i5"r Jaargang, „DE EEMLANDER". Zaterdag 12 Mei 1917. BUITF.NI.AND. KooMredaeflet MARIE VAN VERSENDAAL. Mr. D. J. VAN 6CHAARDENBUR0. Uitgevers: VALK U OFF ft Co* ABONNEMENTSPRIJS: i.n cxtf Amtnloort t l.SO. Sdem rfl'Y1 per pvat.. ?»r >Ht !«>etgrm*verzekering tegen ongelukken) - O.la'. AikondarSDh' nummers H-"s- tfrokelfcziMh bi)veegsel Hoüamtidu Humrouie' (onder tedeoiw «en Thérèse Hoven) per A mnd. 5« cis. Wekelëkeob bflvoegeel Wtrtldmut" per S mnd. 8» cU. Bureau: UTRECHTSCH ESTRAAT 46. Intercomm. Telefoonnummer 66. PRIJS DER ADVERTENTIEN Ven 1-5 regelsf O.NO. Elko rogol meer0,19. Dionstaanbiodingen 1—rogols 0.99* Qrooio letten naar plaateruimte. Voor handel en bodrrjt bestaan zoor voordeolige bepahngoa tot het herhaald advertoeren in dit Blad, bij abonnement.' Bene cirouktirt», bevattende de voorwaarden, wordt op aanvwiag toegoeonden. Kennisgevingen. HINDERWET. Burgemeester en Wethouders van Amersfoort brengen ter openbare kennis, dat bij hun be- jfduit van 8 Mei 1917 aan J. Hoksbergen cn zijne rechtverkrijgenden voorwaardelijk vergunning is verleend tot het oprichten van eene slacht plaats met rookerij in hel perceel alhier gela gen aan de Methorststraat no. 26, kadastraal be kend gemeente Amersfoort, »r*ïie A no. 20% g€Ü. Amersfoort, 9 Mei 1917. Burgemeester en Wethoude, voornoemd. De Secretaris, I've Burgemeester, A. R. VEENSTRA. v. RANDWIJCK. HINDERWET. Burgemeester en Wethouders van Amers foort Gelezen het verzoek van I. dc Groot, ingeko men 23 Maart 1917, om vergunning tot hel Oprichten van een inrichting tot het sorteeren en bewaren van lompen en het drogen van haze- en konijnevellen in het perceel o*hier ge legen aan de Teut No. 44, kadastraal bekend gemeente Amersfoort sectie E No. 4815; Overwegend© dat het technisch onderzoek nog niet zoover is gevorderd, dat 'een beslis sing op het verzoek kan worden genomen; Besluiten De beslissing op het voormelde verzoek «e Verdagen. Amersfoort, -8 Mei 1917. Burgemeester en Wethouders voornoemd, De Secretaris, De Burgemeester, A. R. VEENSTRA. v. RANDWIJCK. Ministercrisis. De Tweede Kamer heeft zich weer eens weelde van een ministercrisis veroor loofd. Het is ditmaal de minister van oorlog, dien men weggezonden heeft, den man die in deze zware tijden bijna 4 jaar onafge broken op z'n post gebleven was. Deze crisis zal in de meeste kringen be treurd en niet begrepen worden. De aan leiding toch schijnt zoo geringd Er was n.l. 'n conflict tusschen de Kamer of eerst de landstormklasse 1908 dan wel de militie lichting 1918 opgeroepen moest worden. De minister was om militair-technische redenen voor het eerste, de Kamer om maatschappelijke redenen voor het laatste, Zij achtte het raadzaam de mannen van te gen de 30 jaar, grootendeels huisvaders dus, zoo lang mogelijk ongemoeid te laten. Men kan over dit punt van inzicht ver- Schillen en toch niet begrijpen dat om die reden in deze dagen een minister, die de geheelè mobilisatie meegemaakt heeft, naar huis gestuurd moet worden. Er kwam echter meer bij. De Kamer voelde zich gegriefd, wijl de minister, ondanks haar duidelijke uitspraak, toch tot oproeping van die landstormklasse overgegaan was. En zoo komt er al meer aan deze crisis 'n politiek bijsmaakje. Er was trouwens nog wat anders. 