toewijding.
16"' Jaargang
„DE E EM LAN D E R".
Vrijdag 17 Augustus 1917
BUITENLAND.
FEUILLETON.
ioofdredactlei
MARIE VAN VERSENDAAL.
Mr. D. VAN SCHAARDENBURG.
Uitgevers: VALKHOFF Co
abonkementsprij s
F»r 8 tnannd.n toot A.m«r*fcoi'.
Id.m frtoco f»r |>cl.. 2-®®.
P*r WWi fmotgratis Torwtoring Ug«n onjo.ultk.o) 0.14.
Aficnd«rl;)ko O.Oo.
W.koUlk.ch biivoegtol ,D« ÜMarMchj BiMMi.it" (ood.r
rodaóf» van Tliéièn. Horon) p.r 8 mad. SO dl.
Wskslij.luch hijvoCKtol ,Wtrelim<u" por 8 mud. SS ct».
Bureau: Arnhemsche Poortwal, hoek Utrechtschestr.
Intércomm. Telefoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIE N
V«n 1—B rebelsf O.MO,
Elke regel meer-0.15
Dienstaanbiedingen 15 regels 0.50,
Grooto letters naar plaatsruimte.
Yoor handel an bedrjjt bestaan teer voordoolige bepalmgun
tot het herhaald adverteeren in dit Blad, bij abonnement.
Eóqo oiroula'ire, bovattondo do voorwaarden, wordt op
aaovroag toegezonden.
Politiek Overzicht.
Nieuwe strijd methodes in
het westen.
Het kost altijd moeite openlijk cene be
gane fout te erkennen of toe te geven, dat
iets wat men heeft ondernomen niet aan het
doel heeft beantwoord. Dat geldt in den
oorlogstijd nog veel meer, dan in normale
tijden. Het is daarom niet zonder beteekenis,
dat men aan de zijde van de Entente er geen
geheim meer van maakt, dat op het weste-
lijke'frónf de Veldtocht van dit jaar tot dus
ver een fiasco is geweest. Zoo schrijft de
Manchester Guardian:
„Wij begonnen het jaar met de hoop, dat
wij datgene wat wij aan de Somme hebben
verricht zouden kunnen herhalen, maar op
betere manier. Wij meenden, dat de Somme
ons had geleerd, dat geene stelling onneem
baar "is, en de leus: „Meer manschappen,
meer kanonnen!" werd als recept voor de
overwinning aanbevolen. Tot dusver echter
heeft zij niet gewerkt zooals wij hoopten.
Waarom? De reden die het meest wordt ge
noemd, namelijk de militaire inzinking van
Rusland, is volstrekt niet de meest belang
rijke. De gewichtigste reden is van taktischen
aard: Stellingen van de oude soort kunnen
wij innemen en baas worden, maar wij zijn
nog niet in staat de taktische vraagstukken
te bovén te l^omen, die de nieuwe Hinden
burglinie biedt, welke vooral door verstop
per spelen en machinegeweer verdedigd
wordt Welbeschouwd is men in de Fran-
sche militaire kringen over de mogelijkheid
van een strategische doorbraak onder de te
genwoordige omstandigheden zeer skep-
tisch gestemd".
