N' 3 16",, Jaargang. DE EEMLANDER". Woensdag 4 Juli 1917. .■J. Hof'arïd. BUITFNÏ ANDr] A, Eysink FEUILLETON. Strijdende Zielen. AMERSFO u M J MARIE VAN VERSENDAAL Hoofdredactie. D_ j VAN SCHAARDENBURG. ABONNEMENTSPRIJS Per 3 maanden voor Amersfoort f l.«5Ö. Idem franco per post2.00. Per week (met gratie verzekering tegen ongelukken) - O.l 4. Afzonderlijke nummers 0.05. AVekeliiksoh bijvoegsel nDe Hollaixdsch* Huisvrouw (onder redactie van Thérèse Hoven) per 3 mnd. 50 cis. Wokeliiksch bijvoegsel - WereldrerUtper 3 mnd. S3 Cts. Uitgevers: VALKHOFF Co. Bureau: UTREC HTSCH ESTR AAT 46. Intercomm. Telefoonnummer 66. PRIJS DER,AD VERTENTIEN Van 1-5 resels,,.S(K Like regel meerO.lff. Dienstaanbiedingen 15 repels., Groote lettert naar plaatsruimte. oor handol en bodrijf bestaan /.oor voordeeligo hopalw-'on tof het herhaald adverteoren in dit Blad, l»ij abonnement Lene circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt aanvraag toegozondeji op Trearifl Bepin. Het is wel 'n heel slecht begin voor de politieke actie der S. D. P. hier ter stede. {roepenmacht de hand reikte aan Frankrijk en Engeland, de verdedigers van het recht en van de zekerheid voor de vrijheid der vol ken, en tegelijk anderzijds een dag, die voor Na de onthullingen in ons vorig nummer Duitschland met een zwart kruis gemérkt zal door de perscommissie van de S. D. P. ge- moeten worden, omdat de ontscheping van daan, en de bijgevoegde verklaring van 10 de eerste Amerikaansche schepen aan de der 34 onderteekenwen van de candidatuur-nQg ongeloovige en optimistische Duitschers Holmer, kafc, dunkt ons. de heer Holmer ■weinig anders dgen dan zich als candidaat terugtrekken. Dan redt hij van z'n eigen poli tiek prestige wat er nog te redden valt en bespaart hij z'n partij voor 'n al te treurig figuur. Nu deze 10 onderteekenaren hem afvallen, heeft zijn candidatuur feitelijk niet eens den noodigen steun (in dit geval 20 handteeke- ningen) welke vereischt werd om als 'n se- rieuse aanvaard te kunnen worden. Politiek heeft deze candidatuur dus reeds afgedaan. Doch ook moreel. Immers onder de 24 overblijvende handteekeningen zijn er drie welke er valschelijk onder gezet zijn. Eenige S. D. A. P.ers hebben dit zeer ernstig feit ontdekt en aangebracht. In zoover hebben de oogen moet openen voor het vaste besluit der Entente tot voortzetting van den oorlog met alle middelen en ten koste van alle of fers tot het einde toe. Ook de Engelsche eerste minister Llo.yd George heeft in Glasgow met blijdschap het fèit gereleveerd, döat Amerika, steeds een steunpilaar van de vrijheid, nu begint zijne dappere zonen voor de vrijheid te laten strij den, waarmee de overwinning zekerder en eerder te verwachten zal zijn dan men had kunnen hopen. Aan Duitsche zijde is eveneens dit feit niet onopgemerkt gebleven. De officieuse Nordd. Allg. Zeitung heeft in dezen vorm er gewag van gemaakt: „Toen de Vereenigde deze laatsten daaraan goedgedaan, omdat Staten van Noord-Amerika de betrekkingen aan dergelijke misbruiken zoo spoedic moge lijk de kop moet ingedrukt worden. Wij wil len gaarne aannemen, dat men zich den vin tot ons afbraken, verkondigde de pers van de tegenpartij," dat Amerika aanstonds een leger ven 10 millioen op de been zou bren ger zoo gebrand heeft in politieke ohervaren- *?en en spoedig naai Europa zou zenden om 'heid; doch nu het eenmaal aangebracht is, kon de burgemeester niet anders doen dan de zaak in handen van den officier van justitie geven. Maar als de heer Holmer ziet hoe er bij z'n candidaatstelling gesold is en