'n Groot gedeelte van de rechterzijde was ree !s lang den minister van oorlog kwalijk gezind, omdat hij hun zedelijkheidsbegrip pen niet deelde. Deze zedelijkheidsmaniak ken lieten geen gelegenheid voorbijgaan om hem den voet dwars te zetten. Er kon geen relletje tegen den minister zijn, of zij weren er bij. De betere elementen der rechterzijde de- de n, niet mee aan dat valsche spel met 's ls; *Js belangen en bleven den minister ter elfde staan. Maar de twee groepen te zamen wonnen het De minister leed de nederlaag, hoewel hij verklaard had de aanneming van de mo- tie-Marchant te beschouwen als 'n uit spraak dat de Kamer op verdere samenwer king geen prijs stelde. Nu stond de minister reeds lang piet vast. *n Sterk minister was hij nooit geweest en -voortdurend was hij van vele kanten be stookt. Dat hij, die zooveel jaren 'n zoo moeielijke taak op, ten slotte ondanks on vermijdelijke fouten, zoo bevredigende wijze vervulde en dan nog zooveel tegenwerking ondervindt, niet te veel aan het behoud van «n portefeuille hecht, is begrijpelijk. Telkens stond hij aan scherpe, soms on aangename critiek bloot, maar zoo vaak het over z'n algemeen beleid ging, waagde de Kaïner het niet haar wantrouwen uit te spre ken .Thans valt hij bij een zeer onzuivere stemming over 'n zaak van ondergeschikt belang-. Midden in den oorlogstijd is deze crisis «enigszins pijnlijk. Wie zal z'n opvolger zijn of liever hoe zal deze het werk van Bosboom verbeteren? En vooral: zal hij het punt van corfiict tot oplossing kunnen brengen? Naor verluidt zal dat niet het geval zijn. Ma*r schijnt dan deze crisis niet waf licht zinnig En welk ander gevolg zal zij dan hebben dan een wisseling van personen? Daarmee kan het gunstige resultaat bevoch ten zijn dat er 'n minister komt die in z'n jonge liefde voor de portefeuille wel beter met de Kamer opschiet; doch aan den an deren kant is het de vraag of hij even weinig militairistisch-in-den-slechten-zin zal zijn als min. Bosboom. En dan kon de ruil wel eens niet meevallen. Politiek. Overzicht De wereldstrijd in het westen. Gedurende ruim een maand woedt thans de groote strijd aan het westelijke front, zonder dat daardoor resultaten zijn verkre gen, die naar buiten spreken. De voorjaars veldtocht aan dat front is begonnen met het de dochters van korj:;- bodewijk XV, voor wie hij werd aangelegL Die hadden de ge woonte in het mooie jaargetijde eenige da gen door te brengen Vf harer hofda mes op het kasteel ia \>aye in het graaf schap Laon. Voor gemak van de prin sessen en om de koninklijke voetjes te ont zien, werd in 1770 een mooie straatweg aangelegd, die drie bijlen ten oosten van Soissons begon e' 16 KM. lang was Deze Chemin des Dames speelt thans een rol van meer gewicht in de geschie denis van onze dogen. De Franschen be weren, dat zij door den strijd op 5 en 6 Mei meester zijn geworden van den geheelen hoogterug. Dat wordt echter van Duitsche zijde .betwist; alleen wordt erkend, dat de Duitsche stellingen f n eenige deelen op de noordelijke hellinr zijn ingedrukt. Maar ook op den Chemin -Dames is het niet gelukt door het Duits'* front heen te ko men; de doorbraak ir <k daar mislukt. Wanneer men op kaart den toestand nagaat, dan ziet men,'Q\i, het oude front van achteruit leggen van de Duitsche frontlijn fff op het 160 K.M. lange gedeelte tusschen j den steUingstrïjd door de aanvallen niet be- Atrecht en Soissons. Daarmee heeft t Duit-langrijk is gewijzigd. Vooral in het Fransche sche hoofdkwartier een streep gehaald door i strijdgebied heeft men een detailkaart noo- de rekening van de tegenstanders. De metdig om de veranderingen vast te stellen. zooveel zorg door hen voorbereide aanvals- actie werd overbodig, want de stellingen, waarop de aanval was gemunt, werden zon der strijd prijsgegeven. Dat was een voor deel voor de -tegenstanders, maar slechts tot aekere hoogte, want de Duitschers trokken zich terug op een nieuw front, dat zij vol- öig om de veranderingen Iets grooter is de Engelsche terreinwinst, waarbij echter in aanmerking moet worden genomen, dat deze winst kleiner zou 'zijn, als het Duitsche legerbevel niet na den eersten