STADSNIEUWS.
UIT DEN OMTREK.
C^acent ratio T»a bfidrijveai
Reeds geruimen tijd zijn bij de Rijks-
kolendistributie plannen in uitwerking tot
Concentratie in verschillende bedrijven zoo
als die reeds heeft plaats gehad in de bak
kerij. Daar men zich niet ontveinst dat der
gelijke concentratie een diep ingrijpen is
in het economische leven, gaat men bij de
'uitvoering der plannen slechts voorzichtig
en niet dan in de grootste noodzakelijkheid
te werk. In de eerste plaats, toen op de no
minatie de meelfabrieken, weldra zullen ook
volgen de steenfabrieken, waarna dan de
wasscherijen aan de beurt komen. Daarmede
zijn echter de concentratie-maatregelen
nog niet beëindigd. Zoo noodig zullen tel
kens nieuwe bedrijven in aanmerking komen
voor concentratie volgens reeds ontworpen
schema's, waarbij natuurlijk begonnen
wordt met de bedrijven, waarin door con
centratie de grootste brandstofbesparing te
bereiken valt.
Nog kon worden opgemerkt, dat slechts
in het uiterste geval de betrokken bedrijven
tot concentratie gedwongen worden. Aller
eerst wordt getracht het doel te bereiken
door overleg.
Hbld.
Maxim umpr ij s van Appelstroop.
De maximum prijs, voor welken appel
stroop zal mogen worden te koop aangebo
den of verkocht, zal bedragen: voor levering
aan den grossier 0.60voor levering aan
den winkelier 0.65voor levering aan
den verbruiker 0.78, alles per K.G.
Deze prijs gèldt niet voor appelstroop in
gedecoreerd blik.
In de hierboven bedoelde appelstroop
mogen zich geen andere bestanddeelen be
vinden dan appel- en perenstroop, verkre
gen door voldoende indikking, benevens
glucose- en bietenstroop.
Voor appelstroop, die andere bestand
deelen bevat, worden maximum prijzen vast
gesteld alsvoor levering aan den grossier
0.1714; voor levering aan den winkelier
0.20; voor levering aan den verbruiker
0.25, alles per K.G.
Begrafenis- van een Duit-
schen luitenant-vlieger. Op het
kerkhof te Huisduinen is ter aarde besteld
het stoffelijk overschot van den Duitschen
luitenant-aviateur Werner Joschkewitz, den
22en Augustus te Margate (Engeland) ge
sneuveld, drager van het ijzeren kruis. De
begrafenis geschiedde met militaire eer.
De met een zestal kransen gedekte lijkwa
gen werd begeleid door twee Duitsche offi
cieren en gevolgd door een aantal Neder-
landsche officieren van land- en zeemacht
en vier volgrijtuigen, benevens eene afdee-
ling matrozen. Onder het spelen van treur
muziek trok de stoet door de straten van
Den Helder, waar eene enorme menschen-
massa op de been was.
Aan de groeve sprak de kapitein ter zee
A Pieren, commandant van Hr. Ms. wacht
schip, een Duitsch predikant en een der
Duitsohe geinten\eerde officieren, waarna
een familielid uit Amsterdam namens de
moeder dankte.
Werving van arbeiders voor
het buitenland.
De N. R. Ct. gaf de vorige week een frag
ment uit een brief van onzen consul-gene
raal te Londen, aan den minister van bui-
tenlandsche zaken, waaruit bleek, dat de
hier te lande met name door E._ Gradon,
Willemskade 10, tp Rotterdam, voor werk
in Britsche fabrieken aangeworven arbeiders
waren misleid. Verdiensten van 4 5
^aren voorgespiegeld, loonen van 30 sh.
a 35 sh. worden betaald, de arbeiders had
den zich moeten verbinden zoolang de oor
log duurt in Engeland te blijven en geen
pogingen te zullen aanwenden terug te kee-
ren. Waar het kostgeld thans in Engeland
25 a 30 sh. bedraagt, zijn die arbeiders,
wier gezinnen hier bleven, zeer gedupeerd.
De T e 1. komt met een tegenhanger van
dit bericht en beweert, dat de Rotterdam-
sche politie beschikt over materiaal, waar
uit blijkt, dat de firma Cohen en Ossedrij
ver, Zwarte Hondestraat 3, door misleidende
voorwaarden arbeiders naar Duitschland
lokt. die dan in de munitiefabrieken moeten
werken. Onder de aldus aangeworvenen
zóuden ook metaalbewerkers zijn.
