16"* Jaargang
DE EEMLANDER'
Zaterdag 13 October 1917.
J3IUITEN LAND.
BINNENLAND.
Kleur bekend.
Hoofdredactie!
MARIE VAN VERSENOAAL.
Mr O VAN SCHAARDENBURG.
II
UHg«fcrs VALKHOPF C
A BON N EMENTSPRU&
P#r B maand eD too» AmMifwt f 1-5II»
Idem fraooo p«r poet
Pet week (met gratia v»rtekeHo« tegeo on^elukkeo) O I J.
A/>ooderl\ike nummersO.O®.
Wekeltykeob b^toogeel ,Dt BoUondtA# Btutpnm»" tonder
redeotie ven Thérèee Ho»«nJ per 8 mod. 50 ete.
Wekeltikaeb btivoegeel per 8 mod. 59
Bureau» Arnhemacbe Poortwal, boek Utrecbtscbestr
Intercomm. Telefoonnummer 66.
ii f 8.SO,
ii II O.I5»
ii ii 0.50.
PROS DER ADV EBT EN II N
Ven Ift r«2«U
Elk» regel moor
Dieoateanbi»dingeQ 1—5
Grooto letters muit plaatsruimte
Voor handel on hodryi booteen «eer voordooligo bepatmgon
tot het herhaald sdvertooron in dit Blad, bij abonnement.
Eeoe oiroulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
1.
De kiesvereeniging Amersf. Gemeentebe
lang heeft te beslissen gehad of zij onder de
ganschelijk gewijzigde politieke omstandig-
heden voort zou gaan in isolement kracht te
zoeken, en zoo niet, bij welke organisatie
zij zich dan zou aansluiten.
Het antwoord op de eerste vraag was niet
moeielijk.
Ongeveer alle vrijzinnige kiesvereenigin-
gen in den lande hebben ingezien dat zij
kleur moeten bekennen. De Concentratie is
uiteengegaan. Onder het oude kiesstelsel
was zij noodzakelijk, onder het nieuwe is zij
overbodig, zou zelfs, gelijk wij reeds meer
malen aantoonden, schadelijk werken en op
stemverlies aan rechts en rood te staan ko
men. Dikwijls zal nog samenwerking van alle
vrijzinnigen geboden zijn, voeling en over
leg blijven steeds wenschelijk, maar verbon
den op langen termijn en al te nauwe stem-
■bus-accoorden verzwakken elk der groepen.
Het ware wel mogelijk geweest het onaf
hankelijk bestaan nog eenigen tijd te rek
ken, maar de leden met uitgesproken poli
tieke meeningen zouden, de een na den an
der, uitgetreden zijn om hun volle kracht aan
eigen organisatie te kunnen geven. Ten slot
te moesten slechts de kleurloozen en onver
schilligen overblijven en met zulke elemen
ten is geen opgewekt vereenigingsleven mo
gelijk. Had A. G. besloten haar onafhanke
lijk bestaan voort te zetten, zij zou haar eigen
doodvonnis geteekend lebben en de vrijzin
nige zaak in Amersfoort
schade berokkend hebben.
Men moge tegenstander zijn van het
Evenredige Stelsel en afkeuren het indeelen
der kiezers in politieke hokjes, de groote
lijn der politiek wordt'elders dan in Amers
foort getrokken en wij hebben dien te vol
gen. Het Evenr. Stelsel is nu eenmaal aan
vaard en de toekomst zal leeren dot voor
gemengde lciesvereenigingen geen plaats
meer is. Deze kunnen sleets tijdelijk van
belang wezen voor de kleurloozen en twijfe
laars, maar bij de voortgaande politieke ont
wikkeling zal ook hun aantal steeds geringer
worden. Trouwens een kiesvereeniging met
'n respectabel verleden mag haar lot niet
aan zulke elemenTen verbinden noch om hun
nentwille hare toekomst prijsgeven. Men
stare zich toch niet blind op de Concentra
tie hoe mooi en succesvol zij was, zij is er
nu niet meer en men moet niet kunsfmatig
in het leven willen houden, wat niet levens
vatbaar meer blijkt te zijnal ware Gem.