erger, zal hij ze!;er verstandig doen zich zoo spoedig mo eiijk terug te trekken. Mocht hij voor-het hoog houden van eigen politiek prestige weinig gevoelen en z'n thans onmogelijk geworden candidatuur blij ven handhaven, dan zullen de kiezers a.s: Vrijdag 'n reden te meer hebben om naar de stembus te gaan;, immers past dan 'n krat Mig proiest tegen 'n dergelijk neerhalen van den polilieken strijd. Men stemme dus de beide aftredende can di daien en Politiek Overzicht De steun van Amerika op hst slagveld. I. Enkele dagen geleden is eene Ameri kaansche troepenafdeeling in Frankrijk aan land gekomen. Havas heeft daarin aanleiding ge'vonden tot eene ontboezeming, waarin de toen de Amerikaansche troepen den de overwinning van de Er.tente-mogendhe den over Duitschland te beslissen. Thans, bijna vijf maanden na dien dag, zijn 1 com- mandeerende generaal met zijn staf, bene vens, naar men zegt, 1500 soldaten en eene Amerikaansche 'ambulance, sterk 225 man, op den Europeeschen grond. Van het leger van 10 millioen weten wij slechts zooveel, dat voor korten tijd de lijst van de 10 mil lioen op te roepen burgers is gereed ge komen. Kort na de aankondiging van het milli- oenenleger verzekerden de Amerikaansche dagbladen dat de Vereenigde Staten eene reusachtige vloot van houten schepen zou den Bouwen, die in den kortsten tijd het duikh otgevaar uit de wereld zou helpen. Den 6en Mei wist een F. r-sch radiogram te berichten, dat de Vereenigde Staten 1Q00 houten S' hepen, elk van 3000 ton, besteld hadden, die over 5 a 6 maanden gereed zou den zijn. Maar den 25en Mei moest dezelf de draadlooze telegraaf berichten, dat het bouwen van houten schepen een onding was en dat het verkrijgen van de beloofde hoeveelheid van drie millioen tonnen scheepsruimte min—-nc 18 maanden zou duren. Een paar dagen geleden brachten de Amerikaansche bladen eene nieuwe tijding om v-n le schrikken. De Vereenigde Staten zouden hebben besloten, in den kortsten tijd eéne reusachtige luchtvloot van 40,000 vliegtuigen te bouwen ze met het ver- eischte aantal vliegers naar Europa te zen den, waar zij aan onze tegenstanders de voet aan land zetten, genoemd wordt eenonbrFu-istbare heersrhaoij in de lucht zou historische datum, een wonderbaarlijke ge- Lverzek'eren en onze nederlaag zou bezege- beurtenis in de wereldgeschiedenis, een dag! ^en- Intusschen heeft ook dit bericht het lot van vreugde eenerzijds, Waarop een nieuwevan alle - vroegeren gehad. Volgens eene officieuse mededv^ng van 13 Juni zal men zich tevreden stellen met duizend vliegtui gen per maand. Naar de "erdere ontwikke ling van dingen zal men zeker met span ning uitzien." De Duitsche officieuse schrijver schijnt geneigd te Zijn de daadwerkelijke deelne ming van de Vereenigde Staten aan den strijd op de slagvelden van Europa en baga telle te behandelen en daarmee een loopje te nemen. Hij maakt zich daarbij aan over drijving schuldig, evenzeer als de officieuse Fransche berichtgever dat doet, door den dag waarop d% eerste troep Amerikaansche soldaten is ontscheep te roemen als een historische datum, een wonderbaarlijke ge beurtenis in de wereldgeschiedenis. Nuchter beschouwd is het een feit, dat niet verdient lot in de wolken geprezen te worden, maar waaraan ook niet elke waarde kan worden ontzegd. Het moet naar eigen verdienste beoordeeld wórden. De o$r!oa, Berlijn, 2 J u 1 i. (W.