Een smokkelschip.
De douane-beambten te Hansweert heb
ben op het schip Oscar Eduard 250 KG.
smokkelwaar ontdekt, bestemd voor fraudu
leuze uitvoer naar Antwerpen. De schipper
Is gevankelijk naar Middelburg gebracht,
terwijl het schip in beslag is genomen.
Haver in stijfselvaten.
Een eigenaardige ontdekking is door de
Rotterdamsche politie gedaan. Per stoom
schip „Maasnymp" werd in 12 stijfselvaten
een partij haver, groot ongeveer 750 KG.,
«artgevoerd. De persoon aan wie de haver
was geadresseerd is in bewaring gesteld.
Door de politie wordt een uitgebreid onder
zoek ingesteld. De geheele partij haver is in
beslag genomen.
Aan den draad. Zondag is
zekere Mathieu uit Maastricht bij het smok
kelen aan den draad in Oud-Vroenhoven
blijven hangen en gedood.
Een kist brandbommen. De
logger SCH 232 is de haven te Scheve-
iunger binnengeloopen met een uit zee op-
gevischte kist brandbommen. De militaire
kustwacht nam de bommen in beslag.
Interparlementaire Unie. In
de afgeloopen week vergaderde in het ge
bouw van de Eerste Kamer eene commissie
de Nederlandsche groep der Interparle
mentaire Unie, met het doel de vraagstuk
ken van Internationaal recht, die na den oor-
og om oplossing zullen vragen in studie te
nemen.
De commissie wordt voorgezeten door
mr. S. van Houten.
Leden zijn verder: jhr. mr. W. Th. C. van
Doorn, mr. M. C. Dresselhuys, mr. D. Hoek,
mr. D. A. P. N. Kooien en mr. J. Limburg.
Secretaris is jhr. mr. E. B. F. F. Wittert van
Hocgiand.
Beginselverklaring der Chr.
Hist. n i e. De Nederlander vermeldt de
artikelen van de beginselverklaring van de
Chr. HiSt. Unie.
Art. 1 het onderwijs betreffende luidt:
De Chr. Hist. Unie wenscht:
a. Een zoo spoedig mogelijke uitwerking
en toepassing van het beginsel, nederge-
legd in art 102 der Grondwet, betreffende
de gelijke financieele ondersteuning uit de
openbare kas van het openbaar en het bij
zonder onderwijs- Daartoe rekent zij ook de
gelijkheid in zake de vaststelling en verbe
tering van de salarissen der onderwijzers;
b. evenzoo, naar genoemd art. 102 der
Grondwet, een ruimere ondersteuning uit
's Rijks kas, ten behoeve van het bijzonder
algemeen vormend middelbaar en voorbe
reidend hooger onderwijs;
c. voorts krachtige bevordering van het
vakonderwijs in zijn vollen omvang, door
ruimeren financieelen steiin van overheids
wege, zoomede door een regeling van dit
onderwijs bij de wet.
Nationaal arbeidssecreta
riaat. Het Nationaal Arbeidssecretariaat
houdt Zondag 14 October a.s. een buiten
gewone algemeene vergadering met alle on
afhankelijke vakvereenigingen, onafhanke
lijke vakbonden en vakfederatie's en plaatse
lijke centrole's der onafhankelijke vakbej
weging, in het gebouw „Handwerkers Vrien
denkring" te Amsterdam, ter bespreking van
den heerschenden toestand.
De volgende 3 punten zullen aan een na
dere beschouwing worden onderworpen
1. De levensmiddelenvoorziening en de
door de regeering gevoerde politiek.
2. Productief werk voor werkloozen of
uitkeering van garantieloon.
3. Hoogere steunuitkeering aan de ge-
mobiliseerden.
Een bond van straetklin-
kerfabrikanten. „De Ingenieur" meldt
dat opgericht is de Bond van Straatklinker-
fabrikanten. Het doel van den bond is, het
verbeteren van den straatklinker, en de be
langen van de fabrikanten, werkende met
overslaande vlam-kamerringovens, te be
vorderen. De bond is gevestigd te Arnhem.