Belang blijven bestaan, zij zou slechts den
naam van concentratie behouden hebben
niet de daad, want gelijk een huwelijk slechts
mogelijk is als 2 partijen willen, zoo is de
concentratie slechts bestaanbaar als de 3
partijen willen. En de eenige partij welke
hier georganiseerd is, wilde juist niet.
Vooruit moet men zien. De toekomst moge
nog onzeker zijn, dit is toch reeds overduide
lijk dat zij zijn zal aan de democratie. Wie
vooruit wil, moet dus in deze richtingan
ders wordt hij omver geloopen. Men moet
zelf gaan tot de kiezers met 'n helder pro
gram dat hun wat zegt en niet met 'n vaag
of in t geheel geen program blijven staan
wachten tot de kiezers zelve komen. Er zul
len er dan wel eenige komen, maar dat zijn
'diegenen, die zich nergens anders thuis ge-
voeler.. Want wie weet wét hij wil, zal zich
terstond aansluiten bij die organisatie met
uitgesproken program, welke hem het meest
aantrekt.
De tweede vraag voor Am. Gemeente
belang wasbij welke partij zullen wij ons
aansluiten
Bij die beslissing moest rekening gehou
den worden met de plaatselijke toestanden.
Vóór alles had men noodelooze versnippe
ring van krachten le voorkomen.
Voor A. G. stond de keuze practisch
slechts tusschen Vrijz.-Dem. en Unie-Lib.
De programma's zijn vrijwel eensluidend, 'n
Vooruitstrevend man kan beide onderschrij
ven. Had A. G. gekozen voor de Lib. Unie,
dan-zou men hier terstond 2 invloedrijke or
ganisaties van gelijke beginselen gekregen
hebben. Daar is Amersfoort te klein voor.
t Zou wrijving en strijd geven. Waarom 'n
scheiding langs denkbeeldige lijn tusschen
gelijkgezinden
De vriiz.-dem. afdeeling bestond reeds en
nam in bloei krachtig toe. Het lag dus voor
'de hand, dat A. G. voor deze partij zich uit
sprak en niet, noodeloos, 'n nieuwe, hier nog
onbekende nuance introduceerde. Had hier
vel n unie-lib., doch geen v.-d, afdeeling
bestaan, A. G. zou zich bij de Lib Unie aan
gesloten moeten hebben.
er nog zeer enkelen zijn, die, onf welke reden
dan ook, weigeren mee te gaan, en de Lib.
Unie in hare onbekendheid met plaatselijke
toestanden bereid gevonden wordt zich hun
ner te ontfermen en hier 'n afdeeling te
stichten, dan zal deze toch nooit breede scha
ren achter zich krijgen en dus slechts wei
nig versnippering van krachten brengen.
Wij zouden oprichting van 'n Unie-Lib. afd.
betreuren doch geenszins 'n ramp achteh.
Oprichting van 'n vrij-lib. afdeeling is, nog
rationeeler. Wij zouden dit zelfs toejuichen.
Ook in de politiek is het niet goed, dat de
mensch alleen zij. Organisatie komt de poli
tieke ontwikkeling ten goede.
Alle'waarlijk vrijzinnige en democratische
mannen en vrouwen kunnen het program
van den V. D. B. onderschrijven. Als onze
nieuwe organisatie, herboren Am. Gem.be
lang, zich hoog op hare beginselen houdt,
en oude politieke koeien fn de sloot laat,
zullen alle vooruitstrevenden zich ten slotte
toch bij haar voegen. Dan kan de nieuwe af
deeling de vrijzinnige zaak ten zegen zijn
en de gemeente tot bloei brengen.