Over de nieuwe taktiek, die hier wordt
aangeduid als de hoofdreden van het in
Vlaanderen door de Entente geleden échec,
geeft een deskundige schrijver in de Neue
Freie Presse eenige bijzonderheden. Hij legt
er nadruk op, dat bij den strijd op 31 Juli
de stormaanval geweldiger is geweest dan
ooit te voren en de overmacht in cijfers aan
troepen en materieel van den aanvaller zon
der twijfel aanzienlijk was, hetgeen in-
tusschen niet heeft belet, dat de kracht van
den aanval reeds op den eersten dag is ver
lamd. Dat is hieruit te verklaren, dat Hinden
burg in de eenvormigheid van den stelling-
strijd verandering heeft gebracht door nieu
we en verrassende dingen. Men kan zich de
taktische maatregelen aldus voorstellen:
Aan het veertien dagen achtereen woeden
de artillerievuur kon de infanterie niet bloot
gesteld blijven; zij moest buiten het bereik
van het geschut gebracht en verder naar
achteren in gedekte en verscholen ruimten
verlegd worden Vooraan bleven slechts klei
ne infanterie-afdeelingen in zekeren zin als
achterhoeden, die door een systeem van
onderaardsche dekkingen eene zekere bewe
gingsvrijheid hadden. Deze troepen waren
als over een schaakbord verdeeld. Op tal
rijke punten van de voorste zóne waren ma
chinegeweren, ook schoakbordvormig, opge-
stéld. Deze „verloren tioepen", die in lange
en bange dagen een leven als van een mol
voerden, wachtten op de dingen, die moes
ten komon. Toen de Engelsche stormgolven
inbraken, werden zij door deze kleine afdee-.
lingen, die op eene breedte van 25 K M.
verstrooid waren, van voren, uit de flanken
en in den rug beschoten en gedecimeerd.
Dat was de zóne van de hinderlagen.
De Duitsche artillerie heeft onafgebroken
hare tegenwerking uitgeoefend, maar het
Engelsohe bericht spreekt van geen enkel
buitgemaakt kanon, ofschoon dc Engelschen
aanvankelijk tot 2 3 K.M. diepte binnen
gedrongen zijn geweest. Dat is hieruit te
verklaren, dat minstens de veldkanonnen,
die de voorste artillerielinie Vormen, ge
dekte afvoerwegen, misschien zelfs spoor
wegen, tot hunne beschikking hebben ge
had. Zoo konden zij veilig in eene andere
stelling gebracht worden, terwijl de zware
en Zwaarste kanonnen, die verder achter
waarts in positie stonden, verder vuurden.
In hqnne nieuwe stelling konden zij dan
weer werkzaam zijn in den strijd. Zoo gin
gen geene kanonnen verloren en duurde de
vuuractie onafgebroken voort.
De hoofdtaak was voor de infanterie be
stemd. Over de Engelsche infanterie, die
zich door de wespennesten van de voorste
zóne en door het nimmer zwijgende Duitsche
artillerievuur heengewerkt had en daarbij
zeker zeer gehavend was, werd plotseling
de vloed van den Duitschen tegenaanval
uitgegoten. Deze tegenaanval had, al waren
daarvoor minder troepen beschikbaar dan
die van den aanvaller, de voordeelen van
de nauwkeurige terreinkennis en de vooraf
uitgedachte^doehnatige groepeering en ver
deeling der krachten.
Zoo is de uitkomst verkregen, die den
DultsrheTs op den eerstèn strijddag een
schitterend succes bracht en de Engelschen
grootendeels tot in de voorste linie terug
wierp. Bij vergelijking van de Duitsche af
weer met den Engelschen aanval blijkt, dat
de eerste veel bewegelijker was dan de laat
ste. In den regel bepaalt de aanval den loop
van de gebeurtenissen. In het onderhavige
geval heeft Hindenburg als in een grooten
veldslag'geopereerd; hij heeft inzonderheid
aan de artillerie eene bewegelijkheid ver
leend, zooals zij tot dusver nog niet had be
reikt, nog daargelaten de voetangels en
klemmen, waarmee de voorste zóne was
bezet.
De schrijver kenschetst den Engelschen
aanval als den loggen stoot van een bokser
en den Duitschen tegenaanval als den elasti-
schen sprong van een gymnast. Deze ver
gelijking blijft voor zijne rekening, maar al
thans leveren zijne feitelijke opmerkingen
eene illustratie van wat hierboven aan een
orgaan van de tegenpartij werd ontleend als
reden van het niet slagen van den strijd
in Vlaanderen op 31 Juli, waarvan de laatste
bulletins uit de wederzijdsche hoofdkwartie
ren berichten, dat hij na ruim veertien da
gen riist weder is opgevat
De oorlog.