Nederlandsche Kamer van
Koophandel in Franse h-Z w i t -
seriand. Te Genève is opgericht, voor
Fransch-Zwitserland, eene Nederlandsche
Kamer van Koophandel, waarvan het be
stuur is samengesteld als volgt: President:
Ch. G. Vermaire, Consul der Nederlanden;
vice-presidept: L. -S. Baszanger, koopman,
Nederlander; penningmeester: jhr. H. de
Jonge van Ellemeet, Nederlander; secreta
ris: John Kahn, koopman, Nederlander; be
stuurslid: Gerth van Wijk, oud-vice-consul,
Nederlander.
Het adres der Kamer is* Rue de la Corra-
terie 10, en het telegram-adres, „Koophan
del" Genève.
Verpleging van Israëlieti-
sche krankzinnigen. Het bestuur
van bet Centraal Israël, krankzinnigenge
sticht heeft, naar de N. R. Ct. meldt, voor
oe stichting van een Sara-hoeve een gift
van 12.000 ontvangen. Voor deze som
zijn drie H.A. grond gekocht, waarop wo
ningen van verpleegden zullen verrijzen.
De stoomtram Tie 1Buren
C u 1 e m b o r g heeft nimmer te roemen
gehad over druk vervoer. Niettemin hebben
een aantal gemeenten belang bij de instand
houding er van. Door gemeenten en polders
der betrokken streek is gezamenlijk thans
ruim 3000 per jaar gedurende 2 0 jaar
toegezegd, terwijl Zaterdag de gemeenteraad
van Tiel besloten heeft gedurende 20 jaar
jaarlijks een subsidie van 500 te verlee-
nen.
Vr ij gesproken. De 5e kamer der
rechtbank te Amsterdam deed bij vervroe
ging uitspraak in de zaak^tegen den 23-
jarigen Ch. F. J. M., los werkman, beschul
digd van diefstal met geweldpleging in een
perceel aan het Sarphatipark, welke ge
weldpleging den dood tengevolge heeft ge
had van W. H. T.
De officier van justitie,, mr. Luyken Glas
horst, had tijdens de behandeling der zaak
op Vrijdag 21 September j.I. tegen beklaag
de 8 jaren gevangenisstraf geëischt.
De rechtbank achtte evenwel het wettig
en overtuigend bewijs niet geleverd en sprak
beklaagde vrij met last tot zijn onmiddellijke
i nvri j he i dsstelling.
Courantenpapier in plaats
van bankbiljetten. Voor de recht
bank te Middelburg is behandeld de zaak
tegen C. O., een Belgisch vluchteling, wo
nende te Breskens, die op 18 April een ran-
geteekenden brief verzond aan Davids te
Rotterdam. Op den brief stond, dat hij
10.000 'inhield, terwijl er bij aankomst
geen bankbiljetten van 1000, doch slechts
uitknipsels uit de N. R. Ct. in waren en wel
juist van een der nummers, die bij fcekl.
ontbraken.
Bekl. hield vol, in den brief 10 biljetten
van 1000 te hebben gestoken. De presi
dent wees er bekl. op, dat hij in 1000 in
België wegens postdiefstal is veroordeeld.-
Een zeer uitgebreid rapport, werd uitge
bracht door den heer Van Wageningen, ka
pitein-apotheker te Breda, die kon vaststel
len, dat de brief op zij was opengemaakt,
voordat de lakken met het lakstempcl van
bekl. er werden opgezet.
Het O. M. eischte een jaar en zes maan
den gevangenisstraf en onmiddellijke ge-
vangennemng van beklaagde.
De verdediger, mr. J. Adriaanse, bestreed
o.a. het rapport en keurde het af, dat een
feit van 16 jaar geleden bekl. nu nog als
verzwaring werd aangerekend.
De rechtbank gaf gevolg aan de vorde
ring van het 0. M. tot onmiddellijke gevan
genneming.
5 October uitspraak.
Gevecht met de politie. Zon
dagavond is op den Dortschen straatweg te
Rotterdam aangehouden een 22-jarige ke
telbikker, die met drie andere personen
nachtrumoer mankte. Toen de politie dit
verbood gingen zij de agenten te lijf.
Twee agenten werden verwond en moes
ten buiten dienst worden gesteld. Een hun
ner had vier schoten in de lucht gelost,
waarop de drie aanranders de vlucht na
men.
