N*. 71. Tweede Blad.
16'* Jaargang jr
DE EEMLANDE R".
Zaterdag 22 September 1917.
BINNENLAND.
FEUILLETON.
't Winkeltje.
Hoofdredactie»
MARIE VAN VERSENOAAL.
M< O. VAN SCHAARDENBURO.
Uitgevers: VALKHOPP Co.
A BONN KM K NTS PU IJS:
Per 8 maanden voor Am«r6loorlf -50«
Idem franco per post2.00.
Per week <met gratis verzekering legen ongelukken)* 0.14.
Afzonderlijke nummers*0.05.
Wekelijksoh bijvoegsel nDt llollandtdie Huisvrouw'' (onder
redactie ven Théièse Hoven) per 8 mnd. 50 ets.
Wekelijksch bijvoegsel WtreldrtvUe" per 3 mod. 52 els.
Bureau: Arnbemsche Poortwal, hoek U trecb tschestr.
Intercomm. Telefoonnummer 66.
PK US DEB AD V EBT EN Tl ËN:
VaD 1—-5 regels «i f 0.80.
Elke regel meer it 0.15*
Dienstaanbiedingen 1—5 regels M 0.50.
Qrooto letters naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrijf bestaan zeer voordeelige bepalingen
tot het herhaald advorteeren in dit Blad, bij abonnement.
Eene oiroulaire, bevattonde de voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
Vacature Eerste Kamer.
Den derden October a.s. zullen de Prov.
Staten van Noord-Holland vergaderen ter
vervulling van de Eerste Kamer-vacature,
ontstaan door het overlijden van piof mr. H.
L. Drucker. Naar% wij vernemen zai de vrij
zinnig-democratische Statenfractie voor deze
vacature candideeren prof. dr. D. var Emden
liit Amsterdam.
Inlijving; inilitlelichtiiig 191N.
In het tijdvak van 22 26 October 1917
zal worden ingelijfd gedeelte van de ge
tallen der dienstplichtigen van de lichting
1918, toegewezen aan het regiment genie
troepen (hieronder niet begrepen zij die zijn
bestemd voor opleiding tot m+licien-telegra-
fist of thelephonist of voor den motordienst.
De inlijving van het overschietende XA ge
deelte dier dienstplichtigen zal vermoedelijk
einde Maart of in April 1918 plaats hebben.
Ten aanzien van mili ieplichtigen, behoo-
rende tot het regim?nt genietroepen (hier
onder niet begrepen zij die zijn bestemd
voor opleiding tot rhil.-telegraprist of tele
phonist of voor den motordienst) die in het
genot zijn van uitstel van eerste oefening tot
het tijdvak waarin de dienstplichtigen der
lichting 1918, toegewezen aan het regiment
genietroepen, moeten worden ingelijfd,
wordt dit uitstel geacht te zijn verleend tot
het tijdvak waarin het overschietend ge
deelte van de dienstplichtigen dier Ijchting
toegewezen aan het regiment genietroepen
zal worden ingelijfd.
Voor den dienst in Ned.-Indië ziji) be
stemd
J. J. Knoop, te 's Gravenhnge, voor adspi-
rant-ingenieur bij den dienst der S.S.
J. Ph. van Dalsum te Hof van Delft; B. B.
C. Felix te 's Gravenhage, beiden voor ads-
piranl-ingenieur bij den waterstaat en
's lands burgerlijke openbare werken.
Nederland an da oorlog.
Veevoeder.
Het Bureau voor Mededeelingen in zake
voedselvoorziening meldt:
De minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel heeft de Regeeringscommissarissen,
het Toewijzingsbureau voor Veevoeder en
de Veevoederbureau's- uitgenoodigd meer
voeling te houden en, voor zooyeel noodig,
te zoeken met de leidende landbouworgani
saties ten einde voor het vervolg de land
bouwers beter in te lichten ten aanzien van
vermeende grieven hunnerzijds en hun dui
delijk te maken, waarom bepaalde maatre
gelen, die niet aangenaam zijn voor de boe
ren, noodzakelijk zijn, opdat aldus het weder-
«ijdsc'h vertrouwen worde versterkt en bij de
landbouworganisaties de lust tot medewer
king worde verhoogd. Aan de Veevoeder
bureau's is meer in het bijzonder verzocht
bij de toewijzing van de hoeveelheid graan,
die aan de boeren wordt gelaten, er, met
inachtneming der bestaande voorschriften,
ernstig naar te streven, dat de verschillende
bedrijven in stand blijven en de productie
van granen, peulvruchten en andere voor de
voeding van mensch en dier onontbeerlijke
gewassen zoo hoog mogelijk wordt opge
voerd.