De strijd in het westen woedt sedert giste
ren in den vroegen morgen met de hevig
heid, waardopr de groote aanvallen zich ple
gen te kenmerken. In de zitting van het
lagerhuis van gisteren las Lloyd George een
telegram' voor over de aanvankelijke uit
komsten aan het Vlaamsche front, waarbij
hij de verovering van het dorp Langemorck
bijzonder vermeldde. Ook het Fransche bul
letin bericht van behaalde successen.
Daartegenover wordt uit Berlijn bericht,
dat de vijandelijke stormaanval in Vlaande
ren is „uiteengespat" (zerschcli). Plaatse
lijke voordeelen zijn door den vijand behaald
bij Driegrachten, aan de Yser, en bij Lange-
marck, waar de strijd n-og blijft woeden;
maar van Saint-Jirlien, ten N.O. van Yperen,
tot Warneton aan de Lys, is de vijand overal
teruggeworpen.
De kathedraal van Saint-Quentin is in de
zen strijd in vlammen opgegaan. Beide
partijen geven elkaar daarvan de schuld.
Een besluit van den president van China,
door alle ministers gecontrasigneerd, ver
klaart, dat van 14 Augustus tien uur voor
middags al de oorlogstoestand bestaat tus-
schen China eenerzijds en Duitschland en
Oostenrijk-Hongarije anderzijds.
Londen, 16 Aug. (R.) Bij de behan
deling van een voorstel in het Lagerhuis
om met vaoantie te gaan, verzocht Kennedy
Jones aan Lloyd George een uitvoerige ver
klaring af te leggen over den militairen toe
stand. Hij drong aan 'op verscherping van de
blokkade. De toegevendheid jegens de neu
tralen, -die haar tot dusver zwak en ondoel
treffend had gemaakt, moest worden prijs
gegeven. Er moest een standpunt worden
ingenomen, meer overeenkomende met het
feit, dat de oorlog thans een strijd naar den
eindpaal is. (Toejuichingen).
Lloyd George zeide. dat de toestand se
dert het begin van het jaar belangrijk verbe
terd was. De voorraad tarwe was met twee
millioen quarters toegenomen, vergeleken'
met verleden jaar, en ook de voorraden
gerst waren grooter. (Toejuichingen).
Er is belangrijk bezuinigd op het verbruik
van brood. Het zorgvuldiger malen en de
voedselbezuiniging hebben een besparing
van 70.000 quarters per week ten gevolge
gehad.
Er was een millioen acres land meer be
bouwd en er bestond alle reden om te ver
wachten, dat de stand der levensmiddelen
na den oogst zeer bevredigend zou zijn. De
reserve aan suiker is ook toegenomen. Alle
noodige arbeidskrachten zouden voor den
oogst beschikbaar zijn en bij redelijke be
zuiniging bestond er geen kans, het volk op
deze eilanden uit te hongeren. (Toejuichin
gen).
Sprekende over de scheepvaart, zeide
Lloyd George, dat de Duitschers beweerden,
dat er sedert het begin van den onbeperkten
duikboot-oorlog maandelijks netto 500,000
ton Britsche scheepsruimte tot zinken is ge
bracht. Het juiste cijfer is 250,000 en als
de verbetering, die ingetreden is, voort
duurt, zal het netto-verlies voor Augustus
175,000 ton bedragen. (Toejuichingen).
De scheepvaart was zóó gereorganiseerd,
dat er ondanks het verlies aan scheepsruim-
te, meer vervoerd werd. (Toejuichingen). De
nieuwe in 1016 gebouwde scheepsruimte
was 538,000 ton en die voor de eerste helft
von 1017 480.000. De scheepsruimte
voor het geheele jaar zou 1,000,000 bedra
gen, de groote aanbouw voor de oorlogsvloot
niet meegerekend.