aanval op 9 April uit eigen bewe ging frontveranderingen had aangebracht. En vooral moet niet worden vergeten, dat ledig voor de verdediging hadden kunnen 1 het den aanvallers te doen is niet om terrein- inrichten, en het tusschen dè oiïde en dezewinst, maar om het doorbreken van het nieuwe stelling gelegen terrein hadden zij front, in een toestand gebracht, die het voor den tegenstander onbruikbaar maakte. Het begin van het nieuwe Fransch-Engel- sche offensief, dat oorspronkelijk op Maart De oorlog. Van het wesLelijke front de gewone be richten van aanvallen, gevolgd door tegen- bepaald was, heeft daardoor een onvrijwil-aanvaren, waardó&r 4e uitkomst van de aan lig uitstel ondergaan, want men was er niet vauen weer w€rd te' niet gedaan, op ingericht in het militair onbruikbaar ge- j maakte terrein te ageeren. Ook het aanvais- j Over den strijd aan het Macedonische p on is gewijzigd moeten worden. Om nietfr0nt bevatten de telegrammen nadere bij- ve e maanden met nieuwe toebereidselen te zonderheden, waaruit men kan zien, dat dit verhezen, heeft men het zwaartepunt van dede zwaarste strijd is, die no? aan dat front operahen verlegd naar de beide punten, is gevoerd. Men vleit aan Duitsrh-Bulgaar- waar de nieuwe Duitsche linie zich aansloot j sche zijde zich er mee, dat het offensief van ij de oude, die in wezen bleef: de Engel-1 ^e(- uit elementen van alle geallieerden sche aanval is uitgegaan van Atrecht; voor samengestelde leger van generaal Sarrail nu den rranschen aanval was het uitgangspunt gebroken is. de streek in de buurt van Soissons, van I \VT /r. waar hij zich verder naar het oosten heeft1 W,}V e e "e.n' 11 Mei' (C°rr.-bureau). De uitgebreid tot diep in Champagne. Mis-l T' ,Zei,u".?1 va" m?rP" de" V° schien is het ook hieraan te wijten, dat meneen^n' ^.zerlijken brief bevatten: niet een gezamenlijken Engeisch-Franschen -.Waarde graaf C om Mart.mtz! De derde aanval heeft gehad De Encelschen en de oorlogswinter me' a' zlJne hardheid ligt ach- j Zoodra daarvan eene voldoende hoeveelheid Franschen hebben ieder op hunne eigen 'er ons en za! het nf? eeni?e mafden gelegenheid geopereerd en het is opmerke- d"rP,n', vo,oldat ^t ontkiemende zaad ons lijk, dat telkens wanneer op het Engelsche voedse! 2al verschaffen, zoo mogen.w.j toch gedeelte de strijd het hevigst woedde, op verwachten, dat het voorjaar een verlichting het Fransche gedeelte eene betrekkelijke f' mpdebre"?en' rust heerschte, terwijl omgekeerd het rustig Het 's dus 2aak 'e houden en dit zal ons, was in den omtrek van Atrecht, wanneer de 2,J het, met, f,r00te, onteringen, ongetwij- Franschen op hun gedeelte in de volle wê- jfeld ook gelukken. In dezen moeilijken tijd lée van den strijd waren. In zooverre her- gevoel ik mij gedr°ngen mijne geliefde vol- innert de loop van dezen strijd aan het ver- ken fe zeSSen, hoe zeer mij hun kommer ter geering vet uit soldotenlijken bereidt, het geen dooT lord Cecil als niet ongeloofwaar dig is voorgesteld. Staatssecretaris Zimmermann verklaarde, dat deze bewering het eerst in de Fransche pers is opgetreden. De vijandelijke bronnen- vergiftigers misbruiken het feit, dat het Fransche woord cadavre wordt toegepast zoowel op mensch- als dierenlijken. Wij hob ben, zooveel wij konden, in de pers dit ge raffineerde misverstand, dat tegen beter, weten in wordt verspreid, gerectificeerd. In de neutrale landen zal dé zaak voor den strafrechter gebracht worden, voor zoover de lasterlijke bedoeling tastbaar blijkt. De hou ding van den vertegenwoordiger der Engel sche regeering; die tegen een bewusten leu gen niet opziet om den tegenstander een smet aan te wrijven, veroordeelt zich van zelf. (Luide instemming). B er 1 ij n, 