-B.). Officieel be richt. Duitsche Ubooten hebben op het noorde lijke oorlogstooneel 2(5,700 tonnen vracht ruimte in den grond geboord. P a r ij s 3 Juli. De torpedojager Daxa, een Grieksch vaartuig, dat een Fransche be manning aan boord had, is den 28en Juni tengevolge van een dubbele ontploffing ge zonken op honderd meter van een koop vaardijschip, dat hij ronvoyeerde. Er wor den 29 personen, onder wie alle officieren, vermist. De strijd in het oosten houdt nog.aan. In de kracht van den eersten aanval der Rus sen is in Oost-Galicië een beperkt deel van het Duitsch-Oostenrijksche fremi achteruit gedtqkt; maar door het ingrijpen van de reserven is het zware offensieftot staan gebracht. Nu is de kracht blijkbaar aan 't verminderen; het avondbetfcht van gisteren uit Berlijn maakt slechts melding van nieuwe krechtige aan vallen bij Brzezany, die .mislukten. De wijze, waarop dit offensief werd uitgevoerd, herin nert aan de vroegere Russische aanvalstak- tiek; maar in Weenen bestaat de indruk, dat dit offensief de vroëgeren in uitgestrektheid en inzet van krachten niet nabij komt. Berlijn, 2 Juli. (W.-B.). Maarschalk Hindenburg en generaal Ludendorff zijn heden voormiddag op dc standplaats van het groote hoofdkwartier van het Oostenrijksch- Hongaarsche leger aangekomen om le be raadslagen over de tegenwoordige en toe komstige opera liën van de verbonden legers. De keizer ontving beiden in eene lange audiëntie. In den namiddag zullen bespre kingen plaats hebben met den minister van buitënlandsche •■■ken en met den Duitschen gezant te Weenen. L o n d e n, 3 Juli. (R.) In het lagerhuis zeide lord Robert Cecil, in antwoord op eene vraag die daarover werd gedaan, dat de Engelsche regeëring heeft vernomen, dat de Russische regeering in overweging geeft, dat eene conferentie van de geallieerden zal plaats hebben over de eventuéele vredes voorwaarden. De Engelsche regeering is over dit onderwerp in bespreking met hare bondgenooten. B e r 1 ij n, 3 Juli. (K*N.) Naar Deen- sche bladen melden, heeft de Rumeensche zaakgelastigde te Kopenhagen op eën des betreffende vraag verklaard, dat Rumenië in geen geval zal ingaan op de nieuwe Russi sche vi edesformule. Op het oogenblik denkt slechts Duitschland aan vrede. Rumenië zal den oorlog tot het uiterste voortzetten. De keizer van Oostenrijk heeft een uitge breid amnestiebesluit afgekondigd, waarvan goede uitkomsten worden verwacht voor de regeling van den binnenlondschen toestond in een geest van wederzijdsche verzoening en samenwerking. Weenen, 3 Juli. (Corr.-bur.) Bij het begin van de zitting van het Huis van Af gevaardigden las de premier, Seidler, het 8mnestie-decreet van den keizer voor, onder levendigen en langdurigen bijval van rechts en links protesten en interrupties bij de Duitsch-radicalen, welke door rechts leven dig beantwoord werden. Het Huis ging .vervolgens over tot de orde van den dag en behandelde de rapporten over de keizerlijke verordeningen betreffen de de tijdelijke rechtsbevoegdheid der krijgs raden tegenover civiele personen. Naar verluidt is op de conferentie van partij-voorzitters besloten de verkiezing der delegatiën uit \e stellen tot het bijeenroepen van de delegatiën. W a s h i n g t o n3 J u n i. (R.). De regee ring van de Vereenigde Staten bericht, dat eene nieuwe leening van 24 millioen dollars is verstrekt aan Groot-Brittannië. Parijs, 3 Juli. (R.) Een besluit stelt eene commissie in met Maloy als voorzit ter, die de opdracht heeft de verblijfsom- standigheden te onderzoeken- van alle in Frankrijk wonende vreemdelingen. Londen, 3 Juli. (R.) De Daily Chro nicle bevat een artikel van den schrijver Hall Caine, dat geficht is aan de moeders in Duitschland en een dringend beroep is op dezen