Aannemende, dot onze verliezen aan
vrachtruimte kleiner zouden worden en de
aanbouw zou vermeerderen (toejuichingen),
zullen „wij met Amerika's hulp voldoende
scheepsruimte voor het geheele jaar 1018
hebben en, zoo noodig, ook voor 1010. (Toe
juichingen).
B e r 1 ij n, 16 Aug. (W. B.) De Nordd.
Allg. Zeitung bericht over het laatste ver
blijf van den minister van buitenlandsche
zaken van Oostenrijk-Hongarije graaf Czer-
nin, dat de in korten tijd herhaalde bijeen
komsten beantwoorden aan den aan beide
zijden bestaanden wensch om de gemeen
schappelijke politieke taak in vertrouwelijke
overleggingen te verrichten. De besprekin
gen van de laatste dagen waren gedragen
door het vaste vertrouwen in den gelukki
gen voortgang van den oorlog en 'nebben
de volle eensgezindheid van de leidende
staatslieden over de grondslagen van de te
volgen politiek op nieuw bekrachtigd.
L o Ti d e n, 16 Aug. (1\) Ir. het lager
huis deelde lord Cecil mede, dat om alle re-
don te ontnemen aan het voorwendsel, dot
van Dngelsche hosp'taolschepen misbruik
gemaakt wordt, de Engelsche regeering er
in heeft toegestemd, dat ieder schip een on-
zljdigen gecommitteerde aan boord zal heb
ben benoemd door de Spaansche vegeering.
De Prensche regeering heeft aan eene der
gelijke regeling hare goedkeuring geschon
ken in de hoop daardoor een einde te ma
ken aan de aanvallen op deze schepen;
maar eene steilig^j^zekering van de vij
andelijke regeerin^ns niet ontvangen.
Berlijn,16 Aug. (W. B.) De in het pu
bliek verspreide geruchten over de alge-
meene uitwisseling van burgerlijke geinter-
naarden tusschen Duitschland en Frankrijk
zijn helaas voorbarig. Wel is een voorstel
'van de Duitsche regeering om bij de inter-
neering van in hunne gezondheid verzwakte
gevangenen in Zwitserland ook met de bur
gerlijke geïnterneerden rekening te houden,
onlangs door Frankrijk aangenomen, het
geen aan een aanmerkelijk aantal burger
lijke geïnterneerden bevrijding uit de gevan
genschap zal brengen. Verdere onderhande
lingen over de uilwisseling van burgerlijke
geïnterneerden van land tot land zijn loo-
pende. Wanneer daarmee een resultaat
wordt bereikt, zal daarvan door de pers me-
dedeeling gedaan worden.
W e e n e n, 16 Aug. (W. B.) De pers-
commissie van het huis van afgevaardigden
heeft eenstemmig een voorstel-Steinhaus
aangenomen, dat de regeering uitnoodigt de
politieke censuur dadelijk of te schaffen.
Verder heeft de commissie een voorstel*
Zenker aangenomen, dot de regeering ver
zoekt dodelijk een voorstel in te dienen lol
wettelijke regeling van de militaire censuur.
Londen, 15 Aug. (R.) De minister
Long heeft een wetsontwerp ingediend tol
instelling van eene regeeringscontrole op
het opsporen en de productie van petroleum
in Groot-Brittannie. Hij verklaarde, dat, al
was het onze eerste plicht olie te krijgen uit
andere landen, daarnaast do vraag bestond
of het mogelijk is de voorroden «n het eigen
land te ontwikkelen. Eene door de admirali
teit benoemde commissie heeft eenigen van
de hierbij te berde komende vragen onder
zocht en heeft de meening uitgesproken, da!
het zeer waarschijnlijk is, dat er gedeelten
yan het land zijn, waar de olie aanwezig is.