Politiek Overzicht.
Elzas-Lotharingen het eenige
struikelblok voor den vrede.
Is er geen uitweg te vinden, die voor de
kwestie van Elzas-Lotharingen eene oplos-
onberekenbare j s'n£ brengt, waardoor eene regeling in der
minne mogelijk wordt? Deze vraag is van
gewicht voor het heden, want als er een
gunsfig antwoord op gegeven kan worden,
dan zal het struikelblok zijn opgeruimd, dat
aan het tot stand komen van den vrede in
den weg staat. Zij is van niet minder ge
wicht voor de toekomst, want als voor de
kwestie van Elzas-Lotharingen het zwaard
het eenige middel tot oplossing blijft, dan
mag men wel de gedachte vaarwel zeggen,
Het
gevaar voor versnippering is thans
VOO, bij. Bijna alle vooraan staande vrijzinni-
zieh tegenover Frankrijk verbonden, zoo
lang op te komen, met de wapenen en met
politieke middelen, voor de teruggave van
Elzas-Lotharingen, ais Frankrijk zelf aan
dezen eisch vasthoudt.
Wat is daartegenover het standpunt van
Duitschland? Staatssecretaris von Kühlmonn
heeft het verleden Dinsdag in den rijksdag
a'ldus uitgedrukt: „Op de vraag: Kan Duitsch-
land betreffende Blzas-Lot haringen aan
Frankrijk eenige concessie doen? hebben
wij slechts één antwoord: „Neen, neen,
nooit?" (Stormachtig applaus). Zoolang één
Duitsche vunst het gewpor kan hanteeren,
kan de onaantastbaarheid van het rijksgebied,
zooals wij het als glorierijk erfdeel van onze
vaderen hebben gekregen, geen voorwerp
van welke onderhandelingen of concession
ook zijn. Efczas-Lothariugen is Duitschiands
sohild en het symbool der Duitsche eenheid.
(Levendige instemming). Daarvoor ik ben
er zeker van komen allen op van links
tot rechts. (Bijval)."
Zoo staan op dit oogenblik de oorlogvoe
rende partijen onverzoenlijk tegenover elk
ander. Wij hebben daartnee te rekenen als
met een feit, waaraan voorshands niet is te
veranderen. Het eenige waarop wij kunnen
hopen, is dat met den rijd, die onverbiddelijk
voortgaat, het bewustzijn meer zal doordrin
gen, dat de wereld zal ten ondergaan als
niet de vrede wordt hersteld, en dat dit
besef de gemoederen voor redeneering
ontvankelijk zal maken ook op dit punt,
dat nu het eénig overgeblevene is waar
voor enkel de beslissing door het zwaard
mogelijk wordt geacht. Die hoop sohijnt men
niet geheel te behoeven prijsgeven, wanneer
men een orgaan als de Temps hoort gewa
gen van eene nieuwe phase, waarin de oor
log is getreden door het in actie komen van
de artillerie van het woo cd. Het blad knoopt
daaraan -de■waarschuwing vast, dat de staats
lieden van de Entente zich er aan gelegen
moeten laten zijn dit zevende wapen, dat I vatu1
J die dezen
G. M. de Bloem e. f In den ouder
dom van 70 jaar is te Den Haag overleden
de heer G. M. de Bloeme, oud-hoofdinspec
teur der telegrafie, ridder in de orde van oen
Nederlandschen Leeuw.
Te Holten is op 82-jarigen leeftijd over
leden de gep. majoor van het O.-I. leger F.
M. Muller.
WadeHand tn t$m oorlog.
Het geschil mei Eugelaml.
(Officieel).
Het Ministerie van Buitenlandsche Zaken
deelt ons het volgende mede omtrent de Ne-
derlandsche maatregelen tot handhaving der
onzijdigheid, welke aan de Britsche regee
ring aanleiding gaven de verzending van
handelstelegrammen naar of van Nederland
via de Britsche kabels stop te zetten.