om haar machtigen invloed aan te wenden ten eindere verderen kindermoord door luchtraids te verhoeden. De schrijver vertelt hoe eenige weken ge leden, op een heerlijken zomerschen -dag. honderd kinderen tusschen drie en zes jaar in een school in het Oostelijk deel van Lon den bijeen waren, waar zij gezamenlijk zon gen alvorens naar huis te gaan. Toen vielen er twee bommen uit een Duitsch vliegtuig. Tien kinderen in deze school werden ge dood en vijftig gekwetst. Enkelen werden on herkenbaar verminkt. Hun brooze ledematen spatten als een bloedige massa tegen de gespleten muren. Een oogenblik later kwa men de moeders buiten adem, blootshoofds en met verwilderde oogen naar de school en zagen de lichamen harer kleinen naar buiten dragen in stroomen bloed. En deze onschuld dige kinderen wisten %iets van den oorlog en hadden niemand kwaad gedaan. Zijn deze daden de moeite waard? vraagt de schrijver. Is het militair voordeel van deze luchtraids het goudblonde hoofd van één lieve kleine waard? Neen! Men kon wekei* lang, duizenden mijlen ver, door de straten van Londen loopen zonder een spoor van schade te zien. Slechts één werkelijk resul taat is er bereikt: honderdvijftig kleine doo(t< kisten zijn naar het kerkhof gedragen en do harten van Engelsche moeders branden als vuur. Hebt gij, Duitsche moeders, overwo gen welk een misdaad tegen de kinderen door deze noodelooze wreedheid begaan is? Ik zal niet over represailles spreken, ver volgt de schrijver. Laat ons een einde ma ken aan den waanzin van zulk een onnatuur- lijken strijd en represailles aan weerskanten overbodig maken. Is het geen gruwel ge noeg, dat geheel Europa treurt over de da- gelijksche opoffering van de bloem harer jongelingschap? Moet de wereld ook nare kinderen beweenen? Londen, 4 Juli. (R.). De beperkende bepalingen voor het opdienen van aardappe len in openbare eethuizen zijn ingetrokken. Er mogen Voortaan aardappelen opgediend worden op iederen dag van de week. P a r ij s, 3 Juli. (Havas). Uit een door den minister van landbouw ingesteld onderzoek blijkt, dal krachtige pogingen in Frankrijk zijn aangewend tot ontwikkeling van de pro ductie van aardappelen. De oppervlakte,die voor de teelt van dit gewas wordt aange-» wend, is in vergelijking met het vorige j ar met 1000 H.A. toegenomen. Dc oogst kondigt zich over 'l geheel aan lil goede omstandigheden. Er is eene kleine vermindering in hel aantal met suikerbieten en mals beplante hektaren, daarentegen cc-nc kleine vermindering in den teelt van topi- namburs (aardperen). Alleen de toestand van dc weiden schijnt minder bevredigend dan in het vorige jaar. De toestand van dc wijn teelt is even bevredigend als verleden jaar. B e r l ii n, 3 Juli. (K. N.) Volgens de uit Bulgarije ontvangen berichten is de stand van het graan, vooral van gerst en rogge, uitstekend. Tarwe, voornamelijk roode tar we, heeft van de vorst te lijden gehad, docht nergens is de raming beneden een middel- matigen oogst gebleven. De oogst van de najaarsgerst is overal begonnen en de re sultaten zijn overal gunstig. Over den stand van de bebouwing in Sen- vië meldt men uit Belgrado aan de Grazer Abendpost, dat de stand van maïs in het bezette gebied bijna overal goed en op en kele plaatsen zelfs zeer goed is. Dank zij de overvloedige regens, vooral in de zuide lijke streken, heeft de maïs hare gele kleur verloren en ziet er frisch en welig uit. Over al wordt reeds maïs voor de tweede maal gesneden. Naar de Weensche Reichspost meldt wer den. door verscheidene Hongaarsche groot grondbezitters