P e t r o g r q d, 16 Aug. (R.) De beurs-
courant meldt, dat de regeering. besloten
heeft de keizerlijke familie naar Bolok in
Siberië over te brengen. De kwestie van de
verplaatsing begon een onderwerp van debat
uit te maken ongeveer een 14 dogen gele
den, toen de regeering kennis kreeg van een
beweging om den e*-czoor te bevrijden
Petersburg, 16 Aug. (Havos). De
nieuwe minister van financiën en zijn raads
man Bernatski maken een programma up
om de financiën en de economische voort
brenging van het land te herstellen. Zij heb
ben op het oog de invoering van directe be
lastingen en van handelsmonopoliën. Inzon
derheid bestudeeren zij de muntkwestie en
die van het crediet in het buitenland.
De vrijheidsleening heeft meer don
milliard roebels opgebracht. De beleggingen
in de spaarbanken waren op 16 Juli
5.204.213.000 roebels. Verder zijn door tus-
schenkomst van de spaarbanken voor
1.807.313.000 roebels aan staatsschuldbe-
wijzen verkregen
Verspreide Berlohten.
Een b e 1 a n g r ij k legaat.
De handeUraad v. Friedlander-Fuld, te
Berlijn overleden, heeft een legaat van 3
millioen Mark vermaakt tot stichting van
een instituut in Ober-Silezië, waaruit hij af
komstig is. tot kolenopsporing en onderzoek
en opboringen van steenkolen.
Annie Be sant geïnterneerd.
Den T6en Juni j.l. werd, naar de „Timet
of India" meedeelt, door het gouvernement
van Madras in eon pers-communiqué mede
gedeeld, dat het ten aanzien van mevrouw
Annie Besant, de bekende theosofe en voor
vechtster van Home Rule voor Britsch-
Indië, en de heeren Arundale en Wad ia,
den volgenden maatregel heeft getroffen.
Het is hun verboden eenige samenkomst
bij te wonen of daaraan deel te nemen,
lezingen of redevoeringen te houden en
eenig. eigen geschrift of door hen opgestelde
rede openbaar te maken, of te doen open
baar maken. Hunne briefwisseling wordt
onder censuur geplaatst en zij moeten, na
Sómmige menschen kunnen niet buiten
elkaar en niet met elkaar leven.
Bom an
van
Karamatl.
28
Voordat ze 't weet, heeft jonge man een der
zware koperen coupes van onder den spiegel
ggegrepen.
j ?»E'ci dan!' sist hij tusschen zijn tanden en
t metaal vliegt met een zwaai iu de richting
van zijn rechterslaap.
Met een wilden kreel vlic-«l Stephanie van
e sofa op, slaat met alle kracht tegen den
opgeheven arm aan en doet de coupe rake
lings langs Theo s hoofd in den spiegel terecht
komen Rinkelend vallen scherven en coupe
op t vloerkleed.
Stephanie heeft een oogenblik noodig om.
haar gemoedsevenwicht le herstellen: dc
apotheose was nog verrassend. Heerlijk
domme jongen, denkt re. Onwillekeurig valt
haar blik op den verminkten spiegel. Het witte
bout. van den achterkant en de barsten en
scheuren grijnzen liaar tegen. Haar Ooslersch
bijgeloof fluistert van een slecht voorleeken.
p^n flitst haar de gedachte aan stoornis door
hoofd. Neen: 't is alles rustig. Hoe zou haar
ïen.ar.d hebben kunnen hooren of zien?
1 Boudoir is gesloten, voor deur en vensier
hangen zware gordijnen. Er is niemand in
huis, behalve zij en Theo de meid heelt
haar „uilgangsavond" 't was alles vooruit
erop ingericht.
Dat alles te voelen en te denken kostte wel
licht een paar seconden tijds. Daarna eerst
neemt de toestand van den ongehikkigen jon
gen man bij haar al haar aandacht in beslag.
