lacht-Veiligheidsdienst
Zaterdag 28 Aptil 1917.
BUITENLAND.
N* 263 Eerste Blad.
IS** Jaargang.
„DE EEMLANDER".
Uitgever»: VALKHOFF Co,
Bureau: UTRECHTSCH ESTRAAT 46.
Kennisgeving.
Eerste AmersSo-rrsche Gecontroleerde -
«J?» tSSSfflfe' Vd'erf hcTTo^dën
Politiek Overzicht.
Hoofdredactie:
MARIE VAN VERSENDAAL.
Mr, D. J. VAN SCHAARDENBURO.
ABONNEMENTSPRIJS:
i> maanden voor Amersfoort »t t
'"Mat» franco per poet.. 1.80*
Per week (met gratis verzekering tegen ongelukken) - 0.1
Afzonderlijke nummers0.05*
"Wekelijksoh biivoegeel „Dé Hóllandsché •Huiêvroutf (onder
redactie van Thérèao Hoven) per 3 mnd, 50 elN*
Wekelijk&oh bijvoegsel WereldrcvUj' per S mnd. 9% cte.
Intercomm. Telefoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Van 1—5 regel.O.NO,
Elko regel meero,15»
Dienstaanbiutlingou 1—5 regel.,, 0.50,
Qroote letters naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrijf bestaan zeer voordeeligo bopalinge»
tot het herhaald advertooron in dit Blad, b(j abonneraont»
Bene circulaire, bovatteudo de voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
De Burgemeester der gemeente Amersfoort
maakt bekend, dat door hem het volgende
schrijven is ontvangen van het Centraal Bu
reau voor den afzet van visscherijproducten
Namens de Rijks-Commissie van Toezicht op
de Zeevischvereeniging heb ik de eer 'U het
volgende mede te deelen.
Terugkomende op mijn circulaire No. 207
yen 4 dezer, waarin ik Uwe aandacht vestigde
op het feit, dat alle daarin aangegeven visch-
soorten in de daarbij genoemde maten tegen
dc-n maximumprijs moeten worden verkocht, is
mij gebleken, dat het publiek hiervan niet op
de hoogte schijnt te zijn. Het gevolg hiervan
is, dat het nog steeds voorkomt, dat venters
en ook wel winkeliers de in de circulaire ge
noemde vischsoorten boven de maximumprij
zen verkoopen.
Ik verzoek U derjialve beleefd, wel zoo goed
te willen zijn een communiqué aan Uwe plaat
selijke bladen te willen opgeven, waarin het pu
bliek wordt medegedeeld, dattot de daarin
aangegeven maximum-prijzen moete n wor
den verkocht alle ondergenoemde vischsoor
ten wutir deze ook vandaan komen.
Alle Schelvisch tot de lengte ven 37 c.M.
(z.g. kleine schelvisch) 14 cent
alle Gul tot de lengte van 55 c.M. 14 cent;
alle Wijting (van iedere grootte) YbVi cent;
alle Poon (z.g. Kleine Poon, niet de Roode
Poon) 13 cent;
alle Schol van de lengte van 20 tot 35 c.M.
(z.g. Kleine Schol) 14 cent;
alle Engelsche Bokking 5 cent per stuk
alle Pekelharing" 4 cent per stuk
alle Gemarineerde Haring 6 cent per stuk
alle Zuiderzee Bokking (zacht) zonder staart
vin 2 cent per stuk
alle Zuiderzee Bokking (hard) zonder staart
vin 2Y* cent per stuk;
alle Spiering'11 cent per pond.
Amersfoort, 27 April 1917.
De Burgemeester voornoemd,
VAN RANDWIJCK.
In den Lente-tijd.
door Mevr. E. H. du Quesne-
Van Gogh,
Nu is het onaanzienlijk zaad
Der vore toevertrouwd;
Dit heeft, wien immer zaaide of
plantte, nimmer zich berouwd!
Want, wondervolle heerlijkheid,
En nooit genoeg bedacht,
Dat uit de stille, donk're aarde
't Schoons wordt voortgebracht.