De Britsche Regeering erkent nieb den
plicht der Nederlondsche Regeering om on
der bepaalde, na te noemen, voorwaarden
toe te stemmen in den doorvoer' van
Duitschlond naar België door Nederland van
zand, grind, steenslag, enz., alsmede in den
doorvoer van metalen uit België naar
Duitschland, en eischt van haar, dat zij dien
doorvoer geheel zal verbieden.
De zienswijze der Nederlandsche Regee
ring is gegrond op de volgende overwegin
gen.
Artikel 7 van het Landonzijdigheidsver-
dTag erkent voor de onzijdige landen de vrij
heid om den doorvoer van of naar een oor
logvoerend land toe te laten, daar het zelfs
doorvoer van krijgsbenoodigdheden voor
rekening van een oorlogvoerend land vrij
laat.
Bovendien is de Nederlandsche Regee
ring krachtens de -Rijnvaartakte verplfcht de
vrije vaart op den Rijn en de waterwegen
che-oorlog zal zijn, en wel van geene zijde.
Want dan zal de vrede, die dezen oorlog
besluit, de kiem van een volgenden oorlog
in zich sluitenevenals na 1871 is geschied,
zal de overwonnen partij ook dan niet de
gedachte loslaten, dat hem onrecht is ge
schied, en hij zal blijven zinnen op middelen
om dat onrecht te herstellen
Geen wonder dus, dat bij allen, die naar
het einde van den oorlog verlangen, de
vraag bovenaan staat: Hbe kan dit struikel
blok uit den weg worden geruimd? Het zou
de grootste weldaad zijn, die aan de wereld
kon worden bewezen, wanneer zij van de^
nachtmerrie werd verlost, die den naam
draagt Elzas-Lotharingen. Is daarvoor een
uitweg te vinden? Zoo ja, hoe is die te vin
den? Dit zijn helaas vragen, die gemakke
lijk te stellen, maar moeielijk te beantwoor
den zijn. Er is eene oplossing, die in dezen
tijd, nu zooveel geschermd wordt met de leu
zen van demoq-atiseering en verplettering
van het militarisme, voor de hand schijnt
te liggen. Laat de bevolking van Elzas-Lo
tharingen zelf beslissen over haren toekom-
stigen staat? Laat men aan haar de vraag
ter beslissing voorleggen wat zij wil. Zij
zou de keus moeten hebben tusschen drieër
lei: blijven bij het Duitsche rijk, zich aan
sluiten bij Frankrijk, of wel zich organisee-
ren tot een zelfstandigen staat. Men zou
zeggen, dat dit eene oplossing was geheel
in den geest van de Bntente, die immers
zegt dezen strijd te voeren voor de rechten
van de volken en vooral voor het recht van
de kleine natiën om zelf hun lot te bepalen.
En wanneer Duitschland vast kan rekenen
op de gehechtheid van de Elzas-Lotharin-
gers aan hun in 1871 op nieuw verworven
vaderland, dan zou het er niet het minste
bezwaar tegen kunnen hebben, dat de be
volking van het rijksland in de gelegenheid
werd gesteld de proef op de som daarvan
te leveren.