Hij is in elkaar gezakt en ligt met hoofd en
rug slap legen haar aan geleund: als ze een
stap terug deed, zou hij languit over den
vloer komen te liggen. Ze merkt op, dat hij in
zijn val het fraaie Japansche schermpje onder
den spiegel heeft omvergehaald t is geluk
kig onbeschadigd dat zijn boord en das
schromelijk wanordelijk doen en dat hij z.oo
nietsTcnap is met dat bleeke gezicht, de oogen
toe en enkele hanen over zijn voorhoofd han
gend.
Hij is blijkbaar in zwijm gevallen. Arm
kind! IIoc zal ze hem van zijn plaats krijgen?
Ze moet zien- hem alleen te versjouwen. Zie
zoo. daar ligt hij ten minste niet meer tegen
haar becnen aan in die zollc houding. Ze legt
hem, handig manoeuvrecrend, zoo zacht ze
kan tegen de sofa aan. Zoo, nu haar zakdoek
voor den dag gehaald, wat eau de cologne er
op kom, van die fijne maar uit dien flacon
op 't hoekplankjc toch „sajang"! Over
voorhoofd en wangen van den wezenlooze
wrijft ze een paar maal 't geurige vocht. Dan
kijkt ze even naar dc uitwerking van haar
pogen, naar achter doorzakkend in haar ge
knielde houding, schikt. Thco's das en over
hemd terecht he, dat hinderde haar!
strijkt zijn verwarde lokken in de hoogte en
wil juist hel wrijven mei eau de cologne her
vatten. als dc patiënt de oogen opslaat.
Onmiddellijk-daarop, zwak en klagend:
„Ma, is u daar?."!
Een vleug van een glimlach op Stephanie's
mond. oogenblikkelijk weer verdwijnend.
Ernstig, schier moederlijk zegt ze:
„Ik ben 't, mijn jongen.*'
„Wie?"
„Stephanie, hoor je 't niet aan mijn istem?"
„O".
Dan sluiten zich de oogen weer even. Als
na een oogenblik bezinnens, helder en duide
lijk, en weer met uitdrukking in dén blik
nu strak op Stephanie's overhing-: nd gelaat
gericht— zegt Theo:
„Stephanie, wat is er toch gebeurd?... O, ik
weet 'l, nee', ik weet al-les.-./'
Hij kijkt rond en ziet zijn werk van daar
even. Hel bloed stijgt hem naar de wangen.
11ij slaat op, maar Iaat zich dadelijk weer op
de sofa vallen.
„God, wat ben jk duizelig-. Mijn hoofd
barst..."
„Hier, neem wat eau de cologne."
Werktuigelijk neemt hij hel hem toegesto
ken zakdoekje aan, msar laat de hand weer
zakken, waarin lui 'l aangenomen heeft.
Angstig statu-! hij naar Stephanie, die inmid
dels iT;ia-i hem is'komen zitten-, Zij begrijpt de
vraag in zijn-oogen:
,.'1 Is niets, hooiN*. lk ben niet boos."'
i Laatste mol neergeslagen blik, hall' van hem
afgekeerd.
Theo grijpt haar hand.
„En alles wat er gebeurd is, alles,..?''
Nauw hoorbaar, ruischl 'l antwoord als
door een waas van schaamte:
„Ik vergeel' je alles. Omdat;., ik'van je
houd, Theo."
Theo herleeft. Hij is de oude weer, bruisend
van hartstocht. Ilij drukt haar hand tegen
zijn lippen:
„O, Stephanie Stephanie, je maakt me ziels
gelukkig.Dc oudere blijft voor zich kijken.
Diep weemoedig klinkt haar toon, als ze ant
woordt:
„Wat geeft 'l mij? Wc kunnen elkaar toch
niet toebehoortn.'Dan verbergt ze haar ge
laat plotseling in beide handen cn laat het
hoofd legen dén zijkant der sofa rusten, zacht
schreiend.