De srr«eve« «Ier ltoeren.
-- Het Bureau voor mededeelingen in zake
voedselvoorziening deelt ons het volgende
mede.
In den laalslen tijd heeft zich in den boe
renstand ecne groote ontevredenheid geopen
baard. Verschillende klachten werden geuit
en met name de boeren op de zandgronden
achten zich door sommige regecringsmaatrc-
gelen ten zeerste verongelijkt.
Het is natuurlijk niet te ontkennen dat de
boeren op het zand een veel moeilijker be
drijf hebben dan hun vakgenooten op de klei.
Maatregelen die door de laatsten zeer snel
zijn te dragen kunnen inderdaad voor de
zandboeren moeilijkheden medebrengen. Met
name de inbeslagneming van de rogge treft de
zandboeren veel zwaarder. Voor hen toch is
de. rogge niet alleen een product van den bo
dem, maar tegelijk grondstof in bet bedrijf. Zij
gebruiken de eigen geteelde rogge, behalve
voor het bokken van hun brood, ook als vee
voeder. en het met de rogge gevoederde vee
moe' hun voor een groot deel de mest bezor
gen dié dc zandgrond zoozeer noodig heeft,
ja niet missen kan. Minder natuurlijke mest
tref' de zandgrond te meer, indien gelijk
thans de kunstmest schaarsch en duur is
en ook het veevoeder in het algemeen moeilijk
te krijgen en zeer prijzig is.
De meerdere bemesting, die de zandgrond
noodig heeft, maakt de produktiekosten hoo-
ger dan voor dc kleigronden. Zoodoende kan
de prijs van het graan, waarmede de kleiboer
goed zou kunnen uitkomen, het bedrijf van
den zandboer niet loonend maken. Geklaagd
werd dan ook, dat de prijzen die de Regeering
had vastgesteld voor granen onvoldoende wa
ren.
Evenwel, deze prijzen zijn vastgesteld in
overleg met de door de landbouworganisa
ties zelf gekozen commissie voor de prijsbe
paling. Voor middelmatige kwaliteiten zijn
deze prijzen trouwens door de vertegenwoor
digers der landbouwers aanvaard. Intusschcn
moet de Regeering er op bedacht zijn den uit
zaai van granen voor 1918 zooveel mogelijk
te bevorderen. Daarom zijn thans de voor 1918
gegarandeerde prijzen verhoogd met f 22 voor
rogge, f 21 voor tarwe en f 18.50 voor gerst.
Deze prijzen zijn vastgesteld in overeenstem
ming met het advies der Prijzencommissie,
waarin vertegenwoordigers der verschillende
boerenorganisaties zitting hebben.
Ook aan andere wenschen der boeren is dc
Regeering tegemoet gekomen. Geklaagd werd
over dc duurte en de slechte kwaliteit van
het veevoeder, dat verstrekt werd in ruil voor
het graan, dat de Regeering in beslag nam.
ïn dit opzicht is mede, door den volstrekt on
voldoenden aanvoer van overzee, de toestand
aanmerkelijk gewijzigd. Er was inderdaad een
minder juiste verhouding ontstaan tusschen
den prijs dien de boer voor zijn goed graan
kreeg, en wat hij zelf moest betalen voor het
hem verstrekte veevoeder, dat niet steeds van
dc beste kwaliteit kan rijn. Thans is besloten
den prijs van het te leveren veevoeder te be
rekenen in verhouding tot de voederwaarde
tegenover het product, dat de Regeering in
bezit neemt.
Ook tegen vervalsching van veevoeder op
dc vrije markt een derde grief der boeren
zal met kracht opgetreden worden. In dit
opzicht zijn ergerlijke dingen voorgekomen.