Maar wie zoo redeneert, slaat den bal ge
heel mis. Van het leggen der beslissing in
handen'van de bevolking van Eteas-Lotha
ringen willen de oorlogvoerende partijen in
't geheel niet weten. Frankrijk is zóó diep
overtuigd, dat zijn recht op Elzas-Lotharin
gen onaantastbaar ós, dat het zelfs de ge
dachte verwerpt om aan het volk eene stem
in het kapittel te geven; aan dat volk de be
slissing op te dragen, is dus geheel uit den
booze. Frankrijk wal eenvoudig terugnemen
wat het ontnomen is; daarmee uit. Bn En*
Dnn ra* a ie j i denkt er niet aan, zijn bondgenoot
J 6 zelfde organisatie bijeen. Als I tot andere gedachte** te brengen; het heeft
die graaf Czernin in zijne onlangs te Buda- wendenden voegt daaraan toe: „Of
pest gehouden rede heeft uitgesproken en u-i ~r 1
waarvoor hij Lloyd George als bondgenoot
aanhaalde, dat er na den oorlog eene nieu
we internationale rechtsbasis moet komen,
die de zekerheid biedt, dat er geen revan-
méér te vreezen is den eeniff ander, juist j fye™Ba met Be'g'ë verb!nden te <*rbi*-
wij het willen of niet, de woorden beginnen I de bi<*b°""> S^oemde trectaats-
ten hemel te stijgen tussahen de granaat. I bePa,,n«e|> yoorschr.ftvan art,kei
schoten door ven het eene lend naar" het an- j 2 van he' Landonz.jd.ghe.dsverdrag, krach-
dere." Missdhien zuilen wij ondervinden, dattens behT<f ee" onzijdige mogendheid niet
mag toelaten, dat over haar grondgebied
op don duur de muur, die nog zoo dreigend
overeind staat tusschen de oorlogvoerenden,
tegen dit wapen niet bestand is.
Do oorlog.
Aan het Vtaamsche front is wederom de
striid ontbrand. Volgens de laatste berich
ten duurt hij nog voort.
Overigens was het rustig op alle oorlogs
toon eelen.
Sofia, 1 2 O c t. (Buig. Ag.) De pers be
groet den Duitschen keizer in geestdriftige
artikelen als den eersten souverein van
eene groote mogendheid, die den jongen
Bidgaarschen staat met zijn bezoek vereert.
Het- Bulgaarsche volk verheugt zich er over
den keizer bij zich te begroeten en verze
kert hem van zijne verks ochtheid, bewon
dering en onwrikbare hondstrouw.
N e w-Y o r k, 12 Oct. (R.) Het stoom
schip Oranje is in een haven aan den Groo-
ten oceaan aangekomen met een groot aan
tal Duitsche en Oostenrijksche diplomaten
uit het oosten. Ambtenaren van den gehei
men dienst begaven zich aan boord van het
stoomschip. De diplomaten mochten niet
aan land gaan; ook werd hun niet toege
staan brieven af te geven.
Stockholm, 12 Oct. (W. B.) De
kwestie van de regeerlngsverandering wordt
in de Zweedsche pers ijverig besproken. De
door den kcfning aan den voorzitter van de
Tweede Kamer Widen gegeven opdracht
tot samenstelling van het nieuwe mi
nisterie «vindt bij de dagbladen van al
le richtingen vriendelijke instemming.
Widen wordt als een man geken
schetst die als partij-politicus weinig
georiënteerd is, maai- bij alle groepen veel
sympathie geniet. Verscheidene bladen,
zooals de Stockholms Tidningen en de Soci-
oldemokraten, vermoeden, dat hij zal trach
ten, een soort coaliïieregeering uit de drie
partijen samen te stellen. Misschien zullen
daarin ook eenige leden van h.et tegenwoor
dige ministerie opgenomen worden.
Washington, 12 Oct: (R.) De
secretaris van het marinedepaTtement Baker
maakt bekend, dat het aantak manschappen
van het nieuwe volksleger, die nu geoefend
worden of naar de zestien kantonnementen
zijn opgeroepen, 431.180 bedraagt.
Ottawa, 12 Oct. (R.) De eerste minis
ter Sir Robert Borden bericht, dat de samen-
steffing van een coalitiekabinet verzekerd is.
Het zal zijn samengesteld uit een gelijk aan
tal liberalen en conservatieven.
de oorlogvoerenden doen doortrekken troe
pen en convooien, munitie of krijgsvoorra
den.