Verduistering van tele
grammen. Een ambtenaar van het hoofd
postkantoor in den Haag, is naar het Volk
meldt, door de politie in verhoor genomen,
als verdacht van verduistering van telegram
men voor Indië.
Waarschijnlijk werden de aangeboden te
legrammen vernietigd en het daarvoor ont
vangen geld verduisterd.
Diefstal van drijfriemen.
Uit de veevoederfabriek van het departe
ment van Landbouw aan de Heerenweg te
Zoeterwoude, waar het kunstveevoeder ge
maakt vordt volgens het procédé van pro
fessor Van Calcar, zijn Zondagnacht de 6
Ieeren drijfriemen gestolen, vertegenwoor
digende een waarde van eenige duizenden
guldens. De fabriek staat stil.
Een krasse maatregel.
Een korporaal te Geldrop (N.-B.), werd
in den donkeren nacht omvergereden door
een fietser uit WoenseL De korporaal nam
zijn geweer en schoot den fietser een kogel
in den rug, zoodat de man ernstig verwond
in het gasthuis moest opgenomen worden.
Rijwielongeluk. In den nacht
van Zaterdag op Zondag is de heer M., chef
eener fabriek te Oosterbeek, ter hoogte van
Hoogstede op den Utrechtsche weg zooda
nig met zijn motorrijwiel tegen een boom
gereden, dat hij bewusteloos en zwaar ge
wond op den weg bleef liggen. Toen hij
door een late voorbijganger gevonden werd,
was de heer M. reeds overleden.
School- en Kerknieuwe.
De heer dr. O. J. Wijnhausen te Am
sterdam, is tot 16 September 1919 toegela
ten tot privaat-docent in de leer der stof
wisselingsziekten aan de uiniversiteit van
Amsterdam.
Gisteren herdachten de heer en D. R. te Wechel
en dr. H. Bos te V/ageningen, den dag, dat zij
40 jaar geleden benoemd werden tot leeraar
ann de in 1877 opgerichte Rijkslandbouwschool,
waarin de bestaande gemeentelijke Hoogere
Burgerschool werd opgenomen. Na de reorgani
satie der Rijkslandbouwschool in 1904 werd de
afdeeling H. B. S. weer afgescheiden en tot zelf
standige Rijks Hoogere Burgerschool met
5-jarigen cursus geëmancipeerd. Gedurende al
dien tijd zijn beiden werkzaam geweest als leer
aar aan de H. B. S., de eerste in wis- en werk
tuigkunde, de tweede in natuurlijke historie.
Ook buiten de H. B. S. toonden zij hun werk
zaamheid de eerste is al sedert vele jaren de
ziel van het departement Wageningen der
Maatschappij tot Nut van 't Algemeende
laatste indertijd te Groningen gepromoveerd
op een proefschrift„Bijdrage tot de kennis
der roode boschmieren", waartoe de omstreken
van Wageningen hem ruimschoots het mate
riaal leverden ook op wetenschappelijk ge
bied door publicatie van verschillende artikelen
over plantkunde en tuinbouw, en verder nog
vooral door zijn leerboeken, waarvan èen in
samenwerking met prof. dr. Ritzema Bos over
dierkunde en eenige meer of min uitvoerige
werken over plantkunde, die om hun duidelijk
heid en goede voorstelling zeer gezocht zijn en
veel gebruikt worden. Met het oog op de tijds
omstandigheden werd de gebeurtenis slechts in
kleinen kring herdacht.
De v ij and van het Kot hol ic isme.
In alle V.-k. kerken van het bisdom Roermond
is Zondag een bisschoppelijk schrijven voorge
lezen, waarin ernstig werd gewaarschuwd tegen
<?e gevaren van het socialisme, welks leerstel
lingen, volgens de uiteenzetting van den bis
schop, onvereenigbaor zijn met de katholieke be
ginselen.
Kun»t en Wetenschap.
Larensche Kunsthandel.
Heden was het tien jaar geleden dat de La
rensche Kunsthandel zijne afdeeling Am
sterdam op de Heerengracht opende, onder
meer met een tentoonstelling van het werk
van Suze Robertson.