Gelijk reeds werd medegedeeld, heeft de
Minister van Landbouw, Nijverheid en Han
del nu het Landbouwproefstation opgedragen
het veevoeder dat in den handel is te con-
Iroleeren. Tegelijk wordt overwogen den
zandboeren meer veevoeder te verschaffen.
Een rantsoeneering van het veevoeder is noo
dig. Komt er weer veevoeder aanv dan zal
dit ir de eerste plaats ter beschikking, van de
zandboeren komen. Bovendien wordt overwo
gen dc gemengde bedrijven op de klei een
grooter deel van hun veevoeder te doen af
staan dan de zandboeren, om aldus meer vee
voeder voor de zandboeren in handen te krij
gen. Door deze en wellicht nog andere maat
regelen, zal cr naar gestreefd worden, ten
opzichte van het veevoeder de gelijkheid te
betrachten.
Ten slotte wordt nog overwogen meer en
goedkooper kunstmest aan de zandboeren te
verschaffen.
Tracht de Regeering aldus, aan, als billijk
erkende grieven der zandboeren tegemoet te
komen aan één wensch, hunnerzijds met
klem tot uiting gebracht, zal niet voldaan kun
nen worden. Verlangd wordt, dat den boeren
een deel van hun graan zal worden gelaten
om zelf hun brood te kunnen bakken. Ja, men
gaat nog verder: in een dorp waar tot nu
toe geen graan werd verbouwd, willen de boe
ren daartoe wél overgaan, er zijn geschikte
graangronden, mits de Regecring de zeker
heid geeft, dat de verbouwers een deel van
hun graan zullen mogen behouden voor eigen
gebruik.
Aan deze wenschen kan niet worden vol
daan. De Regeering wil al het mogelijke doen
om de graanbouw te bevorderen, maar zij
moet daarbij den eisch stellen, dat dc produc
tie len goede zal komen aan het geheelo
Nederlandsche volk. Liet zij de boeren een
deel van haar graan houden voor eigen brood,
dan zou juist ten aanzien van het voor
naamste volksvoedsel onbillijkheid worden
betracht. Bovendien zou mijn, aldus hande
lende, dc broodvoeding van bet geheele Neder
landsche volk zeer bcnadcclen. Wij maken nu
eenmaal een abnormalen tijd door, beter ge
zegd, wij doorleven dc ernstigste crisis, wat
de voeding betreft, die een volk beleven kan.
Van overzee is de aanvoer geheel stopgezet,
en onze binnenlnndsch»» grnnnproduclie is bij
lange na niet voldoende om ons volk le voe
den. Wil het Nederland 'b" volk verzekerd
zijn althans dezen winter brood op tafel te
hebben, dan is het noodig gebleken oenerzijds
meel le gebaiiken, dat in normale omstandig
heden niet voor broodberciding wordt gebe
zigd, anderzijds een rantsocnccring van brood
in te voeren; zelfs is het aanvankelijk, zckch'
niet tc ruim toegemeten rantsoen reeds moeten
verminderd worden.
Onder deze uiterst moeilijke omstandighe
den moeten de boeren inzien, dat aan hun
wensch niet kan voldaan worden. Wat het
zwaarst is, moet het zwaarst wegen. Dit gold
reeds vóór het inbeslagnemen van de roggen,
dc voeding van den mcnsch moest gaan vóór
de voeding van het vee, hoezeer ook van rc-
geeringswege het-belang eencr goede veevoe
ding wordt erkend. Evenzoo moet oo.k ten
aanzien der broodvicding het algemeen be
lang gaan vóór dat van den boer, hoezeer ook
van Rcgccringswege wordt erkend, dat het
voor den boer hard is zijn uit eigen geteeld
graan zelf bereid brood tc moeten missen. liet
kan nu eenmaal niet anders. Dc Regeering kan
niet toestaau, dat de eene helft van het volk
die evenzeer arbeidt voor algeraeene behoef
ten, zich moet tevreden stellen met en be
perkt rantsoen brood dat uit geipcngd meel is
vervaardigd, erwijl dc andere helft volop
brood van eerste kwaliteit zou hebben. Trou
wens liet men bet laatste toe, werd den boe
ren toegestaan graan te houden voor eigen
brood, dan zou daarvan het gevolg zijn dat
minder graan beschikbaar kwam voor de voe
ding van het overige volk, zoodat dit een nog
kleiner rantsoen brood dan nu zou kunnen
ontvangen of wel zich met brood va mindere
kwaliteit dan nu zou moeten tevreden stellen.