Dat langzaam, door de zon gewekt.
Bij regen, storm en mist,
Het levend groen 'het veld bedekt,
Nog vóór gij uitkomst gist T
Tot op den rijken zomerdag.
Bij vreugde en bij lied.
Een elk de oogste maaien mag,
Die hem zijn arbeid biedt.
Demonstratie Lichamelijke
OpvoBding.
Zooals uit berichten in de plaatselijke bla
den reeds gebleken is, zal in Afnersfoort in
de maand Juli een groote demonstratie ge
geven worden ter bevordering der Lichame
lijke Opvoeding.
Het daartoe gevormde comité, waarvan
onze Burgemeester, Mr. J. C. Graaf van
Randwijok, zeer gaarne het voorzitterschap
heeft willen aanvaarden, is overtuigd, dat
gezonde lichaamsbeweging en oefeningen
tot ontwikkeling en versterking der spieren
van .groot belang zijn voor de jeugd en voor
het toekomstig geslacht en stelt zich voor,
•dat een groote demonstratie van alles wat
op het gebied van sport en lichamelijke ont
wikkeling gegeven kan worden, met vermij
ding van datgene wat naar wedstrijdexcessen
zweemt, zeer bevorderlijk zal zijn aan het
doel.
En waar aan die demonstratie verschil
lende 'bonden of vereenigingen op dat ge
bied uit verschillende deelen van het land
zullen deelnemen en hoogstwaarschijnlijk
vele bezoekers uit andere plaatsen naar hier
getrokken zullen worden, lijdt het geen twij
fel, of de demonstratie zal tevens er toe
meewerken Amersfoort nog meer bekend te
maken.
Ondergeteekenden, vormende de financi-
«elo commissie .uit bovengenoemd comité,
/durven dan ook gerust als hun meening uit
■te spreken, dat niet alleen de jeugd, maar de
geheele gemeente er mee gebaat zal zijn, en
vertrouwen dat zeer velen er prijs op zullen
stellen de zaak financiëel te steunen.
Want dat het geld zal kosten, en niet maar
eenige honderden, doch zeker veel meer,
staat vast. En dat bedrag zouden onderge
teekenden gaarne door vrijwillige bijdragen
en subsidies bij elkaar gebraoht zien, terwijl
eventueele tekorten gedekt zouden kunnen
worden door een waarborgfonds, waarvan
zoo spaarzaam mogelijk gebruik gemaakt
zal worden.
Zij noodigen daarom Amersfoort'® inge
zetenen dringend uit de lijst, die hun dezer
dagen aangeboden zal worden, niet te laten
voorbijgaan, doch voor flinke bijdragen of
aandeelen in het waarborgfonds te willen
teekenen.
De finanoiëele commissie voornoemd,
A. M. TROMP VAN HOLST, Voorz.
F. J. C. BARON VAN HARDENBROEK
VAN AMMERSTOL, Penningm.
H. C. J. C. VAN STOCKUM.
E. LINDBNHOVRIS, Secretaris.
Amersfoort, 28 April 1017.
Reclame.
Stel fff perceel onder on/.e bewaking; ter VOORKOMING
van ongeregeldheden.
Tarief I, per week 25 cent.
Speefale bewaking billijk tarief.
Soestervreg H2, Tel. 203 De Directie,
Hoek Stationsstraat. J. W. VAM FJMEREN A Co.
Abounementen per week, maand of kwartaal.
„II est avec le riel des accommodements"
op de duikbootoorlogvoering toe te passen.
Als het er op aankomt Spanje zoet te hou
den, dan kan er worden geschipperd met
den op 1 Februari verkondigden stelregel
van den niets en niemand ontzienden duik
bootoorlog. De vraag is echter hoe ver daar
mee zal worden gegaan en of niet steeds
het gevaar zal blijven dreigen, dat de duik
bootoorlog ook Spanje zal bewegen zijne
onzijdigheid prijs te geven. Het in den grond
boren van de Parana heeft een schok te
weeggebracht, die geheel Latijnsch Ame
rika in beroering bracht. Als het geval van
de Fulgencia zich herhaalt, dan is er groote
kans, dat de band, die tot dusver Spanje
zich heeft aangelegd, zal worden verbro
ken. Op dit gevaar wordt de vinger gelegd
in een interview, dat in de Vossische Ztg.