11 Mei. (W. B.) De commis sie voor de grondwetsherziening van den rijksdag heeft besloten hare werkzaamheden vooreerst te laten rusten, ten einde het rap port uit te brengen. Voordat de rijksdag weer bijeenkomt, za! zij haren arbeid her vatten om over de nog niet behandelde voorstellen te beraadslagen ol de reeds be handelde voorstellen in eene tweede lezing te behandelen, voor zoover dit gewenscht schijnt met het oog op de houding van de regeering tegenover de besluiten van de tweede lezing. Ministerial director Lewald verklaarde, döt het niet gebruikelijk was positie te ne men tegenover de besluiten van de eerste lezing; dat kon eerst geschieden als men te doen had met een besluit van den rijks dag. Hij kon daarop dus geen uitzicht ge ven. Iets anders was het misschien met de vraag van eene doelmatige verdeeling van de groote rijlcsdagdistricten, omdat men hier niet te doen had met een wetsontwerp maar met een besluit op een gebied waarop het rijksbureau reeds zelf voorbereidend weric heeft verricht. B r 1 ij n, 11 Mei. (W. B.) Op de zesde oorlogsleening zijn in de eerste Mei-week 408.5 millioen mark gestort. Het totaal van het gestorte bedrag tot dusver is 10.838 millioen mark, d. i. 83 5 pet. van het tot he den bekend geworden resultaat dep inschrij vingen van ongeveer 13 milliard. B e r 1 ij n, 11 Mei. (W. B.) Het rijksde partement van financiën heeft groote hoe- elheden zink besteld, dat zoo spoedig mogelijk tot munten zal worden geslagen, haal, dat wij uit de oudheid kennen van den strijd tusschen de Horetiussen en Cu- riatussen, waarin de eenig overgebleven Horatius door eene schijnbare vlucht zich het voordeel verzekerde in den eindstrijd met de Curiatussen, die hem niet met ge lijke snelheid konden volgen en daardoor ieder voor zich hem hadden te weerstaan. Bij Atrecht zijn in April drie groote En gelsche doorbraakpogingen geweest, op 9, 23 en 28 April; in Mei hebben wij een vier den aanval gehad op 3 en 4 Mei. De zwaar ste slag is in den eersten aanval gevoerd, toen de Engelschen op 20 KM. frontbreedte tusschen Lens en Neuville-Vitasse hebben aangevallen en vooral door de werking van hunne artillerie aanmerkelijke successen hebben behaald en het Duitsche front te ruggedrukt hebben. Daarbij vergeleken zijn de uitkomsten van de drie latere aanvallen minimaal. De eerste Fransche aanval is acht dagen later geschied dan die van de Engelschen; den I6en April werd slag geleverd aan de Aisne tusschen Soissons én Reims en den T7en in Champagne. Daarop is den 30en April een tweede aanval gevolgd en op 5 en 6 Mei een derde. Men kan aan dezen slag aan de Aisne ook den naam gevan van slag op den Chemin des Dames, want de hoog- tenkam, die dezen weg draagt, is het eigen lijke tooneel van de groote worsteling. De Ailefte ontspringt ten noorden van Craonno en stroomt over 25 KM. naar het westen Tusschen dit riviertje en de zuidelijk daarvan Ioopende Aisne verheft zich een eveneens 25 KM. lange en 8 KM. breede hoogien- reeks, waarvan de kamlijn bijna geheel ho rizontaal is en een mooi en wandelweg draagt, die als de Chemin des Dames be- harte gaat en dat ik hun oprecht dank voor de offervaardigheid en het geduld, waarme de zij alle lasten van den oorlog dragen. Ik ben zeer erkentelijk voor heigeen door de bevolking met bewonderenswaardige in spanning van hare geestelijke en mate- rieele krachten in deze ernstige dagen werd verrecht. De arbeid van de landbouwers, van den arbeider in de fabriek en de werk plaats, van den mijnwerker, kortom van al deze dappere en volhoudende kampioenen van het gansche economische leven, die zich de voor de eer des vaderlands strijdende helden waardig getoond hebben, alsmede den arbeid van