Eten de boeren zuiver tarwebrood, dan blijft
voor de anderen beschikbaar minder tarwe
meel en naar verhouding veel meer aardap
pel-, mais-, en gcstemecl. Hun brood zou klei
ner of aanmerkelijk slechler worden en waar
schijnlijk alle beide.
De boeren moeten begrijpen dat zij het
graan leveren als gevolg van hun noesten ar
beid, maar dat hun bedrijf niet mogelijk is
zonder velerlei anderen, niet minder herden
in even onmisbarenarbeid. De verschillende
deelcn van een volk zijn evenzeer nuttig, cn
de gemeenschap heeft hun aller arbeid noo
dig. Maar dan moeten ook, als de nood gaat
nijpen en allerwege zuinigheid met de meest
noodzakelijke voedingsmiddelen moet worden
betracht, dc moeilijkheden cn de lasten het
deel van allen zijn, onverschillig wclko hun
taak is in het geheel van den arbeid.
Bro><^d in restaurants.
Het Bureau voor Mededeelingen in zake
voedselvoorziening herinnert er aan, dat,
mét het oog op de schaarsdhte aan brood
koren, het verstrekken van brood bij de maal
tijden in de café's en restaurants verboden
is. Het is volstrekt noodig, dat aan dit ver
bod de hand worde gehouden en het pu
bliek kan daartoe zelf krachtig medewerken
wanneer het, indien prijs wordt gesteld op
brood bij den maaltijd, zelf wat brood of be
schuit medebrengt.
STA ATSLOTERIJ.
I>e hoogste prijzen «Ier 5. klasse»
TREKKING VAN 21 SEP!'
r liJ.r.JUO: 2772.
f 10003625 8196 11987.
r .106:3009 3823 19138 19721
1 200:4112 11313 19669.
f 100 569 CU 4131 5316 5179 :C-5'J 11833
17390 18306.
PRIJZEN VAN r 70.-.
62 108 158 517 753 908 991 1121 1161 1166
1263 1656 1671 1893 1970 1975 2007 2029 2089 2219
2273 2575 2782 2928 3081 3268 3303 3579 3629 3052
3825 3910 3994 4091 4146 4159 4194 4416 4119 -)546
4618 4738 4998 5121 5371 5345 «511 5557 5567 5679
5816 5872 5970 0032 6016 6152 6310 6361 6460 6182'
6507 6515 6561 6568 6661 6702 6970 6979 7017 706W
7216 7241 7300 7376 7436 74T2 7765 7791 7888 8016
8179 8153 8657 8711 8818 8902 8952 8967 9082 9203
9322 9369 9555 9618 9625 9739 9771 10023 102lflfj
10560 10562 10V05 10851 10987 11036 11062 11209
11298 11556 11783 11953 12177 12511 12561 12933
12965 12968 13136 13266 13321 13195 13625 13663
14006 14153 14167 11199 14226 11273 11316 14113
11723 11731 11952 11901 15321 15370 15108 15112
15812 15881 16319 16363 16679 16815 17311 17317
17302 17413 17449 17520 17565 17820 18101 18201
18117 18115 18520 18913 19131 19175 19186 19509
19920 20080 20111 20205 20330 30152 20J55 20556
20605 20704 20828 20837 20989
NIETEN.