en deskundigen reizen ge- Sedert de schildpad een-s_ de haas in wed loop wist te overwinnen, houdt zij zich voor een hardloopster. Roman van Hel ene Dickmar. Geautoriseerde vertaling uit het Noorsch door M. VAM DER LINDEN—VAN EDEN. „In hel geheel niet in 't geheel niet!' Hij viel haar driftig in de rede, stond op, en bleef raast haar staan de handen diep in de zakken van zijn jas. „Jij vindt dit zeker belachelijk klinken, maar, was hij e<?n waar lijk begaafd man, een man uitgerust met al de beste eigenschappen van hart en geest, dan zou hij er ook in geslaagd zijn iets moois van zijn huwelijk te maken.... Maar dat schijnt hij dan toch met al zijn begaafdheid niet te kun nen." Dezelfde uilvorschendc blik gleed weer over Ellen heen. Zij gevoelde een onbedwingbaren lust om weg te loopen zich tc redden uil deze marteling, die zij zoo vooruit zagmaar zij bleef zitten, haar armen over de borst ge- Vouwen en vaster geleund in haar stoel, als om meer macht over ziel en lichaam te be waren ,.Ik geloof, dat je dit vergeet, dat een we*r kelijk^ begaafd persoon ook een persoonlijk heid is!", zei ze beslist, maar met een stem "ie door ontroering vreemd en hard klonk. „Een persoonlijkheid hij!" hij glimlachte spottend en haalde zijn schouders op. „En een persoonlijkheid," ging zij kalm voort zonder op zijn woorden le letten, „ccn persoonlijkheid is, zelfs als die is uitgerust mpt de beste eigenschappen van hart en geest, zoonis je zegt" er klonk spot in haar toen, ..volkomen gerechtigd om iels bepaalds voor zich -tc eischcn." „Nu, dan ga ik ook eens op een goeden dag aan begaafdheid en persoonlijkheid doen" hij lachte. ..Maar waar het voor mij op'aan- komt dal is, dat een man eeivica rakter is en dat is Iiarald niet." Nu wist Ellen dat er gestreden moest wor den. Maar hel was alsof Richards toon en zijn scherpe aanvaj haar opwekten tot inspan ning van al haar krachten cn dat deze haar moed gaven „Niét? Wat geeft je het recht lol deze uit spraak?" vroeg ze koel en rustig. „Eenvoudig het feit, mijn lieve Ellen, dat een man van karakter nooit een compromis sluit met den tijdgeest en al die soort din gen! Zulk een man-weet wat recht en onrecht is, hii vervolgt zijn weg, dien de plicht hem aanwijst fonder naar rechts of links te zien want hij weet waarheen d i l hem eindelijk voeren kan, voor dc menschen en voor hem zelf- „Zeg eens, Richard wat bedoel je met dit compromis, dat deze zoogenaamde „karak ters" genoodzaakt zouden zijn met zich zelf le sluiten om le kunnen blijven gelooven, dat zij het zijn ^:n geen ander die de volle waarheid bezitten?" Zij schommelde zacht en leunde met haar hoofd tegen den stoel. Maar Richard voelde, dat er een aanval uit haar woorden sprak deze zuster was niet ééne van hen, die zich gemakkelijk uit het veld laten slaan. En de herinnering aan een zeker onderdoen voor haar, menig keer vroe ger. kwam bij "hem op en maakte hem nog prikkelbaarder. „Nu ja... wanneer je die menschen, hen, wier principes met alle winden en tijdstroo- men meedraaien, meent; wanneer die in jou oogen de meest achlehsvaardigen zijn dan begrijp ik wel dat „Dat heb ik nooit gemeend," viel Ellen hem snel in dc rede, terwijl zij haar schouders op haalde. Er was een oogenblik stilte. Toen zei ze langzaam, alsof zij zich aan haar eigen ge dachten overgaf: „Ik geef alleen aan d3e men schen den voorkeur, die uit alle macht strij den" om hun karakter te vormen boven hen, die in hun oppervlakkigheid meenen dat zij cr reeds zijn.' Hij antwoordde niet dadelijk. Maar de uit drukking van zijn