onze vaderlandslievende vrouwen, die in den moeielijksten tijd door standvastigheid, huishoudelijke werkzaam-* heid en opofferende naastenliefde de waar deering van het vaderland verdienen, ge denk ik met innigen dank. Van hen allen verwacht ik, omdat zij doordrongen zijn van de eischen van den grooten tijd, die alle handen gebiedend aan het werk roept, dat zij ook verder het uiterste zullen verrichten. Voor hen allen sm'eek ik, met vertrouwen in de toekomst ziende, Gods zegen af. Moge de hoop op het spoedig aanbreken van be tere dagen u bij uw verderen arbeid voor het welzijn des vaderlands vergezellen. Ik draag u op, dit ter kennis van de be volking te brengen. Laxenburg, 8 Mei 1917. KAREL. Een gelijkluidende brief is door den kei zer gericht aan den Hongaarschen minister president en opgenomen in de Hongaarsche Staatscoürant. Berlijn, 11 Mel. (W. B.) In den rijks- deg vioeg Heckscher (Portschritispartii) wat de rijksregeering dacht te doen tegenover in voorraad is, zullei^ de zilveren en nikke len munten buiten omloop worden gebracht. Londen, 11 Mei. (R.) Het departe ment van oorlog maakt bekend, dat binnen een weeld twee nieuwe inschrijvingen voor vrijwillige dienstneming zullen worden ge opend: de eerste voor mannen tusschen 41 en 45 en de tweede voor mannen tusschen 45 en 50 jaar. Petersburg, 11 Mel. (R.)Generaal Dragomirow heeft generaal Russky opge volgd in het* opperbevel aan het noordelijke front. Van de anarchie, die in Rusland heerscht, heeft de minister van oorlog Goetschkow op nieuw getuigenis afgelegd. Hij heeft zijne klacht nog aangedikt met de mededeeling, dot het leger aan dezelfde kwaal lijdt, maar nog in sterker mate. N e w-Yo r k, 10 Mel. (R.) Op een feest maal, dat werd aangeboden aan Viviani en Joffre, zeide de laatste, dat geen vrede mo gelijk is als niet Elzas-Lotharingen aan Frankrijk wordt terug gegeven. Lond en, 1 1 Mei. (R.) In de geheime zitting van het lagerhuis, van 10 dezer, werd de discussie geopend door Churchill, die den olgemeene militairen en maritiemen toestand besprak en inzonderheid wees op de positie van Rusland, op de ontwikkeling van de worsteling aan het westelijk front, op de sterkte van de Vereenigde Staten en op de duikboot-aanvallen. Voorts werden de verliezen aan man schappen en materieel nader toegelicht en de algemeene diplomatieke toestand in den Balkan besproken. Er werden voorstellen ge daan betreffende de bestrijding van het duikbootgevaar en verdere inlichtingen wer den gevraagd aangaande de verliezen der marine en de voedselvoorziening. Generaal Page Croft en mr. Wardle zetten het debat daarover voort. Lloyd George nam het woord en behandel de eerst uitvoerig de punten welke door Churchill ter sprake waren gebracht. Hij besprak vervolgens den binnenlandschen toestand in Oostenrijk en de politie van Duitschland ten aanzien van de reserves Hij gaf de meening weder van onze milf* taire* bevelhebbers, en ook die der Fran schen, die voldaan is ov(er de resultaten van de laatste gecombineerde militaire opo- ratiën aan het westelijk front. Vervolgens overgaande tot de vragen van het departe ment van oorlog over nieuwe reserves, zet te hij uiteen welke voortellen gedaan waren om aan die vragen te voldoen. Wat den duikbootoorlog betreft, deelde hij de cijfers mede van de Britsche scheeps- ruimte, van maand tot maand tot zinkerv ge bracht sinds Augustus 1916, en hij gaf een bemoedigend verslag van de methoden, thans toegepast, om aan de aanvallen het hoofd te bieden. Ook deelde hij cijfers mede omtrent de nieuwe scheepsruimte, die gebouwd, kon en zou worden gedurende de eerstvolgende 12 maanden. Ten aanzien van de voedselvoorziening zeide Lloyd George, dat er. nis