„Waarom niet?'' zegt Theo vurig. Dan na
een oogenblik wcifclens, legt hij zijn cene
hand op haar schouder en fluistert:
„Zullen we vlu hlen? Ver hier vandaan?
Stephanie ziet hem vol aan, als verrast en
met hernieuwde hoop:
„Meen je dat? Waarheen?"
Voordal 't antwoord over Thco's lippen
komt, trekt hel visioen van ai 'l doorleefde in
de laatste maand met wondere snelheid, maar
helder en scherp omlijnd, langs zijn geest.
Hij ziet zijn thuiskomst bij Elsa na "t eerste
onderhoud mei Stephanie, denkt aan dg stille,
schuchtere- klachten over zijn vreemd ge
drag zijn opgewondenheid als hij over haar
spreekt, zijn buien van afgetrokkenheid, zijn
ongewoüi- norschheid en barsche uitvallen
over nietigheden,-dan Elsa's zwijgen, haar
dagelijks zichtbaarder Jbleckheid, den in-
drocvigcii opslag van haar groqte, sprekende
oogen, waar hij naar van werd en dan kor
zelig; dan hunne verwijdering, mei den dag
ernstiger; dc tooncelen met zijn moeder, haar
verwijten, zoo volkomen ad rem, zijn woede
daarop; dan beider hardnekkig zwijgen o,
die gezamenlijke maaltijden, welk een marte
ling waren voor alle vier de deelnemers!
Hij voelt nog eens de uil werking der opgeu-
taal van die beide vrpuvyen, en dc betere
mensch in hem siddert van wroeging over
de bezoedeling barer heilige liefde. Dan door
leeft hij nog eens ziin onderhoud inet mevrouw
Victor, haar ronde woorden over «ijn dwaas
heid. Zijn „dwaasheid"? Waar bemoeide 't
mensch zich mcc?t Zc dorst haar, die hij zoof
hoog vereerde, een harteloozc avonturierster
■noemen! Haar, zijn Stephanie, die fijn be
schaafde, edelaardige vrouw, zijn vriendin!.*
En toch, zou 't.. Och, onzin, zotteklapl
En alles zonk weg, als peilloos diep in de
zwijmeling van zijn hartstocht: de stem van
zijn geweten stierf weg ak die van een vee<
gen drenkeling in 'l geloei van den orkaan. 1
„Laten we naar Engeland gaan, dadelijk.^
Hij dacht er niet aan, dat hij geen geld bij
zich had en niets bij zich droeg dan hel goed*'
dat hij aan 't lijf had. Maar zij had verder^
gedacht. Reeds lang had ze plan Bcrkcndant
te verlaten, zoo mogelijk met Theo. Haan
„honnne d'affaires", een advokaal op zekererf
leeftijd in Den Haag een oud vriend, met
wien zc zeer wel was had 't een en ander,
voor haar geregeld. Al wat ze nog aan kapi
taal bezat was in comptanten omgezet: 't lag
vlak bij de hand in 't kleine lessenaartje irf
den hoek een groote twintig duizend aan
Engelsch papier. 'L Weinigje, dat nog te
regelen viel na haar vertrek zou wel terecht
komen, 't Huis, dal ze bewoonde, was een
huurhuis, en dc meubels... Bah, laat ze er wat
schade bij lijden: ze had wal voor haar plan
netje over. En 't schandaal te Berkendam. als
men wist dat ze er „met de' jonge' Van Kla-
renbeêk van door" was? Ha, ha, ze lachte
er om: wat konden haar die provincialen nog
schelen t Ze zou 't gat nooit meer terug zien.
In Engeland zou ze de vrijheid tegemoet
Zc zou er Theo zoo lang bij zich kunnen heb*,
ben, als ze zelf verkoos. Die typische goeid
luitjes te Berkendam, wat zouden ze opkijkcm
Nee' maarl
fWordt Tervolgd.!