Js opgenomen, waarin een man, die ons
wordt voorgesteld als een ingewijde in de
Spaansche politiek, zich aldus uitlaat:
,Men moet niet uit het oog verliezen hoe
van de Vereenigde Stalen tot den wereld-
strijd. Wij zweven tusschen de Charybdis
van de Entente en de Scylla van de cen
trale mogendheden. Wij kunnen uitgehon
gerd worden; men kan onzen handel geheel
onderbinden en onze economische levens
aderen doorsnijden. Daarom blijft de toe
stand van Spanje steeds buitengewoon ge
spannen. Iedere dag kan verrassingen bren
gen. De eene of andere onvoorziene ge
beurtenis l^an de vonk zijn, die het kruitvat
tot ontploffing brengt. Al moge dus de mi
nisterverandering principieel als eene be-
estiging van de door den koning, het leger
en de vloot voorgestane onzijdigheidspoli-
tiek beschouwd worden, zoo zal men
toch in Spanje herademen, als er geene
nieuwe pijnlijke incidenten voorkomen.
Daarom snakt iedere Spanjaard naar een
spoedig einde van deze moorddadige worste
ling, omdat de vrees bestaat, dat gelijk een
bliksemstraal uit helderen hemel een ge
beurtenis invalt, die Spanje tegen den wil
van zijne regeerders in den maalstroom van
de wereldgebeurtenissen stort."
De oorlog.
Londen, 2 7 April. (R) De Morning
Post bericht uit Washington Wilson heeft
aan Balfour verzekerd, dat de Vereenigde
Staten geen afzonderlijken vrede met
Duitschland zouden sluiten.
Washington, 27 April. (R.) Het
Staatsdepartement heelt olficieel vernomen,
dat de Mexicaansche regeering de Duit-
schers waarschuwt dat zij zich niet moeten
samentrekken bij de grens, want dat dan het
gevolg zal ziin, dat zij zullen worden gearres
teerd.
Londen, 26 April. (R.) Het Britsche
stoomschip Kildare, op weg naar Malta, werd
den 12en April in de Middellandsche zee
door een Duitsche duikboot getorpedeerd,
die twee torpedo's alvuurde, welke beide het
schip troffen. De bemanning liet het in zin
kenden toestand achter. De duikboot kwam
toen boven water en opende met een kanon
en geweren het vuur op de booten. Een ma
troos werd gedood, de eerste officier, een
machinist en zes anderen gewond. Twee
Britsche patrouilleschepen naderden en
openden van verre het vuur op de duikboot,
die dook en niet weer gezien werd.
Uit het opzettelijk bombardeeren van de
hulpelooze bemanning zou men kunnen op
maken, dat het in de bedoeling van den duik
boot-commandant lag de bemanning te doo
den, om aldus alle sporen \an zijne tegen
woordigheid in deze wateren te doen ver
dwijnen
Christiania, 27 April. (W. B.) Een
Spanje en de wereldstrijd.
n (siot).
Wat men aan het nieuwe kabinet in Spanje
met betrekking tot zijne verhouding tegen
over de oorlogvoerenden heeft, blijkt uit
eene nota, die het bij de aanvaarding van
het bewind heeft laten uitgaan. Daarin wordt
gezegd: „In de internationale politiek ver
klaart de regeering zich volkomen homogeen
met de vroeger door de Kroon tot de cortes
gerichte boodschap en met het daarop door
de cortes gegeven antwoord. Dienovereen
komstig zal de regeering tegenover de oor
logvoerenden dezelfde stipte onzijdigheid in
acht nemen en dezelfde politieke lijn blijven
volgen, die tot dusver door Spanje gevolgd
werd. Het. nieuwe kabinet zal aan het land
van al zijne internationale handelingen re-
ïcorvccKop afleggen, en wanneer het zich
mocht bevinden tegenover de eene of anaere
ernstige gebeurtenis, die de tegenwoordige
houding zou kunnen wijzigen, zou hét geene
beslissing nemen, zonder het parlement te
raadplegen."