Genoemde kunsthandel houdt van 6 Oc
tober een volledige tentoonstelling van
haar werk in deze zalen. Verder worden ook
geëxposeerd etsen van haar dochter, me
juffrouw Sara Bisschop.
Na een langdurig ziekbed is gisteroch-
ten op 42-jarigen leeftijd overleden de beeld
houwer Charles Hendrik Marie van Wijk, die
zich door zijn werken .een welverdienden
naam in binnen- en buitenland verworven
had.
Hij werd op 30 Januari 1875 te 's Graven-
hage geboren en wijdde-zich reeds op jeug-"
digen leeftijd aan de beeldhouwkunst. Hoofd
zakelijk maakte hij toen figuren,, ontleend
aan 't plattelands- en visschersleven, die een
echt Holfandsch karakter droegen. Later zijn
verscheidene belangrijke monumenten door
hem ontworpen en afgewerkt; zoo het van
't Hoff-monument aan den 's Gravendijkwal
te Rotterdam, het grafmonument voor don
kunstschilder Blommers op Eik-en-Duinen,
het Schürmann-monument te Rotterdam, een
mausoleum op een buitengoed te Voorburg,
het monument voor de Marissen te 's Gra-
venhage, terwijl binnenkort te verwachten
was de onthulling van het voor hem ge
wrochte Thomson-monument op het Thom
son plein aldaar. Zijn maquette voor een
ruiterstandbeeld van Koning-Stadhouder
Willem III verwierf den eersten prijs.
Een be ga a ft en voor de toekomst nog zeer
veel beloovend kunstenaar daalt.
Tot tweeden dirigent van het Residen
tie Orchest is benoemd de heer André
Spoor.
T h ij s M a r i s-t e n t o o n s t e 11 i n g.
Met het cog op de vele werken van den
meester, vooral van zijn laatste periode,
welke in buitenlandsch bezit zijn, zal de door
den Larenschen Kunsthandel voorgenomen
Thijs Mans-tentoonstelling eerst na den oor
log kunnen plaats vinden.
Een eere-comité heeft zich gevormd en is
als volgt samengesteld: H. L. Berckenhoff,
E. H. Crone, mevrouw van Duyl-Schwartze,
W. F. van Heukelom, Simon Maris, Willem
Maris, Johan de Meester, W. van Meurs, ad
viseur, dr. A. Pit, dir. Ned. Museum, Albert
Plasschaert, jhr. B. W. F. van Riemsdijk,
Dir. Rijksmuseum, prof. jhr. J. Six, mr. E.
Vissering, M. P. Voute.
Onbekende teekeningen van
Van Hoytema. Naar het Hbld. verneemt
is Roland Holst bezig met het uitzoeken van
het nagelaten werk van Van Hoytema. Uit
oude portefeuilles, van onder dikke lagen
stof, haalt Roland Holst een groote verzame
ling onbekend werk te voorschijn. Natuurlijk
zijn er veel onafgemaakte schetsen bij, maar
er komen ook heel wat van de prachtigste
teekeningen voor den dag.
Kunst- en Teekenonderwij s.
Verschenen is het Rapport der Ministeri-
eele Commissie in zake de van Regeerings-
wege te nemen maatregelen ten aanzien van
het kunst- en teekenonderwijs.
Aan de slotbeschouwing ontleenen wij
De Commissie vreest, dat een deugdelijke
gang van zaken nimmer bevredigend verze
kerd zal zijn, indien de Regeering blijft mis
sen een college, aangewezen om haar per
manent van raad te dienen. Hoe voortreffe
lijk de verschillende ambtenaren hier reeds
werkzaam zijn, toch is juist in een zaak van
zóó veelvuldig belang als het technisch on
derwijs, waartoe het kunst- en teekenonder
wijs door de nieuwe akten in zoo nauw ver
band gebracht is, het geregeld overleg van
meerderen inderdaad onmisbaar.
Kon dit College of deze Raad van Advies,
die door zijn samenstelling zich het contact
moest verzekeren met de steeds voortwer-
kende practijk, ook op geregelde wijze in
verbinding blijven met-de Inspectie, zooals
die namens de Regeering wórdt uitgeoefend
en met het Hooger Onderwijs, zooals dit in
de beide Hoogescholen wordt gevonden,
dus met de Afd. voor Onderwijs en die voor
K. en W., dan zouden moeilijkheden wellicht
tijdig kunnen worden voorkomen en deugd
zame maatregelen niet de stoornis van las
tige complicaties ondervinden.