gelaat, dat tot nog toe een zekere vriendelijkheid had behouden, al was die dan ook wat gedwongen veranderde plotseling en werd koud cn hard. „Het brengt ons niet verder, Ellen, om er om heen te praten. liet is voor ons beiden het best geen omwegen te gebruiken, maar ronduit te spreken hoe pijnlijk het ook zij." zei hij op een heel anderen toon, terwijl hij op de sofa. dieper in de kamer ging zitten, aan den anderen kant van Ellen. „Wat meen je?" Zij hield op met schommelen, hief het hoofd op cn zag hem recht in de oogen. Nu zou het komen het onafwendbareI „Je moet weten,' hij boog zich naar haar toe en er lag een ijzige koude over zijn fijn- besneden trekken, „dat Ragnhild bij mij is gekomen, geheel van streek en buiten zich zelve, om zich te beklagen over j o u, Ellen... het geeft niets of je al opstuift... Zij zei, dal je het van het begin af aan hadt toegelegd op Harald, dat je met hem hebt gekoketteerd, hem hebt gevleid door al zijn ideeën en be moeiingen te bewonderen er, dat je vooral in het laatste half jaar, je op allerlei manie ren bij hem onmisbaar hebt gemaakt. „Zei Ragnhild dat?" Zij vroeg het langzaam met nadruk, alsof zij Wou zeggen dat zij dit nauwelijks geloo ven kon; alsof zij het niet goed verslond. Zij haalde een paar keer diep adem. ,.ïk hen er mij niet van bewust het op Harald toegelegd le hebben," ging zij voort, toen Richard niet antwoordde, cn haar han den grepen onwillekeurig d£ beide armleu ningen van haar stoel vast „dal ik met hem gekoketteerd heb... ik dacht," zij glimlachte spottend „dal dit mijn fort niet was. Maar ik heb gedeeld in de dingen, waarin hij be lang stelde, dat is waar en den vorigen winter, toen hij zoo ziek werd en in zoo lan gen tijd niet op school kon komen, was ik dikwijls bij hem vertelde ik alles "van school, nam zijn orders in ontvangst ik las hem voor, en 'zijn dictaten schreef ik voor hem over. Zoover ik weet, heeft niemand anders zich. aangeboden om dit in mijn plaats te doen.. Ik ben zijn plaatsvervangster op school geweest gedurende een paar maan den, voordat Schnitler tot mededirecteur be noemd werd. Én bovendien, de vertaling van zijn boek moest door hem worden nagezien hij wenschte dit in ieder geval voordal hel gedrukt werd." „En hel) je er nooit aangedacht, dat je door dit bondgenootschap met Harald in deze diil< gen, je gesteld hebt tusschen hem en zijn vrouw en dat je haar ontnomen hebt wat haar recht was?" Er ging een schok door Ellens lichaam. Ilct bloed suisde in liaar ooren! „Dat heb ik niet gedaan!" Haar stem trilde. Toen boog zij zich voorover. „Zeg mij, Richard" zij vestigde haar diepe doordrin gende oogen op de zijne. „Antwoord mi| éérst een ding, eerlijk. „Geloof je, dal Ragn hild één enkelen dag in haar huwelijk ia ernst bezit heeft willen nemen vaii wal haar recht was?" „Dat weet ik niet" antwoordde Richard met voorgewende kalmte, alsof hij haar opzette lijk niet wilde begrijpen. „Maar dat is ia ieder geval evenveel zijn schuld als de hare. Van hem. den oudere, den begaafde! Hij had dit in elk geval niet zoo mogen laten gaan men moet.samen werken! Dat is toch, dunkt me, de allereerste plicht"; "zijn toon werd hef* tiger. „Samen, samen werken, zeg je? Ragnhild w erke n?" Ellen lachte hard cn spottend. „Nu ja" hij trok zijn schouders op „I® behoeft mijn woorden niet zoo letterlijk op te vatten, samen leven alles dcelen met elkander." r.Maar stel nu, dat zij niet w i 1, dat zij cr niets voor voelt? Zoo iets komt voor!" (Wordt vervolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1917 | | pagina 1