Spanje wil dus onzijdig blijven in den we
reldstrijd; het kabinet-Garcia Prieto geeft te
kennen, dat dit zijn ernstig voornemen is.
Maar geheel gerust kan men er toch niet op
zijn, dat Spanje onzijdig blijven zal. Er
wordt gezinspeeld op de mogelijkheid, dat
eene ernstige gebeurtenis de tegenwoordige
houding zal wijzigen; voor dat geval wordt
toegezegd, dat eene beslissing niet zal wor
den genomen zonder het parlement er in te
kennen.
Dat is niet een gevaar, dat slechts in de
verbeelding bestaat. Men ziet dat uit eene
nota, die de regeering van Spanje den 20en
van deze maand bij het departement van
buitenlandsche zaken te Berlijn heeft laten
bezorgen om op nieuw hare grieven over de
Duitsche zeeoorlog-politiek onder de aan
dacht te brengen. Daarin werden het in den
grond boren zonder waarschuwing van eeni-
ge handelsschepen, waaronder de Fulgencia
met name is genoemd, en eenige andere za
ken aangevoerd als bewijzen, dat „de Duit
sche voornemens evenmin strekken om het
herhaalde malen en op rechtmatige wijze ge-
eiscKte recht te erkennen als in de wijze
waarop dit behoorde te geschieden rekening
te houden met; het verzoek van een land,
welks vriendschap tot op den huidigen dag
geene verkoeling heeft ondergaan en welks
onzijdigheid zonder wankelen gehandhaafd
werd." Er werd verder gezegd: „Wanneer de
keizerlijke regeering er op staat te verzeke
ren, dat zij haar besluit tot verdediging van
haar leven handhaaft, dan mag zij zich er
niet over verwonderen, wanneer-Spanje op
2ijn recht tot verdediging van zijn leven na
druk moet leggen." Ten slotte wordt het ver
trouwen uitgedrukt, dat „de Duitsche regee
ring ernstig den zin en de beteekenis van
deze nota zal erkennen, en dat in de toe
komst hare maatregelen worden geleid door
het ontzag voor het leven van onze zeelie
den en. de veiligheid van onze schepen, die
de dragers van een voor het economische
leven van Spanje ononlbeeriijken handel
zijn."
Deze nota heeft in Berlijn zijn indruk niet
gemist. In de Nordd. Alig. Zeitung van 22
April worden eenige maatregelen opge
noemd, die door de Duitsche regeering zijn
•genomen om de gevolgen van den duikboot-
oorlog voor Spanje te verzachten; er wórdt
verzekerd, dat de centrale mogendhe-
den ook verder werkzaam blijven om bin
nen de door de militaire noodzakelijkheid
getrokken grenzen de economische moeie-
lijkheden van Spanje naar vermogen te ver
zichten. Men ziet hieruit, dat Duitschland -0
van zins is zich den onstèffélijkén Tottuffej posten bericht, dat de ïr. den-grond gehoor-j fen. Een groot deel van den handel in Libe-
1 tot voorbeeld te nemen en diens verklaring 1 de Engelsche scheepsruimte in de laatste ria was in Duilsche handen, maar deze werd
week bijna dubbel zoo groot is als in de
week te voren. Het is het grootste verlies,
dat sedert het begin van den onbeperkten
duikbootoorlog geleden is, die derhalve een
grooter verlies voor Engeland dreigt te wor
den dan ooit te voren.
Kopenhagen, 27 April. (Ritzau). De
in Kristiansund thuis behoorende baric Me
tropolis, groot 1811 ton, met eene lading olie
van Philodelphia naar Havre onderweg, is
den 24en ten westen van de Scilly-eilanden
door een Duitsche duikboot in den grond
geboord.
Berlijn, 27 April. (W. B.) Een van on
ze duikbooten beschoot den 21 en met goede
Uitwerking de voor de ertsverscheping ge
wichtige, haveninrichtingen bij Gouraya, ten
westen van Algiers. Een ladingsbrug voor
erts is ingestort, een tweede zwaar bescha
digd.