De commissie bestond uit de heeren A. J.
der Kinderen, voorzitter; B. W. Wierink,
secretarisAarts, Henri Evers, Bart van
Hove, K. Sluyterman, K. de Bazel, Jos Th.
J. Cuypers en R. N. Roland Holst.
Donderdag zal Prins Hendrik ten
Paushuize een vergadering leiden van een
commissie uit de Padvindersvereeniging.
Z. K. H. zal dan bij den Commissaris der
Koningin de lunch gebruiken en 's middags
weder vertrekken naar den Haag
De algemeene Nederlandsche Bond
„Vrede door Recht" zal 3 November te
Utrecht de algemeene ledenvergadering
houden
Kennisgeving.
Vervoer van aardappelen.
De Burgemeester van Amersfoort maakt be
kend:
Dat tot nader order het vervoer en de afleve
ring van gewone (blanke) Eigenheimers of Bor-
gers en Industries is toegestaan alleen voor zoo
ver het betreft de aflevering aan handelaren en
militaire depóts.
In het vervoer en de aflevering aan consumen
ten komt dus geen wijziging en mag alzoo niet
meer dar» 10 K.G. worden afgeleverd; waardoor
de gelegenheid tot winter-opslag is buitenge
sloten.
Alle andere verbodsbepalingen blijven onge
wijzigd.
Amersfoort, 1 October 1917.
De Burgemeester voornoemd,
VAN RANDWIJCK.
Mt. W. H. de Beaufort.
Mr. W. H. de Beaufort is bij Kon. Be
sluit benoemd tot lid van het College van
Curatoren der Rijks Universiteit te Utrecht.
Garnizoen.
Bij Kon. Besluit is benoemd tot kapi
tein bij den plaatselijken staf de le luit.
C. A. J. J. v. d. Linden van dien staf, plaat
selijk adjudant alhier.
Amersf. Gemeentebelang.
De kiesvereeniging „Amersfoort's Ge
meentebelang houdt" Donderdag 11 Octo
ber eene buitengewone ledenvergadering.
De agenda vermeldt o.a. een bestuursvoor
stel tot aansluiting bij den Vrijz. Dem.
Bond.
Socialistische moraal.
'n Socialistisch apostel, de heer Eizen-
ga, heeft onlangs op een vergadering hier
ter stede over de pers en, volgens het ver
slag in de Toorts, daarbij blijk gegeven van
'n verbijsterende opvatting over pers-mo-
laal.
Men zal zich herinneren dat wij 'n paar
weken geleden eenige belachelijk-domm*
onwaarheden van den Toorts-correspondent
recht gezet hebben. Welnu, dat moet heel
slecht van ons geweest zijn. „Schunnig",
zegt de propagandist van den heilstaat.
Dat iemand leugens verkondigt, schijnt
dus niet zoo erg te zijn, maar als 'n ander
verklapt dat het leugens zijn, dan handelt
de ander „schunnig".
't Is fraat. Maar de hemel beware on9
voor 'n socialistisch en heilstaat waar zulk'
een moraal zou gelden.
KORFBAL.
Competitie.
Zondag werd „Amersfoort 1" te Hil
versum met niet minder dan 21—0 geklopt
door „Excelsior" dat een twaalftal in 't veld
bracht, waarmede het vorig seizoen zoo
dikwijls succesvol in de eerste klasse West
werd uitgekomen. De cijfers duiden aan hoe
weinig „Amersfoort", dat 2 invallers in de
gelederen had, had in te brengen.
Het nieuwe Belgische woning
kamp.
Het nieuwe woningkamp voor Belgische
gezinnen aan den Soesterweg, 't welk plaats
zal bieden voor 250 gezinnen, kon heden de
eerste 45 families opnemen. Deze eerste
groep is gezocht onder hen, die het meest
deze hulp behoefden, vooral de gezinnen
met veel kinderen.
Het dorp wordt gevormd door woning
complexen elk voor twaalf gezinnen. Elk
gezin heeft te beschikken over een woon
kamer en twee slaapkamertjes, over berg
plaats en cabinet.
Als dorpsscholte zal optreden de sous-
luitenant Wuyts. Deze had tot op heden de
dagelijksche regeling in het Albertdorp.