Van den aanvang van den oorlog af heeft
•de Regeering nauwlettend toegezien, dat elk
•krachtens artikel 2 ongeoorloofd vervoer
werd bel^t. Zij heeft zich bij de beoordee
ling der vraag of eenig vervoer onder dat
artikel viel, niet tevreden gesteld met het
weren van goederen, die zij wegens hun
aard niet gnders dan als laijgs voorrad en
kon beschouwen, maar zij heeft bovendien
ten aanzien van alle goederen, waarvan het
vermoeden kon bestaan, dat zij voor oor
logsdoeleinden waren bestemd, binnen de
grenzen van het mogelijke onderzocht, wel
ke de ware bestemming daarvan was.
Voor wat in het bijzonder betreft den door
voer van zand, grind, steenslag enz. naar
België, heeft de Regeering met alle beschik
bare middelen getracht zich de zekerheid te
verschaffen, dat deze materialen niet als
krijgsvoorraden voor de Duitsche strijd
krachten in België dienen. Reeds dadelijk
toen de met het toezicht op den doorvoer
belaste overheden er op wezen, dat de door
voer van deze materialen een bintengewo
nen omvang had verkregen, heeft zij voor
he' "'nfen van verderen doorvoer als voor
waarde gesteld, dat bij iedere loding een
verklaring der bevoegde Duitsche overheid
zou worden gevoegd, ten bewijze dat de la
ding niet voor militaire doeleinden zou wor
den gebruikt. Bovendien gaf zij tot tweemo
len toe (nl. in Augustus. .1916 en in Sep
tember 1917) met goedvinden der Duitsche
Regeering aan twee Nederlandsche genie
officieren de opdracht om zich in België zelf
te vergewissen van den aard der werken,
dus ook van de hoeveelheden daarvoor be-»
noodigd materiaal was het gevolg van hel
feit, dat de wegen sedert den aanvang von
den oorlog sterk hadden geleden, zoodot hel
herstel dikwijls een geheele hernieuwing
werd; bovendien word op groote schaal de
vroegere keibestrating door steenslag ver
vangen.
Daar de Regeering van meening was, dat
ten gevolge van de in 1916 verrichte werk
zaamheden de Belgische verkeerswegen in
den normolen toestand waren teruggebracht,
gaf zij in den loop van dit jaar (1917), toen
bleek dat nog steeds groote hoeveelheden
werden doorgevoerd, aan de Duitsche Re
geering te kennen, dat doorvoer van een
grootere hoeveelheid don als noodzakelijk
voor onderhoud in vredestijd en met inacht
neming van de door de Duitsche overhe
den gevolgde methode van bestrating kan
worden beschouwd, alleen dan als geoor
loofde doorvoer zou kunnen worden aange
merkt, wanneer door een onderzool; der
Nederlondsche officieren zou zijn vastge
steld, of en zoo ia, welke voorraden boven
dien nog benoodigd waren voor bijzondere
werken van niet-militairen aard. niet vallen
de onder normaal onderhoud. De Regeering
voegde daaraan toe, dot zij na 15 Augustus
den doorvoer van zand. grind, steenslag 'enz.
niet meer zou kunnen toelaten dan voor zoo
ver het onderzoek der officieren zou bewij
zen dot bovenbedoelde buitengewone vre
deswerken nog den aanvoer van bepaalde
hoeveelheden eischten. Dienovereenkomstig
werden na 15 Augustus te Lobith geen la
dingen meer toegelaten.
Daar het onderzoek der officieren aan
toonde, dat ook de behoefte aan materialen
voor de bedoelde werken reeds was gedekt
door hetgeen tot 15 Augustus langs Lobith'
was vervoerd, stelde de Regeering vost dat
de doorvoer verboden bleef.
Aangezien evenwel in de wintermaanden
het vervoer langs de waterwegen door ijs
gang en dergelijke vrijwel onmogelijk is,
heeft de Regeering er in toegestemd dat, op
den voet van hetgeen in 1916 was ge
schied, tusschen 15 September en 15 No
vember zouden worden doorgevoerd de.hoe-
veelheden, noodig voor het normaal onder
houd van wegen in de eerste 3 maanden
van 1918.