op verstan dige wijze zuinigheid betracht werd in het verbruik en de productie van den eigen bo dem opvoerde, geen vrees behoefde te zijn voor hongersnood in dit land en dat wij ons in 1918 zelf van alles zouden kunnen voorzien. Lloyd George zag niet in, dat het nood zakelijk was nog eens een verklaring af te leggen omtrent het oorlogsdoel der gealli eerden, dat algemeen bekend en nog het zelfde was als dat waaromtrent gedurende de beide laatste jaren reeds herhnaldelijk verklaringen waren afgelegd. Asquith sprak zijne volkomen instem ming uit met Lloyd George's verklaringen, doch hij keurde het houden van een gehei me zitting af, waarin, naar hij betoogde, zoo goed als niets gezegd was, dat niet in het openbaar gezegd had kunnen worden. Hij eindigde met Lloyd George uit te noodigén om het grootste deel zijner rede aan het land bekend te maken. Londen, 11 Mei. (R.) De geheime zit ting van het lagerhuis werd heden voort gezet. Washington, 10 Mei. (R.) Officieel wordt bevestigd, dat er eene commissie zal komen uit Rusland en dat de senator Root met den rang van bijzonder gezant naar Rusland zal gaan. Stockholm, 10 Mei. (Tel. bur.) Do gemachtigden van de partijen, die zijn over eengekomen de conferentie te Stockholm to orgoniseeren, kwamen heden onder voorzit terschap van Hjalmar Bran ting bijeen. De commissie nam kennis van het votum van vertrouwen der Skandinavische gedelegeer den en van de talrijke aansluitingen der tot de Internationale behoorende partijen. Zij begroette het Initiatief van den arbeiders raad te Petersburg, die door ziin besluit van 9 Mei besloot de nog aarzelende partijen samen te brengen tot eene gemeenschap pelijke actie. De Nederlondsch-Skandinavische com missie is vast besloten haren arbeid voort te zetten, hetgeen, zooals ook het Peters-* burgsche besluit bevestigt, slechts in de neutrale landen mogelijk is. De commissie besloot den 15en, T6en en T7en Mei met de Duitsche minderheid en den Ï8en en deii T9en Mei met de gemachtigden van de so cialisten uit Finland te beraadslagen. Stockholm, 11 Mei. (Tel .-bureau). De internationale socialistische commissie je Bern heeft door het thans in Stockholm vertoevende lid van den Zwitserschen natio- nalen raad Robert Grimm de bij haar aan gesloten partijen en groepen uitgenoodigd tot eene derde Zimmerwaldsche conferentie te Stockholm op 31 Mei. Daar zal de vredes- kwestie behandeld worden en zal n^en spre ken over de positie, die zal worden genomeft tegenover de door de Nederlandsche dele gatie bijeengeroepen conferentie te Stock holm. B e r 1 ij n, 11 Mei. (K. N.) Volgens de corr. Norden is de datum van vertrek van de sociaal-democratische n-edelegeerden voor de conferentie te Stockholm nog niet vasfc* gesteld. De gedelegeerden van de meerdeiW heid zullen echter in geen geval vertrekken vóór afloop der tegenwoordige zitting van den Rijksdag, dus zeker niet vóór over 14 dagen. De eigenlijke conferentie zal, geÜHc bekend is, eerst op 10 Juni aanvangen. De gedelegeerden achten het niet mogelijk in de tegenwoordige tijdsomstandigheden we ken long van Berlijn weg te blijven en be* schouwen overigens langdurige voorloopige besprekingen als van weinig nut Overigens zijq nog niet alle punten voor de deelne* ming aan de conferentie vastgesteld. O.a^ is te Berlijn nog altijd geen bericht ontvang gen of ook de leden van de Oostenrijkschf vakverenigingen aan de conferentie zullen deelnemen. Tot dusver werden slechts patv kend is. Hij heeft dezen naam te danken aan het lasterlijke bericht, dat de Duitsche re- waartegenover onze positie gunstig afsteekt, tij-gedelegeerden benoemd en de namen

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1917 | | pagina 1