78 120 135 112 119 260 287 320 337 117
605 669 691 725 761 817 855 865 878 88(1
918 1011 1188 1351 1421 1125 1119 1153 1539 1567
1580 1581 1617 1618 1715 1755 1760 1807 1816 1812
1850 1908 1983 1989 2076 2101 2155 2205 2207 -.210
2221 2312 2319 2355 2100 2111 2152 2153 2169 2186
2487 2513 2538 2651 2705 2736 2717 2753 2762 2777
2826 2877 2927 2939 2918 2980 2981 2993 2997 3031
3108 3135 3256 3296 3311 3121 3172 3519 3519 3531
3578 3581 3860 3876 39.83 3983 1003 1004 4023 1092
4162 4173 1225 4261 4353 4.876 4435 4487 4495 1509
4525 4535 4538 4584 4699 4843 4923 1953 5047 5107
5128 5212 5215 5227 5263 5295 5321 5.743 5386 5543
5636 5721 5737 5878 5918 6016 600 6070 6127 6163
6178 6181 6186 6222 6279 6317 6388 6116 6117 0314
6541 6513 6578 6610 6717 6720 6721 6751 6768 6/82
6879 6891 6909 6916 6905 6968 7091 7137 7161 7160
7230 7216 7303 7389 7451 7455 7500 7507 7510 7518
7576 7616 7628 7616 7688 7711 7722 7777 7795 7639
7900 7954 7977 8024 8011 8018 8096 8136 8138 8705
8220 8269 8310 8316 8333 8312 8374 8100 8502 856»
8579 8607 8654 875 1 8795 8799 8911 8986 9U13 9094
9235 9256 9269 9291 9388 9397 9433 9136 9143 9159
9467 9511 9515 9637 9696 9803 9815 9837 9089
10046 10095 10098 10100 10IO2 10137 10119 10105
10210 10238 10337 10398 10464 10508 10588 1059S
10602 10621 10651 10700 10822 10819 10859 16874
10906 10960 11229 11248 11358 11375 11518 11627
11671 11895 12028 12041 12063 12065 12126 12131'
1210S 12202 12208 12219 12292 12332 12367 12381'
12428 12157 12468 12563 12639 12689 12698 12733
1273» 12840 12858 12874 12935 12975 13050 15U06
13102 13105 13184 13198 13208 13351 13363 13100
13138 13187 13488 13558 13608 13615 13616 13621
13612 13663 13735 13SOO 13832 13831 13904 13928
13916 14061 14095 11135 11229 11250 14268 11279
14299 14351 14359 14364 11411 14416 14113 14482
14511 14607 11785 14792 15015 15026 15073 15070
15080 15081 15083 15092 15105 15153 15183 15189
15191 15281 15287 15303 15313 15315 15368 15421
15431 15590 15601 15616 15621 15653 15673 13861
15866 15915 15938 1G00G 16079 16086 10147 16178
10179 16260 10316 10315 16520 16528 10390 1 '4630
160-18 10058 16707 16843 16868 16928 10905 1601/3
16975 10983 17005 17014 17071 17073 17182 17211
17296 17303 17305 17308 17341 17381 17383 17110
17502 17556 17585 17621 17670 17078 17751 17VD6
17872 17981 18034 18060 18088 18113 18147 18177
18183 18230 18318 18320 18365 18387 18602 18607
187-13 18787 18838 18812 18877 18881 18979 18988
18993 19022 19032 19106 19189 19387 19100 19171
19491 19561 19567 19638 19660 19710 19923 19032
19991 20058 20068 20065 20008 20078 20080 20096
201r-3 20180 20191 20268 20294 20315 20391 20395
20112 20132 20404 20466 20108 20495 20507 20527
20596 20623 20626 20079 20082 20089 20727 20757
207"2 20781 20872 20931 20915 20918 20008
5e Klusse 3e Lijst 1822 m. f 70 m. z. 1823 nu
f 704847 en 20893 m. z. met f 70.
Titels moet men niet onderschatten; zon
der deze zou men bij ontelbare menschen
noch hun bekwaamheden noch hun verdien
sten weten Le .ontdekken.
Roman
door
Thérèse Hoven.
Nee! dal niet... ze graaft met der handen...
en ze ploetert en., ze vindt niets en ze is half
dood van angst.
Die ellendige oorlog ook... Och! Jeetje... ze
weet zich geen raad... Als ze eens een liedje
zong? Dat helpt tegen dc dieven.
Wacht, een Speenhoffie! dat heeft zc onder
laast in een grammephoon gehoord... op een
koperen bruiloft...
Midden in den nacht klinkt een schorre
3 tem:
Bij mijn leven was ik gierig
Leefde ik meest van korstjes brood.