Op een nader verzoek van Duitsche zijde
om die tijdruimte te verlengen, gaf de Ne
derlandsche Regeering een weigerend ant
woord.
Tusschen 15 November en 15 Maart zal
dus geenerlei doorvoer voor normaal on
derhoud van wegen enz. worden toegelaten.
De Regeering heeft zich wijders steeds
ten strengste gehouden aon de door haar
in den aanvang van den oorlog kenbaar ge
maakte zienswijze, dat de doorvoer van in
het bezet gebied door oorlogshandelingen
verkregen goederen niet volt onder het han
delsverkeer dat volgens de Rijnvaartnkte
moet worden toegelaten. Goederen uif Bel
gië liet zij dan ook ter doorvoor naar
Duitschland alleen dan toe, wanneer zij ver
gezeld gingen van een verklaring van den
bevoegden Nederlon'dschen consulalren
ambtenaar, dat zij niet waren gerequiroerd.
De ten aanzien van de requisitie van meta
len in België uitgevaardigde verordeningen
gaven haar in den loop van dit jaar aanlei
ding de consuls in België op te dragen geen
verklaringen meer daarvoor af te geven
daar metalen In het algemeen als gerequi-
reerd zijn tg beschouwen. Het is echter ge
bleken, dat een uilzondering moest worden
gemaakt voor de metalen afkomstig uit ert
sen en metaalafval, die ter bewerking naar
België werden gezonden. Het uit deze ert
sen en metaalafval verkregen zuiver metaal
kon niet als gerequireerd worden beschouwd
en de Regeering zou tegen hare eigen rege
len handelen, wanneer zij daarvan den door
voer uit België langs de Nederlandsche wa
terwegen naar Duitschland verbood.
Sedert geruimen tijd heeft de Britsche
deze materialen werden gebruikt. Regeering doen blijken, dat zij zich op een
geheel ander standpunt stelt bij de beoor-
deeling der vraag, welken doorvoer een on
zijdige Regeering'over haar grondgebied kan
toelaten. Zij is van oordeel, dat op grond van
algemeene begrippen van onzijdigheid de
Bij het in Augustus 1916 ingesteld onder
zoek kwamen de officieren tot de bevinding,
dat de hoeveelheden zand, grind, steenslag
enz., die werden gebezigd voor niet-militaire
werken, nl. voor onderhoud, herstel en ver-
betering van bestaande verkeerswegen, be- Nederlandsche Regeering geen doorvoer
nevens voor enkele werken aan kaden en i hoegenaamd van Duitschland naar Belgic of
oeverbevestl r overeenstemden met die 1 in omgekeerde richting mag toelaten, om lat
welke door N Ierland waren doorgevoerd. I roov.-et in Duitschland als in B Igië de Du t.
Zekerheid, dat in den tild, toen de Neder-' sche overheden de macht hebben over het
landsche Regeering nog geen verklaring no-doorgevoerde te beschikken. Zii meert dat
pens het gebruik der materialen vorderde, t als mikt;:ire voorraden moeten worden bc-
dere n:°t voor oorlogsdoeleinden waren ge-'schouwd alle goederen, welke, zij het slechts
bezigd, konden zij niet geven, doch aanwij-1 middellijk, ten behoeve van het Duitsche
zingen dat de doorgevoerde materialen ook J leger kunnen strekken, zooals rnvtahen me-
nr 'at die verklaringen werden geëischt voor1 taaiertsen en Steenkolen, die immets kunner.
oorlogsdoeleinden'waren gebezigd beston-1 worden gebezigd voorde munitiebereiding.
den n:e' Ten slotte is zij van oordeel, dat Let een
De omvang der ondernomen werken cn bevoordeeling van Duitschland is, wanneer