De chef van dbn admiraalstaf
der marine.
Londen, Q 7 A P (Ti „on
de admiraliteit.
Gisternacht openden verscheidene vijan
delijke torpedojagers het vuur in de richting
van Ramsgate. Het vuur werd onmiddellijk
beantwoord. De vijand werd verdreven na
dat hij een groot aantal schoten had gelost.
Tweede telegram. Lord French be
richt, dat bij het bombardement van Rams
gate een man en eene vrouw gedood, een
man en twee vrouwen gewond werden'. 21
woningen en 2 stallen werden beschadigd.
Een groot aantal projectielen vielen in het
open veld.
Londen, 27 April. (R.) Officieel be
richt.
In den afgeloopen nacht openden ver
scheiden vijandelijke torpedajagers een vuur
in de richting van Ramsgate. Het vuur werd
onmiddellijk beantwoord. Do vijand werd
verdreven, nadat hij een groot aantal scho
len had gelost. Een man en een vrouw wer
den gedood, een man en twee vrouwen ge
kwetst, 21 woonhuizen beschadigd. De
meeste projectielen kwamen neer in het
open veld.
Van geen der oorlogsfronten zijn berich
ten ontvangen van eenig belang. In het wes
ten zijn, volgens Havas, de geallieerden be
zig te werken voor de overwinning van mor
gen.
Madrid, 27 April. (Havas.) Door het
Petit Journal geïnterviewd, gaf minister-pre
sident Prieto de verzekering van zijne groo
te sympathie voor Frankrijk. Hij voegde
daaraan toe, dat de tegenwoordige houding
van Spanje wordt opgelegd door de gebeur
tenissen. De onzijdigheid is geen program
ma en het land kan zich niet als ideaal doel
voorstellen de onzijdigheid ten koste van
het belang en de eer van de natie. De ge
beurtenissen zullen -nze gedragslijn voor
schrijven.
Madrid, 27 April. (R.) De reformis
tische partij heeft een lang manifest uitge
geven, waarin gevraagd wordt prijsgeven v-an
de onzijdigheid en verbreking van de diplo
matieke betrekkingen met Duitschland.
Londen, 27 April. (R.) Naar wij ver
nemen, bestaat er alle waarschijnlijkheid,
dat de republiek Liberia tot het bondgenoot
schap der geallieerden zal toetreden. Men
neemt aan, dat de Amerikaansche, Engel
sche en Fransche vertegenwoordigers te
Monrovia opdracht hebben ontvangen, om
gezamenlijk te handelen in overeenstem
ming met zekere slappen, die door de regee
ring van Liberia zijn voorgesteld ten gunste
van een bondgenootschap. De toetreding
van Liberia zal er tóe bijdragen om den Duit-
schen handel en invloed uit West-Afrika ge
heel te verdrijven en de draadlooze telegra-
telegrarn uit Londen aan het dagblad Aften4-fischc verbinding met die streek op te hef-
zwaar getroffen door de Engelsche zwarte
lijst. Dit is ten volle erkend door de Duit*
sche kolonie ert men neemt aan, dat vele
leden der kolonie hebben aangevraagd naar
Engeland te worden overgebracht en daar
te worden geïnterneerd.
Londen, 27 April. (R.). Wij zijn of
ficieel gemachtigd te verklaren, dat het oor
spronkelijk door de Basler Anzeiger uit Bern
vermelde bericht, dat de Engelsche gezant
te Bern door tusschenkomst van den Zwitser»
schen bondsraad om een onderhoud met den
gezant van Oostenrijk-Hongarije had ge
vraagd, volstrekt onwaar is.
S o f i o, 2 7 April. (Buig. Ag.) Het socia
listische orgaan Narod bericht, dat de Bul-
gaarsche socialisten eene officieele uitnoo-
diging ontvangen hebben om deel te nemen
aan de internationale socialistische confe
rentie van alle landen, die binnen kort in
Stockholm zal bijeenkomen.