Zoo te leven is plezierig...
M ant dan ga je schatrijk dood.
Dat is haar lievelings-complet, daar plagen
ze der mee, omdat ze nou niet van den rejalen
kant is...
Hoc is 'l nou ook al weer verder?
Zc weet 't niet, ze is weer zoo raar... en ze
.▼alt en gilt...
Den volgenden ochtend schellen de hakker.
de melkboer en de postman te vergeefs, er
wordt niet open gedaan en, als mevrouw, die
eindelijk wakker wordt van dat „onzinnige
luiden'" na haar eerst herhaaldelijk geroepen
te hebben, eens gaat kijken of Nelia zich ook
verslapen heeft, vindt ze het kamertje leeg.
Zou ze dan toch beneden zijn?
Mevrouw daalt, al zuchtende, de trappen af
de keukendeur en dc tuindeur staan open.
Haar eerste gedachte is aan inbrekers, dan ziet
zc op den grond, achter in den tuin, een on
bewegelijke gedaante... Hè, hoe griezelig!
't Zal Nelia wel zijn... wie anders? Maar
Mevrouw is geen heldin en roept haar man,
al is bij ook geen held, maar met je beiden
heb je toch lichr meer moed dan alleen.
Als meneer Van Hees aan de roepstem zijner
echtvriendin voldaan heeft en op de hoogte
van de zaak is gesteld, gaan ze samen kijken
en vinden ze het anders zoo kittige keuken
meisje in een dcplorabelen toestand.
Ze ligt met een verwrongen gezicht voor
over op den grond en houdt een sigarenkistje
in de handen geklemd.
„ICun je me helpen haar binnen le bren
gen?" vraagt meneer, maar mevrouw vindt 't
vies., en stelt voor om den dokter le lelepho-
neeren.
Deze constateert een zenuwtoeval...
Als hij haar bijgebracht heeft, brengt de
patiënte enkel wartaal uit, dan plotseling richt
zij zich op, slingert hem allerlei verwijten en
scheldwoorden naar 't hoofd**en wil hem te
Iij4
„Dief, moordenaar, geldsteler..." zijn nog
wel de zachtste termen, die ze gebruikt; ze
wordt hoe langer hoe heftiger in haar taal en
gebaren... en, nu zonder dat ze hem vertelt
wat haar scheelt, maakt de dokter de jvare
4.a*nos« v
Zc.is waanzinnig en nog dien zelfden mid
dag wordt ze naar het gesticht in Loosduinen
vervoerd en opgenomen in de atdeeling der
onrustigen, gelijk het vergoelijkend heet.
Nelia is een der eerste slachtoffers van den
oorlogsangst, die als een demon zoo velen te
pakken heeft in'die dagen.
HOOFDSTUK IX
De Buurt-Sociëteit.
„Wat zeg jc?" vraagt juffrouw Cor, vcr-
bleekend. „Nelia van Mevrouw van Rees?
Ochl kom, daar geloof ik niets van...
„En toch is 't zoo," bevestigt de niet geloof
de. „Ze hebben der 's morgens dood in den
tuin gevonden, verpletterd onder een kist met
goud en, toen ze bij kwam, vloog ze den dok
ter en mevrouw en meneer en de heele fami
lie an!"
"„Maar, mensch, als iemand dood cn ver
pletterd is, kan die niet meer bijkomen, laat
slaan iemand aanvliegen."
„Nou ja, ze was niet hartstikken dood, ze
had zoo iets van een flauwte of een beroer
te.'
„En lag ze in den tuin?"
„Ja, heusch... ze schijnt 's nachts stilletjes
in den tuin te rijn gegaan, met een kist goud...
„Een kist goud!" herhaalt juffrouw Cor, met
een minachtend schouder ophalen. „Ze was
toch geen lid van een dievenbende of zoo? Jc
hoort tegenwoordig zooveel raars...
„Wie weet? 't Was wel altijd een rare
„Ze had een slecht humeur, maar je moest
toch om 'r lachen... en zoo iets had ik toch
niet achter haar gezocht."