Ontruiming.
Achttien Belgische gezinnen hadden in de
vacantie onderdak gevonden in de school
Elizabethsdorp. Toen de lessen weer moes
ten aanvangen, werden deze families onder
gebracht in de timmerfabriek Bimnik. Thans
moet dit gebouw worden ontruimd om te
kunnen dienen voor de Centrale Keuken.
Vijf der gezinnen behoorden tot de eerste
groep voor het nieuwe dorp en zijn daar
heen getrokken, zeven konden een onder
komen vinden bij kennissen of anderszins.
Zes gezinnen echter wisten Maandagavond
niet, waar zij heen moesten. Voor dezen
werd de ontruiming tot heden (Dinsdags
morgen opgeschort.
Alle kleine beetjes helpen.
Men verzoekt ons plaatsing van het vol
gende uit Bloemend. Weekblad
Er i? een groot tekort aan veevoeder, en
dat beteekent voor dezen winter in elk ge
zin een tekort aan melk, boter, kans en vet
Met goeden wil en overleg kan echter d*
nood wat gelenigd worden.
In elke gemeente kan n.I., zooals zulks
overal op het platteland geschiedt, eene flin
ke hoeveelheid eerste kwaliteit veevoeder
door de samenwerking van alle huisvrouwen
vergaard worden
le. Uit hetgeen anders naar de aschbelt
gaat en in normale omstandigheden tot
mest wordt verwerkt
2e. Uit hetgeen in menigen schoorsteen
in rook vervliegt;
3e. Of steeds in den gootsteen verdwijnt.
Nu de nood werkelijk voor de deur staat
en alle aanvoer van veevoeder stop is gezet,
wat een ware ramp voor onze eigen voeding
beteekent, moest men in elke gemeente eene
organisatie in het leven roepen, welke met
een minimum van moeite en onkosten uit
afval een maximum van veevoedsel oplevert.
Niet ten bate van enkelen, maar van
allen en voornamelijk van hen die het 't
hardste in 's levens strijd hebben le verant
woorden en die wij aan een extra stukj©
spek willen zien te helpen.
Huisvrouwen, hierbij kan het gemeente
bestuur uwe trouwe, dagelijksche medewer
king niet ontberen.
Ziehier ons plan, uit privé initiatief ont
staan.
Velen uwer geven hunne schillen aan een
schillenboer. Gaat daarmee daorniemand
mag door wat wij beoogen benadeeld wor
den. 't Kapitale punt is, dat uit minderwaar
dige afval al wat veevoer is tot zijn recht
komt.
Maar wie tot dusverre schillen en anderen
eetbaren afval in den aschbak liet verdwij
nen, houde dit nu zorgvuldig apart. Het zou
voortaan eiken dag door uw eigen groente
boer (van enkelen werd de medewerking
reeds belangeloos toegezegd), kunnen wor
den afgehaald en van zijn winkel door de ge
meentereiniging worden meegenomen. Daar
door zou er alvast veel minder verloren gaan
van wat als veevoeder kan dienen, dan wan
neer het gezamenlijke vuil op de aschbelt
pas na eenigen tijd wordt nagezocht, zooals
thans geschiedt.
Vele zuinige huismoeders verbranden te
genwoordig hare schillen bedenkt toch, dat
ge vroeger zoodoende slechts wat oude rom
mel deedt verdwijnen, maar dat ge nu on
ontbeerlijk veevoeder verbrandt en dat dit iri
uw eigen belang, evenals in het algemeen
belang, niet dan in uitersten nood mag ge
beuren.
En ten laatste: er mag, dank zij uwe goe
de zorgen, niets meer in den gootsteen vei*
dwijnen, wat uitmuntend varkensvoer kan
worden.
Vóór ge uw glazen, kopjes, borden, scho
tels en vaatwerk met zeepsop of soda rei
nigt, moet ge dit alles zorgvuldig met be
hulp van zoo min mogelijk water, en vooral
zonder zeep of soda (want dit is vergif voor
de varkens), zoo goed mogelijk van de klein
ste etensrestjes ontdoen en dit spoelsel in
een kommetje bewaren, waarvan de inhoud
(zegge IA h-lA L.) eveneens dageiijks kan
worden meegegeven aan uw groenteboer,