Kopenhagen, 27 April. (W. B.) Het
dagblad Politieken verneemt, dat op het aan
staande internationale socialistische vredes
congres te Stockholm de Deensche sociaal-
democratie zal worden vertegenwoordigd
door den minister Stauning, den afgevaar
digde van het Folketing Borgbjerg en den
voorzitter van de vakvereenigingen Madsen.
Berlijn, 2 7 April. (K. N.) Bij de be
spreking van de aangelegenheden betreffen
de Elzas-Lotharingen in de hoofdcommissie
van den "Rijksdag, werd dool meer dan één
zijde beweerd, dat minstens 20,000 Elzas-
Lotharingcrs naar den tegenstander waren
overgeloopen. Een afgevaardigde voor den
Elzas heeft zich langs officieelen weg te
Straatsburg over deze 20,000 deserteurs la
ten inlichten en officieel len antwoord ge
kregen, dat van dit getal slechts eenige hon
derden vóór en gedurende het begin van
den oorlog gevlucht waren, om hun dienst
veer^i^uOC/'Sver^die^ bestaan uit: 1. staats
burgers, die reeds jaar en dog en dikwijls
reeds als kind met hun ouders naar Frank
rijk waren uitgeweken, reeds long hun nan-
hoorigheid tot Duitschland hadden opgege
ven, in het Fransche leger hadden gediend,
maar nog in de Duitsche stamregisters blij
ven doorloopen; 2. jonge Elzos-Lotharingers,
die met toestemming der overheid tijdelijk
naar Frankrijk waren gegaan, om zich voor
hun beroep te bekwamen.
B e r 1 ij n, 2 7 April. (W. B.) In do
hoofdcommissie van den rijksdag deelde de
staatssecretaris van het rijksdepartement van
financiën graaf Roederen over de uitkom
sten van de laatste oorlogsleening mede, dat
het resultaat van de inschrijvingen tot heden
12.978.940.700 mark. Daar de termijn
van inschrijving voor de in het veld staan-
den nog loopt tot medio Mei, is het buiten
twijfel, dat bij de zesde oorlogsleening het
reusachtige bedrag van 13 milliarden za!
worden bereikt.
Voor alle zes leeningen komt men lot een
totaal-bedTög aan inschrijvingen van rond
60.195.200.000.
Het aantal inschrijvers gaat, volgens de
schatting van de rijksbank, dat van de in-»
schrijvers bij de laatste leening aanmerke
lijk te boven.
Londen, 27 April. (R.) Eerste minis
ter Lloyd George heeft heden in de Guild
hall het eereburgerschop van de City van
Londen in ontvangst genomen en daarbij
eene rede gehouden, waarin hij aan de stad
zijne erkentelijkheid betuigde voor hare tij
dens den oorlog aan de natie bewezen dien-
sten.
Over den toestand op het oorlogsterrein
wees hij op het verschil tusschen voorheen
en thans en zeide:
Neem, als gij wilt, het verschil tusschen
den slag aan- de Somme en -den laatstea
grooten slag om den heuvelkam van Vimy„
Deze heuvelkam kwam den Franschen op
een enormen prijs te staan. Ondanks hun
onvergelijkelijke dapperheid veroverden zij
slechts een deel er van. Alleen tengevolge
van het feit, dat wij beter toegerust waren
ik heb altijd gezegd, dat betere kanonnen
en meer granaten het sparen van menschen-
levens beteekenden en dit bewijst het
hebben wij den geheelen heuvelkam van
Vimy met ongeveer 200 kanonnen verov erd
en met ongeveer lA van de verliezen, welke
de Franschen in de dagen van mindere toe
rusting bij den aanval leden, zonder dat zij
hem konden veroveren.
Neem de eerste 18 dagen van den slag
aan de Somme en de eerste 18 dagen van
dezen slag. In de eerste 18 dagen van dea
slag aan de Somme maakten wij 11,000
gevangenen en vielen ons 54 kanonnen in
handen. In de eerste 18 dagen van den slag
bij Atrecht maakten wij 18,000 gevange
nen en veroverden wij 1230 kanonnen. Wij