Het geval van Nelia wordt dusdanig in alle
richtingen uitgesponnen, dat er nauwelijks Iets
yan de waarheid overblijft. In ,/t .Winkeltjes-
door een spotvogel in d c buurt-socic-
t c i t herdoopt, wordt er druk over gerede
neerd cn er komen zóóveel dergelijke gevallen
bij, dat het wel schijnt, alsof de helft van bet
mcnschdom, zelfs in de neutrale landen, krank
zinnig is geworden door"oorlogs-angst en als
of zelfmoord,.als uiting van dien angst, een
algemeen verschijnsel is.
Juffrouw Cor trekt 't zich vrceselijk aan en
heeft er ook oen tikje van beet, zooals haar
zuster beweert, die veel verstandiger is cn dc
zaak van den goeden kant beschouwt.
„Wij hebben, op alle manier, toch geen re
den tot klagen," zegt zc als Cor, voor den zoo-
veelsten keer, over de ellende van den oorlog
begint. „Als je nu eens even vergelijkt met hoe
wij cr voor stonden, en nu? - Slapeloozc
nachten omdat ze in Frankrijk schieten?
Daar hebben wij immers geen hinder van, wij
hooren 't niet. Weet je, wat jc uil den-sbnp
houdt? Wissels, die vervallen, zoodal 't fail
liet je. om zoo te zeggen, van alle kanten aan
grijnst. Oudbakken goed, waar je geen raad
mee weet; heele ochtenden en middagen, dat
cr geen mensch komt met een degelijke be
stelling; avonden, dat jc niets in je kas vindt
als een paar dubbeltjes en wat centen. En
geen vooruitzicht op verbetering! En de huis
huur, die je betalen moet, en je belasting en
jc gasrekening!
„Dat noem ik schrikbeelden en daar blijf je
door uit den slaap. Ik heb er ten minste me
nig nachtje door wakker gelegen, en jij net
zoo goed. Ik boorde je ledikant dikwijls ge
noeg kraken." q
„Jawel, dat was verschrikkelijk," geeft Cor
toe, „maar dit is zoo in "t groot. Als jc denkt
aan al die de jonge levens, die cr verloren
gaan, en aan al de flinke mannen, die ver
minkt en voor altijd ongelukkig zijn, en aan
al de huizen en dorpen, en steden zelfs, die er
verwoest zullm worden... hé, dan heb jc geen
rustig oogenblik." -
„Maar, dal is immers overdreven en dat
helpt niet. Als jij er nog wat aan doen kon,
maar dat\kan-je niet."
Cor kijk! haar zuster verwonderd aan, dan
vertoont zich een helder licht in baar oogen
en een glimlach om haar lippen cn fluistert
ze: „Ja, als ik eens iets kon doen, wij ramen,
dan. Wij hebben altijd alles samen gedaan-
Ze houdt even op, terwijl ze met schaamte
en verlegenheid bedenkt, dat er iets in haar
leven is, dat ze voor haar zuster verborgen
heeft gehouden, namelijk haar stille liefde
voor Jan Willem Vreugdenstein. den lamme
ling, die niet wilde.
Iiaar verlegenheid duurt niet lang., den
ken gaat zoo gauw. Hes merkt er niets van en
luistert nieuwsgierig, ten-id Cor, opgewekt,
vervolgt: „Dat moesten >s ru eens voor
nemen! Ilé ja, dat zou een l oost zijn. Wij
moesten elkaar beloven om ook iets le doen,
ter leniging van den nlgemeenen nood, zoo-
ais 't heet."
lies is teleurgesteld, ze had iets anders ver
wacht. „Och. meid," zegt ze, hoofdschuddend,
„cr worden overal slcun-coniih 's opgericht,
zelf dc Koningin bemoeit cr zich mee, maar
dal is niets voor ons. Laten wij nu maar eerst
maken, dal svij onze zaak er Koven op werken.
En dat wc het ontbrekende aanvullen, want
we zijn er; in de laatste jaren, niet op vooruit
gegaan. Om nu nog niet eens van onze klcc-
ren te spreken, wat ziet ons boeltje er uit. I Is
nu niet om te klagen, Cor, maar warempeltjes
waar, we hebben geen enkele fatsoenlijke paii
meer-, t
j. iftorai yeryolgd/j).
