij had tranen in haar stem, trok, gelijk
haar gewoonte was aan de kant van haar
jaj5on en liep als een gejaagde panterkat de
kamer op en neer.
De bel van den voordeur klonk tweemad
schril door het huis.
„Dat is mijn man ik bid u
Die man, die Taysen stond daar als eei|
houten klaas. Zij zag zijn trekken niet Irt
het grijze schemerlicht. Maar zij voelde het
Elke lijn van zijn lichaam drukte ontoegaiW
kelijkheid uit en hartelooze koelheid.
„Wat doen die koffers hier nog altijd!
Vervloekt huishouden."
§De stem van Hörselkamp klonk door d*
woning als een fanfare.
Mevrouw Sina snelde hem tegemoet.
„Beste, wees niet boos, ik heb den gan*
schen dag gerommeld. Ik ben doodop ett
nu is er bezoek gekomen
„Bezoek wie dan?"
„De heer von Taysen."
Zij knipte in het voorbijgaan het licht aan.
hield den arm van haar man stijf tegen zich
aangedrukt en liet hem niet los, toen Hörsel*
kamp ten ga^t begroette.
„U blijft bij ons het avondbrood gebrufc
ken, natuurlijk dat doet me plezier, daf
doet me ontzaglijk veel plezier."
Hem mocht hij nog het liefst lijden van de
heele Berlijnsche bende en Taysen voeld%
hoe eerlijk de druk zijner hand was. Zijn ge
laat klaarde op. En zonder acht te slaan op
mevrouw Sina, die hem in haar wanhoop al*
lerlei te ekens gaf, sprak hij van den brie^r
dien Lou had geschreven.
(Wordt vervolgd.}
